ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
گزارش «ایران» از ویژگیهای لوایح جدید اقتصادی دولت
برنامه هفتم و بودجه 1402 آماده شد
درحالی که امسال به دلیل همزمانی ارائه لایحه بودجه و برنامه هفتم توسعه، سال ویژهای برای دولت محسوب میشود، سازمان برنامه و بودجه از پایان کار لوایح برنامه هفتم و بودجه 1402 به صورت همزمان خبرداده است. طبق شنیدهها این دو لایحه بزودی و طی روزهای آینده به مجلس تقدیم میشود. هرچند طبق قانون دولت باید تا 15 آذر لایحه بودجه سال آینده را به مجلس میبرد، اما ضرورت همزمانی ارائه لایحه برنامه هفتم توسعه به عنوان سند بالادستی و نیز تغییرات مثبتی که درقالب تدوین و بررسی لایحه بودجه سال آینده رخ داد، این موضوع با تأخیر مواجه شد. اما اکنون مجلس میتواند به صورت همزمان لایحه برنامه پنجساله هفتم توسعه و لایحه بودجه 1402 را درمهلت قانونی مورد بررسی و تصویب قراردهد.
درهمین راستا، روزگذشته سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: بررسی بودجه همزمان با تدوین برنامه هفتم به پایان رسیده است. دولت علاوه بر دقت بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان تدوین برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد.
سازمان برنامهوبودجه از سال گذشته تحقیقات وسیعی درمورد آسیبشناسی برنامههای توسعه؛ شیوههای جدید برنامهریزی و دیگر مختصات برنامه هفتم را توسط دو بال پژوهشی خود یعنی مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی و مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری آغاز کرد تا تدوین برنامه هفتم هنگام ابلاغ سیاستهای کلی برنامه از پشتوانه خوب علمی برخوردار باشد.
تنها در مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری اقدامات نوزدهگانهای انجام شد که مهمترین آنها شامل بررسی سیاستهای کلی برنامههای توسعه پس از انقلاب اسلامی (مبانی، آسیبها، مسائل)؛ مطالعه تطبیقی تجربه برنامهریزی توسعه در جهان، گسستها و گذارها؛ مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه در ایران و کشورهای منتخب؛ راهبرد هندوستان نوین؛ بخش اول: پیشرانها؛ گزارش تفصیلی وضعیت شاخص پیشرفت لگاتوم در دهه ۲۰۲۰-۲۰۱۰؛ دلالتها و امکانهای هدفگذاری برنامه هفتم توسعه بر رشد اقتصادی ۸ درصدی؛ رویکرد رشد فراگیر در بن پیکره برنامه هفتم توسعه، الزامات و چهارچوبها؛ فراتحلیل مطالعات هفتاد سال برنامهریزی توسعه در ایران بهمنظور کاربست در تنظیم نظامنامه تدوین برنامه هفتم توسعه کشور؛ الگوی تدوین برنامه عملیاتی برنامههای پنجساله توسعه؛ ریشهیابی آسیبهای نظام برنامهریزی برای کاربست در تدوین نظام برنامهریزی مطلوب و شناسایی هستههای کلیدی خطدهنده در برنامه هفتم توسعه هستند.
اما کار بررسی و تصویب سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه در مجمع تشخیص مصلحت نظام به درازا کشید و به همین علت سیاستها بسیار دیر یعنی در روزهای آخر تابستان ابلاغ شد؛ درست زمانی که یک ماه از آغاز فعالیتهای دولت برای تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ گذشته بود.
باوجود این سازمان برنامهوبودجه کار تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ را بر اساس سیاستهای کلی برنامه ادامه داد؛ اما در ادامه راه با نقطهنظر مجلس یعنی تقدم ارائه لایحه برنامه بر لایحه بودجه مواجه شد؛ این در حالی است که دولت سیزدهم نمیخواهد آخرین برنامه توسعهای که بر اساس سند چشمانداز نوشته میشود، سرنوشت برنامههای پنجم و ماقبل با درصدهای تحقق پایین را پیدا کند.
ازاینرو دولت علاوه بر مداقه بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد.
ازآنجا که برای ایجاد شفافیت در لایحه بودجه قوانین دائم از قوانین یکساله جدا شدهاند و دولت امسال برای بودجه دو لایحه به مجلس ارائه خواهد کرد، کار بررسی و تصویب آن در دولت اندکی طولانی شد؛ هماکنون کار تصویب تمام تبصرهها در دولت به پایان رسیده و با بازشدن مجلس لایحه ارسال خواهد شد.
اینکه برخی جریانها بدون دقت در زمان ابلاغ سیاستها و تغییراتی که در لایحه بودجه دولت ایجاد شدهاند، چند روز تأخیر در ارائه لایحه بودجه را به بیبرنامگی دولت تشبیه میکنند، نشاندهنده انگیزههای جناحی و سیاسی آنهاست؛ و الا آنان که نقد دلسوزانه را در دستور کار خود دارند، نیک میدانند که از دل برنامهریزی دو، سه ماه همان چیزی درمیآید که در دولتهای پیشین موفقیت چندانی در تحقق آن پیدا نکردند. دولت همچنان با همراهی مجلس دو هدف مهم را دنبال میکند؛ ادامه اصلاحات ساختاری بودجه بخصوص در حوزه شفافیت و دوم تدوین برنامهای که بهجای کلیگویی، گرهی از مشکلات کشور باز کند.
شایعه افزایش سن بازنشستگی در برنامه هفتم
سازمان برنامه و بودجه همچنین اعلامکرد: «تاکنون هیچ تصمیمی درباره افزایش سن یا اصلاح سن بازنشستگی و چگونگی آن گرفته نشده است و شایعات منتشر شده در این زمینه مبنی بر تلاش دولت برای افزایش سن بازنشستگی تا ۱۰ سال درست نیست. سازمان برنامه و بودجه همواره تلاش میکند همه جوانب و پیامدهای ایجاد شده توسط هر حکم در برنامه را در جامعه بهطور کامل بررسی کند؛ بنابراین گمانهزنیهای بیپایه و ارائه آمار و اطلاعات غلط کاملاً مردود است.»
جزئیات بودجه 1402
گرچه پس از تقدیم لایحه بودجه سال آینده به مجلس جزئیات آن اعلام خواهد شد، اما درزمانی که این لایحه در هیأت دولت درحال بررسی بود، برخی از مسئولان دولتی جزئیاتی از بودجه 1402 ارائه دادند. جزئیاتی که نشان از ویژگیهای خاص دومین بودجه تدوینی دولت سیزدهم است. درهمین راستا، برای نخستین بار احکام سالانه از احکام دائمی تفکیک شده و این امر بدان معناست که لایحهای که از هیأت دولت به مجلس خواهد رفت در جلوی هر قانون نوشته شده که میتواند به قانون تنظیم مقررات صرف رود به عنوان حکم دائمی تا دیگر لازم نباشد هر سال حجم زیادی از احکام تفصیلی به لایحه بودجه الحاق شود.
همچنین در راستای شفافسازی بودجه ۱۴۰۲ نیز برای نخستین بار تلاش شده تا بخش قابل توجهی از آنچه تحت عنوان تبصره ۱۴ شناخته میشود و بیرون از سقف منابع عمومی دولت بود و به نوعی در درآمدها و هزینهها پنهان شده بود به سقف منابع و مصارف عمومی بودجه اضافه شود به این ترتیب پیگیری و هدفمندی یارانهها دقیقتر و شفافتر انجام خواهد شد و رویکرد دیگر در لایحه بودجه ۱۴۰۲ توجه به درآمدهای پایدار، مولدسازی اموال غیرمولد و ناکارآمد نهادهای دولتی و کسب درآمد و کاهش کسری بودجه از طریق این درآمدهای پایدار بوده است.
انتقادی که همواره درباره شفاف نبودن منابع عمومی دولت در لوایح بودجه مطرح میشد، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ تا حد زیادی مرتفع کرد و بنابراین بخش مهمی از افزایش سقف منابع عمومی دولت که تا نزدیک ۲ هزار میلیارد تومان رشد کرده، ناشی از شفاف شدن ردیفهایی است که تا دیروز در خارج از بودجه نشان داده میشد در حالی که باید در بودجه عمومی دولت ذکر میشد. یکی دیگر از ویژگیهای لایحه بودجه 1402 تقویت حمایتهای مالیاتی از بخش تولید است. برهمین اساس پیشنهاد وزارت اقتصاد درخصوص کاهش 7 درصدی نرخ مالیات شرکتهای تولیدکننده به دنبال کاهش 5 درصدی مالیات در سالجاری به تصویب هیأت وزیران رسید.
همچنین با برنامهریزیهای صورت گرفته، بودجه سال آینده اتکای کمتری به درآمدهای نفتی دارد و در این زمینه افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق جلوگیری از فرارمالیاتی و دریافت مالیات از بخشهای غیرمولد و نیز مولدسازی داراییهای دولت در دستور کار قرار گرفته است. علاوه براین، بر پایه گفتههای سخنگوی اقتصادی دولت، در سال آینده دولت با رشد میانگین ۲۰ درصد حقوق کارمندان دولت موافقت کرده و برای کسانی که حقوق کمتری میگیرند بیش از ۲۰ درصد و برای کسانی که بیشتر حقوق میگیرند، کمتر از ۲۰ درصد افزایش حقوق خواهند داشت.
درهمین راستا، روزگذشته سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: بررسی بودجه همزمان با تدوین برنامه هفتم به پایان رسیده است. دولت علاوه بر دقت بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان تدوین برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد.
سازمان برنامهوبودجه از سال گذشته تحقیقات وسیعی درمورد آسیبشناسی برنامههای توسعه؛ شیوههای جدید برنامهریزی و دیگر مختصات برنامه هفتم را توسط دو بال پژوهشی خود یعنی مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی و مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری آغاز کرد تا تدوین برنامه هفتم هنگام ابلاغ سیاستهای کلی برنامه از پشتوانه خوب علمی برخوردار باشد.
تنها در مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری اقدامات نوزدهگانهای انجام شد که مهمترین آنها شامل بررسی سیاستهای کلی برنامههای توسعه پس از انقلاب اسلامی (مبانی، آسیبها، مسائل)؛ مطالعه تطبیقی تجربه برنامهریزی توسعه در جهان، گسستها و گذارها؛ مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه در ایران و کشورهای منتخب؛ راهبرد هندوستان نوین؛ بخش اول: پیشرانها؛ گزارش تفصیلی وضعیت شاخص پیشرفت لگاتوم در دهه ۲۰۲۰-۲۰۱۰؛ دلالتها و امکانهای هدفگذاری برنامه هفتم توسعه بر رشد اقتصادی ۸ درصدی؛ رویکرد رشد فراگیر در بن پیکره برنامه هفتم توسعه، الزامات و چهارچوبها؛ فراتحلیل مطالعات هفتاد سال برنامهریزی توسعه در ایران بهمنظور کاربست در تنظیم نظامنامه تدوین برنامه هفتم توسعه کشور؛ الگوی تدوین برنامه عملیاتی برنامههای پنجساله توسعه؛ ریشهیابی آسیبهای نظام برنامهریزی برای کاربست در تدوین نظام برنامهریزی مطلوب و شناسایی هستههای کلیدی خطدهنده در برنامه هفتم توسعه هستند.
اما کار بررسی و تصویب سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه در مجمع تشخیص مصلحت نظام به درازا کشید و به همین علت سیاستها بسیار دیر یعنی در روزهای آخر تابستان ابلاغ شد؛ درست زمانی که یک ماه از آغاز فعالیتهای دولت برای تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ گذشته بود.
باوجود این سازمان برنامهوبودجه کار تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ را بر اساس سیاستهای کلی برنامه ادامه داد؛ اما در ادامه راه با نقطهنظر مجلس یعنی تقدم ارائه لایحه برنامه بر لایحه بودجه مواجه شد؛ این در حالی است که دولت سیزدهم نمیخواهد آخرین برنامه توسعهای که بر اساس سند چشمانداز نوشته میشود، سرنوشت برنامههای پنجم و ماقبل با درصدهای تحقق پایین را پیدا کند.
ازاینرو دولت علاوه بر مداقه بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد.
ازآنجا که برای ایجاد شفافیت در لایحه بودجه قوانین دائم از قوانین یکساله جدا شدهاند و دولت امسال برای بودجه دو لایحه به مجلس ارائه خواهد کرد، کار بررسی و تصویب آن در دولت اندکی طولانی شد؛ هماکنون کار تصویب تمام تبصرهها در دولت به پایان رسیده و با بازشدن مجلس لایحه ارسال خواهد شد.
اینکه برخی جریانها بدون دقت در زمان ابلاغ سیاستها و تغییراتی که در لایحه بودجه دولت ایجاد شدهاند، چند روز تأخیر در ارائه لایحه بودجه را به بیبرنامگی دولت تشبیه میکنند، نشاندهنده انگیزههای جناحی و سیاسی آنهاست؛ و الا آنان که نقد دلسوزانه را در دستور کار خود دارند، نیک میدانند که از دل برنامهریزی دو، سه ماه همان چیزی درمیآید که در دولتهای پیشین موفقیت چندانی در تحقق آن پیدا نکردند. دولت همچنان با همراهی مجلس دو هدف مهم را دنبال میکند؛ ادامه اصلاحات ساختاری بودجه بخصوص در حوزه شفافیت و دوم تدوین برنامهای که بهجای کلیگویی، گرهی از مشکلات کشور باز کند.
شایعه افزایش سن بازنشستگی در برنامه هفتم
سازمان برنامه و بودجه همچنین اعلامکرد: «تاکنون هیچ تصمیمی درباره افزایش سن یا اصلاح سن بازنشستگی و چگونگی آن گرفته نشده است و شایعات منتشر شده در این زمینه مبنی بر تلاش دولت برای افزایش سن بازنشستگی تا ۱۰ سال درست نیست. سازمان برنامه و بودجه همواره تلاش میکند همه جوانب و پیامدهای ایجاد شده توسط هر حکم در برنامه را در جامعه بهطور کامل بررسی کند؛ بنابراین گمانهزنیهای بیپایه و ارائه آمار و اطلاعات غلط کاملاً مردود است.»
جزئیات بودجه 1402
گرچه پس از تقدیم لایحه بودجه سال آینده به مجلس جزئیات آن اعلام خواهد شد، اما درزمانی که این لایحه در هیأت دولت درحال بررسی بود، برخی از مسئولان دولتی جزئیاتی از بودجه 1402 ارائه دادند. جزئیاتی که نشان از ویژگیهای خاص دومین بودجه تدوینی دولت سیزدهم است. درهمین راستا، برای نخستین بار احکام سالانه از احکام دائمی تفکیک شده و این امر بدان معناست که لایحهای که از هیأت دولت به مجلس خواهد رفت در جلوی هر قانون نوشته شده که میتواند به قانون تنظیم مقررات صرف رود به عنوان حکم دائمی تا دیگر لازم نباشد هر سال حجم زیادی از احکام تفصیلی به لایحه بودجه الحاق شود.
همچنین در راستای شفافسازی بودجه ۱۴۰۲ نیز برای نخستین بار تلاش شده تا بخش قابل توجهی از آنچه تحت عنوان تبصره ۱۴ شناخته میشود و بیرون از سقف منابع عمومی دولت بود و به نوعی در درآمدها و هزینهها پنهان شده بود به سقف منابع و مصارف عمومی بودجه اضافه شود به این ترتیب پیگیری و هدفمندی یارانهها دقیقتر و شفافتر انجام خواهد شد و رویکرد دیگر در لایحه بودجه ۱۴۰۲ توجه به درآمدهای پایدار، مولدسازی اموال غیرمولد و ناکارآمد نهادهای دولتی و کسب درآمد و کاهش کسری بودجه از طریق این درآمدهای پایدار بوده است.
انتقادی که همواره درباره شفاف نبودن منابع عمومی دولت در لوایح بودجه مطرح میشد، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ تا حد زیادی مرتفع کرد و بنابراین بخش مهمی از افزایش سقف منابع عمومی دولت که تا نزدیک ۲ هزار میلیارد تومان رشد کرده، ناشی از شفاف شدن ردیفهایی است که تا دیروز در خارج از بودجه نشان داده میشد در حالی که باید در بودجه عمومی دولت ذکر میشد. یکی دیگر از ویژگیهای لایحه بودجه 1402 تقویت حمایتهای مالیاتی از بخش تولید است. برهمین اساس پیشنهاد وزارت اقتصاد درخصوص کاهش 7 درصدی نرخ مالیات شرکتهای تولیدکننده به دنبال کاهش 5 درصدی مالیات در سالجاری به تصویب هیأت وزیران رسید.
همچنین با برنامهریزیهای صورت گرفته، بودجه سال آینده اتکای کمتری به درآمدهای نفتی دارد و در این زمینه افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق جلوگیری از فرارمالیاتی و دریافت مالیات از بخشهای غیرمولد و نیز مولدسازی داراییهای دولت در دستور کار قرار گرفته است. علاوه براین، بر پایه گفتههای سخنگوی اقتصادی دولت، در سال آینده دولت با رشد میانگین ۲۰ درصد حقوق کارمندان دولت موافقت کرده و برای کسانی که حقوق کمتری میگیرند بیش از ۲۰ درصد و برای کسانی که بیشتر حقوق میگیرند، کمتر از ۲۰ درصد افزایش حقوق خواهند داشت.
