گروه اقتصادی / برخلاف التهاباتی که هر‌ازگاهی در بازار غیررسمی و دلالی ارز رخ می‌دهد، بررسی بازار رسمی ارز وضعیت متفاوتی را نشان می‌دهد. در بازارغیررسمی و آزاد، دلالان با ترفندهای مختلفی سعی دارند فضای بازار ارز را ملتهب و رو به صعود نشان دهند و از رشد قیمت، سود کلانی به جیب بزنند. این در شرایطی است که این بازار تنها حدود پنج درصد در بازار ارز کشور و تأمین نیازهای آن سهم دارد، اما مقابل آن، در بازار رسمی ارز که 95 درصد از نیازهای ارزی کشور از جمله ارز مورد نیاز واردات کشور را تأمین می‌کند، شرایط عادی است.
گزارش‌های بانک مرکزی از عرضه و تقاضای ارز در سامانه نیما که بخش عمده‌ای از نیازهای ارزی را تأمین می‌کند و همچنین بازارمتشکل ارزی، گویای سبقت عرضه ارز از تقاضا است.
عرضه 2/7 میلیارد دلار، تقاضا 842 میلیون دلار
آمارهای بانک مرکزی در هفته گذشته و در فاصله شنبه 28 آبان‌ماه تا پنجشنبه سوم آذرماه گویای این است که درمجموع 7 میلیارد و 207 میلیون دلار از سوی بازارساز در سامانه نیما عرضه شده اما در کل این هفته تنها برای 842 میلیون دلار آن تقاضا وجود داشته است. بدین ترتیب در این هفته همانند دوره‌های قبل، عرضه ارز، 8.5 برابر تقاضا بوده است. به عبارت دیگر از 7 میلیارد و 207 میلیون دلاری که دراین هفته عرضه شده، 6 میلیارد و 315 میلیون دلار بدون مشتری بوده است  بنابراین تنها برای 11.6 درصد از ارز عرضه شده تقاضا بوده است. این اتفاق نشان می‌دهد فعالان اقتصادی چشم‌انداز مثبتی را از آینده بازار ارز برای خود ترسیم کرده‌اند چراکه درغیر این صورت میزان تقاضای ارز با رشد بالایی همراه می‌شد. براساس این گزارش، شنبه هفته گذشته در حالی که یک میلیارد و 266 میلیون دلار در سامانه نیما عرضه شده بود، تنها 156 میلیون دلار آن فروش رفت. روز یکشنبه هفته گذشته نیز 155 میلیون دلار از یک میلیارد و 285 میلیون دلاری که عرضه شده بود، خریدار داشت. همچنین  روز دوشنبه این هفته، درمقابل یک میلیارد و 274 میلیون دلار عرضه شده، 159 میلیون دلار تقاضا وجود داشت. روز سه‌شنبه نیز درحالی که یک میلیارد و 273 میلیون دلار عرضه شده بود، فعالان اقتصادی برابر با 161 میلیون دلار تقاضا داشتند. روز چهارشنبه هم  تنها 184 میلیون دلار تقاضا برای یک میلیارد و 164 میلیون دلارعرضه بود. در آخرین روز کاری هفته گذشته هم در شرایطی که 945 میلیون دلار در سامانه نیما عرضه شد، تقاضا به 27 میلیون دلار عقب‌نشینی کرد، یعنی در این روز، عرضه 35 برابر تقاضا بود.
عرضه 2/6 میلیارد یورو و 82 میلیون دلار در بازار متشکل ارزی
همچنین در بازارمتشکل ارزی که اسکناس مورد نیاز فعالان اقتصادی را تأمین می‌کند، درهفته گذشته شاهد عرضه پرحجمی بودیم. از شنبه تا پنجشنبه هفته گذشته 82 میلیون و 239 هزار دلار اسکناس با نرخ توافقی عرضه و به فروش رسیده است، اما در اسکناس یورو این رقم چندین برابر بوده به طوری که در این هفته بیش از 6 میلیارد و 200 میلیون یورو، عرضه و فروخته شده است.
