گروه سیاسی/ مناسبات تهران و پکن در چهارچوب یک رابطه چندوجهی و بنا بر اقتضائات حاکم بر سیاست خارجی و اقتصادی دو کشور جریان دارد و نمی‌توان تحلیل و ارزیابی تحولات پیرامون این رابطه را صرفاً به یک یا دو رویداد منحصر کرد. در اشاره به شکل‌گیری واکنش‌هایی که در پی انتشار بیانیه ادعایی چین و عربستان در عرصه افکار عمومی و حتی رسانه‌ای ایران شکل گرفته است، می‌توان به ذهنیت خطرناک برخی از جریان‌ها و گروه‌ها مبنی بر یک «ایران ضعیف و سرگردان» میان دو بلوک قدرت شرق و غرب اشاره کرد که درصدد است ایران را وجه‌المصالحه منافع سیاسی و اقتصادی خویش قرار دهد. حال آنکه بر خلاف این تصور در فضای جاری بین‌الملل، پیام‌ها و رویدادها با معانی درست خود شنیده می‌شود و بدیهی است که پاسخ ایران به نگرانی‌های به‌وجود آمده نیز به فراخور عزت، مصلحت و حکمت داده می‌شود.
«واقع‌گرایی» و «عمل‌گرایی»
دولت سیزدهم در حالی تیم دیپلمات‌های خود را با هدف حل و فصل وضعیت متزلزل توافق 2015 و رفع تحریم‌ها به وین فرستاد و همزمان با اعلام تمرکز سیاست خارجی خود بر حوزه منطقه، چتر دیپلماسی خود را در خاورمیانه و آسیا گستراند که این پرسش مطرح شد نزدیکی او به قطب قدرت‌های شرقی بویژه چین در این اوضاع و احوال چه معنا و مقصودی دارد و سؤال مهم‌تر این است که اساساً رویکرد نزدیکی به شرق رئیسی و دولت او چه تفاوتی با شرق‌گرایی دولت‌های پیشین دارد؟ اگر هدف تیم سیاست خارجی دولت سیزدهم لااقل در میان مدت، عبور از سد تحریم‌های بلوک غرب است، آیا این خواسته در چنین معادله‌ای که جمهوری اسلامی در قبال چین طراحی کرده، قابل تحقق است؟ فهم این سؤالات آنگاه آسان خواهد شد که مفروض نگاه دولت سیزدهم به سیاست خارجی روشن شود. رئیسی مختصات این نگاه را تا حدی در آغاز مسئولیت خود به عنوان رئیس دولت روشن کرد. تبیین او از سیاست خارجی منطقه‌ای و آسیامحورش به این معنا بود که این رویکرد فضای ایدئولوژیک و قطب‌بندی‌های سیاسی را پشت سر گذاشته و «واقع‌گرایی» و «عمل‌گرایی» را دو شاخص اصلی برای تحقق منافع اقتصادی کشور قرار داده است. این تفکر از این قاعده روشن تبعیت می‌کند که قطب‌نمای سیاست خارجی در منافع سیاسی و اقتصادی ملت و کشور نهفته است. در این نگاه پیدا است که دیپلماسی و دیپلمات‌ها هر تصمیم و مذاکره‌ای را صرفاً با محاسبه سود و زیان آن پیش می‌برند.
فرصتی برای تهران
رئیسی سیاست خارجی آسیامحور خود را در حالی به اجرا درآورد که تغییراتی شگرف در مناسبات غرب با دو قدرت بزرگ آسیا یعنی چین و روسیه پدید آمده است که اغلب ناظران از این تحولات به عنوان فرصت تازه برای تهران تعبیر می‌کنند که اتفاقاً دولت سیزدهم در حال نهایت بهره‌برداری از آن است. ماجرای بحران اوکراین همچون زخمی ناسور، روسیه را به درگیری بزرگ با غرب کشانده و داستان تحریم طولانی ایران این‌بار در روسیه تکرار شده است. اما به نظر می‌آید سیاستگذاران دولت رئیسی برخلاف دولت‌های گذشته در پی شرط‌‌بندی بر سر برد و باخت در جدال شرق و غرب نیستند. امضای توافقنامه 25 ساله ایران و چین به موازات پیگیری هوشمندانه مذاکره با غرب در زمین وین، زیر سایه درک دولتمردان ایرانی از واقعیات حاکم بر مناسبات بین‌المللی حاصل شده است. امری که به معنای به‌کارگیری همه ظرفیت‌های بالقوه در عرصه سیاست خارجی در برابر یکجانبه‌گرایی امریکاست که طی دهه‌ها از منظر یک مدعی در بلوک غرب، خود را مجاز به عهدشکنی و تصویب تحریم‌های ظالمانه علیه دیگر کشورها می‌داند. این در حالی است که قریب به اتفاق ناظران معتقدند پکن به تدریج در حال تبدیل شدن به قدرت نخست اقتصادی جهان است که چشم‌انداز شکل‌گیری یک چندقطبی جدید بر پایه رقابت اقتصادی در جهان آینده را به تصویر می‌کشد. رقابتی که بی‌تردید چین و بلوک شرق به عنوان یکی از قطب‌های بزرگ در آن مطرح هستند و امریکا و متحدان اقتصادی‌اش دیگر قطب این رقابت بزرگ محسوب می‌شوند.
