گروه سیاسی/ آبان سال 1396 بود که شک و شبهه در خصوص ماندن دست ایران در حنای شرکت‌های اروپایی افزایش پیدا کرده بود. در حالی که نگرانی در خصوص بدعهدی امریکا هر روز بیشتر می‌شد اما تحلیل دولتمردان در امتداد سخنان محمدجواد ظریف بود. وزیر امور خارجه وقت کشورمان معتقد بود امریکا نمی‌تواند از برجام خارج شود. او حتی در مجلس شورای اسلامی به نمایندگان اطمینان داده بود که تنها تحریم‌های شورای امنیت اهمیت دارد و تحریم‌های یکجانبه امریکا در شرایط رفع تحریم‌های شورای امنیت کاغذپاره‌ای بیش نیست. بیژن زنگنه نیز در پاسخ به سؤالات و ابهامات در خصوص احتمال خارج شدن توتال از ایران با انبوهی از اطلاعات مهم گفته بود: «توتال در شرایطی می‎تواند از این پروژه کنار برود که تحریم‌های بین‌المللی از سوی شورای امنیت علیه ایران اعمال شود.»
وزیر نفت دولت سابق همچنین با بیان اینکه متأسفانه عده‌ای می‌خواهند که توتال از این پروژه کنار برود تا بگویند پیش‌بینی ما درست از آب در آمد، گفته بود: «یک عده هم مرتباً خبرهای مربوط به حضور توتال در ایران را غلط ترجمه می‌کنند تا نگرانی ایجاد کنند؛ آدم که از ترس مرگ خودکشی نمی‌کند!» با وجود این صحبت‌ها اما توتال بدون اینکه شورای امنیت تحریم‌های خود را علیه ایران اعمال کند و صرفاً براساس خواسته امریکایی‌ها و بدون پرداخت غرامت از ایران خارج شد. زمان به ضرر ایران گذشته بود و دیگر اعلام این جمله از سوی زنگنه که اروپایی‌ها جواب تلفن او را نمی‌دهند جز پشیمانی از مسیر اشتباه، آورده‌ای برای کشور نداشت. حالا مشخص شده بود خوش‌بینی به همکاری شرکت‌های اروپایی همچون سایر تحلیل‌ها از سوی دولتمردان روحانی اشتباه از آب درآمد. اما فارغ از هزینه این تحلیل اشتباه و خروج شرکت‌های غربی از ایران، آنچه به کشورمان هزینه بالاتری تحمیل کرد اخراج شرکت‌های چینی از صنایع نفت و گاز ایران بود؛ همین مسأله باعث شد کشورمان در شرایط تحریم‌های امریکا (که شرکت‌های اروپایی زودتر به استقبال آن رفته بودند) حتی شرکای آسیایی خود را هم از دست بدهد و وضعیت روابط اقتصادی حتی از دوران پیش از برجام شکننده‌تر گردد. این اتفاق درحالی افتاد که نزدیکان و تحلیلگران حامی دولت پیشین همواره ادعا دارند به‌دنبال برقرار کردن توازن در روابط با شرق و غرب بودند.
توتال تعیین‌کننده سیاست‌های روحانی؟!
با وجود گذشتن چندین سال از اخراج شرکت‌های چینی از ایران در دولت روحانی که منجر به تیره شدن روابط پکن و تهران شده بود اما به نظر می‌رسد همچنان اخبار مهمی در خصوص پشت پرده‌های این مسأله وجود دارد. علی اکبر ولایتی دو روز قبل در مصاحبه‌ای با دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب با اشاره به حجم تجاری ایران و پکن در شرایط تحریم‌های امریکا به انتقاد از ساده لوحی برخی افراد و فشار برای تکرار تجربه اشتباه گذشته و اعتماد به غرب پرداخت. 
