رئیس جمهوری با اشاره به اینکه امروز وزارت بهداشت و درمان در صف مقدم مبارزه با ویروس کرونا است، روحیه و برنامه‌ریزی کادر درمان را ستایش کرد و از پرداخت 9 هزار میلیارد تومان کارانه پزشکان و پرستاران خبرداد که 6 هزار میلیارد تومان آن پرداخت شده و 3 هزار میلیارد تومان بقیه آن در هفته‌های آتی پرداخت خواهد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی روز گذشته در جلسه هیأت دولت با بیان اینکه دولت با همه توان در مقابله با این بیماری فعال است و سایر ارکان کشور، نیروهای مسلح، صدا و سیما، قوای دیگر هم در کنار هم هستیم تا از سختی‌های مردم بکاهیم، اظهار کرد: در این مدت همه نیازمندی‌های وزارت بهداشت و درمان، اعم از خریدهای لازم با سختی‌هایی که در زمان تحریم داشتیم، انجام دادیم.رئیس جمهوری در این زمینه تشریح کرد: به محض اینکه وزیر محترم بهداشت به من نامه نوشت که به 150 میلیون دلار برای تأمین بیش از 30 میلیون کیت جدید آزمایشگاهی نیاز داریم، همان لحظه موافقت کرده و دستور دادم و به ایشان گفتم این 150 میلیون دلار در اختیار شماست تا کیت‌های جدید را خریداری و وارد کنیم.
او با بیان اینکه نیازمندی‌های دیگر هم با کمک سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی تأمین شده است، افزود: اکثر نیازمندی‌ها از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ساخته شده و در اختیار مردم قرار داده می‌شود، کما اینکه امروز 22 میلیون ماسک تولید شده و در اختیار مردم قرار داده می‌شود. ونتیلاتورهای مورد نیاز در داخل تولید می‌شود، یا تقریباً یک سوم مقالات مهم علمی راجع به کرونا از سوی دانشمندان ایرانی در مجلات مهم علمی به چاپ رسیده است. رئیس جمهوری درباره پرداخت کارانه پزشکان و پرستاران نیز گفت: سازمان برنامه و بودجه علیرغم مشکلاتی که داشت در این ایام 9 هزار میلیارد تومان اختصاص داد که 6 هزار میلیارد آن تا امروز پرداخت شده و 3 هزار میلیارد هم در هفته‌های آینده پرداخت می‌شود که این امر نشان می‌دهد همه پای کار هستند و تلاش می‌کنند.
پیروزی حق و منطق ایران در لغو تحریم تسلیحاتی
  روحانی در بخش دیگری از سخنان خود، لغو تحریم تسلیحاتی ایران بعد از کارشکنی‌ها و تلاش‌های فراوان امریکایی‌ها را یک پیروزی مهم برای مردم ایران برشمرد و افزود: مهم نیست که با لغو تحریم تسلیحاتی ما چه مقدار سلاح بخریم یا بفروشیم بلکه اهمیت موضوع در این است که منطق حق و حقیقت و منطق قانون و عقلانیت بر زور و قلدری پیروز شد و ملت ایران به حق و حقوق خود رسید.
او با بیان اینکه تلاش امریکایی‌ها و صهیونیست‌ها این بود که همه طرف‌های برجام دست جمعی از آن خارج شوند و شورای حکام و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را وادار به صدور قطعنامه‌ای کنند تا کشورهای دیگر را نیز وادار به خروج از برجام کند، افزود: پس از شکست این تلاش، ترامپ ناچار شد به تنهایی از برجام خارج شود که باید اتفاق مهم و تاریخی به طور دقیق تحلیل و برای مردم توضیح داده شود.
رئیس جمهوری با بیان اینکه تدبیر نظام جمهوری اسلامی و حاکمیت در این زمینه بسیار هوشمندانه و مهم بود، افزود: ما سیاست بسیار پیچیده و حساب شده‌ای را درپیش گرفتیم و قدم به قدم و مرحله به مرحله پیش رفتیم، به گونه‌ای که دوست و دشمن نتوانستند از اقدامات ما ایراد بگیرند.
چرا کشورهای دوست با ایران همراه شدند؟
روحانی با بیان اینکه روزهایی بود که حتی دوستانی مثل روسیه و چین هم نمی‌توانستند از جمهوری اسلامی در دفاع از حقوق حقه‌اش حمایت کنند، گفت: با تدبیر و منطق توانستیم شرایطی را فراهم کنیم که دوستان ما و حتی کشورهای اروپایی در حمایت از حقوق ملت ایران فعال شوند.
رئیس جمهوری، بی‌اعتنایی شورای امنیت به درخواست امریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را اقدامی بی‌سابقه در تاریخ سازمان ملل و شورای امنیت عنوان و تصریح کرد: درست است که مردم امروز در فشار و سختی هستند، اما باید موفقیت‌های کشور در سطح جهانی برای آنان تشریح شود، چرا که شاید همین موفقیت‌ها مرهمی بر سختی‌های مردم باشد.
رئیس جمهوری شکست تلاش‌های امریکا علیه برجام را یکی از مصادیق تحقق جمله تاریخی حضرت امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه «امریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند»، دانست و اظهار کرد: فراموش نکنیم که هر جا پیروزی به دست آوردیم ناشی از وحدت همه ارکان نظام و حمایت مردم و هدایت‌های رهبر معظم انقلاب بوده است.
300 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی
رئیس جمهوری در ادامه با بیان اینکه تنوع صادرات غیرنفتی کشور مانع توفیق دشمن برای ایجاد مانع یا اخلال در صادرات غیرنفتی کشورمان شد، تأکید کرد: امروز با قاطعیت می‌توانیم تلاش‌های امریکا علیه ملت ایران را شکست خورده توصیف کنیم، برای جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه مهم نیست که چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا پیروز شود، چرا که هر دولتی در امریکا بر سر کار بیاید، مجبور است در برابر ملت ایران تسلیم شود. روحانی با بیان اینکه ارزش صادرات غیرنفتی کشور در هشت ساله دولت‌های نهم و دهم حدود 171 میلیارد دلار بوده که از ابتدای دولت یازدهم تا امروز به بیش از 301 میلیارد دلار افزایش یافته است، تصریح کرد: این رقم تا پایان دولت ان‌شاءالله به بیش از دو برابر مدت مشابه افزایش خواهد یافت. این موفقیت نشان از یک حرکت پرنشاط و بالنده دارد که ثابت می‌کند فشار تحریم‌ها باعث شده همه پای کار بیایند و برای پیروزی و پیشرفت کشور تلاش کنند.
او در ادامه با اشاره به اجرای طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و شاغلین، گفت: دولت در سخت‌ترین شرایط مالی دریافتی بازنشستگان را به طور متوسط 77 درصد افزایش داده تا در شرایطی که کرونا برای مردم و بویژه افراد دارای حقوق ثابت مشکلاتی ایجاد کرده، کمکی به مردم شده باشد.
دست همکاری دولت به سوی همه قوا
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، با تأکید بر اینکه امروز وظیفه همگان تلاش برای رفع مشکلات مردم است، گفت: دولت در میانه میدان ایستاده و همه ارکان و دستگاه‌ها باید دولت را در رفع مشکلات و بهبود اوضاع یاری کنند. همه باید توجه داشته باشند که از ورود به مسائل حاشیه‌ای پرهیز کرده و با هم‌افزایی، وحدت و همدلی در راه خدمت به مردم قدم برداریم.
روحانی با تأکید بر اینکه ما نماینده مردم هستیم، مردم ما را انتخاب کردند و وزرای منتخب با واسطه مردم هستند، اظهار کرد: مردم هم رئیس ‌جمهوری و هم مجلس را انتخاب کرده است. ما باید خادم مردم باشیم و کاری کنیم که مردم می‌خواهند. مردم می‌دانند ما در مشکل هستیم و می‌دانند ما دو دست بیشتر نداریم. با یک دست با تحریم مبارزه می‌کنیم و با یک دست هم با کرونا مبارزه می‌کنیم. اگر بخواهد جنجال و حاشیه‌سازی درست شود، نباید اعتنا کنیم، باید بی‌اعتنا از آن بگذریم. روحانی با تأکید بر اینکه باید با وحدت و اتحاد و یکپارچگی، همدلی، هم‌افزایی کار را به پیش ببریم و با اختلاف و با جدایی به جایی نمی‌رسیم، اضافه کرد: ما اعلام می‌کنیم دولت بدون مجلس، دولت بدون قوه قضائیه، دولت بدون نیروهای مسلح، دولت بدون صدا و سیما، دولت بدون بخش خصوصی، دولت بدون مردم نمی‌تواند کاری انجام دهد. دولت هدایت رهبری و حمایت مردم را می‌خواهد، وحدت و اتحاد را می‌خواهد.
او اظهار کرد: دست همکاری به سوی همه قوا و دستگاه‌ها دراز می‌کنیم و اطمینان داریم که با همکاری و همدلی در جنگ تحمیلی اقتصادی همچون جنگ تحمیلی 8 ساله پیروز خواهیم بود. رئیس جمهوری در پایان سخنان خود، با اهدای لوح، از وزرای نیرو، نفت، ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی، کشور و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان مسئولین دستگاه‌های برگزیده در خدمت‌رسانی قدردانی کرد.
مطالبات پرستاران با اولویت پرداخت شود
به دنبال ارائه گزارش از وضعیت پرداخت مطالبات کادر درمان کشور بویژه پرستاران به رئیس جمهوری، حجت‌‌الاسلام والمسلمین روحانی به محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه دستور داد مطالبات پرستاران با اولویت پرداخت شود.
همچنین حجت‌الاسلام حسن روحانی در پاسخ و در پی‌نوشت به نامه و گزارش وزیر بهداشت نوشت: در شرایط بسیار سختی هستیم. راه سنگلاخ، مسیر به سمت قله دشوار و بار بس سنگین است؛ جز صبر و بردباری و ایثار و فداکاری و تدبیر چاره‌ای نیست. دوستان دولت از دکتر نوبخت، دکتر همتی تا دکتر رحمانی فضلی در حد توانشان اقدام‌های مفید و مؤثری انجام داده‌اند. همان‌طور که خطر ویروس را نباید دست‌کم بگیریم، تحریم بی‌سابقه ضد بشری دشمن را هم نباید کوچک بشمریم. هر مسأله مهمی دارید در جلسات رؤسای کمیته‌های روزهای پنجشنبه مطرح کنید، ان‌شاءالله از مشکلات عبور خواهیم کرد. دست همه فداکاران و مدافعان سلامت را می‌بوسم.

بــــرش
پیام روحانی به مناسبت هفته نیروی انتظامی

رئیس جمهوری در پیامی به مناسبت هفته نیروی انتظامی، حضور در پهنه گسترده جغرافیای ایران و ایجاد فضای امن و آرام در شهرها، روستاها و نقاط مرزی را بخشی از مأموریت‌های این نیروی خدوم دانست و گفت: نیروی انتظامی در شرایط گوناگون کشور به خوبی از عهده مأموریت خود برآمده و تحسین و رضایت مردم را کسب کرده است. به گزارش ایرنا، در پیام روحانی آمده: نقش و مأموریت نیروی انتظامی تنها به برقراری نظم و حفظ امنیت اجتماعی محدود نمی‌شود بلکه جان برکفان این نیرو در همراهی و هم‌افزایی با سایر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، در پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی نیز گام‌های بلندی برداشته‌اند. روحانی با اشاره به کمک نیروی انتظامی در شرایط کرونایی نوشته: اینجانب موفقیت‌های به دست آمده را ارج می‌نهم و با تبریک هفته نیروی انتظامی به خانواده معظم شهدای ناجا، سلسله مراتب فرماندهی و همه پرسنل تحت پوشش، اعلام می‌دارم که دولت جمهوری اسلامی ایران همواره پشتیبان نیروی انتظامی خواهد بود و اطمینان داریم که این نیرو با پیروی از تدابیر فرماندهی معظم کل قوا و سیاست‌های عالیه نظام جمهوری اسلامی، مسیر رشد و تعالی را با سرعتی مضاعف طی خواهد کرد و همچنان مأمن و پناهگاه مردم خواهد ماند.