افزایش قابل ملاحظه تبادلات اقتصادی
در روند تقویت همکاری‌های اقتصادی تنگاتنگ میان ایران و چین، مقام‌های دیپلماتیک کشور از افزایش رقم تبادلات اقتصادی غیرنفتی دو طرف به رقم 20 میلیارد دلار در سال‌جاری سخن گفته‌اند. این در حالی است که سند توافق جامع موتور محرکه اقتصادی برای دستیابی به توافقنامه‌های متعدد در زمینه‌های مختلف همچون کارخانه‌های فولاد، گردشگری، دارو، درمان، تجهیزات پزشکی و نفت خام و انرژی را نیز روشن کرده است. در همین ارتباط نباید از گشایش کانال‌های مهم پنهان از سوی پکن برای کمک به ایران در تسهیل خرید و فروش نفت و مخالفت صریح با تحریم‌های امریکا غافل شد. امری که سبب شده ایران از بازار رقابتی انرژی عقب نماند و بتواند امکان فروش نفت خود را در سطح قابل قبولی حفظ کند.
پررنگ‌ترین وجه همکاری
شاید پررنگ‌ترین وجه همکاری‌های تنگاتنگ تهران و پکن را باید در روند مذاکرات رفع تحریم‌ها و همچنین در ادوار اخیر نشست‌های شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یافت. بر خلاف رویکرد پیشین چین در مواجهه با پرونده هسته‌ای ایران که در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن تلاش می‌کرد در میدان مواجهه دیپلماتیک ایران و امریکا سکوت پیشه کند تا از اثرات مجازات‌های فرامرزی این کشور مصون بماند، تحولات جدیدی در فصل جدید روابط ایران و چین رقم خورده است. مخالفت صریح و قاطع این کشور با قطعنامه‌های اخیر شورای حکام علیه جمهوری اسلامی، رأی منفی به قطعنامه و طرح‌های ادعایی حقوق بشری که کشورهای غربی به بهانه حمایت از اغتشاشات اخیر ایران در نهادهای ذی‌مجموعه سازمان ملل متحد در دستور کار قرار داده‌اند در کنار حمایت دیپلمات‌های چینی از مواضع مذاکراتی ایران در گفت‌و‌گوهای وین از مهم‌ترین نشانه‌های تغییر در سطح مناسبات دو کشور به شمار می‌رود.
مجموع این تحولات نشان می‌دهد مقام‌های پکن در روند تحولات مرتبط با تهران آماده هستند نسبت به گذشته هزینه بیشتری صرف کنند و منافع سیاسی و اقتصادی هر یک از اعضای شبکه متحدین راهبردی خود را مورد حمایت جدی قرار دهند. اما نباید فراموش کرد که هرچند کشورها در مناسبات بین‌المللی خود در برهه‌هایی متناسب با تحولات، اهداف مشترکی را دنبال می‌کنند و ناچار هستند تا به اهداف و منافع دیگر کشورها نیز توجه کنند اما در اصل هر کشوری با در نظر گرفتن اولویت‌های استراتژیک، اقتصادی و سیاسی، رابطه خود را با دیگر کشورها تنظیم می‌کند و بروز تعارض مواضع و منافع در باب موضوعات خاصی در فرایند مصالحه ناشی از درک معادله قدرت در مناسبات راهبردی قابل پذیرش است. از این رو نباید آن بخش از بیانیه مشترک رهبران پکن و ریاض درباره حق تاریخی و غیر قابل چشم‌پوشی ایران بر جزایرش را تا سطح نادیده‌انگاری واقعیات رابطه عمیق ایران و چین از سوی این کشور در همسویی با ریاض تحلیل کرد. چه آنکه اگر قرار بود با رویکردی تک بعدی همه تحولات پیرامونی و مناسبات چندوجهی در سیاست خارجی را مورد توجه قرار داد که بیش از همه، ایران می‌بایستی ذیل اجرای سناریوی فشار غرب از مذاکرات رفع تحریم‌ها رویگردان می‌شد و همه چیز را در این زمین به قضا و قدر می‌سپرد.