وی خاطره‌ای معنادار در خصوص دولت روحانی و نوع روابط ایران با شرق را مطرح کرد و گفت: «چگونه بعضی از افراد با ساده‌لوحی می‌گویند به‌سمت غرب برویم؟! کدام غرب؟! غربی که تحت فشار امریکا و تلقینات سراسر دروغ دوره‌گردهای صهیونیست همواره علیه جمهوری اسلامی ایران تبلیغات دروغ می‌کنند، فشار سیاسی می‌آورند و در جهت تضعیف جمهوری اسلامی از هیچ‌کاری فروگذار نمی‌کنند؛ غربی که در حد یک کمپانی نفتی فرانسوی بعضی از مسئولان گذشته ساده‌دل ما را تشویق می‌کردند که همکاری با چین را در حوزه نفت و گاز متوقف کنید و این توصیه مورد قبول قرار می‌گیرد و خود آن کمپانی در ایرانی می‌آید و یک عکس یادگاری با مسئولان وزارت نفت گرفته و خداحافظی می‌کند و می‌رود، چه نفعی برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟ در حالی که بیشترین خرید نفت و انتقال تکنولوژی توسط چین با وجود ناآگاهی و اقدامات ساده‌لوحانه بعضی از مسئولان وزارت نفت در گذشته نادیده گرفته می‌شود.»
این خبر که یک کمپانی نفتی فرانسوی یعنی توتال توانسته نوع روابط ایران با شرق را در دولت روحانی تنظیم کند، نشان می‌دهد که دولت گذشته تا چه میزان به غرب اعتماد داشته و سیاستگذاری‌های خود را برای خوشامد و جلب توجه آنها تنظیم می‌کرده است. هرچند این روایت از حضور شرکت توتال و توانایی تحت تأثیر گذاشتن سیاست‌های کلان دولت بیشتر به سبک نفوذ سفارتخانه‌های غربی روی دولت‌های پیش از انقلاب شباهت دارد و نسبتی با منطق مستقلانه ایران اسلامی ندارد.
برجام بهانه بود
این نوع از ارتباط را می‌توان در سایه پروژه کلان غرب در خصوص برجام دانست که تلاش داشتند ایران را از هرگونه همکاری با سایر کشورهای مستقل جهانی و به‌خصوص رقبای جهانی و قدرتمند غرب دور نگه داشته و افول هژمونی غرب را با تأخیر روبه‌رو کنند. به اعتراف بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده، آنها برجام را به عنوان سکوی خواسته‌های دیگر خود می‌دیدند. خط‌‌و‌نشان‌های اخیر امریکایی‌ها که از زبان رابرت مالی شنیده شد و به کشورمان هشدار می‌داد که باید بین برجام و همکاری با روسیه یکی را انتخاب کنید نیز نشان می‌دهد که آنها برجام را پروژه انشقاق بین مثلث مهار (ایران، روسیه و چین) می‌دیدند. حال اگر در دولت گذشته آن را به صورت مخفیانه و اصطلاحاً درگوشی از طریق دولتمردان پیش می‌بردند، اکنون با سد دولت سیزدهم در خصوص دخالت در امور داخلی و سیاستگذاری‌های ایران روبه‌رو شده‌ و به بیان عریان مواضع خود روی آورده‌اند.
پشت پای روحانی به فاینانس 
50 میلیارد یورویی
تخریب روابط ایران و چین با دلالی اروپایی‌ها البته داستان مفصلی دارد و به اخراج شرکت‌های چینی ختم نمی‌شود. رئیس انجمن دوستی ایران و چین قبلاً خبر داده بود که چین به دولت روحانی پیشنهاد فاینانس 50 میلیارد یورویی داده بود، اما این پیشنهاد که چند ماه قبل از قدرت گرفتن دونالد ترامپ در امریکا و همچنین پیش‌بینی اقدامات مخرب غرب علیه کشورمان انجام شده بود مورد استقبال دولت وقت قرار نگرفت. علاالدین بروجردی نماینده سابق مجلس در این خصوص خبر از عباس آخوندی وزیر وقت مسکن و شهرسازی داده و می‌گوید: «در همان زمان ارائه این پیشنهاد از سوی چینی‌ها، آقای آخوندی وزیر راه و شهرسازی وقت را به همراه رئیس کمیسیون عمران و تعدادی از معاون‌های وی دعوت کردیم تا موضوع آمادگی چین برای فاینانس ۵۰ میلیارد یورویی را اطلاع دهیم و گفتیم که تا کی می‌خواهید از خط آهن و قطارهای رضاخانی استفاده کنید و پیشنهاد این بود که پروژه‌های ریلی بویژه قطار سریع‌السیر را چهار‌ساله با حضور چینی‌ها راه بیندازیم و قرار بر این بود که بعد از یک سال تنفس بازپرداخت انجام شود و اگر در آن دوران با کمبود پول مواجه بودیم با چین توافق شد نفت تهاتر کنیم.»