گروه سیاسی / «لوئیس آرسه»، سیاستمدار اقتصاددان بولیوی یک سال پس از ماجرای کودتای نظامی علیه «اوو مورالس» که به بهانه تقلب در انتخابات فراز و فرودهای زیادی را رقم زد، پیروز انتخابات اخیر ریاست جمهوری این کشور شد.  یک سال پیش زمانی که انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد، «اوو مورالس»، رئیس جمهوری مستعفی این کشور متهم به تقلب در انتخابات شد و پس از آن به واسطه کودتایی از قبل برنامه‌ریزی شده، کشور را ترک کرد؛ رویدادی که به تشکیل دولتی موقت به ریاست «جنینه آنیس» منجر شد تا برگزاری انتخاباتی دیگر، اعتراضات حاصل از این کودتا را فرو بنشاند، هرچند که این انتخابات دوبار به‌ دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد و «جنینه آنیس» در دی ماه سال گذشته استعفای خود را اعلام کرد. این چنین بود که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روز یکشنبه گذشته به همه اما و اگرها پایان داد و «لوئیس آرسه» به عنوان میراث دار «اوو مورالس»، رئیس جمهوری مستعفی بولیوی در انتخابات اخیر توانست با پیروزی قاطع سایه امید را بر سر حزب چپگرای «حرکت به سوی سوسیالیسم» بیفکند.
«آرسه» که پیش‌تر به عنوان چهره کلیدی در دولت‌های مختلف «مورالس» شناخته می‌شد، لقب معمار اصلی اصلاحات اقتصادی این کشور را طی سال‌هایی که حزب متبوعش بر سر قدرت بود، یدک می‌کشید و حالا که قدرت را در اختیار گرفته بر تداوم سیاست‌های قبلی و احیای روابط خارجی بولیوی با کشورهایی که پیشتر در زمره کشورهای نزدیک به شمار می‌آمدند، تأکید کرده است. چه به دنبال کودتای راستگرایان علیه «اوو مورالس» بولیوی و انتقال قدرت به «جنینه آنیس» رئیس ‌جمهوری موقت این کشور، مناسبات میان بولیوی و کشورهایی همچون ایران، کوبا و ونزوئلا بشدت کمرنگ شد، چنان که در خرداد ۱۳۹۹، دولت بولیوی سفارتخانه‌ خود در ایران را به بهانه کاهش هزینه‌های مالی تعطیل کرد؛ اقدامی که هر چند رئیس جمهوری دولت موقت این کشور مدعی شد که انجام آن نشانه هیچ سوء نیتی نبوده است.
حالا رئیس جمهوری جدید در نخستین سخنان خود بعد از پیروزی در انتخابات در گفت‌وگویی با روزنامه اسپانیایی «افه» اعلام کرده است که به محض در دست گرفتن قدرت در نیمه دوم ماه نوامبر آینده (آبان ماه) روابط دیپلماتیک با کشورهای ایران، کوبا و ونزوئلا را از سر خواهد گرفت. این در حالی است که مقام‌های دیپلماتیک ایران با استقبال از برگزاری انتخابات آرام بولیوی و نتیجه آن ابراز امیدواری کرده‌اند که روابط تهران و «لاپاز» بار دیگر احیا شود. «محمدجواد ظریف» در پیامی توئیتری در واکنش به نتایج انتخابات ریاست جمهوری بولیوی نوشت: «به مردم قهرمان بولیوی صادقانه‌ترین تبریکات خود را به خاطر پیروزی در برابر نقشه‌های بی ثبات کننده امپراطوری یانکی ابراز می‌کنم. تبریک به رئیس جمهوری منتخب «لوئیس آرسه» و معاونش «دیوید چوکه ئوآنکا» به دلیل این پیروزی ارزشمند مردمی.» ظریف همچنین روز گذشته تلفنی با مورالس، رئیس جمهور پیشین بولیوی، پیروزی حزب او را در صحنه سیاسی این کشور به وی تبریک گفت و با آرزوی موفقیت برای دولت جدید آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای گسترش روابط فیمابین در دولت قانونی جدید بولیوی  مورد تأکید قرار داد. سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم برگزاری انتخابات بولیوی در فضایی آرام و با مشارکت چشمگیر رأی‌دهندگان را به مردم این کشور و منتخبان این رقابت‌های انتخاباتی تبریک گفت.
رئیس جمهور جدید بولیوی در حالی درباره از سرگرفتن رابطه با ایران سخن گفته است که ایران در دوره رهبری «مورالس» به دلیل فشارهای ناشی از تحریم‌های اقتصادی نتوانسته بود یک کانال مالی تأثیرگذار تشکیل دهد و به رغم جایگاهی که رئیس جمهور وقت بولیوی برای ایران قائل بود، این مناسبات اقتصادی با هدف تأمین منافع دوجانبه برقرار نشد.
حفظ نفوذ در امریکای لاتین
امریکای لاتین از جمله حوزه‌هایی است که به دلیل بهره مندی از ظرفیت بالای اقتصادی در عرصه بین‌المللی همواره مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله ایران بوده است، هرچند این منطقه در دهه‌های گذشته به دلیل مجاورت جغرافیایی به عنوان حیات خلوت امریکا شناخته می‌شد، اما بعدها زیر سایه تحولات جدید، مناسبات کشورهای این منطقه با سایر کشورها در نقاط جغرافیایی جهان دستخوش دگرگونی شد؛ مقام‌های ایرانی با در نظر گرفتن چنین تحولاتی در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند که از منظر اقتصادی و سیاسی روابط خود را با کشورهای این منطقه گسترش دهند. روابط اقتصادی ایران با کشورهای حوزه امریکای لاتین از جمله ونزوئلا، بولیوی و کوبا بویژه در دولت یازدهم و دوازدهم با اعزام هیأت‌های مختلف ایرانی به این کشورها، برگزاری نشست‌های تجاری، تفاهم در دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف، ‌مذاکرات درباره توسعه روابط تجاری با سازمان‌های مربوطه، توسعه صادرات، افزایش ابزارهای تشویق صادراتی و دیگر راهکارها پیگیری شد و با توجه به ظرفیت‌های بالقوه به منظور تأمین منابع اقتصادی ایران، توسعه همکاری اقتصادی با این کشورها در دستور کار قرار گرفت. واردات مواد غذایی از جمله گوشت و نیز برخی دانه‌های گیاهی صادرات در بخش‌هایی همچون خشکبار، فرش، محصولات دارویی، لوازم و تجهیزات پزشکی، خدمات فنی و مهندسی و زمینه‌های بیوتکنولوژی از جمله محورهای سال‌های اخیر همکاری اقتصادی ایران با کشورهای حوزه امریکای لاتین بوده است؛ پیش‌تر حضور ایران در اقتصاد بولیوی از طریق سرمایه‌گذاری و حمایت‌های تکنولوژیکی در پروژه‌های صنعتی مانند کارخانه‌های لبنیات، کشاورزی، معدن و ساخت سدها توسعه یافته  بوده است؛ در سال‌های گذشته تحت تأثیر تحریم‌های فزاینده امریکا علیه ایران دور زدن تحریم‌ها از سوی ایران در امریکای لاتین یکی از مواردی بوده است که امریکا همواره علیه آن موضعگیری کرده است؛ چه ناظران معتقدند دور زدن تحریم‌های جهانی با هدف دسترسی ایران به بازارهای جدید و مواد خام صورت می‌گیرد. با این حال ایران همواره تلاش کرده که نفوذ خود  را در امریکای لاتین  حفظ کند.

گروه سیاسی/ «متأسفم که امروز الفاظی از افرادی می‌شنویم که در گذشته از دشمنان خود در خارج کشور می‌شنیدیم... متعجم چرا برخی سکوت کرده‌اند؟» این، تأسف و تعجب محمود واعظی از توهین‌های اخیر به رئیس جمهوری است، توهین‌هایی که تا مرز فحاشی و درخواست اعدام برای رئیس جمهوری نیز پیش رفته است، آن هم از سوی کسانی که هم به کسوت شخصی و هم شخصیت حقوقی، انتظار قانونمداری و موقع‌شناسی از آنان می‌رود. رئیس دفتر رئیس جمهوری که پس از جلسه روز گذشته هیأت وزیران در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، این را هم اضافه کرد که «رئیس جمهوری در شب شهادت امام حسن(ع)، درباره این امام صحبت کردند و به یکی از مسائلی که اشاره کرد، صلح امام بود؛ البته رئیس جمهوری این موضوع را وارد مسائل سیاسی کشور نکرد، اما اشکال جایی است که عده‌ای از این صحبت‌ها تفسیر سیاسی کردند.» به راستی سؤال هم این است که چرا در بحبوحه جنگ اقتصادی امریکا و کرونا، برخی از هر اظهارنظر دینی و تاریخی، بهانه‌ای برای حمله به رأس قوه مجریه می‌تراشند؟ در شرایطی که به گفته روحانی «با یک دست با تحریم مبارزه می‌کنیم و با یک دست هم با کرونا مبارزه می‌کنیم.» در میانه چنین شرایطی، چرا برخی از هر فرصتی برای تلخکامی بیشتر مردم استفاده می‌کنند؟
یک پاسخ می‌تواند واقعیتی باشد که سه‌شنبه گذشته علی ربیعی، سخنگوی دولت به آن اشاره کرد. او با طرح این سؤال که «در شرایطی که بیش از هر زمانی در تلخ‌ترین فشارهای بین‌المللی قرار داریم و تلخ‌ترین فشارها به زندگی مردم وارد می‌شود، چه کسانی از دولت‌زدایی نفع می‌برند؟» مخالفان جمهوری اسلامی و طیفی از معارضان داخلی دولت را جریان‌هایی توصیف کرد که برای دولت زدایی، در یک راستا حرکت می‌کنند، ولو اینکه بهانه اظهاراتی که ربیعی «محفلی» توصیف کرد، رقابت‌های سیاسی یا انتخابات 1400 باشد.
سخنگوی دولت، همچون سایر ارکان دولت، بر حق نمایندگان برای استیضاح و سؤال و نظارت تأکید کرد، اما اضافه کرد که توهین نشانه درونی نکردن فرمایشات مقام معظم رهبری از سوی برخی نمایندگان است. او حتی اظهارنظر مبنی بر اینکه رئیس جمهور نفوذی است را یک خجالت ملی و به نوعی توهین به شعور ملت و صندوق رأی دانست و گفت «نفوذ در افراط و به هم‌زدن اوضاع نهفته است.»
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری هم دیروز در دیدار با مجمع نمایندگان استان خراسان شمالی تأکید کرد: مجلس شورای اسلامی علاوه بر ایفای وظایف ذاتی خود می‌تواند فضای سیاسی کشور را مدیریت کند قطعاً تریبون مجلس می‌تواند فضای آرامش و همدلی و همراهی را به جامعه القا کند.
رئیس دفتر رئیس جمهوری گفت: مجلس جایگاه بالایی دارد و مورد احترام است و دولت با مجلس تعامل می‌کند، اما تعدادی از نمایندگان به جای قانونگذاری وارد مسائل حاشیه‌ای شدند و سعی در انحراف افکار عمومی دارند. به گزارش ایسنا، محمود واعظی درباره هجمه به دولت پس از اظهارات رئیس جمهور درباره صلح امام حسن (ع) اظهار کرد: کسانی که برداشت غلطی از این صحبت‌ها کردند باید خود را اصلاح کنند. رئیس جمهور در شب شهادت امام حسن(ع)، درباره این امام صحبت کردند و به یکی از مسائلی که اشاره کرد، صلح امام بود؛ البته رئیس جمهور این موضوع را وارد مسائل سیاسی کشور نکرد، اما اشکال جایی است که عده‌ای تفسیر سیاسی کردند از این صحبت‌ها.
وی ادامه داد: متأسفم که امروز الفاظی از افرادی می‌شنویم که در گذشته از دشمنان خود در خارج کشور می‌شنیدیم. طبیعی است که امریکا و اسرائیل با این ادبیات صحبت کنند، اما هیچ وقت تهدید به مرگ و اعدام رئیس جمهور یا فحاشی در ادبیات برخی مسئولان کشور اینگونه نبوده است و من متعجم چرا برخی سکوت کرده‌اند. در حالی که حتماً باید اعتراض به این صحبت‌ها نشان داده شود. وی با بیان اینکه ما در دولت این صحبت‌ها را به کلیت مجلس مرتبط نمی‌دانیم اظهار کرد: تعدادی از نمایندگان مجلس می‌خواهند موجب شکاف مجلس و دولت شوند که ما باید در این زمینه هوشیار باشیم. من به آنها توصیه می‌کنم اگر مخالف دولت هم هستند ادب و اخلاق اسلامی را رعایت کرده و فحاشی نکنند.
هاشمی طبا: ذالنور زودتر از بقیه با امریکایی ها دست می دهد
اما تنها اعضای دولت نبودند که از توهین‌ها و اظهارنظرهای خارج از عرف اخلاقی و سیاسی برخی از نمایندگان، بویژه مجتبی ذوالنوری برآشفتند. مصطفی هاشمی‌طبا، نامزد انتخابات ریاست جمهوری گذشته نیز در واکنش به توهین‌های اخیر به نامه نیوز گفت: «اگر نظام تصمیم به مذاکره بگیرد همین آقای ذوالنوری زودتر از بقیه با امریکایی‌ها دست می‌دهد. فکر نکنیم برخی‌ها خیلی انقلابی هستند، خیر این‌طور نیست. می‌گویند شاعری وام گرفت، شعرش آرام گرفت.»
هاشمی‌طبا با این مثل که «شاعری وام گرفت، شعرش آرام گرفت» می‌خواهد به اقتصاد سیاسی این رفتارها اشاره کند، اما واقعیت این است که اعضای دولت وارد این مقوله‌ها نشده‌اند و تنها با اشاره به شرایط خطیر کشور، همگان را به وحدت و همکاری و همدلی توصیف کرده‌اند، مانند آنچه روز گذشته رئیس جمهوری در جلسه دولت گفت. این همان چیزی است که واعظی نیز به آن اشاره کرد.
واکنش علمای قم به حملات غیرمنصفانه علیه دولت
تنی چند از علما و فضلای قم هم از حملات غیرمنصفانه و بی نزاکتی در نقد خدمات دولت و همچنین افراطی‌گری و استفاده از الفاظ اختلاف برانگیز و برهم زننده آرامش جامعه انتقاد کرده و همگان را به رعایت عدالت و انصاف در داوری نسبت به خدمات مسئولان نظام فراخواندند. به گزارش ایرنا، آیت‌الله سید محمد غروی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه نقد دولت باید منصفانه و عالمانه باشد، نه تخریبی و دشمن شاد کن، گفت: در این شرایط، تضعیف دولت، در حقیقت تضعیف نظام است. همه مسئولان باید با وحدت وهمدلی و دوری از مناقشات سیاسی دست به دست هم داده و از فشارهایی وارد شده بر مردم بکاهند.
حجت‌الاسلام محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم هم گفت: متأسفانه مجلس یازدهم تاکنون نه تنها با دولت آنگونه که باید همکاری نکرده، بلکه در برابر دولت قرار گرفت و مشکلات مردم بیشتر شد و قاطبه علما و عقلای حوزه‌های علمیه از حرکت‌های افراطی اخیر استقبال نمی‌کنند، بلکه انتقاد هم دارند. طرح مباحثی مانند اعدام، قتل و وارد شدن در دعواهای سیاسی و جناحی از سوی یک روحانی آن هم در رأس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، چنین در اذهان وانمود می‌کند که راه‌های تعقل، خرد و عقلانیت در کشور بسته شده و باید به سمت جدل، حرکت‌های احساسی، افراط‌ گرایانه و عصبانیت حرکت کرد.
حجت‌الاسلام سید محمدصادق علم‌الهدی استاد سطح عالی حوزه علمیه قم نیز با اشاره به اینکه همه مردم ایران سوار یک کشتی هستند، از مسئولان کشور خواست در انتقادات خود ادب را رعایت و حریم همدیگر را حفظ کنند. وی از مسئولان نظام خواست به تأسی از بزرگان دینی از حرکات احساسی در نقد و انتقادات و اظهار نظرها پرهیز کنند.
آیت‌الله سیدمحمد سجادی از اساتید برجسته و فقهای حوزه علمیه قم  هم گفت: در شرایطی که دولت به دلیل مواجهه با بیماری کرونا از یک طرف و محاصره و تحریم‌های اقتصادی دشمنان اسلام و انقلاب از سوی دیگر، در وضعیت بسیار سخت و دشواری قرار گرفته، برخی هجمه‌ها، تخریب‌ها، تهمت‌ها و اظهار نظرها، بی انصافی و به ضرر کشور است.
روایت واعظی از کاهش قیمت ارز
رئیس دفتر رئیس جمهوری همچنین در ادامه گفت وگو با خبرنگاران در حاشیه جلسه هیأت دولت درباره دلایل کاهش قیمت ارز گفت: ما همواره گفته‌ایم این قیمت‌ها واقعی نیست، دولت مخالف افزایش قیمت ارز بوده و در برابر آن مقاومت کرده است. بارها رئیس جمهوری در ستاد اقتصادی دولت به رئیس بانک مرکزی دستور داده است که برای کاهش و واقعی کردن قیمت دلار تلاش کند. از اسفند سال گذشته تا خرداد امسال صادرات غیر نفتی ما متوقف شد و صادرات نفتی هم به حداقل رسیده است؛ اما خوشبختانه صادرات دوباره از سر گرفته شده و ارزهای حاصل از صادرات هم در حال بازگشت است. ارز به سامانه نیما بازگشته و پول‌های مسدود شده ما در خارج از کشور باز شده است. برخی عوامل سیاسی هم موجب شده قیمت‌ها کاهش یابد البته کالاهایی که با افزایش قیمت ارز قیمت آنها افزایش یافته هم باید به قیمت واقعی خود برگردند. اعتقاد ما این است که باید قیمت ارز و سکه به قیمت واقعی خود برگردد.
عکس‌العمل وزیر بهداشت سیاسی نیست
واعظی در باره انتقادهای وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: وزیر بهداشت خوب می‌داند که چقدر دستگاه‌های اجرایی برای مقابله با کرونا همراهی کردند با وزارت بهداشت و شخص وزیر. وی با بیان این که قبول دارم وزیر بهداشت زیر فشار خیلی زیادی است  افزود: در این شرایط عکس‌العمل وزیر بهداشت و همکارانش را نباید سیاسی فرض کنیم به هر حال وقتی به کسی فشار می‌آید این فشار به گونه‌ای خود را نشان می‌دهد. من به همه دستگاه‌های دیگر توصیه می‌کنم که همکاری خود را با وزارت بهداشت ادامه دهند و به وزیر بهداشت توصیه می‌کنم آرامش بیشتری داشته باشد و موضوعات مدنظر خود را در جلساتی که هر هفته مخصوص کرونا برگزار می‌شود مطرح کند.

