گروه سیاسی/ یک دیپلمات ارشد اروپایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایرنا از آخرین وضعیت گفت‌وگوها خبر داد و گفت: متن نهایی همچنان در معرض گفت‌و‌گو و مذاکره است پس هنوز نهایی نشده ولی ما نزدیک هستیم. وی اظهار داشت: همان‌طور که می‌دانیم متن با این جمله شروع می‌شود که هیچ توافقی نمی‌شود مگر اینکه درباره همه چیز توافق شود.
این دیپلمات درباره اینکه مذاکرات چه زمانی از سرگرفته می‌شود؟ پس از چند روز یا هفته؟ گفت: نمی‌دانم اما امیدوارم که چند روز باشد. فکر می‌کنم که هفته آینده یکشنبه در ایران عید نوروز خواهد بود. دوست داریم که نوروز با توافق درباره برجام را داشته باشیم.
یک منبع نزدیک به تیم مذاکرات ایران با بیان اینکه عدم تصمیم‌گیری و درخواست‌های جدید امریکا روند جمع‌بندی مذاکرات را با چالش روبه‌رو کرد، گفت: پیش‌بینی می‌شود پس از توقف مذاکرات، رایزنی‌هایی برای حل مسائل باقیمانده ادامه یابد. این منبع نزدیک با بیان اینکه عدم تصمیم‌گیری و درخواست‌های جدید امریکا روند جمع‌بندی مذاکرات را با چالش روبه‌رو کرد، گفت: پیش‌بینی می‌شود پس از توقف مذاکرات، رایزنی‌ها برای حل مسائل باقیمانده ادامه یابد.

به توافق نزدیکیم اما...
سید هادی سیدافقهی در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به حل شدن بسیاری از ابهامات و اشکالاتی که در روند مذاکرات وجود داشت، گفت: همان‌طور که آقای باقری اشاره کرده است ما نسبت به توافق بسیار دور هستیم و در عین حال بسیار نزدیک هستیم. به این معنا که اگر این مشکلات کمتر از انگشتان دست حل بشود، ما به توافق بسیار نزدیک هستیم. اگر امریکا اراده کند و تصمیم سیاسی خود را بگیرد، ممکن است همین امروز یا فردا به توافق برسیم.
این کارشناس مسائل بین‌الملل تأکید کرد: اما اگر همین چند اشکال مهم که کمتر از ۱۰ اشکال است حل نشود، همه این ۶ دور مذاکرات دولت آقای روحانی و ۲ دور هفتم و هشتم مذاکرات در دولت آقای رئیسی، انگار که از اول برگزار نشده است.
وی در ادامه اضافه کرد: وقتی وارد جزئیات می‌شویم می‌بینیم که بعضی از تحریم‌ها در سبدهای دیگر هم تکرار شده است. مثلاً سبد تحریم‌های موشکی بالستیک که جزو برجام نیست اما تحریم شده است یا بحث حقوق بشر یا حمایت ایران از سازمان تروریستی به ادعای آنها که شامل نیروهای محور مقاومت است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین ما بسیار به توافق نزدیک هستیم اگر امریکایی‌ها تصمیم نهایی و سیاسی خود را بگیرند. لذا تمام تأکید مذاکره‌کنندگان و مقامات بالادستی از مقام معظم رهبری گرفته تا رئیس جمهور و وزیر امور خارجه این است که باید تمام منافع ملی ما تأمین شود. غیر از این انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است.

تیم ایران مذاکرات فرابرجامی را
رد کرد
سید رضا صدرالحسینی نیز با اشاره به اقدامات و تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده به ریاست علی باقری گفت: یکی از موضوعات اساسی که تیم مذاکره‌کننده در دستور کار داشته است و در دستیابی به آن تلاش قابل توجهی هم کرده این است که بتواند چند موضوع از جمله رفع تحریم‌ها، راستی‌آزمایی، گرفتن تضمین‌های لازم از طرف غربی و همچنین استفاده از تکنولوژی و صنعت هسته‌ای ایران به‌طوری که بتواند منافع جمهوری اسلامی ایران را تأمین کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل یادآور شد: البته در اینکه هنوز هیچ سند مکتوبی در قالب این توافقنامه وجود ندارد و موضوعات و مطالب به صورت سیال درحال تغییر هستند و امکان تکیه کردن به شایعات مختلف که با هدف عملیات روانی به طور مستمر در ۴ ماه گذشته و همه مراحل گفت‌وگوها انجام می‌شود، در حال حاضر نمی‌توان یک قضاوت روشن و شفاف در مورد این قضیه داشت. وی تأکید کرد: اما آنچه مسلم است، مسأله‌عدم پذیرش گفت‌وگو در خصوص برجام پلاس که منظور از آن مسائل موشکی و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران است که به هیچ عنوان از طرف تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران پذیرفته نشد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: مسائل یاد شده نشان‌دهنده این است که یکی از دستاوردهای تیم مذاکره‌کننده جدید، اجازه ورود به موضوعات فرابرجامی از سوی طرف غربی را نداده است. همچنین در حوزه مسائل راستی‌آزمایی، به نظر می‌رسد که راستی‌آزمایی بسیار قدرتمندی انجام خواهد شد که می‌توان در ارتباط با این موضوع مسائل مالی، بانکی و اقتصادی را نام برد.