وی با اشاره به مخالفت دولت با این همکاری مهم اقتصادی بین ایران و چین ادامه داد: «در نهایت هیأت چینی مأیوس شدند و به ما نامه نوشتند که آیا این گونه می‌خواهید از منافع کشورتان حمایت کنید؟ ما این اعتبار را فقط در اختیار کشورهای دوست قرار می‌دهیم و روسیه تاکنون سه بار از این اعتبارات استفاده کرده است.»
همین بی‌توجهی دولت یازدهم به کشورهای شرقی بود که باعث شد بعدها محمدجواد ظریف از آن با عنوان «رنجاندن دوستان دوران سختی و تحریم» یاد و اعتراف کند، اگر روابط با آنها حفظ شده بود ایران در دوران فشار حداکثری کمتر ضربه‌پذیر می‌شد. در نهایت می‌توان گفت سیاست خارجی غیرمتوازن و غربگرایانه دولت روحانی که قرار بود روابط با اروپا را بهبود بخشد، حتی منجر به تخریب روابط با آسیایی‌ها شد.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان و «پیتر سیارتو» وزیر امور خارجه مجارستان جمعه شب گذشته در گفت‌وگویی تلفنی در خصوص روند رو به گسترش روابط دوجانبه و برخی مسائل بین‌المللی مشترک از جمله بحران اوکراین گفت‌وگو و تبادل‌نظر کردند. امیرعبداللهیان در این تماس تلفنی به روند رو به پیشرفت تبادلات اقتصادی دو کشور اشاره کرد و گفت: «خوشبختانه روند همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور رو به رشد بوده و برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در آینده نزدیک می‌تواند بستر مناسبی را برای شتاب بخشیدن به روابط دوجانبه فراهم سازد.»
رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در مورد روند مذاکرات برای رفع تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران افزود: «ما مصمم به حفظ و توسعه دانش صلح‌آمیز هسته‌ای خود هستیم و در عین حال در روند مذاکرات برای رفع تحریم‌ها نسبت به دستیابی به یک توافق خوب و پایدار، کاملاً جدی بوده و از طریق اتحادیه اروپا در حال گفت‌وگو هستیم و امیدواریم طرف امریکایی نیز با واقع‌بینی رفتار کرده و بازگشت همه طرف‌ها را به توافق تسریع و تسهیل کند.» امیرعبداللهیان با اشاره به بحران اوکراین، ضمن تأکید بر مواضع اصولی جمهوری اسلامی در مردود دانستن جنگ و تحریم اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران خواستار تمرکز بر راهکار سیاسی برای 
حل و فصل بحران اوکراین است و در این راستا به تلاش‌ها و رایزنی‌ها بین روسیه و اوکراین در جهت تقویت و پیشبرد راهکار سیاسی برای تسریع در حل این بحران و همچنین کمک به تأمین امنیت انرژی و امنیت غذایی ادامه می‌دهد و در این خصوص با مقامات روسیه و اوکراین نیز گفت‌وگوهایی داشته‌ایم.» 
