سوسن صادقی
خبرنگار
 وب‌سایت رسمی بیت کوین اعلام کرد که از مجموع کل 21 میلیون بیت کوین موجود درجهان، ۱۹ میلیون بیت کوین استخراج شده و تنها دو میلیون بیت کوین باقی مانده است که احتمالاً تا سال ۲۱۴۰ استخراج خواهند شد. اما سهم کشور ما بخصوص بخش خصوصی از این میزان صنعت استخراج رمزارز (ماینینگ) چه میزان بوده است؟ چه اقدام‌هایی باید برای بهره‌برداری از این رمزارز در کشور صورت بگیرد؟ و اینکه چه موانعی بر سر راه استخراج رمزارز در کشور بخصوص برای بخش خصوصی وجود دارد؟ در این راستا کارشناسان معتقد هستند که در کشور برای استخراج بیت‌کوین فرصت سوزی شده است و تنها دو سال طلایی برای بهره‌برداری از میزان بیت‌کوین باقی مانده در جهان وجود دارد که باید هرچه سریعتر با تعرفه‌گذاری مناسب و ایجاد نیروگاه‌های خود تأمین، بخش خصوصی را برای بهره‌برداری از این میزان باقی مانده آماده کرد.
تعیین تکلیف فوری
امید علوی رئیس هیأت مدیره انجمن بلاکچین کشور معتقد است دو میلیون بیت‌کوین باقی مانده در جهان بسیار سرنوشت‌ساز خواهد بود و پیش‌بینی می‌کند تغییر صنعت استخراج رمزارز تا به امروز درست بوده و بازیگرانی مانند امریکا و کانادا معادله را تغییر داده‌اند.
علوی با بیان اینکه افراد بسیاری فکر می‌کنند این دو میلیون بیت کوین باقی مانده اهمیت چندانی ندارد، به «ایران» گفت:« از ۲۱ میلیون بیت کوین موجود تا به امروز بیش از ۱۹ میلیون آن در شبکه آزاد شده که یک میلیون بیت کوین در اختیار ساتوشی (کوچک‌ترین واحد بیت‌کوین است) بوده که احتمال به گردش درآمدن آن بسیار ضعیف است و برآورد می‌شود حدود ۵ تا ۷ میلیون بیت کوین تا به امروز نیز گم شده باشد. به عبارتی تعداد قابل توجهی بیت کوین اصطلاحاً کثیف شده و از آن در فعالیت‌های مجرمانه استفاده شده یا در اختیار هکر‌ها است.»
این کارشناس استخراج رمز ارز با اشاره به اینکه این اعداد نشان می‌دهد این دو میلیون بیت کوین باقی مانده ارزش بسیار بالایی برای دنیا دارد، افزود: محاسبات بالا را در کنار تحرکات امریکا در بازار دستگاه‌های استخراج و هزینه سنگینی که در راه‌اندازی مزرعه‌های استخراج رمزارز جدید کرده، قرار دهید. درمی‌یابید که شرکت‌هایی مثل «بلک راک»، «ماراتون» و «ریوت» گوی رقابت را ربوده‌اند و زمان کمی برای ما باقی مانده است.
علوی در ادامه گفت: کشور ما با توجه به زیرساخت‌های مناسبی که در انرژی گاز دارد می‌توانست سهم قابل توجهی از این بیت‌کوین‌ها را به‌دست آورد اما فعلاً که به خواندن اخبار پیشرفت امریکا و غرب بسنده کرده‌ایم.
وی افزود: ماینینگ یک صنعت بسیار رقابتی با سرعت بالا و درآمد چشمگیر است و با نگاه درست و تعریف چهارچوب‌های توسعه محور می‌توانیم در ابتدا زیرساخت انرژی کشور (تولید و فروش برق با نرخ حدود ۴ سنت) را تقویت و سپس بیت کوین برای ایران و ایرانی به‌دست آوریم یا در بازه دو، سه ماهه تکلیف صنعت استخراج را در کشور مشخص کنیم در غیر این صورت باید در آینده‌ای نه چندان دور برای تک تک ساتوشی‌های مورد نیاز جلوی کشورهای غربی و چینی دست دراز کنیم.