بــــرش
آلمان یکی از شرکای سنتی تجاری و اقتصادی ایران بوده است

محمود واعظی عصر سه شنبه در دیدار «هانس اودو موتسل» سفیر جمهوری فدرال آلمان در تهران با اشاره به خروج امریکا از برجام اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران درصورتی به تعهدات خود در برجام پایبند است که طرف‌های مقابل هم باید به آنچه تعهد کرده‌اند، متعهد باشند. به گزارش ایسنا، رئیس دفتر رئیس جمهوری با اشاره به زمینه‌های متعدد همکاری تهران-برلین در بخش‌های مختلف سیاسی، تجاری و انساندوستانه، تأکید کرد: آلمان یکی از شرکای سنتی تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بوده و تهران از گسترش همکاری‌های مشترک استقبال می‌کند. وی با اشاره به مشارکت آلمان در مذاکرات هسته‌ای، تصریح کرد: با اقدامات مخرب و کارشکنی‌های امریکا حفظ برجام از شکل گیری آن سخت‌تر شد و کشورهای باقیمانده در برجام در تعامل با یکدیگر و حمایت جامعه جهانی موجب حفظ این توافق بین‌المللی شد. «هانس اودو موتسل» سفیر جمهوری فدرال آلمان در تهران نیز در این دیدار با اشاره به تاریخ و فرهنگ غنی و نقش پررنگ جمهوری اسلامی ایران در منطقه، گفت‌وگوی میان فرهنگ‌ها و کشورها را بسیار مهم توصیف و ابراز امیدواری کرد که در زمان حضور خود در تهران، مناسبات دو کشور گسترش یابد. وی با اشاره به مشکلات منطقه، گفت‌وگو را گامی مؤثر برای برون رفت از چالش‌های موجود دانست.

ترجمه: گروه جهان
در فاصله 12 روز مانده به انتخابات، اغلب رسانه‌های جهان به 20 ژانویه، روزی که رئیس جمهوری جدید امریکا باید کلید کاخ سفید را به دست گیرد و وارد آن شود، می‌اندیشند.
زمانی که رئیس جمهوری جدید امریکا باید تصمیم بگیرد، در چهار سال پیش رو قصد دارد دست به چه تغییراتی در کشور خود بزند و سیاست خارجی خود را چگونه مدیریت کند. در اینجا به طور خلاصه به دیدگاه‌های 6 روزنامه نگار و کارشناس رسانه‌ای معتبر جهان را که به جهان 4 سال بعد، که احتمال دارد ترامپ در آن رئیس جمهوری امریکا باشد و یا به عکس بایدن سکان هدایت امریکارا به دست گرفته باشد، پرداخته‌ایم.   ‌

آیا بایدن امریکایی‌ها را متحد می‌کند

مایکل لو
عضو هیأت سردبیری نیویورکر
شکاف موجود در جامعه امروز امریکا، شاید به‌واسطه ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» نمود بیشتری یافته است. اما در واقع ادامه روندی چند دهه‌ای است که «ترامپ» شتاب بیشتری به آن بخشیده است. در هسته اصلی این تغییرات ما شاهد شکاف‌های جدی نژادی، قومی، مذهبی، جغرافیایی و فرهنگی بوده‌ایم که ناشی از وابستگی‌های انسان‌های جامعه به احزاب بوده است. در این فرآیند چند دهه‌ای، به علل مختلف رأی‌دهندگان سفیدپوست بویژه محافظه‌کاران مذهبی و افراد فاقد تحصیلات عالی و افراد مسن، جذب افکار حزب جمهوریخواه شده‌اند. در حالی که رنگین‌پوست‌ها، سکولارها، تحصیلکرده‌ها، ساکنان شهرها و جوانان نیازهای خود را در ایدئولوژی حزب دموکرات پیدا کرده‌اند. در این چند دهه اتفاق دیگری نیز در جامعه امریکا رخ داده است که امروز بیش از هر زمان احساس می‌شود. از اوایل دهه 1960 جامعه امریکایی به سمت فرد‌گرایی رفت. ماحصل آن از بین رفتن روابط جامعه با خانواده بود. اما این الگو روز به روز بیشتر باعث قطع ارتباط امریکایی‌ها با یکدیگر شد. طوری که مشارکت‌های اجتماعی رو به زوال گذاشت و هنجارهای متقابل رایج بین انسان‌ها همانند صداقت و اعتماد کاهش چشمگیری یافت و انسان‌ها رو به خود آوردند. در حالی که جامعه امروز امریکا به جای تکیه بر فرد‌گرایی نیازمند «ما شدن» است. «ترامپ» که با شعار «نخست امریکا» در انتخابات 2016 پیروز شد، بخشی از تفکری است که فردیت بر آن حاکم است.
آنچه به روشنی در دوره «ترامپ» مشهود بود، حضور رئیس‌جمهوری خود شیفته در کاخ سفید بود که تکیه کلامش «من» بود. «بایدن» در کارزار انتخاباتی خود نشان داده، این نکته را دریافته است. او در سخنرانی‌های خود بارها این جملات را به کار برده که «امریکا تبدیل به جایی خطرناک شده است»، «اعتماد بین مردم امریکا رو به زوال گذارده است. امید کلمه‌ای دست‌نیافتنی است. امریکایی‌ها به جای اینکه یکدیگر را مخالف اعتقادات خود بدانند، آنها را دشمن خود می‌پندارند.» بنابراین او اگر پیروز انتخابات 3 نوامبر باشد، یکی از نخستین وظایفش گام برداشتن در جهت تغییر دیدگاه‌های مردم نسبت به نوع حمایت‌های حزبی است که دموکراسی نیز از آن متأثر می‌شود.
منبع: Newyorker

بایدن تا چه حد می‌تواند دنیا را نجات بدهد؟

کمال درویش
نظریه‌پرداز سیاسی و رسانه‌ای
از دید جهان آزاد شکی نیست که دونالد ترامپ باید برود تا امریکایی‌ها و به واقع جهانیان نفس بکشند اما سؤال اصلی موجود که این روزها دائماً نادیده گرفته می‌شود، این است که جو بایدن که گمان می‌رود شکست‌دهنده ترامپ و رئیس جمهوری «دموکرات» بعدی امریکا باشد، تا چه حد می‌تواند دنیایی را پدید آورد که جهانیان در عصر پساترامپ به خلق آن امیدوارند.
اگر ترامپ پیروز شود، شاید قدری دندان‌های درنده‌اش را بساید و از برخوردها بکاهد و حتی به برقراری یک صلح نصف و نیمه با چینی‌ها و کره شمالی‌ها همت گمارد اما او در‌مورد ایده‌های بنیادینی که درباره برتری‌جویی‌های اقتصادی چین، بمب اتم‌سازی‌های کره شمالی و خشونت‌طلبی‌های القاعده و داعش دارد، هرگز قدمی به سمت عقب برنمی‌دارد و با نیمی از جهان سر «جنگ عقیدتی» دارد. در چنین فضایی ایده‌های پوپولیستی و ملی‌گرایی افراطی ترامپ که دلیل اصلی پیروزی او در انتخابات 2016 بودند و بعداً زیر سایه «کرونا»ی بدخیم و نژادپرستان قاتل امریکایی محو و کم‌ارزش شدند، فقط تا یک حد معین توسط بایدن قابل ملایم شدن خواهند بود. بایدن همین حالا هم اگر بخواهد همه معادلات و کنش‌هایی را که امریکا بر آنها استوار بوده، تغییر دهد، دست‌کم به دو سال زمان نیاز خواهد داشت و تازه باید پرسید او چقدر می‌تواند از روابط خصمانه سال‌های اخیر امریکا با چین بکاهد. با چینی‌ها که آشکارا درصدد تسخیر بازارهای جهانی و شکست دادن امریکا در رقابت‌های بزرگ اقتصادی است. شاید بایدن بسیاری از روابط و همکاری‌های مخدوش شده امریکا با اروپا و امریکای جنوبی را ترمیم نسبی کند، اما در زمانه‌ای که کمپانی‌های امریکایی و اروپایی رقابتی غیر‌قابل اجتناب برای تسخیر بازارهای دیجیتال و تولید وسایل الکترونیک دارند، چطور می‌توان همه چیز را به‌طور محبت‌آمیز و با هر دو دست به اروپایی‌ها هدیه کرد. امریکا می‌تواند در‌صورت ظاهر از لشکرکشی‌های خود در خاورمیانه بکاهد اما هر قدمی که به سمت عقب بردارد، جای پای روسیه را در این منطقه حیاتی از جهان بارزتر و عمیق‌تر خواهد کرد. بایدن مردی است که وظیفه دارد رویکردهای سبعانه ترامپ را ملایم کند اما احتمالاً برای انجام این کار بهای گزافی خواهد پرداخت و آن سست‌تر شدن جایگاه امریکا در جنگ‌های حیثیتی و سیاسی است. مسأله‌ای که دموکرات‌ها همیشه به آن شهره بوده و بابت‌اش سال‌ها ملامت شده‌اند.
منبع: Project Syndicate