رشد 30 درصدی تأمین ارز در سامانه نیما
علاوه بر وضعیت مناسب بازار رسمی ارز در هفته گذشته، آمارها حاکی است از ابتدای سال‌ جاری تاکنون  شرایط مشابهی وجود داشته است. درهمین ارتباط طی روزهای اخیر رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به ثبات نسبی بازار حواله دلار در سامانه نیما گفت: تأمین ارز در سامانه نیما از ابتدای سال‌ جاری تا 26 آبان به 42 میلیارد دلار رسیده که این رقم در مدت مشابه سال گذشته 34 میلیارد دلار بوده که نشان‌دهنده رشد 30 درصدی در سال‌ جاری است.
علی صالح‌آبادی در شصت‌ودومین اجلاس مجمع عمومی عادی و فوق‌العاده بانک مرکزی با اشاره به رشد 3 برابری وصولی‌های ارزی در سال 1401 در مقایسه با سال 1399 گفت: این شاخص از 7 میلیارد دلار در سال 1399 به 21 میلیارد دلار در پایان سال 1400 رسیده است. 
رئیس کل بانک مرکزی همچنین کاهش مدت زمان تخصیص ارز دارو و تجهیزات پزشکی از 30 به حداکثر دو روز و نیز راه‌اندازی بازار توافقی ارز برای پاسخگویی به نیاز متقاضیان را از دیگر اقدامات مهم بانک مرکزی در چند ماه گذشته عنوان کرد. صالح‌آبادی همچنین گفت: وصول مطالبات ارزی از کارگزاران داخلی و خارجی، افزایش 5 برابری نسبت به سال گذشته داشته است که اقدام مهمی به شمار می‌رود. گفتنی است از ابتدای سال‌ جاری تاکنون ۳ میلیارد و 340 میلیون دلار ارز برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص داده شده است. در این راستا و به منظور مساعدت و تسریع در تأمین اقلام مرتبط با بهداشت و سلامت جامعه، تفاهمنامه‌ای در تاریخ 28 فروردین امسال بین بانک مرکزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط به امضا رسید و بر آن اساس بانک مرکزی متعهد به اختصاص و تأمین ارز از محل منابع خود به کالاهای اعلامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شد که تاکنون از این محل برای ثبت سفارش‌های اعلامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 1.3 میلیارد دلار تخصیص ارز توسط بانک مرکزی صورت پذیرفته است.همچنین با توجه به حساسیت و فوریت تأمین کالاهای حوزه بهداشت و درمان، تخصیص ارز از محل سامانه نیما نیز بدون وقفه صورت می‌گیرد که از این محل  تاکنون بالغ بر 2.04 میلیارد دلار تخصیص ارز صورت گرفته است.
ثبات و آرامش بازار طلا در هفته نخست آذرماه
فعال بازار طلا از ثبات قیمت‌ها و آرامش بازار طلا در هفته نخست آذرماه و افزایش حباب سکه به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خبر داد و پیش‌بینی کرد این روند ادامه داشته باشد. محمد کشتی‌آرای در گفت‌وگو با ایرنا، اظهار داشت: هفته گذشته بازار جهانی طلا نوسان کمی داشت و تقریباً پنج دلار افزایش داشت و در آخرین معاملات روز گذشته به ۱۷۵۷ دلار رسید.
وی گفت: بانک مرکزی هفته‌های گذشته با عرضه اوراق گواهی باعث ایجاد تعادل در بازار سکه شده بود، اما با توقف این عرضه حباب سکه کمی افزایش یافت. این فعال صنفی بیان کرد: نرخ ارز در طول هفته تغییرات کمی داشت، اما قیمت انواع سکه و طلا افزایشی بود. سکه طرح قدیم ۲۰۰ هزار تومان، سکه طرح جدید نیز ۳۵۰ هزار تومان افزایش قیمت هفتگی داشت و این افزایش‌ها در واقع موجب رشد حباب قیمت سکه شد.
وی ادامه داد: نیم‌سکه و ربع‌سکه هم هرکدام ۵۰ هزار تومان کاهش قیمت هفتگی را در آخرین معاملات داشتند اما سکه‌های یک گرمی ۵۰ هزار تومان افزایش هفتگی قیمت داشتند. به گفته کشتی‌آرای هر مثقال طلای آب‌شده ۶۲ هزار تومان رشد بهای هفتگی و هر گرم طلای ۱۸ عیار ۱۳ هزار تومان افزایش قیمت را در هفته گذشته ثبت کردند. این فعال بازار طلا گفت: حباب سکه در هفته گذشته ۲۵۰ هزار تومان رشد داشت و به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید. وی با اشاره به اقدام مثبت بانک مرکزی در انتشار اوراق قرضه ارز و سکه گفت: انتشار این اوراق موجب کاهش التهابات بازار ارز و تعادل در بازار طلا شد. کشتی‌آرای افزود: در مجموع هفته گذشته بازار ارز آرام و عرضه و تقاضا متعادل بود اما با قطع انتشار اوراق تقاضا برای خرید سکه، افزایش یافت  در نتیجه حباب سکه نیز افزایش یافت. وی گفت: با ادامه این روند پیش‌بینی می‌شود قیمت جهانی طلا تغییر زیادی نداشته باشد و نرخ ارز ثابت باشد و هفته آینده هم بازار طلا ثبات و آرامش داشته باشد.

