ندا سیجانی
خبرنگار
درکنار نغمههای اصیل ایرانی چون موسیقیهای کردی، آذری، لری، مازنی و... موسیقی خراسان نیز نمایانگر بخش مهمی از فرهنگ وهنر کشورمان ایران است؛ نواها وملودیهایی که متأثر از دل طبیعت بوده و بزرگانی چون حاج قربان سلیمانی، غلامعلی پورعطایی، نورمحمد درپور، مراد علی سالار احمدی و... که هرکدام برگی از تاریخ موسیقی این خطه را ثبت کردهاند. آلبوم «موسیقی خراسان» که هفتادوچهارمین آلبوم موسیقی نواحی از انتشارات ماهور است و به تازگی منتشر شده روایتی از همان ملودیهای زیبای خراسان و دوتارنوازیهای بزرگان موسیقی این سرزمین است. فریده رهنما پژوهشگر این مجموعه در بروشور این آلبوم آورده: «موسیقی خراسان را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: موسیقی شمال خراسان (قوچان و درگز) و موسیقی شرق و جنوب خراسان (تربت جام، خواف و تایباد). بودن کردها، ترکها و ترکمنها، دامنه وسیعی در اجرای آهنگهای خنیاگران شمال خراسان پدید آورده است؛ به چند زبان میخوانند و به سبکهای گوناگون موسیقی آشنایی دارند. این فرهنگ چندوجهی از دیرزمان، یکی از جنبههای مهم فرهنگ و هنر ایران به شمار میآید».
■ موسیقی خراسان
■ پژوهش، ضبط و نگارش متن: فریده رهنما
■ آواز: سالار احمدی، پورعطایی و بخشی آیممد یوسفی
■ ناشر: ماهور ۱۳۹۸
یگانه خدامی
خبرنگار
یک سریال پیچیده و سخت که نمیتوانید دست از تماشایش بردارید. این میتواند توضیح کوتاهی درباره سریال «او ای» باشد؛ سریالی محصول شبکه نتفلیکس که معمولاً سریالهایش پرطرفدار هستند و با «او ای» سراغ یک سوژه تخیلی اما بسیار جذاب رفته است. قصه از جایی شروع میشود که پریری جانسون بعد از 7 سال گم شدن و نبودن پیدا میشود اما شرایط پریری به شکلی عجیب عوض شده است. او در گذشته نابینا بوده اما اکنون سالم است و مشکلی ندارد. حالا باید با خانواده، اطرافیان و دوستانی که 7 سال از آنها دور بوده دوباره ارتباط برقرار کند. اما ماجرا فقط این نیست. شرایط آنقدر عجیب پیش میرود که خیلیها فکر میکنند او تبدیل به فردی خطرناک شده اما واقعیت چیز دیگری است. این ماجراها در فصل اول که سال 2016 پخش شد به تصویر کشیده شد اما فصل دوم این سریال چند ماه پیش عرضه شد تا طرفدارانش بعد از 3 سال بتوانند جواب سؤال هایشان را بگیرند و معماها را حل کنند. «او ای» یک سریال عادی نیست. شما را حسابی درگیر میکند و به چالش میکشد و فصل دوم آن بسیار بهتر از فصل اولش از کار درآمده است.
■ او. ای
■ طراح: بریت مارلینگ، زال باتمانقلیچ
■ بازیگران: ریت مارلینگ، اموری کوئن، کینگزلی بن ادیر
■ سال ساخت: 2019
کار با کودکان مشکلات را چند برابر میکند
حسینعلی بینوایی
کارگردان
نمایش «ریزه میزه فسقلی» به کارگردانی حسینعلی بینوایی که به تهیهکنندگی مؤسسه فرهنگی و هنری تماشاگه شهر هنر تولید شده به مدت 10 شب در فرهنگسرای انقلاب اسلامی اجرا شده و هماکنون تا پایان مرداد ماه 98 (از سهشنبه تا جمعه هر هفته) ساعت 19 در تماشاخانه کانون فرهنگی تربیتی سبحان در خیابان پاسداران در حال اجراست.
