فرصت 15 ساله برای نجات یک گونه در معرض انقراض
برنامه جامع فارس برای نجات گوزن زرد ایرانی
حمیرا حیدریان
خبرنگار
محیطزیست فارس در تلاش است طی اجرای یک برنامه 15 ساله، نقطه پایانی بر انقراض گوزن زرد ایرانی بگذارد. گوزن زرد ایرانی یکبار پیش از انقلاب منقرض شد. پیش از انقراض تعدادی از گوزنهای زرد ایرانی به آلمان رفته بودند. کارشناسان از آن فرصت استفاده کردند و چند گوزن را به سرزمین اصلی آنها یعنی زیستگاه «دز» آوردند. برنامه احیای این گونه روی میز تصمیمگیران آمد. اکنون ۵۰۰ رأس گوزن زرد در مناطق مختلف جهان بهصورت کاملاً اهلی و نیمه اهلی در مراکز نگهداری پرورش داده میشوند. رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش در گفتوگو با «ایران» از انجام برنامه جامع مدیریت زیستگاههای فارس برای افزایش تعداد گوزنهای زرد خبر میدهد.
گوزن زرد در ایران، غالباً در مناطق جنگلی و جنگلهای جلگهای استان خوزستان زندگی میکند. بهدلیل از بین رفتن زیستگاههای طبیعی آن و شکار بیرویه، جمعیت آنها بسیار کاهش یافته و تنها پراکندگی طبیعی گوزن زرد به مناطق حفاظت شده دز و کرخه محدود میشود. در سالهای گذشته تعدادی از این گونه به دشت ناز ساری، جزیره اشک و جزیره کبودان دریاچه ارومیه، منطقه حفاظت شده دنا کهگیلویه و بویراحمد و چند منطقه دیگر انتقال یافت.
از جزیره اشک در پارک ملی دریاچه ارومیه بهعنوان بزرگترین زیستگاه طبیعی گوزن زرد وحشی در جهان نام میبرند. این جزیره به لحاظ پوشش گیاهی غنی و شرایط زیستی مناسب، میزبان خوبی برای گوزن زرد به شمار میرود. نزدیک به سه دهه است که مسئولان محیطزیست و حیات وحش استان فارس نیز با هدف جلوگیری از انقراض و تکثیر و رهاسازی این گونه باارزش به طبیعت دست بهکار شده و با راهاندازی دوسایت میانکتل (400 هکتار) و ارسنجان (300هکتار) برای نگهداری این حیوان زیبا و نادر گامهایی را برداشتهاند. گامهایی که امروز به تدوین جامع مدیریت این سایتها با چشم اندازه بهبود روند مدیریت و تکثیر این گونهها منجر شده است.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش در این خصوص درگفتوگو با «ایران» گفت: وجود سایتهای احیای گوزن زرد با هدف جلوگیری از انقراض این گونه راهاندازی شده است. ابتدا این گونهها از مناطق حفاظت شده دز به دشت ناز در ساری منتقل شدند تا در شرایط کنترل پس از مدتی احیا و در طبیعت رهاسازی شوند اما متأسفانه نزدیک به 40 سال است که هیچ اتفاقی در این خصوص نیفتاده است.
لیلا جولایی با بیان اینکه برنامه جامع مدیریت زیستگاه گوزن زرد در استان فارس با هدف بازنگری در مدیریت سایتهای تکثیر و احیای این گونه نادر تدوین شد افزود: سایت میانکتل از سال 1372 یعنی 27 سال پیش و سایت ارسنجان از سال 1391 راهاندازی شد، هدف ما از راهاندازی این سایتها بازگرداندن گونهها به طبیعت بوده است.
وی با اشاره به اینکه احیا و حفاظت از این گونه با ارزش در سایتها یک برنامه ملی است اظهار داشت: سعی ما در استان فارس بر این است که این برنامه را بومیسازی کنیم. از اینرو با بررسی کارشناسی شرایط موجود دوسایت «میانکتل و ارسنجان» توسط متخصصان حیات وحش، تلاش داریم تا با بازنگری در مدیریت سایتهای تکثیر و بررسی چالشهای موجود و رفع آن؛ راهکارهای مناسبی را برای بهبود عملکرد بهتر در این زمینه بهدست آوریم.