از این‌رو به نظر می‌رسد واکنش تهران به محتوای بیانیه مشترک رهبران چین و عربستان، با در نظر گرفتن اقتضائات پیش گفته صورت گرفته است؛ جایی که سفیر چین به وزارت خارجه احضار می‌شود تا از انباشت سوء نگرش‌ها جلوگیری شود. جایی که می‌توان به حافظه سیاستمداران چینی حمایت قاطع و سریع جمهوری اسلامی ایران از سیاست چین واحد را به‌خاطر آورد که در پی سفر چندی پیش «نانسی پلوسی»، رئیس مجلس نمایندگان امریکا به تایوان صورت گرفت و حتی با قدردانی و تمجید مقامات چینی از راهبرد تهران همراه شد. بنابراین مهم این است که دیپلماسی را همچون رشته در هم پیچیده‌ای انگاشت که دیپلمات ها می‌بایست با طمأنینه و تدبیر برای گشودن یکایک این گره‌ها تلاش کنند.

گروه سیاسی/ ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با محکوم کردن اتهامات بی‌اساس بیانیه پایانی نشست سران شورای همکاری خلیج فارس، صدور این گونه بیانیه‌ها را تکرار سیاست شکست خورده ایران‌هراسی خواند که فقط می‌تواند تلاشی بیهوده برای پوشاندن اقدامات بحران‌آفرین برخی کشورهای این شورا در حمایت مالی، سیاسی و لجستیکی از گروه‌های تروریستی و زخم عمیق مردم رنج‌دیده کشورهای بحران‌زده منطقه باشد. سخنگوی وزارت امور خارجه با یادآوری تحمیل هزینه‌های هنگفت جانی و مالی بر مردم منطقه از ناحیه سیاست‌های مخرب برخی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس، از این شورا خواست در رویکردهای خود در قبال مسائل منطقه‌ای تجدیدنظر کنند و مسیر سازنده را برگزینند.
محکومیت هرگونه ادعا درباره جزایر سه‌‌گانه
کنعانی اشاره بیانیه این شورا به موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای کشورمان را مردود دانست و افزود: کشورهایی که تمام تلاش خود را برای ناکام گذاشتن توافق هسته‌ای به کار بسته بودند، اکنون با نادیده گرفتن پایبندی کامل ایران به برجام و قوانین بین‌المللی، نسبت به اقدامات مشروع ایران معترض شده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید مجدد بر مواضع اصولی کشورمان، جزایر سه‌گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را جزء لاینفک و ابدی سرزمین جمهوری اسلامی ایران دانست و افزود: جمهوری اسلامی ایران هرگونه ادعایی بر این جزایر را امری بی‌ثبات‌کننده، دخالت در امور داخلی و قلمرو سرزمینی خود دانسته و آن را بشدت محکوم می‌کند.
احضار سفیر چین به وزارت امور خارجه
همچنین در واکنش به همراهی چین با بیانیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، وزارت امور خارجه کشورمان به این مسأله ورود و ناخرسندی شدید کشورمان به این موضوع را به کشور چین مخابره کرد. سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان با اشاره به دیدار روز شنبه سفیر چین با دستیار آسیا و اقیانوسیه وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: در این ملاقات نسبت به ورود بیانیه مذکور در موضوع تمامیت ارضی ایران ابراز «ناخرسندی شدید» شده و تأکید شد جزایر سه‌گانه ایرانی خلیج فارس جزء لاینفک تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران است که مانند هر بخش دیگر از سرزمین ایران هرگز موضوع مذاکره با هیچ کشوری نبوده و نخواهد بود.
