محکمترین و روانترین ماشینهای تحریر آلمانی کاپل با نردههای 63-46- 25 سانتیمتری و نوار دو رنگ وارد شده در مواقع استفاده کردن برای خود تهیه کنید.
تجارتخانه رادیو صبا. لاله زار تلفن ۷۲56
روز پنجشنبه همین هفته [بیست و نهم اسفند 1319]
شماره نخست اطلاعات هفتگی منتشر میشود.تک شماره در تمام کشور ۲ ریال.بهای اشتراک سالانه تا دو روز دیگر ۸۰ریال است و از آن پس از اول فروردین ۱۳۲۰ سالانه 90 ریال و شش ماهه ۵۰ ریال خواهد بود.
80 سالگی ستارگان هنر و فرهنگ و ادبیات
زایش هنر در کشاکش جنگ
سال ۱۳۱۹ با شعلهور شدن جنگ دوم جهانی که زبانههایش به ایران میرسید و چیزی نمانده بود آخرین اشغال تاریخ را تجربه کند، در گوشه گوشه ایران چهرههایی چشم بر آن دنیای جنگزده و ایران بهتزده گشودند که هر یک تاریخ ادبیات و هنر و فرهنگ این کشور را در دهههای آتی دگرگون کردند. با این حساب امسال هشتادمین سال میلاد چهرههای برجسته هنر و فرهنگ ایران است؛ از محمود دولتآبادی نویسنده نامدار معاصر تا محمدرضا شجریان، صدای ماندگار گنبد دوار آواز و موسیقی ایران. از احمدرضا احمدی شاعر لطیف و قصهگو تا انوشیروان روحانی آهنگساز شهیر؛ از آیدین آغداشلو، نقاش زبردست تا خسرو سینایی کارگردان تیزهوش. از حسین گیل بازیگر تا اسفندیار منفردزاده آهنگساز؛ عارف عارفکیا و سوسن خواننده تا چنگیز جلیلوند صدای مخملین دوبله. و در این میان یک تصویرگر احساس و انسان؛ عباس کیارستمی. یک شاعر اصل تهران، محمدعلی سپانلو.
و این سال، سال پدیداری صداها بود و سیماها؛ آواز و موسیقی و نویسندگی ایرانی مدیون دو خراسانی، شجریان (مشهد) و دولتآبادی (سبزوار) است که با صدای «ربنا» در نورانیترین لحظات غروب رمضان و نگارش «کلیدر» این بزرگترین رمان فارسی، روح جدیدی به کالبد فرهنگ ایران دمیدند؛ چنانکه آثار دولتآبادی به چندین زبان دنیا ترجمه شده آنگونه که فیلمهای کیارستمی در گوشه گوشه جهان دیده و پسندیده شد.
این چهرههای نامدار جز پیوندشان با ادبیات و فرهنگ و هنر ایران، در آغاز یک نقطه اشتراک داشتند؛ چه خراسانی باشند و چه تهرانی (کیارستمی، سپانلو، منفردزاده، عارف و قاسمی)، چه اهل شمال باشند (خسرو سینایی از ساری و روحانی و آغداشلو متولد رشت) و چه کرمان (احمدی) و قم (حسین گیل) در کودکی شاهدان اشغال ایران از شمال و جنوب بودند؛ دوره تبعید دیکتاتور و عصر جدیدی که ۳ سال بعد با حضور ۳ رهبر قدرتمند جهان (استالین، روزولت و چرچیل) در تهران رقم خورد و پایان جنگ و خودکشی هیتلر و...
سال اینان یکی است و فال اینان دیگر اما حال اینان هم یک. دیدن سربازان خارجی در خاک میهن، فقر و قحطی مردم و فروپاشی نظم آهنین رضاشاهی. حالی که در آن حسین گلگلاب فیزیکدان هم شعر گفت و آن هم چه شعری: «ای ایران، ای مرز پرگهر.» در آن زمانه نامراد اما خانوادههای ایرانی مأمن کودکانی بودند که برندهترین سلاح و بالاترین صلاح را بهکارگیری زبان ادب و هنر دیدند که ایران را سدهها همین شاعران و فضلا و نویسندگان در تلاطم تهاجم و قحطی و نابسامانی، نجات دادند.
و چرخ زاینده میستاند و میدهد؛ در همان سال ۱۳۱۹ که کمالالملک چشم بر تابلوی زندگی بست، کودکی دیگر چشم گشود که آثار بزرگان نقاشی را به قول بهرام بیضایی، «دوباره سازی» کند «تخیل و اندیشه زماننگر و مرگآگاهِ آیدین است که سازنده نهایی اثر اوست. ترکهایی که زمان در نقشها انداخته و ستمی که روزگار - یا دست بشر - در حق آنها روا داشته. در دوبارهکشیهای آیدین، ستایشِ این استادان با دریغ بر فناپذیری خود و آثارشان همراه است.» (درباره آیدین آغداشلو و هنر او).
