شیما جهانبخش
 خبرنگار
کرونا مانع هرکاری شده باشد، جلوی شالیکاران را نتوانسته بگیرد. شالیکاران طبق عادت کاری و تقویم زراعی، این روزها سرگرم آماده‌سازی شالیزارهای‌شان هستند. کشاورزان امیدوارند با رعایت الزامات بهداشت فردی و جایگزین کردن ماشین‌آلات کشاورزی به جای کارگران، تا حدود زیادی زنجیره شیوع این بیماری را در شالیزارها قطع کنند و بذر امید و برکت را در دل روزگار ناخوش کرونایی بکارند.
«محمد طاهری» کشاورز گیلانی اهل میرمحله روستای شاندرمن که این روزها نشاء کاری را در زمین‌های کشاورزی اش آغاز کرده می‌گوید: زمین هایمان تمام دلخوشی ما هستند. خوشحال بودیم که امسال بارش‌ها خوب بوده و می‌توانیم محصول بهتری داشته باشیم اما سروکله این ویروس لعنتی پیدا شد. فصل نشاء شروع شده و نشاء بموقع شالی برای کشاورز حیاتی است. طبیعت هم منتظر تمام شدن این بیماری نمی‌ماند پس اگر باز هم دست رو روی دست می‌گذاشتیم و درخانه می‌ماندیم زمان مناسب را از دست می‌دادیم.
طاهری ادامه می‌دهد: می‌دانیم که برای خلاص شدن از این بیماری باید با هم رفت و آمد نکنیم اما نمی‌توانیم کار نکنیم. جهاد کشاورزی هم اعلام کرده با رعایت بهداشت می‌توانیم به کارمان برسیم. در بیشتر نقاط شهرستان ما نشاء کاری به‌صورت مکانیزه انجام می‌شود و در کمتر زمینی نشای دستی دارند. البته بستگی به زمین هم دارد اگر خاک زمین نرم(باتلاقی) باشد، ماشین شالیکاری در زمین فرو می‌رود پس مجبوریم در این زمین‌ها دستی کار کنیم.
این شالیکار گیلانی رعایت فاصله بین افراد را رسم هر ساله می‌داند و می‌افزاید: جهاد کشاورزی به ما تأکید کرده اگر می خواهیم دستی زمین‌هایمان را شالی بکاریم باید در زمان کار حداقل 2 متر با هم فاصله داشته باشیم و حتماً از ماسک و دستکش استفاده کنیم. البته ما سال‌های قبل از کرونا هم این کار را انجام می‌دادیم. به این صورت که هر کارگر در لاین مخصوص خودش 1.5 متر با نفر کناری فاصله دارد. حتی افراد برای برداشت خزانه هم با هم ارتباط ندارند. به نظر من کرونا به نشاء سنتی دخلی ندارد مگر اینکه در موقع صرف صبحانه، ناهار و شام اصول بهداشتی رعایت نشود.
دوراهی جان و نان
«علی نظری» یکی از کارگران مازندرانی که هر ساله در این ایام مشغول نشاء کاری بوده است نیز می‌گوید: امسال شرایط خیلی فرق دارد بسیار دشوار شده و همه کارگران برای رفتن بر سر نشاء مردد هستند. اما من به‌خاطر بچه‌هایم خطر را به‌جان خریده و از فردا مشغول به‌کار می‌شوم. صاحب زمین گفته نگران نباشیم به ما ماسک و دستکش می‌دهد اما من باز هم می‌ترسم.
علی ادامه می‌دهد : بیشتر درآمد سالانه‌ام از همین راه یعنی کار کردن در زمین‌های شالیزاری مردم برای نشاء و درو تأمین می‌شود اگر نتوانم بهار را برای نشاء و تابستان را برای دروی شالی، کار کنم کل سال را گرسنه می‌مانیم.
ورود کارگران غیربومی ممنوع!
«مجید بهادری» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران در گفت‌وگو با «ایران» می‌گوید : با توجه به شیوع کرونا در کشور قبل از شروع کار برنج کاران استان، دستورالعمل «کشاورزی ایمن» برای آنان و همچنین دیگر کشاورزان فرستاده شده و از آنها خواسته‌ایم نکات بهداشتی را رعایت کنند.
