اعطای تسهیلات بانکی ویژه، خرید قراردادی، اصلاح قیمت، مجوز صادرات و ... از جمله اقدامات حمایتی دولت از مرغداران بوده است

امین محمودی
خبرنگار
اخیراً فیلمی در فضای مجازی منتشر شده که نشان می‌‌دهد یک واحد مرغداری با ادعای کمبود و گرانی نهاده‌های تولید و دان مرغ، اقدام به معدوم‌سازی هزاران قطعه جوجه کرده است.
هر چند تاریخ دقیق این فیلم مشخص نیست ولی نیت اصلی انتشاردهندگان آن افزایش قیمت مرغ و کمبود آن در کشور، به هم ریختن بازار و تهدید امنیت غذایی بوده، این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی طی دو ماه اخیر بیشترین تسهیلات و کمک‌های خود را به مرغداران کرده است تا تولید مرغ و مهم‌تر از آن امنیت غذایی کشور به خطر نیفتد.
در این خصوص محمدرضا صدیق‌پور، دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه می‌‌گوید:‌ وزارت جهاد کشاورزی برای حل مشکل مرغداران تلاش زیادی کرده از جمله این اقدامات «حذف عوارض صادراتی» و «بالا بردن میزان صادرات» بوده است، همچنین «خریدهای قراردادی با تولیدکنندگان منعقد می‌شود» و به آنها «نهاده‌های مدت‌دار» می‌دهند که همه اینها در جهت حمایت از تولید است.
وی افزود: از طرف دیگر صادرات جوجه و تخم مرغ نطفه‌دار عمدتاً به کشورهای عراق و افغانستان انجام می‌شود.
 
جوجه‌ کُشی با توجیه اقتصادی حرام است
جدا از تمامی این مسائل معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه از نگاه انسانی و اسلامی، ایراد دارد و نمی‌توان با توجیه اقتصادی، آن را پذیرفت. کارشناسان دینی هم صراحت دارند که نداشتن صرفه اقتصادی، توجیه قابل قبولی برای کشتن جوجه‌های زنده نیست و این کشتار شرعاً حرام است.
در جهان غرب و نظام سرمایه‌داری که سودآوری در اولویت است، اقداماتی همچون کشتن جوجه‌ها یا به دریا ریختن گندم، با منافع اقتصادی، توجیه می‌‌شود اما قطعاً در نظام اسلامی نمی‌توان این توجیهات نظام سرمایه‌داری را پذیرفت. معدوم‌سازی جوجه‌های یک‌روزه توسط مرغداری‌ها از لحاظ دین اسلام کاملاً محکوم است؛ زیرا در مکتب اسلام، هر جانداری احترام دارد و جانش محترم است. امیرالمؤمنین (ع) به عمال خود نسبت به احترام به درختان و حیوانات هنگام حضور در شهرها برای اخذ مالیات و خراج تذکر می‌‌دادند. ایشان به آنان می‌‌فرمودند: زمانی که برای اخذ زکات می‌‌روید، مراقب باشید شاخه درختی نشکند و حیوانی که در حال آب نوشیدن است، نترسد تا فرار کند و اگر گوسفندی به عنوان زکات دریافت کردید، آرام به مقصد برگردید تا حیوان دچار ترس نشود.
جدا از حرمت معدوم سازی جوجه های یک روزه در این گزارش قصد داریم به اقدامات دولت و وزارت جهاد کشاورزی برای حل مشکل مرغداران طی یک ماه اخیر بپردازیم.

تخصیص نهاده‌های دامی با ارز ترجیحی تا پایان خرداد ماه
 دولت تمام نهاده‌های دامی مورد نیاز مرغداران را تا پایان خردادماه با تخصیص ارز 4200 تومانی به آنها در سامانه بازارگاه عرضه کرد. این در حالی است که با این اقدام دولت، قیمت مرغ نباید تا پایان خردادماه از 31 هزار تومان مصوب ستاد تنظیم بازار بیشتر می‌شد.
با این حال پس از اصلاح قیمت مرغ، نقدینگی بیشتری دراختیار تولیدکنندگان قرار گرفت تا نسبت به تأمین نهاده های مورد نیاز خود اقدام کنند.
طبق اعلام حبیب اسدالله‌نژاد، مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور در حال حاضر قیمت تمام‌شده هر کیلو گرم مرغ با نهاده‌های دامی که دولت تا پایان خرداد به آنها داده 25 هزار تومان بوده، این در حالی است که هم‌اکنون در بازار قیمت هر کیلوگرم مرغ 45 هزار تومان بوده و شرکت پشتیبانی نیز مازاد مرغ تولیدی را با قیمت 50 هزار تومان خریداری می‌کند.
به همین دلیل می‌توان گفت مرغداران در وضعیت فعلی به ازای هر کیلو گرم مرغ خود 20 تا 25 هزار تومان سود دریافت می‌کنند.