«پیتر سیارتو» نیز با قدردانی از تلاش‌های ایران برای ایجاد ثبات در منطقه و جهان خاطرنشان کرد: ما خواستار صلح در اوکراین و ثبات در خاورمیانه هستیم و در این راستا از نقش ایران برای ایجاد ثبات در منطقه و برگزاری اجلاس سران آستانه در تهران قدردانی می‌کنیم. وزیر امور خارجه مجارستان همچنین با قدردانی از اهتمام ایران به موضوع امنیت انرژی، بر حیاتی بودن مسأله انرژی برای اروپا و جهان تأکید و خاطرنشان‌ کرد: ورود قوی‌تر ایران به بازار جهانی انرژی در راستای منافع همه کشورها و ملت‌های جهان است.

گروه سیاسی/ ناصر هادیان، استاد دانشگاه و از تحلیلگران اصلاح‌طلب و حامی برجام است که در جدیدترین مواضع خود ادعاهای دولتمردان گذشته درخصوص ممانعت مجلس از شکل‌گیری توافق در ماه‌های پایانی دولت روحانی را به جد رد کرده است. او در مصاحبه اخیر خود با روزنامه اعتماد تحلیلی ارائه داده که نشان می‌دهد هجمه حامیان دولت گذشته و نزدیکان محمدجواد ظریف و عباس عراقچی به دولت سیزدهم و مذاکره کنندگان یک برخورد سیاسی و فاقد نگاه علمی است. هادیان معتقد است آنچه باعث شد تا مذاکرات در اواخر دولت روحانی و در گفت‌وگوهای وین یک تا شش به نتیجه نرسد تحلیل غلط امریکا و عدم اراده لازم بایدن برای پرداخت هزینه سیاسی احیای برجام بوده است. وی گفته است: «می‌توان از دلایل متعددی برای عدم توافق سخن گفت که در این فرصت نمی‌توان به همه آنها پرداخت اما پیش از این نیز گفته‌ام که در دوره‌ای امریکایی‌ها تصور می‌کردند ایران برای رسیدن به این توافق مستأصل است و همین تحلیل اشتباه باعث شد دیر به این جمع‌بندی برسند که ایران مستأصل نیست و در نتیجه پای میز مذاکره حاضر شدند. البته امریکا در آن زمان هم حاضر نبود هزینه‌های لازم برای احیای برجام را پرداخت کند. در آن دوره، مذاکرات در واپسین ماه‌های دولت حسن روحانی انجام شد اما به تحولات ناشی از انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران برخورد کرده و به یک بحث سیاسی در داخل کشور تبدیل شد، در نتیجه همه منتظر ماندند تا تغییر دولت در ایران رخ بدهد.» وی البته توضیحی نداده است که چرا امریکا در مذاکره با نماینده روحانی در مذاکرات اعتقاد داشته ایران مستأصل گشته است؛ چرا که واضح است دیپلماسی اشتباه دولت قبل و گره زدن تام حکمرانی در ایران به برجام این تصویر استیصال‌گونه را از کشورمان ساخته بود.
