گروه سیاسی/ انتقادها در خصوص تعلل ایالات متحده در مورد پاسخ این کشور به هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا باعث شده است تا کشورهای مختلف به این مسأله واکنش نشان دهند. جوزپ بورل روز یکشنبه گفته بود امریکا باید پاسخ خود را هفته گذشته ارائه می‌داد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درحالی به انتقاد از تأخیر امریکا در روند دیپلماتیک پرداخت که پاسخ جمهوری اسلامی ایران به پیشنهادات ارائه شده توسط هماهنگ‌کننده اروپا را «معقول» ارزیابی کرده بود. وزیر خارجه روسیه نیز در نشست خبری مشترک با همتای سوری خود اعلام کرد: «منتظر این هستیم که امریکایی‌ها درخصوص پرونده هسته‌ای ایران پاسخ دهند» سرگئی لاوروف تأکید کرد که مسکو موافقت خود با نسخه نهایی توافقات احیای برجام را اعلام کرده است.
ما و اسرائیل نگرانیم!
در چنین شرایطی سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در جهت توجیه‌تراشی برای تأخیر زیاد این کشور گفت: «ایران برای متن پیشنهادی اتحادیه اروپا پاسخ‌های متعددی ارائه کرده است. به همین دلیل است که بررسی این نقطه‌نظرات و تعیین پاسخ ما زمان بیشتری برده است.» پرایس در این راستا ادامه داد: «ما به طور جدی در حال بررسی این نظرات هستیم. در عین حال، درباره مسیری که پیش‌رو داریم، با اتحادیه اروپا و متحدان اروپایی‌مان در تعاملیم. این رایزنی‌ها در سطوح مختلفی انجام شده است.» او درخصوص موضوع مشورت امریکا با رژیم صهیونیستی درباره توافق هسته‌ای، گفت: «ما در هر قدم این روند(مذاکرات وین)، با شرکای اسرائیلی‌مان در ارتباط بوده‌ایم تا آنها را در جریان اطلاعات جدید از وضعیت قرار دهیم و درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران تبادل نظر کنیم. مسلماً، اسرائیل هم مانند ما نگرانی‌های عمیقی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران دارد. ما به سهم خود، عقیده داریم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام، مؤثرترین راه پرداختن به این نگرانی‌هاست اما همچنان در این باره با شرکای اسرائیلی‌مان صحبت خواهیم کرد.» سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پاسخ به این سؤال که آیا در حال حاضر، امریکا برای ارائه پاسخش به اتحادیه اروپا منتظر رایزنی با مشاور امنیت داخلی رژیم اسرائیل است یا نه، گفت: «ما در حال انجام دادن برخی رایزنی‌ها هستیم که مواردی از آنها داخلی‌اند، برخی دیگر خارجی‌اند، درباره برخی از آنها صحبت کرده‌ایم و درباره برخی دیگر نه، من در جایگاهی نیستم که جزئیات تمام آنها را شرح بدهم.» پرایس در پاسخ به اینکه در چه بازه زمانی مشخصی باید شاهد ارائه پاسخ امریکا باشیم، بیان کرد: «ما به سریع‌ترین شکل در تلاشیم پاسخ مناسبی به متن پیشنهادات ایران بدهیم. این روند، روندی است که می‌خواهیم مطمئن شویم با دقت و توجه لازم برای مسأله‌ای به مهمی این شرایط، آن را طی می‌کنیم.»
انتقاد روسیه از مشکل‌سازی لحظه آخری
اظهارات ند پرایس در خصوص باقی ماندن موضوعات برجسته در مذاکرات باعث شد نماینده روسیه در مذاکرات وین، با انتقاد از رویه مخرب کاخ سفید بگوید: «امریکایی‌ها یک الگوی رفتاری دارند مبنی بر اینکه زمانی که به خط پایان در مذاکرات نزدیک می‌شویم مشکلات جدیدی از نظر آنها ظاهر می‌شود.» این دیپلمات روس البته در پایان تأکید کرد که این رفتار امریکا، دلیلی برای بدبین شدن به نتیجه‌بخش بودن مذاکرات وین نیست.
