اخبار متفاوتی از ولودیمیر زلنسکی در حال رسانه‌ای شدن است مبنی بر اینکه وی در کی‌یف حضور ندارد و به ورشو پایتخت لهستان گریخته و در سفارت امریکا پناهنده شده است

ایلیا کیوا، نماینده پارلمان اوکراین گفته بود: به تازگی مطمئن شدم که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین از مرز اوکراین و لهستان عبور کرده و اکنون به سلامت در سفارت امریکا در آنجا است

زلنسکی با کلیدواژه «حضور در میدان» خود را معرفی کرد و پیوست رسانه‌ای غربی به آن دامن زد و از وی به‌عنوان قهرمان اوکراینی‌ها، نماد‌سازی صورت گرفت. اما هر چقدر از بحران اوکراین می‌گذرد واقعیت‌های بیشتری در حال نمایان شدن است

عماد هلالات
پژوهشگر حوزه روابط بین‌الملل
از زمان آغاز بحران اوکراین یکی از سوژه‌های اصلی این بحران، رئیس‌جمهور اوکراین بوده است. کمدینی که با توجه به حرفه بازیگری خود توانسته بود نفر اول رسانه‌ای این بحران باشد. رسانه‌های غربی هم با انتشار فیلم و سخنرانی‌های وی و همچنین انتشار ویدیو‌های کوتاه از حضور میدانی، با پوشش نظامی به‌دنبال قهرمان‌سازی از وی به‌عنوان شخصیتی هستند که با پشتیبانی اوکراینی‌ها، در میدان نبرد حضور دارد و با قدم زدن‌های شبانه در خیابان‌ها و کوچه‌های کی‌یف نماد مقاومت است. به گونه‌ای که در تمام شبکه‌ها و خبرگزاری‌ها و تیتر‌های روزنامه‌های غربی سخن از «ولودیمیر زلنسکی» بود. در این بین، بعضی از رسانه‌ها و روزنامه‌های داخلی پیرو خط رسانه‌ای غربی‌ها، زلنسکی را «رئیس‌جمهور در میدان» خطاب می‌کنند. رئیس‌جمهوری که با‌وجود همه مشکلات در کنار مردم خود ایستاده و با پوشیدن لباس رزمی در حال خدمت‌رسانی به مردم است.
«رئیس‌جمهور در میدان» کلیدواژه اصلی طراحی‌های رسانه‌ای و پروپاگاندای خبری در 12 روز اخیر بحران اوکراین بوده است. با وجود شکاف ایجاد شده بین دولت و مردم اوکراین و مهاجرت صدها هزار اوکراینی از این کشور و برقراری سربازی اجباری در بین مردان 18 تا 60 سال ، دولت نتوانسته یک مقاومت مردمی علیه ارتش روسیه ایجاد کند. در حالی که رسانه‌ها با پوشش رسانه‌ای مختلف و با توجه به شم بازیگری رئیس‌جمهور اوکراین سعی در پوشاندن خلأ ایجاده شده در پیوند دولت - ملت داشتند.
بحرانی که حاصل دخالت متغیر‌های مختلف بوده و شوهای رسانه‌ای رئیس‌جمهور اوکراین و پیوست رسانه‌ای غربی‌ها نتواسته است رئالیسم موجود در این کشور را تغییر دهد و اکنون با وعده و وعید‌های غربی‌ها و برگزاری مراسم دعا به‌دنبال حمایت از این کشور و مردم اوکراین هستند. مردمی که انگاره ناتو، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا را به‌عنوان منجی در اذهان خود تثبیت کرده و ویدیوهای رئیس‌جمهور اوکراین در روزهای اول جنگ اوکراین مهر آن را زده است. واقعیت بیش از گذشته در حال نمایان شدن است.
حالا با گذشت چند روز از بحران اوکراین و ایجاد شو‌های رسانه‌ای توسط کمدین اوکراینی، از آغاز ماه جدید میلادی (مارس) زلنسکی در تمام ویدیو‌ها و سخنرانی‌های خود هیچ گونه حضوری در میدان نداشته و از یک اتاق بسته، برساخت رسانه‌ای خود را ادامه می‌دهد. در حالی که ارتش روسیه هم اکنون در 20 کیلومتری کی‌یف حضور دارد و در حال محاصره کامل پایتخت اوکراین است. بسیاری از شهرهای شمالی و شمال شرقی به دست ارتش روسیه افتاده و روسیه از جنوب در حال پیشروی به سمت اودسا شهر بندری در دریای سیاه است (اودسا چهارمین استان بزرگ اوکراین می‌باشد).
زلنسکی به لهستان فرار کرده است؟
حال با وجود این، اخبار متفاوتی از ولودیمیر زلنسکی در حال رسانه‌ای شدن است مبنی بر اینکه وی در کی‌یف حضور ندارد و به ورشو پایتخت لهستان گریخته و در سفارت امریکا پناهنده شده است. در همین زمینه ایلیا کیوا، نماینده پارلمان اوکراین گفته بود: به تازگی مطمئن شدم که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین از مرز اوکراین و لهستان عبور کرده و اکنون به سلامت در سفارت امریکا است. وی افزود، او (زلنسکی) با انتشار کلیپ ویدیویی از آنجا به خلاص شدن از شر ارتش اوکراین و غیرنظامیان اوکراینی و صدور دستورات «غیرمنطقی» که روزانه هزاران نفر را به کشتن می‌دهد، ادامه خواهد داد. نمایندگان پارلمان اوکراین گفتند که نمی‌توانند با زلنسکی در شهر لووف (در غرب اوکراین) دیدار کنند.