 نقش مهم مصوبه مجلس
این تحلیلگر اصلاح‌طلب ضمن رد ادعای رئیس‌ جمهور پیشین که معتقد است مصوبه مجلس شورای اسلامی درآذرماه 1399 دست هیأت مذاکره‌کننده را بسته و حصول توافق را به تعویق انداخت گفت: «به هیچ‌وجه مصوبه مجلس شورای اسلامی و پیش از آن کاهش تعهدات را امر منفی در مذاکرات نمی‌دانم. مصوبه مجلس دست مذاکره‌کننده ما را قوی کرد. مصوبه مجلس ما درست مانند اقدام‌هایی است که در کنگره امریکا پیرامون چند و چون برجام انجام می‌شود و ممکن است با رضایت دولت کاخ سفید هم نباشد. آیا بایدن به آنها می‌گوید که اقدام شما دست من را در مذاکرات تضعیف می‌کند؟»
 چرایی درخواست تضمین از سوی ایران
هادیان در قسمتی از این مصاحبه علت بی‌اعتبار شدن دولتمردان گذشته را نیز اینگونه ارزیابی کرد که: «بسیاری از کسانی که در ایران موافق بهبود رابطه ایران با غرب بودند در نتیجه اقدام امریکا بی‌اعتبار شدند.» این تحلیلگر سیاسی چرایی تأکید ایران به درخواست ضمانت را بی اعتمادی ایجاد شده دانست و با رد ادعای فرابرجامی بودن این خواسته قانونی تهران، گفت: «امروز اگر ایران از توافق پایدار سخن می‌گوید یا به دنبال یک توافق مانا است به این دلیل است که امریکا مسیر اعتمادسازی را که با برجام ریل‌گذاری شده بود از بین برد. ایران و طرف مقابل برای رسیدن به برجام مانند هر توافق دیگری به وجود حداقلی از اعتماد نیاز داشتند که این حداقل دیگر وجود ندارد و این یکی از شرایط متفاوت در 2022 با 2015 است. اروپایی‌ها که باید این مسأله را درک کنند یا سکوت می‌کنند یا با امریکا همراهی می‌کنند. بنابراین نگرانی امروز ایران کاملاً درست است بخصوص که کاندیداهای اصلی جمهوریخواهان در انتخابات آتی 2024 به صراحت تهدید و تأکید می‌کنند که در صورت پیروزی در این انتخابات باز از توافق هسته‌ای با ایران خارج خواهند شد. با شرایطی که امروز در جامعه امریکا شاهد آن هستیم این گروه شانس خوبی هم برای پیروزی دارند.»
 تحلیل هادیان از رفتار امریکایی‌ها
ناصرهادیان به تغییر ادبیات کاخ سفید در قبال ایران هم پرداخت. وی درخصوص عدم اعلام مجدد کاخ سفید از نیاز این کشور به توافقی گسترده‌تر گفت: «در ابتدا او [بایدن] از لزوم رسیدن به توافقی طولانی‌تر و قوی‌تر با ایران سخن می‌گفت اما می‌بینیم که دیگر در ادبیات او چنین چیزی به چشم نمی‌خورد. چرا؟ آنها از این خواسته دست نکشیده‌اند بلکه منتظر هستند تا آنچه سرمایه استراتژیک ایران می‌خوانند و عمدتاً اورانیوم غنی شده 20 و 60 درصد است را از ایران گرفته و پس از آن برای مطرح کردن توافقی جدید با بندهای قوی‌تر و طولانی‌تر اقدام کنند.»
 وی ادامه داد: «من کمترین ابهامی ندارم که همین تیم جو بایدن پس از حصول توافق احیای برجام، باز هم به سراغ ایران برای تمدید توافق یا رسیدن به توافقی جدید در مسیر تداوم محدود‌سازی برنامه هسته‌ای ایران خواهد آمد.» به نظر می‌رسد این سخنان از سوی حامیان سابق دولت روحانی را باید به فال نیک گرفت، چرا که پایان ذوق زدگی‌ها و عبور از رویکرد «هر توافقی بهتر از بی‌توافقی است» می‌تواند قدمی مهم در تأمین منافع ملی کشورمان ایجاد کند.

 مذاکرات ایران و عربستان به سطح وزرا رسید

   خبر اول اینکه، وزیر امور خارجه عراق با بیان اینکه بغداد در تلاش برای برگزاری نشستی میان وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی است، خبر داد که نشست‌های آتی دو طرف علنی برگزار خواهد شد. به گزارش فارس، «فؤاد حسین» در این باره گفت: وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی در بغداد دیدار خواهند کرد. پنج نشست تاکنون میان عربستان سعودی و ایران در سطح امنیتی برگزار شده است. 