تئاتر تقلید یا نمایشی از زندگی است که برای سایرین اجرا میشود و در فرهنگ و هنر هر دورهای وجود داشته و دارد. تئاتر میتواند بهترین ابزار برای فعال و سلامت نگه داشتن کودکان باشد. میتواند احساس اعتماد به نفس و توانایی سخن گفتن در جمع را افزایش دهد و آرامشی را برای بچهها به وجود بیاورد. کار تئاتر برای کودکان بسیار سختتر از تئاتر برای بزرگسالان است. بخصوص وقتی که تعدادی از بازیگران نمایش را کودکان شکل میدهند، این مشکلات چند برابر میشود. چون از یک سو نیاز است که یک نفر برای آمدن و رفتن، کودک بازیگر را همراهی کند و از سویی مشکل ضعیف بودن جسمی کودکان اجازه نمیدهد تمرینات سخت و طولانی را تحمل کند. همینطور مشکلات مدرسه، ترافیک، بیماری و درگیریهای کاری والدین از دیگر مواردی است که در به روی صحنه بردن تئاتر کودکان نقش دارند.
نمایش «ریزه میزه فسقلی» با بازنویسی بسیار جدی بر اساس نوشتهای از «رنه او ویلا نووا» (نویسنده فیلیپینی) نوشته شده و پس از چهار ماه تمرین در قالبی شاد و موزیکال به روی صحنه رفته است. «ریزه میزه فسقلی» داستان ملخی را روایت میکند که کوچک است و خام و بیتجربه، بنا به سفارش مادرش به دنبال کارکردن و پیدا کردن آذوقه زمستانیاش میرود. او در برخورد با ملخ بزرگ که بازیگوش و بیخیال است و زندگی مرغ، جوجه، شاهین و در پایان مورچهها راه درست زندگی را پیدا میکند و.... در این نمایش 5 کودک (6 تا 11 ساله) و 5 جوان نقشآفرینی کردند و به جز دو نفر که تجربه اندکی داشتند، بقیه بازیگران اولین کار نمایشیشان را تجربه کردهاند.
رضا رویگری بعد از 10 سال در یک تئاتر ایفای نقش خواهد کرد
بازگشت به خانه
محسن بوالحسنی
خبرنگار
بسیاری رضا رویگری را در قالب یک بازیگر سینما و تلویزیون به خاطر میآورند؛ مخصوصاً امروزیها کمتر از حضور او در صحنه نمایش چیزی به خاطر دارند اما رضا رویگری اواخر دهه چهل، یعنی سال ۱۳۴۸ کار خود را با تئاتر و بازی در نمایش «ویس و رامین» آربی آوانسیان شروع کرد و تا سال 59 حضوری مستمر در عرصه تئاتر داشت و تقریباً هر سال با یک اثر نمایشی روی صحنه میرفت. از این تاریخ به بعد حضور او بیشتر در سینما و تلویزیون پررنگ شد و کمتر به تئاتر پرداخت. البته بازی در نمایشهای «باغ وحش شیشهای» خسرو شجاعزاده، «توراندخت» رضا کرم رضایی، «سایه سیمرغ» سعید امیرسلیمانی، «آرتور اوئی» مجید جعفری، «مضحکه قمر در عقرب» شهره لرستانی و «والس خداحافظی» امیر دری، کارهایی بود که او بین سالهای 60 تا اوایل دهه هشتاد انجام داد و آخرین حضورش به سال 88 و بازی در «مرغ مینا» تاجبخش فنائیان برمیگردد. با این حساب رضا رویگری بعد از ده سال، قرار است در نمایشی به نام «حسن کچل» به کارگردانی امید اسدی و با همراهی همسرش به ایفای نقش بپردازد. رویگری در این نمایش، نقشی اضافه شده به نمایشنامه علی حاتمی را ایفا میکند و در واقع نقشی که او بازی میکند، نقش علی حاتمی است. رویگری در گفتوگو با «ایران» از این نمایش و بازگشت به خانه اولش تئاتر میگوید.
چه شد که به تیم نمایش «حسن کچل» پیوستید؟
در طول این سالها واقعاً دلم میخواست کار تئاتر انجام بدهم تا اینکه کارگردان این اثر یعنی امید اسدی تماس گرفتند و برای حضور در نمایش «حسن کچل» مرحوم علی حاتمی از من دعوت کردند. من هم پذیرفتم و در حال حاضر هم مشغول تمرین هستیم و اگر مشکل خاصی پیش نیاید طبق برنامهریزیهای به عمل آمده پنجم مردادماه روی صحنه خواهیم رفت. تئاتر برای من همیشه جذاب بوده و هر چه دارم از تئاتر است و به همین خاطر باید بگویم که من به تئاتر مدیون هستم و هیچوقت هیچ کار دیگری برای من زیبایی، جذابیت و اهمیت تئاتر را نداشته است پس طبیعتاً خوشحالم که دوباره روی صحنه خواهم رفت و در یک اثر نمایشی، آنهم اثری از علی حاتمی ایفای نقش میکنم. ارتباط نزدیک با تماشاچی و همنفسی با آنها را فقط تئاتریها میشناسند و لذتی که نصیب آدم میکند با هیچ چیز قابل مقایسه نیست.