تعرفه‌گذاری مناسب
عباس آشتیانی مدیرعامل انجمن بلاکچین کشور نیز معتقد است:« نبود توجه بالادستی‌ها به اهمیت دارایی‌‌های دیجیتال مانند بیت کوین از منظر استراتژی باعث شده تا ما سهم کمی از 21 میلیون بیت کوین در جهان داشته باشیم. این در حالی است که دارایی‌های دیجیتال دارای اهمیت بسیار بالایی بوده و کشورهای توسعه یافته مانند امریکای شمالی و دیگر کشورها بدرستی اهمیت آن را درک کرده و در حال سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این زمینه هستند.»
آشتیانی به «ایران» گفت: گزارش‌های غیررسمی منتشر شده از مراجع بین‌المللی و صحبت‌های مدیرعامل توانیر نشان می‌دهد که کشور ما دارای سهم 2 هزار مگاواتی از صنعت استخراج رمزارز بیت کوین بوده که متأسفانه به‌دلیل ریل‌گذاری و سیاست‌های غلط گذشته وزارت نیرو برای تعرفه‌گذاری، بخش بزرگی از استخراج بیت کوین به‌صورت غیرشفاف و زیرزمینی انجام و حدود 250 مگاوات یعنی یک هشتم کل ظرفیت در کشور به‌صورت قانونی استخراج شده است.
این کارشناس حوزه استخراج رمزارز درباره موانع پیش روی استخراج رمزارز در کشور از سوی بخش خصوصی گفت: متأسفانه به‌دلیل خاموشی‌های دستوری و غیرکارشناسی انجام شده در سال‌های گذشته و نبود سرمایه‌گذاری از سوی بخش خصوصی در این حوزه بسیاری از واحدها تعطیل شده‌اند و در سه سال گذشته میلیاردها دلار از بین رفته است.
آشتیانی افزود: به‌دلیل کارشناسی‌های غلط، کم لطفی‌ها به بخش خصوصی و مشارکت ندادن آنها در ایجاد زیرساخت تأمین، توزیع و تبدیل انرژی و تعرفه‌گذاری غلط انرژی برای صنعت استخراج رمزارز، باعث شده کشور ما سهمش را از این 21 میلیون بیت کوین در دنیا از دست بدهد و قابل جبران نباشد.
به گفته وی استخراج بیت کوین در دنیا محدود بوده و اگر به همین شیوه پیش رویم، دستمان از دو میلیون بیت کوین باقی مانده در جهان نیز خالی خواهد بود.
به اعتقاد این کارشناس ما یک سال و نیم تا دو سال زمان طلایی داریم تا بتوانیم از این میزان بیت کوین باقی مانده در جهان بهره‌برداری کنیم، چراکه در هر 10 دقیقه 6.25 بیت کوین قابلیت تولید دارد که معادل روزانه 900 بیت کوین است بنابراین باید برای این زمان طلایی بسرعت برنامه‌ریزی کنیم.
آشتیانی در ادامه گفت: کشور ما دارای انرژی‌های زیادی است و با تعرفه‌گذاری صحیح یعنی با ارائه گاز با تعرفه مناسب و رفع تبعیض‌ها و امتیازات همزمان می‌توان صنعتگران استخراج رمزارز داخلی و خارجی را جذب کرده و تشویق به احداث نیروگاه کنیم و حتی برای ماه‌های بحرانی کمبود انرژی در کشور برق تولید کنیم و از منافع تولید دارایی‌های دیجیتال مانند بیت کوین بهره‌مند شویم.
مبارزه با مافیا
افشین آشوری رئیس کمیسیون استخراج رمزارز سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز معتقد است:« نه تنها برای استفاده از بیت کوین موجود در جهان در کشور فرصت سوزی‌های بسیاری انجام شده، بلکه مافیایی که در زمینه استخراج رمزارز در کشور شکل گرفته، مانع بزرگی بر سر راه توسعه این صنعت نوظهور و انقلاب صنعتی چهارم در کشور است.»
