سعید رشیدی‌نوبندگانی
خبرنگار

بازار سهام این روزها با عوامل داخلی و خارجی بسیار زیادی از جمله تغییرات قیمت در بازارهای جهانی، نااطمینانی در مورد متغیرهای کلان و بی‌اعتمادی به سازوکار بازار در نتیجه سیاست‌های غیرکارای دولت دوازدهم قرار دارد. عواملی که تصمیم‌گیری سرمایـــه‌گــــذاران درخصوص سرمایه‌هایشان را دشوار کرده است و باعث شده تا سهامداران با نیم‌نگاهی به بازدهی‌های شناسایی‌شده در سایر بازارها، راه خروج از سهام را در بگیرند.
با وجود این، بررسی آمارها و عوامل تأثیر‌گذار بر روند سود‌سازی سهام نشان می‌دهد که قیمت سهام در همین شرایط نیز در منطقه جذابی قرار دارد و شرکت‌ها در پایان سال مالی 1401 حتی در همین شرایط نیز سودهای قابل‌توجهی را برای سهامداران خود به ارمغان می‌آورند.
ریشه رویگردانی حقیقی‌ها ازبازار ارزنده سهام درکجاست؟
خروج پول از جریان معاملات سهام از ابتدای سقوط بزرگ در مردادماه 1399، گریبانگیر این بازار شده است. موضوعی که با توجه به شدت نزول قیمت‌ها و سیاست‌های نادرست مسئولان سیاسی و اقتصادی دولت دوازدهم در کنار بی‌کفایتی مدیران سازمان بورس و عدم توانایی آنها در ارتقای سطح کیفی بسترها و عوامل کلانی چون کاهش قیمت جهانی محصولات نهایی شرکت‌های صادرات‌محور، خروج جاماندگان سقوط سال 1399، جذابیت سایر بازارها و همچنین ورود پول به سایر ابزارهای موجود در بازار، به نظر می‌رسد راه طولانی‌تری نسبت به تجربه‌های مشابه در سال‌های 1384 و 1391 را برای عبور از آن باید طی کرد. روندی که هر چند در ماه‌های ابتدایی سال 1401 و در پی تقویت شاخص‌های بنیادی شرکت‌ها، متوقف شد و در این بازه بار دیگر شاهد استقبال سهامداران حقیقی و ورود پول به این بازار بودیم اما در ادامه تداوم یافت تا شاخص خالص ورود پول حقیقی به معاملات سهام از ابتدای 1401 تا روز 15 شهریور ماه به عدد منفی 21 هزار میلیارد تومان برسد.
با وجود این، خروج پول از سهام این روزها در حالی اتفاق می‌افتد که شاخص‌های ارزندگی بازار به‌رغم تمام فعل و انفعالاتی که در بازارهای جهانی محصولات شاهد آن هستیم و در شرایطی که توافق هسته‌ای نیز همچنان به نتیجه نرسیده است، بهبود یافته و همچنان مسیر خود را در جهت ارزندگی هر چه بیشتر طی می‌کند. از طرفی کارشناسان بر این باورند که اثرات ثانویه بحران‌های اتفاق افتاده در بازارهای جهانی می‌تواند در نهایت راه را برای نفوذ بیشتر کالای ایرانی در جهان هموار سازد. در کنار این موارد، برآوردها نشان می‌دهد روند سود‌سازی بازار سهام در شرایط عدم نتیجه توافق هسته‌ای نیز ادامه خواهد یافت.
تنش‌های جهانی اثری دوسویه بر صنایع ایرانی خواهد داشت
یکی از عواملی که این روزها با تأثیر‌گذاری بر سهام شرکت‌های صنعتی، بیشترین نقش را در روند نزولی شاخص کل بورس و در نهایت خروج پول حقیقی از معاملات سهام ایفا می‌کند، تغییرات شدید قیمت‌های جهانی کالاها بوده است. آمار مربوط به قیمت جهانی محصولات نشان می‌دهد که با فروکش کردن اثر اولیه بحران ناشی از جنگ روسیه و اوکراین و تنش‌های شدید روسیه با کشورهای اروپایی و امریکا، اثر ثانویه این بحران در قالب رکود در بازارها، افزایش نرخ بیکاری، کاهش سفارشات کارخانه‌ای، افزایش نرخ تورم و درمقابل سیاست‌های انقباضی اتخاذ شده از طرف کشورهای غربی، منجر به کاهش قیمت‌های محصولات فلزاتی پایه و محصولات شیمیایی شده است.