بعد از 15 روز آلودگی هوای کلانشهرها بالاخره روز گذشته برف و باران آسمان 30 استان کشور را فرا گرفت
رو سفیدی
زهره افشار
خبرنگار
بعد از گذشت حدود 15 روز از آلودگی هوای کلانشهرها از جمله پایتخت بالاخره روز گذشته برف و باران آسمان 30 استان کشور را فرا گرفت. نخستین برف فراگیر زمستانی چهره بسیاری از شهرها را سپیدپوش کرد تا چهره دود آلود کلانشهرها پاک و آلودگی زدوده شود.
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: روز شنبه در همه استانهای کشور بجز استان سیستان و بلوچستان شاهد بارش برف و باران بودیم که عمده بارشها به شکل برف بود. بارش برف و باران در روز گذشته سبب کاهش آلودگی هوای کلانشهرها شد و شاخص آلایندگی به مقدار قابل قبول رسید. بیشترین بارش در 24 ساعت جمعه تا شنبه مربوط به «ایوان»در ایلام با 82 میلیمتر بوده است و پس از آن «لنده» کردستان و کوهرنگ در چهار محال و بختیاری با 68 میلیمتر بوده است. لالی خوزستان نیز در این بازه زمانی 68 میلیمتر بارش داشته است. وی افزود: امروز یکشنبه وسعت بارش ها کاهش مییابد اما کماکان در استان های ایلام، لرستان، کرمانشاه، کردستان، تهران، البرز، قزوین، خراسان شمالی، خراسان رضوی شاهد برف و باران بودیم که بارشها در ارتفاعات به شکل برف خواهد بود. دوشنبه نیز دامنه بارشها در سواحل دریای خزر، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و هرمزگان خواهد بود. ضیاییان تأکید کرد: در هفته جاری دمای هوا در همه استانهای کشور در حد 2 تا 3 درجه سانتیگراد کاهش مییابد. مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی گفت: سامانه بارشی جدید که بارش های خوبی را به همراه خواهد داشت روز چهار شنبه از جنوب غرب به کشور وارد میشود.
بارش نخستین برف زمستانی هر چند موجب خوشحالی مردم بویژه کشاورزان شد اما موجب کندی تردد در جادههای درون شهری و برونشهری شد. «غلامعباس بهرامینیا» مدیر کل دفتر مدیریت بحران سازمان حملونقل جادهای در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: روز شنبه در گردنههای برفگیر 21 استان بارش برف و باران داشتیم که محور مواصلاتی خوانسار – گلپایگان روز گذشته بهدلیل بارش برف سنگین و کولاک بسته شده بود، ضمن اینکه روز گذشته بیشترین میزان برف را در محورهای چالوس، هراز، فیروز کوه، آزادراه تهران - شمال و محور قزوین – رشت داشتیم که موجب کندی تردد در این محورها شده بود. روز گذشته همچنین شدت بارش در 3 استان ایلام، خوزستان و گیلان به حدی بود که موجب کندی حرکت در این محورها شده بود و سبب ترافیک در جادههای برونشهری شده بود. بهرامی نیا افزود: بنابر پیشبینی سازمان هواشناسی این سامانه بارشی امروز از کشور خارج میشود و ضروری است رانندگان امروز از سفرهای غیر ضروری خودداری کنند و سفر خود را به فردا موکول کنند. وی همچنین از رانندگان خواست قبل از سفر از چگونگی وضعیت مسیر تردد خود از طریق تلفن گویای 141 مطلع شوند و حتماً در سفرها تجهیزات ایمنی بویژه زنجیر چرخ همراه داشته باشند.
خبرنگار
بعد از گذشت حدود 15 روز از آلودگی هوای کلانشهرها از جمله پایتخت بالاخره روز گذشته برف و باران آسمان 30 استان کشور را فرا گرفت. نخستین برف فراگیر زمستانی چهره بسیاری از شهرها را سپیدپوش کرد تا چهره دود آلود کلانشهرها پاک و آلودگی زدوده شود.
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: روز شنبه در همه استانهای کشور بجز استان سیستان و بلوچستان شاهد بارش برف و باران بودیم که عمده بارشها به شکل برف بود. بارش برف و باران در روز گذشته سبب کاهش آلودگی هوای کلانشهرها شد و شاخص آلایندگی به مقدار قابل قبول رسید. بیشترین بارش در 24 ساعت جمعه تا شنبه مربوط به «ایوان»در ایلام با 82 میلیمتر بوده است و پس از آن «لنده» کردستان و کوهرنگ در چهار محال و بختیاری با 68 میلیمتر بوده است. لالی خوزستان نیز در این بازه زمانی 68 میلیمتر بارش داشته است. وی افزود: امروز یکشنبه وسعت بارش ها کاهش مییابد اما کماکان در استان های ایلام، لرستان، کرمانشاه، کردستان، تهران، البرز، قزوین، خراسان شمالی، خراسان رضوی شاهد برف و باران بودیم که بارشها در ارتفاعات به شکل برف خواهد بود. دوشنبه نیز دامنه بارشها در سواحل دریای خزر، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و هرمزگان خواهد بود. ضیاییان تأکید کرد: در هفته جاری دمای هوا در همه استانهای کشور در حد 2 تا 3 درجه سانتیگراد کاهش مییابد. مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی گفت: سامانه بارشی جدید که بارش های خوبی را به همراه خواهد داشت روز چهار شنبه از جنوب غرب به کشور وارد میشود.
بارش نخستین برف زمستانی هر چند موجب خوشحالی مردم بویژه کشاورزان شد اما موجب کندی تردد در جادههای درون شهری و برونشهری شد. «غلامعباس بهرامینیا» مدیر کل دفتر مدیریت بحران سازمان حملونقل جادهای در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: روز شنبه در گردنههای برفگیر 21 استان بارش برف و باران داشتیم که محور مواصلاتی خوانسار – گلپایگان روز گذشته بهدلیل بارش برف سنگین و کولاک بسته شده بود، ضمن اینکه روز گذشته بیشترین میزان برف را در محورهای چالوس، هراز، فیروز کوه، آزادراه تهران - شمال و محور قزوین – رشت داشتیم که موجب کندی تردد در این محورها شده بود. روز گذشته همچنین شدت بارش در 3 استان ایلام، خوزستان و گیلان به حدی بود که موجب کندی حرکت در این محورها شده بود و سبب ترافیک در جادههای برونشهری شده بود. بهرامی نیا افزود: بنابر پیشبینی سازمان هواشناسی این سامانه بارشی امروز از کشور خارج میشود و ضروری است رانندگان امروز از سفرهای غیر ضروری خودداری کنند و سفر خود را به فردا موکول کنند. وی همچنین از رانندگان خواست قبل از سفر از چگونگی وضعیت مسیر تردد خود از طریق تلفن گویای 141 مطلع شوند و حتماً در سفرها تجهیزات ایمنی بویژه زنجیر چرخ همراه داشته باشند.
وزیر کشور خبر داد
تحویل بیش از ۸ میلیون کارت ملی معوق
رئیس سازمان ثبت احوال کشور از تحویل بیش از هشت میلیون از ۱۰ میلیون کارت ملی هوشمند معوق به شهروندان خبر داد.
هاشم کارگر در ارائه گزارشی از اقدامات این سازمان ظرف یک سال گذشته گفت: ما در یک سال گذشته به سمتی حرکت کردهایم که باید برخی کمبودهای گذشته را جبران میکردیم همانند موضوع کارتهای ملی که تعویقی در آن وجود داشت، اما توانستیم تولید انبوه را آغاز کنیم و در حال حاضر بیش از هشت میلیون از ۱۰ میلیون کارت ملی هوشمندی را که بدهی سازمان به شهروندان بود تحویل دادهایم و مابقی را نیز بزودی تحویل خواهیم داد. وی تأکید کرد: صدور کارت ملی برای ایرانیان خارج از کشور یکی دیگر از دغدغههای موجود بود که خوشبختانه ارتباط با این عزیزان برقرار شد و با هماهنگی وزارت امور خارجه درخواست کارت ملی در نمایندگیهای ایران دریافت و پس از دریافت بر خط اطلاعات، کارتهای ملی صادر و از طریق همین نمایندگیها به شهروندان ایرانی ارائه شد و فعالسازی کارتها نیز در همین نمایندگیها انجام میشود. بیش از هشت نمایندگی که آخرین آنها در واشنگتن و سازمان ملل با حضور رئیس جمهور کار خود را آغاز کرد، به صورت نمادین چند کارت ملی به ایرانیان تقدیم شد. وی در خصوص افراد فاقد شناسنامه نیز گفت: این موضوع چندین سال در کشور گریبانگیر بوده و در دولت سیزدهم یکی از تأکیدات تعیین تکلیف افراد فاقد شناسنامه است و این افراد با اینکه مدت زیادی است در کشور زندگی میکنند، اما از خدمات اجتماعی محروم هستند.
وی در خصوص اعطای شناسنامه به کودکان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی اظهار کرد: این موضوع کماکان مطابق قانون ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در حال انجام است. کارگر ادامه داد: کارتهای ملی که تا پایان۱۴۰۳ و قبل از آن منقضی میشود، تا پایان ۱۴۰۵ تمدید شد. بیش از ۵۰ میلیون کارت ملی هوشمند تا این لحظه صادر شده و فکر میکنم حدود شش میلیون نفر باید ثبتنام کنند.
هاشم کارگر در ارائه گزارشی از اقدامات این سازمان ظرف یک سال گذشته گفت: ما در یک سال گذشته به سمتی حرکت کردهایم که باید برخی کمبودهای گذشته را جبران میکردیم همانند موضوع کارتهای ملی که تعویقی در آن وجود داشت، اما توانستیم تولید انبوه را آغاز کنیم و در حال حاضر بیش از هشت میلیون از ۱۰ میلیون کارت ملی هوشمندی را که بدهی سازمان به شهروندان بود تحویل دادهایم و مابقی را نیز بزودی تحویل خواهیم داد. وی تأکید کرد: صدور کارت ملی برای ایرانیان خارج از کشور یکی دیگر از دغدغههای موجود بود که خوشبختانه ارتباط با این عزیزان برقرار شد و با هماهنگی وزارت امور خارجه درخواست کارت ملی در نمایندگیهای ایران دریافت و پس از دریافت بر خط اطلاعات، کارتهای ملی صادر و از طریق همین نمایندگیها به شهروندان ایرانی ارائه شد و فعالسازی کارتها نیز در همین نمایندگیها انجام میشود. بیش از هشت نمایندگی که آخرین آنها در واشنگتن و سازمان ملل با حضور رئیس جمهور کار خود را آغاز کرد، به صورت نمادین چند کارت ملی به ایرانیان تقدیم شد. وی در خصوص افراد فاقد شناسنامه نیز گفت: این موضوع چندین سال در کشور گریبانگیر بوده و در دولت سیزدهم یکی از تأکیدات تعیین تکلیف افراد فاقد شناسنامه است و این افراد با اینکه مدت زیادی است در کشور زندگی میکنند، اما از خدمات اجتماعی محروم هستند.
وی در خصوص اعطای شناسنامه به کودکان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی اظهار کرد: این موضوع کماکان مطابق قانون ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در حال انجام است. کارگر ادامه داد: کارتهای ملی که تا پایان۱۴۰۳ و قبل از آن منقضی میشود، تا پایان ۱۴۰۵ تمدید شد. بیش از ۵۰ میلیون کارت ملی هوشمند تا این لحظه صادر شده و فکر میکنم حدود شش میلیون نفر باید ثبتنام کنند.
ترانسفر مارکت، تیم ملی را ۵۳ میلیون یورو ارزشگذاری کرد
طارمی و سردار جزو 10 بازیکن ارزشمند آسیا
با اتمام جامجهانی ۲۰۲۲ قطر که با درخشش 3 تیم آسیایی ژاپن، کرهجنوبی و استرالیا همراه بود، سایت ترانسفرمارکت (مرجع ارزشگذاری بازیکنان فوتبال) اقدام به بروزرسانی ارزش بازیکنان کرده است. در صدر فهرست گرانترین فوتبالیستهای آسیایی همچنان نام سون هیونگ مین، ستاره تاتنهام با ارزش 70 میلیون یورو دیده میشود. بعد از 4 بازیکن از کرهجنوبی و ژاپن، نام مهدی طارمی با ۲۰ میلیون یورو وجود دارد. طارمی در جام جهانی ۲۰۲۲ دو گل زد و یک پاس گل داد. بجز طارمی، نام سردار آزمون هم دیده میشود که همراه چند بازیکن ژاپنی و کرهای با ۱۲ میلیون یورو در جمع ۱۰ بازیکن برتر قرار گرفتهاند که شامل 4 بازیکن ژاپنی، 4 بازیکن کرهای و 2 بازیکن ایرانی است. در این فهرست هیچ بازیکنی از کشورهای استرالیا، عربستان، ازبکستان و قطر بهعنوان سایر کشورهای برتر آسیا دیده نمیشود. سومین بازیکن ارزشمند فوتبال ایران اللهیار صیادمنش با ۴ میلیون یورو است که فاصله زیادی برای ورود به جمع ۱۰ بازیکن برتر آسیا دارد. نکته حائز اهمیت اینکه براساس ارزشگذاری جدید سایت ترانسفرمارکت، اکثر بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران با افت فاحشی روبهرو شدهاند. سردار آزمون، علیرضا جهانبخش، سامان قدوس، علی قلیزاده، کریم انصاریفرد، مهدی ترابی، وحید امیری و شجاع خلیلزاده از جمله بازیکنانی هستند که با افت ارزش مواجه شدهاند. از نکات جالب توجه، افزایش ارزش صادق محرمی، حسین کنعانیزادگان، احمد نوراللهی و سیدحسین حسینی است. همچنین بازیکنی مانند مهدی طارمی که ستاره ایران در جام جهانی بود، هیچ افزایشی نداشته است. گفتنی است سایت ترانسفر مارکت تیم ملی ایران را حدود ۵۳ میلیون یورو ارزشگذاری کرده است.
پس از ریاض ، بغداد از آمادگی قاهره و امان برای مذاکره با تهران خبر داد
پایتختهای عربی در صف گفتوگو
مکرون: مشکلات خاورمیانه تنها با گفتوگو در ساختاری با حضور ایران قابل حل است
گروه سیاسی/ نشست «بغداد 2» که هفته گذشته با حضور شماری از مهمترین بازیگران منطقه از جمله ایران، عربستان، مصر و عراق به میزبانی «اردن» برگزار شد، نشان داد تحولات منطقهای که به نظر میرسید در روند جدیدی قرار گرفته، با نشانههای سازندهتری مبنی بر ایجاد همکاریهای درون منطقهای همراه شده است؛ نشانههایی که محصول تفاسیر مختلف از گزارههایی مشترک ذیل تغییر سیاستهای سیال جهانی و منطقهای است. سوای روند مذاکرات دوجانبه تهران و ریاض که با میانجیگری بغداد، دو طرف را در آستانه بازگشایی نمایندگیهای دیپلماتیک قرار داده، نخست وزیر عراق در خلال برگزاری نشست اخیر در امان، از ابراز تمایل مصر برای آغاز مذاکرات دوجانبه با ایران خبر داده است. این مهم را حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته در گفتوگویی مورد تأیید قرار داد. او از پیشنهاد نخست وزیر عراق در این نشست مبنی بر آغاز گفتوگوهای تهران و قاهره در سطوح امنیتی و سیاسی خبر داد و اعلام کرد که ایران از این پیشنهاد استقبال کرده است. این را باید در کنار استقبال ویژه ملک عبدالله، پادشان اردن از وزیر امور خارجه ایران در جریان نشست «بغداد2 »گذاشت که در فرامتن خود نشان میداد اردن نیز در کنار دیگر کشورهای عربی خواهان آغاز فصل جدیدی از مناسبات دوجانبه با تهران است؛ مسألهای که به صراحت از سوی ملک عبدالله در دیدار با امیرعبداللهیان (که حامل پیام آیتالله رئیسی بود) نیز طرح شد.
پاسخ مثبت به آلترناتیو ایران
پدیدار شدن نشانههای مثبت مبنی بر تمایل قریب به اتفاق کشورهای عربی برای حل بحرانهای جاری از مسیر گفتوگو، حاصل دریافت این فهم جدید کشورهای منطقه است مبنی بر اینکه سیاست شتابزده تشکیل اتحادیههای نظامی و امنیتی با محوریت بازیگران عربی ذیل رهبری کشورهای غربی، نه تنها امکان تأمین ثبات سیاسی- امنیتی منطقهای را فراهم نخواهد کرد که به جای آن یک استراتژی بلندمدت پرهزینه و مخاطره آمیز را به این کشورها تحمیل میکند. در حقیقت پدیدار شدن این واقعیت که شرایط منطقهای و بینالمللی تداوم این وضعیت را غیر ممکن کرده، تصور و ساختار سنتی شناخته شده جامعه عمومی اعراب را فرو ریخته است. فرو ریختنی که زیر سایه کاهش نفوذ امریکا در منطقه در پی کلید خوردن خروج اجباری از منطقه خاورمیانه به واسطه ناکامیهای متعدد در رسیدن به اهداف و همچنین مدیریت رقابت با چین رقم خورد و آلترناتیو احتمالی آن میتواند اعتنا به ایده اصولی جمهوری اسلامی مبنی بر گفتوگو و همکاری درون منطقهای باشد؛ امری که در صورت تحقق، بی تردید نقطه آغازی برای از بین رفتن جدیت نقش مداخلهجویانه کشورهای غربی در خاورمیانه پرتنش خواهد بود.