هزینه سنگین سیاسی
روزنامه وال استریت ژورنال نیز پس از اظهارات سخنگوی وزارت خارجه امریکا و تأکید او بر نزدیک شدن دیدگاه‌های ایران و امریکا در مذاکرات رفع تحریم‌ها نوشت: «لحن خوشبینانه وزارت خارجه امریکا (برای اولین بار در طول مذاکرات) نشان از نزدیک بودن احیای برجام دارد. اگر امریکا قصد دبه کردن داشت، نیازی به ارائه چنین پاسخ‌ها و ادبیاتی نداشت. در واقع حالا عدم موافقت امریکا با طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا و پاسخ ایران با هزینه سنگین سیاسی برای آنها همراه خواهد بود.»
لزوم تغییر رویکرد آژانس
همزمان با اجماع صورت گرفته علیه تأخیر امریکا در اعلام نظرخود، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کمک امریکایی‌ها آمد تا شاید این کشور را از انزوا خارج کند. رافائل گروسی در مصاحبه با «سی‌ان‌ان» خطاب به ایران اعلام کرده که نیاز به دسترسی به افراد و اماکن دارد تا بتواند شفاف‌سازی مورد نیاز آژانس را به‌دست آورد. این ادعا درحالی است که پیش‌تر ایران با ارائه دسترسی‌ها و اطلاعات لازم به آژانس حسن نیت خود را نشان داده بود، اما رویکرد ضدایرانی و وابستگی این نهاد به ادعاهای سیاسی رژیم صهیونیستی مانع از آن شد که آژانس، مهر پایانی بر ادعاهای غیرمستند خود بزند. با این حال به نظر می‌رسد تغییر نگاه آژانس از رویکردی سیاسی به یک نگاه فنی، در کنار پاسخ قابل قبول ایالات متحده به پیشنهادات تهران، بتواند گام نهایی را برای دستیابی به توافق بردارد. آنچه اهمیت دارد این است که اکنون ایالات متحده که از بحران تصمیم‌گیری رنج می‌برد باید در برابر ایران و کشورهای 1+4 پاسخ قانع‌کننده‌ای داشته باشد.

گروه سیاسی/ دیپلماسی عزتمندانه و معقولانه تهران در مذاکرات رفع تحریم باعث شد ایران بتواند کشورهای عضو برجام را برای پذیرش خواسته‌های قانونی خود اقناع کند تا آنها نیز خطوط قرمز ایران را به طرف امریکایی تفهیم نمایند. این مسأله از آن جهت اهمیت دارد که پیش از این واشنگتن در برابر خواسته‌های اساسی تهران از خود مقاومت نشان می‌داد. اکنون انتشار اخباری در خصوص دستیابی ایران به تعداد بالایی از اهداف تعیین‌شده خود در مذاکرات و همچنین نزدیک شدن گفت‌وگوهای وین به حصول توافق احتمالی، سبب شده است امریکایی‌ها در توجیه علت نزدیک شدن به نتایج در مذاکرات، مدعی عقب‌نشینی تهران شوند.
روز گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در بخشی از کنفرانس خبری هفتگی‌اش درباره موضوع حذف نام سپاه پاسداران از «فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی» امریکا و ارتباط آن با روند احیای برجام مدعی شد: «رئیس‌جمهور بایدن در این زمینه صریح و قاطع بوده است. او مصر بوده که نام سپاه پاسداران را از این فهرست خارج نخواهد کرد. درخواست ایران برای اینکه ما این کار را انجام دهیم، از آخرین نسخه متنی که دیده‌ایم حذف شده و بخشی از آن به این دلیل است که انجام توافق الان نسبت به دو هفته پیش نزدیک‌تر شده است.» این ادعا چند روز قبل نیز توسط یک مقام ارشد امریکایی در گفت‌و‌گو با «سی‌ان‌ان» آمده بود.
