میرعلیرضا میرعلی نقی
روزنامه‌نگار و  پژوهشگر و منتقد موسیقی
شاید دیگر سخن ناگفته‌ای درباره مادر مهربان پیانوی ایرانی وجود نداشته باشد. اما ناشناخته‌های او بسیار است و ناشنیده‌هایش بسیارتر. بانو فخری ملک پور، زندگانی‌ای ققنوس وار داشته است. مانند آن پرنده افسانه‌ای، از خاکستر وجود خود برخاسته تا پس از سوختنی دیگر، ساختنی دیگر را تجربه کند. صافی و شفافی صدای ساز ایشان هم از همین است.
بیشترین سهم نگهداری پیانو در موسیقی ایران، به دلایلی که هنوز بررسی نشده، برعهده بانوان بوده است. از آن میان، دوتن از همه شاخص‌ترند: خانم فخری ملک پور (۱۳۱۴) در شیوه استاد مرتضی محجوبی و خانم افلیا پرتو (۱۳۱۷) در شیوه استاد جواد معروفی. شیوه نوازندگی و مسیر زندگی هنری این دو بانوی ارجمند با یکدیگر متفاوت بوده است ولی هردو حق آشکاری بر موسیقی ایرانی و هنر پیانو نوازی دارند و شیوه استادان خود را اشاعه داده‌اند. خانم ملک پور از زمینه‌ای کاملاً سنتی برخاسته‌اند. استادان متعددی دیده‌اند، سه تار نوازی و آواز خوانی را نزد دو هنرمند نخبه: ادیب و عبادی، تعلیم دیده‌اند و سال‌ها در خلوت نواخته‌اند. اما حیات پرثمرشان در اجتماع موسیقیدانان در همین دوسه دهه اخیر بوده است. راه استاد محجوبی را وفادارانه و عاشقانه دنبال کرده‌اند . دهها شاگرد را به خواست خود بدون دریافت دیناری تربیت کرده‌اند ، برنامه‌های متعدد فرهنگی و هنری داشته‌اند، آلبوم‌های متعددی منتشر کرده‌اند که در آنها حال و هوای دلپذیر موسیقی اصیل ایرانی و هنر همنوازی و تکنوازی بارز است، مایملک مادی و معنوی خود را بی هیچ توقعی صرف این راه کرده و رنج‌های جانکاه آدمیان نامربوط با این عوالم را نیز تحمل کرده‌اند.  تنها دستاوردشان خوشنامی و محبوبیت غیرقابل تصور و احترام فوق‌العاده در اجتماع نخبگان موسیقی اصیل است. این دستاوردها در این سنین، بالاترین ارزش‌ها را دارند.
نزدیک 20 سال است افتخار آشنایی با خانم فخری ملک پور همسر ارجمندشان آقای دکتر رضا مدرس را دارم. این را گاه گاه به خود یادآور می‌شوم و جان تازه‌ای می‌گیرم. اغراق نیست و حقیقت است. بسیارند افرادی که با نگارنده همدل و همداستانند. موسیقی واقعی و هنرمندانه در سایه صفای وجود چنین انسان‌هایی است که گرم و جانبخش صدا می‌دهد. به همه افراد خوشبختی که سعادت آشنایی با ایشان و لذت بردن از نوازندگی دلپذیرشان را داشته‌اند تبریک می‌گویم. زادروز خانم ملک پور اول مهر است و وجود نازنین‌شان، اول و آخر مهر. وجود نازکش آزرده گزند مباد.

