رونمایی از سامانه باور 373 برد بلند 
و افتتاح خط تولید موشک صیاد B4

موشک پدافندی صیاد 4B در آبان ماه با حضور امیر سرتیپ محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح افتتاح شده و آزمون سامانه ارتقا یافته باور ۳۷۳ علیه اهداف دور ایستا با این موشک نیز باموفقیت انجام شد. موشک برد بلند صیاد B4 دارای سوخت جامد مرکب بوده و برای نخستین مرتبه مورد ارزیابی عملیاتی قرار گرفت. برد رادار کشف سامانه باور ۳۷۳ از ۳۵۰ به ۴۵۰ کیلومتر و برد رادار درگیری این سامانه از ۲۶۰ به ۴۰۰ کیلومتر ارتقا پیدا کرده است. برد موشک سامانه از ۲۰۰ به ۳۰۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری آن از ۲۷ به ۳۲ کیلومتر افزایش یافته است. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در واکنشی مدعی شد که آزمایش موشکی ایران منجر به بی‌ثباتی خواهد شد. وی گفت که واشنگتن نسبت به گسترش برنامه موشکی ایران نگران است. یک مقام دولتی دیگر امریکا نیز برای فشار به ایران آن را در تناقض با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل عنوان کرد.

انجام عمل پیوند عضو پس از مرگ کامل
برای اولین بار در خاورمیانه، عمل احیا و اهدای عضو پس از تأیید فوت فرد اهداکننده، در بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) انجام شد. این عمل در مورد سه متوفی انجام و اعضای حیاتی بدن آنها ازجمله کلیه، کبد، پانکراس، روده و بافت‌های دریچه قلب جدا و به افراد گیرنده اهدا شد. این روش نوین پیوند عضو با کمک فیلتراسیون خونی، فاکتورهای التهابی از اعضای فرد دهنده را کاهش می‌دهد و موجب استفاده از اعضای پیوندی که قابلیت اهدا به علت التهاب ندارند، می‌شود. این روش، بی‌نظیر در کشور و مورد تأیید انجمن پیوند خاورمیانه بوده و مقاله علمی آن هم در ژورنال بین‌المللی پیوند قلب و ریه به چاپ رسیده است. سابقه انجام عمل پیوند پس از مرگ مغزی و مرگ قلبی از سالیان گذشته وجود داشته ولی عمل اهدا پس از مرگ حتمی فرد دهنده برای اولین بار در کشور انجام می‌شود.


ساخت بزرگ‌ترین تلسکوپ نوری ایران
طرح رصدخانه ملی ایران نخستین طرح کلان علمی کشور در حوزه علوم پایه است که پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تکیه بر دانش و فناوری بومی شده است. این طرح‌، گام مهمی در توسعه نجوم و کیهان‌شناسی رصدی و ایجاد و توسعه فناوری‌های مرتبط به آن در بخش اپتیک، مکانیک و کنترل محسوب می‌شود. نشریه معتبر ساینس در مقاله‌ای از آغاز به کار رصدخانه ملی ایران نوشت و آن را «تلسکوپی در کلاس جهانی» توصیف کرد. دریافت «نخستین نور» آغاز مجموعه‌ای از فعالیت‌هاست که هدف از آنها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگی‌های اصلی تلسکوپ نظیر ابعاد لکه نوری در کانون و قابلیت کنترلی آن مانند هدف‌گیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است. پژوهشگاه دانش‌های بنیادی بر ضرورت اهتمام و حوصله در برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های بزرگ علمی مشابه تأکید می‌کند. چنین طرح‌هایی منشأ تحولات مهم در علم و فناوری و صنایع در کشور هستند.