برای ترامپ دموکراسی کوچک‌ترین اهمیتی ندارد

هریش خاری
سردبیر روزنامه تریبیون
تا انتخابات امریکا فرصت اندکی مانده اما جهان بیرونی و بنیادهای دموکراتیک از حالا تصمیم خود را گرفته و مایلند که دونالد ترامپ ناکام شود و ریاست جمهوری به جو بایدن برسد. دلیل آنها برای این نگرش بسیار ساده و صریح است؛ ترامپ طی چهار سال اخیر هر چیزی را که ناقض دموکراسی است، در عملکرد خود بروز داده است. امریکایی‌ها در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم هر ایده و نظریه‌ای را که حاکی از اهمیت دموکراسی است، تبلیغ کرده‌اند و هرچند این فقط یک ظاهرسازی بوده اما ترامپ همین دستاوردهای صوری را هم زیر پاهای سنگینش له کرده است.
اصولاً رؤسای جمهوری قبلی امریکا که به حزب دموکرات تعلق داشتند، در حرف و سخن همیشه منادی آزادی بوده‌اند و از جان اف.کندی در دهه 1960 تا باراک اوباما در دهه 2010 جملگی از اهمیت برقراری روابط دیپلماتیک سالم بدون هیچ نگاه برتری‌خواهانه صحبت کرده‌اند اما ترامپ از زمان روی کار آمدن در کاخ سفید، همه ملاحظات موجود و منطقی را محو کرده است. برای او نمادی که از امریکا در صورت عدم رعایت دموکراسی و نادیده گرفتن پیمان‌نامه‌های قبلی صلح و همکاری حاصل می‌آید، کوچک‌ترین اهمیتی ندارد و حتی بارها گفته است که دموکراسی جزء و عضوی از سیاستگذاری‌های جهانی نیست. این در حالی است که یک رهبر فکور و منصف باید ابتدا و حتی در صورت ظاهر و در اظهاراتش اهمیت دموکراسی را گوشزد و در حفظ آن کوشش کند. جامعه امریکا طی چهار سال زمامداری ترامپ از درون و ریشه لرزیده و هرگز با آرامش قرین نبوده و به نظر می‌رسد که او حاضر است به قیمت قدرتمند جلوه کردن هر چیز، دیگری را قربانی کند و تصویر و تجسم بعدی حاصل از این نگرش هم برای او کوچک‌ترین اهمیتی ندارد. ترامپ سخنران توانایی است ولی حرف‌هایش فاصله‌ای چشمگیر با واقعیت دارد و سیاستگذاری‌های جهانی‌اش سبب شده اکثر نقاط جهان و کشورها و ملت‌ها، امریکا را دشمن اول خویش بینگارند و این طریق عقل و شرط موفقیت برای یک رئیس جمهوری موفق نیست؛ عنوانی که ترامپ صدها فرسخ با آن فاصله دارد.
منبع: The Wire

میراث‌ «ترامپ» برای جهان

اکبر شهید احمد
کارشناس سیاست خارجی‌ هافینگتون پست
هر چهار سال یکبار جهان به نظاره انتخاباتی در امریکا می‌نشیند که هیچ نقشی در آن ندارد، اما به نسبت محافظه کار یا لیبرال بودن برنده انتخابات تأثیر زیادی بر سرنوشتش می‌گذارد. پیروزی احتمالی «دونالد ترامپ» نخستین تأثیری که بر جهان می‌گذارد، تأثیر منفی او بر نهادهای دموکراتیک در جهان است. زیرا دموکراسی تنها برگزاری انتخابات نیست. آنچه دموکراسی را می‌سازد، حقوق، قوانین و نهادها هستند. زمانی که «ترامپ» حاضر به پذیرش انتقال مسالمت آمیز قدرت نیست، نه تنها به قوانین موجود حمله می‌کند که با این دست اظهارات، باعث می‌شود جهان اندک اندک به سمتی پیش رود که رهبران اقتدارگرا به این نتیجه برسند که می‌توانند بدون نگرانی از مورد بازخواست قرار گرفتن، به قوانین حمله کرده و دست به اقداماتی مشابه «ترامپ» بزنند. یکی از آنها «ژایر بولسونارو» است که اگر «ترامپ» پیروز شود، می‌تواند به اقدامات غیر محیط زیستی و دموکراتیک خود ادامه دهد. مشابه این رویداد ممکن است در هند روی دهد. جایی که «نارندرا مودی» و متحدانش با ابراز ترس از مسلمانان دست به حملات بی وقفه به رسانه‌های مستقل که نه فقط به نقد دولت هند که به نقد «ترامپ» پرداخته‌اند، می‌زند. در حالی که به گفته فعالان سیاسی هند، ترس از انتقادات بین‌المللی بویژه از سوی امریکا می‌توانند اقدامات دولت «مودی» علیه مسلمانان را محدود کند. به قدرت رسیدن مجدد «ترامپ» باعث می‌شود او در اقدامات افراطی خود جسارت بیشتری پیدا کند و با شدت بیشتری به سیاست‌هایی که در چهار سال گذشته داشته است، دست بزند. از همین رو پیروزی او می‌تواند باعث الهام بخش شدن او برای پوپولیست‌های اروپا شود. به احتمال بسیار زیاد، اگر «ترامپ» فرد پیروز انتخابات 3 نوامبر باشد، راستگرایان افراطی و پوپولیست اروپا با شدت بیشتری سیاست‌های مهاجرستیزانه و اسلام ستیزانه خود را پیش می‌برند و طرفداران تئوری‌هایی نظیر «کیوانان» با سرعت بیشتری در قاره سبز پراکنده خواهند شد. از دیگر سو، آشفتگی‌هایی که «ترامپ» در عرصه جهانی به وجود می‌آورد، فضای مناسبی برای راستگرایان رادیکالی خواهد بود که از فضاهای بحرانی برای بی اعتبار کردن دموکراسی بهره می‌برند. بودن «ترامپ» در مسند قدرت امریکا حملات آنها به سمت گروه‌های لیبرال دموکرات را افزایش چشمگیری می‌بخشد.
منبع: Hoffington Post

تأثیر بایدن و ترامپ بر اقتصاد جهان

ادوارد آلدن
استاد دانشگاه وسترن واشنگتن و عضو شورای روابط خارجی
اگر نامزد دموکرات‌ها ژانویه به کاخ سفید برود، روابط تجاری با اروپا تغییر محسوسی نخواهد داشت چراکه او تا زمانی که نتواند سرمایه‌گذاری کلانی در داخل کشورش انجام دهد بدون شک وارد هیچ توافق تجاری جدید بین‌المللی نخواهد شد. با این حال چهار سال پیش‌رو برای دیگر کشورهای جهان که تحت تعرفه‌ها و تحریم‌های ترامپ قرار دارند، بهبود شرایط تجاری در اولویت قرار دارد. از دیدگاه کارشناسان داخلی، «بایدن» مسیر درستی را می‌رود. در واقع آنچه در سال 2016 ترامپ را در ایالت‌های مهم صنعتی مانند میشیگان، ویسکانسین و پنسیلوانیا پیشتاز کرد نارضایتی از شرایط تجاری بود اما دموکرات‌ها با «بایدن» نمی‌خواهند اشتباه گذشته را تکرار کنند و این بار تمرکز بیشتری بر بهبود داخلی خواهند داشت.در این شرایط جهان نمی‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها منتظر پایان این اصلاحات و نتایج آن بماند. تجارت جهانی در دوره ترامپ به کلی ویران شده است بنابراین یک فهرست کوتاه اولویت‌ها مانند اصلاح روابط با سازمان تجارت جهانی، ائتلاف جدید برای مقابله اقتصادی با چین و... در برنامه‌های «بایدن» ضروری است. اما یک لغزش کوچک، می‌تواند طرح‌های او را فاجعه بارتر کند. به طور مثال از یک‌سو طرح «بایدن» برای سرمایه‌گذاری 400 میلیارد دلاری خرید امریکایی با تمرکز بر صنایع و فناوری انرژی پاک تماماً امریکایی -که در نظرسنجی‌ها 75 درصد موافق داشته و 40 درصد نیز آن را زمینه ساز ایجاد مشاغل جدید می‌دانند-، اقدامات بلندمدت تجاری امریکا و دیگر کشورهای سازمان تجارت جهانی را زیر سؤال می‌برد و از سوی دیگر او پیشنهادی دست و دلبازانه برای کمک به صنایع داخلی ارائه کرده که جایی برای حمایت از معاملات بین‌المللی برای امریکا نمی‌گذارد و.... بدون شک تحقق این وعده‌ها صدای بسیاری از هم پیمانان امریکا را درمی‌آورد. از سوی دیگر شاید «ترامپ»، در تبلیغات خود رقیب را متمایل به چین بنامد اما در حقیقت «بایدن» نیز رویکرد مشابهی به چین دارد. پس تصور اینکه امریکا با «بایدن» به شرایط تجاری قبل از «ترامپ» بازمی‌گردد محتمل نیست و به نظر نمی‌رسد هم‌پیمانان امریکا فرصت اصلاحات داخلی را به دموکرات‌ها بدهند. در این شرایط اگر بایدن برای فهرست اولویت‌های خارجی برنامه مثبتی داشته باشد و به جنگ تعرفه‌ای خاتمه دهد و به نوعی اشتباه سال 2016 را تکرار نکند می‌تواند شانس بهتری برای پیشبرد اهدافش داشته باشد.
منبع: Foreign Policy

بایدن هم دلزدگی اروپا از امریکا را ترمیم نمی‌کند

اندرسون کلوث
ستون نویس بلومبرگ
شکاف ترانس آتلانتیک اجتناب‌ناپذیر است اما اینکه برنده انتخابات نوامبر امریکا «ترامپ» باشد یا «بایدن»، در شدت آن مؤثر خواهد بود. اروپای غربی همپیمان پیشین امریکا با روی کارآمدن «ترامپ»، بیش از یک دوست شبیه دشمن آن (لفظی که رئیس جمهوری امریکا به کار می‌برد) شد.اروپایی‌ها بخوبی می‌دانند  که شکاف ترانس آتلانتیک با ترامپ شدت بسیاری خواهد داشت اما بدون او نیز دیر یا زود پیش می‌آید. در واقع این شکاف از دوران «جورج دبلیو بوش» آغاز شد اما «باراک اوباما» هر چند ظاهری تا حدودی آن را اصلاح کرد. در این شرایط «ترامپ» برخلاف همه اسلافش از زمان جنگ جهانی دوم، شمشیر را برای رهبران اروپایی از رو بست و همان طور که «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان را کوچک می‌شمرد، دست دوستی با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه داد. در جنگ تجاری او پس از چین، تعرفه‌های جدید را بر استیل، آلومینیوم و... اروپا تعریف کرد و حتی در تأمین بودجه تخصیصی ناتو نیز اما و اگرهایی آورد. «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ معتقد است رئیس جمهوری در صورت بازگشت به کاخ سفید به احتمال فراوان از ائتلاف اروپا خارج می‌شود. این پیش‌بینی حتی آلمان را در دوراهی چین و امریکا با گرایش بیشتر به چشم بادامی‌ها قرار داده است.در این شرایط طرح شماره دو اروپا با 4 سال احتمالی با ترامپ، ابتدا اروپای متحد است. وزیر خارجه آلمان و رئیس جمهوری فرانسه نیز بر آن تأکید دارد. اما این تدبیر صحیحی نیست چراکه این شرایط، اروپا را به سمت دوقطبی می‌برد. به طوری که بسیاری از همسایگان روسیه به سوی امریکا می‌روند و امثال لهستان نیز کاخ سفید را به بروکسل، برلین و پاریس ترجیح می‌دهند. اما اگر «بایدن» رئیس جمهوری شود، او دوست همپیمانان امریکا خواهد ماند و حتی بار دیگر به توافق اروپا و عضویت سازمان بهداشت باز می‌گردد و مانند یک شریک برای اروپا عمل خواهد کرد. او ممکن است خروج نظامیان از آلمان را متوقف کند اما برای مواضع دفاعی ترانس آتلانتیک در هراس از توقع آسیایی‌ها هزینه نمی‌کند و... با این حال آنچه مسلم است، امریکا با هر رئیس جمهوری دیگر برای اروپا ایمن نیست و باید برای شکاف نوامبر آماده باشند.
منبع: Bloomberg

