مریم جهان‌پناه
خبرنگار
مجموعه عملکرد بازیگران اجتماعی (ازجمله رسانه) می‌تواند وضعیت بحرانی در جامعه را به وضعیت ثبات، صلح و آرامش برساند. حالا فرقی نمی‌کند آن بحران سیل باشد، زلزله باشد یا همین ویروس کرونا که مدتی است توجه افکار عمومی و البته رسانه ها را به خود جلب کرده است. با این حال تاریخ مطبوعات می‌گوید که رسانه‌ها در شرایط حساس نه تنها میدان را ترک نکرده‌اند بلکه به دامنه اطلاع‌رسانی خود نیز افزوده‌اند. آن‌طور که حتی ارزیابی محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی  نیز از کارکرد رسانه‌ها در شرایط بحرانی، مثبت بوده و معتقد است که رسانه‌ها در این شرایط خوش درخشیدند. با او در زمینه کارکرد کمی و کیفی مطبوعات و چگونگی حمایت‌های این معاونت از رسانه‌ها گفت‌و‌گویی کرده‌ایم که می‌خوانید.‌
در طول 7 سال گذشته ارزیابی شما از رشد کمی و کیفی مطبوعات چه بوده و چه تغییراتی در این زمینه به‌وجود آمده؟
ببینید به هر حال رشد کمی و کیفی مطبوعات دو لایه داشت که یکی از این لایه‌ها به واسطه تحولات و جریان توسعه اطلاعات و فعال شدن شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت که این خود بر بستر سیاست‌ها و اقدامات و فعالیت‌ها تأثیر‌گذار بود. خب زمانی رسانه در کشور انحصار داشت حتی اگر یک فرد هم می‌خواست روزنامه‌ای منتشر کند یا باید ثروت زیادی می‌داشت یا قدرت. در غیر این‌صورت امکانش وجود نداشت. بنابراین ما نباید فراموش کنیم که بستر توسعه جریانات اطلاعات، انقلابی بود که در فناوری اطلاعات صورت گرفت. خود این اتفاق هم دو لایه داشت؛ یکی لایه تقابلی برای استفاده حداقلی و دیگری برای استفاده حداکثری. به نظرم سعی دولت تدبیر و امید بر مبنای استفاده حداکثری بود چون اگر دنبال استفاده حداقلی بود، مسیر دریافت مجوز را این‌گونه تسهیل نمی‌کرد و به این تعداد از رسانه‌ها مجوز داده نمی‌شد. در حال حاضر بیش از 12 هزار مجوز رسانه صادر شده است که البته کمتر از 50 درصد این عدد، فعالیت رسانه‌ای دارد. شاید امروز ساده‌ترین کار در هر شغلی ورود به رسانه است به گونه‌ای که هر فردی در کنار هر شغلی که دارد می‌تواند کار رسانه نیز انجام دهد. اما توسعه کیفی وظیفه ذاتی خود رسانه‌هاست زیرا بستر فعالیت را دولت فراهم می‌کند و محتوای فعالیت را خود رسانه‌ها؛ به همین دلیل دولت حمایت و اقدام حداکثری برای توسعه کمی کرد اما در توسعه کیفی خود رسانه‌ها درمسیر تکامل قرار دارند؛ به اعتقاد من بین آنچه که باید باشند و هستند، فاصله بسیار است.
یعنی داشتن تخصص مهم نیست؟
چرا، ولی تخصص بر‌می‌گردد به خود رسانه. به نظرم ما به لحاظ کمی بالاترین توسعه را در تعداد و کثرت رسانه‌ها داشتیم و محدودیتی در این مورد وجود نداشت و ندارد. از طرفی محدودیتی برای شغل خبرنگاری نداشتیم و به همین دلیل مانعی هم جلوی آن قرار ندادیم. واقعیت این است که فضای عمومی جامعه فضایی است که هر کس بخواهد وارد این شغل شود نه هزینه سنگینی بر او تحمیل می‌شود نه تجهیزات آنچنانی لازم دارد. از نظر حمایت از جریان رسانه هم باز به نسبت زمان و مکان حداقل در یک سال گذشته می‌توان گفت که کاغذ جزو کالای اساسی یعنی کنار مایحتاج اساسی مردم قرار گرفت و این نشان‌دهنده این بود که دولت نسبت به این موضوع دغدغه داشت. یا یارانه‌ای که هر سال به نشریات اختصاص پیدا کرده نشان از حمایت‌هایی است که از فعالیت رسانه‌ها شده است. از طرفی توسعه مراکز آموزش عالی در زمینه روزنامه نگاری هم یکی از حمایت‌ها و اقدامات دولت بود. در حال حاضر در زمینه اخذ مجوز رسانه هم، هر متقاضی توانسته در کمترین مدت مجوز را بگیرد. حتی در نقد دولت هم ما رسانه‌ای نداشتیم که به‌خاطر نقد دولت توقیف شده باشد واین یعنی خطوط قرمز ما بسیار کم و محدود است و اگر هم باشد عمدتاً در مسائل مربوط به منافع و امنیت ملی دیده می‌شود که در همه کشورهای جهان جاری و ساری است. ولی خب باید گفت که در جهت محتوا گرفتار هستیم یعنی توانستیم از جهت کمی مطبوعات را توسعه دهیم ولی از نظر کیفی متأسفانه نه. یعنی اینکه دانش رسانه‌ای ما توسعه پیدا کرده ولی مهارت آن نه، چون گرفتار کمیت شده‌ایم. ببینید سبک روزنامه‌نگاری ما دچار یک اختلال اساسی شده آن‌هم به خاطر اینکه بیشتر دنبال پوشش اخبار است نه سوژه. در حالی‌که بیشترین کار خبرنگاری سوژه است نه پوشش. می‌خواهم بگویم رسانه پایه میکروفون نیست بلکه انتخابگر موضوعاتی است مبتنی بر نیاز مردم که دیگران نمی‌بینند یا نمی‌خواهند ببینند و این امکان دارد فرصت واکاوی تبادل نظرات و راه و طریق توجه به موضوع و بخشی از راه‌حل کمک به حل نیاز مردم باشد.
از طرفی امروز روابط عمومی دستگاه‌ها تبدیل به یک رسانه شده‌اند که این اشکال دارد. روابط عمومی دستگاه‌ها محل ارتباط رسانه با اجزای دستگاه است نه اینکه خودش رقیب رسانه باشد و جای آن بنشیند؛ این هم نقدی است که به دستگاه‌ها وارد است. دریک کلام امروز مخاطب و محتوا حرف اول را برای کارکرد رسانه می‌زند و رسانه‌های ماباید اولویت‌های خود را به این دو محور تعیین‌کننده معطوف کنند تا به اثر و ورود به فرآیند عرضه و تقاضا در جامعه برسند.
یکی از بحث‌هایی که مطرح است تخصصی شدن مطبوعات و حمایت از نشریات محلی و استانی است، در این مدت چه کردید؟
به واسطه این فرصتی که ایجاد شد ما توسعه غیرقابل باور در فضای نشریات محلی و استانی داشتیم. به هرحال در گذشته چون انحصار بود کسی نمی‌توانست در یک شهر، رسانه داشته باشد ولی در مدل توسعه کمی، دسترسی آزاد برای فراهم کردن فرصت نقش‌آفرینی برای علاقه‌مندان ایجاد شد. الان در هر استان و شهرستان‌ تعداد بسیاری به‌عنوان مدیر مسئول و خبرنگار و... مشغول فعالیت هستند. خانواده رسانه امروز خانواده بزرگی شده است و دولت از این قضیه نیز استقبال و بستر این حضور را فراهم کرده و از آنها حمایت می‌کند و هرجا که لازم بوده هدایت و در عین حال در جهت رشد، بستر آموزش را نیز مهیا کرده است. به موازات این امر انجمن‌های صنفی و مطبوعاتی نیز راه‌اندازی و تقویت شد الان ما فقط 28 انجمن صنفی رسانه و سی و یک خانه مطبوعات در سراسر کشور داریم ولی باز همه اینها دچار مشکل کمی هستند و از لحاظ کیفیت گاهی دچار تناقض می‌شوند. در همین دولت تدبیر و امید «خانه‌های مطبوعات» در یک فرآیند دموکراتیک و انتخاباتی الکترونیکی دوباره احیا و فعال شدند. بسیاری از امور وزارت فرهنگ و ارشاد  اسلامی نیز در استان‌ها به خانه‌های مطبوعات واگذار شد؛ این امر مبارکی بود که با انتخابات دوره‌ای و منظم دائم در حال ترمیم و اصلاح است. با این حال معتقدم ما در کشور یک بحران رسانه‌ای داریم و آن اینکه با وجود توسعه کمی رسانه، در محتوا نتوانستیم متناسب با این سرعت، نیاز جامعه را برآورده کنیم به همین دلیل اقتصاد رسانه دچار مشکل شد چون نظام حمایت مالی از رسانه جایگزین نظام عرضه و تقاضا شد.
شاید یکی از دلایلی که این مشکلات را به‌وجود آورده، حمایت نکردن از خبرنگار باشد. چه حمایت‌های معنوی و مادی‌ای از خبرنگاران شده است؟
از نظر مادی خب ما تاکنون 6 هزار و 500 خبرنگار را که توسط رسانه‌ها بیمه نشدند، از طریق اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق هنر، بیمه کردیم. مگر از سایر مشاغل در کشور چه حمایت‌هایی می‌شود؟ ولی چرا فکر می‌کنیم حمایت کافی نیست؟ چون تعداد خبرنگار معلوم نیست. همین سال گذشته برای دریافت اینترنت رایگان در همان ساعات اولیه 16 هزار نفر به‌عنوان خبرنگار ثبت‌نام کردند و تعدادی هم از سوی معاونت مطبوعاتی معرفی شدند! خب از چند نفر باید حمایت کنیم؟ چند نفر به‌عنوان خبرنگار واقعی هستند؟ حمایت را ما نفی نمی‌کنیم و بر آن مصر هم هستیم هرچه هم بتوانیم حمایت را بیشتر و بهتر می‌کنیم ولی واقعاً بقای یک شغل ورود به عرضه و تقاضاست نه دریافت مُسکن و وصل کردن سرم. این برای دوره کوتاه ضروری است اما درمان یک درد نیازمند ورود به راه‌حل‌های منطقی و حرفه‌ای است آن هم فقط و فقط با ورود به عرضه و تقاضا ممکن می‌شود مانند همه کشورهای جهان.
شاید به خاطر این است که آمار دقیقی از تعداد خبرنگاران نداریم؟
احسنت، متأسفانه تا هستیم  همزمان با توسعه جریان رسانه، زیرساخت سازمان نظام رسانه و نظام خبرنگاری را تصویب نکردیم و الان دنبال همین موضوع هستیم. صادقانه بگویم دولت با تمام وجود آماده حمایت از جریان رسانه است خب حداقل در این یک سال گذشته هم کاغذ جزو کالای اساسی شد، در بحران کرونا رسانه جزو لیست 10 شغل اصلی آسیب دیده قرار گرفت، برای همه رسانه‌ها استمهال بیمه و مالیات در نظر گرفتیم و وام مستقل 12 درصد هم برای همه رسانه‌ها در نظر گرفتیم. از طرفی در بحران‌هایی که شرایط کشور داشته محدودیتی برای فعالیت رسانه‌ها ایجاد نکردیم. در‌خصوص حمایت معنوی هم خب هدایت رسانه را انجام دادیم. مرکز مطالعات رسانه به‌طور مستمر دوره‌های آموزشی و مهارتی برگزار می‌کند. از طرفی نشست‌هایی با مدیران مسئول برای پاسخ به سؤالات آنها و برطرف کردن موانع موجود داریم؛ در واقع این ارتباط با مراکز مختلف درکشور برای دسترسی مستقیم به اطلاعات منطبق با واقعیت است. تاکنون به خاطر ندارم جواب رسانه و خبرنگاری را نداده باشم و بر همین اساس هم درخواستی نبوده که برای دریافت اطلاعات از مرجع اصلی بوده باشد و مسیر را هموار نکرده باشم.
به نظر می‌رسد هدایت یارانه‌ها از سمت کمی و تیراژ به سمت محتوایی و تولیدی رفته، آیا این اتفاق افتاده و از چه زمانی؟
ببینید سال گذشته شیوه‌نامه جدید حمایت از رسانه‌ها به خواست و همراهی و مشورت اصحاب رسانه تهیه و در دسترس همه برای نظرسنجی قرار گرفت تا حمایت از رسانه را به سمت حمایت از محتوا و تفاوت قائل شدن بین نام خالی رسانه و محتوای آن ببریم و در مسیر تقویت فعالیت رسانه سوق دهیم. یعنی برای حمایت از رسانه، دوره و ضریب انتشار، حجم تولید و کارکرد و محل انتشار رسانه را در اولویت قرار دادیم. بعد از جمع‌بندی خروجی این شد که ما هدایت جریان یارانه را به سمت محتوا و نوع فعالیت رسانه و ضریب نفوذ آن سوق دادیم ولی تأکید می‌کنم که وضعیت موجود هنوز مطلوب ما نیست و فاصله داریم. البته قبول دادیم که در شرایط بحرانی سرعت جریان اصلاحی کُند می‌شود، اما ما کار را متوقف نکرده‌ایم.