بازنگری قاهره
مذاکرات دوجانبه ایران و عربستان که چندین دور در سطوح بالای سیاسی و امنیتی برگزار شده و چشمانداز ترمیم رابطه تا سر حد بازگشایی نمایندگیهای دیپلماتیک را به تصویر کشیده، یکی از مهمترین رویدادهایی بوده که دیگر کشورهای عربی بویژه مصر را در کنار تحولات جاری منطقه به انجام مذاکراتی مشابه ترغیب کرده است. در حالی که ایران توانسته حوزه نفوذ خود را به کشورهایی خارج از مرزهایش بکشاند، مصر در سالهای اخیر تقریباً غایب بزرگ سیاستهای منطقهای بوده و در انزوایی خودخواسته فرورفته است. این در حالی است که نوع تعامل این کشور در صحنه بینالمللی ذیل موقعیت سوق الجیشی و همسایگیاش با سرزمینهای اشغالی برای گرفتن امتیازات مالی از ایالات متحده و رژیم صهیونیستی و همچنین نوع روابط ویژه با عربستان و امارات و دریافتهای کمکهای مالی قابل توجه از این دو کشور نقش اثرگذاری بر طراحی سیاست قاهره در قبال تهران داشته است. این در حالی است که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز برای سر پا نگه داشتن نظام نوپای مصر در دوره «محمد مرسی»، رئیس جمهور پیشین این کشور، کمکهای مالی خود را روانه قاهره میکردند تا اقتصاد این کشور را که بنا به دلایل داخلی و خارجی با نابسامانی روبهرو شده بود، سر پا نگه دارند؛ امری که انتظار میرفت پیامد مستقیم آن قرار گرفتن مصر در صف بندی موهومی باشد که ریاض در دامن زدن به سناریوی «ایرانهراسی» پی گرفته بود. کاهش معنادار روابط دیپلماتیک میان ایران و مصر در سالهای اخیر در چنین چهارچوبی ارزیابی میشد. اما پس از آنکه عربستان و امارات با تقبل خسارات جدی از درگیر شدن خود در مناقشه یمن و لیبی و پرداختن هزینههای گزاف بابت اتکای صرف به امریکا در روند مقابله با ایران، در سیاست خارجی خود بازنگری کردند و متوجه این واقعیت شدند که نمی توان برای بسیاری از مناقشات کنونی خاورمیانه نسخه نظامی تجویز کرد، مصر نیز به تبعیت از این کشورها خواستار نزدیک شدن به تهران شد. به این ترتیب با توجه به انجام گفتوگوهایی میان ایران و عربستان در بغداد برای برقراری روابط مجدد، این تحلیل قوت گرفت که کاهش تنشها بین این دو قدرت منطقهای میتواند بر روابط ایران و مصر نیز تأثیر بگذارد و این کشور میتواند با خیال آسودهتری به سمت عادیسازی رابطه با تهران حرکت کند.
استقبال «امان» از پیام تهران
استقبال ویژه پادشاه اردن از امیرعبداللهیان در نشست هفته گذشته «امان» و پیام دوستانه ای که از سوی سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور دریافت کرد، نشان داد که اردن نیز همچون دیگر کشورهای مهم عربی نسبت به ضرورت ترمیم کانالهای دیپلماتیک با ایران وقوف یافته است. تیرماه سال جاری بود که «بشر الخصاونه»، نخست وزیر اردن در گفتوگو با شبکه بیبیسی بر تلاش جهت دستیابی به سازکاری برای گفتوگو با ایران بر اساس اصل حسن همجواری تأکید کرد و از آمادگی کشورش و دیگر کشورهای دوست اردن برای برقراری روابطی بسیار خوب با ایران خبر داد. اردن به عنوان یک کشور کوچک عربی که میکوشد گره بحرانهای اقتصادی خود را با اتکا به کمکهای مالی ایالات متحده امریکا، تلآویو و عربستان سعودی باز کند، از منظر سیاسی نیز چاره ای جز قرار گرفتن در صفآراییهای منطقهای با سمت و سوی ضدیت با ایران نداشته است. امری که سبب شده تحت فشار امریکا تا سرحد عدم پذیرش سفیر پیشنهادی ایران در «امان» پیش رود و برای عادیسازی رابطه با تهران کوچکترین قدمی برندارد.
با وجود این، این موضعگیری ملک عبدالله در آخرین دیدارش با «جو بایدن»، رئیس جمهور ایالات متحده در واشنگتن که گفته است، هیچ توافق یا تشکیل گروهی بدون در نظر گرفتن ایران و مشارکت آن امکانپذیر نیست، نشان داده که پادشاه اردن برای ترمیم رابطه متزلزل ایران و اردن درصدد چاره جویی است، خاصه آنکه این کشور تا کنون هیچ گاه بابت رویکرد تقابل جویانه خود علیه ایران با واکنش تلافی جویانهای روبهرو نشده است. در چنین شرایطی است که تحول در مناسبات رو به پیشرفت تهران با پایتختهای عربی، پادشاه اردن را به تکاپوی گام برداشتن در این مسیر واداشته است.
اعتراف «مکرون»
در این میان نمیتوان نقشآفرینی ویژه عراق را پس از سال 2018 و پشت سر گذاشتن دورهای از مبارزه با تروریسم و شکست داعش و حرکت به سمت آرامش امنیتی نادیده گرفت. جایی که این کشور با تعریف تازه از مناسبات منطقه و بینالملل، اولویتهای جدیدی را در سیاست خارجی خود از یک سو برای گسترش روابط با همسایگان و از سوی دیگر کمک به توسعه روابط میان کشورهای مهم از جمله ایران، عربستان و مصر تعریف کرده است. این امر زیر سایه واقعیت لزوم توجه به نقش حیاتی ایران در منطقه مورد توجه بازیگران عربی قرار گرفته است. این را «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه نیز که در نشست اخیر اردن شرکت کرده بود، مورد توجه قرار داد و معترف شد که «مشکلات خاورمیانه تنها با گفتوگو در چهارچوبی با حضور ایران قابل حل است.»
به این ترتیب در شرایطی که ایالات متحده ترجیح میدهد هزینههای حضور در خاورمیانه را با همراهی از راه دور شبکه متحدان عربیاش و عدم حضور جدی در منطقه کاهش دهد، اعتنای کشورهای خاورمیانه به همکاری درون منطقهای که از ماهها پیش توسط تهران روی میز قرار گرفته است، چندان بعید به نظر نمیرسید. واقعیتی که حالا مقامات قریب به اتفاق پایتختهای عربی را نیز به تکاپوی حرکت به سمت ترمیم رابطه و تنشزدایی از رابطه با تهران ترغیب کرده است.
پاسخ مثبت به آلترناتیو ایران
پدیدار شدن نشانههای مثبت مبنی بر تمایل قریب به اتفاق کشورهای عربی برای حل بحرانهای جاری از مسیر گفتوگو، حاصل دریافت این فهم جدید کشورهای منطقه است مبنی بر اینکه سیاست شتابزده تشکیل اتحادیههای نظامی و امنیتی با محوریت بازیگران عربی ذیل رهبری کشورهای غربی، نه تنها امکان تأمین ثبات سیاسی- امنیتی منطقهای را فراهم نخواهد کرد که به جای آن یک استراتژی بلندمدت پرهزینه و مخاطره آمیز را به این کشورها تحمیل میکند. در حقیقت پدیدار شدن این واقعیت که شرایط منطقهای و بینالمللی تداوم این وضعیت را غیر ممکن کرده، تصور و ساختار سنتی شناخته شده جامعه عمومی اعراب را فرو ریخته است. فرو ریختنی که زیر سایه کاهش نفوذ امریکا در منطقه در پی کلید خوردن خروج اجباری از منطقه خاورمیانه به واسطه ناکامیهای متعدد در رسیدن به اهداف و همچنین مدیریت رقابت با چین رقم خورد و آلترناتیو احتمالی آن میتواند اعتنا به ایده اصولی جمهوری اسلامی مبنی بر گفتوگو و همکاری درون منطقهای باشد؛ امری که در صورت تحقق، بی تردید نقطه آغازی برای از بین رفتن جدیت نقش مداخلهجویانه کشورهای غربی در خاورمیانه پرتنش خواهد بود.
بازنگری قاهره
مذاکرات دوجانبه ایران و عربستان که چندین دور در سطوح بالای سیاسی و امنیتی برگزار شده و چشمانداز ترمیم رابطه تا سر حد بازگشایی نمایندگیهای دیپلماتیک را به تصویر کشیده، یکی از مهمترین رویدادهایی بوده که دیگر کشورهای عربی بویژه مصر را در کنار تحولات جاری منطقه به انجام مذاکراتی مشابه ترغیب کرده است. در حالی که ایران توانسته حوزه نفوذ خود را به کشورهایی خارج از مرزهایش بکشاند، مصر در سالهای اخیر تقریباً غایب بزرگ سیاستهای منطقهای بوده و در انزوایی خودخواسته فرورفته است. این در حالی است که نوع تعامل این کشور در صحنه بینالمللی ذیل موقعیت سوق الجیشی و همسایگیاش با سرزمینهای اشغالی برای گرفتن امتیازات مالی از ایالات متحده و رژیم صهیونیستی و همچنین نوع روابط ویژه با عربستان و امارات و دریافتهای کمکهای مالی قابل توجه از این دو کشور نقش اثرگذاری بر طراحی سیاست قاهره در قبال تهران داشته است. این در حالی است که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز برای سر پا نگه داشتن نظام نوپای مصر در دوره «محمد مرسی»، رئیس جمهور پیشین این کشور، کمکهای مالی خود را روانه قاهره میکردند تا اقتصاد این کشور را که بنا به دلایل داخلی و خارجی با نابسامانی روبهرو شده بود، سر پا نگه دارند؛ امری که انتظار میرفت پیامد مستقیم آن قرار گرفتن مصر در صف بندی موهومی باشد که ریاض در دامن زدن به سناریوی «ایرانهراسی» پی گرفته بود. کاهش معنادار روابط دیپلماتیک میان ایران و مصر در سالهای اخیر در چنین چهارچوبی ارزیابی میشد. اما پس از آنکه عربستان و امارات با تقبل خسارات جدی از درگیر شدن خود در مناقشه یمن و لیبی و پرداختن هزینههای گزاف بابت اتکای صرف به امریکا در روند مقابله با ایران، در سیاست خارجی خود بازنگری کردند و متوجه این واقعیت شدند که نمی توان برای بسیاری از مناقشات کنونی خاورمیانه نسخه نظامی تجویز کرد، مصر نیز به تبعیت از این کشورها خواستار نزدیک شدن به تهران شد. به این ترتیب با توجه به انجام گفتوگوهایی میان ایران و عربستان در بغداد برای برقراری روابط مجدد، این تحلیل قوت گرفت که کاهش تنشها بین این دو قدرت منطقهای میتواند بر روابط ایران و مصر نیز تأثیر بگذارد و این کشور میتواند با خیال آسودهتری به سمت عادیسازی رابطه با تهران حرکت کند.
استقبال «امان» از پیام تهران
استقبال ویژه پادشاه اردن از امیرعبداللهیان در نشست هفته گذشته «امان» و پیام دوستانه ای که از سوی سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور دریافت کرد، نشان داد که اردن نیز همچون دیگر کشورهای مهم عربی نسبت به ضرورت ترمیم کانالهای دیپلماتیک با ایران وقوف یافته است. تیرماه سال جاری بود که «بشر الخصاونه»، نخست وزیر اردن در گفتوگو با شبکه بیبیسی بر تلاش جهت دستیابی به سازکاری برای گفتوگو با ایران بر اساس اصل حسن همجواری تأکید کرد و از آمادگی کشورش و دیگر کشورهای دوست اردن برای برقراری روابطی بسیار خوب با ایران خبر داد. اردن به عنوان یک کشور کوچک عربی که میکوشد گره بحرانهای اقتصادی خود را با اتکا به کمکهای مالی ایالات متحده امریکا، تلآویو و عربستان سعودی باز کند، از منظر سیاسی نیز چاره ای جز قرار گرفتن در صفآراییهای منطقهای با سمت و سوی ضدیت با ایران نداشته است. امری که سبب شده تحت فشار امریکا تا سرحد عدم پذیرش سفیر پیشنهادی ایران در «امان» پیش رود و برای عادیسازی رابطه با تهران کوچکترین قدمی برندارد.
با وجود این، این موضعگیری ملک عبدالله در آخرین دیدارش با «جو بایدن»، رئیس جمهور ایالات متحده در واشنگتن که گفته است، هیچ توافق یا تشکیل گروهی بدون در نظر گرفتن ایران و مشارکت آن امکانپذیر نیست، نشان داده که پادشاه اردن برای ترمیم رابطه متزلزل ایران و اردن درصدد چاره جویی است، خاصه آنکه این کشور تا کنون هیچ گاه بابت رویکرد تقابل جویانه خود علیه ایران با واکنش تلافی جویانهای روبهرو نشده است. در چنین شرایطی است که تحول در مناسبات رو به پیشرفت تهران با پایتختهای عربی، پادشاه اردن را به تکاپوی گام برداشتن در این مسیر واداشته است.
اعتراف «مکرون»
در این میان نمیتوان نقشآفرینی ویژه عراق را پس از سال 2018 و پشت سر گذاشتن دورهای از مبارزه با تروریسم و شکست داعش و حرکت به سمت آرامش امنیتی نادیده گرفت. جایی که این کشور با تعریف تازه از مناسبات منطقه و بینالملل، اولویتهای جدیدی را در سیاست خارجی خود از یک سو برای گسترش روابط با همسایگان و از سوی دیگر کمک به توسعه روابط میان کشورهای مهم از جمله ایران، عربستان و مصر تعریف کرده است. این امر زیر سایه واقعیت لزوم توجه به نقش حیاتی ایران در منطقه مورد توجه بازیگران عربی قرار گرفته است. این را «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه نیز که در نشست اخیر اردن شرکت کرده بود، مورد توجه قرار داد و معترف شد که «مشکلات خاورمیانه تنها با گفتوگو در چهارچوبی با حضور ایران قابل حل است.»
به این ترتیب در شرایطی که ایالات متحده ترجیح میدهد هزینههای حضور در خاورمیانه را با همراهی از راه دور شبکه متحدان عربیاش و عدم حضور جدی در منطقه کاهش دهد، اعتنای کشورهای خاورمیانه به همکاری درون منطقهای که از ماهها پیش توسط تهران روی میز قرار گرفته است، چندان بعید به نظر نمیرسید. واقعیتی که حالا مقامات قریب به اتفاق پایتختهای عربی را نیز به تکاپوی حرکت به سمت ترمیم رابطه و تنشزدایی از رابطه با تهران ترغیب کرده است.
«ایران»از تداوم روند صعودی شاخصهای بازار سهام در اولین روز معاملاتی زمستان گزارش میدهد
جهش 41 هزار واحدی بورس در یک روز
سعید رشیدی نوبندگانی
خبرنگار
اولین روز معاملاتی زمستان برای سهامداران خوشیمن بود و از مجموع 702 نمادی که در کل بازار مورد معامله قرار گرفت، 590 نماد (84 درصد) با افزایش قیمت روبهرو شد و تنها 112 نماد (16 درصد) کاهش قیمت دادند.
براین اساس، روز شنبه، 3 دیماه 1401، شاخص کل بورس به رهبری سهام پالایشی و فلزاتی، بیش از 41 هزار و 800 واحد افزایش ارتفاع داد و ضمن شکستن محدوده مقاومت روانی مهم خود، تا ارتفاع یک میلیون و 538 هزار واحد قد کشید.
همچنین با توجه به سبز پوشی 359 نماد (90 درصد) از 400 نماد معامله شده در بورس، شاخص کل (هموزن) نیز 10 هزار و 550 واحد بالا رفت و با ثبت بازدهی 2.37 درصدی، در محدوده 456 هزار واحد ایستاد.
این روند در فرابورس نیز مشاهده شد و سبز پوشی 229 نماد (75 درصد) در این بازار باعث شد شاخص کل فرابورس نیز بیش از 365 واحد رشد کند و در ارتفاع 19 هزار و 538 واحد معاملات را به پایان برساند.
در این روز افزایش قدرت تقاضا در معاملات سهام به طور محسوس قابل مشاهده بود، به صورتی که در مقابل 210 نمادی که در صف خرید به کار خود پایان دادند، تنها 8 نماد در صف فروش قرار داشت که نشان میدهد یک سوم بازار سهام در صف خرید قفل شده و سهامداران با ولع بسیار زیادی برای خرید بیشتر سهام اقدام کردهاند.
شروع معاملات زمستان به همراه بازگشت حقیقیها
هرچند که در روزهای پایانی آذرماه، جنب و جوش سهامداران حقیقی در بازار سهام بیشتر شده بود و شاخص ورود و خروج پول حقیقی روزهای بیشتری نسبت به ماههای گذشته با تراز مثبت روبهرو شد، اما در این ماه بیش از یک هزار میلیارد تومان توسط این طیف از فعالین، از بازار خارج شد؛ رقمی که بیش از 80 درصد نسبت به آبان ماه کاهش یافته بود و از این رو پیشبینی میشد حقیقیها بتدریج درخصوص خروج سرمایه از معاملات سهام تجدید نظر خواهند کرد.