 وی با تأکید بر اینکه شایعات پیرامون انتقال ویروس کرونا از طریق شالیزارها غیرعلمی و بی‌پایه و اساس است، می‌گوید : طبق گفته‌های متخصصان و پزشکان در صورت رعایت فاصله مناسب هیچ‌گونه مشکلی برای کشاورزان و کارگران ایجاد نخواهد شد. کارگران سعی کنند در هنگام نشاءکاری دست هایشان را به‌صورت و مخاط بینی‌شان نزنند و پس از نشاءکاری دست و صورتشان را خوب شست و شو دهند.
بهادری با اشاره به اینکه بیش از ۵۰ درصد شالیکاری استان مکانیزه است، می‌گوید: با وجود اینکه قرار است نیمی از ۲۲۰ هزار هکتار زمین شالیزاری استان مازندران به‌صورت مکانیزه و بدون دخالت انسانی زیر کشت بروند، اما هنوز بیش از ۱۰۰ هزار هکتار باید به‌صورت دستی کشت شود. از این رو ما قبل از شیوع کرونا نیز به‌دنبال مکانیزه کردن کشاورزی بوده‌ایم تا هزینه‌های کشاورزان را کاهش دهیم. اما الان به خاطر شیوع بیماری با جدیت بیشتری دنبال این کار هستیم. امسال با توجه به شرایط ویژه‌ای که کرونا ایجاد کرده با پیگیری‌های مسئولان، تسهیلات خرید ۳۰۰ دستگاه دیگر نیز آماده شده و بزودی در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران استفاده از کارگران غیر بومی را ممنوع اعلام کرده و می‌افزاید: بر اساس طرح فاصله‌گذاری از کشاورزان خواسته‌ایم از افراد بومی و خانواده خود برای نشاء کاری استفاده کنند. در روش‌های سنتی از گذشته کشاورزان با یک متر فاصله از یکدیگر شالی را انجام می‌دادند اما این به‌نظر ما کافی نیست و الان با توجه به شیوع کرونا توصیه کرده‌ایم این فاصله ۲ تا ۳ متر باشد.
نشاء مکانیزه امسال در اولویت باشد
«علی درجانی»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در این زمینه به «ایران» می‌گوید: با وجود کرونا شالیکاران استان در بخش‌هایی خزانه‌گیری برنج را شروع کرده‌اند و در هفته‌های آینده، کار خزانه‌گیری شتاب بیشتری خواهد گرفت. دستورالعمل‌های بهداشتی به تمام کشاورزان ارسال شده و از آنها خواسته‌ایم امسال به جای کشت دستی حدالامکان از ماشین شالیکاری استفاده کنند چرا که این کار می‌تواند با کاهش تعداد کارگران از شیوع بیماری کرونا جلوگیری کند.
درجانی با بیان اینکه گیلان به‌لحاظ تولید مکانیزه برنج در جایگاه نخست کشور قرار دارد، می‌گوید: کاهش 30 تا 50 درصدی هزینه‌های تولید، افزایش بهره‌وری و از همه مهم‌تر پیشگیری از برخی بیماری‌های پوستی و عفونی از جمله کرونا مهم‌ترین فواید کشت ماشینی است. دراین روش به جای استفاده از 15شالیکار که 8 تا10 ساعت در روز کار می‌کنند، می‌توان با 2 کارگر، در 10 ساعت، یک تا یک و نیم هکتار شالیزار را نشاء کرد. وی ادامه می‌دهد: سال گذشته 60 درصد از کار نشای برنج در شالیزارهای استان ماشینی انجام شد و امسال نیز پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش تعداد ماشین‌آلات کشاورزی این میزان به بیش از 65 درصد برسد. البته اگر شالیکاران توصیه‌های بهداشتی را رعایت و از تجمع و کنار هم قرار گرفتن پرهیز کنند خطری آنان را تهدید نمی‌کند.
کاهش ریسک ابتلا به کرونا با رعایت فاصله‌ها
«سید عباس موسوی» رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز اظهار می‌دارد: دانشگاه علوم پزشکی برای آگاهی شالیکاران دستورالعمل بهداشتی را برای آنان صادر کرده است. براساس این دستور‌العمل از آنها خواسته‌ایم از به‌کارگیری کارگران متفرقه و غیربومی برای نشاءکاری و سایر عملیات کشاورزی خودداری کنند.