‌وصال روحانی
خبرنگار
در هفته‌ای‌ که «Tenet» ساخته جدید کریستوفر نولان برای سومین بار متوالی در صدر آثار پرفروش سینماهای جهان نشست، درآمد‌سازی نه چندان خیره‌کننده این فیلم جنایی- جاسوسی سبب شد یک بار دیگر برنامه استودیوهای سینمایی برای پخش سایر آثار پرهزینه‌شان دچار تغییر و تأخیر شود و همه چیز به‌هم بریزد. امید می‌رفت خلق گیشه‌ای پربار برای «تنت» در سطح جهان بر سینمای دنیا باشد و سایر استودیوها هم با دلگرمی این رونق تازه آثار اصلی و پرخرج‌شان را که از اسفند 98 از پخش آن خودداری ورزیده‌ بودند، در هفته‌های «پاییز تازه آغاز شده» یک به‌یک اکران کنند اما اینچنین نشد. روز دوشنبه بسیاری از استودیوها برای چندمین بار طی هفت‌ماه اخیر تاریخ‌های اعلام شده را تغییر دادند. یکی از این فیلم‌ها نسخه تازه فیلم کمیک بوکی «زن‌شگفت‌انگیز» است که پس‌از تغییرات مکرر در تاریخ مقرر اولیه 12 مهر، این بار به ایام کریسمس (اواخر آذر و اوایل دی) موکول شده است. درست است که «Tenet» به‌رغم کیفیت نازلش نسبت به کارهای قبلی نولان با حذف دوباره نام بزرگان از فهرست پخش مدت زمانی طولانی‌تر را در صدر جدول سودسازان سینماهای جهان سپری کرده اما موارد تأخیر جدید در پخش آثار مهم استودیوها نه یک عامل مفید همگانی بلکه یک عارضه زیان بار برای هنر سینما و افزایش دهنده میزان خسارات چندین و چند میلیاردی به این صنعت است.
کارتونی که جلو افتاد
 با توجه به این موارد «Candy man» دیگر فیلم پر هزینه‌ای که قرار بود از 27 مهر بر پرده‌های نقره‌ای جهان بنشیند، به‌کلی از برنامه‌های سال 2020 حذف و به تاریخ نامشخص در سال 2021 انتقال یافت. «سرزمین سبز» محصول جدید استودیوی STX هم که در هفته نخست اکرانش در قاره‌های اروپا، آسیای شرقی، اقیانوسیه و امریکای لاتین مجموعاً 15 میلیون دلارکسب کرده بود و قرار بود از 6 مهر در امریکا وکانادا هم پخش شود، که این امر تحقق نیافت. تنها فیلمی که درزمان بحران کرونا بسرعت روانه اکران شد، نسخه تازه کارتون «The Croods» است که آن را با اسم جنبی وکامل کننده «یک عصر جدید» هم می‌نامند. این فیلم قرار بود در اوج جشن‌های کریسمس و ژانویه (روز 4 دی) اکران شود اما چون با حذف تعدادی از اکران‌های فیلم جدول پخش‌تا حدی خالی شد، این انیمیشن به‌جای تاریخ مذکور در روز 5 آذر به نمایش درخواهد آمد.
ستاره «مظنون» در وادی ایمان
درست است که «Tenet» یک بار دیگر صدرنشین جداول فروش در امریکای شمالی شد و پس از سه هفته نمایش 64 میلیون دلار کسب کرد و درآمدش در سایر قاره‌ها و کشورها هم به 112 میلیون دلار رسیده، اما استودیوی برادران وارنر که این فیلم را ساخته وتوزیع کرده، با احتساب هزینه ساخت 225 میلیون دلاری آن فقط زمانی سود خواهد کرد که این فیلم در گیشه‌ها حداقل 500 میلیون دلار بفروشد. در چنین فضایی «بی‌ایمان» با حضور جیم کاویزل در نقش اصلی تنها فیلم بزرگ و پرهزینه‌ای بود که این هفته در سطح وسیعی از امریکا و کانادا و در 1725 سینما به‌نمایش درآمد و با گیشه‌ای 8.5‌میلیون دلاری در رده سوم فهرست پرفروش‌ها نشست. این فیلم اولین محصول بلند کمپانی جدیدی به‌نام کلاد برست به حساب می‌آید که توسط برخی مدیران شرکت پورفلیکس پایه‌گذاری شده است.