کاشت حلزون شنوایی
درمان رایگان در سنین طلایی
وزارت بهداشت در اقدامی هزینه پروتز حلزون شنوایی برای کودکان زیر چهار سال را رایگان اعلام کرد. کاشت حلزون در این سن و زمان بسیار حائز اهمیت بوده و نتایج بسیار مؤثری خواهد داشت، زیرا اگر کودکی فاقد شنوایی باشد، در تکلم نیز دچار مشکل می‌شود که اگر تا قبل از سن چهار سالگی، عمل کاشت حلزون شنوایی برای کودکان ناشنوا انجام شود، از شنوایی و تکلم برخوردار خواهند شد. بنابراین رسیدگی در این سن می‌تواند او را از قطع کامل شنوایی و تکلم نجات دهد و زندگی طبیعی را تا حدود زیادی به او بازگرداند. بر این اساس قرار شده تمام پروتزهای مورد نیاز مربوط به پرونده‌های سال گذشته تأمین و در اختیار مراکز پانزده‌گانه کشور که شیراز یکی از بزرگ‌ترین آنهاست قرار گیرد تا همه بیمارانی که پارسال تشکیل پرونده داده بودند تحت عمل جراحی قرار گیرند. در کشور حدود 2هزار فرد ناشنوا در سال متولد می‌شوند که با وجود رسیدگی به آنها می‌توان یکی از شاخه‌های کم‌توانی را در آینده به حداقل رساند. این طرح که طرح ملی «کاشت حلزون شنوایی» نام دارد به عنوان یکی از افتخارات نظام سلامت و انقلاب کاشت حلزون شنوایی یاد می‌شود.


راه‌اندازی نخستین پالایشگاه فراسرزمینی
تحریم‌های امریکا علیه اقتصاد ایران در سال‌های اخیر وارد فاز جدیدی شده است و تقریباً همه مسیرها را برای تجارت نفت کشور مورد هدف قرار داده است. از طرفی ونزوئلا نیز که به اقتصاد نفتی خود وابسته است مورد تحریم ایالات متحده قرار دارد. از این رو و برای شکستن تحریم‌های یکجانبه امریکا، ایران و ونزوئلا در دولت سیزدهم مسیر تازه‌ای برای گسترش همکاری در پیش گرفتند و این کشور امریکای لاتین یکی از نقاط کانون دیپلماسی وزارت نفت بوده است و همکاری‌های گسترده‌ای در این زمینه در دست اجراست. ایران با امضای قرارداد تأمین تجهیزات پالایشگاهی و کمک به تکمیل ظرفیت پالایشگاه دولتی 140هزار بشکه‌ای «ال‌پالیتو» در ونزوئلا، گام مهم و جدی خود را در راه‌اندازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی برداشت. سرمایه‌گذاری ایران در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کنار تسهیل در امور تجارت نفت برای کشور، روابط سیاسی کشور را با سایر کشورها نیز بشدت مستحکم‌تر خواهد کرد. سرمایه‌گذاری ایران در صنعت نفت ونزوئلا، سبب خواهد شد ایران، تکنولوژی خود را به آن کشور منتقل کند که این امر ارز‌آوری خوبی برای کشور به دنبال دارد.


آغاز توزیع رایگان داروهای بیماران  SMA
بیماری SMA یا آتروفی عضلانی نخاعی گروهی از اختلالات ژنتیکی است که در آن فرد به دلیل از بین رفتن سلول‌های عصبی در نخاع و ساقه مغز نمی‌تواند حرکت عضلات خود را کنترل کند. این یک بیماری عصبی و نوعی بیماری نورون حرکتی است. این بیماری اغلب نوزادان و کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و استفاده از عضلات را برای آنها دشوار می‌کند. در یک سال اخیر و بعد از تجمع بیماران در پایتخت، آشنایی عموم مردم با این بیماری افزایش پیدا کرد و در این بین رئیس‌جمهور نیز در جمع این بیماران حاضر شد و وعده واردات دارو را نیز داد. از این رو و با پیگیری صورت گرفته، واردات داروی بیماران SMA با دستور رئیس‌جمهور به منظور بررسی اثربخشی آنها در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت و با پی‌جویی سازمان غذا و دارو در مرداد ماه سال‌جاری وارد کشور شد. لیست بیماران از سوی معاونت درمان اعلام شده و دارو با ثبت در سامانه RDA یا سامانه بیماری‌های نادر در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.