خرید مرغ مازاد تولید توسط شرکت پشتیبانی امور دام
بعد از اصلاح ارز ترجیحی در کشور از میزان مصرف مرغ در کشور کمی کاسته شد و بخشی از مصرف‌کنندگان ترجیح دادند به سمت کالاهای جانشین و پروتئینی دیگر از جمله گوشت بوقلمون، قارچ، ماهی، حبوبات و گوشت قرمز بروند.
همین امر سبب شد مقداری از مرغ‌های تولید شده توسط مرغداران مازاد شود اما بلافاصله وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام تمامی مرغ مازاد این واحدها را به‌طور متوسط با قیمت 50 هزار تومان از آنها خرید تا برای ذخایر استراتژیک کشور در سردخانه‌های این شرکت منجمدسازی کند.
از طرف دیگر وزارت جهاد کشاورزی رسماً اعلام کرد تا هر زمانی که مرغ مازادی در کشور وجود داشته باشد آن را از مرغداران خریداری می‌کند.
آزاد‌سازی صادرات مرغ و تخم مرغ و حذف عوارض صادراتی
اخیراً دولت ممنوعیت صادرات مرغ به کشورهای دیگر را برداشته و حتی عوارض صادراتی را نیز به صفر رسانده تا از این طریق بتواند از 14 هزار مرغدار کشور حمایت کند، همین امر کافی بود تا موجی از خوشحالی بین مرغداران از حمایت متعدد دولت از این صنعت به وجود آید به‌طوری که گفته می‌شود صادرات مرغ به کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان و قطر رسماً آغاز شده است و مرغداران می‌توانند تا سقف 25 هزار تن ماهانه مرغ صادر کنند.
حبیب اسدالله‌نژاد، مدیر عامل اتحادیه سراسری پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی ایران در همین خصوص به «ایران» گفت: خوشبختانه صادرات مرغ آزاد شده و مرغداران چون در حال حاضر می‌توانند به راحتی بازار داخل را تأمین کنند، مازاد تولید خود را می‌توانند به دیگر کشورها صادر کنند.
وی افزود: به همین دلیل در حال حاضر قرار است به عراق، افغانستان و قطر مرغ صادر کنیم چون تمامی عوارض گمرکی صادرات مرغ حذف شده است.
مدیرعامل اتحادیه سراسری پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی ایران با بیان اینکه طی ماه‌های اخیر مرغداران تا 135 میلیون قطعه جوجه‌ریزی داشتند، خاطرنشان کرد: این اقدام دولت بلاشک کمک زیادی به تنظیم بازار و تولید مرغ در کشور می‌کند و مانع زیاندهی مرغداران در آینده خواهد شد.

تسهیلات 20 هزار میلیارد تومانی دولت برای مرغداران
اخیرا هیأت دولت ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات ارزان‌قیمت برای حمایت از واحدهای مرغداری تصویب کرده که از هفته گذشته پرداخت و اجرای عملیاتی آن آغاز شده است.
در همین خصوص حسین دماوندی‌نژاد، معاون تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص سیاست‌های حمایتی دولت از تولیدکنندگان مرغ و تخم مرغ در کشور گفت: این بسته‌های حمایتی از اعتبار ۲۰ هزار میلیارد تومانی در قالب  تسهیلات ارزان‌قیمت گرفته تا خرید قراردادی و نیز تحویل نهاده‌های مدت دار را شامل می‌شود.
دماوندی‌نژاد گفت: دولت ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار تصویب کرده که در قالب تسهیلات ارزان‌قیمت از سوی بانک کشاورزی با کارمزد 10، ۱۲ و ۱۵ درصد بر اساس وسعت مزرعه به تولید کننده پرداخت می‌شود.
 وی با بیان اینکه برای دریافت این تسهیلات نیاز به وثایق عجیب و غریب نیز نیست، گفت: با اخذ وثایق راحت از جمله چک، سفته و تضامین زنجیره‌ای، تولید‌کنندگان می‌توانند با مراجعه به بانک کشاورزی این‌گونه تسهیلات را دریافت کنند.