این مسئول محیطزیست اجرای برنامههای مدیریتی جمعیت گوزن زرد ایرانی در دو سایت ارسنجان و میانکتل را در قالب سه برنامه عنوان و خاطرنشان کرد: در برنامه زمانبندی کوتاه مدت اولویت رساندن جمعیت به ظرفیت برد زیستگاه در سایتها است. در برنامه میان مدت بهدنبال ایجاد شرایط تکثیر در اسارت در محدودههای کوچکتر و رهاسازی گوزنهای مازاد در محدوده بزرگتر سایتها بهصورت نیمه طبیعی و با حداقل دخالت انسانی و توسعه مرحلهای این زیستگاههای نیمه طبیعی هستیم. همچنین در برنامه بلند مدت نیز پس از ارزیابی زیستگاههای مستعد استان و رفع تهدیدهای گونه، گوزن زرد به زیستگاه طبیعی فرستاده میشود.
جولایی بیان داشت: هدف ما این است که ظرف مدت 10 الی 15 سال آینده با تکثیر این گونهها ضمن جلوگیری از انقراض آنها، آنها را در طبیعت رهاسازی کنیم.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش با اشاره به تلاشها برای تقویت ژنتیکی جمعیتهای گوزن در سراسر کشور نیز گفت: در حال حاضر تعداد گوزن زرد در سایت میانکتل 39 رأس و در سایت ارسنجان 34 رأس است. البته احتمال داده میشود تعداد گوزنهای زرد در سایت ارسنجان به 40 رأس نیز برسد. امیدواریم با اجرایی شدن برنامه جامع مدیریت این تعداد رو به افزایش گذارد.
ساری- مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مازندران از مرمت و بهسازی کاخ صفیآباد بهشهر خبر داد و گفت: ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای این طرح درنظر گرفته شده است. بهگزارش مهر سیفالله فرزانه با بیان اینکه با اختصاص ۵۰ میلیارد ریال اعتبار کاخ صفیآباد بهشهر مرمت میشود، افزود: این بودجه در راستای ساماندهی و مرمت بناهای مهم تاریخی و مساجد جامع تاریخی از سوی وزارتخانه متبوع مصوب شده است. وی جداسازی بنا، ایجاد راههای دسترسی، سیستمهای حفاظتی و مرمت بنا را ازجمله برنامههای مرمتی در این پروژه برشمرد و گفت: کاخ صفیآباد بهشهر ازجمله بناهای تاریخی استان متعلق به عصر صفوی است که از سال ۱۳۱۰ در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. فرزانه از آمادهسازی بنا برای احداث موزه خبر داد و افزود: با ایجاد موزه بازدید از بخش میراثی کاخ صفیآباد برای عموم مردم آزاد میشود تا ضمن رعایت تمام ملاحظات امنیتی مردم بتوانند از جاذبههای طبیعی و گردشگری مجموعه کاخ صفیآباد استفاده کنند. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مازندران تأکید کرد: آزادسازی مجموعه صفیآباد مرمت و تجهیز آن بهعنوان موزه، اتفاق بسیار بزرگی در توسعه گردشگری و رونق اقتصادی شهرستان بهشهر محسوب میشود. فرزانه همچنین با اشاره به موافقت شهرداری بهشهر و تبدیل باغ شاه بهعنوان موزه شهرستان بهشهر تصریح کرد: ساختمان اصلی و محوطه پارک ملت «باغ شاه» جهت احداث موزه در اختیار این اداره کل قرار میگیرد.