تولید نمونه اولیه پانسمان بیماران پروانه‌ای
بیماری پروانه‌ای، نوعی بیماری ژنتیکی است که بیشتر در نوزادان و کودکان دیده می‌شود. در طی آن، بیمار پوستی بسیار حساس و شکننده دارد که کوچک‌ترین ضربه و فشار باعث تاول‌های پوستی شدید و دردناک می‌شود. در حال حاضر پانسمان‌های مخصوص، بهترین راهکار برای التیام درد این بیماران است، اما پانسمان‌های این بیماری که توسط کشور سوئد ساخته و وارد می‌شد، به واسطه تحریم‌ها دیگر به کشور وارد نمی‌شود؛ به همین دلیل بیماران پروانه‌ای روزهای دردناک و رنج‌آوری را سپری می‌کردند. از این رو محققان کشور سعی کردند تولید پانسمان را در کشور بومی‌سازی کنند. در همین راستا مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان «نانوفناور آلا» که از سال۹۸ به فکر تولید زخم‌پوش‌هایی چندلایه برای التیام بخشیدن به بیماران پروانه‌ای افتاده است از تولید نمونه اولیه و آزمایشگاهی زخم‌پوش چند لایه برای «بیماران پروانه‌ای» توسط این واحد خبر داد. تحریم داروی پروانه‌ای گویای این است که تحریم‌های امریکا و غرب مردم را هدف قرار داده و نه به‌زعم خود حاکمیت را.


بهره‌برداری از دروازه توسعه شرق کشور
راه‌آهن چابهار- زاهدان با طول حدود ۶۲۸کیلومتر طولانی‌ترین مسیر ریلی کشور به‌شمار می‌آید و طبق پیش‌بینی‌ها، تکمیل این پروژه ریلی درآمدی حداقل ۳۰۰ میلیارد تومانی درسال برای کشور به همراه خواهد داشت. این طرح که با توجه به بزرگی آن به‌عنوان یک ابرپروژه شناخته می‌شود، با هدف ایجاد کریدور شمال- جنوب در شرق کشور و اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی طراحی شد که آسیای میانه و افغانستان به آب‌های آزاد اقیانوسی متصل می‌شوند. این اتصال مزایای فراوان ترانزیتی برای کشور به همراه دارد و از آنجا که چابهار در آینده قطب تجارت و ترانزیت منطقه خواهد شد، بهره‌برداری از این ابرپروژه ریلی می‌تواند تحولی در ترانزیت ریلی ایجاد کند. در همین راستا راه‌آهن زاهدان- خاش به طول ۱۵۰ کیلومتر به عنوان یکی از قطعات خط ریلی استراتژیک چابهار- میلک- سرخس افتتاح شده است. از طرفی، خط کشتیرانی مستقیم از طریق بندر چابهار به هند راه‌اندازی شد که ظرفیت خوبی برای گسترش تبادلات تجاری، مسافرتی و گردشگری ایجاد کرده است. این پروژه مزایای بسیار زیادی برای استان سیستان و بلوچستان و استان‌های همجوار دارد.


تولد نخستین گاومیش‌ نژاد ممتاز به روش IVF
در مهرماه گذشته نخستین گوساله گاومیش‌های‌ نژاد ممتاز به روش آی‌وی‌اف در پژوهشگاه ابن‌سینا متولد شدند. جنین این گاومیش‌ها با استفاده از روش (ovum pick up) و لقاح آزمایشگاهی (IVF) برای نخستین بار از نژادهای ژنتیکی ممتاز تولید شده‌اند. انتقال این جنین‌ها تاکنون با چندین آبستنی و تولد دو گاومیش همراه بوده است. تولید این جنین دارای اهمیت بسیار بالایی است زیرا یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در حوزه امنیت غذایی، انتخاب دام‌های سازگار با اقلیم کشور و در عین حال، دارای راندمان مناسب تولید است. با توجه به سابقه طولانی پرورش گاومیش در کشور، به‌عنوان یک دام بومی ارزشمند که برخلاف گونه گاو، وابستگی غذایی بسیار کمی به نهاده‌های دامی وارداتی دارد، در کنار خصوصیاتی ماندگاری بالا در گله، مقاومت نسبت به بیماری‌ها و شرایط اقلیمی سخت، هزینه خوراک پایین و کیفیت بالای شیر (چربی بالای ۸ درصد و پروتئین ۴/۲ درصد)، تکثیر گاومیش‌های ممتاز و شکل‌گیری گاومیش‌داری‌های صنعتی در کشور، تصمیمی استراتژیک است. استفاده از فناوری «تولید آزمایشگاهی جنین» با تسریع روند اصلاح‌ نژاد به رونق اقتصادی گاومیش‌داری در ایران بسیار کمک می‌کند.