توضیحات سفیر چین
کنعانی تصریح کرد: سفیر چین نیز با تأکید بر احترام کشورش به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران، در توضیحات اهداف سفر رئیس‌جمهور کشورش به ریاض، این سفر را در راستای کمک به صلح و ثبات در منطقه و بهره‌گیری از گفت‌وگو به عنوان ابزاری برای حل مشکلات دانست. سفیر چین سیاست خارجی کشورش را در منطقه مبتنی بر توازن دانسته و مبادلات پیش‌بینی شده دیپلماتیک از جمله سفر معاون نخست‌وزیر چین به ایران در روزهای آینده را مؤید این رویکرد اعلام کرد.
یادآوری سابقه تاریخی سکوت اصلاح‌طلبان
واکنش وزارت امور خارجه ایران به چین در حالی است که شواهد نشان می‌دهد دولت گذشته و همچنین اصلاح‌طلبان قبلاً در موارد مشابه سکوت کرده بودند. به عنوان نمونه در سال‌های 2006 و 2014 در اتفاقاتی مشابه، مواضعی در خصوص لزوم گفت‌وگو درباره ادعاهای مربوط به جزایر توسط شورای همکاری خلیج فارس و چین شکل گرفته است. اما در بیانیه‌های سابق نه تنها دولت‌هایی چون دولت حسن روحانی موضعگیری نداشته‌ است که حامیان رسانه‌ای آنها نیز سکوت اختیار کرده بودند. با وجود آنکه دولت سیزدهم با مشی انقلابی خود، ضمن همراهی سازنده با کشورهای جهان با خواستن سفیر چین موضع رسمی مردم ایران را اعلام داشته است اما باز هم مورد حملات سیاست‌زده و جناحی قرار گرفته است.
از واقعیت تا پروپاگاندا
روز گذشته روزنامه‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب نزدیک به دولت سابق، با اشاره به بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و چین خط خبری عجیبی را در پیش گرفتند. روزنامه سازندگی در گزارشی با تیتر «چین علیه ایران» مدعی شد: «چین در نشستی که با شیوخ کشور حاشیه خلیج فارس داشته از مواضع امارات متحده عربی درخصوص مالکیت جزایر سه‌گانه حمایت کرد و حقوق ایران را نادیده گرفت.» هر چند بیانیه مورد اشاره این روزنامه به صورت صریح این ادعا را مطرح نکرده و به حل مسالمت‌آمیز و مبتنی بر حقوق بین‌الملل مسأله اشاره داشته است اما همین مسأله نیز با واکنش جدی دستگاه دیپلماسی کشورمان مواجه شده است که در مقایسه با انفعال دولت گذشته قابل تقدیر است. در ادامه این گزارش اما ادعایی کذب نیز مطرح شده است؛ روزنامه حزب کارگزاران با بیان این ادعا که چین از ایران فاصله گرفته، مدعی می‌شود که تلویزیون چین با رضاپهلوی مصاحبه کرده و این کشور تلاش دارد اپوزیسیون ایران را متحد کند. این خبر در حالی منتشر شده است که چنین مصاحبه‌ای وجود خارجی ندارد.
شاید مصاحبه مورد اشاره، مربوط به سال ۹۱ و گفت‌وگو با شبکه «سی.‌سی.‌تی.‌نیوز» بوده است که همان زمان نیز ایران واکنش تندی به آن داشته است؛ تا جایی که این اقدام دیگر از سوی این رسانه چینی تکرار نشد.
روزنامه ابتکار نیز تیتر «جفای چینی در ریاض» را انتخاب کرد. روزنامه اعتماد هم در گزارشی که احتمالاً پیش از مخابره شدن خبر احضار سفیر چین به وزارت امور خارجه نوشته شده بوده، آورد: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تا شامگاه شنبه برخلاف رویه معمول اقدام به محکومیت بیانیه‌های صادر شده از سوی شورای همکاری خلیج فارس نکرده و این مسأله بر حساسیت افکار عمومی در برخورد متفاوت با چین و سایر کشورها افزود.» روزنامه آرمان روز گذشته در گزارشی با عنوان «رئیسی، پاسخ نقض موازنه قدرت را بدهد» دولت سیزدهم را متهم به از بین بردن موازنه با غرب کرد. این ادعا در حالی است که خروج شرکت‌های غربی از ایران و همچنین کاهش روابط با کشورهای اروپایی از سال 1397 و دولت قبل کلید خورد. شواهد نیز نشان می‌‎توان سیاست خارجی غیرمتوازن و غربگرای دولت سابق اکنون به سمت توازن حرکت کرده است. در یک سال ابتدایی دولت سیزدهم، حجم فعالیت تجاری با کشورهای عضو اتحادیه اروپا 34 درصد رشد داشته و این روند در کنار گسترش روابط با همسایگان و کشورهای آسیاسی در پرتو دیپلماسی اقتصادی دولت کنونی ادامه دارد. حال با این شرایط مشخص نیست حامیان دولت سابق که همه تمرکز دستگاه دیپلماسی کشور را بر جلب اعتماد غرب و بخصوص امریکا گذاشته بودند و در این مسیر نیز بارها شکست خوردند، چگونه به کارنامه روشن دولت کنونی درخصوص توازن در سیاست خارجی حمله می‌کنند.

