زهره افشار
خبرنگار
«بارش‌های پاییز ۱۴۰۰ کمتر از نرمال است و وضعیت 13استان به‌دلیل کم بارشی حادتر خواهد بود.» این بخشی از هشدار رئیس سازمان هواشناسی برای کشاورزانی است که همه‌ساله با شروع فصل زراعی یعنی اول مهر ماه آستین‌ها را بالا می‌زنند و چشم به آسمان می‌دوزند تا بارش‌های پاییزی زمین‌هایشان را سیراب کند و نوید سالی پربرکت را برایشان بدهد. اما با این پیش‌بینی مشخص است کشاورزان سال سختی را پیش رو دارند و باید خود را برای روزهای کم بارش آماده کنند.
در نامه «سحر تاجبخش» رئیس سازمان هواشناسی به معاون برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی آمده است که بارش در فصل پاییز در اکثر مناطق کشور به جز سواحل دریای خزر کمتر از نرمال خواهد بود و سهم ماه‌های مهر و آبان در این کم‌بارشی بیشتر است. در واقع پاییز برای کشاورزان با کمی تأخیر و از نیمه دوم آذرماه شروع خواهد شد و شرایط بارشی پس از آن مقداری متعادل می‌شود و انتظار می‌رود بارش در اکثر مناطق کشور به سمت نرمال برود. بر این اساس استان‌های اصفهان، یزد، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، فارس، هرمزگان، کرمان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خوزستان و ایلام نسبت به سایر استان‌ها از شرایط حادتری برخوردارند. رئیس سازمان هواشناسی البته این را هم تأکید کرده است که میزان صحت پیش‌بینی فصلی حدود 60 تا 70 درصد است و مسئولان جهاد کشاورزی استان‌های کم بارش امیدوارند این‌بار پیش‌بینی‌های هواشناسی درست از آب در نیاید.
خوزستان کشت پاییزه را با تأخیر انجام می‌دهد
خوزستان در سال گذشته با تنش آبی در همه بخش‌ها بویژه بخش کشاورزی اش روبه‌رو بود و به نظر می‌رسد تنش آبی در سال زراعی جدید و حداقل تا نیمی از پاییز همراه این استان باشد. «خدارحم امیری زاده» رئیس جهاد کشاورزی خوزستان می‌گوید: تنش آبی در سال زراعی که در حال تمام شدن است موجب شد 80 درصد کشت دیم 173هکتاری گندم خوزستان نابود شود. به‌گفته وی حدود نیمی از کشت فصلی تابستانه خوزستان به‌دلیل تنش آبی به ثمر ننشست. وی تأکید می‌کند: در حال حاضر نیز خوزستان برای کشت پاییزه با مشکلاتی روبه‌روست. وی می‌گوید: «تمرکز کشت آبی پاییزه خوزستان بر محصولات چغندر قند، کلزا، صیفی‌جات و گندم و جو است. در محصولات گندم و جو سطح زیر کشت 430 هزار هکتار است و مجموع کشت فصلی هم به 630 هزار هکتار می‌رسد. به‌گفته وی مشکلات کشاورزی در حوزه دز خوزستان بیشتر از مابقی مناطق است و این در حالی است که در این منطقه 200 هزار هکتار کشت پاییزه خوزستان قرار دارد.» وی هرچند امیدوار است پیش‌بینی‌ها خیلی درست از آب در نیاید اما تصریح می‌کند: به‌هر جهت اخبار خوبی از بارش‌ها نداریم و ما در خوزستان می‌خواهیم چند راهکار را برای کاهش احتمالی بارش‌های پاییزی در پیش بگیریم. وی با اشاره به اینکه کشاورزانی که در اراضی دیم کشاورزی می‌کنند پس از اولین بار اقدام به کشت می‌کنند تأکید کرد: توصیه ما به کشاورزان این است که امسال کشت را با تأخیر انجام دهند. البته فعلاً نگرانی خاصی برای گندم نداریم چون کشت گندم دیرتر و حدود آذرماه آغاز می‌شود. اما کشاورزان خوزستانی معمولاً کشت چغندر را از 20 شهریور شروع می‌کنند که انتظار داریم آن را به اول مهر موکول کنند وشروع کشت کلزا را از 20 مهر به اول آبانماه بیندازند. وی خاطرنشان می‌کند: هرچند هرروز تأخیر در کشت موجب افت تولید می‌شود ولی با توجه به شرایط کنونی به‌هر جهت از زیان بیشتر جلوگیری می‌کند. ضمن اینکه توصیه همیشگی ما استفاده از بذرهای مقاوم به خشکسالی است. امیری‌زاده می‌گوید: «خوزستان 14 درصد از کل محصولات کشاورزی کشور را با تولید 17.5 میلیون تن انواع محصولات کشاورزی تولید می‌کند.» این استان با وجود تنش آبی در سال زراعی1399-1400 بازهم توانست مقام نخست تولید و خرید گندم را با یک میلیون و 150 هزار تن به خود اختصاص دهد.خوزستان در 12محصول کشاورزی مقام نخست کشوری را دارد.