وی ادامه می‌دهد: بهتر است برنج‌کاران خزانه‌گیری خود را متناسب با شرایط به چند مرحله تقسیم کنند تا از تجمع کارگر جلوگیری شود. البته در این شرایط بهتر است از ماشین‌های نشاءکار به‌جای نیروی انسانی استفاده شود.
درصورت نشاء دستی کارگران فاصله ایمنی (حداقل یک و نیم متر) را هنگام کار و استراحت در مزرعه رعایت کنند. همچنین بدون دستکش، عینک و ماسک مناسب از دست زدن به کیسه‌های کود شیمیایی و بذر، قوطی سم، باز کردن در مخزن سمپاش و سمپاشی خودداری و حتماً قبل از استفاده از سمپاش پشتی، آن را ضدعفونی کنند.
 موسوی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از ترافیک کاری در روزهای آخر بهتراست کشاورزان شالیکاری را به تأخیر نیندازند، تأکید کرد: صاحبان زمین حتماً پس از اتمام کار روزانه کارگران با استفاده از محلول گندزدای مناسب، تراکتور و سایر ادوات کشاورزی را از آلودگی احتمالی پاک کنند. شالیکاران مطمئن باشند در صورت رعایت این نکات خطر بسیار کمی آنان را تهدید خواهد کرد.
نظارت خانه‌های بهداشت بر مزارع
«ارسلان سالاری» رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان نیز اظهار داشت: با توجه به آغاز فصل برنج‌کاری توصیه‌هایی بهداشتی برای جلوگیری از ابتلای کشاورزان به کرونا اعلام شده و آگاهی لازم نیز به آنان داده شده است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه نشاءکاری سنتی یک کار 0گروهی است از کشاورزان می‌خواهیم تا جایی که امکان دارد به سمت کشت مکانیزه بروند تا تجمع در مزارع کمتر باشد.‌
 سالاری می‌افزاید: ما اصرار داریم کشاورزان با رعایت بهداشت فردی خودشان زنجیره کرونا را قطع کنند اما خانه‌های بهداشت در روستاها را نیز موظف کرده‌ایم آموزش‌های لازم را به کشاورزان داده و بر کارهای آنها و سلامت کارگران نظارت‌های لازم را داشته باشند. حتی در برخی مناطق بهیاران در مزارع حضور خواهند داشت. وی با اشاره به اینکه استفاده از کارگران غیر بومی برای نشاءکاری در استان ممنوع است از صاحبان زمین خواست، دقت لازم را در زمینه انتخاب کارگران داشته باشند و تمام وسایل بهداشتی لازم را در اختیار آنان قرار دهند. همچنین هر روز ادوات کشاورزی را ضدعفونی کنند تا شاهد بیماری در میان نشاءکاران نباشیم.

نیم نگاه

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان  : با وجود کرونا  شالیکاران  استان در بخش هایی خزانه گیری برنج را شروع کرده اند و در هفته های آینده ، کار خزانه گیری شتاب بیشتری خواهد گرفت.  دستور العمل های بهداشتی به تمام کشاورزان ارسال شده و از آن ها خواسته ایم امسال به جای کشت دستی  حتی‌الامکان از ماشین شالیکاری استفاده کنند
رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان: از صاحبان زمین می خواهیم  دقت لازم را در زمینه انتخاب کارگران داشته باشند و تمام وسایل بهداشتی لازم را در اختیار آنان قرار دهند . همچنین هر روز ادوات کشاورزی را ضدعفونی کنند تا شاهد بیماری در میان نشاءکاران نباشیم

زهره افشار
 خبرنگار
بنا به اعلام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، ۱۶ استان کشور با کمبود کمباین مواجه هستند و این کمبود همواره در فصل برداشت، کشاورزان این استان‌ها را با مشکلاتی مواجه کرده است چون آنها برای درو کردن مزرعه خود می‌بایست منتظر کمباین‌های مهاجر باشند.
