هک سایبری در کار نبوده، پدافند بدون اجازه شلیک کرد

دادستان نظامی استان تهران در دیدار با جمعی از خانواده‌های شهدای سانحه هواپیمای اوکراینی و تعدادی از وکلای آنان به بیان جزئیاتی از این پرونده پرداخت. غلامعباس ترکی دادستان نظامی استان تهران روز دوشنبه 9 تیر 99 در این دیدار با بیان اینکه سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در این حادثه همدرد خانواده‌های شهداست، گفت: تشریح حادثه در این جلسه به منظور طبیعی جلوه دادن یا توجیه آن نیست. به گزارش میزان، وی با اشاره به بخشی از مجموعه اقدامات تحقیقاتی صورت گرفته در این خصوص گفت: احتمال برخورد‌های آسیب‌زننده شامل پرتو‌های لیزری و الکترومغناطیس به هواپیمای اوکراینی منتفی به نظر می‌رسد و نظریه اولیه کارشناسان تا این لحظه، حاکی از عدم انفجار یا احتراق دیگری در لحظه وقوع سانحه در هواپیماست. ترکی با بیان اینکه تا این لحظه دلیلی بر هک سایبری و الکترونیکی، اختلال بیرونی در سامانه‌های پدافندی و موشکی و نفوذ در سامانه‌ها یا شبکه‌ها به‌دست نیامده، افزود: به هیچ شواهد و قرائنی برای احتمال خرابکاری و جاسوسی در هواپیما نرسیدیم و آثاری از قطعات موشک شلیک شده روی بدنه هواپیما مشهود است و هواپیما بر اثر برخورد با زمین منفجر شده. وی در تشریح علل وقوع سانحه و ابهامات مربوط به آن درباره علت عدم توقف پروازها در شب و روز حادثه به قطعی نبودن خطر حمله اشاره کرد و گفت: لذا مراجع مسئول مطابق مقررات به اتخاذ تدابیر کنترلی اکتفا نموده و آسمان روی پرواز‌ها به‌طور کامل بسته نشده است.
دادستان نظامی تهران با اعلام اینکه دادسرای نظامی در بررسی‌ها به یک سری از خطا‌ها رسیده است، یکی از خطا‌های تأثیرگذار و عمده در این سانحه را چنین عنوان کرد: سامانه سیاری که موشک شلیک کرده پس‌از راه‌اندازی مجدد به‌دلیل شرایط میدانی، شمال واقعی را دقیق تعیین نمی‌کند و همین اشتباه فاحش موجب می‌شود که سمت اهداف شناسایی شده توسط سامانه با اختلافی حدود ۱۰۵ درجه توسط اپراتور مشاهده شود و این خطا، مبنای یک سلسله اشتباهات دیگر قرار می‌گیرد و در نتیجه سامانه پدافندی دچار اشتباه می‌شود. وی افزود: کاربر سامانه پدافندی، مشخصات هدف شناسایی شده را به مرکز هماهنگی مربوط اعلام می‌کند، ولی پاسخی دریافت نمی‌کند و اطلاعات ثبت شده نشان می‌دهد که پیام سامانه دفاعی با مرکز هماهنگی مبادله نشده و قبل از مبادله پیام و دریافت پاسخ، متأسفانه کاربر اقدام به شلیک کرده در حالی که این قطع ارتباط تنها در حد چند ثانیه بود. ترکی ادامه داد: کاربر سؤال را می‌پرسد و منتظر پاسخ نمی‌شود و بر اساس تشخیص خودش، شلیک را انجام می‌دهد و انتشار خبری مبنی بر شلیک موشک کروز در سامانه ناشی از مشاهدات نور‌های پرتاب شونده در مناطق مرزی توسط دیده‌بانان در ساعاتی قبل از وقوع سانحه نیز مزید بر علت می‌شود. وی با اشاره به اینکه سامانه‌ها به‌عنوان واحد‌های عملیاتی پایین‌دستی، ارتباطی با برج مراقبت نداشته‌اند و صرفاً برابر دستورالعمل‌ها باید برای تشخیص اهداف مشکوک از مرکز بالادستی استعلام و کسب تکلیف می‌کردند، گفت: در سانحه هواپیمای اوکراینی، هیچ دستوری مبنی بر شلیک از سوی شبکه به سامانه‌های پایین دستی صادر نشده و در زمان وقوع سانحه، وضعیت سامانه‌های پدافندی تحت مقررات «آتش محدود» بوده نه آتش به اختیار، بنابراین صرفاً باید با اخذ مجوز از شبکه، شلیک صورت می‌گرفت. وی خاطرنشان کرد: افرادی که مجموعه این خطا‌ها را مرتکب شدند کسانی هستند که بازداشت شدند.
وی با بیان اینکه تاکنون خانواده‌های معظم ۸۰ نفر از شهدای سانحه شکایات خود را مطرح کرده‌اند، گفت: با همکاری ستاد حقوق بشر قوه قضائیه، مرکز امور مشاوران و وکلای حقوقی قوه قضائیه و کانون وکلا اقداماتی جهت تعیین وکیل معاضدتی برای خانواده‌های شهدا انجام شده است. ترکی همچنین اعلام کرد تاکنون فرآیند اداری تشکیل پرونده برای ۲۸ خانواده در بنیاد شهید به‌طور کامل طی شده است. دادستان نظامی استان تهران با اشاره به هماهنگی‌های صورت گرفته برای جبران خسارت این سانحه گفت: پرداخت خسارات و غرامات براساس نرخ بین‌المللی خواهد بود و به‌صورت یکسان در صورت تکمیل مستندات حقوقی، ترجیحاً زودتر از زمان برگزاری دادگاه سانحه هوایی پرداخت خواهد شد.
دیروز همچنین حجت‎الاسلام بهرامی رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح نیز در جلسه شورای عالی قوه قضائیه به برگزاری نشستی با خانواده‎های قربانیان حادثه هواپیمای اوکراینی اشاره کرد و افزود: به مناسبت هفته قوه قضائیه میزبان ۴۱ خانواده از قربانیان حادثه هواپیمای اوکراینی بودیم که در فضایی صریح و شفاف به بیان مسائل و دغدغه‎های خود پرداختند که البته با توضیحات مسئولان سازمان، بسیاری از نگرانی‎های این خانواده‎ها رفع و این جلسه منجر به ثبت ۸۱ شکایت خانواده‎های قربانیان برای رسیدگی به این حادثه شد. وی درباره موضوع پرداخت غرامت به خانواده‎های قربانیان این سانحه هوایی نیز توضیح داد: به‌صورت ویژه پیگیر پرداخت غرامت و خسارت در این پرونده هستیم و در این زمینه درخواست برگزاری نشستی با رئیس جمهوری هم ارائه شده است تا مشکلات موجود برای پرداخت این خسارات برطرف شود.