سال ۱۳۱۹ سال انتقام ایرانیان بود از چکمهپوشان قوای متفقین که اشغال وطن را با جهانگیری تلافی کردند؛ روزی آنان نیز با تصویر کیارستمی و قلم دولتآبادی دنیا را گرفتند و با آوای شجریان و نوای انوشیروان روحانی از ایران گفتند.
تهیه و تنظیم: حسن مجیدی
تأسیس اولین کارخانه مدرن صابونسازی
نظر به مصرف روز افزون صابون در کشور و از طرفی بواسطه موجود بودن قسمت مهمی از مواد اولیه این کالا در کشور، بنا به فرمان مطاع ملوکانه کارخانه گلیسیرین سازی در سال 1315خریداری شده و در نزدیک کارخانه سیمان در جنوب شرقی پایتخت برپا شد:
این کارخانه روزی یک تن و نیم گلیسیرین و بیست تا بیست و دو تن انواع صابون میدهد. بعلاوه این کارخانه روزی پنج هزار شمع و پنجاه کیلو روغن برای تهیه لوازم آرایش مانند کرم و غیره می دهد. انواع صابونهای این کارخانه عبارت است از دو نوع رختشویی ، سه نوع صابون آرایش ، دو نوع صابون اصلاح ، یک نوع صابون برای شستن پارچههای پشمی و ابریشمی، انواع صابون طبی ، دو نوع صابون نساجی و دو نوع صابون گلیسیرین طبی و صنعتی.
محصول این کارخانه که بهرهبرداری آن شروع شده از بهترین صابونها به شمار میرود و صورت انواع فرآوردههای آن برای فروش منتشر شده.
روزنامه کوشش- جمعه 22 آذر 1319
آغاز صیادی نوین در خلیج فارس
موضوع استفاده از صید ماهی از چند سال پیش به اینطرف مورد توجه دولت بود. در نتیجه مطالعاتی که به عمل آمده معلوم شد که صید ماهی در خلیجفارس با بهترین آبهای سواحل اروپا برابری دارد و مقدار کافی ماهیهای بزرگ و کوچک مأکول در قسمت داخلی و خارجی خلیج فارس موجود است. محل عمده صید این ماهیها در آبهای بوشهر ، خارک ، لارک، جاسک ، قشم ، چابهار و لنگه است.
ماهیهای کوچک مأکول و میگو که برای کنسرو مفید است برای مصرف کالای صادراتی بی نهایت مورد استفاده قرار میگیرد، در آبهای نواحی بندرعباس ، جزیره هرمز و جاسک فراوان است.
در سال 1318 بنا به تصمیم دولت مقرر شد که یک کارخانه تهیه کنسرو ماهی در نایبند، سه کیلومتری بندرعباس تأسیس شود و ساختمان آن به شرکت مقاطعه کاری اطلس واگذار شده است. برای اداره کردن این کارخانه بنا به پیشنهاد متخصص ماهی شناس «هارولد بلگواد» دانمارکی و رئیس سابق بنگاه جانور شناسی کپنهاگ که از سال 1315 در خدمت دولت است یک کارشناس کنسرو ساز استخدام شده و برای صید ماهی دو کشتی از خارجه خریداری شد. این دو کشتی دارای ادوات و لوازم کامل است و برای صید ماهی کاملاً مجهزهستند و در هر یک از آنها یک دستگاه خنک کننده موجود است که چندین ساعت ماهی را از فاسد شدن حفظ می کند.
دستگاههای کارخانههای کنسرو سازی عبارت است :
یک دستگاه ماشین برای کنسرو
یک دستگاه ماشین قوطی سازی
یک دستگاه ماشین خنک کننده
یک دستگاه ماشین یخ سازی
یک دستگاه ماشین آرد ماهی
در محوطه کارخانه بنایی برای سکونت متخصصین و بنای دیگری برای سکونت خدمتگزاران ساخته شده است. کار ساختمان انبار محصولات و مواد خام و منزل کارمندان و کارگران نیز به همین زودی شروع خواهد شد. ساختمان کارخانههای مزبور بوسیله شرکت مقاطعه کار خاتمه یافته و در اواخر ماه جاری بهرهبرداری از آن شروع میشود. کارخانه برای آغاز عملیات بهرهبرداری تقریباً به وجود 300 نفر کارمند دفتری و فنی و کارگرنیازمند است که عدهای تاکنون استخدام شده و بزودی به محل رهسپار میشوند.