گروه اقتصادی / به طور معمول با آغاز فصول سرد سال و از نیمه‌های پاییز محصولات جالیزی مانند سیب‌زمینی، پیاز و گوجه فرنگی با افزایش قیمت همراه می‌شوند. طی هفته‌های گذشته هم قیمت این محصولات پرمصرف خانوارها با افزایش روبه‌رو شدند که مسئولان صنفی رشد قیمت دلار و به تبع آن افزایش تمایل به صادرات کالا و نهایتاً کمبود عرضه در بازار را مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت پیاز و سیب‌زمینی در روزهای اخیر عنوان کردند.
سیب‌زمینی، پیاز و گوجه فرنگی جزو محصولات جالیزی هستند که در فصل تابستان با افزایش تولید مواجه هستند اما ماه‌های سرد سال زمان کاهش برداشت این محصولات محسوب می‌شوند و به طور گلخانه‌ای تولید می‌گردند، بنابراین چنانچه افزایش نرخ ارز باعث رشد صادرات در فصل کاهش برداشت شود، بازار داخلی با کمبود و گرانی این محصولات روبه‌رو می‌شود.
اصغر یاوری مدیرعامل اتحادیه بارفروشان پیش‌تر به صادرات روزانه 50 تریلی پیاز از بناب به پاکستان اشاره کرده و همین امر را باعث افزایش قیمت این محصول عنوان کرد. به عبارتی این موضوع باعث شد قیمت‌ها در برخی محصولات تا 100 درصد افزایش پیدا کنند.
افزایش تعرفه‌های گمرکی
از ابتدای آبان ماه وزارت صمت برای کنترل بازار و صادرات محصولات گوجه‏‏‏‏‏‏‏‏ فرنگی، پیاز و سیب‌زمینی عوارض جدید تعیین کرد که اقدام این وزارتخانه به منظور تنظیم بازار داخلی این محصولات پرمصرف و پیشگیری از نوسان قیمت و کنترل مقدار صادرات انجام شد. مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران نیز در بخشنامه‌ای به گمرکات اجرایی جزئیات عوارض صادراتی چند محصول کشاورزی را ابلاغ کرد. بر این اساس برای صادرات گوجه فرنگی غیرگلخانه‌ای، ۱۰۰ درصد قیمت پایه، صادرات سیب‌زمینی ۷۰ درصد از قیمت پایه و برای صادرات پیاز ۱۲۰ درصد از قیمت پایه صادراتی عوارض لحاظ شد. اعمال این عوارض گمرکی می‌تواند اهرم مهمی برای کاهش قیمت این اقلام در بازار باشد.
کاهش قیمت 15 درصدی پیاز و سیب‌زمینی
حالا و بعد از گذشت یک هفته از ابلاغ وزارت جهاد کشاورزی تعرفه و محدودیت صادراتی برای پیاز، سیب‌زمینی و گوجه فرنگی بوته‌ای، قیمت این اقلام در بازار داخلی 10 تا 15 درصد کاهش یافته است. از اواسط آبان ماه بود که قیمت این محصولات جالیزی با افزایش روبه‌رو شد، به طوری که قیمت پیاز سفید و شیری در مغازه‌های سطح شهر تهران به 16 هزارتومان و پیاز قرمز به 22 هزارتومان رسید. همچنین قیمت گوجه فرنگی نیز طی یک ماه اخیر با افزایش بیش از 100 درصدی از کیلویی 9 هزار تومان، به بیش از 20 هزار تومان رسیده و قیمت سیب‌زمینی نیز از 18 هزار تومان عبور کرده بود.اکنون و بعد از اعمال تعرفه و محدودیت‌های صادراتی قیمت هر کیلوگرم پیاز قرمز بالای 15 هزار تومان، پیاز شیری 12 هزار تومان، پیاز سفید 14 هزار تومان، پیاز زرد 12 هزار تومان، سیب‌زمینی 10 تا 13 هزار تومان و گوجه فرنگی به 5 تا 10 هزار تومان رسیده است.  آخرین آمارهای رسمی متعلق به مهرماه امسال، رشد تقریباً ٢٠ درصدی قیمت پیاز و سیب‌زمینی را از ابتدای سال تأیید می‌کند و بررسی‌ها نشان می‌دهد همین دو قلم ظرف یک ماه گذشته در میادین تره‌بار بیش از ٣٠ درصد افزایش قیمت داشتند. در همین راستا قیمت پیاز در آخرین آمار‌های رسمی در حدود کیلویی ۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان بود.
