تصمیمات تازه بانک مرکزی برای کنترل قیمت ارز
تزریق روزانه 50 میلیون دلار به بازار
گروه اقتصادی / بانک مرکزی در تازهترین اقدام خود برای مدیریت بازار ارز دست به افزایش سقف خرید در بازار متشکل ارزی و عرضه روزانه 50 میلیون دلار به صورت اسکناس از طریق بازارسازها زده است.
در اطلاعیه این بانک آمده است که «با هدف مدیریت و تنظیم بازار ارز کشور مقرر شد سقف خرید کارگزاران (بانکها و صرافی ها) در بازار متشکل ارزی از روز کاری دوشنبه مورخ 1399.7.21 به ۵۰۰ هزار دلار افزایش یابد. همچنین بر این اساس بانک مرکزی، روزانه از طریق بازار ساز ۵۰ میلیون دلار در بازار یاد شده به صورت اسکناس عرضه خواهد کرد.»
بانک مرکزی تاکنون در چندین مرحله اقدام به افزایش سقف خرید و فروش نقدی ارز در این بازار کرده است. آخرین باری که بازار متشکل ارزی شاهد افزایش سقف خرید و فروش نقدی ارز در این بازار بودند، دی ماه 1398 بود و براساس تصمیم بانک مرکزی سقف خرید و فروش از ۱۰ هزار دلار به ۵۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها تغییر یافت. حالا سقف خرید کارگزاران در بانکها و صرافیها به 500 هزار دلار رسیده است. به نظر میرسد که سیستم پولی کشور به دنبال مدیریت و تنظیم بازار از طریق جمعآوری بخشی از ارز موجود در بازار آزاد و عرضه آن در زمان مورد نیاز است.
دی ماه 1398، یعنی زمانی که بانک مرکزی تصمیم گرفته بود سقف خرید و فروش ارز را در بازار متشکل ارزی 5 برابر کند، نرخ هر دلار حدود 13 هزار تومان و نرخ هر یورو کمتر از 15 هزار تومان بود.
این درحالی است که روز گذشته قیمت هر دلار در بازار تهران از 31 هزار تومان عبور کرده بود. البته نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافیهای بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسانات بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر میکند.
گفتنی است، در روزهای گذشته بازارساز به منظور کاهش اختلاف نرخ رسمی دلار با بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافیهای بانکی و بازار متشکل ارزی را بیش از 3 هزار تومان افزایش داد. با افزایش بیش از 3 هزار تومانی قیمت ارز در صرافیهای بانکی و کاهش اختلاف قیمت ارز بازار آزاد و رسمی، بانک مرکزی ممنوعیت فروش ارز سهمیهای را به هر کارت ملی برداشت؛ بنابراین صرافیها به هر کارت ملی یک بار در سال 2200 دلار ارز سهمیهای میفروشند. پیش از این با دستور بانک مرکزی فروش ارز سهمیهای موقتاً در صرافیهای بانکی متوقف شده بود.
همچنین به دنبال اعلام سیاست تازه بانک مرکزی در خصوص عرضه روزانه 50 میلیون دلار به بازار و سقف خرید 500 هزار دلاری برای بازار متشکل ارزی، بازار واکنش نشان داد و قیمت هر دلار حدود 600 تومان کاهش یافت. در حالی که صبح دیروز قیمت اولیه دلار در بازار 31 هزار و 250 تومان بود، ظهر دیروز با رشد 1.5 درصدی تا سقف 31 هزار و 700 تومان بالا رفت. اما پس از اعلام تصمیم بانک مرکزی، روند رشد قیمت دلار متوقف شد و تا قیمت 31 هزار و 100 تومان کاهش یافت.