درخصوص ساماندهی و نظارت فضای مجازی چه اقداماتی انجام دادید؟
مسئولیت ساماندهی فضای مجازی با شورای عالی فضای مجازی است، با ما نیست. ما در حقیقت باید بخش رسانه‌های خبری را در فضای مجازی فعالیت می‌کنند رصد و نظارت کنیم هرچند مسئولیت رسانه‌های بدون شناسنامه هم با ما نیست. در این مسیر، اولاً ما همه رسانه‌ها را ترغیب کردیم تا در فضای مجازی فعالیت کنند حتی یارانه هم به آنها دادیم. علاوه برآن در جهت افزایش مهارت کار در فضای مجازی هم مرتب دوره‌های آموزشی و مهارتی برای آنها برگزار کردیم. البته از این اقدامات بهره‌برداری هم شد طوری‌که در ایام عید امسال مطبوعات تعطیل نبودند یعنی نسخه کاغذی نداشتند درحالی‌که فعالیت برخط و حضور در فضای مجازی آنها تقویت شد مانند سایر رسانه‌های فعال و سختکوش در مقابله با کرونا.
در بحران کرونا با توجه به بحث دورکاری عملاً تحریریه رسانه‌ها به سمت دورکاری رفتند و اطلاع‌رسانی نه تنها کاهش نیافت بلکه بیشتر از گذشته هم شد، ارزیابی شما به‌عنوان معاون مطبوعاتی از عملکرد رسانه‌ها در این مدت چیست؟
ببینید به هر حال رسانه‌های ما یک لایه‌ای از کارکرد ماهیت ایرانی و فداکاری ماست که ممکن است در شرایط عادی سراغ ما نیاید ولی در شرایط بحرانی به کمک می‌آید. واقعیت این است که جریان رسانه‌ای ما جریانی است که در خط مقدم هر بحران فارغ از مشکلات متعدد قرار دارد. خود من به خاطر ندارم که در هیچ بحرانی، رسانه‌ای به خاطر منافع خود از میدان عقب‌نشینی کرده باشد. خروجی آن را هم در همین بحران کرونا شاهد بودیم. شک نکنید که رسانه‌های ما در این دوران خوش درخشیدند. می‌دانید که کرونا دو جنبه اصلی داشت؛ جسمی و ذهنی که جنبه ذهنی دست خبرنگاران بود چون جریان اطلاع‌رسانی همانند اکسیژن همراه مردم است. همین رسانه‌ها مردم را همراه کادر بهداشت و درمان کردند؛ در حمایت، اطلاع‌رسانی، هشدارها و توصیه‌ها، در فراگیری آموزش‌های پیشگیرانه از ابتلای به کرونا، در کمپین‌های مختلف مانند ماندن در خانه، غربالگری عمومی، استفاده از ماسک، سیزده بدر و... در همه این موارد، افکار عمومی به دلیل فعالیت همه جانبه رسانه‌ها، همراه نظام درمان و بهداشت کشور شد که جا دارد ازهمه سربازان گمنام عرصه اطلاع‌رسانی در مقابله با کرونا تشکر کنم که با توان خود موفق شدند کاهش تلفات و صدمات و بحران را در کشور شاهد باشیم؛ افرادی که برای دیدن دیگران تلاش می‌کنند اما خود دیده نمی‌شوند .

مرتضی گلپور
خبرنگار حوزه دولت
همزمان با روز انجام این مصاحبه اظهار نظری از محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه  در رسانه‌ها برجسته شده بود که ما در حال حاضر هیچ نفتی نمی‌فروشیم و حتی برای دارو و غذا هم نفت ما را نمی‌خرند. این شاید همه آنچه کارزار فشار حداکثری علیه ایران می‌خوانند نباشد اما نشان می‌دهد که تحریم‌ها چه مشکلاتی را ایجاد کرده است. حال داستان ویروس منحوس هم سختی کار برای دولت روحانی را بیش از پیش کرده واین سؤال را پیش کشیده که براستی با تحریم و کرونا کشور چگونه اداره می‌شود؟ این سؤال محور اصلی مصاحبه ما با محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری است. واعظی توضیح می‌دهد که چگونه تجربه اقتصاد بدون نفت را دولت روحانی عینی کرده است. با وجود این تأکید دارد که دولت طرفدار تحریم نیست و در فرصت باقی مانده از عمر دولت حتی دو سه روز آخر کار هم برای رفع تحریم‌ها از تلاش دست برنمی‌دارد. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری ناظر بر همین سختی کار است که گلایه‌هایی هم از برخی جریان‌های سیاسی دارد که به جای آنکه کنار دولت باشند، مقابل آن می‌ایستند. او البته به انتقادهای منتقدان هم پاسخ داد که در ادامه می‌خوانید.

به‌نظر می‌رسد برجام سازوکار یا توافقی است که هنوز هم دارد کار می‌کند و نتیجه می‌دهد. علاوه بر شکست امریکا در شورای امنیت برای تداوم تحریم تسلیحاتی ایران، امروز این کشور در فعال‌سازی آنچه مکانیسم ماشه می‌خواند هم منزوی شده است. با توجه به آنکه برخی مخالفان داخلی این توافق را مرده می‌خوانند، ارزیابی شما از برجام تا امروز چیست و به‌نظر شما تلاش آخر امریکا برای شکست برجام به چه نتیجه‌ای ختم می‌شود؟
برای بررسی کارکرد برجام و فرآیندی که تا امروز درباره آن طی شد، باید به روزهای نخست آغاز مذاکرات بازگشت. از همان ابتدا، رژیم صهیونیستی، تعدادی از کشورهای عرب منطقه و تندروهای داخل امریکا، نه با برجام، بلکه با شکل‌گیری هرگونه توافقی مخالف بودند، آن هم در شرایطی که هنوز مشخص نبود که این توافق چیست، چه بخش‌ها و چه چارچوبی خواهد داشت. بنابراین از روز اول برجام در خارج از کشور مخالفانی داشت. مخالفان داخلی برجام هم دو دسته بودند؛ یک دسته کارشناسان و متخصصان دلسوز که مثلاً، نظرشان بر این بود که اگر این طور بشود بهتر است، یعنی تیم مذاکره‌کننده دولت، اگر به جای این تصمیم، این اقدام یا فراز یا نکته دیگری در سند برجام، به نکات و فراز دیگری می‌رسیدند، بهتر بود. درباره این دسته از منتقدان، می‌توان گفت وقتی یک دیپلمات خود درگیر مذاکره است، براساس شرایطی که درون مذاکره وجود دارد، یا براساس شرایط داخلی و خارجی کشور یا راهبردهای تعیین شده و به طور کلی براساس اموری که در ذهن او اصلی و فرعی است، مذاکره می‌کند و به نتیجه‌ای می‌رسد. براین اساس، از روز اول، چه در دوران شکل‌گیری برجام و چه پس از آن، همواره به این گونه منتقدان و مخالفان احترام گذاشتیم و معتقد بودیم و اعلام هم کردیم که این انتقادها باید باشد تا دولت مسیر درست را طی کند اما در کنار این‌ها، گروه مخالف دیگری در ایران بودند. پیش از پرداختن به این گروه، باید اشاره کنم که برجام یا مذاکرات منتهی به آن، امری نبود که ناگهان و یک دفعه در دولت یازدهم شکل بگیرد، بلکه مذاکرات، رفت و آمدهای طولانی و حتی فرآیندهای دیگری در گذشته طی شد تا به این جا رسید، همچنان که همه قطعنامه‌ها، چه در شورای حکام و چه در شورای امنیت، در همان دوره شکل گرفته بود. اما این دسته از منتقدان یا مخالفان، یعنی چه کسانی که در دولت وقت حضور داشتند یا کسانی که طرفدار آن دولت و تفکرات آن بودند، کاری به این نداشتند که برجام چگونه شکل می‌گیرد، چگونه مذاکره می‌شود یا به چه هدفی می‌رسد، بلکه آنان با اصل این توافق مخالف بودند، زیرا این توافق را ضعف سیاست خارجی در دوران هشت ساله دولت مورد نظر خود تلقی می‌کردند. به همین دلیل دیدیم که همواره با برجام مخالفت می‌کردند. امروز هم همین‌ها هستند که در داخل کشور به‌صورت جدی با برجام مخالفت می‌کنند. جدای از این، واقعیت برجام و آنچه در دولت یازدهم براساس آن توافق شکل گرفت، بر این اساس بود که با این توافق گشایشی برای کشور به وجود بیاید که آمد، ضمن اینکه همه تلاش ما این بود هیچ یک از دستاوردهای هسته‌ای خود را از دست ندهیم و حتی تلاش کردیم در سند برجام چیزهای بیشتری را برای آینده کسب کنیم. به عبارت دیگر، برجام طوری طراحی شد که ما در آینده بسیاری از محدودیت‌هایی که آن موقع هم وجود داشت و غیرهسته‌ای بود، این محدودیت‌ها یکی یکی برداشته شود که یکی از موارد رفع این محدودیت‌ها، همین است که در مهرماه اتفاق خواهد افتاد، یعنی صادرات یا واردات تسلیحات که در دو هفته گذشته نیز امریکا تلاش کرد تا مانع آن بشود. دیدید که در همان دوره کوتاه اجرای برجام از سوی همه طرف‌ها، فروش نفت کشور به 2 میلیون و 780 هزار بشکه در روز رسید، صادرات و واردات ما گسترش یافت، نرخ تورم بسرعت پایین آمد و تک رقمی شد و نرخ رشد ما مثبت شد و حتی یک سال نرخ رشد اقتصادی کشور به 12 درصد هم رسید. به عبارت دیگر، در مقابل برنامه امریکا و برخی دشمنان ایران که می‌خواستند از طریق تحریم مردم و اقتصاد ما را در غل و زنجیر نگه دارند، دولت تلاش کرد بخش اعظمی از این غل و زنجیرها را باز کند که باز هم کرد. اما اینکه در برجام یا خارج از آن پیش‌بینی می‌شد که در امریکا کسی روی کار می‌آید که نه فقط از برجام، بلکه از بسیاری توافق‌های بین‌المللی خارج شود، امر دیگری است. گاهی گفته می‌شود امریکا به این دلیل از برجام خارج شد که این توافق نقص داشت، اما واقعیت این است که امریکا از بسیاری از کنوانسیون‌ها، منشورها و پیمان‌های چندجانبه قدیمی که شاید محکم‌تر از برجام بودند هم خارج شد. این توافق‌ها هم فقط در زمینه اقتصاد نبود، بلکه این کشور در دوره اخیر حتی از توافق‌های بین‌المللی در زمینه آب و هوا یا مسائل منطقه‌ای هم خارج شد تا جایی که بتازگی از سازمان بهداشت جهانی نیز خارج شد. بنابراین، وقتی گذشته کشور امریکا را مرور می‌کردیم، چنین رویه‌ای را نمی‌دیدیم که امریکا به‌عنوان یک دولت مستقر به این راحتی از پیمان‌هایی که دولت قبل این کشور آن را امضا کرده است خارج شود. به عبارت دیگر، اتفاقی که در این دوره از تاریخ امریکا رقم خورد، چیزی نیست که همواره اتفاق بیفتد، اما در دولت فعلی امریکا این اتفاق افتاد. بر این اساس، درست است که برجام ضربه‌های جدی دید، اما این ضربه‌ها ناشی از این بود که امریکا با تمام امکانات، تمام قدرت و با استفاده از همه نفوذش تلاش کرد کل برجام را نابود کند که موفق نشد و چون در این هدف موفق نشد، اکنون دارد از همه امکانات خود استفاده می‌کند تا برجام را ضعیف کند. البته برجام تاحدی ضعیف شده است، اما نه به این دلیل که نفس برجام اشکال داشته است، بلکه به این دلیل که یکی از عناصر تشکیل دهنده این توافق، یعنی امریکا، به تعهدات خودش عمل نکرد و با توسل به زور، اجازه هم نداد تا دیگران به تعهدات خود عمل کنند. امروز هم به همین دلیل دولت فعلی امریکا در ماه‌های آخر عمر خود، دارد از آخرین تیر ترکش خودش برای شکست و نابودی آن استفاده می‌کند. اما می‌بینید همین برجام با همه فشارهایی که به آن وارد شد چه اندازه قدرت دارد، زیرا تاکنون هرچند بار که امریکا وارد میدان شورای امنیت شده، همین برجام آن را شکست داده است. در آذر ماه 97 که امریکا ریاست دوره‌ای شورای امنیت را برعهده داشت، این شورا به ریاست خود ترامپ در نیویورک تشکیل جلسه داد و طی آن امریکا رؤسای کشورها را هم دعوت کرد، اما نتوانست به اهدافش برسد. دو هفته پیش هم عین همین اتفاق بار دیگر تکرار شد، اما در نهایت دیدیم که تنها خود امریکا و یک کشور دیگر به تداوم تحریم‌های تسلیحاتی ایران رأی دادند. اکنون هم که این کشور بحث مکانیسم ماشه را مطرح کرده است، می‌بینیم که نفوذ و قدرت برجام در جامعه جهانی مقابل امریکا ایستاده است. امروز دولت امریکا در آستانه انتخابات، با همه هیمنه و اقتدار و زورش، به‌دنبال آن است تا راه‌هایی برای برون رفت از شرایطی که درون آن قرار گرفته، اعم از کاهش محبوبیت داخلی، پیش افتادن رقیب و انزوای بین‌المللی، پیدا کند. به همین دلیل امروز دولت این کشور به‌صورت انتحاری وارد میدان شده تا به زعم خود مکانیسم ماشه را فعال کند و فکر می‌کند این مسأله می‌تواند برای او کارساز باشد. با توجه به همه آنچه گفته شد، به باور من، جایگاه و قدرت برجام باعث شده است جامعه جهانی برای نگهداری یک توافق خوب تلاش کند، هرچند این تلاش برای برخی از کشورها هزینه داشته باشد، بنابراین شرایطی که امروز با آن مواجه هستیم، این است که اگر برجام نبود، امریکا براحتی می‌توانست در مراحل مختلف هر کاری که می‌خواهد انجام دهد، همان طور که در گذشته انجام داد.