مرکز آمار ایران اواسط آبان امسال گزارشی درباره متوسط قیمت اقلام خوراکی در مناطق شهری منتشر کرد که براساس آن متوسط قیمت یک کیلو پیاز درمهر ماه ۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان بوده که این رقم نسبت به شهریور (۱۱ هزار تومان) اندکی کاهش داشت. ضمن اینکه همین آمار‌ها نشان می‌دهد ابتدای سال قیمت پیاز به‌طور متوسط تقریباً کیلویی ۹ هزار تومان بوده است.
براساس این گزارش قیمت یک کیلو سیب‌زمینی در مهر‌ماه امسال به‌طور میانگین به ۱۷ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. ابتدای سال یعنی در فروردین قیمت یک کیلو سیب‌زمینی تقریباً ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان و یک سال قبل هفت هزار و ۸۰۰ تومان تخمین‌ زده شده است.
از زمانی که روند افزایش قیمت پیاز، سیب زمینی و گوجه فرنگی شدت گرفت، کمبود محسوسی در عرضه محصول در بازار نبود و برخی از کشاورزان با اشاره به بیش‌بود محصول‌شان، از قیمت پایین خرید نیز گلایه داشتند.
از سوی دیگر علی‌رغم رشد نرخ ارز و بالا رفتن انگیزه‌های صادرات، در این ایام سال به طور معمول بار جدید از شهر‌های جنوبی به تهران می‌رسد که این فرایند به طور تقریبی دو هفته تا یک ماه طول می‌کشد. انتظار می‌رود با ورود بار جدید محصولات جالیزی منتظر کاهش قیمت پیاز، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی باشیم.

طی حکمی از سوی سید محمدمهدی احمدی مدیرعامل بانک شهر، «رحیم طاهری» به‌عنوان قائم‌مقام مدیرعامل این بانک منصوب شد. به گزارش روابط عمومی بانک شهر، رحیم طاهری از مدیران باسابقه نظام بانکی و دارای تحصیلات مدیریت بانکداری می‌باشد که سوابقی همچون عضویت در هیأت مدیره و هیأت عامل بانک شهر، عضویت در هیأت مدیره و هیأت عامل بانک دی، عضویت در هیأت عامل و معاون مدیرعامل بانک ملت، مدیر امور شعب بانک ملت، مدیرکل برنامه‌ریزی و نظارت اعتباری بانک ملت، مدیر امور شعب مناطق تهران بانک ملت و مدیر امور شعب استان البرز بانک ملت را در کارنامه خود دارد.

مدیر عامل شرکت نفت پاسارگاد با تأکید بر اینکه این شرکت پرچمدار تولید قیر با کیفیت است، گفت: در سال‌ جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 200 هزار تن افزایش تولید را رقم زده‌ایم و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال افزایش 50 درصدی را نسبت به سال 1400 شاهد باشیم. مسعود اسفندیار در نشست خبری و در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه قیر، آسفالت و صنایع وابسته با اشاره به خرید وکیوم باتوم از بورس کالا افزود: شرکت نفت پاسارگاد با دارا بودن 6 کارخانه زیرمجموعه وقتی که نیاز به خرید مواد اولیه دارد باید با شرکت‌های کوچک و متوسط رقابت کند و در چنین وضعیتی قیمت‌ها بدون محدودیت سقف گهگاه تا دو برابر قیمت پایه افزایش می‌یابند. مدیر عامل شرکت نفت پاسارگاد با بیان اینکه میزان تولید وکیوم باتوم در کل کشور 12 میلیون تن است، خاطر نشان کرد: حدود 6 میلیون تن به تولید قیر اختصاص و 6 میلیون تن دیگر به نفت سفید اختصاص می‌یابد و این در حالی است که حدود 52 میلیون تن ظرفیت تولید قیر در کشور ایجاد شده است. وی با اشاره به کیفیت محصولات کارخانه‌های زیر مجموعه پاسارگاد گفت: کارخانه‌های این شرکت در حفظ محیط زیست بسیار موفق عمل کرده‌اند.