به نظر میرسد که این تصمیم به مدیریت و کاهش شدت نوسانات ارزی منجر شود. هرچند که فعالان بازار براین باورند بخش عمدهای از رشد چشمگیر قیمت طلا و ارز و دلار واکنش هیجانی بازار به اقدام جدید امریکا بود که 18 بانک ایرانی را در لیست تحریمهای ثانویه خود قرار داد. بازار متشکل ارزی که مهمترین طرح دولت برای ساماندهی بازار ارز به شمار میرود، کانالی رسمی برای معاملات نقدی صادرکنندگان و دارندگان ارز است و معاملات حواله جات ارزی همچنان در سامانه نیما اجرایی میشود. تمرکز روی این بازار در کوتاه مدت میتواند به بهبود شرایط کمک کند اما برای بلندمدت برخی از اقتصاددانان مسأله اصلی ایران را بازنگری در نرخ بهره واقعی (حاصل تفاضل نرخ بهره اسمی از نرخ تورم) میدانند. این نرخ اکنون بشدت منفی است و اصلاح آن به مدیریت بازارهای دارایی کمک خواهد کرد.
مأموریت ویژه رئیس جمهوری به وزارتخانههای اقتصاد و راه
مدیریت پایانههای مرزی به وزارت راه و شهرسازی محول شد
یکصد و هفتاد و دومین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت روز گذشته با حضور رئیس جمهوری برگزار شد. حسن روحانی پس از ارائه گزارش دستگاههای مرتبط از وضعیت تبادلات و مراودات اقتصادی و تجاری با همسایگان، با اشاره به اهمیت راهبردی روابط با کشورهای همسایه گفت: با تشکیل هر چه سریعتر کارگروه و کمیتهای متشکل از دستگاههای مرتبط با حوزه مراودات تجاری با همسایگان، به صورت منسجم و یکپارچه در جهت رفع مشکلات در این حوزه اقدام شود تا سطح تبادلات تجاری به سطح مطلوب ارتقا یابد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، روحانی تأکید کرد که دستگاههای مسئول موظفند رفع موانع اداری در روابط تجاری و اقتصادی با همسایگان را در اولویت کاری خود قرار دهند و هر گونه ناهماهنگی در رویههای اداری را برطرف کنند. رئیس جمهوری با بیان اینکه در شرایطی که سختترین تحریمها به کشور تحمیل شده، سعی شده ظرفیتهای صادرات غیرنفتی ارتقا یابد، تصریح کرد: گمرک مکلف است ارزش محصولات صادراتی شرکت های پتروشیمی را بر مبنای ارزش پایه صادراتی متناظر اعلامی که به صورت هفتگی توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام میشود، محاسبه کند.
در این راستا به منظور ایجاد مدیریت واحد در راستای انسجام بخشی به امور پایانههای مرزی کشور مدیریت این پایانهها، همچون پایانههای هوایی و دریایی به وزارت راه و شهرسازی محول شد. رئیس جمهوری با تأکید بر تأمین نیازها و کمبودهای فنی و اداری در این زمینه افزود: وزارت اقتصاد مکلف است با تسریع در رفع نیازها و تأمین تجهیزات گمرکی در گمرکات مرزی امکان ترخیص هر چه سریعتر کالاها را فراهم کند.