بهمن با برف و کاهش 20 درجهای هوا میآید
زهره افشار
خبرنگار
دومین ماه زمستان با کاهش شدید دما در راه است و بیشتر استانهای کشور باید منتظر یخ زدگی و بارش سنگین برف باشند. سازمان هواشناسی اعلام کرده افت دما در شمال شرق و شرق کشور به 20 در جه نیز میرسد. «صادق ضیاییان » مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی به «ایران» میگوید: با ورود یک جبهه جدید از امروز (سهشنبه) از فردا همه مناطق کشور بجز چند استان مرکزی مانند فارس با افت شدید دما مواجه میشوند و چهره بسیاری از استانها زمستانی میشود. به گفته وی، کاهش محسوس دما در شمال غرب، دامنههای جنوبی البرز، سواحل دریای خزر، شرق و جنوب شرق کشور بین 8 تا 15 درجه و شمال شرق و شرق کشور در استانهایی مانند خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی بین 15 تا 20 درجه خواهد بود. وی تأکید کرد: با ورود جبهه جدید همچنین باید منتظر بارش سنگین برف در آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، کردستان، لرستان، ایلام و کرمانشاه باشیم. وی با اشاره به اینکه اوج کاهش دما و برف و کولاک در روز جمعه خواهد بود و ارتفاعات رشته کوه البرز با برف سنگین و کولاک روبهرو خواهند شد، نسبت به تردد جادهای و کوهنوردی هشدار داد. وی همچنین کمینه دمای امروز(سهشنبه) در پایتخت را 3 درجه سانتیگراد اعلام کرد و افزود: انتظار میرود تهران نیز تا روز شنبه کاهش 10 درجهای دما را تجربه کند که امیدواریم مردم پایتخت به توصیههای مصرف بهینه گاز و برق توجه بیشتری داشته باشند. در روزهای آتی بارش در شهر تهران بهصورت باران ولی ارتفاعات به شکل برف خواهد بود که میتواند چهره آلاینده تهران را تغییر دهد.
هشدار سرمازدگی برای محصــــــــــولات کشاورزی جنوب و جنوب شرق کشور در همین حال «مسعود حقیقت» مدیرکل هواشناسی کشاورزی هم به «ایران» گفت: کاهش محسوس دما در استانهای شرقی و جنوب شرقی بازهم میتواند به محصولات کشاورزی آسیب جدی بزند. وی افزود: از آنجا که سرمازدگی به سراغ مزارع سبزی و صیفی و گلخانهها خواهد رفت اگر کشاورزان جنوب و جنوب شرق کشور از سرمازدگی قبلی محصولی برایشان مانده باید بیشتر دقت کنند. هر محصولی که امکان برداشت دارد را از روی زمین جمعآوری کنند.
به گفته وی احتمال سرمازدگی از چهارشنبه تا شنبه وجود دارد لذا کشاورزان میتوانند با استفاده از کود پتاسه و اسید آمینه مقاومت محصول در برابر سرما را بالا ببرند ولی کشاورزان گندمکار، جوکار و کلزا کار به هیچ وجه نباید از کود نیتروژنه استفاده کنند. در همین حال گلخانه داران باید ضمن بررسی سیستمهای گرمایشی گلخانهها نسبت به تأمین سوخت کافی اقدام کنند.
احتمال وقوع موج چهارم کرونا
کرمان- سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی کرمان با هشدار درخصوص احتمال بروز موج چهارم کرونا در کرمان گفت: طی سه هفته اخیر میزان بروز هفتگی کرونا ثابت مانده است که میتواند نگران کننده باشد.
به گزارش مهر، مهدی شفیعی اظهار کرد: آمار بیماران بستری و موارد فوتی ناشی از کرونا در استان کرمان روند خوبی دارد و کاهش این آمار نشان دهنده این است که رعایت پروتکلهای بهداشتی توسط مردم طی هفتههای گذشته جوابگو بوده و توانستهایم این اپیدمی را تا حدی در استان کرمان محدود کنیم.
وی بیان کرد: آمار بیماران بستری در بیمارستانهای استانی روند کاهشی نسبتاً خوبی دارد.