امریکا انگیزه لازم را ندارد
محسن پاک‌آیین نیز در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به تلاش‌های علی باقری و تیم مذاکره‌کننده ایرانی، گفت: تیم مذاکره‌کننده ایرانی برای نتیجه‌بخشی گفت‌وگوها تلاش خوبی داشته و هوشمندانه و شجاعانه در عرصه مذاکرات در مسیر تحقق حقوق مسلم مردم ایران که همان لغو تحریم‌ها است حرکت کرده است. وی ادامه داد: درحال حاضر مشکل اصلی مذاکرات کماکان امریکا است که هنوز تصمیم خود را درمورد بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها، آن طور که ایران مد نظر دارد و همچنین دادن تضمین‌های لازم نگرفته است و به نظر می‌رسد انگیزه قوی برای اینکه تحریم‌ها را لغو کند، ندارد.

هنر اصلی علی باقری در مذاکرات
ابوالفضل ظهره‌وند سفیر پیشین ایران در ایتالیا تحلیل خود را اینگونه بیان کرد: نخستین هنر تیم مذاکره‌کننده ایران به ریاست علی باقری این بود که آن را از حالت طرح درآورد و تبدیل به مذاکرات هسته‌ای کرد و نکته دوم اینکه خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران در آنجا ترسیم شد.
وی با اشاره به تلاش امریکا برای بازگشت به میز مذاکرات اظهار کرد: مگر آنها همواره نمی‌گفتند که زمان تنگ است و تهدید می‌کردند که ما از میز مذاکره کنار می‌رویم؟ چرا الان اصرار می‌کنند که سر میز مذاکره باشند؟ چرا دائماً به دنبال این هستند که توافق را تا یکشنبه آینده امضا کنند.
وی با تأکید بر اینکه برجام برای غرب اهمیت دارد؛ برای ما که کشور را معطل برجام نکرده‌ایم اهمیت ندارد، خاطرنشان کرد: این امریکایی‌ها هستند که نیاز دارند این توافق را امضا کنند. تیم مذاکره‌کننده ما هم با آگاهی از این قضیه بر سر میز مذاکرات حاضر شد.

زمین بازی به نفع ایران تغییر کرد
سید مصطفی خوش چشم نیز در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به دستاوردهای علی باقری و تیم مذاکره‌کننده در دولت جدید، گفت: هدف امریکا این بود که بندهای محدودیت هسته‌ای را زیاد و طولانی‌تر کند و موارد موشکی و منطقه‌ای را در آن بگنجاند. اما از ابتدای دولت جدید، تیمی که به مذاکرات رفت، به‌طور مشخص بیان کرد که فقط حاضر است درخصوص برجام سال ۱۳۹۴ بحث کند و اجازه گنجاندن موارد دیگر در آن را نخواهد داد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار داشت: پیش‌نویس‌هایی که طرف ایرانی به مذاکرات برد، در همین راستا بود؛ اینکه امتیازات فرابرجامی پس گرفته شد، به همین معنا بود که زمین بازی را ما تعیین کنیم.
وی بیان داشت: طرف غربی به‌دنبال به‌روز‌رسانی شده برجام ۲۰۲۲ بود، در صورتی که ما به دنبال نقد کردن امتیازاتی بودیم که در برجام ۲۰۱۵ داده بودیم. در هفته اول جنگی درگرفت برای اینکه کدام زمین بازی باید انتخاب شود و در حقیقت از هفته دوم حرف ما به کرسی نشست و در زمینی که ما می‌خواستیم بازی شد.
خوش‌چشم ادامه داد: به این معنا که تعهدات ما حداکثر همان چیزی که در برجام امضا و امتیازاتی که از پیش داده شد، است؛ اما تعهداتی که از طرف مقابل خواستیم، بیش از چیزی بود که در برجام ذکر شده بود. چراکه یکی از شروط ایران همین بود.