2 و 5

سیاوش رضایی
خبرنگار
طی هفته‌های اخیر، بازارهای مختلف تحت ریسک‌هایی که سایه آن بر اقتصاد ایران مشاهده می‌شود، با نوسان شدیدی مواجه شده‌اند. نوسانی که تقریباً تمام بازارهای سرمایه‌گذاری را دربرگرفته است و در همین راستا، نقدینگی سرگردان، سرگردان‌تر از گذشته درانتظار است. براساس آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی در پایان خرداد ماه امسال حجم نقدینگی به بیش از 2657 هزار میلیارد تومان رسید که این رقم 34.2 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نشان می‌دهد.
حال در شرایطی که اقتصاد روزهای پرنوسانی را طی می‌کند و به دلیل رشد نرخ ارز و سایر متغیرها ارزش ریال تحت تأثیر قرار گرفته است، صاحبان نقدینگی سعی می‌کنند تا برای کسب سود یا حتی حفظ ارزش دارایی‌ها خود یکی از بازارها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
طی سال گذشته و چهارماهه ابتدایی سال‌جاری، سرمایه‌گذاران برای انتخاب بازار هیچ مشکلی نداشتند، چرا که بازدهی حدود 300 درصدی بورس تهران در ماه‌های اول سال‌جاری شکی برای ورود به این بازار باقی نمی‌گذاشت و برهمین اساس به همراه سهامداران عدالت، درمجموع بیش از 50 میلیون ایرانی سهامدار بورس شدند.
اما تغییر روند حرکتی شاخص‌های بورس از 20 مرداد ماه امسال سمت و سوی نقدینگی را نیز تغییر داد. از این تاریخ بازار سهام با نوسان‌های شدیدی همراه شد به طوری که شاخص کل بورس از اوج 2.1 میلیون واحدی خود در مرداد ماه در روز گذشته در آستانه ورود به کانال 1.3 میلیون واحدی قرار گرفته است و بدین ترتیب شاخص حدود 800 هزار واحد عقب‌نشینی کرده است. هرچند شرایط فعلی بورس برای سهامداران قدیمی‌تر که از سال گذشته وارد این بازار شده‌اند هنوز تا مرحله زیان (به صورت کلی) فاصله دارد، ولی سهامداران تازه واردی که از ماه چهارم به بعد به این بازار وارد شده‌اند، دچار زیان شده‌اند.
در این مقطع، سرعت گرفتن روند صعودی نرخ ارز که به تبع خود رشد قیمت‌ها در بازار طلا و سایر بازارها مانند خودرو و مسکن را درپی داشت، بازارجدیدی را برای بخشی از سرمایه‌گذاران نشان داد. برهمین اساس برخی با اتکا به پیش‌بینی‌هایی که از آینده بازار ارز می‌شد ارز خریدند. درکنار آن سرمایه‌گذاری در سکه به عنوان طلای استاندارد نیز بیش از ارز طرفدار پیدا کرد چه آن که بازدهی سکه درمقایسه با ارز نیز بیشتر بود. با وجود این ریزش سنگین قیمت‌ها در بازار ارز و به دنبال آن طلا در روز 29 مهر ماه، نشان داد که این بازارها نیز با ریسک‌های خاص خود مواجه هستند. گرچه در روز گذشته دوباره نرخ ارز با رشد بیش از هزار و 400 تومانی (تا زمان تنظیم این گزارش) به نزدیکی کانال 29 هزار تومان بازگشت، اما این افت و خیز باعث شده است تا ریسک نگهداری و سرمایه‌گذاری در بازار ارز افزایش یابد.
چه آنکه این بازار علاوه بر متغیرهایی که از داخل بر آن تأثیر می‌گذارد، هم‌اکنون بشدت تحت تأثیر متغیرهای برون مرزی بخصوص نتیجه انتخابات آتی ریاست جمهوری امریکاست، چرا که شخصی که در این انتخابات پیروز می‌شود، میزان محدودیت‌های تحمیل شده به اقتصاد ایران را نشان می‌دهد.
در سایر بازارها مانند مسکن و خودرو نیز شرایط تغییر کرده است. درواقع میزان افزایش قیمت‌ها در این بازارها به گونه‌ای بوده است که ورود به آنها را نه تنها برای کسانی که نقدینگی اندکی دراختیار دارند دشوار کرده بلکه با ریسک زیادی نیز مواجه کرده است. در بازار مسکن طبق آمارهای شهریور ماه بانک مرکزی متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی به بیش از 24 میلیون تومان رسیده که همچنان نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب رشد 5.1 و 91.7 درصدی داشته است. اما تعداد معاملات در همین ماه نسبت به مرداد ماه امسال 6.8 درصد افت داشته است. در بازار خودرو نیز به دلیل فروش کارخانه‌ای به صورت قرعه‌کشی، دسترسی به محصول بسیار محدود شده است و حضور در بازار آزاد نیز به علت قیمت‌های بالا برای سرمایه‌گذاری چندان توجیه‌پذیر نیست.
حال در این شرایط به طور قطع سمت و سوی حرکت نقدینگی نیز با تغییرات زیادی روبه‌رو خواهد شد. در واقع آینده و تعیین تکلیف شدن موضوعاتی که هم‌اکنون به عنوان ریسک در بازارها خودنمایی می‌کند، نقدینگی در دست مردم و سرمایه‌گذاران را هدایت خواهد کرد. در همین شرایط آمارهای بانک مرکزی حاکی از رشد مانده سپرده‌های بانکی دارد به طوری که در پایان تیرماه امسال مانده سپرده‌ها به بیش از 3058 هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به اسفند ماه سال گذشته 12.6 درصد و درمقایسه با تیر سال گذشته 38 درصد رشد داشته است.
هرچند بررسی مانده سپرده‌های بانکی در طول یک سال گذشته نشان‌دهنده روند صعودی آن است، اما میزان رشد سپرده‌ها در ماه‌های اخیر همراه با افزایش ریسک در سایر بازارهای رقیب افزایش قابل توجهی داشته است. به طوری که نرخ رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل در ماه‌های فروردین تا تیر ماه به ترتیب 33.3، 34.1، 34.7 و 38 درصد بوده است.
بدین ترتیب به نظر می‌رسد، برخی سرمایه گذارانی که ریسک‌گریز هستند دوباره سپرده بانکی را برگزیده‌اند و عده دیگری هم با نگهداری پول خود در بانک درانتظار آینده هستند تا تکلیف بسیاری از موضوعات روشن شود.

یادداشت
سرمایه‌گذاران دست نگه داشته‌اند

کامران ندری
اقتصاددان‌
افزایش نوسان در بازارهای مختلف باعث شده است تا برخی از سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را به ریال تبدیل کنند. در این میان برخی سهامداران بورس اقدام به فروش سهام خود کرده‌اند و هم‌اکنون در حال سبک سنگین کردن شرایط هستند.
بنابراین با توجه به نااطمینانی حاکم بر اقتصاد و ریسکی که در دارایی‌های مختلف وجود دارد، عمده سرمایه‌گذاران طی یکی دو هفته آینده نقدینگی خود را به سمت دارایی‌های خاص نمی‌برند تا در آینده شرایط به نوعی مشخص شود. دراین زمینه یکی از ریسک‌های جدی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری امریکاست که می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در اقتصاد و بازارهای مختلف ایران داشته باشد. چرا که اگر بایدن رقیب ترامپ دراین انتخابات پیروز شود ارز با ریزش مواجه خواهد شد. بدین ترتیب در سه هفته آینده به دلیل ریسک‌های ناشی از نتیجه انتخابات امریکا سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند که ریال خود را نگهداری کنند که سپرده‌های بانکی بهترین محل محسوب می‌شود.
این درحالی است که این شرایط را تنها در بازارهای ارز و سهام شاهد نیستیم و بازارهایی مانند طلا، خودرو و مسکن نیز با وضعیت مشابهی روبه‌رو هستند و به نوعی رکود در آنها مشاهده می‌شود.
بدین ترتیب هم‌اکنون تمایل افراد برای نگهداری ریال افزایش یافته است و پس از دو سه هفته براساس شرایط تصمیم می‌گیرند که چه بازاری را انتخاب کنند. درصورتی که دراین مقطع زمانی نرخ سود بانکی افزایش نیابد و پیش‌بینی این باشد که نرخ تورم در آینده با رشد همراه خواهد بود، به سمت یکی از بازارهای رقیب هدایت می‌شوند. اما اگر انتظارات تورمی کاهش یابد و مردم پیش‌بینی یک توافق میان ایران و امریکا را داشته باشند که باعث تسهیل در تأمین مواد اولیه و کالاهای اساسی خواهد شد، حتی در صورتی که بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش ندهد بخشی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند که نقدینگی خود را به صورت سپرده بانکی نگهداری کنند. دراین صورت شاهد افزایش رکود در بازارهای رقیب بازار پول خواهیم بود و همین رکود به افت بیشتر قیمت‌ها منجر خواهد شد.
در دو تا سه هفته آینده نیز که سرمایه‌گذاران دست نگه‌داشته‌اند تا تکلیف برخی از ریسک‌ها روشن شود، سرعت گردش پول نیز در اقتصاد کاهش می‌یابد و تقاضا برای نگهداری ریال بالا می‌رود. این درحالی است که کاهش سرعت گردش پول منجر به کاهش قیمت در بازارها می‌شود.‌‌

مراسم تشییع شهید امر به معروف «محمد محمدی» دیروز با حضور مردم قدرشناس تهران با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی و جمعی از مسئولان لشکری و کشوری در تهران برگزار شد.
به گزارش میزان، در این مراسم حجت‌الاسلام‌ کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران، سردار سیدمرتضی میریان فرمانده عملیات نیروی زمینی سپاه، سردار مهدی کلیشادی معاون اجتماعی سازمان بسیج مستضعفین، حجت‌الاسلام علوی استاد حوزه و دانشگاه، حجت‌الاسلام جلیل محبی دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، سردار سرتیپ حسن رستگارپناه رئیس مرکز مطالعات امنیت ملی ستاد کل نیروهای مسلح و مسئولان شهر تهران و همرزمان شهید هم حضور داشتند.
شامگاه ۲۷ مهر امسال پاسدار بسیجی محمد محمدی در درگیری با ۷ نفر از اراذل‌واوباش محله تهرانپارس تهران مورد ضرب‌وجرح با چاقو قرار گرفت و به شهادت رسید. اعضای بدن ‎این شهید امر به معروف به چند بیمار نیازمند اهدا شد و جان دوباره به آنها بخشید. پیکر مطهر شهید محمد محمدی پس از تشییع، در قطعه ۵۰ شهدای مدافع حرم بهشت زهرا(س) آرام گرفت.

گروه اقتصادی | بر‌اساس طرح مجلس، دولت موظف است تا پایان امسال، از طریق واریز اعتبار به کارت یارانه نقدی سرپرست خانوار 120هزار تومان برای هر یک از افراد سه دهک اول و مبلغ 60 هزار تومان برای هر یک از افراد سایر دهک‌ها، به‌صورت ماهانه اقدام نماید. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از تصویب اصلاح قانون بودجه ۹۹ و الزام دولت به پرداخت یارانه تأمین کالاهای اساسی در کمیسیون بودجه پارلمان خبر داد. حمیدرضا حاجی‌بابایی، خاطرنشان کرد که مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این زمینه در نشست دوشنبه آینده پارلمان بررسی می‌شود. اما محمدمهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه از ارائه طرح در صحن مجلس در روز پنجشنبه خبر داده است. مفتح در این خصوص گفت: اگر کمیسیون بودجه به جمع‌بندی نهایی برسد طرح نهایی شده و پنجشنبه در صحن علنی مجلس در دستور کار قرار می‌گیرد. تصویب طرح اصلاح قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور و الزام دولت به پرداخت یارانه برای تأمین کالاهای اساسی در کمیسیون بودجه در حالی است که دولت قبلاً مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده است.  البته کلیات طرح تأمین کالاهای اساسی پیش از این در صحن علنی به تصویب رسیده بود و روز گذشته نحوه تعیین منابع مالی آن با حضور سیدحمید پورمحمدی، معاون سازمان برنامه و بودجه مورد بررسی قرار گرفت. پیشتر سازمان برنامه و بودجه در مخالفت با این طرح اعلام کرده بود که طرح تأمین کالاهای اساسی دارای ابهام است، «چراکه محل تأمین منابع درآمدی و مکانیسم اجرای آن روشن و مشخص نیست.» اما امروز نمایندگان مجلس جزئیات منابع این طرح را هم تعیین و تصویب کردند. مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه‌ وبودجه کشور نیز معتقد است «اجرای این طرح ممکن نیست چون پولی وجود ندارد. ما در هزینه‌ها و مصارف حتی چوب‌به‌چوب هم نیستیم و این طرح هزینه مضاعفی را تحمیل می‌کند.» رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در مورد تأمین منابع طرح گفت: «براساس مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه، برخی مواد قانون بودجه سال ۱۳۹۹کل کشور در راستای اجرای احکام این قانون اصلاح می‌شود، براین اساس، دولت مکلف است به منظور تأمین بخشی از نیازهای معیشتی خانوارهای کشور بویژه خانوارهای کم برخوردار از ابتدای شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ به‌صورت ماهانه، نسبت به تأمین و پرداخت یارانه اعتبار خرید به هر فرد ایرانی شناسایی شده در طرح معیشت خانوار قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور، از طریق واریز اعتبار به کارت یارانه نقدی سرپرست خانوار به مبلغ 120هزار تومان برای هر یک از افراد سه دهک اول و مبلغ 60 هزار تومان برای هر یک از افراد سایر دهک‌ها اقدام نماید. حاجی بابایی در‌خصوص هدف تخصیص این اعتبار گفت: این اعتبار صرفاً برای تأمین کالاهای اساسی و ضروری در نظر گرفته شده و وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است امکان تخفیف در خرید این کالاها را برای مشمولان فراهم کند.  به گفته رئیس کمیسیون برنامه وبودجه ومحاسبات، منابع مورد نیاز برای اجرای مصوبه به میزان 300 هزار میلیارد ریال با اصلاحاتی در منابع بودجه امسال باید تأمین شود. طبق اصول کلی این طرح باید به ۶۰ میلیون نفر در ۶ ماه و تا پایان سال ۹۹ براساس واریز مبالغی در کارت‌های معیشتی آنها، کالاهای اساسی تعلق بگیرد. میزان منابع مالی و چگونگی تخصیص آن و همچنین آثار جانبی اجرای این طرح بر اقتصاد هنوز مشخص نیست و به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس طرح شتابزده دیگری را در دستور کار قرار داده‌اند که با واقعیت‌های اقتصادی کشور در شرایط کنونی همخوانی ندارد. البته برخی نمایندگان با این طرح مخالف هستند. به اعتقاد نمایندگان مخالف این طرح «تحمیل هزینه بیشتر بر دولت با وجود کسری بودجه جایز نیست و طرح‌های اینچنینی پایه پولی را افزایش می‌دهد.»
عبدالعلی رحیمی مظفر، نماینده مجلس در مخالفت با طرح می‌گوید: «این طرح باید به‌صورت جامع و کامل پخته شود تا نظارت کافی روی آن داشته باشیم. اما مرتضی محمودوند، در موافقت با طرح می‌گوید: «مجلس انقلابی به فکر مردم نجیب و تنگدست بوده و طرح تأمین کالاهای اساسی یک طرح انقلابی است.»
سومین یارانه
پرداخت نوع دیگری از یارانه که مجلس آن را یارانه کالایی نامگذاری کرده است در حالی است که نقدهای زیادی به پرداخت یارانه 45 هزارتومانی وارد است و بسیاری از اقتصاددانان تداوم آن را به ضرر اقتصاد می‌دانند. طرحی که قرار بود برای حمایت از دهک‌های کم درآمد باشد اما پرداخت آن به اقشار مختلف همچنان ادامه دارد. علاوه بر آن یارانه دیگری به نام یارانه کمک معیشتی، از سال گذشته و همزمان با افزایش قیمت بنزین به اقشار نیازمند پرداخت می‌شود و یارانه کالایی سومین یارانه‌ای است که قرار است پرداخت شود. تحمیل هزینه به دولت و ناکارا بودن یارانه‌ها در حمایت از اقشار هدف دو ایرادی است که کارشناسان نسبت به تبعات منفی آن بر اقتصاد هشدار می‌دهند. از سوی دیگر با توجه به اینکه دولت برای کالاهای اساسی ارز 4200 تومانی تخصیص می‌دهد به زعم کارشناسان اقتصادی، دیگر پرداخت یارانه کالایی توجیهی ندارد.