«بی‌ایمان» را دینش دی سوزا تهیه کرده که از متخصصان ساخت آثار مستندوار مبتنی بر ایمان و نیک کرداری است و یکی از نمونه‌های موفق آثار وی «اوبامای امریکا» بوده است. حال باید دید «Infidel» چه بازخوردی در سینماهای امریکا و اروپا خواهد داشت و به یکی از درآمدسازان شاخص اوایل پاییز بدل می‌شود یا خیر اما شکی نیست که حضور جیم کاویزل در این فیلم آن را از حالت محدود و کوچک سایر آثار پورفلیکس جدا و متمایز کرده و به آن وجهه‌ای بزرگ‌تر خواهد داد. کاویزل همانی است که 17 سال پیش با بازی در رل حضرت مسیح در فیلم «مصایب مسیج» ساخته پر سروصدا و بسیار سودآفرین مل گیبسون مشهور شد و در مجموعه تلویزیونی «Person of Interest» (مظنون) نیز که هم اکنون از تلویزیون ایران در حال پخش است در نقش یک مأمور مخفی جدی و بیرحم و دایرکننده نظم سیمای بسیار موفقی داشته است و جالب‌تر اینکه این مجموعه‌ای است که جاناتان نولان برادر کوچک کریستوفر نولان داستان‌ها و ایده‌هایش را نوشته و بواقع خالق و همه کاره آن است.
از داستانی تا مستند
این هفته اضافه بر «بی‌ایمان» که وصف آن آمد و «گالری قلب‌های شکسته» که ناتالی کرینسکی آن را ساخته و جرالدین ویس داناتان استرالیایی و 25 ساله رل اصلی آن را ایفا کرده (و در دومین هفته اکرانش به رده دوم جدول پرفروش‌های امریکای شمالی ارتقا یافت) چندین فیلم تازه دیگر هم به نمایش درآمد که عمده‌ترین آنها دو اثر ذیل است:
*«لانه»، کاری از استودیوی جدید AFC با بازی «جود لا» با سناریونویسی و کارگردانی شون دورکین که پیشینه ساخت فیلم غیرمتعارف و جالب «مارتا، مارسی، ‌می، مارلین» را هم در کارنامه‌اش دارد و در ارزشگذاری‌های منتقدان به حدی موفق بوده که از سایت روتن توماتوز نمره 90 درصد را از حداکثر 100 درصد گرفته است. این فیلم دراماتیک و اجتماعی ابتدا 8 ماه پیش در جشنواره معتبر ساندنس امریکا که مختص فیلم‌های مستقل است به نمایش درآمد اما به سبب ظهور کرونا اکران عمومی‌اش تا به حال به تعویق افتاده بود.
*«شیوه‌ای که من ماجرا را می‌بینم» مستندی از شرکت فوکاس که از سایت متاکی تیک نمره تأیید‌آمیز 83 درصد را دریافت کرده و متمرکز بر پیت سوزا عکاس ارشد کاخ سفید امریکا در دوره 8 ساله زمامداری باراک اوباما و دستاوردها و عکس‌های ویژه اوست که اغلب آنها از شخص اوباما گرفته شده است.
فیلم‌های در راه
از جمعه این هفته برابر با چهارم مهر 9 فیلم جدید دیگر در امریکای شمالی، اروپای غربی و آسیای شرقی که بیشتر از سایر نقاط جهان از غوغای کرونا فاصله گرفته و به برنامه‌های عادی خود رجعت کرده‌اند به نمایش درمی‌آید ولی کار همگی آنها برای به زیرکشیدن صدرنشینان فعلی جدول درآمدسازان سینمای دنیا دشوار خواهد بود. در میان این فیلم‌ها، کارهایی به‌نام «سوءرفتار»، «دروغ افشاشده»، «آوا»، «راه میانبر» و «هنوز زندگی» هم جای دارند که آخری کاری قدیمی است و از نو اکران خواهد شد. فیلم «همسر هنرمند» هم از روز جمعه به نمایش در می‌آید و با اینکه رویکرد به سالن‌هایی پرتعداد یک بار دیگر برای نمایش فیلم‌ها در امریکا در دستور کار قرار گرفته اما اکثر فیلم‌های فوق در تالارهایی که تعدادشان از 500 تا کمتر است به نمایش در می‌آیند و اضافه بر این هیچ یک به جمع آثار درجه اول استودیوها تعلق ندارند و فیلم‌های درجه دوم و سوم آنها هستند زیرا همان طور که در ابتدای مطلب آمد، نرسیدن «Tenet» به ارقامی بزرگ در گیشه‌ها استودیوهای بزرگ را به تجدیدنظر در روند پخش وسیع آثار بزرگ جدیدشان واداشته و یک بار دیگر تأخیر در اکران آنها را موجب شده است.