خرید قراردادی مرغ
وزیر جهاد کشاورزی با اعلام اینکه زنجیره‌های بزرگ ما در کشور از جمله اتکا، کوثرو زنجیره خوراک دام همه آمادگی دارند خرید قراردادی را از مرغداران انجام دهند، تصریح کرد: تولیدکنندگان این حوزه هیچ دغدغه‌ای برای فروش محصول و تأمین نهاده نداشته باشند.
ساداتی‌نژاد ادامه داد: اتحادیه دامداران، انجمن و اتحادیه واردکنندگان، آماده فروش اعتباری برای تأمین نهاده‌های دامی برای مرغداران و دامداران هستند، لذا هیچ‌گونه معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه با این برنامه‌ریزی صورت پذیرفته قابل قبول نیست.
وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: تولیدکنندگان ما تأمین‌کننده غذای مردم کشورهستند و با شرایط و امکاناتی که در طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها از جمله تسهیلات، خرید قراردادی و آزادسازی صادرات شکل گرفته است حتی معدوم‌سازی یک جوجه هم قابل قبول نیست‌ و در مورد فیلم منتشر شده از معدوم‌سازی جوجه‌های یک روزه در فضای مجازی باید اذعان داشت که این کار غیر حرفه‌ای بوده و به گفته رئیس‌جمهور کار غیر شرعی است و این مورد معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه از ارزش فعالیت تولیدی آنها کم نمی‌کند.
وی ضمن عذرخواهی از مردم کشورمان به دلیل معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه توسط یکی از تولیدکنندگان، افزود: من اعلام می‌کنم که ما در کنار تولید‌کنندگان کشور هستیم و مثل همیشه حامی آنان بوده و هستیم.

اتخاذ تمهیدات لازم برای جذب جوجه‌های یک‌روزه
ساداتی‌نژاد گفت: تمهیداتی برای جذب جوجه‌های یک‌روزه با رعایت پروتکل‌های سازمان دامپزشکی کشور اتخاذ شده و برنامه‌ریزی با اتحادیه انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه کشور انجام‌ شده است.
وی افزود: به ‌صورت ساعتی تمام ۴۰۰ تولیدکننده مرغ مادری در حال رصد هستند و اطلاعات آنها دریافت می‌شود و اگر عدم جذب در این حوزه وجود داشته باشد با مذاکره در حوزه تولید جذب می‌شود.

مرغداران هیچ بهانه‌ای برای معدوم‌سازی جوجه ها ندارند
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت نیز در این باره اظهار کرد: دولت مرغ مازاد تولیدی را می‌خرد، به‌منظور تأمین سرمایه در گردش مرغداران و دامداران ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات مناسب‌ تصویب شده و عوارض صادرات مرغ و تخم‌مرغ صفر و ممنوعیت صادرات برداشته شد.
وی افزود: با این اوصاف حتی بهانه‌ای هم برای کار خلاف شرع و ضدحقوق حیوانات و جوجه‌کشی نیست.

هشدار دادستانی به اخلالگران بازار مرغ
معاون قضایی دادستان کل کشور و رئیس دبیرخانه اقتصاد مقاومتی قوه قضائیه به آن دسته انگشت‌شمار که از جنس تولیدکننده واقعی نیستند و با نابودی جوجه یک روزه تشویش اذهان کرده و در نظام تولید و مواد غذایی مردم اخلال می‌کنند، هشدار داد.
سعید عمرانی در این باره افزود: با نابودی جوجه یک روزه و این پدیده مجرمانه قاطعانه برخورد قانونی کرده و اجازه دشمنی با مردم را به هیچ‌کس نخواهیم داد.