دستیابی به موشک بالستیک هایپرسونیک
موشک بالستیک هایپرسونیک، نوع جدیدی از موشک‌های ساخت ایران است که در آبان 1401 خبر ساخت آن توسط سپاه اعلام شد. ویژگی این موشک‌ها این است که هم در داخل و هم خارج جو، قابلیت مانور دارند. این موشک جدید از همه سامانه‌های سپر موشکی عبور می‌کند و تا ده‌ها سال بعد هم فناوری‌ای پیدا نخواهد شد که بتواند با آن مقابله کند. همچنین می‌تواند از سامانه‌های پدافندی که در داخل جو دفاع می‌کنند و هم از سامانه‌های فوق‌العاده گران‌قیمتی که در بیرون جو با موشک‌ها مقابله می‌کنند عبور ‌کند. سردار حاجی‌زاده می‌گوید تا ده‌ها سال بعد هم فناوری‌ای پیدا نمی‌شود که بتواند با آن مقابله کند. این موشک سامانه‌های ضد موشکی دشمن را هدف قرار می‌دهد و یک جهش بزرگ نسلی در حوزه موشکی است. تعداد کشورهای دارای این تکنولوژی کمتر از انگشت‌های دو دست است و حالا باید ایران را یکی از معدود کشورهای دارای این تکنولوژی دانست. مقامات امریکایی در واکنش به این خبر تلاش کردند توانایی موشکی کشورمان را زیر سؤال برده و از وجود آن ابراز شک و تردید کنند.


11 برابر شدن درآمد نفتی ایران
گزارش‌های آماری رسمی دولت حاکی است درآمدهای حاصل از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی در سال 1400 بیش از 11 برابر و در 5 ماه اول سال 1401 نسبت به مدت مشابه حدود 8 برابر شده است. در سال‌های گذشته بخصوص از سال ۱۳۹۷ که امریکا از برجام خارج شد، نوسانات ارزی به التهاب و تلاطم بدل شد و ضمن افزایش قابل توجه نرخ ارز، نوسان بالایی نیز در این بازار وجود داشت که اقتصاد را برای فعالان اقتصادی پیش‌بینی‌ناپذیر کرده بود. با آغاز به کار دولت سیزدهم و تغییر سیاست‌های مالی و پولی و همچنین قرار دادن کشورهای همسایه در اولویت تجارت و همکاری‌ها، درآمدهای ارزی کشور با افزایش قابل توجهی همراه شد. در این راستا تلاش‌ها بر این بوده که بدون اتکا به وعده‌های پوشالی غرب و متکی‌شدن به برجام، مسیر خنثی‌‌سازی تحریم‌ها بویژه در حوزه نفت را در پیش بگیرد. دولت توانست با به‌کارگیری روش‌های ابتکاری، نفت بفروشد و پول آن را هم برگرداند. بازار‌سازی تضمینی برای فروش نفت خام، راهکاری برای خنثی‌‌سازی تحریم نفتی بوده است. این موضوع نگرانی را در محافل سیاسی ایالات متحده برانگیخته و آنها را وادار به تکاپو کرده است.


درمان سرطان خون با روش ژن درمانی
محققان ایرانی موفق شدند نخستین‌بار در کشور با استفاده از روش «ژن‌درمانی» سرطان خون را در یک بیمار درمان کنند. ژن‌درمانی نوعی روش درمان یا پیشگیری از بیماری است که دستورالعمل‌های ژنتیکی درون سلول‌های یک فرد را فعال می‌کند. ژن‌ها در واقع نمود ظاهری تمام جنبه‌های زندگی یک سلول هستند: آنها کدی را درون خود نگه می‌دارند که سلول‌ها را قادر به رشد، عملکرد و تقسیم می‌کند. این روش جدیدترین روش برای درمان سرطان در جهان است که با تلاش یک شرکت دانش‌‌بنیان ایرانی به مرحله نهایی رسیده است. فقط دو شرکت چندملیتی در جهان این روش درمانی را ارائه می‌کند. این دستاورد نزدیک به 7 سال زمان برده است و بعد از گذراندن مطالعات سلولی و مطالعات پیش‌بالینی روی حیوان و کسب مجوز و کد اخلاق از دانشگاه علوم پزشکی تهران برای نخستین بار یک محصول ژن‌درمانی در کشور برای یک بیمار استفاده شده است. موضوع ژن‌درمانی در دنیا فقط برای سرطان‌های خون و لنفوم آمده است و برای سایر درمان تومورهای جامد مثل سرطان سینه، سرطان روده،... ظرف 5 تا 10 سال آینده استفاده خواهد شد.