روزنامه کوشش- سهشنبه 26 آذر 1319
تأسیس کارخانه چیتسازی تهران
در نظر است کارخانه چیتسازی معظمی در زمینهای اطراف تهران میان ایستگاه راهآهن و سیلوی تهران تأسیس شود. این کارخانه که از هر جهت کامل خواهد بود و دارای قسمتهای نخ بافی، ریسمان ریسی و چیتسازی الوان و غیره میباشد. اکنون مشغول تهیه مقدمات ساختمان کارخانه مزبورهستند.
روزنامه کوشش- سهشنبه 24 دی 1319
مقاومت والدین در برابر آبله کوبی
کیفر افراد لاابالی
جمعی در نتیجه توجه نداشتن به اندرزهایی که ضمن آگهی بهداری کل داده شده بود مواجه با تعقیب و دچار کیفر قانونی شدهاند.
بهطوری که همه اطلاع دارند، در اوایل آبان ماه جاری، بهداری کل کشور آگهی منتشر کرد و ضمن تذکر و یادآوری عوارض وخیم بیماری آبله اندرزهایی نیز گوشزد عموم کرد و مواد آییننامه آبله کوبی و موارد تعقیب متخلفان را طبق قانون کیفر همگانی به اطلاع عموم رسانیده و تصریح کرد که کودکان را تا سن ۲۱ سالگی چهار بار آبله بکوبند.
1- بدو ولادت تا شش ماهگی
٢- از شش تا هفت سالگی
3- از 12 تا 13 سالگی
4- از 19 تا 21 سالگی
در سه نوبت اول، ولی یا قیم طفل را مسئول و در نوبت چهارم خود شخص را که جوان بالغی است وظیفه دار اجرای دستور شناخته و از اول آبان تا دو ماه نیز ضرب الاجل معین و تأکید شد که اگر کودک یا فردی آبله نکوبیده باقی بماند، پس از انقضای ضرب الاجل و گذشتن ماههای آبان و آذر که بازرسی و تفتیش شروع خواهد شد، نسبت به کودکان ولی و قیم و نسبت به افراد بالغ خود شخص متخلف شناخته شده تعقیب و مجازات میشوند. البته اشخاصی که به بهداشت نوباوگان خود در جامعه علاقهمند بودهاند از این دعوت استفاده کرده و با جدیتی هر چه تمام ترکوشیدهاند، خود را به مأموران آبله کوب ثابت و سیار رسانیده کودکان تلقیح نشده را مایه کوبی کرده سلامت و سعادت فرزندان خود را تأمین کرده و باعث نشدهاند که به وسیله سستی و بیاعتنایی آنها به انجام این وظیفه مهم کودکان بیگناه شان مبتلای آبله و وسیله واگیری و انتشار بیماری به دیگر مردم نیز شده باشد ولی بعضی افراد خونسرد و بیاعتنا به عواقب امور هم هستند که ازعواطف دولت استفاده نکرده و مقدرات کودکان خود را به پیشامد سپرده و تسلیم (بد از پیش خدا نیاید) شده باعث سیه روزی خود و جمعی از هم میهنان خویش میگردند.
غافل از آنکه خداوند متعال اگر دردی را داد، دارو و علاج و راه و چاره پیشگیری از ابتلا را نیز به وسیله دانش، به بندگان خود آموخته و نشان داده و بشر را متوجه ساخت که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد و پیش از ابتلا به درمان درد خود اقدام کند نه آنکه آن قدر مسامحه نماید تا مبتلا شود و پس از ابتلا نیز آن قدر بنشیند تا راه علاج هم مسدود شود. مانند سید ابوالقاسم بقال ساکن خانه پلاک شماره 2319 واقع در بخش هفت کوی آصف، کوچه عمو باقر شال فروش که در تلقیح دو بچه خود لاابالی گری کرده و در نتیجه بیقیدی و توجه نداشتن به اندرزها و هشدارهای بهداری کل آنقدر خونسردی به خرج داده و در مایه کوبی کودکان بی گناهی که در مقابل حوادث نیازمند به پزشک هستند اقدام نکرده که کودکان بیچاره مبتلا به آبله و دچار عواقب وخیم آن شده و خود او نیز مورد تعقیب دادگاه قرار گرفته است.