ویچسلاو والودین رئیس مجلس دومای روسیه ادعا کرد که ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهوری اوکراین به‌طور مخفیانه کشورش را ترک کرد و به لهستان رفته است. بعضی از رسانه‌ها و خبرگزاری مخالف دولت اوکراین اعلام کرده‌اند که شواهدی مبنی بر حضور ولودیمیر زلنسکی در کی‌یف وجود ندارد. هرچند وی در یک پیام ویدیویی از یک اتاق بسته اعلام کرده است که در پایتخت حضور دارد و درحال مدیریت بحران اوکراین است.
سناریوهای مختلف در مورد رئیس‌جمهور اوکراین
از سوی دیگر برخی از رسانه‌های غربی از جمله روزنامه نیویورک تایمز ادعا کرده است که مقامات اوکراینی در حال بررسی طرحی هستند مبنی بر اینکه در سقوط کی‌یف، یک دولت با حضور دولتمردان فعلی اوکراینی در لهستان تشکیل دهند. البته با این تفاوت که شخصی که بر سرکار خواهد آمد یک شخصیت مستقل باشد! غربی‌ها در حال حاضر سناریوهای مختلفی را دنبال می‌کنند. آنها از همان ابتدا به زلنسکی پیشنهاد داده بودند که خاک اوکراین را ترک کند. هرچند در روزهای اول بحران اوکراین وی با این طرح مخالفت کرده بود، اما به نظر می‌رسد با رسیدن آتش توپ خانه ارتش روسیه به کی‌یف، رئیس‌جمهور در میدان دیگر حضور میدانی ندارد.
یکی از سناریوهای دیگر در مورد زلنسکی این است که وی به یکی از شهرهای غربی اوکراین فرار کرده است. با توجه به اینکه شهرهای غربی و مرزی اوکراین اکنون به دور از فضای جنگ هستند، بهترین مکان برای زلنسکی جهت اداره امور هستند. هر چند که از آغاز بحران اوکراین، سیاستمداران غربی در حال مدیریت بحران اوکراین بوده و حاصل مدیریت آنها و اعتماد زلنسکی به غربی‌ها، تجزیه و سقوط شهرهای اوکراین بوده است. اما وی هنوز هم اعتماد خود را به غربی‌ها از دست نداده و منتظر نجات اوکراین توسط کشورهای اروپایی و ایالات متحده امریکا است. سناریوی دیگر این است که رئیس‌جمهور اوکراین هم اکنون در شهر‌های اطراف کی‌یف حضور دارد و در یکی از اماکن نظامی تعبیه شده در طول سال‌های گذشته، مخفی شده است. در حالی که باتوجه به نزدیکی ارتش روسیه به کی‌یف و وجود ستون نظامی بسیار قوی روسیه در اوکراین بعید به نظر می‌رسد که زلنسکی در طراف کی‌یف حضور داشته باشد.
سخن پایانی
بحران اوکراین ثابت کرده است که ابزار رسانه همانند ابزار نظامی می‌تواند تأثیر‌گذار باشد. امری که درباره رئیس‌جمهور اوکراین «ولودیمیر زلنسکی» قابل مشاهده است. مردی که با کلیدواژه «حضور در میدان» خود را معرفی کرد و پیوست رسانه‌ای غربی به آن دامن زد و از وی به‌عنوان قهرمان اوکراینی‌ها، نماد‌سازی صورت گرفت. اما هر چقدر از بحران اوکراین می‌گذرد واقعیت‌های بیشتری در حال نمایان شدن است. واقعیت‌هایی که در کشورهای مختلف خود را نشان داد و نمونه آخر آن اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان بود، که با‌وجود اعتماد به کشورهای اروپایی و ایالات متحده سرانجام با چمدان‌های پر از دلار از کابل فرار کرد. اما زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین از تاریخ عبرت نگرفت. تاریخی که بخوبی نشان از این دارد که هرکشور که به امریکا اعتماد کرده است ضرر کرده و ایالات متحده هیچ گاه نمی‌تواند شریک مناسبی برای کشورها باشد. حال دیگر، مردم اوکراین همانند روزهای اول بحران این کشور، زلنسکی را در میدان نمی‌بینند و وی از یک اتاق بسته، ویدیو‌های خود را منتشر می‌کند تا مردم اوکراین بیش از گذشته با این واقعیت آشنا بشوند که رئیس‌جمهور در سینما با «رئیس‌جمهور در میدان» تفاوت دارد.