در جریان معاملات دیروز با وجود افزایش تعداد فروشندگان حقیقی، ارزش خروج پول حقیقی کاهش یافت

گروه اقتصادی/ معاملات سهام در روز دوشنبه، با افزایش تدریجی قیمت‌ها در اکثر نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بازار شروع شد. در این بازه نمادهای برخی گروه‌های کوچک معاملاتی نیز با رشد قیمتی مواجه شدند تا شاخص کل و کل (هم‌وزن) بورس هر دو در یک روند صعودی قرار بگیرند. این روند تا یک ساعت بعد از شروع معاملات ادامه داشت تا با شدت گرفتن کاهش قیمت‌ها در نمادهای کوچک بخصوص در سهام گروه‌های سرمایه گذاری، سیمانی، سایر واسطه‌گری‌های مالی و زراعت و خدمات وابسته شاخص هم وزن با در پیش گرفتن یک مسیر نزولی، راه خود را از شاخص کل جدا کند. اما در ساعات پایانی دیروز قیمت دو نماد «سآبیک» و«آسیاتک» نیز با کاهش شدید روبه‌رو شد تا شاخص کل نیز سر خم کند و بخشی از ارتفاع خود را از دست بدهد.
با وجود این افزایش قیمت‌ها در ابتدای بازار به کمک نمادهای پرتراکنشی همچون «نوری»، «کچاد»، «فملی»، «شپنا» و «حکشتی» به همراه افزایش قیمت‌های صورت گرفته در گروه‌های معاملاتی فلزات اساسی، محصولات شیمیایی، منسوجات، زغال سنگ و وسایل ارتباطی کارساز بود تا درنهایت شاخص کل با افزایش 3 هزار و 316 واحدی در ارتفاع یک میلیون و 537 هزار واحد و به رنگ سبز به کار خود پایان دهد. در این روز شاخص کل هم وزن نیز 351 واحد افزایش یافت و به ارتفاع 425 هزار واحد رسید. شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با 83 واحد افزایش در ارتفاع 21 هزار و 348 واحد به کار خود پایان داد.
 کاهش بیش از 50 درصدی خروج پول حقیقی
در جریان معاملات روز دوشنبه در حدود 300 میلیارد تومان دیگر از بازار سهام خارج شد تا مجموع خروج پول حقیقی از بازار در این هفته به بیش از یک هزار و 500 میلیارد تومان برسد. گرچه کارشناسان خروج پول‌های حقیقی از بازار را به عواملی چون تغییر در نسبت‌های ریسک به بازدهی در سایر بازارها و تغییر در شرایط کلان اقتصاد ارتباط می‌‌دهند اما با نگاهی جزئی‌تر به معاملات می‌‌توان خریداران حقیقی پرقدرتی را نیز در بازار مشاهده کرد که بتدریج در حال خرید سهام از سایر حقیقی‌ها هستند. این جریان پول هوشمند در روز چهارشنبه هفته گذشته نمود داشت و در این روز با ورود پول‌های قدرتمند از طرف یک طیف کوچک از حقیقی‌ها روند معاملات به‌سرعت تغییر کرد. این روند در روز شنبه و یکشنبه کمی تعدیل شد اما در روز دوشنبه باز هم ورود پول هوشمند حقیقی باعث شد خالص خروج حقیقی تا 50 درصد نسبت به روز معاملاتی قبل کاهش یابد. بررسی تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی در بازار نشان می‌‌دهد که در روز دوشنبه گرچه بر تعداد فروشندگان افزوده شده است ولی تعداد خریداران تغییر چندانی نداشته که این موضوع نشان می‌‌دهد کدهای حقیقی‌ که اقدام به خرید در بازار کرده‌اند از قدرت بیشتری نسبت به فروشندگان برخوردار بوده‌اند. همچنین در این روز بر ارزش و تعداد فروشندگان حقوقی افزوده شده و خریداران نیز کاهش یافته‌اند که این موضوع نیز می‌‌تواند ادعای ما را در مورد ورود پول‌های هوشمند از طرف حقیقی‌های جدید ثابت کند.
دیروز بیشترین خالص ورود حقیقی به ترتیب به گروه‌های محصولات شیمیایی، صندوق‌های قابل معامله و رایانه صورت پذیرفت و گروه‌های بانک، فلزات اساسی، بیمه و محصولات دارویی بیشترین خروج پول حقیقی را به ثبت رساندند. نماد «نوری» نیز با بیش از 55 میلیارد تومان، بیشترین خالص خرید حقیقی را به خود اختصاص داد.
ارزش معاملات خرد زیر میانگین 60 روزه
