نفیسه امامی
خبرنگار
 
برنج در سال گذشته نوسانات زیادی را در بخش قیمتی تجربه کرد و نرخ آن روند صعودی داشت، اما امسال بازار برنج از ثبات نسبی برخوردار است و رشد غیرمنتظره‌ای را شاهد نبوده و قیمت‌ها تا حدودی در بازار متعادل شده است.
برنج در سال‌جاری با افزایش تولید روبه‌رو بوده است. طبق اعلام وزیر جهاد کشاورزی تولید برنج کشور ۲۵ درصد رشد داشت و به ۲.۳ میلیون تن رسیده است. این افزایش تولید می‌تواند باعث کاهش قیمت این محصول و متعادل شدن بازار آن شود. ضمن اینکه برداشت کشت دوم و عرضه آن به بازار با حجم قابل‌توجهی انجام گرفت. از سوی دیگر در ابتدای فصل برداشت، ممنوعیت فصلی واردات برنج لغو شد و برنج‌های خارجی و وارداتی به کشور وارد شدند و خریدهای خارجی در شرایط بهتری رقم خورد.
ایران در جایگاه چهارمین کشور واردکننده برنج در دنیا قرار دارد و میزان واردات برنج مورد نیاز سالانه به ۱.۲ میلیون تن می‌رسد که بخش مهمی از آن از طریق هند تأمین می‌شود. به طور کلی حدود ۴۰ درصد برنج مورد نیاز کشور از محل واردات تأمین می‌شود و لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج، تصمیم به موقعی بود که وزارت جهاد کشاورزی اتخاذ کرد و تأثیر بسزایی در تنظیم بازار داخل و متعادل شدن قیمت‌ها گذاشت.
حالا و در شرایطی که تولید برنج افزایش داشت و محدودیت‌های وارداتی لغو شده است، روزنامه هندی اکونومیک طی گزارشی اعلام کرد ایران از هفته گذشته ثبت سفارش‌های جدید برای خرید برنج و چای از هند را متوقف کرده است.
رئیس یک شرکت بزرگ تولیدی چای هند در این باره گفته است: «روند سفارش ایرانی‌ها برای خرید چای هندی از مدتی قبل کاهش پیدا کرده بود، اما از هفته گذشته به طور کلی متوقف شده است.»
برنج و چای مهمترین اقلام صادراتی هند به ایران محسوب می‌شوند که برخی از تجار هندی در مورد علت توقف واردات برنج و چای این کشور توسط ایران به مذاکرات دو کشور برای احیای مکانیسم تسویه تجاری با روپیه اشاره می‌کنند و می‌گویند تجار ایرانی منتظر راه‌اندازی دوباره این مکانیسم مالی هستند.
مسیح کشاورز، دبیر کمیسیون تأمین‌کنندگان برنج کشور نیز با تأیید توقف ثبت سفارش‌های جدید برای برنج و چای هندی، این توقف را موقتی اعلام کرده است که در آینده در صورت لزوم و فراهم شدن شرایط، بار دیگر از سر گرفته خواهد شد.
به گفته وی، توقف واردات برنج از هند برای متعادل‌سازی تراز تجاری با این کشور است و در صورت متعادل شدن آن یا حرکت به سمت مثبت شدن، در صورت لزوم از سر گرفته خواهد شد. در حال حاضر نیازمند واردات برنج از هند نیستیم، چرا که به میزان کافی برنج خارجی برای تأمین نیاز کشور وارد و ذخیره شده است.
اکنون ذخایر برنج خارجی پاسخگوی نیاز بازار کشور است، اما برای جلوگیری از ایجاد خلأ در ماه‌های پایانی سال همراه افزایش تقاضا برای مصرف برنج، واردات ۴۰۰ هزار تن برنج خارجی از منابع دیگر پیش‌بینی شده است.
به طور متوسط ماهیانه به حدود ۲۵۰ هزار تن برنج نیاز است که نزدیک به دوسوم آن که در حدود ۱۶۰ تا ۱۶۵ هزار تن می‌شود از طریق تولید داخل و یک‌سوم آن که در حدود ۹۰ هزار تن است از طریق واردات تأمین می‌شود.
برنج؛ مهمترین کالای صادراتی هند به ایران
برنج مهم‌ترین کالای صادراتی هند به ایران در ۷ ماهه نخست سال‌جاری میلادی است به‌طوری‌که ۶۶ درصد از کل صادرات هند به ایران در این دوره مربوط به برنج است. این در حالی است که ۸۲۵ میلیون دلار برنج هندی در ۷ ماهه نخست سال‌جاری میلادی وارد ایران شد، واردات برنج هندی در ۱۲ ماهه سال قبل، ۶۴۱ میلیون دلار بود.
میزان واردات برنج خارجی از ابتدای سال تاکنون توسط بخش دولتی بیش از ۲۲۳ هزار تن و توسط بخش خصوصی ۹۲۱ هزار تن بوده است. 
افزایش تولید برنج در کشور در سال‌جاری، این اطمینان را داده است که مشکلی در بازار برنج برای تأمین نیاز کشور به‌وجود نخواهد آمد. طبق گزارش فائو نیز گندم و برنج در ایران به عنوان دو غله مهم در سال ۱۴۰۱ با افزایش قابل ملاحظه تولید مواجه شده‌ است. این گزارش حاکی از رشد ۲۵ درصدی تولید گندم و رشد ۲۰ درصدی تولید برنج ایران در سال زراعی ۱۴۰۱ است و تولید همه غلات ایران را بالغ بر  8/20 میلیون تن عنوان کرده درحالی که تولید غلات ایران در سال قبل از آن را 7/17 میلیون تن اعلام کرده بود.
ندا، فجر و شیرودی سه رقم برنج پربازده هستند که دولت از کشت آنها حمایت کرده و خرید توافقی آنها را در دستور کار خود قرار داده است. با ادامه روند تداوم افزایش تولید برنج می‌توانیم از واردات این محصول به کشور جلوگیری کنیم. با افزایش تولید برنج نیازهای کشور مرتفع شده و از واردات بی نیاز می‌شود. کاهش یا عدم نیاز به واردات برنج عاملی در جهت جلوگیری از خروج ارز کشور نیز خواهد بود، از طرف دیگر طبیعتاً با افزایش سطح زیر کشت برنج و تولید بیشتر این محصول، هزینه‌های کشاورزان به مراتب کاهش می‌یابد و انگیزه آنها را برای تولید بالا خواهد برد.

