نرگس عاشوری
خبرنگار
فیلم اولی‌ها، فیلم‌هایی هستند که اولین تجربه بلند سینمایی کارگردان محسوب می‌شوند. این بخش از جشنواره فیلم فجر از آن بخش‌هایی است که در ادوار مختلف با تغییر مواجه شده. در دوره‌ای با نام «نگاه نو» هویتی مستقل یافته و در دوره‌ای حذف شده و فیلمسازانش همدوش کارگردانان پر سابقه به رقابت پرداخته‌اند. امسال یکی از همین دوره‌هاست. قرار است فیلم‌ها فارغ از اینکه اولین یا چندمین تجربه سازنده است داوری شوند. برای علاقه‌مندان جدی سینما اما طبیعتاً این دسته‌بندی همچنان وجود دارد و فهرست فیلم اولی‌ها کنجکاوی‌های خاص خودش را دارد. تجربه چند دوره اخیر نشان داده که فیلم اولی‌ها حضور مؤثر و جریان‌سازی داشته‌اند. جشنواره در قرق فیلمسازان اول بوده، خیلی از نام‌های ناآشنا ظرف چند روز برگزاری جشنواره به امضاهای معتبر تبدیل شدند و کنجکاوی برای دنبال کردن کارنامه کاریشان بالا رفته است. امسال هم سال تازه‌نفس‌ها و شکوفایی فیلم اولی‌هاست. 23 فیلم‌اولی در سی‌و‌نهمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور دارند. البته این 23 فیلم قرار نیست در جشنواره فیلم فجر رونمایی شوند. تمام آثار راه یافته به بخش مسابقه 22 فیلم است و باید دید از این میزان چه تعداد فیلم اولی از هیأت داوران مجوز حضور در جشنواره را می‌یابد و آیا این فیلم‌ها بواقع نگاهی نو به سینمای ایران می‌افزایند؟
4 بازیگر پشت دوربین
در میان کارگردانان این بخش نام‌های آشنا بسیار است از سریال‌سازان و بازیگرانی که پشت دوربین قرار گرفته‌اند تا منتقد شناخته شده سینما. ستاره اسکندری و حمیدرضا آذرنگ بازیگرانی هستند که امسال در قامت فیلمساز در جشنواره حضور دارند. ستاره اسکندری «خورشید آن ماه» را به فجر فرستاده. این فیلم که در ستایش فرهنگ بلوچستان است بواسطه همکاری حسین علیزاده در چند روز اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. حمیدرضا آذرنگ اولین فیلمش را براساس یکی از نمایشنامه‌هایش مقابل دوربین برده و از حضور بازیگران شناخته شده‌ای چون فاطمه معتمدآریا و محسن تنابنده بهره برده. «روزی روزگاری در آبادان» احتمالاً برگرفته از نمایشنامه‌ای است که او سال‌ها قبل در تئاتر شهر روی صحنه برد. علاوه بر آذرنگ و اسکندری، شهاب حسینی دیگر بازیگری است که البته در مقام تهیه‌کننده پشت دوربین حضور یافته. او «بعد از اتفاق» به کارگردانی پوریا حیدری اوره را پس از حضور در جشنواره فیلم‌ کودک و نوجوانان راهی جشنواره فیلم فجر کرده است. این فیلم با حضور رضا کیانیان، جواد عزتی، ستاره پسیانی و گلاره عباسی داستان روح‌الله کودکی است که بعد از اتفاق ناگواری تصمیم می‌گیرد با شرایط کنار بیاید و به‌دنبال هدفش برود. علی انصاریان فوتبالیست سابق از دیگر بازیگران این فیلم است که علاوه بر این فیلم «رمانتیسم عماد و طوبا» کاوه صباغ‌زاده را هم در جشنواره دارد. علی مصفا که حالا بیش از بازیگری به‌عنوان تهیه‌کننده فعال است «خط فرضی» فرنوش صمدی را پس از حضور موفق در جشنواره‌های بین‌المللی به جشنواره فجر آورده است. سحردولتشاهی، پژمان جمشیدی، حسن پورشیرازی و آزیتا حاجیان از جمله بازیگران این فیلم هستند.