سطح زیرکشت گندم و جو در کشور ما بیش از هفت میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار است و کارشناسان کشاورزی پیش‌بینی کرده‌اند امسال تولید گندم در کشور به ۱۴ میلیون تن برسد.
از سال گذشته سیل و بارش‌های مناسب به کمک کشاورزی سیستان و بلوچستان آمد و موجب شد تعدادی از کشاورزان گندم‌کار که چندین سال بود به‌دلیل خشکسالی آبی برای کشت زمین‌شان نداشتند بار دیگر بذر بکارند و به امید درو روزگار را سپری کنند. حال زحمات گندم‌کاران در این استان به بار نشسته و تولید محصولشان دوبرابرشده اما این روزها با مشکل دیگری برای برداشت گندم‌شان مواجه شده‌اند که موجب شده محصول برخی کشاورزان روی زمین بماند. «علی ریگی» یکی از کشاورزان بخش «پیشین» راسک که محصولش روی زمین مانده تا پول برداشت محصولش به وسیله کمباین را تهیه کند به خبرنگار ما گفت: خدا را شکر امسال به‌خاطر آبی که سیل برایمان آورد توانستیم زمین‌های زیادی را که سال‌ها بلااستفاده مانده بود به زیر کشت ببریم. من سه هکتار گندم‌کاری دارم، کمباین‌داری که از بخش خودمان است تا هفته دیگر نوبت داده و منم به سراغ کمباین دار مهاجری که از استان فارس آمده رفتم. وی گفته است که برای برداشت هر هکتار گندم 700 هزار تومان می‌خواهم که باید نقد پرداخت کنید. الان مانده‌ام چه بکنم. وی افزود: بر اساس تعرفه‌ای که جهادکشاورزی به ما اعلام کرده برای برداشت هر هکتار گندم دیم با کمباین متوسط ما تنها باید 156 هزار تومان و هر هکتار گندم آبی 380 هزار پرداخت کنیم که هیچ کمباین‌داری این تعرفه را قبول ندارد و می‌گوید ما توافقی کار می‌کنیم و این برای امثال من که حتی خرمن کوب نداریم مشکل بزرگی است. هر کمباین دار توجیه خودش را دارد، یکی می‌گوید این نرخ برای کسانی است که گازوئیل دولتی می‌گیرند و دیگری می‌گوید زمین تو هندسی نیست و کار کردن روی هر هکتار زمین تو زمان بیشتری می‌برد. به‌گفته وی در منطقه بلوچستان تعداد افراد محلی که کمباین دارند بسیار کم است و بسیاری از کشاورزان مجبورند دست به دامان     کمباین داران مهاجر شوند که یک ماهی به استان می‌آیند و می‌روند و فقط دنبال سود خود هستند.
در همین حال «شریف شه بخش» یکی از کمباین داران منطقه ایرانشهر هم به خبرنگار ما گفت: من اهل همین جا هستم و همه کشاورزان را خوب می‌شناسم . به‌همین دلیل سرپول برداشت گندم با همه راه می‌آیم، خدا روزی رسان است. وی تأکید کرد: معمولاً بعد از اینکه کشاورزان محصولشان را فروختند 5درصدش پولش را به من می‌دهند من هم راضی هستم. اگر هم بخواهند پس‌ از فروش محصولشان می‌توانند به ازای هرهکتار که کار کرده‌ام، پانصد هزار تومان پول بدهند به هر جهت صبر می‌کنم تا پول به دستشان برسد. به‌گفته وی، هر کمباین معمولاً روزی چهارصد لیتر گازوئیل مصرف می‌کند اما سهمیه ماهانه تنها سه هزار لیتر است. قیمت هر لیتر گازوئیل دولتی در حال حاضر 350 تومان است. «عبدالعلی کهن سیاه مردی» که خود هم کشاورز و هم کمباین دار روستای «گلاب آباد» بخش مرکزی زابل در منطقه سیستان است به خبرنگار ما گفت: البته هنوز در منطقه ما برداشت گندم آغاز نشده ولی من که بیش از 34 سال است کمباین دار هستم تا حالا نشده محصول کشاورزی را به خاطر اینکه پول نداشته برداشت نکنم. مخصوصاً اگر پیرزن، پیرمرد یا زن سرپرست خانوار باشد حتی محصولشان را با کامیون به هرجا می‌خواهند می‌برم آنها هم پس از فروش محصول به من پول می‌دهند. وی خاطرنشان کرد: اراضی زیر کشت گندم در زابل با بسیاری از جاها متفاوت است زیرا بیشتر زمین‌ها از نیم هکتار هم کمتر است و این یعنی دردسر برای برداشت با کمباین! به‌همین دلیل در اینجا من پول گندم را مخزنی می‌گیرم هر مخزن که معمولاً 1.5 تا1.8 تن گندم می‌گیرد را با کشاورز 280 هزار تومان حساب می‌کنم که کشاورز هم راضی است. این کمباین دار نیز از نحوه تحویل سوخت دولتی گازوئیل به کمباین داران گلایه کرد و افزود: ما برای سهمیه گازوئیل دولتی با مشکل مواجه هستیم چون معمولاً سهمیه را بعد از روز بیستم هر ماه تحویل می‌دهند و ما در نیمه اول ماه مجبور هستیم از گازوئیل آزاد استفاده کنیم.