شکست آذرماه 97 امریکا در شورای امنیت و شکست اخیر این کشور برای تمدید تسلیحاتی ایران، جزو شکست‌های نادر امریکا در این نهاد بین‌المللی است. اشاره کردید که امریکا در استفاده از سازوکار مکانیسم ماشه «انتحاری» عمل کرده است. چرا از این عبارت استفاده کردید؟ آیا چشم‌اندازی برای موفقیت امریکا قائل نیستید؟
هیچ چشم‌انداز موفقیتی برای امریکا نمی‌بینم. همین حالا که باهم صحبت می‌کنیم، با توجه به اینکه مکانیسم ماشه ادعایی امریکا، نیازمند طی شدن یک فرآیند یک ماهه است، اما تا امروز از 15 عضو شورای امنیت سازمان ملل، 13 عضو با این مسأله مخالفت کردند. معنی این امر این است که اگر روال صحیح شورای امنیت طی شود، از همین امروز معلوم است که این اتفاق نیز شکستی بدتر از شکست قبل برای امریکا خواهد بود. اما امروز امریکا به تهدید دیگر کشورها متوسل شده است. تاکنون و در گذشته چنین چیزی را شاهد نبودیم که کشوری پیشنهادی به شورای امنیت ارائه بدهد و سپس اعضای شورای امنیت را تهدید کند که اگر با خواست من همراهی نکنید، شما را تحریم کرده یا با شما برخورد می‌کنیم. این عملاً قانون جنگل است و در دنیای امروز به هیچ وجه نمی‌توانید با این ادبیات و با این زبان با کشورها صحبت کنید. البته این تهدید هم به این معنی است که اساساً شرایط برای این کشور یک شرایط عادی نیست. یک علت این عادی نبودن شرایط هم می‌تواند ناشی از این باشد که از ابتدای دولت ترامپ، نه او و نه بسیاری از همکارانش تجربه کافی را نداشتند و به بسیاری از مسائل دیپلماسی و سیاست آشنا نبودند، هرچند ممکن است درباره اقتصاد یا تجارت چیزهایی می‌دانستند. انتظار این بود یا این طور به نظر می‌رسید که بعد از یک یا دو سال، آنان از واقعیت‌های سیاسی جهان یا شکست‌های خود درس‌هایی بگیرند، اما گویا برعکس عمل می‌شود و هرچه پیش‌تر می‌روند، شرایطی که از داخل و خارج کشور به این دولت امریکا تحمیل می‌شود، به گونه‌ای دارد رقم می‌خورد که دولتمردان فعلی امریکا نمی‌توانند عقلایی تصمیم بگیرند و عمل کنند.
بسیاری در داخل رأی مخالف چین و روسیه و رأی ممتنع اروپا به تمدید تسلیحاتی ایران را به ضعف دولت امریکا منتسب کردند و مستقیم و غیرمستقیم خواستند بگویند این شکست امریکا ربطی به برجام یا دیپلماسی دولت آقای روحانی ندارد. همسویی دولت‌های اروپایی یا چین  و روسیه با ایران را ناشی از چه می‌دانید؟
من هم با این دوستان هم عقیده‌ام که در 4 سال گذشته از نظر دیپلماسی و جایگاه و وجهه جهانی، دولت امریکا تضعیف شده  تا جایی که نتوانسته است بسیاری از متحدان این کشور را که با آنان تعامل دارند، با خود همراه کند. اما مسأله این است که این دوستان چند مورد دیگر هم نشان بدهند که در همین دولت، امریکا ضعیف شده باشد، یا امریکا پیشنهادی را مطرح کرده و تا این اندازه روی آن سرمایه‌گذاری کرده و همه دولت و حیثیت خود را به میدان آورده باشد، اما نتیجه آن فقط دو رأی مثبت به قطعنامه پیشنهادی امریکا باشد؟ به‌عبارت دیگر، اگر یک دولتی ضعیف باشد، باید یک یا دو ماه قبل یا در موارد دیگر هم ضعیف بوده باشد، پس چرا این کشور چنین شکست تحقیرآمیزی را در موضوعات دیگر تجربه نکرد؟ براین اساس قبول دارم که دولت امریکا ضعیف شده است و حتی در بسیاری از موارد به سمت انزوا هم رفته است، اما واقعیت این است که این امر ناشی از عملکرد خوب ما بوده است. چنانکه در ارتباط با برجام، اقدامات ما عکس‌العمل اقدامات امریکا نبود. زیرا امریکا در پی آن بود تا پس از خروج این کشور از برجام، ما نیز از برجام خارج شویم تا در مرحله بعد همه تحریم‌های جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران بازگردد. اما ما این کار را نکردیم. حتی زمانی که امریکا به تعهدات خود عمل نکرد و نگذاشت کشورهای اروپایی هم به تعهدات خود عمل کنند، کشورهای اروپایی هم این قدرت را نداشتند تا به رغم فشارهای امریکا بتوانند کارهایی را انجام دهند. در مقابل، جمهوری اسلامی ایران، یک سال با افکارعمومی دنیا، با کشورهای مختلف و هم با خود این کشورها اتمام حجت کرد. این اتمام حجت برای وجهه ایران بسیار مؤثر بود، برای اینکه نشان دهیم اگر شما اروپایی‌ها یا روسیه و چین، در زبان و موضع اعلام می‌کنید معتقد به حفظ برجام هستید، ما با عمل خود اعلام کردیم که می‌خواهیم برجام باقی بماند. البته پس از این فرصت یک ساله، 5 گام اساسی برای کاهش تعهدات برجامی خود برداشتیم البته اعلام کردیم هر زمان که طرف مقابل به همه تعهدات خود بازگردد، ما هم به همه تعهدات خود باز می‌گردیم. در مجموع به باور من، این مسأله دو عنصر بسیار مهم داشت؛ نخست نوع اتمام حجت و عملی که دیپلماسی دولت جمهوری اسلامی ایران دنبال کرد، یعنی آنچه دوستان ما در وزارت خارجه، اعم از شخص وزیر، معاونان و سفرای ما در سراسر دنیا دنبال کردند، اتمام حجت خوب و روشنی برای دنیا بود، دوم خود برجام بود. به این معنی که برجام اصولی دارد که اگر این اصول مختل شود، دیگر ارزش ندارد. اگر یادتان باشد، زمانی که گام‌های ما برای کاهش تعهدات برداشته می‌شد و آنان هم در مقابل تهدید کردند، آقای رئیس‌جمهوری نامه‌ای به رؤسای 4+1 نوشتند و گفتند ما تا زمانی به این تعهدات خود پایبندیم که برجام باشد و شما هم این گونه عمل کنید که اصول برجام حفظ شود، درغیر این صورت، در آن نامه نوشته بودند که ما چه اقدامی خواهیم کرد.
هنوز این بخش از نامه یعنی همان «وگرنه» مشخص و اعلام نشده است؟
این بخش چیزی است که نه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علاقه‌مند است ایران انجام دهد و نه کشورهای غربی. آن موقع (یعنی در صورت خدشه دار شدن اصول برجام) در اختیار خودمان است که هیچ تعهدی به جایی و چیزی ندادیم، تصمیم می‌گیریم و عمل می‌کنیم.
این تهدید خروج از «ان.پی.تی» بود؟
خود کشورهای دریافت‌کننده نامه این را می‌دانند. به همین دلیل و نیز به‌دلیل هوشیاری مسئولان ما در وزارت خارجه است که چارچوب برجام حفظ شده است و گذشته از همه این‌ها، به همین دلیل است که امروز امریکا شکست می‌خورد. به‌عبارت دیگر، شکست امریکا ناشی از دو علت است، یکی هوشمندی ایران و دیگری همین برجام ضعیف شده‌ای است که تا امروز باقی مانده است.
ترامپ همواره ترفندهای رسانه‌ای و تبلیغاتی بسیاری به‌ کار می‌برد. در همین راستا، برخی برکناری جان بولتون را یک نوع سیگنال برای ایران قلمداد کردند. یا آبان سال گذشه اخبار غیررسمی حکایت از آن داشت که امریکا برای گفت‌و‌گوهای مستقیم با ایران اعلام آمادگی کرده و برایان هوک را برای این گفت‌و‌گوها معرفی کرده که به‌ دلیل سابقه و رویکرد آقای هوک، ایران نپذیرفته است. امروز هم که برایان هوک برکنار شده است، ترامپ مدام در تبلیغات خود می‌گوید درصورت انتخاب مجدد، اگر نه یک هفته، در عرض یک ماه با ایران به توافق می‌رسم. آیا پشت پرده، با واسطه یا بی‌واسطه، گفت‌و‌گوهایی میان ایران و امریکا در جریان است؟
هیچ گفت‌و‌گویی میان ما و امریکا نیست. شما باید این اظهارنظرهای آقای ترامپ را درباره ایران  کنار اظهارنظرهای دیگر داخلی یا خارجی او قرار دهید؛ مانند اظهارنظرهای او درباره اروپا، فرانسه، اظهارنظر درباره آلمان یا حتی صحبت‌های او درباره کرونا. این اظهارات اصلاً هیچ مبنا، پایه و اساسی ندارد که بخواهید  پشت صحنه این اظهارات را بررسی کنید. براین اساس، می‌توانم این طور پاسخ دهم که آقای ترامپ برداشت‌های (شخصی) دارد که براساس آن برداشت‌های خود سخنرانی و صحبت می‌کند. مردم ما بدانند و مطمئن باشند که هرگاه بخواهیم کاری انجام دهیم از مسیر درست آن حرکت می‌کنیم.
در شبکه‌های اجتماعی دولت روحانی، دولتی با مصائب و مسائل عدیده خوانده می‌شود، فقط دو سال فعالیت دولت آقای روحانی بدون تحریم بود، اما علاوه‌ بر ترامپ و تحریم، در سال آخر کرونا هم به این مسائل اضافه شد. امروز خبری از آقای دکتر نوبخت منتشر شد مبنی بر اینکه ما در دوره گذشته تحریم می‌توانستیم مثلاً در قبال نفت، دارو یا غذا بخریم، اما امروز همین کار را هم نمی‌توانیم انجام دهیم. با این شرایط، دولت چطور کشور را اداره می‌کند؟
دولت با سختی‌های بسیار زیاد مواجه است. همان طور که اشاره کردید صادرات ما با مشکل مواجه شده، نقل و انتقال پول هم به همین ترتیب تا مسأله کرونا که به آنها اضافه شده است،هرچند کرونا فشار زیادی به مردم و دولت وارد کرد، اما می‌توانم بگویم ما تنها کشوری هستیم که بیماران کرونایی را به‌ صورت رایگان مداوا می‌کنیم. سال 97، نزدیک عید 25 یا 26 استان کشور تا نیمه‌های فروردین، درگیر سیلی بودند که خرابی‌های زیادی به باور آورد. مقابله با سیل و بازسازی خرابی‌های ناشی از آن هزینه زیادی برای کشور داشت. دو سال قبل از آن، زلزله‌ای که در کرمانشاه و کرمان رخ داد که آن هم برای دولت و ملت، هزینه‌هایی داشت.
منظور اینکه دولت بویژه در دوره دوم از ابتدا با چنین مشکلاتی مواجه بود، اگر مشکلات فقط برای کارگزاران دولت باشد، یعنی فشاری متوجه مردم نباشد، با جان و دل آنها را پذیرا هستیم و معتقدیم کسی که در جمهوری اسلامی ایران مسئولیت می‌پذیرد، باید این مسئولیت را برای عمل به وظایف خود بپذیرد و عمل به مسئولیت دولت هم چیزی جز خدمتگزاری مردم نیست، اما واقعیت این است که در کنار همه این فشارها، ناراحتی اصلی ما این است که با‌ وجود همزمانی فشارهایی که در داخل وارد می‌شود و مسأله تحریم و نیز مسدود شدن حساب‌ها به‌ دلیل فشارها و این واقعیت که برخلاف کشورهای دیگر نمی‌توانید به سهولت معامله کنید، دغدغه ما این است که کالاها در کشور گران شده و سفره طبقه متوسط و متوسط به پایین، بویژه حقوق‌بگیران کوچک شده است. این مسأله‌ای است که بیش از سایر سختی‌ها و ناراحتی‌ها، شخص رئیس جمهوری و مسئولان دیگر دولت را آزرده و ناراحت می‌کند. خوشحالی ما نیز موقعی است که وقتی دولت تلاش و کار می‌کند، مردم در رفاه و آسایش و امنیت باشند، سفره‌هایشان بزرگتر شده و مشکلات معیشتی‌شان کمتر شود. اینها خواسته و هدف ما است، می‌خواهم همین جا عرض کنم که ما این گرانی را می‌فهمیم و می‌دانیم به مردم فشار می‌آید. به همین دلیل دولت همه تلاش خود را در داخل کشور و نیز از طریق تعامل با کشورهای دیگر به کار بسته است تا بتواند معیشت و زندگی مردم را آسان‌تر کند.