این پیشبینی در اولین روز معاملاتی دی ماه حقیقت یافت و در این روز، حقیقیها بیش از 550 میلیارد تومان را به معاملات سهام وارد کردند تا یک بازگشت شکوهمند را به ثبت رسانند.
از نظر کارشناسان، ورود حقیقیها به بازار سهام میتواند نشان دهنده تغییر انتظارات معاملهگران درخصوص بازدهی کوتاه مدت بازار سهام باشد.
در واقع، کارشناسان بر این باورند که سهامداران حقیقی همواره با انگیزههای کوتاهمدت به معاملات سهام میپردازند و ورود حقیقیها نه تنها میتواند عامل تأثیرگذار بر افزایش سریعتر قیمتها در بازار باشد، بلکه میتواند تغییر مثبت انتظارات درخصوص بازدهی بیشتر شرکتها، و خوشبینی درخصوص عملکرد بهتر آنها را نیز نشان دهد، هرچند که کارشناسان طی روزهای گذشته، عوامل مختلفی برای تغییر انتظارات سهامداران درخصوص بازار سهام را برشمردهاند، اما بررسیها حاکی از آن است که تغییرات نرخ ارز که بر درآمدهای شرکتهای صادرات محور، فلزاتیها، پتروشیمیها، برخی بانکها، برخی صنایع معدنی و برخی از شرکت هی خدماتی تأثیرگذار است به عنوان مهمترین عامل تأثیرگذار بر رفتار سرمایهگذاران در بازار سرمایه عمل کرده است.
همچنین کارشناسان به موارد دیگری چون افزایش تولید و فروش شرکتها، افزایش نسبی قیمت جهانی کامودیتیها، توقف روند نزولی قیمت نفت و افزایش و تداوم فروش خودرو در بورس کالا اشاره کردهاند و براین باورند این عناوین نیز خوشبینی سهامداران را به دنبال داشته است.
از طرفی، خبرهای منتشر شده درخصوص قطعی گاز و سایر حاملهای انرژی در کنار کاهش تأمین خوراک مورد نیاز پتروشیمیها، بیشترین نگرانی را در بازار در پی داشته و در صورت تداوم قطعیها و کاهش معنادار تولید صنایع میتوان انتظار داشت، سهامداران باردیگر در انتظارات خود تجدید نظر کنند.
در کنار این موارد، سیاستهای آتی دولت میتواند اثرات زیادی بر بازار داشته باشد، به عنوان مثال، تغییر نرخ خوراک یا تغییر قیمت حاملهای انرژی، سیاستهای جدید تعرفهای در بحث صادرات و واردات، بازارگشایی یا از دست دادن بازارها در پی تنشهای سیاسی، افزایش یا کاهش سرمایهگذاریهای دولتی در زیرساختها و هرگونه سیاست دیگری که برای سودسازی شرکتها چالش ایجاد کند، میتواند اثرات شدیدی در کوتاه مدت بر بازار داشته باشد.
خروج حقیقیها از درآمد ثابتها
هرچند که طی روزهای گذشته، شاهد استقبال سرمایهها از معاملات سهام بودهایم، اما به همان نسبت، سهامداران حقیقی از صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت رویگردان شدهاند.
آمار نشان میدهد، خروج پول حقیقی از درآمد ثابتها با شروع سیاستهای سازمان بورس برای تضمین اصل و سود 20درصدی سهام بورسی شدت گرفت و در آبان و آذر به ترتیب 3 هزار و 500 و 3 هزار و 800 میلیارد تومان از صندوقها خروج پول به ثبت رسید.
این روند در روز ابتدایی معاملات دیماه با شدت بیشتری پیگیری شد و بیش از 990 میلیارد تومان خروج پول از طرف حقیقیها به ثبت رسید.
این خروج پول از طرفی میتواند چالش صندوقهای با درآمد ثابت را افزایش دهد و از طرفی دیگر نشان میدهد، بخش قابل توجهی از پولهای حقیقی درحال آزاد شدن است که بازار سهام یکی از مقاصد پولهای آزاد شده خواهد بود.
رکورد ارزش معاملات خرد شکسته شد
استقبال سهامداران از بازار دیروزباعث شد حجم و ارزش معاملات بشدت افزایش یابد و ارزش معاملات خرد با رشد 65 درصدی نسبت به آخرین روز معاملاتی، از حدود 4 هزار و 500 میلیارد تومان به 7 هزار و 500 میلیارد تومان برسد. بررسی آمار تاریخی معاملات نشان میدهد، این رقم طی 6 ماه گذشته بی سابقه بوده و به این ترتیب بالاترین رکورد ارزش معاملات خرد طی شش ماه گذشته به معاملات روز شنبه تعلق میگیرد.
افزایش حجم و ارزش معاملات به عنوان شاخصی شناخته میشود که کارشناسان با استناد به آن خبر از خروج بازار از وضعیت رکود میدهند.
میانگین ارزش معاملات خرد نشان میدهد این شاخص در آبانماه حدود 3 هزار و 600 میلیارد و در آذرماه حدود 4 هزار و 100میلیارد تومان بوده است.
خبرنگار
اولین روز معاملاتی زمستان برای سهامداران خوشیمن بود و از مجموع 702 نمادی که در کل بازار مورد معامله قرار گرفت، 590 نماد (84 درصد) با افزایش قیمت روبهرو شد و تنها 112 نماد (16 درصد) کاهش قیمت دادند.
براین اساس، روز شنبه، 3 دیماه 1401، شاخص کل بورس به رهبری سهام پالایشی و فلزاتی، بیش از 41 هزار و 800 واحد افزایش ارتفاع داد و ضمن شکستن محدوده مقاومت روانی مهم خود، تا ارتفاع یک میلیون و 538 هزار واحد قد کشید.
همچنین با توجه به سبز پوشی 359 نماد (90 درصد) از 400 نماد معامله شده در بورس، شاخص کل (هموزن) نیز 10 هزار و 550 واحد بالا رفت و با ثبت بازدهی 2.37 درصدی، در محدوده 456 هزار واحد ایستاد.
این روند در فرابورس نیز مشاهده شد و سبز پوشی 229 نماد (75 درصد) در این بازار باعث شد شاخص کل فرابورس نیز بیش از 365 واحد رشد کند و در ارتفاع 19 هزار و 538 واحد معاملات را به پایان برساند.
در این روز افزایش قدرت تقاضا در معاملات سهام به طور محسوس قابل مشاهده بود، به صورتی که در مقابل 210 نمادی که در صف خرید به کار خود پایان دادند، تنها 8 نماد در صف فروش قرار داشت که نشان میدهد یک سوم بازار سهام در صف خرید قفل شده و سهامداران با ولع بسیار زیادی برای خرید بیشتر سهام اقدام کردهاند.
شروع معاملات زمستان به همراه بازگشت حقیقیها
هرچند که در روزهای پایانی آذرماه، جنب و جوش سهامداران حقیقی در بازار سهام بیشتر شده بود و شاخص ورود و خروج پول حقیقی روزهای بیشتری نسبت به ماههای گذشته با تراز مثبت روبهرو شد، اما در این ماه بیش از یک هزار میلیارد تومان توسط این طیف از فعالین، از بازار خارج شد؛ رقمی که بیش از 80 درصد نسبت به آبان ماه کاهش یافته بود و از این رو پیشبینی میشد حقیقیها بتدریج درخصوص خروج سرمایه از معاملات سهام تجدید نظر خواهند کرد.
این پیشبینی در اولین روز معاملاتی دی ماه حقیقت یافت و در این روز، حقیقیها بیش از 550 میلیارد تومان را به معاملات سهام وارد کردند تا یک بازگشت شکوهمند را به ثبت رسانند.
از نظر کارشناسان، ورود حقیقیها به بازار سهام میتواند نشان دهنده تغییر انتظارات معاملهگران درخصوص بازدهی کوتاه مدت بازار سهام باشد.
در واقع، کارشناسان بر این باورند که سهامداران حقیقی همواره با انگیزههای کوتاهمدت به معاملات سهام میپردازند و ورود حقیقیها نه تنها میتواند عامل تأثیرگذار بر افزایش سریعتر قیمتها در بازار باشد، بلکه میتواند تغییر مثبت انتظارات درخصوص بازدهی بیشتر شرکتها، و خوشبینی درخصوص عملکرد بهتر آنها را نیز نشان دهد، هرچند که کارشناسان طی روزهای گذشته، عوامل مختلفی برای تغییر انتظارات سهامداران درخصوص بازار سهام را برشمردهاند، اما بررسیها حاکی از آن است که تغییرات نرخ ارز که بر درآمدهای شرکتهای صادرات محور، فلزاتیها، پتروشیمیها، برخی بانکها، برخی صنایع معدنی و برخی از شرکت هی خدماتی تأثیرگذار است به عنوان مهمترین عامل تأثیرگذار بر رفتار سرمایهگذاران در بازار سرمایه عمل کرده است.
همچنین کارشناسان به موارد دیگری چون افزایش تولید و فروش شرکتها، افزایش نسبی قیمت جهانی کامودیتیها، توقف روند نزولی قیمت نفت و افزایش و تداوم فروش خودرو در بورس کالا اشاره کردهاند و براین باورند این عناوین نیز خوشبینی سهامداران را به دنبال داشته است.
از طرفی، خبرهای منتشر شده درخصوص قطعی گاز و سایر حاملهای انرژی در کنار کاهش تأمین خوراک مورد نیاز پتروشیمیها، بیشترین نگرانی را در بازار در پی داشته و در صورت تداوم قطعیها و کاهش معنادار تولید صنایع میتوان انتظار داشت، سهامداران باردیگر در انتظارات خود تجدید نظر کنند.
در کنار این موارد، سیاستهای آتی دولت میتواند اثرات زیادی بر بازار داشته باشد، به عنوان مثال، تغییر نرخ خوراک یا تغییر قیمت حاملهای انرژی، سیاستهای جدید تعرفهای در بحث صادرات و واردات، بازارگشایی یا از دست دادن بازارها در پی تنشهای سیاسی، افزایش یا کاهش سرمایهگذاریهای دولتی در زیرساختها و هرگونه سیاست دیگری که برای سودسازی شرکتها چالش ایجاد کند، میتواند اثرات شدیدی در کوتاه مدت بر بازار داشته باشد.
خروج حقیقیها از درآمد ثابتها
هرچند که طی روزهای گذشته، شاهد استقبال سرمایهها از معاملات سهام بودهایم، اما به همان نسبت، سهامداران حقیقی از صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت رویگردان شدهاند.
آمار نشان میدهد، خروج پول حقیقی از درآمد ثابتها با شروع سیاستهای سازمان بورس برای تضمین اصل و سود 20درصدی سهام بورسی شدت گرفت و در آبان و آذر به ترتیب 3 هزار و 500 و 3 هزار و 800 میلیارد تومان از صندوقها خروج پول به ثبت رسید.
این روند در روز ابتدایی معاملات دیماه با شدت بیشتری پیگیری شد و بیش از 990 میلیارد تومان خروج پول از طرف حقیقیها به ثبت رسید.
این خروج پول از طرفی میتواند چالش صندوقهای با درآمد ثابت را افزایش دهد و از طرفی دیگر نشان میدهد، بخش قابل توجهی از پولهای حقیقی درحال آزاد شدن است که بازار سهام یکی از مقاصد پولهای آزاد شده خواهد بود.
رکورد ارزش معاملات خرد شکسته شد
استقبال سهامداران از بازار دیروزباعث شد حجم و ارزش معاملات بشدت افزایش یابد و ارزش معاملات خرد با رشد 65 درصدی نسبت به آخرین روز معاملاتی، از حدود 4 هزار و 500 میلیارد تومان به 7 هزار و 500 میلیارد تومان برسد. بررسی آمار تاریخی معاملات نشان میدهد، این رقم طی 6 ماه گذشته بی سابقه بوده و به این ترتیب بالاترین رکورد ارزش معاملات خرد طی شش ماه گذشته به معاملات روز شنبه تعلق میگیرد.
افزایش حجم و ارزش معاملات به عنوان شاخصی شناخته میشود که کارشناسان با استناد به آن خبر از خروج بازار از وضعیت رکود میدهند.
میانگین ارزش معاملات خرد نشان میدهد این شاخص در آبانماه حدود 3 هزار و 600 میلیارد و در آذرماه حدود 4 هزار و 100میلیارد تومان بوده است.
نگاهی تحلیلی به ورود سینماگران و هنرمندان به آشوبهای اخیر
مککارتیسم تحریم و فرصتهای پیش رو
محمدامین نوروزی/ پژوهشگر سینما- در دوره جنگ سرد که دنیا در دوقطبی شوروی و امریکا بسر میبرد، سناتور جوزف مککارتی مدعی شد که در ایالات متحده تعداد زیادی کمونیست وجود دارد بخصوص که آنها در فضای هنر و سینمای هالیوود قرار دارند و میبایست فضای فرهنگی امریکا از وجود خطرناک آنها پاک شود. از اینجا به بعد در یک دوره چهارساله و برگزاری دادگاههای تفتیش عقاید متعدد، متهمان در دادگاهها حاضر میشدند و با کوچکترین نشانهها و بیان که آنها ضدمنافع ملی امریکا و همسو با شوروی بهدست میآوردند، وارد لیست سیاه هالیوود و ممنوعالکاری میشدند.
با اینکه به این جنبش انتقادات فراوانی وجود داشت و کلید واژه «مککارتیسم» قرین با مفهوم اختناق و سیاهی و تفتیش عقاید معنا پیدا کرد؛ اما کمپانیهای هالیوودی به رأی دادگاهها احترام میگذاشت و به دور از اختلافنظرها، کاملاً همسو با منافع ملی کشورش همراهی میکرد.چه میشود که در کشورهای توسعهیافته هنرمندان با وجود بحرانهای متعدد اقتصادی، اجتماعی که سالهای گذشته شاهد آن در ممالک مختلف بودیم، همراهی و حمایت معناداری با معترضان نمیکنند. برای مثال در جنبش جلیقه زردها در فرانسه یا جنبش والاستریت در امریکا با اینکه رسانههای غربی سعی در بایکوت کردن آن داشتند، اما خشونت بیحد و حصر پلیس در مواجهه با معترضان که در شبکههای اجتماعی انعکاس پیدا میکرد و کشتهها و زخمیهای فراوانی که در این خصوص وجود دارد. اما هنرمندان آن کشور در راستای حمایت از این مردم مورد ظلم واقع شده، توئیت یا اظهارنظر همسو با مردم معترض انجام ندادند؟
آنچه در کشورهای سرمایهسالار یک رابطه دوسویه و کاملاً وابسته بین حاکمیت و هنرمندان وجود دارد بخشی از بدنه سرمایهداری قدرت دورهای در دست میگیرد و کاملاً متوجه هستند که یک رابطه دوسویه و بازی برد - برد است. اگر بخواهد قدرت مرکزی و منافع ملی تضعیف شود، منافع شخصی آنها نیز تضعیف میشود؛ خصوصاً آنکه یک منافع کوچک و محدود نیست، بلکه این کارتلهای اقتصادی و سرمایهداری هستند که قدرت را شکل میدهند. از طرف دیگر هنرمندان کاملاً در اختیار کمپانیها و قوانین بسیار دقیق مالیاتی و عملکرد اجتماعی قرار دارند، که اگر بخواهند از آنها سرباز بزنند، علاوه بر بیکاری و بایکوت شدن، خسارتهای مالی و کاری سنگینی را میبایست پرداخت کنند. از این رو در این جنبشهای اعتراضی هیچگونه اعلام نظر علیه رویکرد سرمایهسالارانه که پیوند خورده با منافع ملی است، مشاهده نمیکنیم.
اما آنچه در ایران میگذرد، کاملاً بالعکس است. ساختارهای تو در توی فرهنگی و نبود قوانین و نبود مدیرانی که سالهای سال با تجربه و تخصص بر مسند امور نشسته باشند و بتوانند امورات را مبتنی بر منافع ملی و مردمی پیش ببرند. بعضاً شاهد هستیم بین ارگانهای دولتی برای تصاحب یک بازیگر، حراجی غیررسمی برگزار میشود و یک بازیگر با کمی بازی میتواند توقعات و دستمزد خود را بالا و بالاتر ببرد.مدیرانی که نهایتاً هر 3-4 سال یکبار تغییر میکنند. بهواسطه این تغییرات زیاد، آنها حتی با مدیران میانی و نیروهای خود نمیتوانند همفکر و هممسیر بشوند، وای به حال اینکه بخواهند با بدنه هنرمندان رابطه تأثیرگذار و بلندمدت داشته باشند. عموماً بیشتر فعالیتهای شغلی آنها واکنشی به اتفاقات روز است و در پی رتق و فتق امور جزئی هستند و به جای اینکه آینده را مدیریت کنند، مدیریت میشوند.