ولیعهد سعودی از ما خواست که میزبان دیدار وزیر خارجه سعودی و همتای ایرانی او در بغداد باشیم. وی افزود: نشست‌هایی که محرمانه و در سطح امنیتی بودند، با میانجیگری عراق علنی می‌شود. ایران و عربستان بعد از قطع روابط دیپلماتیک دو کشور در دی ماه ۱۳۹۴، از سال گذشته گفت‌وگوهایی را  در سطح امنیتی آغاز کرده‌اند. چهار دور این مذاکرات سال گذشته و دور پنجم این گفت‌و‌گوها اوایل اردیبهشت‌ماه سال جاری در بغداد برگزار شد.

 درخواست جبران باسیل از حزب‌الله لبنان 
برای واردات سوخت از ایران

  خبر دیگر اینکه، رئیس جریان آزاد ملی لبنان در اظهارتی خواستار واردات سوخت از ایران شد. به گزارش فارس، جبران باسیل با اشاره به عملی نشدن قول و قرارهای طرف امریکایی درباره تأمین برق لبنان و مانع تراشی امریکا بر سر راه رسیدن برق و گاز به لبنان، گفت: من نزد سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان و همچنین وزیر انرژی لبنان می‌‌روم و از آن‌ها درخواست می‌‌کنم که سوخت ایرانی وارد کنیم، در این صورت از فردا 10 ساعت در روز برق خواهیم داشت.  سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان، سال گذشته، در سخنرانی پس از قطعی مکرر برق در این کشور و عدم توافق سیاستمداران لبنانی برای تأمین سوخت اعلام کرد که با طرف ایرانی بر سر واردات سوخت به توافق رسیده است؛ بلافاصله پس از این سخنرانی رئیس‌ جمهور لبنان از قول سفیر امریکا در بیروت برای انتقال برق از اردن به لبنان خبر داد، وعده‌ای که تا کنون عملی نشده است.

نگرانی آلمان از همراهی ترکیه با ایران و روسیه

  شنیدیم که، وزیر خارجه آلمان در واکنش به عکس مشترک رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه گفت که این عکس چالش‌برانگیز است. به گزارش فارس، «آنالنا بائربوک» وزیر امور خارجه آلمان روز گذشته در اظهار نظری پیرامون عکس مشترک آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان پس از نشست تهران به روزنامه بیلد آلمان گفت: «ترکیه در جنگ اوکراین به کی‌یف علیه روسیه کمک می‌کند و به همین دلیل این عکس برای من غیرقابل درک است بویژه از نقطه نظر ناتو که ترکیه یکی از اعضای آن محسوب می‌شود».
ایران راه شکستن تحریم‌ها را به دوستان می‌آموزد
ابراز نگرانی وزیر امور خارجه آلمان نسبت به همراهی ترکیه با اتحاد ایران و روسیه در حالی مطرح شد که وبگاه شبکه خبری «دویچه وله» نیز روز شنبه در تحلیلی پیرامون سفر رئیس جمهور روسیه به تهران نوشت: ناظران بر این باورند که مسکو به دنبال راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپاست و شاید از تخصص ایران در مقابله با تحریم‌ها درس بگیرد. مارک کاتز استاد دانشگاه جورج میسون به این رسانه آلمانی گفت: از آنجایی که روسیه و ایران هر دو تحت تحریم‌های غرب هستند، هر دو علاقه زیادی به همکاری برای خنثی کردن آنها دارند.اما اینکه ایران چقدر می‌تواند کمک کند بحث برانگیز است. یانیس کلوگ کارشناس آلمانی نیز در این باره به رویترز گفت: ایران در زمینه مقابله با تحریم‌ها، می‌تواند درس‌هایی به مسکو بدهد و روسیه در ازای همکاری با ایران، می‌تواند کالاهای نظامی و به طور محتمل مواد خام یا غلات ارائه کند.
محکومیت حسین دهباشی با شکایت بیت امام
  دست آخر اینکه،حسین دهباشی، کارگردان مستند تبلیغاتی حسن روحانی در انتخابات سال92 با شکایت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) به‌ ریاست سید حسن خمینی و به جرم اهانت به مرحوم سید احمد خمینی در دادگاه کیفری به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.