برای برداشت گندم مشکلی نداریم
 «امان‌الله طوقی» سرپرست معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان هم در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: استان ما به‌دلیل شرایط آب و هوایی خاصی که دارد قابلیت کشت انواع محصولات زراعی ازجمله گندم و جو را دارد. به‌گفته وی، کشاورزان این استان به یمن بارش‌های مناسب و البته سیلاب‌هایی که از سال گذشته به مرور از طرف افغانستان به سیستان و بلوچستان روانه شده توانسته‌اند سطح زیر کشت گندم را از 32 هزار هکتار پارسال به 7 هزار هکتار در سال زراعی جاری(سال زراعی 99-98 از مهرماه سال گذشته آغاز شده و مهرماه امسال پایان آن است) برسانند که پیش‌بینی می‌شود تولید گندم نیز از 90 هزار تن پارسال به بیش از 195 هزار تن برسد. وی خاطرنشان کرد: ما نخستین استان در کشور هستیم که از 16 فروردین ماه برداشت گندم را در بخش پیشین راسک آغاز کردیم و تاکنون 200 تن گندم به‌صورت تضمینی خریداری کرده‌ایم. وی گفت: انتظار داریم در سال‌جاری بیش از 64 هزار تن گندم مازاد برنیاز از کشاورزان خریداری کنیم. طوقی تأکید کرد: در حال حاضر بیش از یکصد دستگاه کمباین، دروگر و خرمن کوب از بخش خصوصی به کمک کشاورزان آمده تا بتوانند محصول گندم را هرچه زودتر برداشت کنند. به‌ گفته وی، کمباین داران اتحادیه سراسری دارند و تعرفه‌شان برای برداشت گندم با هر نوع کمباین مشخص است و همه ساله کمباین داران مهاجر از استانی به استان دیگر می‌روند تا در برداشت گندم کمک کنند و البته خودشان هم درآمدی کسب کنند. وی افزود: هرچند به‌دلیل شیوع کرونا و لزوم اجرای پروتکل‌های بهداشتی برای انتقال رانندگان مهاجر از استان‌های دیگر با مشکلاتی روبه‌رو هستیم ولی این مسأله مشکل خاصی به وجود نیاورده و کار برداشت در جریان است. وی توضیح داد: متأسفانه امسال هم مانند سال‌های گذشته آفت زنگ گندم در مناطقی از استان دیده شده که تاکنون در سطح 10 هزار و 500 هکتار با آن مبارزه کرده‌ایم و انتظار نمی‌رود خسارتی در این زمینه داشته باشیم. از سوی دیگر لشکر ملخ‌های مهاجم هم چند روزی است بار دیگر به سیستان و بلوچستان هجوم آورده‌اند اما با اقدامات انجام شده تاکنون به مزارع گندم و جو و کلزای استان وارد نشده‌اند.