بررسی وضعیت بازداشتی‌های زیر 18 سال

 خبر اول اینکه، کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر، در ادامه بررسی وضعیت بازداشت‌شدگان اغتشاشات اخیر، از کانون اصلاح و تربیت تهران بازدید و با تمامی ۲۰ نفر بازداشتی زیر ۱۸ سال (عمدتاً ۱۷ تا ۱۸ سال) استان تهران از نزدیک گفت‎وگو کرد و در جریان وضعیت آنان قرار گرفت. دبیر ستاد حقوق بشر که پیش از این و در طول هفته گذشته از زندان تهران بزرگ، زندان زنان و بازداشتگاه‌های امنیتی نیز بازدید کرده بود، در نشست‌هایی جداگانه با مقامات زندان‌ها، دادستان عمومی و انقلاب تهران، سرپرست و قضات دادسرای امنیت تهران و رئیس و قضات دادگاه انقلاب، نتایج بازدیدها و گفت‌و‌گوهای خود را با آنان در میان گذاشت و تصمیمات لازم در برخی حوزه‌ها اتخاذ شد. در نتیجه این بازدیدها و در ادامه تدابیر رئیس قوه قضائیه، تعدادی از بازداشت‌‌شدگان دارای شرایط، با صدور قرارهای لازم آزاد شدند.

عضویت نصرآزادانی در یک گروه مسلح

 خبر دیگر اینکه، رئیس کل دادگستری استان اصفهان در رابطه با پرونده امیر نصرآزادانی، فوتبالیست سابق و از متهمان حادثه تروریستی اصفهان توضیحاتی ارائه داد. حجت‌الاسلام والمسلمین جعفری در گفت‌و‌گو با میزان، اعلام کرد: روز ۲۵ آبان‌ماه در جریان ناآرامی‌ها در اصفهان ۳ نفر از نیروهای امنیتی به شهادت رسیدند که متهمان پرونده دستگیر شدند. این پرونده ۹ متهم دارد که براساس کیفرخواست صادر شده، نصرآزادانی متهم ردیف پنجم پرونده است و از ۲۷ آبان‌ماه در بازداشت به سر می‌برد.
وی افزود: این فرد متهم به بغی است و با عضویت در گروه مسلحانه به صورت شبکه‌ای و سازمان‌یافته به قصد مقابله با اساس نظام جمهوری اسلامی، با ۳ نفر دیگر اقدام به اغتشاش مسلحانه در تاریخ ۲۵ آبان‌ماه کرده است که در نتیجه این اقدام به وسیله یکی از اعضای گروه، ۳ نفر از مأموران تأمین امنیت در اصفهان به شهادت رسیدند. وی افزود: متهم نسبت به اقدامات مجرمانه خود به صراحت اقرار کرده است. فیلم دوربین‌های محل نیز وجود دارد و مستندات کافی مبنی بر حضور این فرد در گروه مسلحانه وجود دارد و کیفرخواست براساس همین موارد صادر شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین جعفری گفت: در حال حاضر وکلای پرونده در مهلت قانونی در حال مطالعه پرونده هستند که اگر ایرادی به کیفرخواست داشتند، اعلام کنند.

جسارت اغتشاشگران به ساحت قدسی حضرت زهرا(س)
​​​​​​​
 دست آخر اینکه، اغتشاشگران با استفاده از تاریکی و خلوتی شب، بنرهای مذهبی مربوط به دهه فاطمیه را به آتش کشیدند. این اتفاق، شنبه شب در حوالی صادقیه تهران رخ داده است. هتک حرمت مقدسات دینی از جمله مسائلی است که در آشوب‌های اخیر صورت گرفته و این در حالی است که عناصر میدانی ضد انقلاب سویه‌های ضد مذهبی و ضددینی خود را بیش از پیش آشکار کرده‌اند.