همچنیــــن عــــــدم دسترســــی شرکت‌های روسی به بازارهای اروپا باعث شده تا شرکت‌های روسی به بازارهای آسیایی هجوم آورند که این موضوع نیز به عنوان یک پدیده منفی برای شرکت‌های ایرانی برآورد می‌شود.
اما از نظر تحلیلگران این تمامی ماجرا نخواهد بود و در پی اثر ثانویه رکود اقتصادی در جهان و افزایش قیمت‌های انرژی در کشورهای اروپایی و امریکا، تولیدات ایرانی با توجه به برخورداری از انرژی و نیروی کار ارزان‌تر، مزیت پیدا خواهد کرد و قدرت نفوذ محصولات ایرانی در جهان بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال، با افزایش بیش از 30 درصدی نرخ گاز در آلمان، کوره‌های تولید آلومینیوم و فولاد در این کشورها خاموش شده است که شروع فعالیت آنها در آینده با هزینه بسیار زیادی روبه‌رو خواهد بود. همچنین با تداوم کاهش تقاضای فولاد و افزایش قیمت‌های انرژی و قطعی برق، برخی از تولید کنندگان فولاد در اروپا و امریکای جنوبی، تولیدات خود را متوقف کرده‌اند.
همچنین نیاز مبرم کشورهای غربی به منابع جایگزین نفت و گاز روسیه، می‌تواند تقاضا برای محصولات نفتی ایران را بالا ببرد که متعاقباً منجر به سود‌سازی بیشتر صنایع ایرانی در سال‌های بعد خواهد شد. این موضوع در کنار انعقاد قراردادهای همکاری شرکت‌های ایرانی با کشورهای امریکای جنوبی، ارمنستان، روسیه و سایر کشورهای همسایه، می‌تواند تداوم تولید و فروش و سودسازی شرکت‌های صنعتی بزرگ ایرانی را تضمین کند که در نهایت جذابیت سهام در بازار سهام را نیز افزایش خواهد داد.
درآمدسازی بیشتر صنایع بورسی همچنان شاخص‌ها را بهبود می‌‌دهد
با وجود کاهش قیمت‌های جهانی، آمارهای مربوط به  ارزندگی و درآمدسازی شرکت‌های صنعتی صادرات محور همچنان رشد قابل‌توجهی داشته که می‌‌تواند سود سازی شرکت‌ها درسال 1401 را تضمین کند.
براساس برآوردهای موجود، در بازار سهام ایران، بیش از 77 درصد سودسازی بازار به گروه‌های محصولات شیمیایی، نفت، معادن و فلزات مربوط می‌‌شود. این گروه‌ها در حدود 4 هزار و 900 هزار میلیارد تومان ارزش بازار و 800 هزار میلیارد تومان سود خالص داشته‌اند که در مقابل سودسازی 90 هزار میلیاردی سایر گروه‌ها، بیشترین تأثیر را بر ارزندگی بازار به خود اختصاص می‌‌دهند. همچنین جمع سود‌های شناسایی شده و تقسیم آن بر ارزش کل بازار، نسبت p/e کل بازار را در حدود عدد 6 قرار می‌‌دهد که از نظر علم مالی در محدوده جذاب و ارزنده‌ای قرار می‌‌گیرد.
 سودسازی بازار در شرایطی که توافق صورت نگیرد همچنان ادامه خواهد یافت
موضوع مذاکرات هسته‌ای یکی دیگر از مواردی است که این روزها به عنوان عامل تأثیرگذار بر بازار ایفای نقش می‌‌کند. در این خصوص باید توجه داشت که هرچند سودسازی شرکت‌های بورسی در نتیجه توافق هسته‌ای با افزایش قابل توجهی روبه‌رو خواهد شد، اما اگر توافق در سال 1401 صورت نپذیرد، بازهم شاهد رشد سودسازی شرکت‌های بورسی خواهیم بود.
برآوردها نشان می‌‌دهد که هرچند به نتیجه رسیدن توافق هسته‌ای عناوینی چون تأمین مواد اولیه وارداتی و حمل و انتقال ارزی و بین‌المللی را در حدود 900 میلیون دلار کاهش خواهد داد و از این طریق سودسازی شرکت‌ها  در حدود یک میلیارد تومان افزایش خواهد یافت، اما در صورت عدم توافق و با در نظر گرفتن شرایط موجود نیز شرکت‌ها از طریق به نتیجه رسیدن بیش از 10 میلیارد دلار طرح‌های توسعه‌ای و رشد ارقام تولید و فروش و کاهش نسبت‌های هزینه‌ای، خواهند توانست رشد سودسازی خود را ادامه دهند.