کاهش 4درصدی حجم آب موجود در مخازن سدها
حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جدید(مهر۹۹ تا پایان شهریور۱۴۰۰) به ۲۵ میلیارد و ۹۳ میلیون مترمکعب رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته 4 درصد کاهش نشان میدهد. حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور سال گذشته (ابتدای مهر۹۸ تا هجدهم مهر) ۲۶ میلیارد و ۹۷ میلیون مترمکعب بوده است. کل ورودی آب به مخازن سدهای کشور در سال آبی جدید از ابتدای مهرماه۹۹ تا هجدهم مهر، ۹۲ دهم میلیارد مترمکعب گزارش شده است و این درحالی است که در مدت مشابه پارسال این میزان یک میلیارد و ۱۲ میلیون مترمکعب بوده که نشان از کاهش ۱۸ درصدی دارد. خروجی آب سدهای کشور نیز براساس تازهترین گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران که مورد بررسی خبرنگار اقتصادی ایرنا قرار گرفت از ابتدای سال آبی جاری(ابتدای مهرماه ۹۹) تا هجدهم مهر به رقم دومیلیارد و ۱۹ میلیون مترمکعب رسیده و نسبت به مدت مشابه پارسال که دو میلیارد و ۸۵ میلیون مترمکعب بود ۲۳درصد کاهش نشان میدهد./ایرنا
۸۰ درصد کاهش مسافرت ریلی در ۶ ماه گذشته
مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران از کاهش ۸۰ درصدی مسافرت ریلی در ۶ ماه نخست امسال خبر داد و گفت: میزان مسافرتهای ریلی در این مدت نسبت به دوره مشابه سال گذشته به میزان ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر- سفر کاهش یافته است. «سعید رسولی» افزود: بهدلیل غیرقابل پیشبینی بودن رفتار ویروس کرونا مشخص نیست ریزش مسافران ریلی تا کی و چه اندازه ادامه داشته باشد. وی با بیان اینکه در پی شیوع ویروس کرونا برای راهآهن و شرکتهای ریلی، سه اتفاق زیانده رخ داد، اضافه کرد: نخست، استرداد بلیتهای نوروزی بود. وی افزود: زیان دوم، کاهش شدید تقاضای سفر و بهدنبال آن کاهش چشمگیر درآمد آنها و سوم تحمیل هزینه عملیات ضدعفونی و رعایت پروتکلهای بهداشتی بود./ ایرنا
سودهای بادآورده عامل آشفتگی بازار خودرو
معاون طرح و برنامهریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) ضمن رد کردن احتمال واردات خودرو، افزایش قیمت تمام شده و بالا بودن تقاضا را از جمله دلایل افزایش قیمت خودرو عنوان کرد و گفت: قیمتهای دولتی خودرو رانت و جذابیتی ایجاد کرده تا یک شبه صد میلیون سود نصیب افراد شود، اما در اقتصاد تولیدمحور مالیاتهای خاص برای سودهای یک شبه و بادآورده وجود دارد. سعید زرندی با بیان اینکه چرا میگوییم خودرو تولید داخل است اما قیمت آن متأثر از قیمت ارز است، تصریح کرد: خودرو و بخصوص خودروهای پرتیراژ به طور متوسط بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ وابستگی ارزی دارند، اما صرفه اقتصادی هم مهم است. در شش ماهه نخست امسال تولید خودرو ۱۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است. / ایسنا
توزیع نهادههای دامی سیستماتیک میشود
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: در دو ماه اخیر با اصلاح سامانه بازارگاه، تخصیص نهادههای دامی بهصورت سیستماتیک انجام میشود. «مرتضی رضایی» از آغاز دور جدید فعالیت این سامانه از ابتدای مهرماه خبرداد و افزود: در این روش هر واحد دامداری با ثبت کامل دادههای درخواستشده در مورد واحد تولیدی، بهصورت سیستماتیک نهاده مورد نیاز خود را دریافت میکند. وی تصریح کرد: مهمترین اشکال سامانه بازارگاه از دید فعالان امور دام، توزیع نهادههای دامی ذرت، جو و کنجاله (بجز سبوس) به معاونان امور دام در استانها بود و از آنجایی که تخصیص نهاده به واحدهای تولیدی در جایی به ثبت نمیرسید، شائبههایی را ایجاد کرده بود./ وزارت جهاد کشاورزی