نبود راهبردهای بلند برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب و مهمتر افرادی که بتوانند آن را با اختیارات لازم اجرایی کنند اگر درگیر تخریبهای خودی و غیرخودی نباشند، مشکل برداشته نشدن و جابهجایی از مسئولیت را نداشته باشند، ساختارها و تشکیلات موازی بگذارند کار را پیش ببرند و به جای تقابل و رقابت به فکر همسویی و همافزایی باشند و از طرفی درگیر امورات جزئی روزمره نباشند، باز نیاز به یک صبر و حوصله حدوداً 10ساله برای به ثمر نشستن راهبردها دارد. اتفاقی که غیر از دهه شصت برای مدیران سینمایی آن وقت که توانستند مسیر سینمای ایران را به سمت این سینمای اجتماعی تاریک و ناامید و روشنفکری جشنواره پسند بکشانند، برای هیچ دوره مدیریتی دیگری رخ نداده است.
ایران بهواسطه ساختارهای موازی، پریشان، پراکنده و متفرق بسیار ضعیف فرهنگی و هنری و از طرف دیگر نبود قوانین و نبود مدیران متخصص که بتواند طولانیمدت از آنها حمایت کند، در شرایطی قرار میگیرد که هنرمند بیش و بهتر از همه متوجه شرایط نابسامان میشود و به فکر منافع خود خواهد رفت و این منافع در نسبت با مردم و دین و نظام، بلکه در نسبت با منافع ارزشی و مادی غربی تعریف میشود. شخصیتهای برجسته سینمای ایران نه در نسبت با مردم بلکه در نسبت با جشنواره ها و جوایز و ارزشهای غربی سنجیده میشوند.
حال اتفاقات چند ماه گذشته باعث شده برخی از اظهارنظرهای بیپروا که بعضاً همراه با بیاخلاقی و حمایت از درگیری و بسط خشونت انجامیده است. بهنظرم فرصت بسیار مناسبی است برای اینکه به سپهر فرهنگی و هنری ایران دقت شود و از ارزیابی تهدیدهای امروز در پی یافتن فرصتی برای آینده باشیم. در دیدگاه استراتژیستها هرجا که تهدیدی است، فرصت نیز است. هر چقدر به دل خطر نزدیکتر میشوید، نیروی امید و رهایی بخش نیز آنجا حضور دارد، مهم این است که تهدید را با فرصت جابهجا کنید و به نظر نگارنده ایران دقیقاً در چنین وضعیتی قرار دارد.مدیریت فرهنگی ایران هیچگاه نمیتوانست به یک شناخت و ارزیابی دقیقی که الان بهواسطه اظهارنظرها و رفتارهای مختلفی که پیش آمده از عرصه فرهنگ و هنر این کشور بدست بیاورد. لذا از بیاخلاقیها، تندرویها، تهدیدها، تحریمها و... نه تنها ناراحت نیستم، بلکه خوشحال نیز میشوم. آدمها در چنین مواقعی ذات خود را نشان میدهند، امری که شاید میبایست قبل از این به سختی و کلی اما و اگر متهم شدن به بدبینی و سوءظن و... بهدست میآمد. فقط کافی است اندکی صبر کرد و متانت به خرج داد و به جای درگیر شدن با حواشی و تهدیدهای موجود در سکوت زمینهساز بروز فرصتهای جدید و ورود هوای تازه باشند.
ایران سالهاست در سینمایش سیاه و عزادار است. سالهاست رنگ ناامیدی و درجا زدن و عصیان و اعتراضات اجتماعی دارد و این ربطی به اتفاقات و ماجراهای اخیر اصلاً ندارد. سالهاست به جای پیشروی و مبارزه با مشکلات و کمبودها؛ شرایط اعتراض و ناامیدی را بسط داده است. حال صریح و شفاف برخی مواضع روشن شده و این بسیار ارزشمند و غنیمت است؛ خصوصاً اینکه آنها که ضدیت و تقابل و رویکرد سیاه به شرایط فعلی داشتند، حال به صورت رسمی میخواهند که جشنواره فجر و فیلمساختن و... را تحریم کنند، نمیخواهم بگویم باید از وضعیت اینان خوشحال شد، اما حالا بهترین فرصت است که مدیران متوجه باشند با چنین شرایطی به یک ایران قوی و بالنده مبتنی برنگاه انقلاب اسلامی نمیتوان دست یافت؛ به جای درگیر شدن بیش از حد با این امورات میبایست متخصصین (تأکید روی کلمه متخصص دارم و بخاطر همین زودتر از متعهد آوردهام و ما در این سالها هرچقدر خوردیم از مدیران خوب متعهد غیرمتخصص بود) و متعهدین، سریع تر جوانان متخصص آیندهدار علاقهمند به ایران و اسلام را وارد عرصه و میدان کنند که جایگزین این نگاه تاریک فعلی شوند.
نظام هیچ گاه به دلایل ساختاری و اخلاقی و... نمیتوانست با یک رویکرد مککارتیسمی یک لیست سیاه دقیق از معارضین و مخالفین و... خود تهیه کند. (البته سختگیری یا سادهانگاری یا حب و بغض نباید باعث شود، معترضین را با معارضین و مخالفین جمع کرد و لیست را بلندتر کرد.) حال اینکه این لیست توسط خود آنها تشکیل شده است و در شرایطی که مشکلات اقتصادی و کاستیها در جامعه وجود دارد اما در پی مخالفت با ولایت فقیه و اغراض سیاسی هدایت شده دیگری هستند.
به جای کارهای سلبی، در این زمان میبایست بیشتر کار ایجابی کرد. باید با عزم و ایجاد فرصت و برنامهریزی دقیقتر، نیروهای جدید را کشف و پرورش داد. به جای اینکه کمتر از 10-20 درصد تولیدات سینمای ایران اختصاص به فیلم اولیها داشته باشد، میبایست بیش از 50- 60درصد تولیدات برای آنها باشد، تا افراد مستعد و توانمند شناسایی شوند و دوباره همانها فیلم جدید بسازند، تا حداقل در آینده سینمای ایران امیدواری و رویکرد مقابله با مشکلات شکل بگیرد. نگارنده معتقد است اگر این شرایط نابرابر و رانتی که مجموعهای از عوامل ازجمله جشنوارههای داخلی و خارجی برای یکسری از فیلمسازان که دائماً در رانت و سوبسید و حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم رشد کردهاند، کمتر بشود و در اختیار نسل جوان قرار بگیرد، بسیار سینمای بالنده، همسو با مردم و منافع ملی شکل میگیرد. عملکرد جشنواره فجر در این بین میتواند خیلی نقش کلیدی داشته باشد که در مطلب بعدی بدان خواهم پرداخت. انشاءالله
با اینکه به این جنبش انتقادات فراوانی وجود داشت و کلید واژه «مککارتیسم» قرین با مفهوم اختناق و سیاهی و تفتیش عقاید معنا پیدا کرد؛ اما کمپانیهای هالیوودی به رأی دادگاهها احترام میگذاشت و به دور از اختلافنظرها، کاملاً همسو با منافع ملی کشورش همراهی میکرد.چه میشود که در کشورهای توسعهیافته هنرمندان با وجود بحرانهای متعدد اقتصادی، اجتماعی که سالهای گذشته شاهد آن در ممالک مختلف بودیم، همراهی و حمایت معناداری با معترضان نمیکنند. برای مثال در جنبش جلیقه زردها در فرانسه یا جنبش والاستریت در امریکا با اینکه رسانههای غربی سعی در بایکوت کردن آن داشتند، اما خشونت بیحد و حصر پلیس در مواجهه با معترضان که در شبکههای اجتماعی انعکاس پیدا میکرد و کشتهها و زخمیهای فراوانی که در این خصوص وجود دارد. اما هنرمندان آن کشور در راستای حمایت از این مردم مورد ظلم واقع شده، توئیت یا اظهارنظر همسو با مردم معترض انجام ندادند؟
آنچه در کشورهای سرمایهسالار یک رابطه دوسویه و کاملاً وابسته بین حاکمیت و هنرمندان وجود دارد بخشی از بدنه سرمایهداری قدرت دورهای در دست میگیرد و کاملاً متوجه هستند که یک رابطه دوسویه و بازی برد - برد است. اگر بخواهد قدرت مرکزی و منافع ملی تضعیف شود، منافع شخصی آنها نیز تضعیف میشود؛ خصوصاً آنکه یک منافع کوچک و محدود نیست، بلکه این کارتلهای اقتصادی و سرمایهداری هستند که قدرت را شکل میدهند. از طرف دیگر هنرمندان کاملاً در اختیار کمپانیها و قوانین بسیار دقیق مالیاتی و عملکرد اجتماعی قرار دارند، که اگر بخواهند از آنها سرباز بزنند، علاوه بر بیکاری و بایکوت شدن، خسارتهای مالی و کاری سنگینی را میبایست پرداخت کنند. از این رو در این جنبشهای اعتراضی هیچگونه اعلام نظر علیه رویکرد سرمایهسالارانه که پیوند خورده با منافع ملی است، مشاهده نمیکنیم.
اما آنچه در ایران میگذرد، کاملاً بالعکس است. ساختارهای تو در توی فرهنگی و نبود قوانین و نبود مدیرانی که سالهای سال با تجربه و تخصص بر مسند امور نشسته باشند و بتوانند امورات را مبتنی بر منافع ملی و مردمی پیش ببرند. بعضاً شاهد هستیم بین ارگانهای دولتی برای تصاحب یک بازیگر، حراجی غیررسمی برگزار میشود و یک بازیگر با کمی بازی میتواند توقعات و دستمزد خود را بالا و بالاتر ببرد.مدیرانی که نهایتاً هر 3-4 سال یکبار تغییر میکنند. بهواسطه این تغییرات زیاد، آنها حتی با مدیران میانی و نیروهای خود نمیتوانند همفکر و هممسیر بشوند، وای به حال اینکه بخواهند با بدنه هنرمندان رابطه تأثیرگذار و بلندمدت داشته باشند. عموماً بیشتر فعالیتهای شغلی آنها واکنشی به اتفاقات روز است و در پی رتق و فتق امور جزئی هستند و به جای اینکه آینده را مدیریت کنند، مدیریت میشوند.
نبود راهبردهای بلند برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب و مهمتر افرادی که بتوانند آن را با اختیارات لازم اجرایی کنند اگر درگیر تخریبهای خودی و غیرخودی نباشند، مشکل برداشته نشدن و جابهجایی از مسئولیت را نداشته باشند، ساختارها و تشکیلات موازی بگذارند کار را پیش ببرند و به جای تقابل و رقابت به فکر همسویی و همافزایی باشند و از طرفی درگیر امورات جزئی روزمره نباشند، باز نیاز به یک صبر و حوصله حدوداً 10ساله برای به ثمر نشستن راهبردها دارد. اتفاقی که غیر از دهه شصت برای مدیران سینمایی آن وقت که توانستند مسیر سینمای ایران را به سمت این سینمای اجتماعی تاریک و ناامید و روشنفکری جشنواره پسند بکشانند، برای هیچ دوره مدیریتی دیگری رخ نداده است.
ایران بهواسطه ساختارهای موازی، پریشان، پراکنده و متفرق بسیار ضعیف فرهنگی و هنری و از طرف دیگر نبود قوانین و نبود مدیران متخصص که بتواند طولانیمدت از آنها حمایت کند، در شرایطی قرار میگیرد که هنرمند بیش و بهتر از همه متوجه شرایط نابسامان میشود و به فکر منافع خود خواهد رفت و این منافع در نسبت با مردم و دین و نظام، بلکه در نسبت با منافع ارزشی و مادی غربی تعریف میشود. شخصیتهای برجسته سینمای ایران نه در نسبت با مردم بلکه در نسبت با جشنواره ها و جوایز و ارزشهای غربی سنجیده میشوند.
حال اتفاقات چند ماه گذشته باعث شده برخی از اظهارنظرهای بیپروا که بعضاً همراه با بیاخلاقی و حمایت از درگیری و بسط خشونت انجامیده است. بهنظرم فرصت بسیار مناسبی است برای اینکه به سپهر فرهنگی و هنری ایران دقت شود و از ارزیابی تهدیدهای امروز در پی یافتن فرصتی برای آینده باشیم. در دیدگاه استراتژیستها هرجا که تهدیدی است، فرصت نیز است. هر چقدر به دل خطر نزدیکتر میشوید، نیروی امید و رهایی بخش نیز آنجا حضور دارد، مهم این است که تهدید را با فرصت جابهجا کنید و به نظر نگارنده ایران دقیقاً در چنین وضعیتی قرار دارد.مدیریت فرهنگی ایران هیچگاه نمیتوانست به یک شناخت و ارزیابی دقیقی که الان بهواسطه اظهارنظرها و رفتارهای مختلفی که پیش آمده از عرصه فرهنگ و هنر این کشور بدست بیاورد. لذا از بیاخلاقیها، تندرویها، تهدیدها، تحریمها و... نه تنها ناراحت نیستم، بلکه خوشحال نیز میشوم. آدمها در چنین مواقعی ذات خود را نشان میدهند، امری که شاید میبایست قبل از این به سختی و کلی اما و اگر متهم شدن به بدبینی و سوءظن و... بهدست میآمد. فقط کافی است اندکی صبر کرد و متانت به خرج داد و به جای درگیر شدن با حواشی و تهدیدهای موجود در سکوت زمینهساز بروز فرصتهای جدید و ورود هوای تازه باشند.
ایران سالهاست در سینمایش سیاه و عزادار است. سالهاست رنگ ناامیدی و درجا زدن و عصیان و اعتراضات اجتماعی دارد و این ربطی به اتفاقات و ماجراهای اخیر اصلاً ندارد. سالهاست به جای پیشروی و مبارزه با مشکلات و کمبودها؛ شرایط اعتراض و ناامیدی را بسط داده است. حال صریح و شفاف برخی مواضع روشن شده و این بسیار ارزشمند و غنیمت است؛ خصوصاً اینکه آنها که ضدیت و تقابل و رویکرد سیاه به شرایط فعلی داشتند، حال به صورت رسمی میخواهند که جشنواره فجر و فیلمساختن و... را تحریم کنند، نمیخواهم بگویم باید از وضعیت اینان خوشحال شد، اما حالا بهترین فرصت است که مدیران متوجه باشند با چنین شرایطی به یک ایران قوی و بالنده مبتنی برنگاه انقلاب اسلامی نمیتوان دست یافت؛ به جای درگیر شدن بیش از حد با این امورات میبایست متخصصین (تأکید روی کلمه متخصص دارم و بخاطر همین زودتر از متعهد آوردهام و ما در این سالها هرچقدر خوردیم از مدیران خوب متعهد غیرمتخصص بود) و متعهدین، سریع تر جوانان متخصص آیندهدار علاقهمند به ایران و اسلام را وارد عرصه و میدان کنند که جایگزین این نگاه تاریک فعلی شوند.
نظام هیچ گاه به دلایل ساختاری و اخلاقی و... نمیتوانست با یک رویکرد مککارتیسمی یک لیست سیاه دقیق از معارضین و مخالفین و... خود تهیه کند. (البته سختگیری یا سادهانگاری یا حب و بغض نباید باعث شود، معترضین را با معارضین و مخالفین جمع کرد و لیست را بلندتر کرد.) حال اینکه این لیست توسط خود آنها تشکیل شده است و در شرایطی که مشکلات اقتصادی و کاستیها در جامعه وجود دارد اما در پی مخالفت با ولایت فقیه و اغراض سیاسی هدایت شده دیگری هستند.
به جای کارهای سلبی، در این زمان میبایست بیشتر کار ایجابی کرد. باید با عزم و ایجاد فرصت و برنامهریزی دقیقتر، نیروهای جدید را کشف و پرورش داد. به جای اینکه کمتر از 10-20 درصد تولیدات سینمای ایران اختصاص به فیلم اولیها داشته باشد، میبایست بیش از 50- 60درصد تولیدات برای آنها باشد، تا افراد مستعد و توانمند شناسایی شوند و دوباره همانها فیلم جدید بسازند، تا حداقل در آینده سینمای ایران امیدواری و رویکرد مقابله با مشکلات شکل بگیرد. نگارنده معتقد است اگر این شرایط نابرابر و رانتی که مجموعهای از عوامل ازجمله جشنوارههای داخلی و خارجی برای یکسری از فیلمسازان که دائماً در رانت و سوبسید و حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم رشد کردهاند، کمتر بشود و در اختیار نسل جوان قرار بگیرد، بسیار سینمای بالنده، همسو با مردم و منافع ملی شکل میگیرد. عملکرد جشنواره فجر در این بین میتواند خیلی نقش کلیدی داشته باشد که در مطلب بعدی بدان خواهم پرداخت. انشاءالله
شهرداری اصفهان روی دیوارنویسیها بر پلهای تاریخی اصفهان رنگ زد!
وندالیسم علیه وندالیسم
نیلوفر منصوری
خبرنگار
هرچند حوادث طبیعی یا مشکلات عمومی بر بازار گردشگری تأثیر مستقیمی میگذارد، اما عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش مهمی دارند؛ عوامل انسانی، عواملی است که بعد از حوادث طبیعی نقش مهمی در کاهش بازدیدکننده از مقاصد گردشگری دارد. در ناآرامیهای اخیر، تخریبهای صورت گرفته(وندالیسم) بهصورت شعارنویسی بر پیکره آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری کشور بخصوص پلهای تاریخی اصفهان به وضوح دیده میشود. اما بالاتر از این رفتار، رفتار وندالیستی سازمان شهرداری اصفهان است که در نوع خود بینظیر است.