شرایط تحریم فعلی و مسدودشدن دارایی‌ها فشارهای زیادی به کشور وارد کرده، اما با‌وجود این فشارها کشور اداره می‌شود، اقلام بهداشتی هست و بیماران کرونایی هم رایگان درمان می‌شوند. اما در همین شرایط منتقدان می‌گویند دولت به توان داخلی کشور توجه ندارد یا اینکه دولتمردان را لیبرال می‌خوانند و می‌گویند نگاه آنان فقط به غرب است.
این حرف‌ها جنبه تبلیغاتی دارد و مردم ما بخوبی از اوضاع و شرایط کشور مطلع هستند و واقعیت‌ها را می‌دانند. بگذارید در پاسخ به این سؤال، مقایسه‌ای بکنیم. همین منتقدان در اسفند گذشته به دولت تهمت می‌زدند و فشار می‌آوردند که در مسأله کرونا بد عمل کرده، باید کشور را قرنطینه می‌کرد و همه شهرها را می‌بست، یا برخی می‌گفتند باید مردم را در خانه نگه می‌داشت، باید از نیروی نظامی استفاده می‌کرد و ایرادهای دیگری از این دست؛ برخی از این رسانه‌های معاند خارج از کشور هم به این مسائل پرداختند، البته برخی مواقع این رسانه‌ها شروع می‌کردند و اینها در داخل ادامه می‌دادند. اما وقتی که اپیدمی کرونا از 6-7 کشور به 50 و بعد 100 یا 150 کشور سرایت کرد، افکار عمومی ایران توانست یک مقایسه انجام دهد. به این معنی که مردم وضع ایران در مقابله با کرونا را با کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و امریکا مقایسه می‌کردند و می‌دیدند باوجود اینکه همه این کشورها با مسأله واحدی به‌ نام ویروس کرونا مواجه هستند و با وجود اینکه تعداد بیمارستان‌ها و امکانات اقتصادی و درمانی آن کشورها بیشتر است و تحریم هم نیستند، اما تعداد کشته‌های آنان به مراتب زیاد است. آن هنگام بود که آرام آرام دهان رسانه‌های خارج از کشور بسته شد و دریافتند که این امر مسأله‌ای نیست که بتوانند بیش از این به آن بپردازند. حتماً به خاطر دارید که چقدر به راهبرد «حفظ جان و حفظ نان» حمله شد. این‌ها می‌گفتند اقتصاد تعطیل شود. اما توجه نمی‌کردند که اگر 4 یا 5 میلیون بیکار به کف خیابان می‌آمدند، ما چه کار می‌خواستیم بکنیم؟ اگر کارخانه‌ها تعطیل می‌شد و تولید در کشور نداشتیم، آن هم در شرایطی که به‌ دلیل تحریم نمی‌توانستیم چیزی از خارج وارد کنیم، در این صورت چطور می‌خواستیم زندگی مردم را اداره کنیم؟ همین‌ها بودند که ایراد می‌گرفتند. امروز هم بر این باورم که بسیاری از این مسائل شعار انتخاباتی است.  همه حرف کسانی که شکست خوردند این است که اگر ما بودیم، بهتر عمل می‌کردیم. درصورتی که آنان قبلاً در مصدر امور بودند، ممکن است این اسم خاص در رأس نبوده باشد، اما این فکر و این رسم که بوده است. با علم به این مسأله، بار دیگر می‌توانیم مقایسه کنیم که امروز ما چه میزان نفت می‌فروشیم و در 8 سال قبل از این دولت چقدر نفت فروخته می‌شد، در آن زمان نفت به چه قیمتی فروخته می‌شد و امروز به چه قیمتی، آنان چند سد در کشور ساختند، ما چند سد ساختیم، آنان چند نیروگاه ساختند و ما چقدر، آنان چقدر ریل راه‌آهن در کشور احداث کردند و ما چقدر؟ این‌ها شاخص‌هایی است که باید براساس آنها مقایسه صورت بگیرد. من و همه اعضای دولت آمادگی داریم تا درباره همه این شاخص‌ها بحث کنیم تا مشخص شود امروز با همه کمبودها، کشور چطور اداره می‌شود. امروز به‌ صورت هفتگی، آقای رئیس جمهوری تعداد زیادی از پروژه‌های توسعه‌ای را افتتاح می‌کنند. این دولت هیچ گاه نگفته است که به‌ دلیل تحریم بودن دست ما بسته است پس توسعه کشور را تعطیل کنیم. آیا توسعه و ساخت و‌سازی که امروز در کشور انجام می‌شود و به‌ صورت هفتگی از سوی رئیس جمهوری یا وزرا در استان‌ها افتتاح می‌شود، از سوی خارجی‌ها انجام شده است؟ اگر در دولت نگاه ما به خارج بود، این پروژه‌ها را تعطیل می‌کردیم تا خارجی ها بیایند و بسازند! درحالی که از روز اولی که وارد دولت شدیم تحریم بودیم، اما از همان روز هم توسعه و برنامه‌ریزی خود را آغاز و دنبال کردیم. البته همه زحمات اقدامات توسعه‌ای و تلاش‌ها برای آبادی کشور روی دوش دانشمندان، متخصصان و مهندسان داخل کشور بوده است. آنان که ادعا می‌کنند نگاه ما به خارج است، باید ببینند که وقتی دولت یازدهم کار خود را آغاز کرد، یعنی در سال 92 چند شرکت دانش بنیان در کشور وجود داشت؟ امروز تعداد این شرکت‌ها بیش از 100 برابر شده است. این توسعه ناشی از این بود که نگاه ما به داخل بود؛ در زمینه کشاورزی به‌عنوان نمونه‌ای دیگر از توسعه کشور، در شرایط کرونا، اگر ما در تولید محصولات کشاورزی بویژه گندم جهش تولید نداشتیم امروز برای تأمین خوراک کشور با مشکل مواجه بودیم، اما در 7 سال گذشته، تولید محصولات کشاورزی از 78 میلیون تن به 127 میلیون تن رسیده است. یا اگر در این دولت، طرح تحول سلامت اجرا نشده بود و این همه تخت و بیمارستان در سراسر کشور ساخته نشده بود، امروز در مداوای مردم و بیماران کرونایی مشکل داشتیم؛ در مثالی دیگر، اگر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم پهنای باند، شبکه‌های اجتماعی و آی.سی.تی کشور 15 تا 30 برابر نشده بود، امروز در شرایط کرونایی مردم نمی‌توانستند به این سادگی از داخل خانه کارهای خود را پیش ببرند، یا همین حالا، چه تعداد از هیأت‌های عزاداری ما از طریق شبکه‌های اجتماعی با مخاطبان خود ارتباط برقرار می‌کنند؟ در دوره کرونا، به شرکت‌های دانش بنیان و به جوانان کشور خود خود بها دادیم تا توانستیم به شرایطی برسیم که نیازمندی‌های ما را همین جوان‌ها تولید و تأمین کنند. این مصادیق و مثال‌های دیگری از این دست، نشان می‌دهد حرف کسانی که مدعی هستند نگاه دولت به خارج است، یک شعار است. ما می‌گوییم به‌ دنبال تعامل سازنده با دوستان و همسایگان خود هستیم، دنبال جنگ، دعوا و درگیری نیستیم و براساس اصول، منافع و امنیت ملی کشورمان دنبال توسعه هستیم. تعامل سازنده به معنای اتکای به خارج نیست. اتفاقاً ما به داخل اتکا کردیم. از قضا کسانی که می‌گفتند به خارج تمایل ندارند، هر روز اعلام می‌کردند آماده مذاکره هستیم، در صورتی که امروز ما در عمل کشور را بدون نفت اداره می‌کنیم. پس چه کسی به خارج وابسته است؟ اگر ما به خارج وابسته بودیم، امروز کشور را بدون نفت اداره نمی‌کردیم.
در ستاد ملی مبارزه با کرونا، همه ارکان و قوای کشور اعم از نیروهای مسلح، صدا و سیما، حوزه‌های علمیه، دادستانی و مجلس، دور یک میز می‌نشینند؛برخی معتقدند این امر فرآیند تصمیم‌گیری را کند می‌کند، برخی هم می‌گویند تصمیم گیری‌ها سریع‌تر و بهتر شده است. ارزیابی شما از این تجربه چیست؟
ستاد ملی مبارزه با کرونا به دستور رهبر معظم انقلاب با چارچوبی که ایشان مشخص کردند تشکیل شد. ایشان دستور دادند که تصمیمات و مصوبات این ستاد، معادل تصمیمات شورای عالی امنیت ملی است. به باور من، این نگاه بلند ایشان بود که توانست بسیاری از مسائل را که احتمال می‌رفت در دوره کرونا برای کشور حادث شود  حل کرد. ما همین نگاه، همین رویکرد و حمایت‌های ایشان را در بقیه مسائل‌مان هم شاهد بودیم؛ اینکه دولت توانست از بسیاری از مسائل، پیش و پس از کرونا عبور کند، بخش زیادی از آن ناشی از این بود که رهبر معظم انقلاب هوشمندانه شرایط را رصد می‌کنند و آنجا که لازم است، ورود می‌کنند تا کشور بهتر اداره شود و در مسیر درست خود قرار بگیرد. این یک عامل کلیدی است. پس از این مرحله، باید اذعان کرد که تشکیل ستاد ملی مبارزه با کرونا، یک نمونه بسیار خوب از حکمرانی است که تجربه کردیم، زیرا همه مسئولان ذیربط، اعم از نظامی و قضایی و سایر ارکان در جلسات آنکه به طور منظم و هفتگی، به ریاست آقای رئیس جمهوری تشکیل می‌شود حضور دارند، حتی ایشان در جلسه گفتند جلسه بعدی ستاد، روز تاسوعا است و اگر اعضای جلسه لازم دیدند، روز تاسوعا هم جلسه داشته باشیم. این نشان می‌دهد که تا چه اندازه، مسأله کشور و جان مردم مهم است. در این جلسات همه نظر می‌دهند و وقتی همه نظر می‌دهند، مخالفت‌ها کم می‌شود. همه در بحث‌ها و تصمیم گیری‌ها مشارکت می‌کنند و به همین دلیل است که در 5 یا 6 ماه گذشته، دیدیم که تصمیم‌ها بسرعت اتخاذ و بسرعت هم عملیاتی شده است. تصمیمات گرفته شده در ستاد ملی مبارزه با کرونا تصمیمات مهمی بود؛ اینکه در یک جلسه‌ تصمیم می‌گیریم و متعاقب آن در سراسر کشور، سبک عزاداری به گونه‌ای صورت می گیرد که هم عزاداری بشود و هم رعایت دستورات بهداشتی و جان مردم بشود کار بسیار سختی است. یا برگزاری مراسم احیا در ماه مبارک رمضان و حتی امروز که کسب و کار مردم ادامه دارد و درعین حال موارد بهداشتی هم رعایت می‌شود. مطابق گزارش ارائه شده به این ستاد، امروز مردم نزدیک به 80 درصد مسائل بهداشتی اعم از استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت می‌کنند. این‌ها نتیجه این همدلی است و به همین دلیل به شخصه معتقدم ما باید از سبک و تجربه اداره کشور در دوران کرونا، برای اداره بقیه موضوع های مهم در کشور درس بگیریم.
باوجود توضیحات شما در زمینه نحوه اداره کشور، می‌خواهم از اشاره شما به انتخابات استفاده کنم و سؤال دیگری را طرح کنم. همان طور که گفتید، در مقایسه میان عملکرد و کارنامه دولت‌ها، در انتخابات برخی شاخص‌ها را ملاک می‌گیرند، شاخص‌هایی مانند اینکه دولت‌ها با چه تورم یا رشد اقتصادی دولت را تحویل گرفتند و با چه شاخص‌هایی دولت را تحویل می‌دهند. قاعدتاً دولت آقای روحانی هم از این قاعده مستثنی نیست. اما امروز بحث مردم این است که وقتی آقای روحانی دولت را تحویل گرفت، تحریم‌ها وجود داشت و احتمالاً تا پایان این دولت هم باز تحریم‌ها برقرار خواهد بود، یا به‌نظر نمی‌رسد چشم‌انداز مثبتی در کاهش نرخ تورم یا بهبود رشد اقتصادی ما وجود داشته باشد. این همه درحالی است که دولت آقای روحانی بیش از یک سال فرصت ندارد. مشخصاً در یک سال باقی مانده راه حل یا برنامه خاصی برای برداشتن تحریم‌ها، کاهش تورم و رشد اقتصادی دارید تا در انتهای دولت، گفته شود که آقای روحانی با شرایط دیگری دولت را تحویل گرفت و دولت را با شرایط دیگری تحویل داد؟ زیرا در غیر این صورت شاید گفته شود که دولت آقای روحانی دستاوردی نداشت.
