تحریم‌های امریکا غیرقانونی و غیر انسانی است

«النا دوهان»: امریکا تحریم‌ها را بردارد و اموال بلوکه شده ایران را آزاد کند

گروه سیاسی/ گزارش ویژه «النا دوهان»، گزارشگر ویژه حقوق بشر درباره ابعاد پیدا و پنهان تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران که روز گذشته از پشت تریبونی در شهر تهران قرائت شد، فاش گویی پیامدهای زیانبار برنامه به ظاهر مدافعان حقوق بشر بر زندگی مردم ایران بود؛ برنامه‌ای که هدف از آن رساندن ایران به لبه پرتگاه و تغییر رفتار سیاسی آن برای دستیابی به خیالی خام بود که در سودای رسیدن به آن از افزودن هیچ رنجی بر دوش انسان‌های بی‌گناه دریغ نشده بود. واقعیت شنیدنی درباره آنچه زیر سایه نظام تحریم‌های یکجانبه امریکا بر مردم ایران گذشته است، در حالی از سوی فرستاده سازمان ملل روایت شد که جمهوری اسلامی با مواجهه‌ای هوشمندانه در برابر این رویکرد تحریمی توانسته است بر نیروهای بحران ساز فرافکن فائق آید. تردیدی وجود ندارد که زیر سایه چنین رویکرد مقاومتی که بی‌همراهی ملت ایران با نظام ممکن نبود، تحریم کنندگان مأموریت خود را ایجاد رنجی مضاعف تعریف کردند تا گزارشگر ویژه سازمان ملل در تهران در گفت‌و‌گویی چهره به چهره با خبرنگاران به بیان جزئیات آن بنشیند. به گزارش «ایران»، «النا دوهان»، حقوقدان اهل بلاروس به عنوان گزارشگر سازمان ملل در امور تحریم‌ها چهارمین سفر خود به یکی از کشورهای تحت تحریم‌های یکجانبه را تجربه می‌کرد. او هفدهم اردیبهشت ماه به دعوت مقام‌های کشورمان به تهران آمد و روز گذشته پس از ازسرگذراندن بیش از 30 جلسه با مقام‌های مختلف از دستگاه‌های مختلف و همچنین دیدار با نمایندگان بخش‌های خصوصی به گزارشی جامع درباره تأثیر و تأثر تحریم‌های یکجانبه امریکا بر بخش‌های متعدد اقتصادی، بهداشتی و درمان و آموزش و عرصه ورزشی دست یافت. سفر او در حالی انجام شد که پیشتر مدافعان ایرانی تحریم‌ها نامه نگاری‌های گسترده‌ای را با هدف ممانعت از سفر او به تهران ترتیب داده بودند.

«دوهان» خود نیز روز گذشته به مخالفت‌ها با سفرش به تهران اشاره کرد و گفت: «قبل از سفر به ایران جریانی علیه سفر من راه افتاد و از من خواستند به ایران نیایم و پیش شرط‌هایی برای سفرم بگذارم.» او اما با بیان اینکه هدف سفرش بررسی پیامدهای تحریم‌ها بر ایران است، خود را نه یک دیپلمات که صاحبنظری معرفی کرد که کارش جمع‌آوری مستنداتی برای بررسی اثر تحریم‌هاست. گزارشگر ویژه سازمان ملل اما با وجود مخالفت‌ها و کارشکنی‌ها به دعوت مقام‌های کشورمان به تهران سفر کرد و پس از 10 روز برنامه‌ها و ملاقات‌هایی را که در تهران به دور از هرگونه مداخله از سرگذرانده بود، بسیار سازنده ارزیابی کرد.
واقعیت مهمی که در نشست خبری روز گذشته با حضور خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی از سوی«النا دوهان» روایت شد، افشای دروغی بود که امریکا در مستثنی کردن مواد غذایی و داروهای حیاتی مطرح کرده بود. چه آنکه گزارشگر سازمان ملل در افشاگری ابعاد واقعی ادعای موهوم امریکا معترف شد این دو کالای مهم به دلیل بسته شدن کانال‌های مالی ایران عملاً با محدودیت‌های تحریمی مواجه شده و زندگی ملت ایران را در تنگنا قرار داده بود.
به اعتقاد او این تحریم‌ها بر گروه‌های آسیب‌پذیر و مبتلایان به بیماری خاص و روند ارائه کمک‌های بشردوستانه از طریق آژانس‌های بین‌المللی به خاطر مشکل در نقل و انتقال پول اثرگذار بوده است.
تحریم‌های غیر قابل توجیه
گزارشگر ویژه حقوق بشر در نشست خود به جزئیات اقدامات تحریمی امریکا پرداخت و با اشاره به اینکه ایران مشمول گسترده‌ترین تحریم‌ها بوده است، افزود: «امریکا با خروج یکجانبه‌اش تحریم‌هایی را وضع و بانک مرکزی ایران و چند بانک ایرانی را در لیست تحریم‌ها قرار داد و در پی این تحریم‌ها بسیاری از شرکت‌ها از بازار ایران خارج شدند. همچنین دارایی‌های ایران به مبلغ ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار مسدود شد و بیش از ۷۰۰ فرد حقیقی و حقوقی در این تحریم‌ها قرار گرفتند.»
گزارشگر ویژه سازمان ملل اقدامات قهری یکجانبه به عنوان اقدامات تنبیهی را ناقض موازین حقوق بشر جهانی خواند و تصریح کرد که استفاده ابزاری از تحریم‌ها علیه شرکت‌های طرف تجارت با ایران و همچنین اعمال تحریم‌های ثانویه امری غیرقانونی است. «دوهان» با غیرقابل توجیه دانستن تحریم‌های ایران از منظر شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل افزود: «تحریم‌های یکجانبه، اولیه و ثانویه و تهدید به اعمال تحریم‌ها، وضعیت حقوق انسانی را در ایران به خطر انداخته است. چه آنکه تحریم صادرات کالاها و بانک‌های ایران و تحریم غذا و دارو باعث کاهش درآمد دولت و افزایش قیمت‌ها شده و به فقر و معیشت مردم آسیب‌زده و افراد آسیب‌پذیر و پناهندگان و زنان سرپرست خانوار را تحت تأثیر قرار داده و سبب شده ایران نتواند به درآمدهای خود دسترسی داشته باشد و سرمایه‌گذاری کند و مانع تبادل افراد دانشگاهی شده و تأثیر مخربی بر وضعیت انسان‌های عادی در ایران داشته است.»