پاسخ ایران به ادعای امریکا
حال، روز گذشته معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوربا بیان اینکه خارج کردن سپاه از لیست تروریسم (نه تحریم) پیشنهاد امریکا به دولت قبل بود تا ایران را وادار به پذیرش مذاکرات منطقه‌ای و موشکی کند به این پرسش که چرا سپاه از فهرست تروریسم خارج نشد، پاسخ داد. محمد جمشیدی در توئیتر نوشت: «خارج کردن سپاه از لیست تروریسم (نه تحریم) پیشنهاد امریکا به دولت قبل بود تا ایران را وادار به پذیرش مذاکرات منطقه‌ای و موشکی کند. امریکا می‌گفت بدون مذاکره منطقه‌ای و موشکی، بازگشت به توافق ۲۰۱۵ نیز غیرممکن است. تیم آقای رئیسی این خواسته را رد کرد. امریکا بار دیگر پیشنهاد داد که سپاه از فهرست تروریسم خارج شود و در عوض آن، ایران قاتلین حاج قاسم را فراموش کند. ایران گفت «نه.» امریکا سه بار دیگر پیشنهادهایی برای امنیت نیروهایش داد. ایران همه را رد کرد و امریکا نهایتاً پا پس کشید. حالا چه کسی امتیاز داده است؟»

گروه سیاسی/ حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته در نخستین سفر خود به قاره آفریقا راهی مالی، تانزانیا و همچنین زنگبار شد تا در راستای این تأکید سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور مبنی بر لزوم تحکیم و توسعه روابط با کشورهای آفریقایی قدم بردارد. رئیسی پیش‌تر با غیر قابل قبول دانستن سطح کنونی روابط میان ایران و کشورهای قاره سیاه، از وزارت امور خارجه خواسته بود تا سازوکار عملیاتی را برای شناسایی همه ظرفیت‌‌ها و افزایش مناسبات میان ایران و کشورهای قاره آفریقا در حوزه‌های مختلف اقتصادی، تجاری و سیاسی به کار گیرد. امیرعبداللهیان در چهارچوب به اجرا در آوردن این هدف دو روز پیش راهی آفریقا شد. به گفته وزیر امور خارجه این سفر در رأس هیأتی سیاسی و اقتصادی انجام می‌شود و شماری از کارگزاران دولتی، صاحبان صنایع و مدیران شرکت‌های بزرگ اقتصادی و بازرگانی در این جمع حضور دارند. این در حالی است که روابط تجاری ایران و کشورهای آفریقایی نسبت به سال قبل دو برابر افزایش یافته و از حدود ۶۰۰ میلیون دلار در سال به بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است. این نتیجه هدفگذاری‌ای است که دولت سیزدهم برای توسعه روابط با کشورهای مختلف از جمله کشورهای آفریقایی انجام داده است. امیرعبداللهیان در نخستین مقصد سفر آفریقایی خود راهی مالی شد و پیش از این سفر خبر داد که جمهوری اسلامی یک میلیون دوز واکسن کووید۱۹ برکت به کشور مالی اهدا خواهد کرد.
توسعه مرکز فناوری ایران در کنیا
وزیر امور خارجه که به دعوت «عبدالله دیوپ»، وزیر خارجه جمهوری مالی به این کشور واقع در غرب آفریقا سفر کرده، روز گذشته در نخستین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌‌های ایران و جمهوری مالی حضور یافت. امیرعبداللهیان در سخنانی در این نشست گفت: «اراده عالی ایران همواره بر تداوم و توسعه روابط و همکاری‌های همه جانبه با کشور دوست و برادر مالی براساس منافع مشترک طرفین بنا شده است». رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین خاطرنشان کرد: «ایران اکنون برای انتقال علم و فناوری، مرکز فناوری آفریقایی خود را به عنوان اولین شعبه در کشور کنیا قرار داده است.»
برگزاری نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی
وزیر خارجه مالی نیز در این نشست با بیان اینکه ایران با رویکردی اعتقادی و انسان‌دوستانه به جای ماهی دادن به دوستانش ماهیگیری را می‌آموزد، تأکید کرد: «آمادگی داریم بزودی نمایشگاهی از شرکت‌های مهم دانش‌بنیان ایرانی در زمینه‌ های‌تک در باماکو برگزار کنیم و شعبه دوم مرکز فناورانه را برای انتقال تکنولوژی در شهر باماکو با همکاری مقامات علمی و فناوری دولت مالی ایجاد کنیم.» وزیر خارجه مالی همچنین ابراز امیدواری کرد که نشست بعدی کمیسیون مشترک در تهران نشانگر تحقق اهداف دوجانبه باشد.
بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌ها
سفر وزیر امور خارجه به سه کشور آفریقایی در شرایطی انجام می‌شود که رویکرد دولت سیزدهم بر تقویت رابطه با کشورها در پنج قاره جهان زمینه بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌ها و ظرفیت‌های موجود در عرصه بین‌الملل حتی تا کشورهای دوردست آفریقایی را فراهم کرده است. ریل‌گذاری دولت برای بهبود روابط اقتصادی، فراهم کردن فرصت حضور فعالانه اقتصادی در کشور‌های آفریقایی و ایجاد شناخت بهتر فرهنگ و ظرفیت‌های این قاره مجموعه اقداماتی است که در دستور کار وزارت امور خارجه برای تعمیق رابطه با کشورهای آفریقایی قرار گرفته است.
بی‌تردید چنین شرایطی، تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی را به ضرورتی ناگزیر در رویکرد وزارت امور خارجه تبدیل می‌کند. از این رو وزیر امور خارجه ذیل رویکرد رئیسی با سفر به آفریقا می‌کوشد مناسبات و روابط خارجی ایران را بویژه در مسیری به جریان بیندازد که اتفاقاً در گذشته بشدت آسیب دیده است. در این گستره، مراوده با کشورهای قاره سیاه، کم‌اهمیت‌تر از مراودات با طرف‌های اروپایی یا آسیایی نیست و بر همین اساس است که وزارت امور خارجه، پایه‌گذاری و پیگیری برنامه‌های اقتصادی با اکثریت کشورهای آفریقا را در فهرست اولویت خود قرار داده است. در این شرایط امیرعبداللهیان در رأس دستگاه دیپلماسی کشور می‌کوشد با شناسایی بازارهای جدید از جمله در قاره آفریقا، گامی اساسی بردارد.
ظرفیت عظیم اقتصادی
در امتداد چنین رویکردی است که آفریقا به عنوان دومین قاره بزرگ جهان که قریب به 15 درصد جمعیت جهان را در خود جای داده و دارای غنای طبیعی و ظرفیت عظیم اقتصادی است، از نگاه تیزبین طراحان سیاست خارجی دولت سیزدهم پنهان نمانده است. مقامات ایرانی فارغ از آنکه آفریقا امروزه به صحنه صف‌آرایی رقابت‌جویانه بازیگران بین‌المللی تبدیل شده است، تلاش می‌کنند مناسبات خود را با کشورهای مختلف این قاره در چهارچوب‌های متعدد و متنوع گسترش دهند. موقعیت ژئوپلیتیکی و فرصت‌های متعدد اقتصادی‌ کشورهای این قاره از جمله دلایلی است که رئیس دستگاه وزارت امور خارجه ایران را بر آن داشته با هدف عملی ساختن برنامه‌های دیپلماسی اقتصادی به این کشورها سفر کند. ناگفته پیدا است که امضای قراردادهای کوچک و بزرگ با کشورهای مختلف جهان از پنج قاره در کنار پیشینه تعامل‌هایی که دستگاه دیپلماسی زیر سایه رویکرد متوازن خود در پیش گرفته از یک سو جایگاه سیاسی ایران در روابط بین‌المللی را ارتقا داده و از سوی دیگر به تردید کشورها، مؤسسات و نهادهای اقتصادی جهان برای هدفگذاری در بازارهای پررونق ایران پایان خواهد داد.
آمادگی برای همکاری دوسویه
این در حالی است که شمار زیادی از کشور‌های آفریقایی نیز برای همکاری‌های همه‌جانبه با جمهوری اسلامی ایران اعلام آمادگی کرده‌اند. این مسیر همکاری دوسویه ایران و بازیگران قاره سیاه، نخست در زمینه دیپلماتیک، دوم در عرصه همکاری در مجامع بین‌المللی و اتکا به حمایت دیپلماتیک کشورهای آفریقایی در سازمان‌های بین‌المللی و سوم در عرصه اقتصادی تعریف می‌شود. گفتنی است از جمله مؤلفه‌های مهم تعمیق مناسبات تجاری میان ایران با قاره آفریقا، گسترش و توسعه حوزه‌های بالقوه همکاری، بهبود روابط بانکی، تقویت و توسعه بازاریابی اقتصادی، فعالیت هدفمند رایزنان اقتصادی ایران در آفریقا، گسترش حمل‌ونقل میان ایران و آفریقا، تلاش برای توسعه گردشگری میان ایران با کشور‌های این حوزه و افزایش رفت‌وآمد‌های مستمر دیپلماتیک است که تلاش برای به اجرا درآوردن آنها در شرایط کنونی بیش از هر زمان دیگری به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است.