آشوری به «ایران» گفت: برای استفاده از میزان بیت کوین باقی مانده در جهان باید فرصت سوزی‌ها را جبران کرده و تأمین سوخت برای نیروگاه‌های خودتأمین همانند صنایع دیگر (فولاد و پتروشیمی و...) محاسبه شود.
وی افزود: از آنجایی که صنعت استخراج رمزارز، نوظهور و به طور ذاتی دانش‌بنیان است و در آینده جزو صنایع بسیار راهبردی خواهد بود بنابراین همان‌طور که برای صنایعی مانند روی، مس، چرم و... شهرک تخصصی راه‌اندازی شده است، باید مناطق و شهرک‌های تخصصی مخصوص این صنعت نوظهور را نیز ایجاد کنیم.
به گفته این کارشناس با تأمین سوخت و ایجاد نیروگاه‌های خودتأمین با مشارکت بخش خصوصی نه تنها می‌توانیم در مدت دو سال به ظرفیت 1500 مگاوات نیروگاه برسیم و درآمد 2 تا 3 میلیارددلاری داشته باشیم، بلکه می‌توانیم کمبود برق کشور را نیز تأمین کنیم.
به عقیده آشوری سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این صنعت به‌صورت مستقیم برای 15 هزار نفر و برای 45 هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم اشتغالزایی ایجاد می‌کند و با اینکه بارها این موضوع را تکرار کرده‌ایم اما مافیای شکل گرفته در این صنعت سنگ‌اندازی کرده و عرصه را برای صنعتگران این صنعت تنگ کرده است تا ناامید شوند و تمامیت خواهی را برای خود رقم بزنند.
این کارشناس در ادامه گفت: مافیای شکل گرفته با انرژی ارزان 10 تومانی که در دست دارد و نیروگاه‌هایی که بر اساس اصل 44 به‌دست آورده و با حداقل‌های صادراتی و منهای هزینه انتقال، در این صنعت یکه‌تازی می‌کند.
آشوری افزود: باید با قانونگذاری سند تحول مردمی در این صنعت که از سوی تیم محسن رضایی معاون اقتصادی در حال تدوین است، تولید رمزارزها از سوی مردم یعنی بخش خصوصی نیز دیده شود. به عبارتی این برنامه در راستای منافع ملی و ملت تدوین شود و نه تنگ کردن عرصه برای صنعتگران این حوزه و منافع مافیا.

راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان، زمینه‌ساز کاهش مهاجرت نخبگان

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان منجر به کاهش مهاجرت نخبگان ایرانی می‌شود.
به گزارش ایرنا، سورنا ستاری افزود: بنیاد ملی نخبگان، دستگاهی حاکمیتی است که با هدف سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در زمینه توسعه منابع انسانی برگزیده کشور و با مأموریت برنامه‌ریزی در زمینه «نخبه‌شناسی»، «نخبه‌پروری»، «نخبه‌گزینی» و «نخبه‌گماری» فعالیت می‌کند. بنابراین بنیاد ملی نخبگان «عضو» ندارد، بلکه رویکرد بنیاد شناسایی «اجتماعات نخبگانی» از طریق رصد رفتار و فعالیت‌های نخبگانی آنان در تمامی حوزه‌ها است. رئیس بنیاد ملی نخبگان یادآور شد: در حال حاضر در بنیاد ملی نخبگان یک بانک اطلاعاتی حدود ۷۰هزار نفری از سال ۸۶ جمع‌آوری شده است و در این سال‌ها حدود ۷۰هزار نفر از امکانات بنیاد ملی نخبگان استفاده کرده‌اند. وی یادآور شد: تسهیلات بنیاد بواسطه سوابق فعالیت‌های نخبگانی هر فرد شامل سوابق آموزشی، پژوهشی، افتخارات و سایر فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی به وی اعطا می‌شود. لذا گواهینامه یا معرفینامه به برگزیدگان مبنی بر نخبگی آنها داده نمی‌شود و برگزیدگان صرفاً از تسهیلات مربوط به هر شیوه نامه در بنیاد ملی نخبگان بهره‌مند می‌شوند. وی تأکید کرد:‌ امکانات بنیاد همواره در اختیار دانش‌آموزان مستعد، دانشجویان مستعد، دانش‌آموختگان برتر دانشگاهی، مخترعان برگزیده، برگزیدگان حوزوی کشور و ‌برگزیدگان حوزه‌های تخصصی قرار می‌گیرد؛ طوری که در بخش دانش‌آموختگان برتر دانشگاهی تسهیلات خدمت نظام وظیفه تخصصی، برای دانش‌آموختگان دانشگاهی و حوزوی طرح شهید صیاد شیرازی، ایجاد تسهیلات کسب و کار دانش‌بنیان طرح شهید رضوی  و تسهیلات دوره پسا دکتری طرح شهید دکتر چمران دیده شده است.