امین محمودی
خبرنگار

تولید مرغ در کشورمان در فصل تابستان به مانند سال‌های گذشته به دلیل گرمی هوا و کاهش مصرف افت داشت به طوری که مرغداران در فروردین ماه سال‌جاری 86 میلیون، در اردیبهشت 96 میلیون، در خرداد ماه 100 میلیون، در تیرماه 73 میلیون، در مرداد ماه 67 میلیون و در شهریور ماه 87 میلیون قطعه جوجه‌ریزی داشتند.
این کاهش مصرف در پی اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها صورت گرفت اما در کنار آن تولید و عرضه مرغ در بازار بشدت افزایش یافت.
از طرف دیگر طی اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها دولت به دنبال راهکارهایی برای حمایت از تولیدکنندگان، استمرار تولید و افزایش نقدینگی و سرمایه تولید است تا به تولیدکنندگان ضربه‌ای وارد نشود که تاکنون نیز اقداماتی توسط بانک کشاورزی صورت گرفته است.
با این حال اما با توجه به آغاز فصل سرما و افزایش مصرف مرغ میزان جوجه‌ریزی در مهر، آبان و آذر سال‌جاری به ترتیب به 112 ، 124 و 120 میلیون قطعه رسید، همین امر به معنای افزایش تولید مرغ در کشورمان است. از طرف دیگر به نظر می‌رسد با توجه به اینکه دولت برای عدم زیان‌دهی واحدهای مرغداری طی یک ماه گذشته قیمت مصوب مرغ ستاد تنظیم بازار را از 59 هزار و 800 به 63 هزار تومان رساند، میزان تولید مرغ و جوجه‌ریزی در کشورمان طی ماه‌های آینده نیز افزایشی باشد. با این حال اما قیمت مرغ در بازار طی دو هفته اخیر به دلیل افزایش تولید و جوجه‌ریزی و همچنین کاهش تقاضا با 13 هزار تومان کاهش به 50 هزار تومان رسیده بود. از این رو مرغداران با زیان شدیدی روبه‌رو شدند به همین دلیل اتحادیه مرغداران گوشتی از مردم درخواست کرد برای کمک به تنظیم بازار، مرغ را در منازل ذخیره‌سازی کنند تا قیمت مرغ در ماه آینده گران نشود.
با این حال اما وزارت جهاد کشاورزی به منظور کاهش نیافتن تولید مرغ در کشور و تنظیم بازار این کالای اساسی عوارض صادراتی مرغ را به صفر رساند تا مرغداران بتوانند مازاد تولید خود را به دیگر کشورها صادر کنند.
افزایش ۵ هزار تومانی قیمت مرغ در میادین میوه و تره‌بار
محمدحسین اعرابی، معاون بازرگانی سازمان میادین میوه و تره‌بار در این باره گفت: قیمت عمده فروشی مرغ در میدان بهمن، از ۴۴ هزار تا ۴۵ هزار تومان شروع شد و به ۴۸ تا ۵۰ هزار تومان نیز رسیده است که نسبت دو روز گذشته حدود ۵ هزار تومان افزایش داشتیم.
وی با بیان اینکه ورودی مرغ گرم در میادین میوه و تره‌بار و خرده‌فروشی به میزان روزهای گذشته است، گفت: قیمت مرغ روز گذشته ۴۷ هزار و ۸۰۰ تومان بوده و باتوجه به تغییراتی که در این ساعت انجام شده از بعدازظهر قیمت خرده فروشی را تغییر می‌دهیم. منتظریم شرایط بازار تثبیت بشود که قیمت صحیح را در سطح میادین میوه و تره بار بتوانیم اجرا کنیم.