همین طور ساکنان خانههای پلاک شماره ۲۳۱۷ و ۲۳۲۱ و ۲۳۲۲ و 2355 و 235۲ واقع در کوی نامبرده نیز که از پذیرفتن آبله کوب خودداری کرده و مانع تلقیح کودکان خود شدهاند مورد تعقیب و کیفر قرار گرفته و مقرر است کیفر آنان در حدود مقررات ماده 276 قانون کیفر همگانی و توجه به مواد 2 آییننامه آبله کوبی و رعایت ماده ۱۱ آییننامه کیفر متخلفان مصوب 6 مهر ۱۳۱۱ تعیین و به کیفر قانونی خود برسند.
روزنامه اطلاعات- سهشنبه 8 بهمن 1319
کشف میدان وسیع برای بازی اسکی
امسال بواسطه کمیِ برف در لشگرک، میدانی که در سال گذشته مورد استفاده اسکی بازان واقع شده بود بطور کامل مورد استفاده واقع نگردیده است ولی میدان بزرگی در ده کیلومتری آبعلی از طرف ایران تور کشف گردیده که این میدان بسیار وسیع و میتوان گفت یکی از بهترین نقاط برای اسکی میباشد. در دو هفته اخیر عده زیادی از علاقمندان ورزش به آبعلی رفته و علاوهبر ورزش در میدان مزبور از مهمانخانه مجلل ایران تور در آبعلی نیز استفاده کردهاند. اکنون برای این که عموم بتوانند از میدان نامبرده استفاده کنند، سرویس مخصوصی دایر شده که روزهای پنجشنبه ساعت ۱۶ از تهران حرکت و روز جمعه ساعت ۱۷ به تهران مراجعت مینماید. هزینه رفتن و برگشتن و توقف یک شب در مهمانخانه آبعلی با غذای کامل جمعاً یکصد و پنجاه ریال از طرف ایران تور معین گردیده است.
روزنامه اطلاعات - چهارشنبه 9 بهمن 1319
شمشیر ایران به جهات چندی عالیترین شمشیرهای خاور بود زیرا آن را خوب میساختند و ماهرانه صیقل میدادند و بهطور جالب توجهی تزئین میکردند. کلکسیون شمشیرهای ایران اسباب زینت و شیوایی موزههای فنی است. بهترین مجموعهها مجموعه متعلق به «هنری موزر» در موزه تاریخی شهر برن است که شمشیرهایی گوناگون، براق و برنده از ایران در آن دیده میشود. پس از آن کلکسیون موزه «توپ قاپو سرای استانبول» میآید.
بیشتر اسلحههایی که در این دو کلکسیون جمع شده مربوط به واقعه چالدران (920 ه - 1514م) است که ترکها در آن میدان و پس از پیروزی اسلحههای زیادی از ایرانیان غنیمت گرفتند. شمشیرهای ایرانی که تاریخ ساخت آن پیش از قرن 15 میلادی باشد خیلی کم شده و فقط از روی کتابهای خطی ایران و کتاب جامعالتواریخ تألیف «خواجه رشیدالدین» میتوان شکل و نمونه آن را بهدست آورد. از پایان قرن اول هجری تا قرن هفتم چیزی از شمشیر ایران معلوم نیست، همین قدر محقق است که در شمال خاور ایران اسلحههای گرانبهایی میساختند.
شمشیر ایرانیان پیش از اسلام بیانحراف و کوتاه بوده و پس از آن هم تغییر زیادی نکرد. در دورههای قرون وسطی کشور ایران در صنعت شمشیرسازی سرآمد کشورهای اسلام بود. جهانگردان و جغرافینویسان آن زمان این نظر را تأیید کردهاند که تیغه شمشیر ساخت ایران بهتر از هرجا تهیه میشد و آن را از فولاد و آهن میساختند. قسمتی که از نظر فنی مورد توجه است آنکه در پارهای از شهرستانهای شرقی ایران، تیغه شمشیر را با طلا و نقره آب میدادند. قشنگترین شمشیرهای ایرانی از این نظر یک شمشیر مرصع تاریخی است که ساخت قرن دهم هجری (شانزدهم میلادی)است و در موزه شهر «درسدن» دیده میشود.
در قرن 11 هجری یک استاد هنرمند ایران بهنام «اسدالله اصفهانی» شمشیرهای عالی میساخت و هنوز پارهای شمشیرهای کار او موجود است. همین استاد نامی برای شاه عباس شمشیرهای خوبی ساخته است. اما شمشیرهای ایران در قرن 12 هجری (18 میلادی) از نظر صنعتی خیلی پست شده و به جای برندگی، آن را با جواهرات تزئین میکردند.
ترجمه از: روزنامه الهلال قاهره - دسامبر 1940
روزنامه کوشش - شنبه 10 دی 1319