نخست اینکه زمان یک سال باقی مانده که به آن اشاره کردید، بواقع فرصت کمی نیست، یک سال زمان بسیار زیادی است و می‌شود بسیار به مردم خدمت کرد. دکتر روحانی به طور مرتب به وزرا و اعضای دولت گوشزد و یادآوری می‌کنند که ما تا لحظه و تا ساعت آخر وظیفه داریم به مردم خدمت کنیم. دوم اینکه ما مشخصاً برای این دولت کار نمی‌کنیم، بلکه برای نظام، برای کشورمان و مردم خود کار می‌کنیم. درست است که براساس قانون 12 مرداد سال آینده وقت این دولت یا وقت ما برای کار کردن در این سمت تمام می‌شود، اما وقت خدمتگزاری و حل مشکلات مردم که زمان بردار نیست. نگاه ما به کار، یا نگاه ما به دولت قبل و دولت بعد، مانند یک دوی امدادی است. به این معنی که در این دوی امدادی، چوب را از دولت قبلی تحویل گرفتیم و باید 12 مرداد 1400 این چوب را به دولت بعدی تحویل بدهیم تا بقیه مسیر را دولت بعدی بدود یا طی کند. وقتی مجموع این تلاش‌ها را با هم محاسبه می‌کنیم، می‌بینیم در نهایت آنکه برنده می‌شود، یک دولت نیست، بلکه همه دولت‌ها به اضافه مردم و نظام ما هستند که برنده می‌شوند. نگاه ما به دولت، به دولت‌ها و به کار، این گونه است.
فکر نمی‌کنید بر این اساس برخی بگویند پس انتخاب میان آقای روحانی یا  دیگران  تفاوت چندانی ندارد؟
تفاوت دارد. همان‌طورکه در مثال قبلی گفتم، وقتی مردم فردی را برای سمتی انتخاب می‌کنند، سریع‌ترین دونده را انتخاب می‌کنند تا بتواند مسافتی را با سرعت بیشتری طی کنند. ضمن اینکه هر کس که از سوی مردم انتخاب شود برای ما محترم است. ما در هر شرایطی به رأی و نظر مردم احترام می‌گذاریم. هر دولت یا هر مجلسی که مردم انتخاب کردند، برای ما محترم است و به باور ما، آن شخص یا آن دولت، دیگر فقط نماینده رأی دهندگان آن نیست، همچنان که  فقط ،دولت 24 میلیون رأی دهنده به آقای روحانی نیستیم، بلکه ما دولت 80 میلیون ایرانی هستیم. امروز هم که در حال فعالیت هستیم، فعالیت ما فقط معطوف به بهبود زندگی و معیشت صرفاً رأی دهندگان به دولت تدبیر و امید نیست، بلکه برای همه ملت ایران کار می‌کنیم. دولت بعدی هم، با هر میزان رأی که انتخاب شود، باید برای همه ملت کار کند. بر این اساس، معتقدم نگاه ما باید این باشد که هرچه می‌توانیم کار کنیم و مسیر را هموار کنیم تا دولت بعدی بتواند راحت‌تر کار کند. در چنین نگاهی، درست است که ما یک سال وقت داریم، اما اگر بتوانیم، حتی سه روز آخر یا دو روز آخر هم تلاش خواهیم کرد تحریم‌ها را برداریم تا دولت بعدی بدون تحریم کار خود را آغاز کند. این افتخار ما است. ما نمی‌گوییم فقط باید برای دولت خودمان تحریم را برداریم، زیرا این صرفاً دولت ما نیست که با تحریم دست و پنجه نرم می‌کند، بلکه نظام و مردم ما درگیر تحریم هستند. به‌عبارتی، همه ما تحریم هستیم. کشوری که دارو را تحریم می‌کند، یا آنکه مواد غذایی را تحریم می‌کند، به فکر مردم یا حقوق بشر نیست. باید پرسید آنکه ما را تحریم کرده است، اساساً چرا متوسل به تحریم شده است؟ او تحریم نکرده است تا صرفاً گرانی شود و مردم در مضیقه باشند، بلکه تحریم کرده است تا در هدف اول، نظام ما عوض شود، اگر به این هدف نرسید، تلاش کرد با تحریم از نظر اقتصادی ایران فروبپاشد، پس از آنکه به این هدف هم نرسید، تلاش کردایران از نظر امنیتی ناامن شود. دیدیم که به این هدف هم دست نیافت. بارها گفته‌ایم و قبول داریم که براثر این تحریم‌ها مردم ما تحت فشار هستند، پس باید تلاش کنیم تا تحریم‌ها رفع شود. اما این را هم می‌گوییم تا زمانی که تحریم هستیم، برای خودکفایی و بالابردن تاب‌آوری کشور حداکثر استفاده را خواهیم کرد، یا تا وقتی تحریم هستیم، تلاش می‌کنیم تا جایی که بتوانیم به دستاوردهای جدید برسیم. همه این کارها را می‌کنیم، اما نمی‌گوییم که ما دوست داریم تحریم باشیم. ما دوست داریم همچون یک کشور عادی با دنیا مراوده اقتصادی و تجاری داشته باشیم و کار کنیم و بانک‌های ما هم بتوانند کار کنند. اما حال که این طور نیست، ما دست روی دست نخواهیم گذاشت. ما برای تحریم برنامه داریم که آقای رئیس‌جمهوری  این برنامه را اعلام خواهند کرد. البته برای پس از تحریم هم برنامه داریم. اما تا آن زمان تلاش خواهیم کرد تا با استفاده ازهمه ابزارهای بین‌المللی و همه نفوذ و روابط‌مان با دوستان‌مان استفاده کنیم و فشار بیاوریم تا تحریم‌ها رفع شود. امروز هم که امریکایی‌ها با این شرایط سخت مواجه هستند، فشار خود را بیشتر کرده و از همه ابزارهای خود استفاده خواهیم کرد تا تحریم برداشته شود. امیدوارم تحریم برداشته شود و امیدوار هستم ملت ما بتواند بدون تحریم به حرکت خود ادامه دهد.
 اما باوجود همه بحث‌هایی که درباره تحریم و اثرات آن مطرح است، خوب است مقایسه‌ای کنیم میان زمانی که آقای ترامپ نبود. به‌عبارت دیگر، می‌توان دوره فعالیت دولت یازدهم را با دوره قبل از ترامپ مقایسه کرد که در آن تحریم هم وجود داشت و برجام هم نبود. می‌توان این دوره را با دوره تحریم‌ها در دولت گذشته مقایسه کرد که البته منتقدان و مخالفان این واقعیت را نمی‌بینند. همان‌طور که اشاره کردم، ما در همین دوره‌ای که هم تحریم بودیم و هم ترامپ نبود، وقتی در سال 92 دولت را تحویل گرفتیم، نرخ تورم در کشور نزدیک 40 درصد بود، اما در سه سال نخست دولت یازدهم، نرخ تورم سه سال متوالی تک رقمی بود. در آن زمان هم همین دولت مستقر بود، همین کابینه و همین سیاست و همین افراد بودند، باوجود این رشد اقتصادی منفی 6 درصد به 12 درصد مثبت رسید. معنی این امر این است که اگر مثلاً ترامپ روی کار نمی‌آمد یا سیاست فشارحداکثری بر ما اعمال نمی‌شد، حتماً شرایط کشور به گونه دیگری بود. شما باید دولت‌ها را براساس شرایطی که به آنان تحمیل می‌شود مقایسه کنید. امروز به‌دلیل شیوع کرونا، در خود امریکا، 45 میلیون نفر شغل خود را از دست دادند یا براساس آمارهای بین‌المللی اقتصادهای دنیا درحال کوچک شدن هستند. کرونا از جمله شرایطی است که به دولت‌ها تحمیل شد، ترامپ هم به دولت دوازدهم تحمیل شد. به این معنی که ترامپ براساس سیاست صهیونیست‌ها و اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران، تا جایی که می‌توانست از همه ابزارهای خود استفاده کرد تا به اهداف خود برسد و برای ما مزاحمت درست کند، اما ما با اقتدار ایستادیم، سینه خود را سپر کردیم و از اصول خود هم کوتاه نیامدیم. او می‌گفت ایران چهلمین سالگرد انقلاب خود را نخواهد دید، اما امروز ما هستیم و اوست که باید برود.
درست است که سیاست‌های کلی دولت یا شخص رئیس جمهوری در این دو دوره تغییر نکرد، اما تصمیم‌های مدیریتی هم اتخاذ شد که بر فرآیندهای اقتصادی ما تأثیر گذاشت. یک نمونه از تصمیم تأثیرگذار، تفاوت عملکرد آقای سیف یا آقای همتی در بانک مرکزی است. برخی می‌گویند اگر آقای روحانی در دولت دوم خود گزینش‌های بهتری برای دولت می‌داشت، شاید در حوزه تورم یا مسائلی از این دست، دولت می‌توانست مدیریت بهتری داشته باشد.
همین چهره‌ها یا مدیرانی را که گفته می‌شود خوب هستند چه کسی انتخاب کرده است؟ آقای همتی را آقای رئیس‌جمهوری انتخاب کرده است، آقای اسلامی هم به همین ترتیب، از سوی رئیس جمهوری انتخاب شده است.
البته برخی هم می‌گویند که شما هم نقش زیادی در این انتخاب‌ها دارید.
این هم که مانند بقیه حرف‌هایی است که اساساً نادرست است. کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند، یا آقای رئیس جمهوری را نمی‌شناسند یا می‌شناسند و خود را به آن راه می‌زنند. آقای رئیس‌جمهوری کسی است که همه عمر خود را در سیاست بوده، مسائل سیاسی را خوب می‌فهمد و همه آدم‌های این کشور را می‌شناسد. ایشان 16 سال در شورای عالی امنیت ملی با وزرا و معاونان وزرای دولت‌های مختلف جلسه داشته‌اند و کار کرده‌اند، مسائل امنیتی و دیگر مسائل کشور را بخوبی می‌شناسد و به‌گفته همان کسانی که انتقاد می‌کنند، شخص باهوش و مدیری هستند. مگر می‌شود تصمیمات مهم و کلیدی خود را به شخص دیگری واگذار کنند؟ اینکه از من نوعی بخواهند مشورت بگیرند، از 10 نفر دیگر هم مشورت می‌گیرند. اینکه خواسته شود درباره سوابق 5 نفر گزارش تهیه کنیم، این کار جزو وظایف دفتر رئیس جمهوری است و کار ویژه‌ای هم نیست. هرکسی که در این سمت باشد هم باید همین کار را بکند. مهم این است که رئیس جمهوری در نهایت خودش تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند. اتفاقاً همین جا خوب است به مسأله دیگری هم اشاره کنم. یکی از حرف‌های دیگری که مطرح می‌شود و به باور من جفای بسیاری هم در حق آقای روحانی است، نوع کار کردن ایشان است. واقعیت این است که ایشان صبح زود در دفتر کار خود حاضر می‌شوند و تا آخر شب هم در جلسات حضور دارند یا تماس می‌گیرند و پیگیری می‌کنند. گاهی برخی حرف‌هایی می‌زنند که صبحانه ما فلان است، درحالی که ما صحبت کردن از کار خود برای مردم را ریا و امری بی‌ربط  می‌دانیم.
 معتقدیم مردم مسئولان را انتخاب می‌کنند تا بدون ادعا کارکنند. امروز هم آقای رئیس جمهوری همه وقت خود را برای اداره کشور گذاشته‌اند. شهادت می‌دهم از روز اول شیوع کرونا در کشور، یعنی از ابتدای اسفند تا امروز ما حتی یک روز تعطیل نداشتیم. شخص رئیس جمهوری در همه این مدت درگیر مسأله بوده است. به نوبه خود، دست همه پزشکان، مدیران وزارت بهداشت و همه پرستاران و کادر درمان را به خاطر همه از خودگذشتگی هایشان می‌بوسم، این زحمات جای خود، اما آقای رئیس جمهوری با همه مشغله و گرفتاری‌های معمول خود، وقت بیشتری برای این کار می‌گذارد. وقت بیشتر به این معنی است که ایشان اجازه نداده است پیگیری مسأله کرونا به دیگر کارها و برنامه‌های ایشان لطمه بزند، اما ایشان وقت بیشتری گذاشته و روزهای جمعه کار می‌کنند، صبح‌ها زودتر می‌آیند و شب‌ها تا دیروقت در دفتر هستند. بنابراین مطالبی درباره کم کاری دولت یا رئیس جمهوری بواقع جفا است. اما در ادامه سؤال شما، واقع مسأله این است که رئیس جمهوری مطابق شاخص‌هایی وزرای دولت را انتخاب کرد. شاخص هم از این قرار است که در یک دوره خاص، آقای سیف می‌تواند کار را انجام دهد و در دوره‌ای دیگر، آقای همتی می‌تواند کاری انجام دهد. مانند این است که وقتی به یک مسابقه فوتبال نگاه می‌کنیم، مدام به مربی انتقاد می‌کنیم که چرا فلان بازیکن را تعویض کرد یا چرا از فلان بازیکن استفاده کرد. درحالی که اگر از آن مربی بپرسیم، شاید این طور پاسخ بدهد که الان تیم من یک گل پیش هست و باید فلان بازیکن را تغییر دهم تا مساوی نشوم. شاید شما بگویید که این حرف اشتباه است و او باید یک فروارد را اضافه می‌کرد تا گل دیگری به تیم مقابل بزند. از این مثال می‌خواهم استفاده کنم تا بگویم آقای رئیس‌جمهوری می‌داند چکار می‌کند. انتخاب‌های ایشان براساس یک استراتژی واختیاراتی است که دارند.