معاون بازرگانی سازمان میادین میوه و تره‌بار گفت: قیمت خرده‌فروشی مرغ در میدان بهمن هم حدود ۵۰ تا ۵۱ هزار تومان به‌صورت خرده فروشی است.
آزادسازی صادرات مرغ با عوارض صفر
معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از امکان صادرات مرغ با عوارض صفر خبر داد و گفت: بر اساس برآوردها تا پایان سال هیچ مشکلی در حوزه تولید و مصرف مرغ نخواهیم داشت.
شیراوند معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص ذخیره‌سازی خانگی و وضعیت قیمت‌ مرغ در کشور گفت: توافق‌هایی را با مجموعه اتحادیه سراسری مرغداران داشتیم برای اینکه حوزه بازار را در برنامه مدون و با یک شیب کاملاً حساب ‌شده و منطقی به صاحبان اصلی صنعت که همان اتحادیه و انجمن‌های زنجیره‌ای هستند واگذار کنیم. وی افزود: بر اساس توافقی که شده است تمامی ظرفیت‌های مالی و امکانات وزارت جهاد کشاورزی در خدمت مجموعه صنعت دام و طیور قرار گرفته است برای اینکه بتوانیم با مشارکت خود این صنعت و صاحبان این صنعت که نمایندگان آنها ازجمله اتحادیه سراسری مرغداران هستند نسبت به جمع‌آوری و مدیریت مازاد تولید اقدام کنیم.
شیراوند درباره قیمت خرید مرغ توسط اتحادیه تصریح کرد: قیمتی که اتحادیه قرار است خریداری کند، بر اساس آنالیز قیمتی که سازمان حمایت برای نرخ مصوب طیور در نظر گرفته است قیمت مشخصی است که در اختیار اتحادیه است و مرغداران بر اساس همان قیمت این محصول خودشان را به فروش می‌ر​سانند، اما آن چیزی که مهم است بحث استمرار این تولید است، چون اگر این تولید دچار وقفه یا کاهش شود قطعاً در ماه‌های آتی دچار اختلاف و نوسان قیمتی در بازار خواهیم بود.
وی درباره تمهیدات وزارت جهاد کشاورزی برای جمع‌آوری مرغ مازاد از مرغداران جهت صادرات گفت: وزارت جهاد کشاورزی در خصوص صادرات محصول مرغ بسیار بسیار مصرّ است و با اقدامی که انجام شده است صادرات مرغ بدون هیچ محدودیتی با عوارض صفر برای تولیدکنندگان کاملاً میسر و قابل امکان است.
شیراوند درخصوص راهکار کنترل افزایش قیمت در بازار داخلی پس از صادرات افزود: یکی از مهم‌ترین نکاتی که موظفیم به آن توجه داشته باشیم و آن را رصد کنیم بحث قیمت مصرف‌کننده است، حمایت از تولید و تولیدکننده، اینها اگر کنار هم قرار بگیرند قطعاً دارای ثبات و تعادل خواهد بود. وی ادامه داد: بر اساس مازاد تولید و برنامه تولیدی که وجود دارد و میزان جوجه‌ریزی‌ای که انجام شده است، برآورد ما و کارشناسان امر این است که ما تا پایان سال هیچ مشکلی در حوزه تولید و مصرف نخواهیم داشت.