یادداشت
توزیع یارانه کالایی به انحراف کشاندن فضای اقتصاد است

مرتضی عزتی / عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس

کوپن و توزیع کالا از نظر اقتصادی موجب کاهش کارایی درآمدها یا به تعبیری کاهش سرمایه‌ها می‌شود. کوپن کالایی، علاوه بر اینکه موجب کاهش کارایی درآمدها می‌شود موجب فساد و موجب به انحراف رفتن منابع و فعالیت افراد هم می‌شود. اول اینکه بعضی افراد ممکن است کالاهایی را که کوپنی توزیع می‌شود، نیاز نداشته باشند. اگر نیاز نداشته باشند مجبورند کالا را بگیرند و در بازار غیررسمی بفروشند. این عمل، بازار غیررسمی ایجاد می‌کند و عده‌ای ممکن است از این بازار سوءاستفاده کنند. در این فضا و دست به دست شدن کالا، کالاهای فاسد و غیراستاندارد هم به دست مردم می‌رسد. اینکه عده‌ای در بازار غیررسمی فعالیت کنند برای اقتصاد زیان است و موجب بیراهه رفتن اقتصاد می‌شود. مهمتر اینکه اگر به قیمت 120 هزار تومان به فردی کالا داده شود، اگر آن فرد بخواهد آن را در بازار بفروشد در ازای فروش آن هیچ گاه 120 هزارتومان به فرد پرداخت نمی‌شود و کالا با قیمت کمتری از فرد خریداری می‌شود. این هم ناکارایی دیگر پرداخت یارانه کالایی است. علاوه بر آن توزیع کالاها، همیشه با رانت برای گروه یا برند خاصی همراه است. چون معمولاً کالاهایی خاص با برندهایی مشخص در یارانه کالایی توزیع می‌شود. اگر توزیع کالاها در فروشگاه‌های خاصی باشد بازهم رانت برای فروشگاه‌ها ایجاد می‌شود. اگر پول به حساب بانک‌های خاصی واریز شود رانت برای بانک ایجاد می‌شود. پس توزیع یارانه کالایی مشکلات زیادی برای اقتصاد ایجاد می‌کند. علاوه بر آن ممکن است عده‌ای تقلب کنند و تعداد خود را بیشتر نشان دهند یا عده‌ای در توزیع تقلب کنند. در هر صورت فضا برای فسادهای گسترده‌ای با این نوع توزیع یارانه، ایجاد می‌شود. قدرت نظارتی قوی در اقتصاد نداریم که بتواند بر توزیع، نظارت و ازفساد جلوگیری کند. حتی اگر قدرت نظارتی قوی داشته باشیم اجرای آن هزینه زیادی را بر دولت تحمیل می‌کند. برای نظارت و برای توزیع و درکل برای اجرای طرح جدید هزینه زیادی به دولت تحمیل خواهد شد. نمی‌دانم کسانی که این طرح‌ها را می‌دهند واقعاً به فکر مردم و مملکت هستند یا نه فقط می‌خواهند بگویند ما هم در اقتصاد کاری انجام دادیم هرچند زیان‌های زیادی برای اقتصاد و مردم دارد. ابعاد مختلف طرح توزیع یارانه کالایی مشکل دارد. مثلاً ما الان سیستم پرداخت یارانه داریم، برای حمایت از افراد هدف، می‌توان عدد یارانه قبلی را افزایش داد. مشکلاتی که توزیع یارانه دارد در آن نظام تحمل کردیم پس نیازی نیست با اجرای سیستم جدیدی برای توزیع یارانه کالایی مشکلات دیگری را هم بر اقتصاد تحمیل کنیم. چرا باید هزینه‌ای دوباره برای راه‌اندازی توزیع یارانه بر اقتصاد وارد شود؟ این طرح تحمیل هزینه به دولت، ملت و سیستم اقتصادی و به انحراف کشاندن فضای اقتصادی کشور و همینطور سیستم اداری و اجرایی است. اگر می‌خواهیم به اقشار آسیب‌پذیر کمک کنیم این کمک باید با کم‌هزینه‌ترین برنامه اجرایی باشد. همگان حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و کم درآمد را قبول داریم اما این کمک باید با عاقلانه‌ترین و منطقی‌ترین راه باشد که کم هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین راه هم هست. توزیع یارانه باید با کمترین رانت و فساد جدید باشد. روش‌های قبل هم رانت دارد اما رانت آن کمتر از توزیع کالای یارانه‌ای است. عدد یارانه جدید دو برابر و بیشتر از یارانه فعلی است. حتی دولت اگر منابع طرح را تأمین کند اما مشکلات طرح و هزینه آن بر اقتصاد قابل چشم‌پوشی نیست. شاید آثار آن باعث فلج شدن اقتصاد شود. مخالف حمایت از فقرا نیستم اما حمایت با راه درست و کمترین فشار بر اقتصاد باشد. به نظر می‌رسد طراحان، اصل مسأله کشور که تولید است، رها کرده‌اند و به سراغ توزیع یارانه رفته‌اند. در حالی که اگر تولید رونق بگیرد رشد اقتصادی در پی دارد و رشد اقتصاد بیشتر از این عدد به مردم کمک می‌کند. رشد اقتصادی به همه مردم کمک می‌کند و حمایت آن بیشتر از یارانه‌های پرهزینه است، یارانه‌ای که ناکارایی و فساد دارد.

