توافق ارزی میان ایران و عراق

گروه اقتصادی / مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی از گسترش بیش از پیش همکاری‌های ارزی و بانکی میان ایران و عراق خبر داد و گفت: چندین میلیارد دلار ارز ایران که در عراق مسدود بود بزودی وارد بازار می‌شود. برای ایجاد تعادل در بازار ارز، دولت تلاش برای بازگرداندن ارزهای خارج از کشور را آغاز کرده است. عراق به‌عنوان یکی از همسایگان که بیشترین مبادلات تجاری را با ایران دارد، از جمله کشورهایی است که چندین میلیارد دلار ارز ایران در آنجا رسوب کرده است، کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که بازگشت این ارزها نقش مهمی در حفظ تعادل بازار ارز خواهد داشت.
اتفاقی که روز گذشته حمید قنبری، مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی که به همراه وزیر امور خارجه برای انجام مذاکرات بانکی به عراق سفر کرده بود، از تحقق آن خبر داده است. قنبری همچنین در مورد مذاکرات مفید و سازنده‌ با طرف عراقی سخن گفت که به گفته او «نتایج آن در سفر نخست‌وزیر عراق و هیأت همراه به تهران نهایی می‌شود.»
نخست‌وزیر عراق روز گذشته با هیأت بلندپایه سیاسی و اقتصادی وارد ایران شد. به نظر می‌رسد با مذاکرات انجام شده بین دو کشور، توافق برای بازگشت ارزهای ایران از عراق انجام گرفته است.
آن‌طور که مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی اظهار کرده «انتظار می‌رود در صورت تحقق توافق ارزی ایران و عراق، حجم قابل توجهی از منابع ارزی که به چندین میلیارد دلار می‌رسد، وارد بازار شده و بخش زیادی از تقاضای ارز از این محل پوشش داده خواهد شد.» سال گذشته تفاهمنامه روابط بانکی و مالی میان رؤسای بانک‌های مرکزی دو کشور به امضا رسیده بود و به گفته قنبری، مذاکرات جدید، در ادامه تفاهمنامه یاد شده و سفر ماه گذشته رئیس کل بانک مرکزی صورت گرفته است.
تخمین بازگشت بیش از 4میلیارد دلار ارز
آن طور که گفته شده است بدهی عراق به ایران حدود 4 تا 5 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. ایران از این محل قصد واردات کالاهای اساسی را دارد. عراق اعلام کرده پول هر کالایی را که ایران از هر کشوری چه اروپایی چه آسیایی خریداری کند پرداخت می‌کند و کالا هم مستقیماً وارد ایران می‌شود، فقط مسیر پرداخت بانک عراق است.
از طرف دیگر با توجه به شیوع کرونا و کاهش درآمدهای نفتی عراق، این کشور در حال حاضر امکان گسترش فعالیت‌های تجاری را ندارد. این در حالی است که در چشم‌انداز روابط ایران و عراق تجارت 20 میلیارد دلاری پیش‌بینی شده است.
در این زمینه یحیی آل اسحاق، با بیان اینکه سفر نخست‌وزیر عراق به ایران در توسعه و استحکام روابط دو کشور تأثیر مهمی خواهد داشت، به ایرنا گفت: درباره برنامه‌ریزی برای رسیدن به افق تجارت ۲۰ میلیارد دلاری ایران بین دو کشور نیز در جریان این سفر رایزنی می‌شود.
آنچه مشخص است و با توجه به حضور وزیران اقتصادی عراق همراه نخست‌وزیر این کشور در سفر به ایران، مسائل اقتصادی، بخشی عمده از این سفر را در بر می‌گیرد. به گفته رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق «یکی از موضوعات، پیگیری توافق‌های با ایران در سفرهای قبلی مسئولان کشورمان است تا در حوزه اقتصادی مشکلات و موانع موجود تجاری رفع شود. زمینه‌سازی و برنامه‌ریزی برای رسیدن به افق تجارت ۲۰ میلیارد دلاری ایران با عراق از دیگر موضوعاتی است که در سفر نخست‌وزیر عراق مورد بحث قرار خواهد گرفت.»
 بدهی عراق به ایران بابت دریافت برق و انرژی از دیگر موضوعات مهم این سفر است. به گفته مسئولان اتاق مشترک ایران و عراق پیشتر در زمینه بازگشت حدود سه میلیارد دلار بدهی به ایران توافق‌هایی انجام شده که بتدریج در حال عملیاتی شدن است و در این سفر، نظام پرداخت آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.همچنین با توجه به شیوع ویروس کرونا و ایجاد محدودیت‌هایی برای رعایت مسائل بهداشتی در مرزهای جنوبی ایران، این سفر می‌تواند در تسریع بازگشایی و بهبود تجارت تأثیر مستقیم داشته باشد.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق نیز با اشاره به روابط دو کشور اظهار امیدواری کرده سفر نخست‌وزیر عراق به ایران در توسعه و استحکام روابط تأثیر مهمی داشته و نقش جدی در تعاملات تجاری دو کشور خواهد داشت.
ارزش صادرات ایران به عراق در سال ۹۸ حدود ۹ میلیارد دلار بوده است؛ در سه ماهه نخست امسال نیز ۵ میلیون تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار به عراق صادر شده است.براساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت، عراق با واردات ۲۱ درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران پس از چین دومین شریک عمده تجاری کشور در سال ۹۸ به شمار می‌رود.