بهعنوان کسی که تجربه و پروندهای پر و پیمان در تئاتر دارد چه تفاوتهایی بین تئاتر دیروز و امروز قائل هستید؟
یکی از تفاوتهای مهم بحث مالی است. آنموقع اصلاً پولی در کار نبود و فقط عشق به تئاتر باعث میشد که اهل تئاتر دور هم جمع شوند و کار روی صحنه ببرند، اما به لحاظ معیشتی و درآمد حاصل از بازی در تئاتر واقعاً میشود گفت اوضاع خوبی نبود. در آن زمان دستمزدهای آنچنانی و... در تئاتر وجود نداشت. آن روزگار اصلاً خبری از این حرفها نبود. از طرفی دیگر خط قرمزهای آن روزگار کمتر بود و آدم میتوانست کمی راحتتر باشد. اما تئاترهای آن زمان بینظیر بود و هرگز به نظر من اتفاقاتی که در آن روزگار افتاد دیگر تکرار نمیشود. حتی نمونه کارهایی که در کارگاه نمایش انجام میدادیم را هم دیگر نمیبینم. تنها کاری که بعد از انقلاب میتوانم قیاس کنم با کارهای آن روزگار درخشان تئاتر، کارهایی است که آقای میرباقری خودشان نوشتند و اجرا کردند. کارهایی مثل «معرکه در معرکه» و... ویژگیای که کارهای آن دوره را متمرکز میکند، علاوه بر شرایط تاریخی و اجتماعی و... متنهای درخشانی بود که برای اجرا نوشته میشد و از طرفی دیگر سواد و دانش بازیگران و کارگردانها و... دیگر کسی مثل اسماعیل خلج نداریم که کارهایی درخشان مثل آن دوره خلق کند یا کسی مثل آربی آوانسیان.
تئاتر امروز تئاتری تجاری شده و با اسمهای مشهور رونق میگیرد. خوب و بد این تئاتر تجاری را چطور میبینید؟
اسمها میفروشند، اما متأسفانه اسمهایی میفروشند که ربطی به این حوزه ندارند. اما بودن آدمهایی مثل من میتواند به تئاتر کمک کند. من خوشحالم که دوباره به صحنه نمایش برگشتم و امیدوارم مردم هم بیایند و ببینند و به ما انگیزه بدهند. برای این کار خیلی زحمت کشیده شده و همانطور که گفتم نفس بازیگر روی صحنه نمایش به نفس تماشاچی گره میخورد و ما هم امیدواریم حضور مردم نفس به نفس ما بدهد تا بتوانیم بهترین اجراها را داشته باشیم.
پیش فروش نمایش موزیکال «اشکها و لبخندها» بهکارگردانی هادى قضات و رهبرى ارکستر نصیر حیدریان از ٢٥ تیرماه آغاز میشود. ٤٥ نوازنده، ٥٠ خواننده کر و ۲۰ خواننده/ بازیگر در تدارک آمادهسازی این نمایش موزیکال هستند. «اشکها و لبخندها» با نام اصلی «آوای موسیقی» اولین بار در قالب یک فیلم سینمایی در سال ۱۹۶۵ ساخته شد.
فیلم «دارکوب» به کارگردانی بهروز شعیبی برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه انجمن منتقدان و خبرنگاران سینمایی شانزدهمین جشنواره بینالمللی زردآلوی طلایی در کشور ارمنستان شد.
نمایشگاه «راویان کوچک» با آثار نقاشی کودکان به یاد قربانیان بمباران شیمیایی سردشت در جنگ تحمیلی از ۲۶ تا 28 تیر در فرهنگسرای ارسباران به نمایش گذاشته میشود.
یازدهمین دوره طرح توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشیها با عضویت بیش از ۶۰۰ کتابفروشی از سراسر کشور از ۲۵ تیرماه در استانها و ۲۷ تیرماه در شهر تهران کار خود را آغاز خواهد کرد.