برآوردهای مربوط به EPS شرکت‌های بورسی در سال 1401 نشان می‌‌دهد که این شرکت‌ها درپایان این سال حدود 890 هزار میلیارد تومان سود سازی خواهند داشت که این رقم در مقایسه به سال مالی قبل با رشد قابل توجهی روبه‌رو شده است.
جذابیت در سایر بازارها و ورود پول به سمت دارایی‌های کم ریسک‌تر
یکی از دلایلی که این روزها منجر به خروج پول از بازارها شده است، بازدهی‌های بیشتر سایر بازارهای رقیب با بازار سهام بوده است. درخصوص بازارهای موازی با بازار سهام ذکر این نکته ضروری است در شرایطی که اقتصاد با نااطمینانی روبه‌رو شود، مدیران سرمایه‌گذاری‌ها و فعالان بازار، سرمایه‌های خود را به سمت دارایی‌هایی دیگر هدایت می‌‌کنند. مشاهدات میدانی خبرنگار روزنامه ایران و نظرسنجی از مدیران سبدگردانی‌ها و فعالان بازار نشان می‌‌دهد که طی دو ماه گذشته این رویه از طرف سرمایه‌گذاران پیگیری شده است و آنها به دلیل افزایش نااطمینانی در بازار و در جهت حفظ ارزش سرمایه‌های خود، بخش بیشتری از منابع را به بازارهای دیگر اختصاص داده‌اند و از این رو یکی از مقاصدی که می‌‌توان برای پول‌های خارج شده از بازار سهام متصور شد، این بازارها بوده است.
سهامداران در مورد ورود به این بازارها باید توجه داشته باشند که هرچند بازدهی اقلامی مانند زمین و مسکن در این روزها نسبت به سایر بازارها افزایش یافته است، اما این دارایی‌ها به دلیل قدرت نقدشوندگی پایین، می‌‌توانند سرمایه افراد را برای مدتی طولانی مسدود کنند که این موضوع در نهایت می‌‌تواند سرمایه‌گذاران را از بازدهی‌های احتمالی سایر بازارها محروم کند. همچنین وجود طرح‌هایی مانند اخذ مالیات از خانه‌های خالی و سایر دارایی‌ها مانند طلا و ارز می‌‌تواند از بازدهی این بازارها درآینده بکاهد. از طرفی دولت سیزدهم با ایجاد ابزار نوین مالی، امکان به مالکیت درآمدن این دارایی‌ها را در سازوکار بازار سرمایه فراهم کرده که سهامداران می‌‌توانند از این طریق با ریسک کمتر و قدرت نقد شوندگی بیشتر، اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
در این خصوص ورود حدود یک هزار میلیارد تومان پول حقیقی به صندوق‌های قابل معامله از ابتدای سال، افزایش معاملات و ورود سرمایه به اوراق مبتنی بر کالا مانند سکه، فرآورده‌های نفتی و اوراق مشتقه نیز نشان می‌‌دهد که با وجود خروج پول از معاملات سهام، بخشی از این پول همچنان در سایر ابزار و اوراق معاملاتی موجود در بازار سرمایه در گردش است و از این بازار خارج نشده است.

برش
تداوم رکود در اتحادیه اروپا
​​​​​​​اتحادیه اروپا در حال آماده شدن برای سومین رکود سالانه مصرف فولاد در چهار سال گذشته است، البته این رکود در سطح متوسط خواهد بود.
پیش از این، روند مثبت مشاهده شده در مصرف ظاهری فولاد در طول سال ۲۰۲۱ در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ نیز ادامه داشت. با این حال، به دلیل اختلالات شدید زنجیره تأمین جهانی و افزایش قیمت انرژی و هزینه‌های تولید، این روند نزولی شد. انتظار می‌رود این مسائل در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ به همراه تأثیرات جنگ روسیه در اوکراین که شرایط را برای بازار اتحادیه اروپا بدتر کرد، حتی بیشتر هم بشود.