خودکفایی در تعمیر کابل فیبر نوری در اعماق دریا
برای نخستین‌بار یک شرکت ایرانی توانست تعمیر کابل‌های فیبرنوری دریایی دارای برق را انجام دهد. در پی آسیب دیدن کابل فیبر نوری دریایی (GBI) در بستر دریای خلیج فارس که اوایل سال‌جاری رخ داد و منجر به اختلال و کاهش ظرفیت ارتباطات بین‌الملل در کشور شد، یک شرکت ایرانی با حمایت‌های شرکت ارتباطات زیرساخت موفق شد کابل‌های آسیب‌دیده فیبر نوری دارای برق در اعماق دریا را ابتدا مکان‌یابی و سپس قسمت آسیب‌دیده را که طول آن به چهار کیلومتر می‌رسید در عملیات دشوار و پیچیده ترمیم و مرمت کند. این اقدام علاوه بر مقابله با تحریم‌های بین‌المللی در این حوزه، باعث صرفه‌جویی در زمان و کاهش هزینه‌های ارزی شد. معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه کیفیت و دقت این تعمیر به تأیید ناظران بین‌المللی رسیده است گفت: این شرکت دانش‌بنیان که این کار تعمیر را انجام داد به عنوان پیمانکار نگهداری کابل‌های دریایی خلیج فارس هم برای جام جهانی از سوی کشورهای خارجی انتخاب شد. این خدمات را می‌توان در کشورهای منطقه پیاده کرد که به نوعی درآمدزایی برای کشور خواهد داشت.


افتتاح رسمی و همزمان 6 واحد نیروگاه برق
در آبان ماه طی مراسمی، 6 واحد نیروگاهی شامل دو واحد گازی نیروگاه آریان در زنجان با حضور رئیس جمهور به بهره‌برداری رسید و ‌واحد بخار نیروگاه‌های فردوسی مشهد، هریس آذربایجان‌شرقی، جهرم فارس و ارومیه در آذربایجان‌غربی افتتاح شد. با بهره‌برداری از این نیروگاه‌ها در مجموع 1026 مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده خواهد شد. این برای اولین‌بار است که به‌طور همزمان بیش از 1000 مگاوات نیروگاه حرارتی در کشور افتتاح می‌‏شود. برای ساخت این واحدهای نیروگاهی جدید ۶۵۱ میلیون یورو سرمایه‌گذاری صورت گرفته و افتتاح آنها موجب افزایش یک‌هزار و ۲۶ مگاواتی ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی کشور شده است. در مدت زمان ساخت این واحدها برای دو هزار و ۸۰۰ نفر به‌طور مستقیم و ۶ هزار و ۸۰۰ نفر به‌طور غیرمستقیم اشتغال ایجاد شده است. همچنین افتتاح چهار واحد بخار یاد شده سالانه بیش از یک میلیارد مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف گاز را به همراه خواهد داشت. دولت برای کاهش ناترازی برق، دو برنامه اساسی داشت که یکی از آنها افزایش ظرفیت تولید برق کشور با احداث نیروگاه‌ها و ارتقای توان و نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر به میزان شش هزار مگاوات برنامه یک ساله بود.


ساخت دستگاه الکترولایزر نمک
دستگاه تصفیه آب و پساب فاضلاب با استفاده از الکترولیز نمک با طراحی در یک شرکت دانش‌بنیان ساخته شد. دستگاه تصفیه آب و پساب فاضلاب با حذف کلر از چرخه تصفیه آب و استفاده از نمک آب را به صورت طبیعی تصفیه می‌کند. 
این سامانه تصفیه ۲۰ درصد سرعت گندزدایی را در تصفیه پساب فاضلاب بیشتر می‌کند. ایران جزو ده کشور سازنده این دستگاه قرار گرفته و ۱۵۰ عدد از آن ساخته شده است. طراحی و ساخت پلنت‌های الکترولایزر آب نمک به طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران نیز کمک می‌کند. 
این پروژه در چندین ایستگاه تولید و تزریق آب ژاول در مسیر خط انتقال آب خلیج فارس اجرا شده است. در سیستم‌های الکترولیز آب نمک، محلول آب نمک وارد سلول‌های الکترولایزر شده و محلول هیپوکلریت سدیم با غلظت بالا برای گندزدایی آب شرب مورد استفاده قرار می‌گیرد.