کوروس سلیمانی
 خبرنگار
یکی از پروژه‌های کلانشهر قزوین ساخت و توسعه پارک جنگلی باراجین است. این پارک که بعد از عوارضی قزوین – زنجان و درضلع شمالی اتوبان واقع شده با 1500 هکتار مساحت بزرگ‌ترین پارک جنگلی کشور است که دارای امکاناتی از قبیل دهکده حیوانات، پیست دوچرخه سواری، شهربازی و اقامتگاه‌هایی برای مسافران است. این پارک جنگلی محل مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت و لذت بردن از هوای مطبوع و کوهپایه‌ای منطقه می‌باشد که از گذشته‌های دور تفرجگاه اهالی قزوین بوده است و هم‌اکنون پذیرای گردشگران از سراسر ایران است. همچنین جاری بودن رودخانه ارنزک (باراجین) در این منطقه زیبایی آن را دوچندان کرده است اما این تمام ماجرا نیست و این بوستان منتقدانی نیز دارد که معتقد هستند احداث و توسعه این پارک غیر کارشناسی و فاجعه‌بار است، موضوعی که مسئولان استان آن را نمی‌پذیرند.
داوود میراشه، مدیر منطقه نمونه گردشگری باراجین، با بیان اینکه این منطقه برند شهر قزوین است، گفت: این مجموعه در سال ۷۹ راه‌اندازی و طی ۲۰ سال تکمیل شده است و سعی شده تمام امکانات و زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری در این منطقه احداث شود تا به رونق صنعت گردشگری کمک کند.
این مسئول با بیان اینکه منطقه نمونه گردشگری باراجین از ۴ بخش تشکیل شده، خاطرنشان کرد: «بخش اول این منطقه شامل سینما، آلاچیق‌ها، جنگل و کوهنوردی و بخش دوم شامل سورتمه، شهربازی دالفک، دهکده طبیعت (اولین سافاری پارک ایران) است که سه دره آن افتتاح شده است. بخش سوم نیز شامل تالار پذیرایی بامسان و بخش چهارم آن تله سیژ و تله کابین کامان و زرشک است که مختص ورزش‌های زمستانی است.»
وی انتقادات نسبت به این پارک را بی‌مورد دانست، گفت: «ما از انتقاداتی که نسبت به این پارک شده خبر داریم اما در جواب می‌توان گفت که تمام این نگرانی‌های مطرح شده بی‌مورد است و در احداث این مجموعه تمام مسائل زیست محیطی از کاشت درختان گرفته تا نگهداری حیوانات رعایت شده است.»
این سخنان مدیر منطقه نمونه گردشگری باراجین در حالی مطرح می‌شود که مریم شهبازی، دکترای بیولوژی گیاهی و عضو هیأت علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی ایران قویاً این موضوع را رد می‌کند، وی در همین ارتباط به خبرنگار«ایران» گفت: «در پارک باراجین برای آبیاری درختانی که کاشته شده در واقع از حقابه باغستان سنتی قزوین استفاده می‌شود. در این پارک درختان سوزنی برگ در اراضی شیب‌دار کاشته شده این در حالی است که کاشت در اراضی شیب‌دار می‌بایست در مناطقی اجرا شود که میانگین بارندگی بالای 400 میلیمتر باشد اما بارندگی این منطقه در 60 سال اخیر بیشتراز 310 تا 315 میلیمتر نبوده است. بنابراین این میزان بارندگی برای آبیاری این منطقه کفایت نمی‌کند و به اجبار باید از رواناب‌ها و به‌عبارت بهتر از رودخانه باراجین که در واقع 950 هکتار از باغستان باراجین را آبیاری می‌کند استفاده کنند بنابراین وقتی مصرف‌کننده جدید به وجود بیاید عملاً از حقابه باغستان استفاده می‌شود که خود از کمبود آب رنج می‌برد.»
وی در ادامه افزود: «نکته دیگر این است که برای پوشش گیاهی این پارک از درختان غیر بومی و دقیق‌تر بخواهیم نام ببریم از درختان سوزنی برگ در حجم وسیع استفاده شده است. خود این درختان اثرات زیست محیطی زیانباری روی منطقه دارد و اینکه شما مرتع را به یک جای تفریحی تبدیل کنید در واقع در طبیعت دست برده‌اید و این موضوع آثار منفی بر اکوسیستم‌های طبیعی منطقه خواهد گذاشت.