بنابراین، تأثیر این وضعیت بر صنایع مصرف‌کننده فولاد و چشم‌انداز کلی اقتصاد، تأثیر خود را بر مصرف ظاهری فولاد در سال‌جاری خواهد گذاشت. در نهایت انتظار می‌رود مصرف فولاد شاهد سومین رکود سالانه خود در چهار سال گذشته باشد. البته این رکود حدود منفی ۱.۷ درصد خواهد بود که در ابتدا منفی ۱.۹ درصد برآورد شده بود.
انتظار می‌رود مصرف ظاهری فولاد اروپا در سال ۲۰۲۳ تا ۵.۶ درصد بهبود یابد اما وضعیت کلی تقاضای فولاد همچنان در معرض «ابهام زیاد» قرار دارد که احتمالاً به کاهش تقاضا در بخش‌های مصرف‌کننده فولاد ادامه می‌دهد.
علاوه بر این، جنگ روسیه و اوکراین، ادامه مسائل زنجیره تأمین و افزایش قیمت انرژی و کامودیتی‌ها، همراه با فشارهای تورمی بسیار بالا، موجب شده یوروفر پیش‌بینی تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ را در مقایسه با چشم‌انداز قبلی با کاهش بیشتری همراه کند. از آنجایی که انتظار نمی‌رود عوامل نزولی فوق‌الذکر تا قبل از سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کنند، برآورد رشد تولید ناخالص داخلی برای سال ۲۰۲۲ معادل ۲.۶ درصد و برای سال ۲۰۲۳ تا ۱.۶ درصد خواهد بود.
تحلیلگران امیدوارند به احتمال زیاد، با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۳، همه چیز به تدریج شروع به بهبود خواهد کرد.

گروه اقتصادی/ علاوه‌ بر ظرفیت‌سازی جدید نیروگاهی در تابستان امسال، با انجام مجموعه اقداماتی واحدهای نیروگاهی به مدار تولید بازگشتند که در سال‌های اخیر به‌ دلیل مشکلات ناشی از تحریم نظیر تأمین قطعه تعطیل بودند، اما چگونه؟ مدیرعامل شرکت برق حرارتی می‌گوید: «برخی از واحدهای نیروگاهی مانند شهید سلیمی نکا و رامین اهواز در سال‌های اخیر به‌ دلیل نقص در تأمین قطعات و انجام تعمیرات تعطیل شده بودند. امسال این بخش نیز با مجموعه اقدامات جهادی و استفاده از توان داخلی به مدار تولید بازگشت. امسال بیش از 4306 مگاوات نیروگاه حرارتی جدید  وارد مدار شد که بخشی از آن ارتقای توان و رفع محدودیت‌های تولید بود.»
به گزارش «ایران» در جریان این تعمیرات، بیش از 695 هزار قطعه تحریمی صنعت برق از جمله توربین‌ گازی، روتور توربین بخار، کنترل توربین گازی و تجهیزات ابزار دقیق، بومی‌سازی شده است؛ ضمن آنکه تعمیرات بموقع موجب شد پیش از آغاز فصل گرما همه ظرفیت تولید نیروگاه‌های حرارتی آماده تولید شود. «عبدالرسول پیشاهنگ» با اشاره به این موضوع می‌گوید: «برخی از اقدامات نیازمند زمان بیشتری بود. یا باید تعمیرات در حالت توقف فعالیت واحد نیروگاهی انجام می‌شد تا دما خنک شود اما همان کار، در زمانی که فعالیت واحد در حال انجام بود و در مدت زمانی کمتر رقم خورد، مانند نیروگاه نکا که تعمیرات آن به جای 20 روز در 3 روز و در حالت فعال انجام شد.» پیشاهنگ به 4 رکورد ثبت شده در تابستان امسال اشاره می‌کند و می‌گوید: «افزایش 4300 مگاواتی ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی، انجام 94 هزار مگاوات برنامه تعمیراتی، نصب و راه‌اندازی یک واحد جدید نیروگاهی در مدت 8 ماه و ثبت بیشترین میزان تولید برق سالانه از جمله رکوردشکنی‌های صنعت برق در نخستین سال فعالیت دولت سیزدهم است.»
او در پاسخ به سؤال «ایران» مبنی بر اینکه رکورد ایجاد ظرفیت نیروگاهی نسبت به چه دوره‌ای شکسته شد، بیان می‌کند: «این رکورد در 12 سال اخیر بی‌سابقه بوده است و با ایجاد 1051 مگاوات دیگر تا پایان شهریورماه، رکورد جدید 5357 مگاوات برای امسال به ثبت خواهد رسید.»