به‌عنوان مثال، درباره آقای مدرس خیابانی، ایشان 13 سال کار بازرگانی کرده بود و از کارشناسی به قائم مقامی وزیر رسیده بود، 11 سال هم در حوزه صنعت کار کرده بود. وقتی مجلس به این گزینه رأی نمی‌دهد، ما که دعوا نداریم، دنبال گزینه دیگری می‌رویم، حالا در مسیر یافتن گزینه دیگر شاید نتوانیم کسی را پیدا کنیم که مانند آقای مدرس خیابانی دارای تجربه و تخصص در هر دو جنبه بازرگانی و صنعت باشد. بعد به ما انتقاد می‌کنند که کسی را انتخاب کردید که در حوزه صنعت یا بازرگانی اشراف ندارد، درحالی که نگذاشتید این اتفاق بیفتد. می‌خواهم بگویم افرادی که انتخاب شدند، براساس شرایط کشور انتخاب شدند.

برش

وزیر اطلاعات گفته که اگر رهبر معظم انقلاب نبود، چندین بار دولت را زمین زده بودند. می‌دانیم که آقای رئیس جمهوری وقتی در سال 97 به مجلس دهم رفتند، گفتند کشور مسیر خود را طی می‌کرد تا اینکه در دی ماه 96 مسائلی در مشهد آغاز شد. در دولت دوم آقای روحانی، چند بار و با چه حربه‌هایی می‌خواستند دولت آقای روحانی را زمین بزنند؟
در این زمینه جمع‌بندی داریم، اما امروز کشور بیش از هر زمان دیگری نیاز به انسجام و وحدت دارد. بویژه اینکه وقتی ما به دیگران می‌گوییم نباید بر طبل تفرقه بکوبید، خودمان هم نباید این کار را بکنیم. لذا، در پاسخ شما باید بگویم که من تحلیل دارم و ممکن است که 10 یا 15 سال دیگر، وقتی که شرایط برای کشور کاملاً عادی شد، آن موقع هم صرفاً برای ثبت در تاریخ مطالب را بگویم تا آیندگان استفاده کنند، البته آن هم نه به خاطر اینکه بخواهم کسی را بکوبم یا تحقیر کنم. ما موقعی در دستیابی به اهداف کشور یا غلبه بر فشارهای امریکا موفق خواهیم شد که به اروپایی‌ها یا هر طرف دیگری بقبولانیم که ما در داخل کشور نماینده مردم هستیم و یک انسجام و وحدتی در کشور وجود دارد. همین بحثی که درباره کرونا شد، چرا در کرونا موفق هستیم؟ برای اینکه وحدتی پشت آن قرار دارد. در سیاست داخلی و خارجی هم همین مسأله مصداق دارد. بنابراین، می‌خواهم بگویم ما از اتفاقاتی که در دی ماه 96 در کشور رخ داد، عبور کردیم و دیگر نمی‌خواهیم آن را باز کنیم تا این مسأله به نوبه خود باعث جدایی و تفرقه شود. ان‌شاء‌الله10-15 سال دیگر در این زمینه بحث می‌کنیم.
اما به قول دکتر روحانی، اتفاقات دی ماه به ترامپ جسارت و شهامت داد تا از برجام خارج شود و تحریم‌ها را برگرداند.
این مسأله برای گذشته است و امروز بیان آن، مشکلی را از ما حل نمی‌کند. شاید با بیان این حرف‌ها دل عده‌ای خنک شود، اما دعوای دیگری هم آغاز خواهد شد. امروز مسأله ما این است که همه باید بپذیریم که کشور با یک جنگ اقتصادی، جنگ روانی و تبلیغاتی از سوی امریکا و برخی کشورهای منطقه و اسرائیل مواجه است. از این‌رو به‌دلیل شرایطی که هست، باید امید مردم را بالا ببریم و سعی کنیم با رفتار و برنامه‌های خود، آرامش به‌وجود بیاوریم و تلاش کنیم از فرصت‌ها استفاده کنیم. در دنیا به طور مرتب برای کشور فرصت ایجاد نمی‌شود، بلکه این فرصت‌ها صرفاً در مقاطعی به‌وجود می‌آیند. ما باید خود را آماده کنیم تا از این اتفاقات و فرصت‌ها به نفع مردم و کشور و به نفع امنیت و منافع خود استفاده کنیم.

رئیس جمهوری، دستاوردهای این دولت در بخش‌های گاز، بنزین، گازوئیل و پتروشیمی را یادگار بزرگی برای دولت آینده دانست و تأکید کرد: با کار بزرگی که در میدان‌های مشترک نفتی و گازی در این دولت انجام شده است، تولید گاز ما از منابع مشترک 2.5 برابر و تولید نفت حدود 6 برابر افزایش یافته است.
حسن روحانی روز دوشنبه در آیین بهره‌برداری از طرح‌های ملی وزارت نفت، اظهار داشت: تولید نفت از منابع مشترک نفتی از 70 هزار بشکه به 400 هزار بشکه افزایش یافته است و همان‌طور که آقای استاندار گفتند اگر این خبیث در امریکا روی کار نیامده بود، امروز تولید ما از این میادین، به بیش از یک میلیون بشکه می‌رسید. وی با بیان اینکه صنعت گاز با تولید انرژی پاک، یک صنعت زیربنایی و عامل توسعه کشور است، گفت: از تولید 600 میلیون متر مکعب گاز امروز به نزدیک یکهزار میلیون متر مکعب رسیده‌ایم.
رئیس جمهوری شبکه گاز‌رسانی در ایران را در دنیا بی‌نظیر دانست و اظهار داشت: هم‌اکنون 17 هزار روستا در دولت تدبیر و امید به شبکه گاز سراسری متصل شده‌اند و سوخت 89 نیروگاه کشور با گاز تأمین می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، روحانی با اشاره به اینکه دولت اقدامات بزرگی در حوزه نفت و گاز کشور انجام داده است، اظهار داشت: با تلاش دولت یازدهم و دوازدهم یادگارهای ارزشمندی برای ملت ایران و دولت آینده گذاشته شده است و دولت‌های آینده می‌توانند از برکات آن بهره‌برداری کنند.
رئیس جمهوری با گرامیداشت هفته دولت و یاد و نام شهیدان انقلاب اسلامی بویژه شهید رجایی و شهید باهنر، گفت: این شهیدان بزرگوار جان عزیز خود را در راه انقلاب و مردم فدا کردند و خالصانه در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای بقای انقلاب و مدیریت در بخش‌های مختلف تلاش نموده‌اند و امیدواریم بتوانیم پیرو راه شهیدان عزیزمان باشیم.
وی خاطرنشان کرد: امیدوارم در هفته دولت مسئولان در سراسر کشور قادر باشند بخشی از خدماتی را که به ثمر نشانده‌اند به افکار عمومی عرضه کرده و در مقابل دیدگان مردم بزرگوار قرار دهند.
روحانی با تأکید بر اهمیت صنعت گاز در کشور، اظهار داشت: گاز صنعت عظیمی است هم انرژی پاک تولید می‌کند و هم موجب توسعه کشور خواهد بود و هم اینکه یک صنعت زیربنایی است که صنعت بزرگتری مانند پتروشیمی را می‌چرخاند و هم موجب اتصال ایران به همسایگان است. به گونه‌ای که امروز در غرب کشور گاز را به ترکیه و عراق صادر می‌کنیم و قادر هستیم آن را به کشورهای شرقی هم صادر کنیم و در این راستا خط لوله گاز تا مرز پاکستان کشیده شده است.

در صنعت گاز خودکفا شدیم
رئیس جمهوری اضافه کرد: با اقدامات دولت یازدهم و دوازدهم توانسته‌ایم در بخش گاز خودکفا شده و از 600 میلیون متر مکعب امروز به حدود هزار میلیون متر مکعب رسیده‌ایم و در فصل زمستان حدود 800 میلیون متر مکعب گاز در اختیار خانه‌ها و مصارف کشور قرار می‌گیرد و این معادل 5 میلیون بشکه نفت است و از این‌ رو گاز اهمیت خاص و ویژه‌ای برای اداره کشور دارد.
روحانی با بیان اینکه روز یکشنبه مقام معظم رهبری اشاره داشتند که یادگارهایی از این دولت برای دولت آینده به‌جا بماند، اظهار داشت: دولت یادگارهای بزرگی در بخش گاز برای دولت آینده دارد و همه فازهای پارس جنوبی به‌جز یکی افتتاح شده است و همچنین در بنزین و گازوئیل هم خودکفا شده‌ایم و اینها همه ارمغانی است که این دولت برای ملت ایران و دولت‌های آینده به جا می‌گذارد.
رئیس جمهوری خاطر نشان کرد: دولت آینده وقتی کار خود را آغاز می‌کند که پتروشیمی از 56 میلیون تن به 100 میلیون تن و از 11 میلیارد دلار به 25 میلیارد دلار رسیده است.
روحانی با اشاره به سرمایه‌گذاری 4.7 میلیاردی پروژه‌هایی که روز دوشنبه در بخش نفت به افتتاح رسید، گفت: این حجم از سرمایه‌گذاری کار بزرگی است که با تلاش دست‌اندرکاران و در شرایط تحریم به ثمر رسیده است. رئیس جمهوری گفت: امروز در زمینه نفت و گاز در برابر مردم ایران شرمنده نیستیم و می‌توان به مردم گفت که هم در نفت و گاز و هم در میادین مشترک کارهای بزرگی در این دولت انجام شده است.

جهش سوم نفت و گاز
روحانی با اشاره به برنامه‌ریزی دولت برای ایجاد جهش سوم در حوزه نفت و گاز اظهار داشت: دولت جهش دوم را تا پایان این دوره در حوزه پتروشیمی انجام می‌دهد و برای جهش سوم نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم که ارزش صادراتی آن به 37 میلیارد دلار می‌رسد و تا پایان این دولت 8 میلیارد دلار آن سرمایه‌گذاری خواهد شد.
رئیس جمهوری با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری در خصوص جلوگیری از خام‌فروشی، اظهار داشت: در زمینه نفت و گاز با احداث مجتمع‌های پتروشیمی اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است و معتقدم که در زمینه همه معادن زیرزمینی بایستی این تحول انجام شود و به گونه‌ای نباشد که سنگ‌های ارزشمند کشور به صورت خام صادر شده و همان سنگ دو مرتبه به کشور وارد شود. لذا امیدوارم در همه زمینه‌ها گام‌های مناسبی برداشته شود.
تداوم افتتاح طرح‌ها تا پایان سال
روحانی با بیان اینکه تا پایان سال افتتاح‌های مهمی در حوزه‌های مختلف انجام خواهد شد، گفت: همان‌طور که در ایام شروع سال به مردم وعده داده‌ایم که امسال سال افتتاح خواهد بود تا پایان سال روند افتتاح‌ها، ادامه خواهد داشت و علی‌رغم فشار و تحریم‌هایی که با آن مواجه هستیم، شاهد تحول در تولید کشور خواهیم بود.

موفقیت صنعت نفت در توسعه و بهره‌برداری همزمان با تحریم‌ها
وزیر نفت نیز در این مراسم، مجموع سرمایه‌گذاری در سه طرح خط لوله ششم و نهم و ایستگاه‌های آن، فاز نخست پتروشیمی بوشهر و نیروگاه غرب کارون را ۴.۷ میلیارد یورو عنوان کرد و گفت: صنعت نفت با وجود شدیدترین تحریم‌ها نه‌تنها در بهره‌برداری از تأسیسات تولیدی موفق بوده، بلکه طرح‌های توسعه‌ای را هم در چنین شرایط دشواری‌ پیش برد.
به گزارش شانا، بیژن زنگنه اظهار کرد: صنعت نفت با وجود شدیدترین فشارها و تحریم‌ها با اتکا به خداوند و با استواری نه‌تنها در بهره‌برداری از تأسیسات تولیدی خود موفق بوده، بلکه توانسته در چنین شرایط دشواری طرح‌های توسعه‌ای خود را پیش ببرد که نمونه آنها همین طرح‌هایی است که افتتاح می‌شود.
وی تصریح کرد: این طرح‌ها شامل حدود ۳ میلیارد یورو سرمایه‌گذاری در خط انتقال ششم، نهم و ایستگاه‌هایش، یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری پتروشیمی بوشهر و ۳۲۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری نیروگاه غرب کارون است که این رقم در مقیاس جهانی هم رقم بالایی است. زنگنه درباره افتتاح فاز نخست مجتمع پتروشیمی بوشهر گفت: از همان ابتدا قرار بود گاز پالایشگاه‌های فازهای ۶ تا ۸ پارس جنوبی به میدان آغاجاری در استان خوزستان تزریق شود و بنایی هم برای شیرین‌سازی گاز این فازها نداشتیم، قرار بود این گاز به‌صورت ترش پس از گرفتن میعانات گازی و مقداری گاز مایع (ال‌پی‌جی) با خط لوله ۵۶ اینچ به خوزستان منتقل شود.