کمبودی در تأمین آرد و گندم واحدهای نانوایی نداریم

رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: با توجه به ذخایر استراتژیک گندم، مشکلی در تأمین آرد واحدهای نانوایی نداریم. 
عطاالله‌ هاشمی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بنابر آمار بیش از ۹۰ درصد کشت گندم آبی و دیم انجام شده است. او با بیان اینکه کشت گندم پایان آذر به اتمام می‌رسد، گفت: شرایط بارندگی و سبزینگی مزارع در برخی استان‌ها مناسب است و در دیگر استان‌ها امیدواریم بارندگی خوبی اتفاق بیفتد. هاشمی ذخایر استراتژیک گندم را مطلوب ارزیابی کرد و گفت: با توجه به خرید ۷.۵ میلیون تن گندم تولید داخل و مابقی تأمین نیاز کشور از طریق واردات، کمبودی در تأمین آرد مورد نیاز واحدهای نانوایی نداریم. 

سردی هوا، علت افزایش قیمت برخی محصولات کشاورزی

رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران علت افزایش قیمت برخی محصولات کشاورزی از جمله پیاز، سیب زمینی، گوجه فرنگی و خیار را سردی هوا عنوان کرد و گفت: در فصل سرد قیمت محصولات کشاورزی کمی بیشتر می‌شود زیرا هزینه‌ها افزایش می‌یابد و محصولات دیرتر عمل می‌آیند. 
اسدالله کارگر در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه قیمت محصولات کشاورزی بسته به کیفیت آنها متفاوت است، گفت: به اعضای صنف خود اعلام کردیم که هنگام خرید عمده میوه و صیفی از میدان مرکزی میوه و تره‌بار حتماً فاکتور دریافت کنند تا دقیقاً مشخص شود با چه قیمتی این محصولات را خریداری و با چه قیمتی می‌فروشند. 
وی ادامه داد: بر اساس کشف قیمت عمده فروشی در میدان مرکزی میوه و تره‌بار قیمت هر کیلو پیاز زرد 8 تا ۱۳ هزار تومان، پیاز شیری 8 تا ۱۴ هزار تومان، پیاز قرمز ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان، سیب زمینی۱۰ تا ۱۴ هزار تومان، خیار اصفهان 8 تا ۱۵ هزار تومان، خیار بوته رس 8 تا ۱۲ هزار تومان، گلخانه ۱۲ تا ۱۷ هزار تومان و گوجه فرنگی 5 تا 8 هزار تومان است که این اقلام باید با احتساب ۳۵ درصد سود به دست مصرف کنندگان برسد.