از منتقد سینما و سریال‌ساز تا اینفلوئنسر اینستاگرامی
از دیگر نام‌های آشنا هوشنگ گلمکانی منتقد سینماست که پس از سال‌ها فعالیت مطبوعاتی «آهو» را کارگردانی کرده. در ترکیب بازیگران فیلم او هم نام‌های آشنایی چون رضا کیانیان، علی مصفا و حامد کمیلی به چشم می‌خورد و سپیده آرمان از نویسنده‌های مجله «فیلم» که در نگارش فیلمنامه با گلمکانی همکاری داشته از بازیگران تازه‌کار این فیلم است. حسین سهیلی‌زاده سریال‌ساز نام آشنا که این روزها «ملکه گدایان» را در شبکه نمایش خانگی دارد، در اولین تجربه سینمایی خود «نیلگون» را با حضور محمدرضا فروتن، میترا حجار، همایون ارشادی و سام درخشانی به جشنواره آورده. محمدامین کریم‌پور از دیگر نام‌های آشناست که بواسطه فعالیتش در فضای مجازی شناخته شده. در فیلم «حکم تجدید نظر» او که در زمان صدور پروانه ساخت جنجال‌های زیادی ایجاد کرد بازیگرانی چون ژاله صامتی، همایون ارشادی، فرید سجادی حسینی و زیبا کرمعلی حضور دارند. به این فهرست می‌توان ادوین خاچیکیان پسر زنده یاد ساموئل خاچیکیان را اضافه کرد که در تعدادی از آثار پدرش به‌عنوان تدوینگر و دستیار کارگردان حضور داشته است. «باباسیبیلو» نخستین فیلم بلند سینمایی او کمدی خانوادگی است.
مؤلفه‌هایی که جلب توجه‌ می‌کنند
فارغ از نام‌ها، نشانه‌هاست که برخی آثار فیلم اولی را کنجکاوی‌برانگیز کرده. دیدن نام‌های آشنایی چون جمشید هاشم‌پور، حامد بهداد، باران کوثری و سروش صحت در ترکیب بازیگران و عکس‌های منتشر شده از فیلم که نشان دهنده دهه 60 و 70 است توجه‌ها را به «گیج‌گاه» اولین ساخته عادل تبریزی جلب کرده است. اینکه فیلمی به یک ماجرای واقعی بپردازد که سال‌ها پیش در روستا و پاسگاه منطقه‌‌ای کردستان به وقوع پیوسته و از نگاه برخی اهالی منطقه ترسناک است و همکاری آیدا پناهنده به‌عنوان فیلمنامه‌نویس و مشاورکارگردان با آن کنجکاوی را برای دیدن «زالاوا» ساخته ارسلان امیری بالا برده است.
محمدرضا شفاه تهیه‌کننده «دیدن این فیلم جرم است» به سراغ «مصلحت نظام» رفته. همین گزاره کافی است تا در پیش‌بینی‌های رسانه‌ای اولین ساخته حسین دارابی در فهرست جنجالی‌های فیلم اولی قرار بگیرد. از مؤلفه‌های لازم برای تشویق به دیدن یک فیلم پرداختن به بحث داغ روز است. «سیاه باز» حمید همتی به ماجرای فعالیت‌های یک بیت کوین باز پرداخته؛ البته این فیلم در اوایل تابستان ساخته شده و احتمالاً بحث آن ارتباطی با مباحث اخیر بیت کوین و برق و گاز و مازوت و... ندارد. «لیپار» حسین ریگی، «بی‌آبان» مهرداد کوروش‌نیا، «پسر دلفینی» محمد خیراندیش، «مامان» آرش انیسی، «تارا» کاوه قهرمان، «حرف آخر» ابراهیم شفیعی، «خانه ماهرخ» شهرام ابراهیمی، «طبقه یک و نیم» نوید اسماعیلی، «گل به خودی» احمد تجری، «لاک‌پشت و حلزون» رضا حماسی، «نارگیل» داوود اطیابی و «ورود و خروج ممنوع» امید آقایی دیگر فیلم‌اولی‌های سی و نهمین جشنواره فیلم فجر هستند.