قبل از اصلاح نظام یارانه، ارز قابل توجهی به جیب عده‌ای از افراد می‌رفت، اما با اجرای سیاست اصلاح ارز ترجیحی مسیرهای فساد و رانت مسدود شد. ابراهیم عزیزی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با «ایران» گفت: دولت با اصلاح نظام یارانه‌ها، به توزیع عادلانه یارانه در میان مردم پرداخت. تا پیش از این به دلیل سرکوب قیمتی و واردات با ارز ارزان، تولید کالاهای اساسی در کشور سرکوب می‌شد و کشاورزی و بهره‌وری تولیدات کشاورزی نیز صرفه نداشت؛ اما اصلاح نظام یارانه‌، خودکفایی و بهره‌وری اقتصاد کشاورزی را نیز به همراه دارد و اکنون شاهد تغییرات مناسبی در این زمینه هستیم که باید با تنظیم‌گری وزارت جهاد کشاورزی به حداکثر بازدهی برسد.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به توزیع عادلانه یارانه‌ها اظهار کرد: در مجلس شورای اسلامی قانونی به اسم حذف ارز ترجیحی نداریم، دولت و نمایندگان به‌دنبال توزیع عادلانه یارانه‌ها هستند ‌چرا که تا قبل از اصلاح نظام یارانه، ارز قابل توجهی به جیب تعداد معدودی از افراد وارد می‌شد.
وی افزود: در سنوات گذشته ارز کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی قرار بود بین تولیدکنندگان و مردم توزیع شود، اما در عمل شاهد هستیم که ارز در اختیار تعداد معدودی از افراد قرار گرفت که صرفاً زمینه را برای قاچاق، رانت‌خواری، فساد اقتصادی و ناعدالتی فراهم کرد.
عزیزی با اشاره به اینکه تخصیص ارز۴۲۰۰ تومانی یک توطئه اقتصادی بوده است، بیان کرد: تخصیص ارز ترجیحی به واردات کالا نه تنها هیچ کمکی به بخش تولید و مصرف نکرد، بلکه به سبب سودجویی رانت‌خواران توانست اقتصاد کشور را زمین بزند و هم‌اکنون برای نجات اقتصاد کشور چاره‌ای جز تک‌نرخی شدن نداریم.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با توجه به آنکه تعداد معدودی افراد از تخصیص ارز ترجیحی به واردات کالا نفع می‌بردند، بدیهی است که این افراد با اصلاح نظام یارانه مخالفت‌هایی دارند، درحالی که ما انتظار داریم دولت با اقناع‌سازی، ابهامات را برطرف کند تا مردم در یک‌ نظام شفاف بدانند چه اتفاقی در حال وقوع است.
وی ادامه داد: ما سعی کرده‌ایم در راستای مصوبه مجلس و لایحه دولت دست تاجرنماها که ارز۴۲۰۰ تومانی را می‌گرفتند تا کالاهای اساسی از جمله نهاده‌ها را به قیمت پایین‌تری به دست مردم برسانند، ولی به جای وارد کردن اقلام مورد نیاز مردم این سرمایه‌ها را صرف دلالی و ثروت‌های میلیاردی خود کرده‌اند، کوتاه شود. عزیزی با تأکید بر اینکه مجلس و دولت باید خود را به ابزارهای نظارتی تجهیز کنند، گفت: نظارت دقیق بر بازار، از هرگونه سوء‌استفاده و زیاده‌خواهی پیشگیری می‌کند و اجازه نمی‌دهد برخی افراد سودجو و زیاده‌طلب با ایجاد جو روانی و افزایش بی‌دلیل قیمت‌ها در بازار فشار دیگری را بر مردم تحمیل کنند.
وی در واکنش به گرانی سایر کالاها بعد از اصلاح نظام یارانه‌ بیان کرد: افزایش قیمت سایر کالاها هیچ ارتباطی به نرخ ارز ندارد، اما آنچه مسلم است با برنامه‌ریزی، نظارت و پیگیری، اقناع سازی، گفت‌و‌گو با مردم، انسجام تشکیلاتی و نظارت بر عمل می‌توان بخش قابل توجهی از مشکلات اقتصادی را مرتفع و نیاز مردم را تأمین کرد. دولت با اصلاح نظام یارانه‌، به توزیع عادلانه یارانه در میان مردم پرداخت.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه بخشی از واردات به‌واسطه اصلاح قیمت کاهش می‌یابد، بیان کرد: لازمه خودکفایی و کاهش واردات محصولات اساسی از جمله نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی آن است که منابع آزاد شده را به سمت تولید هدایت کنیم تا از هدررفت و اتلاف منابع جلوگیری کنیم، چرا که با هدایت منابع به سمت تولید از واردات برخی کالاها بی‌نیاز می‌شویم.