بارش‌ها باز هم کم است کشاورزان بیمه را فراموش نکنند
آذربایجان شرقی هر چند در زمره استان‌های با تنش آبی بالا به شمار نمی‌رود اما باز هم برای کشت پاییزه خود تغییراتی را در نظر گرفته است. «علی رخ‌افروز» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی به «ایران» می‌گوید:خشکسالی دیگر موضوع جدیدی برای بخش کشاورزی به شمار نمی‌رود و دایمی شده و در بعضی سال‌ها کمتر و در برخی سال‌ها مانند سال گذشته و امسال زور خود را بیشتر نشان می‌دهد. به گفته وی این‌طور که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد امسال علاوه بر کم بارشی باید منتظر پراکنش نامناسب بارش‌ها هم باشیم که بحث پراکنش نامناسب بارش‌ها برای کشت، بیشتر جای نگرانی دارد. در واقع آمدن بموقع بارش خیلی برای کشت‌های پاییزه بویژه دیم حایز اهمیت است. وی تصریح می‌کند: ما کارهای ترویجی و راهکارهای مقابله با کم بارشی باران پاییزی را از مدت‌ها پیش آغاز کرده‌ایم. با توجه به اینکه در پیش‌بینی‌های هواشناسی همیشه احتمال خطا وجود دارد ما تأخیر کشت را در دستور کار نداریم اما از کشاورزان استان می‌خواهیم بیمه خشکسالی را امسال خیلی بیشتر از همیشه جدی بگیرند تا خدای ناکرده در صورت تشدید خشکسالی متحمل خسارت کمتری شوند. از سوی دیگر توصیه کارشناسان این است که امسال کشاورزان بدون شخم زدن که موجب از دست رفتن رطوبت خاک می‌شود اقدام به کشت محصولات کنند. همچنین در حال حاضر ارقام مقاوم به خشکی در دسترس همه کشاورزان است و خیلی خوب هم جواب داده، لذا عقل حکم می‌کند کشاورزان از این ارقام استفاده کنند. رخ‌افروز تصریح می‌کند: «استان آذربایجان شرقی سالانه 4میلیون تن انواع محصولات کشاورزی شامل 1.1میلیون تن محصولات باغی و 2.9 میلیون تن محصولات زراعی تولید می‌کند. در سال گذشته تنش آبی حدود 700 هزار تن کاهش تولید را به بخش زراعت استان تحمیل کرد. به‌عنوان مثال پیش‌بینی‌ها حاکی از تولید 700 هزار تن گندم بود اما عملاً 300 هزار تن گندم به‌دلیل خشکسالی نابود شد.
خسارت یکهزار میلیارد تومانی خشکسالی به خرمای کرمان
استان کرمان نیز دیگر استانی است که در سال زراعی که روبه پایان است با خسارت‌هایی به‌دلیل خشکسالی روبه‌رو شد «حسین صالحی» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان به «ایران» می‌گوید: «استان ما استان خشکی است و در سال زراعی گذشته علاوه بر خشکسالی، سرمازدگی و طوفان نیز خسارت زیادی به بخش کشاورزی زد.» وی تصریح می‌کند: در سال زراعی 1399-1400 تنش آبی 50 هزار تن از کل 200 هزار تن خرمای تولیدی کرمان را نابود کرد که معادل ریالی آن یکهزار میلیارد تومان می‌شود. وی می‌گوید: مروجان ترویجی جهاد کشاورزی توصیه‌های خود را به کشاورزان گفته‌اند اما در نهایت این بهره‌برداران هستند که باید درقالب الگوی کشت توصیه شده فعالیت کنند.» به گفته وی بیشتر کشاورزان کرمانی به جای کشت‌های تابستانه به سمت کشت‌های پاییزی و زمستانه روی آورده اند که بسیار مؤثر است.وی با اشاره به خلأ بیمه محصولات کشاورزی در پوشش و تنوع محصولات، خواستار بازنگری در این بخش به نفع کشاورزان شد.
سیستان کشت دیم ندارد
از سوی دیگر «امان‌الله طوقی» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان هم به «ایران»می‌گوید: به‌دلیل اینکه در استان ما کشت دیم وجود ندارد ما برنامه‌ای برای تأخیر کشت نداریم ولی توصیه‌های همیشگی بخصوص بیمه برای کشاورزان را به آنها گوشزد کرده‌ایم. به گفته وی در سال گذشته تنش آبی 15 هزار هکتار از کشت گندم استان را نابود کرد که به‌دلیل اینکه زیر پوشش بیمه بود خسارت از طریق بیمه جبران شد. وی تأکید کرد: در حال حاضر نیز همه نهاده‌ها، بذر، سم و کود برای کشت زراعی آماده شده است و کشاورزان ما سرموقع به کشت محصولات خواهند پرداخت.