سیاست ورزی، نه توصیه ورزی
منصور بیطرف
دبیر گروه اقتصادی
معروف است که آلن گرین اسپن، رئیس اسبق فدرال رزرو امریکا، در خصوص نقش سیاستمداران گفته است که سیاستمدار باید پیشرو باشد و اگرنه باید دنباله روی کند،البته این توصیه گرین اسپن بالذات به خودش هم بود. او در مدت 19سالی که ریاست فدرال رزرو را بر عهده داشت -چهار رئیسجمهوری ایالات متحده اعم از جمهوریخواه و دموکرات - در عمل هدایت سکان اقتصادی آن کشور را در دست گرفته بود. به عبارتی او بر خلاف رؤسای خلفش، پیشرو بود نه پس رو. اکنون جرمی پاول - رئیس فعلی فدرال رزرو امریکا - را نگاه کنید، به نظر میآید او یکی از ضعیفترین رؤسای فدرال رزرو یک قرن اخیر باشد که حتی جرأت ایستادن در مقابل طرح و برنامههای پوپولیستی رئیس جمهوری امریکا ندارد و در برابر او هیچ مقاومتی از خود نشان نمیدهد. همچنین معروف است که گرین اسپن در مدت دوره ریاستش کمتر حرف میزد و به جز گزارشهای فصلی که باید به کنگره میداد تقریباً در برابر خبرنگاران حرفی نمیزد یا نظری نمیداد، زیرا میدانست که کوچکترین حرف و نظرش میتواند بازار سهام و سرمایه آن کشور را متلاطم کند؛ در واقع او سیاست ورزی میکرد نه توصیه ورزی. اصولاً مسئولان اقتصادی کشورهای توسعه یافته بر خلاف کشورهای در حال توسعه، کمتر حرف میزنند یا توئیت میکنند یا در شبکههای مجازی یادداشت مینویسند، زیرا میدانند که آنها دیگر در جایگاه یک استاد دانشگاه یا فرضیه پرداز نیستند که نظر بدهند و نظرشان در اقتصاد تأثیری نداشته باشد ،بلکه آنها سیاستورز هستند و سیاستورزی میکنند آن هم در چارچوب اقتصاد.
فیالواقع فرق یک اقتصاددان با یک سیاست ورز اقتصادی در همین حوزه و عرصه سیاست است؛ به وزرای اقتصاد یا رئیسان کل بانک مرکزی یا وزیر نفت کشورمان نگاه کنید. آنها تا زمانی که در جایگاه مسئول هستند کوچکترین نظرشان میتواند بازار سرمایه، پول و ارز یا نفت را متأثر سازد، اما زمانی که از این جایگاه کنار رفتند هزاران نظر یا تئوری آنها هیچ اثری بر بازار نمیگذارد، زیرا بازار میداند که آنها دیگر سیاستگذار نیستند و اگر هم حرفشان کاربرد داشته باشد مدت زمانی طول میکشد تا عملیاتی شود؛ در واقع آن جایگاه وزارت یا ریاست کل است که به سخنان آنها ارزش میدهد، نه خود آنها. همین مورد برای دیگر جایگاهها هم صدق میکند.
این نکتهای است که متأسفانه کمتر سیاستگذاری در کشور ما به آن توجه میکند. زیرا جایگاه سیاستگذاری در کشور ما به گونهای تعریف شده است که هر فردی که به آن جایگاه رسید این گمان را میبرد که باید حتماً در خصوص موضوع و محور مورد نظر، نظر و توصیه بدهد، فارغ از آنکه توصیه او چه اثری بر بازار میگذارد. ما این رفتار را متأسفانه در خصوص حوزه های اقتصادی و... میبینیم و مدام توصیههای بزرگان این حوزه را میشنویم. اما این بزرگان و سیاستگذاران بهتر است بدانند که بازار اعم از ارز و کالا، سیاست ورزی میخواهد نه توصیه ورزی.
36 شرکت سود مجامع خود را از طریق سجام واریز کردند
مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی گفت: امسال تاکنون 36 شرکت بورسی از طریق شماره شبا و سامانه سجام سود مجامع خود را واریز کردند.
حسین فهیمی درباره اینکه آیا تاکنون سود سهام چند شرکت در سال 99 از طریق سامانه سجام و توزیع سود توسط سمات پرداخت شده است، پاسخ داد: در نیمه نخست امسال، 36 شرکت توزیع سود خود را به ارزش بیش از 15 هزار و 815 میلیارد ریال از طریق شرکت سپردهگذاری مرکزی انجام دادند. /فارس