در بسیاری از مناطق کشور وندالها روی آثار میراث فرهنگی و گردشگری کشور اقدام به دیوارنویسی کردهاند. این موضوع در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، بازتاب زیادی بین میراث دوستان پیدا کرد.
سطح فرهنگی جامعه
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان پدیده وندالیسم را یک آسیب یا یک ناهنجاری اجتماعی میداند. علیرضا ایزدی معتقد است که در گذشته مبارزه با پدیده وندالیسم کار بسیار سختی بود، آنها روی ابنیه تاریخی و دیوارهای ارزشمند تصاویر و مطالب زشت و زنندهای را حکاکی و یا مینوشتند، اما کم کم سطح فرهنگی جامعه این رفتار را نماد بیفرهنگی دانست و به همین جهت بسیار کمتر شده است.
او با بیان اینکه در ناآرامیهای اخیر اتفاقات بدی برای بخشی از ابنیه تاریخی افتاد و برخی از افراد شعارهایی را روی دیوارهای سیوسه پل نوشتهاند که هیچ تناسبی با نوع رفتار با این آثار تاریخی و شأن شهر فرهنگی اصفهان نداشت افزود پاکسازی این شعارها کار سادهای نیست.
آنطور که ایزدی میگوید پاکسازیهای اخیر توسط شهرداری اصفهان و بخش خدمات شهری این نهاد و با هماهنگی با میراث فرهنگی اصفهان انجام شده است. او با اشاره به تعامل با شهرداری اصفهان ادامه میدهد: با توجه به مضامین شعارنویسیها، شهرداری اصفهان در یک اقدام هماهنگ با میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان اقدام به پوشاندن آنها کرده است.
آنطور که مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان میگوید: هرچند شهرداری در اقدام پاکسازی سازهها، موجب شده که نمای میراثی سی و سه پل جلوه زشتی داشته باشد اما مجموعه شهرداری معتقد است که این محوسازیها در عمق ابنیه ورود نکرده و قابل پاکسازی است و ظرف دو هفته تا 20 روز آینده اصلاح میشود.
به گفته ایزدی این کار فقط برای گم و محو شدن مضامین نوشتاری بوده است. او امیدوار است که دیگر شاهد اینگونه رفتارها نباشیم.
فرهنگسازی علیه وندالیسم
ایزدی با اشاره به اینکه فرهنگسازی حفظ آثار تاریخی و آگاهسازی ارزش بناهای تاریخی به مردم، یکی از اقدامات میراث فرهنگی استان اصفهان است، میگوید: شهروندان باید در حفظ و نگهداری میراث گذشتگان تلاش بیشتری داشته باشند. به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان بخشی از فعالیتها و مبارزات فرهنگی در این زمینه بر دوش میراث فرهنگی است و بخشی نیز با همراهی و همکاری دستگاهها و ارگانهای دیگر است. او میگوید: در این زمینه حتی به روش طنز نیز برنامههایی ساخته و اجرا شده که نقش فرهنگسازی را پررنگ میکند.
فعالان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز معتقدند که پاکسازی این نوشتهها به وسیله اسپری روی دیوارههای تاریخی سی و سه پل و آثار میراث فرهنگی در درازمدت تأثیر منفی روی این آثار به جا میگذارد.
لازم به ذکر است آثار وندالیسم در بسیاری از ابنیهها و پلهای تاریخی در شهرهای توریستی و تاریخی کشور به وفور دیده میشود. دیوارهایی که با اسپری نوشته شده و در برخی مکانها حتی آسیب فیزیکی جدیتری همچون کندهکاری هم مشاهده میشود که چهره بسیار نامناسبی را به آن آثار تاریخی میدهد. این موضوع به شدت بر جذب گردشگر تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم میگذارد.
وندالیسم یا تخریبگرایی، یک ناهنجاری اجتماعی به معنای تخریب کنترل نشده اموال عمومی، اشیا و آثار فرهنگی است. در اصطلاح جامعهشناسی به فردی که این کار را انجام میدهد وندال میگویند. رفتار مبتنی بر وندالیسم در واقع ناشی از سرخوردگی، خشم و هیجانات تخلیه نشده یا جلب توجه است. رفتارهای وندالیستی مردمان یک کشور میتواند در عرصه گردشگری نیز تأثیر سوء بگذارد.
خبرنگار
هرچند حوادث طبیعی یا مشکلات عمومی بر بازار گردشگری تأثیر مستقیمی میگذارد، اما عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش مهمی دارند؛ عوامل انسانی، عواملی است که بعد از حوادث طبیعی نقش مهمی در کاهش بازدیدکننده از مقاصد گردشگری دارد. در ناآرامیهای اخیر، تخریبهای صورت گرفته(وندالیسم) بهصورت شعارنویسی بر پیکره آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری کشور بخصوص پلهای تاریخی اصفهان به وضوح دیده میشود. اما بالاتر از این رفتار، رفتار وندالیستی سازمان شهرداری اصفهان است که در نوع خود بینظیر است.
در بسیاری از مناطق کشور وندالها روی آثار میراث فرهنگی و گردشگری کشور اقدام به دیوارنویسی کردهاند. این موضوع در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، بازتاب زیادی بین میراث دوستان پیدا کرد.
سطح فرهنگی جامعه
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان پدیده وندالیسم را یک آسیب یا یک ناهنجاری اجتماعی میداند. علیرضا ایزدی معتقد است که در گذشته مبارزه با پدیده وندالیسم کار بسیار سختی بود، آنها روی ابنیه تاریخی و دیوارهای ارزشمند تصاویر و مطالب زشت و زنندهای را حکاکی و یا مینوشتند، اما کم کم سطح فرهنگی جامعه این رفتار را نماد بیفرهنگی دانست و به همین جهت بسیار کمتر شده است.
او با بیان اینکه در ناآرامیهای اخیر اتفاقات بدی برای بخشی از ابنیه تاریخی افتاد و برخی از افراد شعارهایی را روی دیوارهای سیوسه پل نوشتهاند که هیچ تناسبی با نوع رفتار با این آثار تاریخی و شأن شهر فرهنگی اصفهان نداشت افزود پاکسازی این شعارها کار سادهای نیست.
آنطور که ایزدی میگوید پاکسازیهای اخیر توسط شهرداری اصفهان و بخش خدمات شهری این نهاد و با هماهنگی با میراث فرهنگی اصفهان انجام شده است. او با اشاره به تعامل با شهرداری اصفهان ادامه میدهد: با توجه به مضامین شعارنویسیها، شهرداری اصفهان در یک اقدام هماهنگ با میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان اقدام به پوشاندن آنها کرده است.
آنطور که مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان میگوید: هرچند شهرداری در اقدام پاکسازی سازهها، موجب شده که نمای میراثی سی و سه پل جلوه زشتی داشته باشد اما مجموعه شهرداری معتقد است که این محوسازیها در عمق ابنیه ورود نکرده و قابل پاکسازی است و ظرف دو هفته تا 20 روز آینده اصلاح میشود.
به گفته ایزدی این کار فقط برای گم و محو شدن مضامین نوشتاری بوده است. او امیدوار است که دیگر شاهد اینگونه رفتارها نباشیم.
فرهنگسازی علیه وندالیسم
ایزدی با اشاره به اینکه فرهنگسازی حفظ آثار تاریخی و آگاهسازی ارزش بناهای تاریخی به مردم، یکی از اقدامات میراث فرهنگی استان اصفهان است، میگوید: شهروندان باید در حفظ و نگهداری میراث گذشتگان تلاش بیشتری داشته باشند. به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان بخشی از فعالیتها و مبارزات فرهنگی در این زمینه بر دوش میراث فرهنگی است و بخشی نیز با همراهی و همکاری دستگاهها و ارگانهای دیگر است. او میگوید: در این زمینه حتی به روش طنز نیز برنامههایی ساخته و اجرا شده که نقش فرهنگسازی را پررنگ میکند.
فعالان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز معتقدند که پاکسازی این نوشتهها به وسیله اسپری روی دیوارههای تاریخی سی و سه پل و آثار میراث فرهنگی در درازمدت تأثیر منفی روی این آثار به جا میگذارد.
لازم به ذکر است آثار وندالیسم در بسیاری از ابنیهها و پلهای تاریخی در شهرهای توریستی و تاریخی کشور به وفور دیده میشود. دیوارهایی که با اسپری نوشته شده و در برخی مکانها حتی آسیب فیزیکی جدیتری همچون کندهکاری هم مشاهده میشود که چهره بسیار نامناسبی را به آن آثار تاریخی میدهد. این موضوع به شدت بر جذب گردشگر تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم میگذارد.
وندالیسم یا تخریبگرایی، یک ناهنجاری اجتماعی به معنای تخریب کنترل نشده اموال عمومی، اشیا و آثار فرهنگی است. در اصطلاح جامعهشناسی به فردی که این کار را انجام میدهد وندال میگویند. رفتار مبتنی بر وندالیسم در واقع ناشی از سرخوردگی، خشم و هیجانات تخلیه نشده یا جلب توجه است. رفتارهای وندالیستی مردمان یک کشور میتواند در عرصه گردشگری نیز تأثیر سوء بگذارد.
رکود نسبی در بازار داخلی برنج با صادرات رونق میگیرد
برنج ایرانی در بازار روسها
گروه اقتصادی/ بازار داخلی برنج همچنان با رکود نسبی همراه است و این مسأله با توجه به افزایش قیمتها در کنار کاهش تقاضا برای خرید به بیرونقی بازار دامن زده است. طبق آمارهای رسمی تولید برنج در سالجاری فراتر از 2 میلیون و 400 هزار تن رفته است، درحالی که میزان مصرف این محصول در کشورمان به 3 میلیون و 200 هزار تن میرسد. این حجم تولید نسبت به میانگین سالهای قبل حدود 25 درصد افزایش داشته است و نسبت به سال گذشته که میزان تولید کمتر از میزان طبیعی بود، حدود 30 درصد افزایش پیدا کرده است. سید جواد ساداتینژاد وزیر جهاد کشاورزی هم با تأیید افزایش ۲۵ درصدی میزان تولید برنج طی سالجاری، تأکید کرده است که امسال کیفیت برنج بالا رفته و میزان ضایعات به شدت کاهش داشته است.
با توجه به افزایش تولید برنج و کاهش تقاضا برای خرید، صادرات برنج میتواند انگیزه کشاورزان را برای تولید افزایش دهد. طبق آمارهای غیررسمی سالانه حدود ۵۰ هزار تن محصول برنج از کشور صادر میشود و بررسیهای کارشناسان حکایت از آن دارد که تجارت خارجی این حجم چندان بر رونق بازارهای داخلی تأثیر نخواهد داشت.
صادرات یکی از راهکارهای برون رفت از رکود
سید محمود حسینیپور استاندار مازندران با بیان اینکه نگرانی کشاورزان به مسئولان دولتی اعلام شد و رئیسجمهور و وزیر جهاد کشاوزی برای برونرفت از این مشکل و نگرانی، راهحلهایی را پیشبینی کردند، گفت: برای برقراری توازن مقرر شد تعرفه صادرات برداشته شود تا صادرکنندگان بتوانند برنج را در بازارهای جهانی عرضه کنند و با حمایت رئیس جمهور، تعرفه صادراتی محصولات کشاورزی برداشته شد. استاندار مازندران با تأکید براینکه کشاورزان نباید دیگر دغدغه تولید برنج را داشته باشند، یکی از راههای برونرفت از رکود را صادرات برنج بیان کرد و گفت: اولین محموله صادراتی به روسیه انجام شد.
وی با اظهار اینکه برنج مازندران بازارهایی درکشورهای عربی و اروپایی دارد، گفت: با توجه به وجود رقابت در بازار، کیفیسازی برنج استان مسأله مهمی به شمار میرود و متناسب با استانداردهای بینالمللی باید برنج تولید کنیم. حسینیپور با بیان اینکه یکی از مشکلات در صادرات برنج پرمحصول کیفیسازی این ارقام است، گفت: امیدواریم برنج پرمحصول را در تراز بینالمللی قرار دهیم زیرا وضعیت برنج با صادرات بهتر میشود. وی با اشاره به اینکه دولت موظف کرده است که ۵۰ هزار تن برنج پرمحصول از طریق شرکت اتکا خریداری شود، این اقدام را در متعادل شدن بازار برنج مؤثر خواند و گفت: امسال با همت کشاورزان رشد قابل توجهی در تولید برنج داشتیم ولی همزمان با برداشت برای تنظیم بازار، واردات برنج انجام شد و این مسأله سبب نگرانی کشاورزان شده است.
خرید ۵۰ هزار تن برنج داخلی پرمحصول و صادرات برنج از جمله بستههای حمایتی دولت برای رونق بازار این محصول در داخل است و کارشناسان و متولیان امر براین عقیده هستند که عملیاتی شدن این طرحها تاحدودی بتواند بازار آشفته برنج را سامان بخشد.
با بازشدن دروازه بازارهای خارجی به روی برنج و صادرات اولین محموله به روسیه اگرچه تا حدودی نگرانیهای کشاورزان را بهصورت مقطعی حل میکند اما بهدلیل آنکه در مجموع حجم ناچیزی برنج صادر خواهد شد، این طرح چندان نمیتواند در رونق بازار برنج مؤثر باشد.
ارسال اولین محموله برنج ایرانی به روسیه
سید اسماعیل یزدانپناه مدیرعامل مرکز بینالمللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران در گفتوگو با «ایران» با اشاره به ایجاد بازارهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: ما قبل از شیوع کرونا اقدام به انجام مذاکراتی با کشور روسیه برای ارسال برنج با کیفیت ایرانی کرده بودیم اما با شیوع کرونا و اعمال تحریمها این موضوع منتفی شد و حالا با توجه به محدودیتهای به وجود آمده برای کشور روسیه از سوی دیگر کشورها و لغو ممنوعیت صادرات برنج ایرانی، اولین محموله برنج هاشمی ایرانی به روسیه صادر شد.
وی اضافه کرد: ما تلاش میکنیم علاوه بر روسیه کشورهای عضو CIS را هم به فهرست کشورهای هدف صادراتی برنج ایرانی اضافه کنیم. با توجه به اینکه در کشور دو میلیون و 400 هزار تن برنج تولید کرده ایم، ارسال چند هزار تن برنج تولید داخل تأثیری بر بازار داخلی ایجاد نخواهد کرد.
یزدانپناه با اشاره به رکود در بازار برنج داخلی افزود: در شرایطی که بازار داخلی با کاهش تقاضا روبهروست و رکود در آن ایجاد شده است، صادرات چند هزار تنی برنج میتواند به ایجاد رونق و افزایش صادرات کمک کند و کمک به افزایش صادرات برنجهای کیفی نماید. وی درباره کشورهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: در گذشته کشورهای عربی مانند عمان و امارات و کشورهایی مانند کانادا و آلمان خریدار برنج ایرانی بودند و حالا روسیه نیز به فهرست این کشورها اضافه شده است. مسیرهای صادراتی برای روسیه از طریق زمینی است و برای سایر کشورها از طریق زمینی و دریایی انجام میگیرد. وی ادامه داد: علاوه بر این مسیرهای حمل و نقل، مذاکراتی مبنی بر ایجاد کریدور هوایی برای ارسال محصولاتی از مازندران به روسیه انجام شده که قرار است با حمایت دولت این اتفاق رخ دهد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد گل و گیاه و سایر محصولات کشاورزی مانند انواع میوه هم از این طریق از مازندران به روسیه صادر میشوند.
مدیرعامل مرکز تجارت برنج ایران یادآور شد: در حال رایزنی با طرفهای تجاری هستیم تا بتوانیم برنج را به کشورهای مختلف صادر کنیم و صادرات برنج در رونق بازار داخلی نیز تأثیر بسزایی دارد.
ابــــراهیمــی رئیـــس تعـــاونـــی شالیکوبیداران جویبار نیز درباره امکان صادرات از طریق حملونقل هوایی به «ایران» گفت: صادرات برنج عمدتاً از طریق مسیر دریایی انجام میگیرد زیرا حملونقل از طریق هوایی با هزینههای زیادی همراه است و کرایه حمل را افزایش میدهد بنابراین صادرات برنج از این طریق توجیه اقتصادی پیدا نمیکند.
ابراهیمی اضافه کرد: صادرات برنج عمدتاً از طریق کشتی انجام میگیرد که با هزینه کمتر حملونقل همراه است. در گذشته صحبتهایی مبنی بر امکان صادرات از طریق هواپیما صورت گرفته بود اما اجرایی نشد زیرا کالا را با قیمت نهایی بالاتر به کشور هدف میرساند.
وی با اظهار امیدواری از تداوم صادرات برنج به روسیه گفت: خوشبختانه اولین محموله صادراتی به روسیه برای ارزیابی این محصول انجام شد و انتظار داریم صادرات برنجهای کیفی ایرانی ادامه داشته باشد. وزارت جهاد کشاورزی از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون اقدام به کشت قراردادی در بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله برنج کرده است که این امر طبیعتاً در آیندهای نزدیک سبب کنترل بهتر بازار برنج در کشور خواهد شد. در وضعیت فعلی کشت قراردادی برنج در 26 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان مازندران، 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گلستان و 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گیلان صورت گرفته است.از طرف دیگر با توجه به زهکشی اراضی کشاورزی در این سه استان باید شاهد افزایش تولید برنج و رسیدن به خودکفایی در این محصول طی سالیان آینده باشیم.