زهرا کشوری
خبرنگار
گرد وغبار سالانه ۳ هزار و ۸۶ میلیارد تومان به خوزستان خسارت وارد می‌کند. ۸۴۴ میلیارد تومان به کرمانشاه ضرر می‌زند. 810 میلیارد تومان زیان به هرمزگان می‌رساند. ۵۰۵ میلیارد تومان به خراسان‌جنوبی خسارت می‌زند و ۳۵۷ میلیارد تومان به ایلام. براساس مطالعات  ستاد ملی مقابله با پدیده گرد‌ وغبار سازمان حفاظت محیط زیست، خسارات سالانه گرد وغبار به منابع زیستی و اقتصادی این پنج  استان، بر اساس قیمت‌های سال 1397، برابر 56037 میلیارد ریال برآورد شده که معادل 02/1 درصد از کل تولید ناخالص داخلی (GDP) این استان‌ها است.
وقتی گردوغبار‌ها  به خوزستان حمله کردند، بخشی از شهروندان خوزستانی تصمیم گرفتند  این استان جنوب غربی را ترک کنند. مهاجرت با استادان دانشگاه، پزشکان، معلم‌های مدارس و... کلید خورد و پس از آن مهاجرت به قشر ثروتمندی رسید که می‌توانستند در بخش‌های مختلف استان سرمایه‌گذاری کنند. البته آن‌طور که «علی‌محمد طهماسبی بیرگانی» مدیر ملی مقابله با پدیده گرد ‌وغبار سازمان حفاظت محیط زیست به «ایران» می‌گوید: «در برآورد خسارت‌های ناشی از گرد‌وغبار به منابع زیستی و اقتصادی، مهاجرت نخبگان و سرمایه‌گذاران دیده نشده است.» پس می‌توان نتیجه گرفت که خسارت سالانه گرد‌وغبارها به استان خوزستان بیش از سه هزار و ۸۶ میلیارد تومان است. این مسأله احتمالاً درمورد چهار استان دیگر مورد مطالعه هم صدق می‌کند. خسارات ناشی از بحران‌های اجتماعی و اعتراضات مقطعی هم  در برآوردهای ستاد ملی مقابله با پدیده گرد وغبار سازمان حفاظت محیط‌ زیست دیده نشده است.
به‌گفته بیرگانی خسارت‌های برآورد شده توسط ستاد ملی مقابله با پدیده گرد‌وغبار، خسارت‌های مستقیم هجوم گرد‌وغبار به پنج استان بحرانی در این حوزه است. او می‌گوید: «در این مطالعات خسارت‌های غیرمستقیم محاسبه نشده است.» مطالعات گروهی از دانشگاهیان نشان می‌دهد ریزگردها باعث افزایش تعداد روزهایی می‌شود که افراد مجبورند گرد‌وخاک را از سر و روی زندگی‌شان پاک کنند. این تکرار در نتیجه هم مشکلات جسمی از جمله کمر درد را در پی دارد هم بشدت مصرف آب را در روزهای گرد ‌وغباری بالا می‌برد.
گرد وغبار جوجه‌های یک روزه را می‌کشد
گرد وغبار در ایلام تنها نفس‌ شهروندان را به شماره نمی‌اندازد و خیابان‌ها را در غبار فرو نمی‌برد و پنجره‌ها را به جهان بیرون نمی‌بندد، مطالعات ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار سازمان حفاظت محیط‌ زیست نشان می‌دهد این پدیده کاهش تولید ۴۰ درصدی زنبور‌داران ایلامی را هم در پی دارد و سفره آنها را کوچکتر می‌کند. همین تحقیقات نشان می‌دهد قلب کوچک
۸۰ درصد جوجه‌های یک‌روزه هم تاب ایستادن در مقابل گرد و غبار   ندارد و از زدن باز می‌ایستد. بیرگانی می‌گوید: «قلب جوجه‌های یک‌روزه سریع می‌زند و نیاز به تنفس بالایی دارند. برای همین در فضایی قرار می‌گیرند که اکسیژن زیادی به آنها برسد. در روزهای گسیل گرد وغبار، مکنده‌ها به جای باد، گرد‌وخاک را وارد مرغداری‌ها می‌کند که به‌تلفات ۸۰ درصدی جوجه های یک روزه منجر می‌شود.»
گرد وغبار وقتی روی برگ‌های سبز درختان و محصولات کشاورزی می‌نشیند عمل فتوسنتز را در گیاهان  نیز کاهش می‌دهد. این روند کاهش محصولات زراعی و باغی را در پی دارد. داستان همین‌جا تمام نمی‌شود. به‌گفته بیرگانی وقتی گرد وغبار روی علوفه‌ها می‌نشیند دام‌ها هم آنها را مصرف نمی‌کنند و این مسأله کاهش وزن دام را در پی دارد که منجر به خسارت مالی به دامدار می‌شود. ضرر و زیان‌ گرد وغبار تنها به دامداران، کشاورزان و زنان خانه‌دار محدود نمی‌شود، کنسل شدن پروازها و بسته شدن مسیرها باعث خسارت به شبکه حمل‌ونقل کشور هم می‌شود. صنعت برق هم از خسارت گرد وغبار بی‌نصیب نمی‌ماند. هم تأسیسات نیروگاهی خسارت می‌بیند وهم  قطعی برق به صنایع وابسته آسیب می‌زند. بیرگانی دام مازاد و سد‌سازی را دو علت اصلی ایجاد گرد وغبار می‌داند و می‌گوید: «بدون شک یکی از مهم‌ترین اثرات و پیامدهای طوفان‌های گرد وغباردر کشور؛ وارد آمدن خسارت به منابع زیستی و اقتصادی مناطق غبارخیز و سایر مناطق همجوار و متأثر از این پدیده به‌دلیل گسیل غبار و به تبع آن غبارناک شدن نواحی اخیر است. به علاوه آسیب ناشی از این موضوع به سلامت ساکنان و تحمیل هزینه‌های ناخواسته به مردم، یکی دیگر از ده‌ها پیامد وقوع گرد وغبار در کشور است. این در حالی است که برخلاف مطالعات و مدل‌های متعددی که در زمینه پدیده شناسی و شناخت مناطق برخاست و گسیل گردوغبار در کشور و جهان وجود دارد، مطالعات همه جانبه نگر و وسیعی در زمینه برآورد خسارت‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ناشی از وقوع گرد وغبار در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی کمتر قابل مشاهده است.»
او می‌گوید: «بر این اساس ستاد ملی مقابله با پدیده گرد وغبارسازمان حفاظت محیط زیست تصمیم به انجام مطالعات «برآورد خسارت‌های ناشی از گرد وغبار به منابع زیستی و اقتصادی» در پنج استان با حاکمیت غبارخیزی یا متأثر از این پدیده شامل استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، خراسان جنوبی و هرمزگان گرفت تا بر مبنای آن بتواند آمار مستدل و متقنی از خسارت‌های ناشی از پدیده گرد وغبار به منابع زیستی و اقتصادی و همچنین بهداشت و سلامت این استان‌ها برآورد کند. در این بررسی و بر مبنای قیمت‌های پایه سال1397، میانگین سالانه خسارت ناشی از گرد وغبار به بخش‌های اقتصادی و منابع زیستی محاسبه و ارزشگذاری شده است. همچنین میزان این خسارت‌ها به‌صورت مجموع ارزش حال در یک دوره10 ساله (1406-1397) نیز محاسبه و برآورد شده که در آن نرخ تنزیل معادل هفت درصد در نظر گرفته شده است. ارقام این گزارش، میانگینی از مقدار خسارت هر یک از بخش‌های اقتصادی و منابع زیستی در یک دوره 3 ساله (97-1395) است که بر اساس قیمت‌های پایه سال 1397 ارزشگذاری شده‌اند. همچنین برای هر یک از استان‌ها، میزان خسارت، هم به طور سالانه و هم به‌صورت مجموع ارزش حال خسارت‌ها در یک دوره 10 ساله (1397-1406) محاسبه و برآورد شده­ است.» او استان خوزستان را بی‌دفاع‌ترین استان کشور در برابر خسارت‌های گرد وغبار می‌داند و می‌گوید:«این مطالعات نشان می‌دهند، بخش‌های کشاورزی، خانوار، صنعت و معدن و بهداشت و درمان به ترتیب و به‌صورت میانگین 8، 36، 54 و6 درصد از خسارت‌های ناشی از این پدیده را به خود اختصاص داده‌اند که نشان از ضرورت اهمیت توجه به مسأله گرد وغبار در کشور دارد.»
وی عددهای اعلام شده در این گزارش را بیانگر مقدار خسارتی می‌داند که هر یک از منابع زیستی و اقتصادی استان‌های مورد بررسی به‌دلیل گرد وغبار در یک سال متحمل می‌شوند. بیرگانی می‌گوید: «در یک مفهوم دیگر، این ارقام بیانگر منافع اقتصادی است که در صورت کاهش و مهار پدیده گرد وغبار در این مناطق حاصل خواهد شد.» او روی ضرورت سرمایه‌گذاری در طرح‌های مقابله با گرد وغبار تأکید می‌کند و می‌گوید:«با توجه به ماهیت طرح‌های مقابله ‌‌با گرد وغبار _ همانند طرح‌های سرمایه‌گذاری است_ برای یک دوره چند ساله اجرا و هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای آنها مشخص و در مقابل، منافع آن نیز که همان «اجتناب از خسارت‌های سالانه ناشی از گرد وغبار» است در یک دوره بلندمدت تحقق خواهند یافت. اما در صورتی که هیچ اقدامی برای مهار یا کاهش گرد وغبارصورت نگیرد ، انتظار می‌رود هر ساله اقتصاد استان‌های مورد مطالعه حداقل به اندازه مقادیر برآورد شده، متحمل خسارت شوند. بنابراین چنانچه اجتناب از خسارت‌ها به‌عنوان منافع اقدامات مقابله‌ای برای کاهش فراوانی و شدت وقوع گرد وغبارتلقی شود، منافع واقعی این اقدامات، تنها محدود به یک سال نخواهد بود بلکه اجتناب از جریان بلندمدتی از خسارت‌های سالانه خواهد بود که در آینده و در صورت عدم اقدام برای کاهش خسارت‌ها بر اقتصاد این استان‌ها تحمیل خواهد شد. بنابراین لازم است، ارزش حال مجموع خسارت‌های سالانه این پدیده در یک دوره بلند مدت محاسبه شود تا برآوردی از مجموع ارزش حال کل خسارت‌های این پدیده در سال‌های آتی (یا ارزش حال کل منافع ناشی از مهار گرد وغبار)، برحسب ارزش ریالی در زمان حاضر، برآورد شود.»
او مجموع ارزش حال کل خسارت‌های گرد وغبار بر اقتصاد پنج استان مورد مطالعه در یک دوره 10 ساله (1406-1397) را معادل 2/421138 میلیارد ریال (حدود 421 هزار میلیارد ریال) می‌داند و می‌گوید:«با توجه به اینکه مجموع GDP این استان‌ها بر پایه سال 97 معادل 5493853 میلیارد ریال بوده است، مجموع مقدار خسارت ناشی از گرد وغبار در یک دوره 10 ساله (برحسب ارزش حال پول) در این استان‌ها، معادل 7/7 درصد از کل تولید ناخالص داخلی آنها در یک سال است.»
او در نتیجه‌گیری این مطالعات می‌گوید: «بر این اساس، چنانچه هیچ‌گونه اقدامی برای مهار و کاهش فراوانی و شدت وقوع پدیده گرد وغبار در این استان‌ها صورت نگیرد، در یک دوره 10 ساله (تا سال 1406) این استان‌ها مجموعاً 421 هزار میلیارد ریال از این بابت متحمل خسارت خواهند شد. به‌عبارت دیگر چنانچه با انجام اقدامات مؤثر بتوان گرد وغبار را به‌طور کامل مهار یا تا سطح قابل توجهی کاهش داد، رفاه اقتصادی جامعه این استان‌ها بیش از 421 هزار میلیارد ریال در یک دوره 10 ساله بهبود خواهد یافت. این رقم به‌عنوان منفعت اقتصادی قابل حصول از اقدامات کنترل و مهار گرد وغبار، نشان می‌دهد که چنانچه به‌همین میزان در این استان‌ها برای پدیده گرد وغباردر این دوره
10 ساله سرمایه‌گذاری شود (به ارزش فعلی)، از توجیه اقتصادی برخوردار خواهد بود. بیرگانی امیدوار است نتایج این بررسی‌ها زمینه ایجاد انگیزه مثبت در مسئولان و کارشناسان مرتبط با موضوع به‌منظور مدیریت و سازگاری با پدیده گرد وغبار در کشورمان را فراهم کند. این موضوع را هم باید در نظر گرفت که استان‌هایی که بیشترین خسارت را از هجوم و حضور گرد وغبار می‌بینند، همین امروز هم به‌لحاظ اقتصادی شرایط مطلوبی ندارند و اگر در مقابل گرد و غبار بی‌دفاع بمانند در یک دهه آینده شرایط اقتصادی و زیستی آنها به مراتب بدتر خواهد بود.

هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می‌شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم. با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید

تلفن: 88769075 - 021  پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم

مشکلات مربوط به جاده نزدیک قطعات بهشت زهرا/ سلیمان بلغار: با توجه به اینکه دفن اموات تهرانی در محل جدید بعد از باقر شهر در جاده قدیم قم انجام می‌شود، متأسفانه قسمت جاده اطراف قطعات جدید بدون خط کشی و روشنایی بوده و آسفالت جاده خیلی قدیمی و ترک خورده است و از طرفی دوربرگردان آن در فاصله دورتری قرار گرفته که همواره احتمال تصادف می‌رود. از مدیریت محترم سازمان بهشت زهرا خواهشمندیم این مشکلات را حل نمایند.
علت گرانی مصالح ساختمانی/ محمد فؤاد کاسب: علت افزایش قیمت مصالح ساختمانی و همچنین نایاب بودن آن مثل سیمان چیست؟ لذا ضرورت دارد و ضروری است که مسئولان محترم نظارت بیشتری داشته باشند تا از تکرار تخلفات در این خصوص جلوگیری شود.
انتخابات امریکا و قیمت ارز/ آقای باقی از آستارا: آقای همتی رئیس بانک مرکزی در رسانه‌ها اعلام می‌کنند که تا چند روز دیگر قیمت ارز را پایین می‌آوریم و مشکلی نداریم اما هیچ خبری نمی‌شود. در روزنامه شما هم از قول ایشان نوشته شده که منتظر انتخابات امریکا هستیم. آخر انتخابات امریکا چه ارتباطی با ما دارد؟
تعویض کارت ملی/ جمشید وحدانی: چرا اقدام به کاری می‌کنند که زیرساخت آن را ندارند. در تاریخ 7/7/98 اقدام به تعویض کارت ملی نمودم و در سن 77 سالگی دو بار به دفتر پیشخوان مراجعه کردم اما هیچ‌کس جوابگو نیست. لطفاً مسئولان محترم تعویض کارت ملی پاسخ بدهند.

دری لولا شده به فراموشی
در این شماره درباره ‌فراموشی و فراموش‌شدگان  می‌خوانید

پرونده‌ای درباره خرده‌فرهنگ هواداری فوتبال و کاری که با زندگی ما می کند
مؤمنان معبد فوتبال

سعید معدنی
جامعه شناس
  با آغاز تعطیلات، نکته‌ای که مردم فراموش می‌کنند این است که با مسافرت رفتن، نظم زندگی آنها به هم می‌خورد. معمولاً هر کسی در شهر محل زندگی خود، نظم خاصی دارد، می‌داند، کجا باید ماسک بزند، چطور باید سوار آسانسور شود، از مغازه‌ها چطور خرید کند و مسائل دیگر، ولی هنگام مسافرت رفتن برخی که خودشان مثلاً در شمال ویلا دارند، تصور می‌کنند که از خانه خود به محل دیگری سفر کرده و با این قضیه هیچ مشکلی در خصوص تشدید بیماری ایجاد نخواهد شد.
این دسته از افراد نمی‌دانند که با مسافرت رفتن نظم زندگی آنها به طور جدی به هم می‌خورد و از ریتم روزانه خود خارج می‌شود. در اصل با مسافرت رفتن و جابه‌جایی و به هم خوردن نظم زندگی افراد، اوضاع در خصوص کرونا وخیم‌تر می‌شود. معمولاً در جایی که ثابت زندگی می‌کنیم رفت و آمدهای اطرافیان را می‌دانیم و توجه بیشتری هم به مسائل روزانه در محیط زندگی خود داریم، اما در مسافرت و رفتن به شهرهای دیگر ناخودآگاه توجه ما در خصوص رعایت بهداشت هم کاهش پیدا می‌کند یا ممکن است به افراد جدیدی که با آنها برخورد داریم به‌دلیل حفظ حرمت نتوانیم تذکرات لازم بهداشتی را بدهیم و همین حفظ حرمت‌ها می‌تواند براحتی از یک ناقل، بیماری را به ما انتقال دهد. آنچه در تعطیلات قبلی مورد بی‌توجهی قرار گرفت، اعلام دیرهنگام محدودیت‌های سفر بود، در تعطیلات قبلی بسیاری از افراد در جاده‌ها بودند و بعد از آن اعلام شد که محدودیت‌های سفر اعمال شده است و همین دیر اعلام کردن‌ها سبب افزایش مسافرت‌ها و افزایش تعداد مبتلایان شد.
برخی از افراد ممکن است وقت پزشک داشته باشند یا برای برگزاری مراسم یا حتی ملاقات بیماری برنامه‌ریزی کرده باشند، همه برای تفریح به مسافرت نمی‌روند، خیلی‌ها ممکن است دلیل و کار مهمی داشته باشند، با اعلام ۲۴ ساعت زودتر در خصوص اعمال محدودیت‌های سفر نمی‌توان افراد را از مسافرت رفتن بازداشت، بلکه باید زودتر اعلام کرد تا مردم بتوانند برنامه‌ریزی‌های خود را تغییر داده و آن را لغو کنند.
مسأله دیگری که در این حوزه باید مورد توجه داشته باشیم، این است که وقتی دولت منع سفر اعلام می‌کند، مردم بهانه کافی برای نرفتن به مسافرت دارند، به‌عنوان مثال فردی که موظف است به پدر و مادر سالمند خود در شهر دیگری رسیدگی کند یا مجبور است به مسافرت برود که در مراسم ختم فامیل شرکت کند و به‌دلیل حرمت نگه داشتن مجبور به مسافرت رفتن است و دلایلی از این دست با ممنوعیتی که دولت می‌گذارد، می‌تواند عذر و بهانه منطقی و کافی برای مسافرت نرفتن داشته باشد. پس در خصوص مسافرت‌ها و افزایش تعداد مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کرونا سه منظر باید مورد توجه قرار بگیرد، ابتدا برهم خوردن نظم زندگی افراد، دیگری اعلام زودهنگام توسط دولت و سوم به دست آمدن عذری مثبت به جهت ممنوعیت سفر توسط اعلام دولت، چنانچه در تعطیلات پیش رو این سه مورد لحاظ شود، قطعاً شاهد کاهش مبتلایان و آمار مرگ و میر ناشی از کرونا خواهیم بود.‌‌