 نشست خبری رویدادهای «جایزه سال تصویرسازی اشعار سهراب سپهری» و «جشنواره سالانه پرسبوک» با حضور هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی، سعید ابریشمی‌راد شهردار کاشان و میثم نمکی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان، صبح روز دوشنبه در ساختمان معاونت امورهنری برگزار شد.
مظفری در ابتدای این نشست گفت:ایران فقط تهران نیست و هر سال یکی دو رویداد هنری را در شهرهای خارج از پایتخت شاهد بوده‌ایم. امسال هم کاشان میزبان دو رویداد ملی است که ۲۷ تا ۲۹ مهر دهمین سالانه هنر معاصر پرسبوک برگزار می‌شود که سال گذشته در جنگل‌های هیرکانی برگزار شد. جایزه سال تصویرگری سهراب سپهری رویداد دیگری است که نیمه آذرماه بر اساس برخی اشعار سهراب خلق اثر صورت می‌گیرد. مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: سال پر اتفاقی را در حوزه تجسمی داریم و ان‌شاءالله با بهتر شدن شرایط اجتماعی بتوانیم طی روزهای آینده درباره این رویدادها هم صحبت کنیم. مظفری درباره جزئیات رویداد پرسبوک گفت: «خانم ندا درزی مؤسس و دبیر رویداد برای این دوره رویداد عنوان «دستکار» را پیشنهاد داده‌ است و ۱۲ هنرمند مدعو و ۶ هنرمند به صورت مشارکتی، به چیدمان در خانه منوچهری کاشان می‌پردازند. روش‌های چاپ دستی روی پارچه یکی از کارگاه‌های مرتبط با این رویداد است. اگر شرایط کرونا اجازه دهد، بازدید حضوری خواهیم داشت در غیر این‌صورت، بازدید از چیدمان به صورت مجازی است.
مدیرکل هنرهای تجسمی به رویکرد معاونت هنری در دوره جدید و پروژه شهرهای خلاق اشاره کرد و گفت: «هر شهری در ایران برای میزبانی یکی از رشته‌های هنری کاندیدا می‌شود و طبیعی است همه شهرها ظرفیت مناسبی برای ارائه هنرهای مختلف را دارند اما برخی شهرها نام‌آورتر هستند. اینکه کاشان برای ایجاد پل میان شعر و نقاشی سهراب ورود کرده‌، اتفاق خلاقانه‌ای است و امیدوارم در سال‌های آتی به یک جایزه جدی در حوزه ملی و حتی بین‌المللی تبدیل شود، همان طور که آثار سهراب در حراجی‌ها مخاطب خوبی دارد.»
حسین صدقی، هنرمند کاشانی و دبیر رویداد جایزه سهراب هم درباره جزئیات این جایزه گفت: «جایزه سال سهراب سپهری با رویکرد آشنایی بیشتر جامعه با اندیشه نقاش و شاعر نوگرای ایران انجام می‌شود. شناسایی هنرمندان عرصه تصویرسازی و ایجاد بستر مناسب برای این هنرمندان از دیگر اهداف برگزاری این جایزه است.»
او افزود: «اشعار منتخب سهراب در صفحه اینستاگرامی
@sohrab.sepehri.annual.award معرفی می‌شود و تصویرسازان از آنها استفاده می‌کنند. داوری در دو مرحله انجام می‌شود، ابتدا سه داور بومی آثار را انتخاب می‌کنند، سپس محسن حسن‌پور، علی بوذری و مرتضی اسماعیلی سهی، طی سه روز به داوری نهایی می‌پردازند.»