مدیرعامل شرکت برق حرارتی با اشاره به اینکه 95 درصد برق مصرفی تابستان امسال از محل نیروگاه‌های حرارتی بود و رکورد 348 میلیارد کیلووات ساعت در سال نخست دولت سیزدهم به ثبت رسید، می‌گوید: «به آقای رئیس‌جمهور قول داده‌ایم رکورد امسال در زمینه افزایش ظرفیت تولید را در سال آینده نیز حفظ کنیم. این امر کار را سخت می‌کند، اما برای آن، جلسات را از همین حالا آغاز کرده‌ایم.»
به گفته پیشاهنگ، به منظور افزایش آمادگی واحدها برای تولید برق پایدار تابستان سال آینده بیش از 107 هزار مگاوات برنامه تعمیراتی در قالب 735 پروژه در دستور کار قرار گرفته است.

گروه اقتصادی/ فعالیت‌های حفاری طی یک سال اخیر با کاریابی و به‌کارگیری 8 دکل غیر فعال در دولت سیزدهم بیشتر شد. مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران با اعلام این مطلب می‌گوید: «این مجموعه صنعتی نیز همانند دیگر شرکت‌های زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران در یک سال اخیر شاهد تحول قابل توجه در بخش‌های مختلف عملیاتی، فنی و مهندسی، پشتیبانی و ستادی بوده است. در حالی که در آغاز کار دولت سیزدهم 56 دستگاه حفاری این شرکت در چرخه عملیات قرار داشت این تعداد همزمان با شتاب بخشی در اجرای پروژه‌های توسعه‌ای صنعت نفت در بخش حفظ، نگهداشت و افزایش تولید هم‌اکنون به 64 دکل خشکی و دریایی افزایش یافته است.»
حمید رضا گلپایگانی در گفت‌و‌گو با «ایران» به اهتمام ویژه وزارت نفت به تسریع در روند اجرایی طرح توسعه 28 مخزن نفتی در مناطق نفتخیز جنوب و طرح‌های توسعه‌ای در دیگر مناطق نفتخیز کشور در گستره عملیاتی شرکت‌های مهندسی و توسعه نفت، نفت فلات قاره، نفت مناطق مرکزی، نفت و گاز اروندان، نفت و گاز پارس و مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران اشاره و اظهار می‌کند: «شرکت ملی حفاری به عنوان پیشران تولید و بزرگترین شرکت حفاری در منطقه، توان عملیاتی خود را در کنار شرکت‌های بخش خصوصی فعال در این عرصه به کار گرفته تا به نحو شایسته پاسخگوی تحقق برنامه‌های صنعت نفت در مناطق خشکی و دریایی کشور با اولویت پروژه‌های مربوط به میادین مشترک باشد.» 
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران، حفر و تکمیل 91 حلقه چاه نفت و گاز اعم از توسعه‌ای، اکتشافی و تعمیری و ارائه 4 هزار و 863 مورد خدمات یکپارچه فنی و مهندسی و ویژه که مشتمل بر 25 نوع خدمات تخصصی می‌شود را قسمتی از فعالیت‌های شرکت برشمرد که ارائه خدمات فنی و ویژه توأمان با عملیات حفاری چاه‌ها، از ممیزه‌های شاخص این مجموعه در قیاس با شرکت‌های حفاری در جهان است. 
او با این توضیح که این شرکت 73 دستگاه حفاری سبک، سنگین و فوق سنگین خشکی و دریایی و کلیه تجهیزات، ماشین‌آلات مربوط به خدمات فنی و ویژه به صورت ملکی در اختیار دارد، می‌گوید: «در این مدت پروژه‌های حفاری کلید در دست (EPD- EPC) توسعه میدان نفت شهر در استان کرمانشاه در حوزه فعالیت شرکت نفت مناطق مرکزی با استفاده از دکل‌های 48 و 81 فتح به اتمام رسید و اجرای پروژه حفاری 8+6+6 حلقه چاه اکتشافی مربوط به مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با به کارگیری هفت دکل حفاری در استان‌های خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، اردبیل و گلستان، فارس و پروژه 1+12 در موقعیت شرکت نفت و گاز پارس در استان بوشهر با کاربست دو دکل استمرار یافت.»