محسن پاک آیین
سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان
بحران قره‌باغ به دوره پیش از اتحاد جماهیر شوروی باز می‌گردد. اتحاد جماهیر شوروی در ســـــــال 1921 در چارچوب سیاست‌های خود منطقه قره‌باغ را به جمهوری آذربایجان واگذار کرد و از آن زمان این منطقه جزو تمامیت ارضی این کشور به شمار می‌آید. این در حالی بود که اکثریت اهالی قره‌باغ ارمنی هستند و سرزمین مردم این منطقه ارمنی‌نشین به قلمرو جمهوری آذربایجان الحاق شد.کمی بعد از فروپاشی شوروی در سال 1992 قره‌باغ که جمهوری خودمختار بود و در عین حال جزئی از جمهوری آذربایجان به شمار می‌آمد، با کمک ارمنستان اعلام استقلال کرد اگرچه تا به امروز هیچ کشوری حتی خود ارمنستان استقلال قره‌باغ را به رسمیت نشناخته است؛ اما این موضوع به عنوان یک مناقشه جدی در منطقه ایجاد شد. این در حالی بود که در آن مقطع ارمنستان با کمک روسیه حامی قره‌باغ بود و برای اینکه آذربایجان به طور مستقیم به قره‌باغ حمله نکند 7 شهر حائل بین قره‌باغ و آذربایجان را اشغال کرد و نیروهای خود را در آنجا مستقر کرد.
لذا مسأله قره‌باغ بعد از این اتفاق دو وجه پیدا کرده است؛ یک بخش به 7 شهر اشغال شده توسط ارمنستان مربوط است در حالی که این شهرها جزو تمامیت ارضی آذربایجان است و حتی خود ارمنستان هم در این باره بحثی ندارد. یک بحث حقوقی هم مطرح است. جمهوری خودمختار قره‌باغ بعد از فروپاشی شوروی اعلام کرده است که می‌تواند مانند بقیه کشورها از قبیل ازبکستان، ارمنستان و آذربایجان مستقل شود. روسیه در آن زمان اعلام کرد که قره‌باغ به دلیل نداشتن مشخصه‌های یک کشور همچون قلمرو وسیع و جمعیت نمی‌تواند مستقل شود ولی قره‌باغ این بحث را رد کرد. این بحث هم همچنان میان ارمنستان، آذربایجان و روسیه پیگیری می‌شود. ولی قبل از حل این مسأله ابتدا باید آن 7 شهر اشغال شده توسط ارمنستان رفع اشغال شود. همه اقدامات میانجیگرانه هم که تاکنون از طریق شورای امنیت سازمان ملل، گروه مینسک به ریاست روسیه، امریکا و فرانسه و کشورهای همسایه ای مانند ایران انجام شده است، به دلیل عدم رفع اشغال 7 شهر آذربایجان نتیجه بخش نبوده است. شورای امنیت سازمان ملل هم تاکنون چهار قطعنامه صادر کرده که در هر چهار قطعنامه از ارمنستان خواسته است که ابتدا شهرهای آذربایجان را آزاد کند تا با استقرار نیروهای حافظ صلح، خیال ارمنستان راحت شود که آذربایجان به قره‌باغ حمله نمی‌کند که بعد مذاکره برای حل این مسأله ادامه یابد؛ اما ارمنستان این راهکار را نپذیرفته است.
از طرف دیگر گروه مینسک نیز در 2007 در مادرید جلسه ای تشکیل داد و مشابه این پیشنهادات را مطرح کرد که ارمنستان اول 4 شهر اشغالی را آزاد کند بعد نیروهای حافظ صلح مستقر شوند و سپس ارمنستان 2 شهر دیگر را آزاد کند و مذاکره درباره قره‌باغ انجام شود که ارمنستان باز هم این پیشنهاد را نپذیرفت. آقای لاوروف، وزیرخارجه روسیه نیز مشابه همین پیشنهاد را در سال 1395 در روسیه مطرح کرد که باز هم ارمنستان نپذیرفت؛ یعنی طرحی داده شد مبنی بر اینکه مدیریت مشترک آذربایجان و ارمنستان بر قره‌باغ اعمال شود که این طرح نیز از طرف قره‌باغ و ارمنستان پذیرفته نشد.
 این درگیری‌ها در شرایطی ادامه پیدا کرده است که متأسفانه اینک جنگ از میدان به شهرها کشیده شده است و دو طرف شهرهای مسکونی و مناطق غیر نظامی را عمداً یا سهواً مورد هدف قرار می دهند. چنانکه در شهر گنجه تعدادی خانه خراب شده است و بیش از 20 نفر غیر نظامی هم کشته شده است. مشابه این رخدادها و حمله به مکان‌های غیر نظامی در قره‌باغ هم اتفاق افتاده است. این در حالی است که روسیه اخیراً ساعت ها با وزرای خارجه دو کشور برای پایان دادن به درگیری‌ها مذاکره کرد که تنها نیم ساعت پس از این مذاکرات آتش بس نقض شد. در شرایط کنونی جمهوری آذربایجان خود را محق می‌داند که از تمامیت ارضی خود دفاع کند و برای این اقدام سلاح‌های فراوانی خریداری کرده است. از سوی دیگر ارمنستان هم به مردم ارمنی کشور خود و ارمنی‌های قره‌باغ قول داده که این منطقه را مستقل کند و اتحادیه ارمنی‌ها را ایجاد کند از این رو نه آذربایجان حاضر است تمامیت ارضی‌اش نقض شود نه ارمنستان حاضر است به مطالبات ارمنی‌های آن منطقه پاسخ منفی دهد بنابراین این موضوع باعث شده است که این مشکل به همین شکل باقی بماند. این درگیری‌ها در کنار مرزهای ایران در حالی شدت گرفته است که موضع گیری جمهوری اسلامی در قبال این رویداد تاکنون سازنده بوده است. ایران جزو اولین کشورهایی در منطقه بوده است که تلاش کرده از طریق گفت‌وگو با مقامات ارشد آذربایجان و ارمنستان این غائله را پایان دهد. سیاست اصولی ایران بر چند محور استوار شده است؛
ابتدا ایران در چارچوب سیاست همسایگی تمایل و اراده دارد که با هر دو کشور آذربایجان و ارمنستان روابط دوستانه خود را داشته باشد و ارتباطات مستحکم ایجاد کند. دوم اینکه ایران به طور اصولی مخالف نقض تمامیت ارضی کشورهاست و به همین دلیل تا به حال از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرده است و باز به طور اصولی مخالف تجزیه‌طلبی بخصوص در محیط پیرامونی خود است. ایران ذیل همین نگاه از تجزیه قره‌باغ از جمهوری آذربایجان حمایت نکرده است. جمهوری اسلامی ایران بیش از پیگیری و تکیه به این سیاست‌ها نمی‌تواند کار دیگری انجام دهد. شورای امنیت سازمان ملل می‌تواند و باید از مکانیسم‌های اجرایی خودش استفاده کند و بر اساس قطعنامه‌های چهارگانه خود از ارمنستان بخواهد که یکی از مفاد این قطعنامه‌ها یعنی رفع اشغال 7 شهر جمهوری آذربایجان را اجرا کند تا پس از آن مذاکره بر سر بحران قره‌باغ دنبال شود.

مرتضی عزتی
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس
کوپن و توزیع کالا از نظر اقتصادی موجب کاهش کارایی درآمدها یا به تعبیری کاهش سرمایه‌ها می‌شود. کوپن کالایی، علاوه بر اینکه موجب کاهش کارایی درآمدها می‌شود موجب فساد و موجب به انحراف رفتن منابع و فعالیت افراد هم می‌شود. اول اینکه بعضی افراد ممکن است کالاهایی را که کوپنی توزیع می‌شود، نیاز نداشته باشند. اگر نیاز نداشته باشند مجبورند کالا را بگیرند و در بازار غیررسمی بفروشند. این عمل، بازار غیررسمی ایجاد می‌کند و عده‌ای ممکن است از این بازار سوءاستفاده کنند. در این فضا و دست به دست شدن کالا، کالاهای فاسد و غیراستاندارد هم به دست مردم می‌رسد. اینکه عده‌ای در بازار غیررسمی فعالیت کنند برای اقتصاد زیان است و موجب بیراهه رفتن اقتصاد می‌شود. مهمتر اینکه اگر به قیمت 120 هزار تومان به فردی کالا داده شود، اگر آن فرد بخواهد آن را در بازار بفروشد در ازای فروش آن هیچ گاه 120 هزارتومان به فرد پرداخت نمی‌شود و کالا با قیمت کمتری از فرد خریداری می‌شود. این هم ناکارایی دیگر پرداخت یارانه کالایی است. علاوه بر آن توزیع کالاها، همیشه با رانت برای گروه یا برند خاصی همراه است. چون معمولاً کالاهایی خاص با برندهایی مشخص در یارانه کالایی توزیع می‌شود. اگر توزیع کالاها در فروشگاه‌های خاصی باشد بازهم رانت برای فروشگاه‌ها ایجاد می‌شود. اگر پول به حساب بانک‌های خاصی واریز شود رانت برای بانک ایجاد می‌شود. پس توزیع یارانه کالایی مشکلات زیادی برای اقتصاد ایجاد می‌کند. علاوه بر آن ممکن است عده‌ای تقلب کنند و تعداد خود را بیشتر نشان دهند یا عده‌ای در توزیع تقلب کنند. در هر صورت فضا برای فسادهای گسترده‌ای با این نوع توزیع یارانه، ایجاد می‌شود. قدرت نظارتی قوی در اقتصاد نداریم که بتواند بر توزیع، نظارت و ازفساد جلوگیری کند. حتی اگر قدرت نظارتی قوی داشته باشیم اجرای آن هزینه زیادی را بر دولت تحمیل می‌کند. برای نظارت و برای توزیع و درکل برای اجرای طرح جدید هزینه زیادی به دولت تحمیل خواهد شد. نمی‌دانم کسانی که این طرح‌ها را می‌دهند واقعاً به فکر مردم و مملکت هستند یا نه فقط می‌خواهند بگویند ما هم در اقتصاد کاری انجام دادیم هرچند زیان‌های زیادی برای اقتصاد و مردم دارد. ابعاد مختلف طرح توزیع یارانه کالایی مشکل دارد. مثلاً ما الان سیستم پرداخت یارانه داریم، برای حمایت از افراد هدف، می‌توان عدد یارانه قبلی را افزایش داد. مشکلاتی که توزیع یارانه دارد در آن نظام تحمل کردیم پس نیازی نیست با اجرای سیستم جدیدی برای توزیع یارانه کالایی مشکلات دیگری را هم بر اقتصاد تحمیل کنیم. چرا باید هزینه‌ای دوباره برای راه‌اندازی توزیع یارانه بر اقتصاد وارد شود؟ این طرح تحمیل هزینه به دولت، ملت و سیستم اقتصادی و به انحراف کشاندن فضای اقتصادی کشور و همینطور سیستم اداری و اجرایی است. اگر می‌خواهیم به اقشار آسیب‌پذیر کمک کنیم این کمک باید با کم‌هزینه‌ترین برنامه اجرایی باشد. همگان حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و کم درآمد را قبول داریم اما این کمک باید با عاقلانه‌ترین و منطقی‌ترین راه باشد که کم هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین راه هم هست. توزیع یارانه باید با کمترین رانت و فساد جدید باشد. روش‌های قبل هم رانت دارد اما رانت آن کمتر از توزیع کالای یارانه‌ای است. عدد یارانه جدید دو برابر و بیشتر از یارانه فعلی است. حتی دولت اگر منابع طرح را تأمین کند اما مشکلات طرح و هزینه آن بر اقتصاد قابل چشم‌پوشی نیست. شاید آثار آن باعث فلج شدن اقتصاد شود. مخالف حمایت از فقرا نیستم اما حمایت با راه درست و کمترین فشار بر اقتصاد باشد. به نظر می‌رسد طراحان، اصل مسأله کشور که تولید است، رها کرده‌اند و به سراغ توزیع یارانه رفته‌اند. در حالی که اگر تولید رونق بگیرد رشد اقتصادی در پی دارد و رشد اقتصاد بیشتر از این عدد به مردم کمک می‌کند. رشد اقتصادی به همه مردم کمک می‌کند و حمایت آن بیشتر از یارانه‌های پرهزینه است، یارانه‌ای که ناکارایی و فساد دارد.