وی در توضیح بیشتر گفت: اما به پیشنهاد سرمایه‌گذار طرحی ارائه شد که براساس آن بخشی از گازی را که دارای اتان و ال‌پی‌جی بود به سرمایه‌گذار بدهیم تا با سرمایه خود این گاز را شیرین‌سازی و تفکیک و برای مصرف خود از آن استفاده کند که این سرمایه‌گذاری انجام شده است. وزیر نفت با بیان اینکه بخش بعدی سرمایه‌گذاری در این مجتمع، ساخت واحد متانول و واحد شیرین‌سازی و تفکیک به ارزش یک میلیارد و ۳۳۲ میلیون یورو افتتاح شد، تصریح کرد: قرار است در بخش دوم مجتمع پتروشیمی بوشهر واحد الفین، پلی‌الفین و MEG ساخته شود و این بخش هم‌اکنون پیشرفت ۳۵ درصدی دارد.
وی اجرای این پروژه را از مصادیق تحقق اقتصاد مقاومتی، توجه به جلوگیری از خام فروشی و تکمیل زنجیره ارزش اعلام و تصریح کرد: گازی که امروز تفکیک و شیرین می‌شود عموماً ارزشمندترین خوراک پتروشیمی اتان است که به زنجیره تولید کشور افزوده می‌شود.
 
اگر سکوت می‌کنیم، به‌ دلیل مصلحت کشور است
وزیر نفت در واکنش به انتقادهای اخیر گفت: ما وظیفه‌مان را انجام و جواب می‌دهیم، زبان ما قطع نشده است، اگر بعضی وقت‌ها سکوت می‌کنیم به‌دلیل مصلحت کشور است، کسی که می‌خواهد خدمت کند به آرامش نیاز دارد.
زنگنه در جمع خبرنگاران درباره انتقادهای اخیر به عملکردش و اعتقاد نداشتن به پالایشگاه‌سازی اظهار کرد: منتقدان پس از یک عمر خدمت در جمهوری اسلامی موارد بسیاری به ما می‌گویند. اما ما تحمل می‌کنیم، می‌شنویم و چاره‌ای هم نداریم، زیرا آدمی که باری سنگین بر دوش دارد ممکن است حرف‌های زیادی بشنود اما حرف نمی‌زند. این نیست که من زبان ندارم، اما خیلی وقت‌ها به‌دلیل مصلحت کشور باید سکوت کنم. زیرا نان ما برخلاف عده‌ای در دعوا به دست نمی‌آید و فردی که می‌خواهد خدمت کند به آرامش نیاز دارد.
 
خون دل خوردیم تا «ستاره خلیج فارس» پالایشگاه شد
وزیر نفت درباره انتقادها مبنی بر اعتقاد نداشتن به پالایشگاه‌سازی هم با بیان اینکه مخالفت با پالایشگاه‌سازی اتهام بی‌دلیل و شایع است، توضیح داد: بنیان پالایشگاه ستاره خلیج فارس در زمان من گذاشته شده و اسنادش هم موجود است، افزایش ظرفیت پالایش پالایشگاه‌های داخلی را نیز شاهد هستید، چه فردی پالایشگاه بندرعباس را به ظرفیت نهایی رسانده است؟! ظرفیت روزانه پالایش نفت کشور اکنون ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه است.
وی با اشاره به اینکه آغاز و پایان پالایشگاه ستاره خلیج فارس کار ما بوده است، ادامه داد: اگر این دولت نبود حتی یک واحد پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم عملیاتی نمی‌شد و این پیشرفت‌ها و کارها با مدیریت جلو رفت، خون دل خوردیم تا این پالایشگاه به نتیجه رسید. هر فردی می‌خواهد افتخار آن را نصیب خود کند می‌تواند این کار را بکند، خدا و هر انسان منصف و متخصصی می‌داند آغاز روند اجرای پروژه ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس در دولت اصلاحات بود و در این دولت پایان یافت. بخش نخست این پالایشگاه نیز در دولت یازدهم و دو بخش دیگر آن در دولت دوازدهم عملیاتی شد و اکنون نیز ظرفیت آن نیز افزایش یافته که آن هم کار ما بوده است.

برش
جزئیات 4.7 میلیارد یورو طرح افتتاحی

در این مراسم که همزمان با هفته دولت برگزار شد، سه طرح بزرگ ملی با اعتبار حدود 4.7 میلیارد یورو در حوزه نفت افتتاح شد.
رئیس جمهوری در ارتباط ویدیوکنفرانسی، طرح توسعه و بهسازی مرکز دیسپچینگ گاز و خطوط انتقال ششم و نهم سراسری گاز، فاز اول پتروشیمی بوشهر و نیروگاه سیکل ترکیبی 500 مگاواتی غرب کارون و خطوط انتقال و پست برق آن را افتتاح کرد. خط لوله انتقال گاز ششم سراسری ظرفیت انتقال روزانه 110 میلیون مترمکعب گاز را از پارس جنوبی به استان‌های غرب کشور دارد.این طرح کاملاً با اتکا به توانمندی و نبوغ متخصصین و سازندگان داخلی به ثمر نشسته است و طول آن حدود 1200 کیلومتر است که گاز پارس جنوبی را با عبور از استان‌های بوشهر، خوزستان، لرستان، ایلام و کرمانشاه به شهر دهگلان در استان کردستان منتقل می‌کند. خط لوله 125 کیلومتری انتقال گاز نهم سراسری با ظرفیت 60 میلیون مترمکعب است که مبدأ آن از 32 کیلومتری غرب بهبهان آغاز می‌شود و تا مرز بازرگان و شمال ماکو امتداد می‌یابد. احداث این خطوط لوله علاوه بر پایداری در تأمین گاز استان‌های سردسیر کشور از مزیت صادراتی نیز برخوردار بوده و نقش مهمی در تبادلات انرژی با کشورهای منطقه دارد. فاز اول پتروشیمی بوشهر نیز که با دستور رئیس جمهوری به بهره‌برداری رسید شامل واحد استحصال اتان، متانول، شیرین‌سازی گاز، تولید اکسیژن، تولید آب صنعتی و خوراک 9.6میلیون مترمکعب در روز برای پالایشگاه‌های پارس جنوبی است. نیروگاه سیکل ترکیبی 500 مگاواتی غرب کارون نیز از ظرفیت تولید 492مگاوات برق در روز به منظور تأمین برق میادین غرب کارون شامل آزادگان شمالی و جنوبی، یاران شمالی و جنوبی است. برای این پروژه 150 کیلومتر خط انتقال برق، 5 پست فشار قوی و ایستگاه تقلیل فشار گاز نیروگاه نیز تأسیس شده است.

همدان - سمیه مظاهری: اول شهریور ماه روز همدان بود. روزی که به پشتوانه حکیم صاحبنام بوعلی سینا و پیشینه تاریخی همدان نامیده شده است. وجود 1800 اثر تاریخی در این استان دو سال پیش لقب پایتخت گردشگری آسیا را برای سرزمین الوند به ارمغان آورد. استاندار همدان در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران با اشاره به ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و گردشگری این استان به نقش آن در اقتصاد کشور و تولید کشاورزی و صنعتی اشاره کرد و از افتتاح یا کلنگ‌زنی 499 طرح به مناسبت هفته دولت خبر داد.
سیدسعید شاهرخی، در گفت‌و‌گو با «ایران» افزود: از این تعداد 416 طرح با 26 هزار و 700 میلیارد ریال اعتبار افتتاح و 83 طرح با 13 هزار و 400 میلیارد ریال اعتبار کلنگ‌زنی می‌شود. وی با اشاره به وضعیت فعلی استان نیز گفت: برای پیشرفت استان، سند راهبردی و عملیاتی توسعه استان تدوین شده که نقشه راه ما را از سال 98 تا 1400 ترسیم کرده است.  شاهرخی بیان کرد: این سند بخش‌های متعددی را دربرمی‌گیرد که حمایت از تولید و اشتغالزایی و توجه به معیشت مردم از اولویت‌های اصلی آن است و با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا، حفظ سلامت مردم هم به آن پیوست شده است.
وی، حمایت از تولید و کارآفرینی را از بخش‌های مهم سند توسعه استان عنوان کرد و افزود: حمایت از واحدهای فعال در شرایط تحریم، کمک به واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل برای فعالیت مجدد و اعطای تسهیلات به متقاضیان برای ایجاد واحدهای جدید در این سند تعریف شده است.
شاهرخی اعلام کرد: برای هر سال 5 هزار و برای دوره سه ساله سند، دست‌کم 15 هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده که موجب ایجاد 60 هزار شغل می‌شود.
شاهرخی گفت: در هر سال باید
20 هزار شغل در استان ایجاد کرد که سهم شهرستان‌های دهگانه از این رقم در سند توسعه مشخص شده است.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری به اشتغالزایی جوانان کمک می‌کند، تصریح کرد: نرخ بیکاری استان در سال گذشته 7.3 بوده که این رقم در کشور 10.7 است.
استاندار همدان گفت: 29.4 درصد شاغلان استان در بخش کشاورزی، 28.4 درصد در بخش صنعت و 42.2 درصد در بخش خدمات مشغول به کار هستند و هدف‌گیری ما برای ایجاد شغل با توجه به توانمندی‌های بسیار در حوزه کشاورزی، صنایع و معدن و ظرفیت بزرگ در حوزه گردشگری و صنایع دستی تعریف شده است.
شاهرخی بیان کرد: استان همدان با 1.2درصد وسعت کشور و 2.4 درصد جمعیت 4.4 درصد تولید کشاورزی کشور برابر با 5میلیون تن را به خود اختصاص داده است.
 وی عنوان کرد: در سند توسعه سه ساله استان با توجه به محدودیت زمین و آب برای اشتغالزایی و افزایش تولید، استفاده از روش‌های علمی مانند آبیاری مکانیزه، افزایش سطح زیر کشت گلخانه‌ای و طرح‌های نوین کشاورزی تعریف شده است.
شاهرخی گفت: تا پیش از تدوین سند توسعه سه ساله استان 107 هکتار گلخانه در استان وجود داشت، اما ایجاد سالانه 70 هکتار در این سند تعریف شده و تا پایان سال 1400 باید 210 هکتار به ظرفیت موجود اضافه شود.
وی از ایجاد 10 شهرک گلخانه‌ای در شهرستان‌های استان خبر داد و افزود: این گلخانه‌ها به فارغ‌التحصیلان کشاورزی سپرده شده که به شور و نشاط آنها کمک کرده است.
شهرهای جهانی سفال، مبل و انگور در همدان
استاندار همدان با اشاره به سایر کارهای انجام شده برای رونق بخش کشاورزی اعلام کرد: سال گذشته انگور ملایر به‌عنوان «پنجاه و سومین میراث کشاورزی جهان» ثبت شده و ملایر، شهر جهانی انگور لقب گرفت که این کار، تحول خوبی را به‌دنبال داشته است.
شاهرخی از اجرای طرح فراز در تاکستان‌های ملایر خبر داد و افزود: این کار به افزایش بازدهی محصول تا 3 برابر کمک کرده و سال گذشته در 86 هکتار اجرا شد.