مشارکت در اجرای فازهای آب‌های ژرف استان سیستان و بلوچستان
گلپایگانی با اشاره به آغاز عملیات حفاری پروژه 10 حلقه چاه توسعه‌ای در میدان آزادگان جنوبی به کارفرمایی شرکت مهندسی و توسعه نفت با استفاده از دکل‌های 92، 37، 43 و 28 فتح در ماه‌های اخیر ادامه می‌دهد: «از دیگر پروژه‌های کلیدی که در یک سال اخیر اجرایی شده است. حفر چاه‌های آب ژرف در چهارچوب قرارداد با معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری در استان سیستان و بلوچستان با به کارگیری دکل 78 فتح، برنامه‌ریزی برای حفر 6 حلقه چاه در میدان نفتی بالارود در استان خوزستان و 5 حلقه چاه در میدان لالی بنگستان در همکاری با شرکت جهان پارس است.»
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران اظهار می‌کند: «در زمینه اجرای پروژه‌های حفاری غیرکلید در دست نیز این شرکت در میدان‌های نفتی سپهر و جفیر، سیاهمکان در استان بوشهر در همکاری با شرکت پژواک انرژی، سولابدر در استان کهگیلویه و بویراحمد، اهواز یک و 4 در مشارکت با شرکت OEID و حفرچاه در میدان بینک دراستان بوشهر در چهارچوب قرارداد با شرکت پترو ایران در دست اجرا قرار دارد.»
او در پایان به حفاری در میدان مارون 2 و پنج با مشارکت شرکت پترو سینا، میدان نفتی 2، 3 و 5 اهواز با همکاری شرکت دریا ساحل، میدان نفتی مارون 6 با همکاری شرکت پتروگوهر و حفر 4 حلقه چاه با مشارکت شرکت کاریان کیش با استفاده از دکل 84 فتح در میدان‌های آبان و پایدار غرب اشاره می‌کند که در مراحل اجرایی هستند.

صنعت گاز برای تأمین انرژی زمستانی آماده می‌شود

معاون وزیر نفت در امور گاز گفت: مسأله ناترازی تولید با مصرف گاز در فصل‌های سرد در سال‌های اخیر به‌عنوان مهم‌ترین مسأله صنعت گاز کشور مطرح است، بنابراین باید با مدیریت مصرف، این ناترازی را رفع کنیم. به گزارش شرکت ملی گاز ایران، مجید چگنی در نشست آمادگی این شرکت برای زمستان سال ۱۴۰۱، اظهار کرد: شرکت ملی گاز ایران با نزدیک‌ شدن به فصل سرما با هدف بهبود نظام توزیع و مصرف گاز در کشور، تمهیداتی را به‌منظور بهینه‌سازی مصرف گاز در دستور کار قرار داده است. وی در ادامه با بیان اینکه بحث بهینه‌سازی مصرف گاز، بسیار بااهمیت است، تصریح کرد: هرساله با آغاز فصل سرد سال با موضوع ناترازی گاز روبه‌رو هستیم؛ مانند پارسال روزانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز داریم و این یعنی، مصرف ما بیش از تولید است، بنابراین باید صحنه عملیات خدمات گاز را مدیریت کنیم.

 
قیمت نفت به پایین‌ترین سطح ۷ ماه اخیر رسید

قیمت نفت خام به‌دنبال نگرانی‌ها درباره کاهش تقاضای سوخت در پی ترس از رکود اقتصادی جهان و انتظارها درباره افزایش نرخ بهره با بیش از یک دلار کاهش به پایین‌ترین سطح در هفت ماه اخیر رسید. به گزارش رویترز، قیمت نفت خام در معاملات روز چهارشنبه به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا در چین، واردکننده اصلی نفت خام و انتظارها برای افزایش بیشتر نرخ بهره بانکی، نگرانی‌ها از رکود اقتصاد جهانی و کاهش تقاضای سوخت بیش از یک دلار کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح خود از زمان پیش از آغاز تنش‌های مسکو و کی‌یف رسید. قیمت نفت خام برنت پس از کاهش سه درصدی در روز معاملاتی سه‌شنبه، با یک دلار و ۳۵ سنت با ۱.۵ درصد کاهش در ساعت ۴ و ۲۰ دقیقه روز چهارشنبه به وقت گرینویچ به ۹۱ دلار و ۴۸ سنت برای هر بشکه و پایین‌ترین رقم از ۱۸ فوریه 
(۲۹ بهمن‌ماه) رسید. قیمت نفت خام شاخص وست تگزاس اینترمدیت امریکا با یک دلار و ۵۵ سنت با ۱.۸ درصد کاهش ۸۵ دلار و ۳۳ سنت برای هر بشکه داد و ستد شد.