با توجه به افزایش تولید برنج و کاهش تقاضا برای خرید، صادرات برنج میتواند انگیزه کشاورزان را برای تولید افزایش دهد. طبق آمارهای غیررسمی سالانه حدود ۵۰ هزار تن محصول برنج از کشور صادر میشود و بررسیهای کارشناسان حکایت از آن دارد که تجارت خارجی این حجم چندان بر رونق بازارهای داخلی تأثیر نخواهد داشت.
صادرات یکی از راهکارهای برون رفت از رکود
سید محمود حسینیپور استاندار مازندران با بیان اینکه نگرانی کشاورزان به مسئولان دولتی اعلام شد و رئیسجمهور و وزیر جهاد کشاوزی برای برونرفت از این مشکل و نگرانی، راهحلهایی را پیشبینی کردند، گفت: برای برقراری توازن مقرر شد تعرفه صادرات برداشته شود تا صادرکنندگان بتوانند برنج را در بازارهای جهانی عرضه کنند و با حمایت رئیس جمهور، تعرفه صادراتی محصولات کشاورزی برداشته شد. استاندار مازندران با تأکید براینکه کشاورزان نباید دیگر دغدغه تولید برنج را داشته باشند، یکی از راههای برونرفت از رکود را صادرات برنج بیان کرد و گفت: اولین محموله صادراتی به روسیه انجام شد.
وی با اظهار اینکه برنج مازندران بازارهایی درکشورهای عربی و اروپایی دارد، گفت: با توجه به وجود رقابت در بازار، کیفیسازی برنج استان مسأله مهمی به شمار میرود و متناسب با استانداردهای بینالمللی باید برنج تولید کنیم. حسینیپور با بیان اینکه یکی از مشکلات در صادرات برنج پرمحصول کیفیسازی این ارقام است، گفت: امیدواریم برنج پرمحصول را در تراز بینالمللی قرار دهیم زیرا وضعیت برنج با صادرات بهتر میشود. وی با اشاره به اینکه دولت موظف کرده است که ۵۰ هزار تن برنج پرمحصول از طریق شرکت اتکا خریداری شود، این اقدام را در متعادل شدن بازار برنج مؤثر خواند و گفت: امسال با همت کشاورزان رشد قابل توجهی در تولید برنج داشتیم ولی همزمان با برداشت برای تنظیم بازار، واردات برنج انجام شد و این مسأله سبب نگرانی کشاورزان شده است.
خرید ۵۰ هزار تن برنج داخلی پرمحصول و صادرات برنج از جمله بستههای حمایتی دولت برای رونق بازار این محصول در داخل است و کارشناسان و متولیان امر براین عقیده هستند که عملیاتی شدن این طرحها تاحدودی بتواند بازار آشفته برنج را سامان بخشد.
با بازشدن دروازه بازارهای خارجی به روی برنج و صادرات اولین محموله به روسیه اگرچه تا حدودی نگرانیهای کشاورزان را بهصورت مقطعی حل میکند اما بهدلیل آنکه در مجموع حجم ناچیزی برنج صادر خواهد شد، این طرح چندان نمیتواند در رونق بازار برنج مؤثر باشد.
ارسال اولین محموله برنج ایرانی به روسیه
سید اسماعیل یزدانپناه مدیرعامل مرکز بینالمللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران در گفتوگو با «ایران» با اشاره به ایجاد بازارهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: ما قبل از شیوع کرونا اقدام به انجام مذاکراتی با کشور روسیه برای ارسال برنج با کیفیت ایرانی کرده بودیم اما با شیوع کرونا و اعمال تحریمها این موضوع منتفی شد و حالا با توجه به محدودیتهای به وجود آمده برای کشور روسیه از سوی دیگر کشورها و لغو ممنوعیت صادرات برنج ایرانی، اولین محموله برنج هاشمی ایرانی به روسیه صادر شد.
وی اضافه کرد: ما تلاش میکنیم علاوه بر روسیه کشورهای عضو CIS را هم به فهرست کشورهای هدف صادراتی برنج ایرانی اضافه کنیم. با توجه به اینکه در کشور دو میلیون و 400 هزار تن برنج تولید کرده ایم، ارسال چند هزار تن برنج تولید داخل تأثیری بر بازار داخلی ایجاد نخواهد کرد.
یزدانپناه با اشاره به رکود در بازار برنج داخلی افزود: در شرایطی که بازار داخلی با کاهش تقاضا روبهروست و رکود در آن ایجاد شده است، صادرات چند هزار تنی برنج میتواند به ایجاد رونق و افزایش صادرات کمک کند و کمک به افزایش صادرات برنجهای کیفی نماید. وی درباره کشورهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: در گذشته کشورهای عربی مانند عمان و امارات و کشورهایی مانند کانادا و آلمان خریدار برنج ایرانی بودند و حالا روسیه نیز به فهرست این کشورها اضافه شده است. مسیرهای صادراتی برای روسیه از طریق زمینی است و برای سایر کشورها از طریق زمینی و دریایی انجام میگیرد. وی ادامه داد: علاوه بر این مسیرهای حمل و نقل، مذاکراتی مبنی بر ایجاد کریدور هوایی برای ارسال محصولاتی از مازندران به روسیه انجام شده که قرار است با حمایت دولت این اتفاق رخ دهد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد گل و گیاه و سایر محصولات کشاورزی مانند انواع میوه هم از این طریق از مازندران به روسیه صادر میشوند.
مدیرعامل مرکز تجارت برنج ایران یادآور شد: در حال رایزنی با طرفهای تجاری هستیم تا بتوانیم برنج را به کشورهای مختلف صادر کنیم و صادرات برنج در رونق بازار داخلی نیز تأثیر بسزایی دارد.
ابــــراهیمــی رئیـــس تعـــاونـــی شالیکوبیداران جویبار نیز درباره امکان صادرات از طریق حملونقل هوایی به «ایران» گفت: صادرات برنج عمدتاً از طریق مسیر دریایی انجام میگیرد زیرا حملونقل از طریق هوایی با هزینههای زیادی همراه است و کرایه حمل را افزایش میدهد بنابراین صادرات برنج از این طریق توجیه اقتصادی پیدا نمیکند.
ابراهیمی اضافه کرد: صادرات برنج عمدتاً از طریق کشتی انجام میگیرد که با هزینه کمتر حملونقل همراه است. در گذشته صحبتهایی مبنی بر امکان صادرات از طریق هواپیما صورت گرفته بود اما اجرایی نشد زیرا کالا را با قیمت نهایی بالاتر به کشور هدف میرساند.
وی با اظهار امیدواری از تداوم صادرات برنج به روسیه گفت: خوشبختانه اولین محموله صادراتی به روسیه برای ارزیابی این محصول انجام شد و انتظار داریم صادرات برنجهای کیفی ایرانی ادامه داشته باشد. وزارت جهاد کشاورزی از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون اقدام به کشت قراردادی در بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله برنج کرده است که این امر طبیعتاً در آیندهای نزدیک سبب کنترل بهتر بازار برنج در کشور خواهد شد. در وضعیت فعلی کشت قراردادی برنج در 26 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان مازندران، 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گلستان و 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گیلان صورت گرفته است.از طرف دیگر با توجه به زهکشی اراضی کشاورزی در این سه استان باید شاهد افزایش تولید برنج و رسیدن به خودکفایی در این محصول طی سالیان آینده باشیم.
«ایران» از روند مسلح شدن کرانه باختری گزارش میدهد
قلب رژیم صهیونیستی در تیررس
عماد هلالات / آنچه در فلسطین در حال روی دادن است تجربهای متفاوت از تاریخ مبارزات مردم فلسطین علیه اشغالگران قدس است. محل نزاع و درگیری از غزه به کرانه باختری و عمق قدس اشغالی کشیده شده است. در فلسطین با روی کار آمدن نتانیاهو و گروههای راست افراطی خشونتها افزایش خواهد یافت ولی به لحاظ آماری سالهای 2021 و 2022 سالهای خونباری تلقی میشوند. این راهبرد قدیمی ایران که باید کانون درگیری به کرانه باختری کشیده شود، اکنون در حال محقق شدن است و روی آوردن صهیونیست ها به نتانیاهو گذر از امنیت به موجودیت است، چرا که اسرائیلیها بشدت احساس خطر کرده اند.
نکته بارز در این زمینه این است که دیگر تشکیلات خودگردان، کنترلی بر کرانه باختری ندارد و نسل جدید مجاهدان فلسطینی، مقاومت را به جای سازش انتخاب کرده اند. وقوع انفجارهای متعدد در سرزمینهای اشغالی، هلاکت صهیونیستهای مهاجر و تشکیل گردانهای مختلف در کرانه باختری، ازجمله تحولات جدیدی است که در دو سال اخیر صورت گرفته است.
هالیل بیتوت رازین، خبرنگار نظامی امنیتی شبکه 14 تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد، شمار صهیونیستهای کشته شده در سال 2022 به 31 نفر رسید که از سال 2005 تا به امروز بی سابقه بوده است. رادیو ارتش رژیم صهیونیستی هم در گزارش جداگانهای این اطلاعات را تأیید و اعلام کرد، آمار صهیونیستهای کشته شده بر اثر عملیات فلسطینیان به بالاترین رقم از سال 2005 به بعد رسیده است. این آمار مربوط به اواخر آبان ماه سالجاری است. تا اواسط آذر سه کشته دیگر به این رقم اضافه شده است. در سالجاری ۲۸۱ حمله از سوی فلسطینیها انجام گرفته و این در حالی است که تعداد حملات فلسطینیها در سال ۲۰۲۱ میلادی ۹۱ عملیات بوده است.
کرانه باختری پرشده از اسلحههایی از پایگاههای ارتش اسرائیل، از جامعه عرب، از سوریه و عراق. علاوه بر این ارتش اسرائیل تخمین میزند که ۲۰ تا ۳۰ هزار راکت در نوار غزه انباشته شده است و حزبالله بیش از ۱۲۰هزار راکت دارد که صدها مورد از آنها دقیق هستند و همچنین صدها هواپیمای بدون سرنشین، اما برای این سؤال که چه تعداد اسلحه انفرادی در کرانه باختری وجود دارد، پاسخی موجود نیست.
سلاح ها در راه کرانه باختری
خبرنگار شبکه صهیونیستی «کان» درباره روند ورود سلاح به کرانه باختری گزارش داده است: سهولت ورود سلاح به کرانه باختری از مرز اردن، مصر و جامعه عرب برای اسرائیلی ها غیرقابل تحمل است. تقریباً ۳۰۰ بار از آغاز سالجاری، فلسطینی ها در کرانه باختری به سوی اسرائیلیها آتش گشودهاند و ۳۱ اسرائیلی در این مدت کشته شدهاند، این خبرنگار اسرائیلی می گوید: «اما این اعداد فقط بخشی از آنچه در آینده خواهد آمد، است. کافی است ۱۰۰ مرد مسلح همزمان با هم بیرون بروند و به اسرائیلیها شلیک کنند، آن وقت ما جای دیگری خواهیم بود. تخمین زده میشود که در ازای هر خنثی کردن موفقیتآمیز، یک قاچاق موفقیتآمیز هم وجود دارد، بیشتر سلاحهایی که ما کشف کردیم امریکایی بود، از پایگاههایی که در عراق رها شده بود. قبلاً اسلحههای دستساز داشتند، حالا همه میخواهند با ام۱۶ عکس یادگاری داشته باشند.»
سرهنگ لوای ارزیگات، سخنگوی پلیس فلسطین در بیانیه مطبوعاتی قبلی خود گفته بود که نیروهای امنیتی سالانه بین 600 تا 1000 سلاح را در کرانه باختری کشف و ضبط میکنند. تقریباً روزی نمیگذرد که در شهرهای مختلف فلسطین در کرانه باختری، چه در درگیریهای بین گروههای مختلف، در طی حملات اسرائیل و در ایستهای بازرسی نظامی از سلاح استفاده نشود.
بر اساس این گزارش، قاچاق تسلیحات از لبنان، سوریه، اردن و مصر به اسرائیل نیز افزایش یافته و قیمتها سر به فلک کشیده است. بهعنوان مثال، تپانچههای نسل چهارم و پنجم گلاک پیشرفتهترین تپانچههای موجود در بازار هستند و هر کدام حدود 2000 دلار قیمت دارند، اما در اسرائیل به قیمت 15000 دلار فروخته میشوند. یک تفنگM16 معمولاً به قیمت چندهزار دلار فروخته میشود، اما در بازار اسرائیل میتواند تا 35000 دلار فروخته شود. یک تفنگ کلاشنیکف میتواند تا 20000 دلار قیمت داشته باشد. تقریباً هر ماه اسرائیل تلاش برای قاچاق تفنگ و قطعات تفنگ از اردن به کرانه باختری را خنثی میکند. عصمت منصور، نویسنده مسائل اسرائیل، ادعا میکند که سلاحهای قاچاق بیشتر برای استفاده در درگیریهای داخلی به خانوادهها میرسد، علاوه بر شبهنظامیان مسلح برخی از بخشهای جنبش فتح برای زمانی که در نهایت محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان از قدرت کنار رود، اسلحه در اختیار دارند.
این سلاحها عمدتاً سبک هستند و فلسطینیها از آن در حملات خود علیه اسرائیلیها استفاده نمیکنند، زیرا از سلاحهای ساخت محلی مانند تفنگهای «کارلو» و «ام 16» که از اسرائیل از طریق دلالان اسلحه میآیند، استفاده میکنند. ارتش اسرائیل از ابتدای سالجاری بیش از 300 اسلحه از عملیات انجام شده در مرز با اردن را مصادره کرده است. آوریل گذشته، آنها عملیاتی از لبنان را خنثی کردند و 100 نارنجک دستی و دو قبضه سلاح را که گمان میرفت برای حمله به اهداف اسرائیل استفاده میشد، توقیف کردند. سؤال این است که با وجود کشف محمولههای سلاح در کرانه باختری، همچنان سلاح بهوفور در کرانه باختری وجود دارد.
در گزارش ژوئن سال 2019 مرکز اورشلیم برای امور عمومی و دولتی که توسط میز ایران نگاشته شده، آمده است که اگرچه ایران فعلاً در کپی کردن «معادله موشکی» به کرانه باختری موفق نبوده است، اما بدیهی است که این ارسال سلاح با هدایت ایران بوده است. در گزارش این مرکز که در سال 2019 منتشر شده است ادعا میکند که ایران به رغم همه تحریمها و فشارها میخواهد قلب اسرائیل را مسلح کند.
در این گزارش که توسط میز ایران تدوین شده، آمده است که سخنگویان ارشد ایران بهطور دورهای به دستور رهبر ایران مبنی بر تسلیح یهودیه و سامره (کرانه باختری) نیز اشاره میکنند. احمد وحیدی، وزیر دفاع سابق و فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در آن زمان توضیح داد که «تسلیح کرانه باختری، سیاست راهبردی آیت الله خامنهای است که اجرای آن صحنه را تغییر خواهد داد.» او حتی در آن زمان خواستار «تسلیح سرزمینهای اشغال شده در سال 1948» علاوه بر تسلیح کرانه باختری شد.
افزایش ارسال سلاح به کرانه باختری از 2019
کارشناسان معتقدند روند ورود سلاح به کرانه باختری از سال 2019 به صورت ویژه و خاص آغاز شده است. طبق گزارش المانیتور روند پیچیده قاچاق اسلحه به کرانه باختری منجر به رشد تسلیحات داخلی شده است. در اوایل ژوئن، اسرائیل اعلام کرد که در سالجاری 270 سلاح ساخت محلی را در کرانه باختری توقیف کرده است.
در سال 2020 گزارش کنست اسرائیل تخمین زد که 400 هزار سلاح غیرقانونی در اسرائیل در گردش است. ارتش اسرائیل اعتراف میکند که تسلیحات به سرقت رفته است، اما احتمال دخالت «فرماندهان ارشد» را رد میکند! ارتش اسرائیل گفت که بسیاری از آنها به کرانه باختری قاچاق میشوند. برخی از رسانههای صهیونیستی ادعا کردند که جمهوری اسلامی روی برخی از فلسطینیانی که سابقه مبارزه علیه اسرائیل در دهه 1980 تا 2005 را داشته اند سرمایهگذاری کرده است. این افراد در کمپهای پناهجویان در سوریه، لبنان، اردن و سایر کشورها زندگی میکردند. یکی از مأموریتهای سپاه قدس شناسایی این افراد و ارسال آنها به فلسطین اشغالی به صورت قاچاق است. ایران با استفاده از افرادی که قاچاق انسان انجام میدهند، این افراد را وارد فلسطین اشغالی و کرانه باختری میکند و آموزشهای گردانهای فعال در کرانه باختری توسط همین افراد صورت می گیرد. با توجه به اینکه این افراد تجارب مختلفی در جنگ های چریکی دارند، می توانند تجارب خود را به گردان های جدید در کرانه باختری انتقال دهند.
سلاحهای تمام اتوماتیک امریکایی در دست مبارزان فلسطینی
سؤال این است که سلاح چگونه وارد کرانه باختری میشود؟ به خصوص از سال 2019 به بعد طبق گزارشهای شاباک(امنیت داخلی اسرائیل)
طبق یافتههای نگارنده، روند ورود سلاح به کرانه باختری از طریق 4 عامل زیر صورت میگیرد.