شهادت یک مدافع حرم ایرانی در سوریه

 خبر اول اینکه، یک رزمنده مدافع حرم حین انجام مأموریت مستشاری در سوریه به شهادت رسید. به گزارش ایرنا، روابط عمومی نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد : رزمنده مدافع حرم سردار ابوالفضل علیجانی از رزمندگان  دانشگاه علوم و فنون حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام نیروی زمینی سپاه روز دوشنبه حین انجام مأموریت مستشاری در سوریه به شهادت رسید. شهید علیجانی اهل شهرستان درچه استان اصفهان بود. آیین‌های وداع، تشییع و خاکسپاری این شهید والامقام اطلاع رسانی خواهد شد.

چه کسانی دستور برکناری مدیرعامل فولاد مبارکه را اجرا نکردند؟

 خبر دیگر اینکه، احمد سالک، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا ضمن اشاره به پرونده فساد فولاد مبارکه اصفهان، گفت: تخلفات رخ داده مربوط به مدیریت قبلی فولاد مبارکه در دولت قبل از سال ۹۷ تا اوایل سال ۱۴۰۰ بوده است، بنابراین باید روشن شود که کدام مدیران در این پرونده دست داشته‌اند. وی همچنین تصریح کرد: یکی از مراکزی که می‌توانست نیازهای مالی دولت دوازدهم را تأمین کند، همین شرکت بوده است لذا مدیران دولت روحانی در مقابل برکناری مدیرعامل قبلی شرکت فولاد مبارکه ایستادند.
دادگستری استان تهران، مرجع رسیدگی قضایی فولاد مبارکه
در همین راستا، رئیس کل دادگستری استان تهران با اشاره به پیگیری دستور رئیس قوه قضائیه درخصوص گزارش اخیر تحقیق و تفحص مجلس در مورد فولاد مبارکه، گفت: آخرین پیگیری‌ها از کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی حاکی از این است که هنوز گزارش تحقیق و تفحص در مورد فولاد مبارکه تدوین و نهایی نشده یا حداقل به هیأت رئیسه مجلس اعلام نشده است تا به قوه قضائیه ارسال شود. القاصی افزود: در صورت نهایی شدن گزارش تحقیق و تفحص و ضرورت رسیدگی در دستگاه قضا، این گزارش مستقیماً به دادگستری کل استان تهران ارجاع می‌شود تا پیگیری‌های قضایی لازم انجام شود.

مشارکت راهبردی ایران و چین، مداخلات خارجی را خنثی کرد

 دست آخر اینکه، «چانگ هوآ» سفیر چین در ایران، روز گذشته در سیزدهمین نشست سالانه انجمن دوستی چین و ایران گفت: طی یک سال گذشته، تحت هدایت استراتژیک رهبران دو کشور، مشارکت راهبردی همه‌جانبه چین و ایران، مداخلات خارجی را از بین برده و این همکاری‌ها بر مشکلات و چالش‌ها غلبه و به بهبود کیفیت روابط کمک کرده است. وی افزود: از نظر سیاسی، دو کشور همواره قاطعانه از یکدیگر در خصوص مسائل مربوط به منافع و توجه اصلی یکدیگر حمایت کرده، مشترکاً با قلدری و یکجانبه‌گرایی مخالفت و در برابر هرگونه مداخله در امور داخلی سایر کشورها یا فشار بر سایر کشورها مقاومت کرده‌اند. سفیر چین همچنین از محافل مختلف ایران که قاطعانه از اصل چین واحد حمایت کرده و با دخالت در امور داخلی چین به بهانه‌های مختلف مخالفت کردند، قدردانی کرد.