شفیعی بیان کرد: باید به این نکته مهم توجه داشت که میزان بروز هفتگی کرونا (میزان ابتلا در ۱۰۰ هزار نفر از جمعیت استان) طی دو سه هفته اخیر روندی ثابت به خود گرفته است که این وضعیت مقداری نگرانی ایجاد میکند.
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی کرمان هشدار داد: زمانی که روند بیماران بستری سیر افزایشی پیدا میکند موجهای بزرگ بیماری ایجاد میشود و به نظر میآید طی دو هفته اخیر هم این اتفاقات در استان در حال وقوع است.
وی بیان کرد: متأسفانه مسافرتهایی طی روزهای اخیر صورت گرفت و هماستانیها به جنوب کشور سفر کردند که بازگشت خیل عظیم مسافران میتواند منجر به بازگشت موج بعدی بیماری شود.
افزایش حقوق و تعیین ردیف بودجه تجهیزات محیط بانان از سال آینده
فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست از افزایش ۳۵ درصدی فوقالعاده پرداختی محیطبانان از ابتدای سال آینده خبر داد و گفت: برای نخستین بار ردیف بودجه مستقلی برای تأمین جیره غذایی و تجهیزات معین شد.
به گزارش مهر، سرهنگ جمشید محبت خانی با اشاره به پیگیریهای مستمر صورت گرفته در طی یک سال اخیر به منظور ایجاد تغییر و تحولات جدی در روند دریافتی حقوق و امتیازات مالی و تجهیزاتی محیطبانان گفت: خوشبختانه مجوز افزایش فوقالعاده پرداختی ویژه بند ۱۰ ماده ۶۸ معروف به ۳۵ درصد، از ابتدای فروردین ماه سال ۱۴۰۰ برای تمامی پرسنل یگان حفاظت محیط زیست کشور صادر شد. وی با اشاره به اینکه افزایش پرداختی، جدای از افزایش حقوق سالانه مصوب هیأت دولت در ابتدای هر سال است، اعلام کرد: همچنین برای نخستین بار، ردیف مستقل بودجه برای یگان حفاظت محیط زیست در موضوع جیره غذایی و تأمین تجهیزات، در بودجه مصوب سازمان در سال ۱۴۰۰ دیده شده است که اتفاق مبارک و پربرکتی است. فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تجهیزات تعلق گرفته به محیطبانان را شامل ۴۲ قلم عنوان کرد و گفت: این تجهیرات شامل البسه محیط بانی و کوله و.. میشود که پیش از این از طریق ردیف بودجههای استانی تأمین میشد.
وی تأمین ردیف بودجه مشخص را باعث ایجاد مطالبه از سوی محیطبانان برای دریافت تجهیزات مورد نیاز دانست و گفت: این روش باعث یکدست شدن لباس محیطبانان در سراسر کشور نیز میشود.
بازگشایی مجدد موزههای آذربایجان شرقی
تبریز- مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانشرقی از آغاز فعالیت مجدد موزههای استان خبر داد. احمد حمزه زاده افزود: به دنبال اوجگیری شیوع ویروس کرونا در استان و لزوم رعایت محدودیتهای لازم در راستای پیشگیری از هرگونه تجمع در مکانهای بسته، فعالیت موزههای آذربایجانشرقی به مدت یک ماه متوقف شده بود.
وی با بیان اینکه موزههای آذربایجان شرقی فعالیت خود را مجدد آغاز کرده است، ادامه داد: با توجه به بهبود وضعیت کرونایی استان، موزههای تحت پوشش این ادارهکل فعالیت خود را بهصورت تک شیفت تا ساعت ۱۳ بهصورت همهروزه آغاز کردهاند. به گزارش روابط عمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانشرقی، وی اظهار کرد: با توجه به انجام عملیات مرمتی در موزه آذربایجان، این موزه همچنان تا اطلاع ثانوی تعطیل و در صورت اتمام عملیات اطلاعرسانی خواهد شد.