روز گذشته با حذف فیلم سینمایی «لاک‌پشت و حلزون» تعداد فیلم اولی‌ها به 22 فیلم رسید. سازندگان این فیلم با اعلام انصراف از حضور در جشنواره دلایل آن را بر هم خوردن برنامه‌ریزی زمان تولید به دلیل کرونا و حذف امکان تحویل نسخه نهایی و با کیفیت مطلوب در آخرین روزهای منتهی به جشنواره عنوان کرده‌اند.

مریم شهبازی
خبرنگار
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران اول بهمن در حالی کار خود را با حضور ناشرانی از 28 کشور جهان آغاز می‌کند که برگزارکنندگان آن تأکید دارند این نمایشگاه جایگزین سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه کتاب تهران نیست و هدف از برپایی‌اش روشن نگاه‌داشتن چراغ نشرمان است. از مهم‌ترین خواسته‌های مسئولان فرهنگی این است که بدانیم در مسیری گام برداشته‌ شده که حتی در عرصه جهانی مشابهی نداشته و در مواجهه با برخی کاستی‌های احتمالی صبور باشیم.
خبری از نمایشگاه کتاب برای اردیبهشت نیست
محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این نشست خبری مجازی ضمن ابراز خوشحالی از کسب تجربه‌ای تازه برای صنعت نشرمان گفت:«نتوانستیم تمامی اقداماتی را که در نمایشگاه فیزیکی کتاب انجام می‌دادیم در نمایشگاه مجازی برگزار کنیم؛ اما تلاش کردیم که فعالیت‌های فرهنگی را در قالبی دیگر در فضای مجازی برای مخاطبان برگزار کنیم که شاید کاستی‌هایی به‌همراه داشته‌ باشد؛ اما از ارزش بسیاری برخوردار است. شجاعانه به این سمت خواهیم رفت که تمامی کاستی‌ها در گام بعدی برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب برطرف شود.»
جوادی امکان برگزاری نمایشگاه فیزیکی کتاب را منوط به انتظار برای اطلاع از چگونگی وضعیت دانست، به گفته معاون فرهنگی وزیر ارشاد اگر امکان برگزاری نمایشگاه فیزیکی مهیا باشد، سی‌و‌سومین دوره سال آینده برگزار می‌شود. البته آن‌طور که از گفته‌های جوادی و خبرهای مرتبط با بیماری کرونا برمی‌آید طی اردیبهشت‌ماه سال آینده هم نمی‌توانیم منتظر نمایشگاه کتاب تهران باشیم.
در این نشست، ایوب دهقان کار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با ارائه گزارشی از چگونگی روند شکل‌گیری نخستین نمایشگاه کتاب گفت:«نخستین نمایشگاه کتاب تهران امروز 30 بهمن با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح می‌شود. این نمایشگاه در حالی برگزار می‌شود که فرصت چهارماهه کوتاهی برای برپایی آن در اختیار داشتیم.»
به‌گفته دهقان کار، یکهزار و 732 ناشر داخلی برای شرکت در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب شرکت کرده‌اند و بالغ بر ۱۰۰ هزار عنوان کتاب آماده عرضه در سایت نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار دارد. افزون بر این ۱۸۰ ناشر خارجی از 28 کشور جهان نیز با بیست هزار عنوان لاتین و عربی در نمایشگاه حضور یافته‌اند.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: «در حال برگزاری نمایشگاهی هستیم که مشابهی در عرصه جهانی نداشته است. از همین رو باید بپذیریم که این تجربه اول ما به شمار می‌آید، بابت نواقص و کاستی‌های احتمالی عذر می‌خواهیم و امیدواریم با مشکلی مواجه نشویم. افزون بر این فراموش نکنیم اولین نمایشگاه مجازی، نمایشگاه سی وسوم نیست و این رویداد مجازی جایگزین آن نخواهد بود.»