عمدی بودن حادثه حریق تالاب انزلی محرز است

رشت - استاندار گیلان با اشاره به اطفای بیش از 90 درصد محدوده آتش‌سوزی در تالاب انزلی گفت: باتوجه به اینکه عمدی بودن حادثه حریق تالاب انزلی محرز است، مقابله جدی با خاطیان و پیشگیری از تحقق سوءنیت‌ها  باید در دستور کار قرار بگیرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، ارسلان زارع در نشست ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران گیلان با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته برای اطفای حریق در تالاب انزلی از ابتدای وقوع حادثه اظهار کرد: بیش از
۹۰ درصد محدوده آتش‌سوزی اطفا شده ، با توجه به موقعیت تالاب، امکان استفاده از خودروهای آتش‌نشانی وجود نداشت و ناگزیر به استفاده از بالگرد بودیم.
وی از عمدی بودن حادثه حریق در تالاب انزلی با بررسی دقیق دستگاه‌های امنیتی، انتظامی و قضایی و دستگیری دو نفر و اعتراف آنان اشاره و خاطرنشان کرد: سوءنیت افراد برای تصرف اراضی خشک‌شده پس از آتش‌سوزی کاملاً محرز است.

افزایش مساحت خشکسالی در سیستان و بلوچستان

زاهدان - 700 کیلومترمربع به مساحت خشکسالی در سیستان و بلوچستان اضافه شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مدیرکل هواشناسی استان با بیان اینکه بیشتر مساحت جدید درگیر خشکسالی در شهرستان‌های نیمروز و ایرانشهر قرار دارد، افزود: با توجه به تحلیل داده‌های 10 ساله تا ابتدای شهریور ماه، 93 درصد از مساحت استان درگیر خشکسالی هستند.
حیدری با اشاره به درگیر بودن 26 شهرستان استان با خشکسالی، ادامه داد: مساحت خشکسالی در 5 شهرستان دلگان، زابل، فنوج، قصرقند و نیکشهر 100 درصد است. وی تصریح کرد: از ابتدای سال زراعی تاکنون تنها 35 میلیمتر باران در استان باریده که کمتر از شرایط طبیعی بارش است.

لایروبی نهرهای شادگان برای آبرسانی به یک میلیون نخل آغاز شد

آبادان - مدیر جهاد کشاورزی شادگان گفت: لایروبی ۲۵ کیلومتر از نهرهای سنتی این شهرستان برای آبرسانی به یک میلیون نفر نخل خرمای بارور آغاز شد.
به گزارش ایرنا، خلیل منیعات اظهار داشت: عملیات لایروبی نهر عبودیه به طول ۱۵ کیلومتر به منظور آبرسانی به ۴۰۰ هزار اصله نخل خرما انجام می‌شود.
وی افزود: همچنین عملیات لایروبی انهار بوزی و مصفا شادگان نیز به طول ۱۰ کیلومتر آغاز شده است که با اجرای آن آبرسانی به نخلستان‌های این ۲ روستا به شکل بهتری انجام می‌شود. مدیر جهاد کشاورزی شادگان با بیان اینکه ۵۰ میلیارد ریال اعتبار لایروبی نهرهای این سه روستا از سوی بنیاد علوی تأمین شده است گفت: با لایروبی این نهرها یک میلیون نفر نخل خرما احیا خواهند شد.
منیعات بیان کرد: در چند سال گذشته به دلیل لایروبی نشدن انهار فرعی و برداشت غیرمجاز به وسیله موتورپمپ‌ها همچنین انباشت رسوب و زباله در نهرها، آب به حدود ۵۰ درصد نخیلات روستاهای پایین دست نمی‌رسید و بیشتر نخلستان‌های روستاها بر اثر تنش آبی دچار خسارت شدند.  وی لایروبی انهار را عاملی برای بهبود عملکرد در واحد سطح و کاهش هدر رفت آب دانست و افزود: لایروبی نهرهای کشاورزی به احیای زمین‌های بایر و افزایش تولید در بخش کشاورزی کمک می‌کند.
منیعات گفت: قرار گرفتن شهرستان شادگان در انتهای حوضه آبریز رودخانه جراحی در مواقع سیلابی و رهاسازی مقطعی آب منجر به رشد علف‌های هرز و افزایش رسوب‌ در نهرها شده است که برای برطرف کردن این مشکل و تسهیل در آبرسانی به انهار کشاورزی، لایروبی انهار سنتی در دستور کار قرار گرفت.
شادگان یکی از مراکز عمده تولید انواع خرما با بیش از ۵۷ هزار هکتار اراضی قابل کشت است. استعمران، گنطار، بریم، برحی و اشگر از انواع خرمای تولید شادگان است.