در جریان معاملات دیروز ارزش معاملات خرد بار دیگر نزولی شد و با کاهش 1،3 درصدی به حدود 5 هزار و 210 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات خرد از ابتدای بهمن ماه سال 1400 و با شروع روند صعودی بازار شروع به افزایش کرده بود. این روند تا رسیدن شاخص به عدد یک میلیون و 607 هزار واحد همچنان ادامه داشت تا ازاین زمان روند نزولی را در پی گیرد. هم اکنون میانگین ارزش معاملات خرد در 60 روز گذشته در حدود 6 هزار و 300 میلیارد و میانگین 90 روزه این معاملات در حدود 4 هزار و 800 میلیارد تومان است. بنابراین گرچه ارز معاملات خرد در بازار سهام به پایین‌تر از میانگین 60 روزه رسیده است اما همچنان نسبت به میانگین 90 روز معاملاتی گذشته در عدد بالاتری قرار دارد.
 افزایش تدریجی صف‌های خرید در بازار
طی معاملات دیروز از 326 نمادی که با افزایش قیمت روبه‌رو شدند 82 نماد درصف خرید و از 365 نمادی که کاهش قیمت داشتند 76 نماد درصف فروش به کار خود پایان دادند. آمارها نشان می‌‌دهد در ابتدای روز دوشنبه تعداد صف‌های خرید 47 عدد بوده که با یک افزایش تدریجی، دو برابر شده است. در سومین روز کاری هفته، بیش از ۶ میلیارد و ۸۶۲ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۴۴ هزار و ۸۸۱ میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار تهران داد و ستد شد.
شاخص بازار اول افزایش یک هزار و ۸۲۲ واحدی و شاخص بازار دوم، افزایش ۸ هزار و ۵۶۰ واحدی را تجربه کردند. همچنین امروز بیش از ۴ میلیارد و ۶۷۹ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش یک میلیون و ۵۵۲ هزار و ۷۷۷ میلیارد ریال داد و ستد شد.
 تغییرات قیمت نفت بر سهام پتروپالایشی‌ها تأثیرگذار است
دیروز قیمت نفت برنت به بالای 120 دلار رسید که بالاترین رقم این ماده سیاه در 2 ماه اخیر است. در این رابطه رویترز در گزارشی بیان کرد: تاجران نفت منتظرند ببینند آیا اتحادیه اروپا می‌تواند در مورد تحریم نفت روسیه در ششمین بسته تحریم‌ها علیه مسکو به توافق برسد؟
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال دیروز با یک دلار و ۶ سنت معادل ۰،۸۹ درصد افزایش به ۱۲۰ دلار و ۴۹ سنت رسید. هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدییت امریکا هم با یک دلار و ۲۱ سنت معادل ۱،۰۵ درصد افزایش ۱۱۶ دلار و ۲۸ سنت معامله می‌شود. اتحادیه اروپا در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه درمورد ششمین بسته تحریم‌ها علیه روسیه به‌خاطر حمله به اوکراین دیدار خواهد داشت. هرگونه تحریم نفت روسیه بازار نفت را با کمبود عرضه مواجه خواهد کرد، آن‌هم در شرایطی که بازار همین حالا هم به‌خاطر افزایش تقاضا برای بنزین، دیزل و سوخت هواپیما در آستانه فصل اوج سفرها در امریکا و اروپا، با مشکل عرضه مواجه است.
دولت‌های عضو اتحادیه اروپا نتوانستند در روز یکشنبه در مورد تحریم نفت روسیه به توافق برسند اما این مذاکرات جهت ممنوعیت واردات دریایی نفت از روسیه ادامه خواهد داشت. طبق این توافق، مجارستان، اسلواکی و جمهوری چک اجازه خواهند داشت نفت روسیه را برای مدتی از طریق خط لوله دروژبا دریافت کنند تا بتوانند جایگزینی برای آن پیدا کنند. انتظار می‌رود ائتلاف اوپک‌پلاس که از اوپک و متحدانش از جمله روسیه تشکیل شده است، در اجلاس روز پنجشنبه درخواست غرب برای تسریع روند افزایش تولید را رد کند. این ائتلاف در ماه ژوئیه هم به همین روند افزایش تدریجی تولید یعنی ۴۳۲ هزار بشکه در روز ادامه خواهد داد. افزایش قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی، در کنار کمبود عرضه از طرف روسیه می‌تواند تقاضای جدیدی از طرف کشورهای اروپایی برای محصولات شیمیایی ایرانی ایجاد کند که چنین تصوری متعاقباً بر قیمت سهام شرکت‌های فعال در بازار سهام نیز تأثیرگذار خواهد بود. بازار نفت همچنین نگران عواقب توقیف دو نفتکش یونان توسط نیروی دریایی ایران در روز جمعه است. ایران اعلام کرده است این اقدام به ‌تلافی توقیف نفت این کشور توسط امریکا از یک نفتکش در سواحل یونان صورت‌ گرفته است. تحلیلگران عقیده دارند این اقدام ایران جریان نفت از تنگه هرمز را که یک‌سوم تجارت دنیا را در اختیار دارد مختل خواهد کرد.
افزایش قیمت نفت تا حدی هم نتیجه سقوط قیمت دلار بوده است. ضعف دلار نفت را برای دارندگان سایر ارزهای دنیا ارزان‌تر می‌کند.