ستاری یادآور شد: در حال حاضر از ظرفیت نخبگان کشور در شرکت‌های دانش‌بنیان یا دانشگاه‌ها به‌عنوان هیأت علمی استفاده می‌شود اما اخیراً مسیر دیگری توسط دولت سیزدهم برای استفاده از ظرفیت نخبگانی کشور باز شده و آن هم جذب در سازمان‌های دولتی است.وی خاطرنشان کرد: آیین نامه جذب نخبگان در سازمان‌های دولتی از سوی دولت ابلاغ شده و ۲ تا 3 ماه آینده این آیین نامه اجرایی می‌شود. این اقدام مسیری جدید برای استفاده از ظرفیت افرادی است که در سیستم بنیاد ملی نخبگان هستند و موجب کاهش مهاجرت افراد نخبه می‌شود.

ممنوعیت اهدای رمزارز در ویکی پدیا رأی آورد

ویرایشگران دایرةالمعارف آنلاین ویکی پدیا به حذف رمزارز از گزینه‌های اهدای بنیاد ویکی مدیا رأی دادند.
به گزارش ایسنا، یک ویرایشگر آنلاین ویکی پدیا به نام گوریلا وارفر در پیشنهادی خواستار توقف پذیرش رمزارزها توسط بنیاد ویکی مدیا شد زیرا رمزارزها سرمایه‌گذاری‌های پرریسکی هستند. همچنین به این موضوع اشاره کرد که رمزارزها ممکن است با تعهد این بنیاد برای پایداری محیط زیستی همخوانی نداشته باشند. یکی از بزرگترین جنجال‌های پیرامون رمزارز، استخراج، هزینه و مبادله آنهاست که میزان عظیمی انرژی مصرف می‌کند. به همین دلیل وقتی موزیلا اعلام کرد پذیرش کمک‌های رمزارز را آغاز می‌کند، هدف انتقاد قرار گرفت و این سازمان مجبور شد برای اجرای این طرح، دست نگه دارد. طبق شاخص مصرف انرژی بیت کوین، این پروسه‌ها حداکثر ۲۰۴.۵۰ تراوات ساعت برق در سال گذشته مصرف کردند که با مصرف بعضی از کشورها مانند تایلند قابل مقایسه بود. بنیاد ویکی مدیا، بیت‌کوین، بیت‌کوین کش و اتر را قبول می‌کند. پیشنهاد گوریلا وارفر در مدت سه ماه از ابتدای ژانویه، اظهارنظرهای مثبتی گرفت و در مجموع ۲۳۲ نفر به نفع این پیشنهاد رأی دادند و در مقابل، ۹۴ نفر مخالفت کردند. کسانی که موافق اهدای رمزارز بودند، گفتند راه‌های ایمن‌تری برای اهدای رمزارزها پیدا می‌کنند و ارزهای رایج هم مسائل محیط‌زیستی خاص خود را دارند.