افزایش تحریم‌ها بعد از خروج امریکا
گزارشگر ویژه سازمان ملل با بیان اینکه تحریم‌ها در سال ۲۰۱۸ و بعد از خروج امریکا از برجام بیشتر شده است، افزود: «الان شورای امنیت هیچ تحریمی درباره ایران ندارد ولی بعد از خروج امریکا از برجام دامنه تحریم‌های وضع شده علیه ایران گسترده‌تر شد و در کنار این تحریم‌ها، حتی در ارائه کالا و بیمه کالا و نقل و انتقالات بانکی تحریم‌های جدیدی وضع شد.» او با یادآوری اینکه امروزه تمام بانک‌های ایران تحریم شدند و دیگر در سوئیفت هم نیستند و به هیچ‌وجه نمی‌توان پول را به سیستم بانکی بین‌المللی منتقل کرد، تأکید کرد به همین دلایل است که تحریم‌ها تأثیر زیادی روی حقوق مردم ایران گذاشته و دامنه آن نسبت به سال ۲۰۱۵ نیز بیشتر شده است. به اعتقاد «دوهان» عرصه‌های دانشگاهی، ورزشی و بخش فرهنگی هم از این تحریم‌ها در امان نمانده‌اند. چنان که وسعت این تحریم‌ها به اندازه‌ای بوده که ایران حتی نمی‌تواند حق عضویت سازمان و حق عضویت ورزشکاران و... را بدهد.

منع غیرانسانی واردات دارو
به گزارش فرستاده سازمان ملل، کاهش درآمد دولت ناشی از صادرات کالا باعث افزایش تورم و قیمت شده و این امر امنیت غذایی مردم و بحث سلامت را به خطر انداخته و باعث کاهش کیفیت زندگی مردم شده است.
گزارشگر ویژه سازمان ملل با غیرانسانی توصیف کردن منع واردات دارو به ایران درباره تحریم‌های یکجانبه و ثانویه توضیح داد: «تحریم‌های یکجانبه به همراه تحریم‌های ثانویه و بانک‌ها باعث شده مؤسسات خصوصی ناچار شدند به دنبال راه‌های جایگزین باشند و رجوع به طرف‌های ثالث باعث کاهش کیفیت و افزایش قیمت و هزینه‌ها شده است.» به گفته او این تحریم‌ها حق آموزش افراد دانشگاهی را پایمال کرده و مانع همکاری‌های فرهنگی و علمی شده است.

توصیه به امریکا
گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه نشست خبری خود از امریکا به عنوان مبدأ تحریم‌های یکجانبه علیه ایران خواست با رفع تحریم‌ها امکان تجارت، انتقال پول و تأمین نیازهای زیرساختی ایران و همچنین آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران در کشورهای دیگر را فراهم کند.
او اعلام کرد که در گزارش خود به همه طرفین توصیه کرده با متوقف کردن اجرای تحریم‌های یکجانبه به تعهدات خود در راستای اجرای منشور حقوق بشر توجه داشته باشند و مانع آن شوند که این تحریم‌ها بیش از این بر زندگی مردم عادی در ایران تأثیر بگذارد.
«دوهان» در ادامه صحبت‌های خود با تأکید بر اینکه از دولت‌ها و شرکت‌ها می‌خواهد که از تبعیت افراطی تحریم‌ها خودداری و آن را متوقف کنند، افزود: «از آنها می‌خواهم که در این ارتباط مسائل انسانی را در نظر بگیرند.»
او با بیان اینکه سه صفحه توصیه نامه به کشورهای تحریم کننده داده شده تا رفتار خود را متوقف کرده و به تعهدات خود در زمینه احترام به حقوق بشر عمل کنند، افزود: «ایران میزبان تعداد زیادی از پناهندگان افغانستان است و بدون کمک سازمان ملل نمی‌تواند این کار را مدیریت کند. از آگوست ۲۰۲۱ رسماً گفته شد ۸۵۰ هزار پناهنده افغان وارد ایران شده‌اند و دست‌کم ۵۰۰ هزار نفر کودک هستند و ایران باید چند مدرسه جدید بسازد که تحصیل آنها را فراهم کند. وقتی درآمد دولت کم شود و نتواند صادرات کند شرکت‌های وابسته به صادرات با مشکل مواجه و بسیاری بیکار و حقوق افراد کم می‌شود.»