1- از طریق خرید قطعات سلاح از بازار اسرائیل و ترکیب آنها در کرانه باختری 2- به وسیله گروه های مختلف محور مقاومت 3-استفاده از گروه های فراملی خرید و فروش سلاح 4-استفاده از دلالان سلاح
****
روزنامه جروزالم پست اسرائیل در تاریخ 19 نوامبر سالجاری میلادی (28 آبان) در مقالهای در مورد ورود سلاح به کرانه باختری گزارشی منتشر می کند. با وجود تلاش نظامی برای جلوگیری قاچاق اسلحه، منابع به جروزالم پست گفتهاند که سالها بدون مانع قوی بین اسرائیل و کرانه باختری، تعداد قابل توجهی سلاح به این منطقه انتقال پیدا کرده است. یکی از منابع امنیتی به جروزالم پست میگوید: «قاچاق زیادی وجود داشت، شما فقط میتوانید تصور کنید که چه اتفاقی افتاده است. با وجود این، اسلحهها و سلاحهای خودکار همچنان از طریق حزبالله لبنان یا مسیرهای قاچاق در رود اردن به دست مردان مسلح فلسطینی راه پیدا میکنند. این سلاحها معمولاً از سوریه یا عراق منشأ میگیرند. سلاحهای دیگر از پایگاههای اسرائیل یا سایر مناطق داخل اسرائیل به سرقت میرود و سپس از طریق حفرههایی در حصار امنیتی به کرانه باختری منتقل میشود. فلسطینیها همچنین سلاحهای محلی تولید میکنند، از جمله سلاح های سبک M16.»
آنچه که در کرانه باختری اهمیت دارد این است که گردانهای مختلف نظامی از گردان جنین تا نابلس و بیشه شیران تشکیل شده و همگی مسلح هستند. به نظر میرسد آموزش در طول سالهای گذشته صورت گرفته و از سال 2019 تا کنون ثمره و نتیجه این آموزشها از سال 2021 تا 2022 نمایان شده است.
فاصله کرانه باختری تا تل آویو بسیار نزدیک است تا قدس شریف هم همین طور، تقریباً صحرای نقب(نگب) خالی از سکنه است و جمعیت بسیار کمی دارد. اتصال کرانه باختری به عمان مزیتی برای این منطقه محسوب میشود. اگر نابلس، رام الله، بیت لحم و بیت المقدس شرقی بتوانند از تواناییهای دفاعی مقاومت بهرهمند شوند، هدف قرار دادن فرودگاه بن گوریون در شعاع ۵ تا۱۰ کیلومتری مناطق فلسطینی خواهد بود که به سادگی میتوانند حیاتیترین مناطق رژیم صهیونیستی را در دسترس سادهترین امکانات دفاعی و مقاومتی خودشان قرار دهند. هرچند دولت اردن با توجه به روابط امنیتی با اسرائیل اجازه ورود سلاح را نمیدهد، اما سلاح از همه مناطق در حال سراریز شدن به کرانه باختری است. نکته مهم دوم اینکه اگر غیر از سلاحهای انفرادی، سلاحهایهایی همانند پهپادهای بسیار کوچک انتحاری و موشکهای ضد زره کورنت وارد کرانه باختری شود، اوضاع چگونه خواهد بود؟ نگرانی شاباک از همین مسأله است که در کرانه باختری در درازمدت شاهد ظهور سلاحهای نیمه سنگین باشد. در نهایت باید گفت که مسلح شدن کرانه باختری به اوج خود رسیده و با وجود کشف سلاح توسط پلیس اسرائیل و شاباک، کرانه باختری به یک انبار باروت تبدیل شده است.
نکته بارز در این زمینه این است که دیگر تشکیلات خودگردان، کنترلی بر کرانه باختری ندارد و نسل جدید مجاهدان فلسطینی، مقاومت را به جای سازش انتخاب کرده اند. وقوع انفجارهای متعدد در سرزمینهای اشغالی، هلاکت صهیونیستهای مهاجر و تشکیل گردانهای مختلف در کرانه باختری، ازجمله تحولات جدیدی است که در دو سال اخیر صورت گرفته است.
هالیل بیتوت رازین، خبرنگار نظامی امنیتی شبکه 14 تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد، شمار صهیونیستهای کشته شده در سال 2022 به 31 نفر رسید که از سال 2005 تا به امروز بی سابقه بوده است. رادیو ارتش رژیم صهیونیستی هم در گزارش جداگانهای این اطلاعات را تأیید و اعلام کرد، آمار صهیونیستهای کشته شده بر اثر عملیات فلسطینیان به بالاترین رقم از سال 2005 به بعد رسیده است. این آمار مربوط به اواخر آبان ماه سالجاری است. تا اواسط آذر سه کشته دیگر به این رقم اضافه شده است. در سالجاری ۲۸۱ حمله از سوی فلسطینیها انجام گرفته و این در حالی است که تعداد حملات فلسطینیها در سال ۲۰۲۱ میلادی ۹۱ عملیات بوده است.
کرانه باختری پرشده از اسلحههایی از پایگاههای ارتش اسرائیل، از جامعه عرب، از سوریه و عراق. علاوه بر این ارتش اسرائیل تخمین میزند که ۲۰ تا ۳۰ هزار راکت در نوار غزه انباشته شده است و حزبالله بیش از ۱۲۰هزار راکت دارد که صدها مورد از آنها دقیق هستند و همچنین صدها هواپیمای بدون سرنشین، اما برای این سؤال که چه تعداد اسلحه انفرادی در کرانه باختری وجود دارد، پاسخی موجود نیست.
سلاح ها در راه کرانه باختری
خبرنگار شبکه صهیونیستی «کان» درباره روند ورود سلاح به کرانه باختری گزارش داده است: سهولت ورود سلاح به کرانه باختری از مرز اردن، مصر و جامعه عرب برای اسرائیلی ها غیرقابل تحمل است. تقریباً ۳۰۰ بار از آغاز سالجاری، فلسطینی ها در کرانه باختری به سوی اسرائیلیها آتش گشودهاند و ۳۱ اسرائیلی در این مدت کشته شدهاند، این خبرنگار اسرائیلی می گوید: «اما این اعداد فقط بخشی از آنچه در آینده خواهد آمد، است. کافی است ۱۰۰ مرد مسلح همزمان با هم بیرون بروند و به اسرائیلیها شلیک کنند، آن وقت ما جای دیگری خواهیم بود. تخمین زده میشود که در ازای هر خنثی کردن موفقیتآمیز، یک قاچاق موفقیتآمیز هم وجود دارد، بیشتر سلاحهایی که ما کشف کردیم امریکایی بود، از پایگاههایی که در عراق رها شده بود. قبلاً اسلحههای دستساز داشتند، حالا همه میخواهند با ام۱۶ عکس یادگاری داشته باشند.»
سرهنگ لوای ارزیگات، سخنگوی پلیس فلسطین در بیانیه مطبوعاتی قبلی خود گفته بود که نیروهای امنیتی سالانه بین 600 تا 1000 سلاح را در کرانه باختری کشف و ضبط میکنند. تقریباً روزی نمیگذرد که در شهرهای مختلف فلسطین در کرانه باختری، چه در درگیریهای بین گروههای مختلف، در طی حملات اسرائیل و در ایستهای بازرسی نظامی از سلاح استفاده نشود.
بر اساس این گزارش، قاچاق تسلیحات از لبنان، سوریه، اردن و مصر به اسرائیل نیز افزایش یافته و قیمتها سر به فلک کشیده است. بهعنوان مثال، تپانچههای نسل چهارم و پنجم گلاک پیشرفتهترین تپانچههای موجود در بازار هستند و هر کدام حدود 2000 دلار قیمت دارند، اما در اسرائیل به قیمت 15000 دلار فروخته میشوند. یک تفنگM16 معمولاً به قیمت چندهزار دلار فروخته میشود، اما در بازار اسرائیل میتواند تا 35000 دلار فروخته شود. یک تفنگ کلاشنیکف میتواند تا 20000 دلار قیمت داشته باشد. تقریباً هر ماه اسرائیل تلاش برای قاچاق تفنگ و قطعات تفنگ از اردن به کرانه باختری را خنثی میکند. عصمت منصور، نویسنده مسائل اسرائیل، ادعا میکند که سلاحهای قاچاق بیشتر برای استفاده در درگیریهای داخلی به خانوادهها میرسد، علاوه بر شبهنظامیان مسلح برخی از بخشهای جنبش فتح برای زمانی که در نهایت محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان از قدرت کنار رود، اسلحه در اختیار دارند.
این سلاحها عمدتاً سبک هستند و فلسطینیها از آن در حملات خود علیه اسرائیلیها استفاده نمیکنند، زیرا از سلاحهای ساخت محلی مانند تفنگهای «کارلو» و «ام 16» که از اسرائیل از طریق دلالان اسلحه میآیند، استفاده میکنند. ارتش اسرائیل از ابتدای سالجاری بیش از 300 اسلحه از عملیات انجام شده در مرز با اردن را مصادره کرده است. آوریل گذشته، آنها عملیاتی از لبنان را خنثی کردند و 100 نارنجک دستی و دو قبضه سلاح را که گمان میرفت برای حمله به اهداف اسرائیل استفاده میشد، توقیف کردند. سؤال این است که با وجود کشف محمولههای سلاح در کرانه باختری، همچنان سلاح بهوفور در کرانه باختری وجود دارد.
در گزارش ژوئن سال 2019 مرکز اورشلیم برای امور عمومی و دولتی که توسط میز ایران نگاشته شده، آمده است که اگرچه ایران فعلاً در کپی کردن «معادله موشکی» به کرانه باختری موفق نبوده است، اما بدیهی است که این ارسال سلاح با هدایت ایران بوده است. در گزارش این مرکز که در سال 2019 منتشر شده است ادعا میکند که ایران به رغم همه تحریمها و فشارها میخواهد قلب اسرائیل را مسلح کند.
در این گزارش که توسط میز ایران تدوین شده، آمده است که سخنگویان ارشد ایران بهطور دورهای به دستور رهبر ایران مبنی بر تسلیح یهودیه و سامره (کرانه باختری) نیز اشاره میکنند. احمد وحیدی، وزیر دفاع سابق و فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در آن زمان توضیح داد که «تسلیح کرانه باختری، سیاست راهبردی آیت الله خامنهای است که اجرای آن صحنه را تغییر خواهد داد.» او حتی در آن زمان خواستار «تسلیح سرزمینهای اشغال شده در سال 1948» علاوه بر تسلیح کرانه باختری شد.
افزایش ارسال سلاح به کرانه باختری از 2019
کارشناسان معتقدند روند ورود سلاح به کرانه باختری از سال 2019 به صورت ویژه و خاص آغاز شده است. طبق گزارش المانیتور روند پیچیده قاچاق اسلحه به کرانه باختری منجر به رشد تسلیحات داخلی شده است. در اوایل ژوئن، اسرائیل اعلام کرد که در سالجاری 270 سلاح ساخت محلی را در کرانه باختری توقیف کرده است.
در سال 2020 گزارش کنست اسرائیل تخمین زد که 400 هزار سلاح غیرقانونی در اسرائیل در گردش است. ارتش اسرائیل اعتراف میکند که تسلیحات به سرقت رفته است، اما احتمال دخالت «فرماندهان ارشد» را رد میکند! ارتش اسرائیل گفت که بسیاری از آنها به کرانه باختری قاچاق میشوند. برخی از رسانههای صهیونیستی ادعا کردند که جمهوری اسلامی روی برخی از فلسطینیانی که سابقه مبارزه علیه اسرائیل در دهه 1980 تا 2005 را داشته اند سرمایهگذاری کرده است. این افراد در کمپهای پناهجویان در سوریه، لبنان، اردن و سایر کشورها زندگی میکردند. یکی از مأموریتهای سپاه قدس شناسایی این افراد و ارسال آنها به فلسطین اشغالی به صورت قاچاق است. ایران با استفاده از افرادی که قاچاق انسان انجام میدهند، این افراد را وارد فلسطین اشغالی و کرانه باختری میکند و آموزشهای گردانهای فعال در کرانه باختری توسط همین افراد صورت می گیرد. با توجه به اینکه این افراد تجارب مختلفی در جنگ های چریکی دارند، می توانند تجارب خود را به گردان های جدید در کرانه باختری انتقال دهند.
سلاحهای تمام اتوماتیک امریکایی در دست مبارزان فلسطینی
سؤال این است که سلاح چگونه وارد کرانه باختری میشود؟ به خصوص از سال 2019 به بعد طبق گزارشهای شاباک(امنیت داخلی اسرائیل)
طبق یافتههای نگارنده، روند ورود سلاح به کرانه باختری از طریق 4 عامل زیر صورت میگیرد.
1- از طریق خرید قطعات سلاح از بازار اسرائیل و ترکیب آنها در کرانه باختری 2- به وسیله گروه های مختلف محور مقاومت 3-استفاده از گروه های فراملی خرید و فروش سلاح 4-استفاده از دلالان سلاح
****
روزنامه جروزالم پست اسرائیل در تاریخ 19 نوامبر سالجاری میلادی (28 آبان) در مقالهای در مورد ورود سلاح به کرانه باختری گزارشی منتشر می کند. با وجود تلاش نظامی برای جلوگیری قاچاق اسلحه، منابع به جروزالم پست گفتهاند که سالها بدون مانع قوی بین اسرائیل و کرانه باختری، تعداد قابل توجهی سلاح به این منطقه انتقال پیدا کرده است. یکی از منابع امنیتی به جروزالم پست میگوید: «قاچاق زیادی وجود داشت، شما فقط میتوانید تصور کنید که چه اتفاقی افتاده است. با وجود این، اسلحهها و سلاحهای خودکار همچنان از طریق حزبالله لبنان یا مسیرهای قاچاق در رود اردن به دست مردان مسلح فلسطینی راه پیدا میکنند. این سلاحها معمولاً از سوریه یا عراق منشأ میگیرند. سلاحهای دیگر از پایگاههای اسرائیل یا سایر مناطق داخل اسرائیل به سرقت میرود و سپس از طریق حفرههایی در حصار امنیتی به کرانه باختری منتقل میشود. فلسطینیها همچنین سلاحهای محلی تولید میکنند، از جمله سلاح های سبک M16.»
آنچه که در کرانه باختری اهمیت دارد این است که گردانهای مختلف نظامی از گردان جنین تا نابلس و بیشه شیران تشکیل شده و همگی مسلح هستند. به نظر میرسد آموزش در طول سالهای گذشته صورت گرفته و از سال 2019 تا کنون ثمره و نتیجه این آموزشها از سال 2021 تا 2022 نمایان شده است.
فاصله کرانه باختری تا تل آویو بسیار نزدیک است تا قدس شریف هم همین طور، تقریباً صحرای نقب(نگب) خالی از سکنه است و جمعیت بسیار کمی دارد. اتصال کرانه باختری به عمان مزیتی برای این منطقه محسوب میشود. اگر نابلس، رام الله، بیت لحم و بیت المقدس شرقی بتوانند از تواناییهای دفاعی مقاومت بهرهمند شوند، هدف قرار دادن فرودگاه بن گوریون در شعاع ۵ تا۱۰ کیلومتری مناطق فلسطینی خواهد بود که به سادگی میتوانند حیاتیترین مناطق رژیم صهیونیستی را در دسترس سادهترین امکانات دفاعی و مقاومتی خودشان قرار دهند. هرچند دولت اردن با توجه به روابط امنیتی با اسرائیل اجازه ورود سلاح را نمیدهد، اما سلاح از همه مناطق در حال سراریز شدن به کرانه باختری است. نکته مهم دوم اینکه اگر غیر از سلاحهای انفرادی، سلاحهایهایی همانند پهپادهای بسیار کوچک انتحاری و موشکهای ضد زره کورنت وارد کرانه باختری شود، اوضاع چگونه خواهد بود؟ نگرانی شاباک از همین مسأله است که در کرانه باختری در درازمدت شاهد ظهور سلاحهای نیمه سنگین باشد. در نهایت باید گفت که مسلح شدن کرانه باختری به اوج خود رسیده و با وجود کشف سلاح توسط پلیس اسرائیل و شاباک، کرانه باختری به یک انبار باروت تبدیل شده است.
کریسمس ایرانی
با توجه به حضور فراوان مسیحیان در ایران با نزدیک شدن به جشن کریسمس حال وهوای کشور ما نیز عوض میشود. مانند اواخر اسفندماه و آماده سازی مردم برای برپایی جشن نوروز، مسیحیان و ارامنه داخل ایران با خرید وسایل و تزئینات کریسمس خود را برای این جشن آماده میکنند.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
برنامه هفتم و بودجه 1402 آماده شد
-
رو سفیدی
-
تحویل بیش از ۸ میلیون کارت ملی معوق
-
طارمی و سردار جزو 10 بازیکن ارزشمند آسیا
-
پایتختهای عربی در صف گفتوگو
-
جهش 41 هزار واحدی بورس در یک روز
-
مککارتیسم تحریم و فرصتهای پیش رو
-
وندالیسم علیه وندالیسم
-
برنج ایرانی در بازار روسها
-
قلب رژیم صهیونیستی در تیررس
-
کریسمس ایرانی
اخبارایران آنلاین