 کتاب‌ها بموقع ارسال می‌شوند
هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران هم در این نشست گفت:«باید مردم را با تقویت اطلاع‌‌رسانی و فعالیت رسانه‌ای مطلع کنیم. هنوز بسیاری از مردم در جریان برگزاری این نمایشگاه قرار ندارند بنابراین اهالی رسانه بزرگترین خدمت در حوزه اطلاع‌رسانی را برعهده دارند. علاوه‌ بر این سطح توقع‌مان را باید براساس ویژگی‌های نمایشگاه مجازی و ابعاد مختلف آن تنظیم کنیم. بنابراین پیشداوری نباید داشته باشیم. اتفاق دیگر نمایشگاه مجازی، برعهده گرفتن جریان توزیع کتاب از سوی شرکت ملی پست است که اقدام قابل توجهی محسوب می‌شود.بخش عمده موفقیت نمایشگاه به عملکرد این بخش وابسته است.» رمضانعلی سبحانی‌فر، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست ایران هم تأکید کرد که طی این همکاری مجموعه پست با تمام توان در کنار نمایشگاه مجازی خواهد بود. او گفت:«برای محقق شدن توقعات مردم و ناشران، تمام توان را به کار گرفته‌ایم. تمام دفاتر ما حتی روستاها اطلاع‌رسانی شده‌اند و برای اتفاقات بهتر در همه شهرها، با انتشارات هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است. در تهران نیز علاوه بر باجه‌ها امکانات دیگری را در نظر گرفته‌ایم و حتی ماشین سیار برای حجم کار بیشتر در نظر گرفته‌ شده است.» به‌ گفته سبحانی فر، درخواست‌ها بر اساس آدرس‌ها بموقع ارسال خواهند شد. او تأکید کرد:«پس از صدور بارکدها در نمایشگاه، پیامی برای مخاطب و ناشر ارسال می‌شود و از آن به بعد مسئولیت مرسوله با پست است، تا این رویداد بزرگ برای اولین بار در کشور برگزار شود و امیدوارم با ارائه خدمات بهتر و بیشتر رضایت‌ها را جلب کنیم.»
معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست ایران درباره روزهای پیک و تعطیلی‌ها و تأثیر آنها بر نحوه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز گفت: «تعطیلی‌ها برای ما خوب است و به‌صورت شیفت خدمات ارائه می‌دهیم و برای حجم بیشتر مراسلات از بخش خصوصی بهره می‌بریم. در بعضی استان‌ها با تاکسی‌ها هماهنگی‌های لازم صورت گرفته و شرکت‌هایی نیروی انسانی مورد نیاز را تأمین می‌کنند.» گفتنی است که نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از یکم تا ششم بهمن‌ماه با حضور ناشران ایرانی و خارجی میزبان علاقه‌مندان از سراسر ایران خواهد بود.

فیلم سینمایی «روزی روزگاری در آبادان» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ و تهیه‌کنندگی عبدالله اسکندری و علی اوجی آماده نمایش در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر شد. فاطمه معتمد آریا، محسن تنابنده، الهام شفیعی، هیراد آذرنگ، سهیل جمالی و امیرحسین ابراهیمی در این فیلم نقش‌آفرینی دارند./ مهر
فیلم سینمایی «لاک‌پشت و حلزون» به کارگردانی رضا حماسی و تهیه‌کنندگی مشترک شهرام گیل‌آبادی و هوشنگ نورالهی از حضور در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر انصراف داد. گویا به منظور اجتناب از احتمال ابتلای عوامل و بازیگران به بیماری کرونا، قدری دیرتر از زمان برنامه‌ریزی شده آغاز شد و از سوی دیگر به دلیل تغییر در روند انتخاب و داوری این دوره از جشنواره فیلم فجر و حذف امکان تحویل نسخه نهایی و با کیفیت مطلوب در آخرین روزهای منتهی به جشنواره، لذا دست‌اندرکاران این فیلم تصمیم گرفته‌اند از حضور در سی و نهمین جشنواره فجر انصراف دهند./ روابط عمومی
چهار فیلم سینمایی، دو مستند و یک فیلم کوتاه از محصولات سازمان هنری رسانه‌ای اوج در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درخواهند آمد.