سنا- معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: شکل‌گیری شورای ثبات مالی در کشور می‌تواند زمینه‌ساز تصمیم‌گیری‌های بنیادی در بازار سرمایه شود، بر همین اساس سازمان بورس و اوراق بهادار تشکیل این شورا را به دولت پیشنهاد داد. «محسن خدابخش» با بیان اینکه ایجاد شورای ثبات مالی در کشور می‌تواند کمک کننده به روند معاملات بازار سرمایه باشد، اعلام کرد: جای خالی شورای ثبات مالی در کشور باعث شد پیشنهاد تشکیل آن به کمیسیون اقتصادی دولت ارائه شود. وی به ضرورت ایجاد شورای ثبات مالی و رصد بازارهای سرمایه‌گذاری تأکید کرد و گفت: در این زمان بازار پول، بازار سرمایه، بیمه و صندوق‌های بازنشستگی می‌توانند در کنار یکدیگر اقتصاد کشور را به ثبات برسانند.

نیاز سرمایه‌گذار پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد است نه حمایت
خدابخش با بیان اینکه سراسر دنیا با ریسک‌های زیادی در قوانین و مقررات مواجه است، افزود: پیش‌بینی‌پذیری تصمیمات موضوع بسیار مهم در مواجهه با ریسک‌های موجود در قوانین و مقررات است یعنی اگر اعلام ‌شود فرمول یا نرخ انرژی تا ١٠ سال آینده همین است؛ به هیچ عنوان نباید رقم اعلامی و تصمیمات اتخاذ شده با تغییر همراه باشد. نایب رئیس هیأت مدیره سازمان بورس با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذار نیازمند پیش‌بینی‌پذیری است نه حمایت، گفت: سلب اعتماد به‌عنوان بالاترین دارایی در بازار سرمایه موجب می‌شود تا مردم گزینه‌های دیگری برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند و این امر فرار سرمایه‌ها از بازار را به‌دنبال دارد. وی اضافه کرد: باید اقداماتی در راستای رشد و توسعه شرکت‌ها که ناشی از افزایش بهره‌وری و تولید و فروش است، صورت گیرد.

افزایش نرخ بهره بین بانکی ترمز رشد بازار سرمایه
نایب رئیس هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه بازار سرمایه کشور در برابر بازارهای سرمایه دنیا در فضا و اتمسفری از اقتصاد قرار دارد که نرخ بدون بهره آن ٢٠ درصد است، اظهار کرد: در چنین فضایی، اگر قرار به شکل‌گیری تولید و سرمایه‌گذاری باشد، نخستین سؤالی که سرمایه‌گذار از خود می‌پرسد این است که با سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه یا ورود به عرصه تولید با وجود تمام مشکلات کسب و کار، به بیش از ۲۰ درصد سود در سرمایه‌گذاری و ۲۰ درصد سود در شکل‌گیری تولید، دست می‌یابد یا خیر؟ وی افزود: زمانی که نرخ سود بین بانکی در اردیبهشت ۹۹ به کمتر از ١٠ درصد رسید و بانک‌ها حاضر به پرداخت سود بیش از رقم تعیین شده نبودند؛ این امر موجب شد تا افرادی به سمت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تمایل یابند. معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس با تأکید بر اینکه بازار سرمایه در حال رقابت با نرخ ٢٠ درصدی بهره بانکی است، گفت: مجموع آیتم‌ها در تصمیم‌گیری‌ها برای کلیات اقتصاد اثرگذار است و باعث ایجاد تلاطم در معاملات بازار سرمایه خواهد شد.

اقدامات مهم دولت سیزدهم در راستای بهبود روند بازار و پیش‌بینی‌پذیری آن
خدابخش در پایان به اقدامات دولت سیزدهم در راستای حمایت از بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: دولت اقدامات مهمی در راستای بهبود روند بازار و پیش‌بینی‌پذیری آن انجام داد اما تغییر جدی در مسیر بازار ایجاد نشد. این تلاش‌های بی‌ثمر ناشی از بی‌اعتمادی‌هایی است که طی سال‌های گذشته شکل گرفته و هنوز از بازار رخت برنبسته است.