وزارت امور اقتصادی و دارایی: 
حذف ارز ترجیحی یک الزام عقلی بود

اصلاح ارز ترجیحی، مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها یک الزام عقلی و اقتصادی بود که دولت سیزدهم جسارت اجرای آن را داشت و دولت زمانی دست به این اصلاح زد که تمام اقتصاددانان اذعان به درستی و ضرورت آن داشتند. 
به گزارش تسنیم، سخنگوی اقتصادی دولت در نشست خبری اول آذر ماه خود علاوه بر تشریح آخرین تحولات اقتصادی، تصمیمات و رویکردهای دولت در زمینه مهار تورم به سؤالات خبرنگاران درباره زمان احتمالی اجرای کالابرگ الکترونیکی، شبهاتی که درباره عقب‌ماندگی بودجه عمرانی مطرح می‌شود، تفکیک حساب‌های شخصی و تجاری، تسهیلات اشتغال، برنامه‌های تحولی دولت در اقتصاد، برنامه‌های دولت برای کنترل تورم، بودجه 1402، آخرین وضعیت عملکرد بانک‌ها در پرداخت تسهیلات مسکن، معافیت‌های مالیاتی مناطق آزاد و ابقای رئیس سازمان بورس پاسخ داد یعنی تقریباً هر آنچه که این روزها در فضای اقتصادی کشور مطرح است.
پرسشی که در رابطه با ارتباط حذف ارز ترجیحی و اعتراضات اخیر توسط برخی رسانه‌ها ادعا شده بی‌پاسخ مانده، با نگاهی سیاسی به اقدامات اقتصادی دولت مطرح شده است. در حالی که دولت در پیشبرد تحولات اقتصادی که با اصلاح ارز ترجیحی آغاز شد، خود را ملزم و متعهد به پاسخگویی و همچنین جبران فشار معیشتی بر دهک‌های پایین درآمدی با پرداخت یارانه نقدی کرده است. 
وزارت امور اقتصادی و دارایی همچنین اعلام کرده است، اصلاح ارز ترجیحی، مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها یک الزام قانونی، عقلی و اقتصادی بود که دولت سیزدهم جسارت اجرای آن را داشت و دولت زمانی دست به این اصلاح زد که آمارها نشان می‌داد، سال گذشته 15،6 میلیارد دلار ارز ترجیحی یعنی معادل 312 هزار میلیارد تومان یارانه از سوی دولت پرداخت شده و طبقات پردرآمد و ثروتمند جامعه به‌دلیل مصرف بیشتر، استفاده بیشتری از این یارانه‌ها داشته‌اند و بخش اندکی از این یارانه‌ها به دست دهک‌های پایین و طبقات ضعیف جامعه رسیده بود.
 

تجارت بیش از ۳۰ میلیون دلاری ایران و بلاروس

 سخنگوی گمرک اعلام کرد: در هفت ماه سال ۱۴۰۱، تجارت ایران با بلاروس به میزان ۳۰ میلیون و ۸۶۵ هزار دلار رسیده که از این میزان تجارت، ۹ میلیون و ۷۰ هزار دلار به صادرات و ۲۱ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار هم به واردات اختصاص داشته است. 
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سید مرتضی عمادی، سخنگوی گمرک گفت: میزان وزنی تجارت ایران با بلاروس از فروردین تا پایان آبان ماه ۱۴۰۱، ۲۴ هزار و ۳۳۱ تن بوده که ۱۴ هزار و ۱۴۳ تن به صادرات و ۱۰ هزار و ۱۸۸ تن به واردات اختصاص داشته است. 
عمادی افزود: در هفت ماه ۱۴۰۱، تجارت ایران با بلاروس به میزان ۳۰ میلیون و ۸۶۵ هزار دلار رسیده، که از این میزان تجارت، ۹ میلیون و ۷۰ هزار دلار به صادرات و ۲۱ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار هم به واردات اختصاص داشته است.