در تئاتر کودک کسی تهیه‌کننده نمی‌شود

محسن  بوالحسنی
خبرنگار
منصور خلج یکی از مهم‌ترین‌ چهره‌های تئاتری ایران است و علی‌الخصوص کارهای ماندگار او از کارگردانی تا پژوهش آثار نمایشی، آنقدر زیاد است که آوردن نام و عنوان همه آنها به یک سیاهه بلندبالا تبدیل خواهد شد. او 16آبان سال 1329 در تهران متولد و از سن 5 سالگی تا مقطع دیپلم در کرمانشاه به سر برد، اما سال 1350 در دانشکده هنرهای زیبا پذیرفته شد و تحصیلاتش را تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته کارگردانی ادامه داد. خلج فعالیت هنری خود را در زمان دانشجویی با مربیگری تئاتر کتابخانه‌های کانون آغاز کرد. بعد از انقلاب نیز در تئاتر شهر به‌عنوان مسئول روابط عمومی و بعد به‌عنوان سرپرست و طراح کتابخانه تخصصی فعالیت خود را ادامه داد. از جمله فعالیت‌های دیگر او باید به تدریس در دانشگاه هنر، سوره، سینما، تئاتر و جهاد دانشگاهی اشاره کرد. همچنین او مؤسس گروه تئاتر امید و در حال همکاری با این گروه است و سال 69 به دعوت یونسکو در همایش تئاتر در اروگوئه شرکت کرد. در کارنامه کاری این مرد کهنه‌کار تئاتر در حوزه نویسندگی، بازیگری و کارگردانی آثاری نظیر در نمایش کی برای آخرین، نمایش ویتزک، نمایش ماهی سیاه کوچولو، گفت‌وگوی فراریان، سه ماهی، جاری مثل جویبار، هدهد، حقیقت مرد دانا، چه کسی به چشم پسرک، خشایار، تألیف کتاب تاریخچه نمایش در کرمانشاه، تألیف کتاب درام‌نویسان جهان 1 و 2، تألیف مجموعه نمایشنامه‌ غول و آبادی، تألیف نمایشنامه جست‌وجو و تألیف مجموعه نمایشنامه جاری مثل جویبار به چشم می‌خورد. نکته‌ای قابل توجه و البته بسیار قابل احترام در این پرونده تحقیق، پژوهش و تألیف کتابی سترگ و چندین جلدی است به‌نام «درام‌نویسان جهان» که شش جلد از آن تا کنون منتشر شده و کتابی است مرجع. عمده فعالیت خلج در حوزه تئاتر کودک است و از آخرین کارهایش می‌شود به نمایش «شازده کوچولو» اشاره کرد که سال 87 و در کانون پرورش فکری اجرا شد. خلج در یکی از گفت‌وگوهایش با خبرنگار هنرآنلاین به این سؤال که چرا چندین سال است کاری روی صحنه نبرده این‌طور پاسخ می‌دهد که «در حال حاضر سه چهار نمایشنامه دارم و دوست دارم آنها را کار کنم، منتها کار کردن ما از بیرون دل دیگران را می‌برد و از داخل به خودمان ضربه می‌زند. تئاتر کودک هزینه دارد و الان پولی در تئاتر نیست و به ما می‌گویند خودت برو تهیه‌کننده پیدا کن، در حالی‌که در تئاتر کودک کسی تهیه‌کننده نمی‌شود.» او در بخش دیگر از این گفت‌وگو به تفاوت‌هایی که کودک امروز با کودکان دهه‌های گذشته دارد نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «کودک امروز با کودک دهه 50 زمین تا آسمان فرق کرده است. سال 51 که من برای آموزش به کرمانشاه می‌رفتم، بچه‌ها از طبقات پایین اجتماعی بودند اما امروزه بچه‌ها تک فرزند و نازپرورده هستند و امکانات خیلی بهتری دارند. مضاف بر اینکه طی این سال‌ها ذهن بچه‌های ما پر از آموزه‌هایی مثل مرد عنکبوتی، هری پاتر، هابیت و ارباب حلقه‌ها شده و از این نوع برنامه‌ها را نیز زیاد نگاه می‌کنند، در حالی‌که هیچ شناختی از فرهنگ خودشان ندارند.»