«کارو»، «منصور»، «مصلحت نظام» و انیمیشن «پسر دلفینی» آثار سینمایی سازمان اوج در سی و نهمین جشنواره فیلم فجربه نمایش درخواهند آمد. همچنین مستندهای «کمیته» و «دستمال سرخ‌ها» در بخش آثار مستند این جشنواره به شمار می‌آیند. فیلم کوتاه «من امریکایی هستم» نیز در بخش فیلم کوتاه به نمایش درمی‌آید./ ایسنا
راه یافتگان به بخش مسابقه و نمایشگاه عکس و پوستر سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر معرفی شدند. سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه ۱۱ تا ۲۰ بهمن ۹۹ برگزار می‌شود./ ایرنا
نشست شورای داوران جایزه ترانه سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر با حضور محمد اله‌یاری (مدیرکل دفتر موسیقی)، مسلم نادعلی زاده دبیر این جایزه و داوران این بخش متشکل از اسماعیل امینی، مجید افشاری، محمدعلی بهمنی، محمدمهدی سیار، حمیدرضا شکارسری، ناصر فیض و عبدالجبار کاکایی برگزار شد. به گفته مسلم نادعلی زاده، دبیر این دوره از جایزه ترانه تعداد حدود ۱۰۰ ترانه انتخاب شده و پس از ارزیابی نهایی برگزیدگان معرفی می‌شوند.»/ روابط عمومی

مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از امکان استفاده از بن کارت‎های بانک شهر در ایام برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران خبر داد. علیرضا اسماعیلی با اشاره به آخرین مهلت استفاده از بن‎کارت‎های بانک شهر برای استفاده در نمایشگاه مجاری کتاب تهران گفت: دارندگان بن کارت‎های بانک شهر می‎توانند با مراجعه به شعب بانک شهر در سراسر کشور و دریافت رمز دوم و تاریخ انقضای بن کارت‎های خود نسبت به استفاده از این بن کارت‎ها در سامانه نمایشگاه مجازی کتاب تهران به آدرس tehranbookfair.ir  اقدام کنند. این بن کارت‏ها صرفا در ایام برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران قابلیت استفاده دارند و پس از آن استفاده از آنها به هیچ وجه تمدید نخواهد شد./ایرنا
ارکستر سازهای ملی ایران به خوانندگی رشید وطن دوست و وحید تاج، پنجشنبه دوم بهمن و از ساعت 21 به روی صحنه می‌رود.  این کنسرت که به اجرای  آثاری از علینقی وزیری، حسین دهلوی، فرهاد فخرالدینی، علی سلیمی، اوزیر حاجی بیک‌اف، توفیق قلی‌اف و ویلیام کتلبی  می‌پردازند به همت بنیاد رودکی و از طریق اپلیکیشن لنز پخش می‌شود. بازپخش این کنسرت به مدت ١٠ شب ادامه دارد و مخاطبان می‌توانند در این مدت به تماشای این رویداد بنشینند./ روابط عمومی
 کتاب «یک‌سرزمین موعود» نوشته باراک اوباما رئیس ‌جمهوری پیشین امریکا بزودی با ترجمه پوریا حسنی، زهرا نوربخش، امید عشریه و سعید نیک‌روز توسط انتشارات مهراندیش منتشر و راهی بازار نشر می‌شود. اوباما در این کتاب که به همسرش میشل تقدیم کرده، به‌تفصیل از همه وقایع نخستین دوره ریاست‌ جمهوری‌اش اشاره داشته است. /مهر
 بردیا صدرنوری نوازنده پیانو، مجموعه‌ای از بداهه‌نوازی‌های خود روی آثار زنده‌یاد همایون خرم را در هشتمین سالگرد درگذشت این هنرمند شهیر موسیقی ایرانی در قالب یک اثر تصویری منتشر کرد./ روابط عمومی