وی بیان کرد: سالانه 440 تن انگور از تاکستان‌های ملایر برداشت می‌شود که با اجرای طرح فراز در 220 هکتاراز باغ‌ها تا پایان سال 1400 این رقم دست‌کم سه برابر می‌شود. شاهرخی از وجود 117 هزار بهره‌بردار کشاورزی در استان خبر داد و گفت: برای تولید گردو و جلوگیری از سرمازدگی باغ‌ها و فرآوری سیب‌زمینی و سیر و ثبت برند این محصولات به‌نام همدان، کارهای خوبی انجام شده است. وی تصریح کرد: برای اداره استان با برنامه حرکت کرده و سعی کرده‌ایم از روزمرگی به دور باشیم که نمونه آن، توسعه زیرساخت‌های صنعتی و توجه به فرآوری محصولات است.  استاندار همدان، فرآوری محصولات خام در بخش‌های متعدد را ظرفیت توسعه منحصر استان عنوان کرد و افزود: 1035 واحد فعال در حوزه صنعت و معدن وجود دارد که 26 هزار نفر در آنها مشغول به کارند و در بخش کشاورزی هم 1955 واحد فرآوری یا بسته‌بندی محصولات با 10 هزار و 342 شاغل فعالیت می‌کند. شاهرخی اعلام کرد: 29 هزار کارگاه تولید صنایع‌دستی هم در همدان وجود دارد که برای 43 هزار نفر شغل ایجاد کرده و ظرفیت خوبی در استان به شمار می‌رود. وی گفت: به بانک‌ها برای همکاری با تولیدکنندگان تأکید شده و جلسه با تولیدکنندگان، ستاد تسهیل موانع تولید و ستاد اقتصاد مقاومتی برای رونق تولید در استان و اشتغالزایی هم به‌طور مرتب برگزار می‌شود. استاندار همدان بیان کرد: با تلاش‌های انجام شده 35 واحد از موارد تملک شده به چرخه تولید بازگشته و 50 طرح هم در حوزه صنعت، معدن و کشاورزی احیا شده است. وی تصریح کرد: در سال‌های گذشته، طرح‌های متعددی کلنگ‌زنی شده بود که باقی مانده بود و برای اجرای آنها در شرایط تنگنای مالی از بخش خصوصی کمک گرفته شده است. شاهرخی اعلام کرد: 570 طرح عمرانی و اقتصادی در حوزه صنعت، کشاورزی و آب و خاک واگذارشده که نمونه آن سد خرمرود تویسرکان است. وی گفت: ضمن ثبت عنوان «شهر جهانی سفال» برای لالجین، عنوان «شهر جهانی مبل و منبت» هم برای ملایرثبت شد و امروز این شهر با 5 هزار کارگاه تولیدی کوچک و بزرگ، قطب تولید مبل در کشور به شمار می‌رود. استاندار همدان از کسب درآمد 6500 میلیارد ریالی در جشنواره سال گذشته مبل و منبت برای ملایر خبر داد و افزود: 20 هزار خیاط خانگی در این شهر وجود دارد که با ایجاد شهرک در حال ساماندهی آنها هستیم. شاهرخی در ادامه گفت: در حوزه گردشگری هم مصادیق تاریخ و تمدن ایران زمین را باید در همدان با 1800 اثر تاریخی جست‌و‌جو کرد و تنها 3500 نفر به‌طور مستقیم در بخش خدمات گردشگری فعالند. وی از 4 سایت ملی و بین‌المللی در کنار برخی جاذبه‌های گردشگری خبر داد و گفت: ساخت شهرک 240 هکتاری در کنار غار علیصدر برای ماندگاری دو روزه گردشگر و مجموعه‌های تفریحی در باغ میوه همدان، کنار سد اکباتان و دامنه شمالی الوند ، البته  با حفظ محیط‌ زیست در دست انجام است. شاهرخی عنوان کرد: همدان به‌عنوان پایتخت گردشگری آسیا انتخاب شده و اجرای این طرح‌ها، آینده بسیار خوشی را برای صنعت گردشگری استان رقم می‌زند.
30 شهرک صنعتی آماده واگذاری
وی با اشاره به تحول اقتصادی استان در آینده نزدیک هم گفت: 30 شهرک صنعتی با زیرساخت‌های لازم و ارزان‌ترین قیمت آماده واگذاری به سرمایه‌گذاران بوده و 1100 هکتار زمین مصوب هم در منطقه ویژه اقتصادی جهان آباد برای ایجاد صنایع وجود دارد. شاهرخی افزود: تلاش برای ساخت شهرک فناوری‌های برتر و نو از دیگر کارهای دولت در استان بوده و طرح بزرگ پتروشیمی هگمتانه هم پس از 12 سال توقف برای بهره‌برداری آماده شده است.  وی بیان کرد: در بخش فرآوری محصولات خام چون ذخایر معادن هم بیش از 14000 میلیارد ریال طرح برای فرآوری‌های سنگ‌های معدنی در دست اجراست که تعدادی از آنها در دهه فجر به بهره‌برداری می‌رسد.  شاهرخی اعلام کرد: هزار میلیارد ریال طرح اقتصادی با همکاری شرکت شستا در دست اجرا بوده و موافقت اصولی برای تولید کاغذ از سنگ هم گرفته شده است. وی گفت: استان همدان در بخش راه‌آهن، قطب غرب کشور بوده و طرح‌های ارتباطی برای اتصال غرب به شرق کشور بسرعت در دست اجراست.

عطیه لباف
 خبرنگار
ایران برای تبادل برق با کشورهای حاشیه خلیج فارس از طریق کابل زیردریایی مذاکرات خود را آغاز کرده که اگر به سرانجام برسد، از مسیر ایران می‌توان در ماه‌هایی از سال انرژی مازاد این کشورها را به کشورهای همسایه دیگر ترانزیت و به نوعی تبادل برقی میان کشورهای همسایه ایجاد کرد. جدیدترین مذاکرات میان ایران و قطر شکل گرفته که با به سرانجام رسیدن آن فصل جدیدی در روابط برقی ایران گشوده می‌شود و کشور یک گام به هدف خود، یعنی تبدیل شدن به هاب برق منطقه نزدیک‌تر خواهد شد. این مذاکرات با عمان نیز دنبال می‌شود.
در این باره روز گذشته وزیر نیرو به سؤال «ایران» پاسخ داد و درباره روابط برقی  با مهمترین مشتری کنونی صنعت برق کشور گفت: اکنون با همه همسایگانی که مرز زمینی داریم، همچون پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان، آذربایجان، ترکیه و عراق، ارتباط را برقرار کرده‌ایم. اما در بازار برق عراق نگاه ما متفاوت است. ما در عراق به‌دنبال افزایش ظرفیت تولید برق از طریق کاهش تلفات شبکه برق این کشور نیز هستیم. بر اساس قراردادی با همسایه خود اعلام کردیم که حاضریم برای آنها تلفات شبکه را کاهش بدهیم. متعهد شده‌ایم که 5 هزار دستگاه ترانس را برای آنها تعویض کنیم تا تلفات شبکه برق عراق از 50 درصد به 20 درصد برسد. این به معنی ایجاد 30 درصد ظرفیت در شبکه برق عراق است.»
رضا اردکانیان در این نشستی خبری که به مناسبت هفته دولت برگزار شده بود، ادامه داد: «در آخر قرارداد نیز‌بندی آمده که مطابق با آن اعلام کرده‌ایم هر زمان این کشور نیاز به برق داشت و ما ظرفیت صادرات داشتیم، از ظرفیت موجود برای صادرات به عراق می‌توان بهره برد. ضمن آنکه از حضور هر کشوری که بتواند نیاز برقی این کشور دوست و همسایه ما را تأمین کند، استقبال می‌کنیم و خوشحال می‌شویم.»او با اشاره به اهمیت مرزهای سیاسی بیان کرد: «مرز سیاسی مهم است اما وقتی بحث توسعه و آرامش و آبادانی پیش می‌آید؛ آسایش و آرامش خودمان را جدا از کشور همسایه نمی‌دانیم. چه در غرب و چه در شرق. آباد شدن کشور همسایه جزو لوازم آبادی کشورمان است. لذا با علاقه این اخبار را دنبال می‌کنیم و اگر چنانچه کشورهای دیگر هم بتوانند این کار را برای عراق انجام دهند، استقبال می‌کنیم.»
وزیر نیرو با بیان اینکه 3 درصد کل انرژی تولیدی برای صادرات ارسال می‌شود، عنوان کرد: «با این رقم 3 درصد 30 درصد نیاز ارزی کشور را پاسخگو هستیم و این در حالی است که برای تولید این میزان (3 درصد) کمتر از یک درصد کل گاز تولیدی کشور در نیروگاه‌ها مصرف می‌شود که درواقع معادله مطلوبی است.»
اردکانیان به روند اتصال شبکه برق ایران با روسیه نیز اشاره کرد و گفت: «ما به‌دنبال سنکرون سیستم برق خود با همسایگان و کشورهای بزرگ دیگر از جمله فدراسیون روسیه که ظرفیت نصب شده آن بیش از ۲۳۰ هزار مگاوات یعنی سه برابر کشور ماست، هستیم. دو مسیر داریم که یکی از آنها از طریق آذربایجان و مسیر دیگر از طریق ارمنستان و گرجستان است. مطالعات هر کدام از این مسیرها زودتر به نتیجه برسد، این کار را انجام خواهیم داد.»
قبوض رایگان و مدیریت مصرف
یکی از ابزارهایی که فرصت افزایش تبادل برق بویژه صادرات را فراهم می‌کند، اصلاح مصرف کشور است. هرچند که مزایایی دیگری نیز در بهینه‌سازی مصرف وجود دارد، از جمله پیک سایی در فصل گرم، آزادسازی منابعی که صرف ساخت نیروگاه‌ها برای عبور از پیک سالانه می‌شود و استفاده از آن در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.
در این زمینه یکشنبه هفته جاری هیأت وزیران مصوبه‌ای داده‌اند که وزیر نیرو درباره آن می‌گوید: «بر اساس مصوبه هیأت وزیران قرار است همه کسانی که تابستان امسال همکاری خوبی با صنعت برق داشتند و مصرف خود را مدیریت کردند مورد تشویق و حمایت قرار گیرند. اجرای این طرح در قالب طرح «برق امید» عملیاتی خواهد شد تا هم قدردانی از مشترکان کم مصرف باشد و هم دیگران را به کم مصرف کردن، تشویق کند.»
او ادامه داد: «در این مصوبه، مصرف‌کنندگان خانگی در دو گروه دسته‌بندی شدند. هدف این است که با اجرای این طرح، مشترکین کم‌مصرف از تخفیف 100درصدی در قبض برق برخوردار شوند. از مشترکین خو‌ش‌مصرف قدردانی شود و این نوید داده شود که به تعداد آنها افزوده شده و همچنین از مصرف کنندگان دعوت کنیم که به مجموعه کم‌مصرف‌ها بپیوندند تا از تخفیف 100درصدی برخوردار شوند.»
اردکانیان توضیح داد: «از مشترکین پرمصرف خواسته‌ایم تا با انجام کارهایی از عنوان پرمصرف دور شده و به خوش‌مصرف‌ها بپیوندند. یکی از این اقدامات در راستای کاهش مصرف، آموزش است که مجموعه‌هایی در حال شکل‌گیری هستند تا به مردم آموزش داده شود تا با چه کارهای ساده‌ای می‌توانند مصرف برق خود را کاهش دهند.»
وزیر نیرو راه‌حل دیگر را نصب پنل‌های خورشیدی کوچک در پشت‌بام منازل دانست و توضیح داد: «برای این هدف به کسانی که درخواست دهند، وام کم‌بهره تعلق می‌گیرد و به این ترتیب مشترکین با نصب پنل خورشیدی برروی پشت‌بام یا کولرها براحتی به شبکه برق ساختمان متصل شده و از مصرف برق شبکه سراسری کاسته خواهد شد ضمن اینکه از حالت پرمصرفی نیز خارج می‌شوند.»
وزیر نیرو با بیان اینکه تدارک دیدیم در ماه‌های باقی مانده دولت یازدهم 10درصد از کل مصرف برق خانگی کاهش یابد، خاطرنشان کرد: «تابستانی گرم و طولانی را سپری می‌کنیم که تاکنون خاموشی ناشی از کمبود تولید نداشتیم. علاوه بر این، در سال جهش تولید به سر می‌بریم.بنابراین باید نیاز آب و برق مطمئن تأمین شود. ما برق مورد نیاز و افزایش تقاضا از سوی صنایع و کشاورزی را پاسخ دادیم، در زمینه صادرات انرژی نیز توانستیم بیش از سال قبل پاسخگو باشیم که علاوه بر انجام تعهدات، منبع درآمد ارزی در سال‌های تحریم و زمانی است که درآمدهای نفتی کاهش یافته است. این کار با کمک مردم و افزایش ظرفیت تولید انجام شد.»
رودخانه‌های مرزی، حق ملی ماست
اردکانیان در بخش دیگری از سخنان خود به رودخانه‌های مرزی اشاره کرد و گفت: «47 رودخانه مرزی داریم که بهره‌گیری از آنها حق ملی ماست و مثل همه کشورها تابع مقررات مخصوص به آن هستیم.»
او با اشاره به اینکه ایران در برخی از رودخانه‌های مرزی در بالادست و در برخی در پایین دست قرار دارد، بیان کرد: «حال هر دو گروه را می‌دانیم و با رعایت تمام مقررات بین‌المللی از این منابع بهره می‌بریم.»
وزیر نیرو در مورد کاهش سطح آب در تالاب بین‌المللی هامون نیز توضیح داد: «علت این کاهش سطح را پیگیری می‌کنیم. معاهده بین ایران و افغانستان راجع به آب رود هیرمند، معاهده معتبری است و در این راستا کارهای خوبی با افغانستان در حال انجام است.»
تست مصرف میعانات گازی در نیروگاه عسلویه
همچنین در این نشست، درباره استفاده نیروگاه‌ها از میعانات گازی صحبت شد و معاون برق وزیر نیرو با اشاره به اینکه استفاده از میعانات گازی در سبد سوختی نیروگاه‌های کشور یکی از برنامه‌های وزارت نیرو در سال جدید است، گفت: «با بازطراحی توربین‌های گازی نیروگاه‌های کشور توسط یک سازنده داخلی آماده هستیم تا از میعانات گازی به‌عنوان سوخت نیروگاهی استفاده کنیم.»همایون حائری ادامه داد: «یکی از شرکت‌های دانش بنیان و سازنده ایرانی در حال مطالعه و بررسی تغییر طراحی توربین‌های گازی نیروگاه‌ها است تا بتوانند از میعانات گازی به‌عنوان سوخت نیروگاه استفاده کنند. وزارت نیرو آماده همکاری با وزارت نفت در این زمینه است و برای بررسی‌های لازم به‌صورت پایلوت نیروگاه عسلویه را به شرکت داخلی فعال در این زمینه معرفی کردیم تا توربین‌های آن را مورد بازبینی و بازطراحی قرار دهند.»
به گفته این مقام مسئول هزینه تولید برق از میعانات گازی به‌عنوان سوخت نیروگاهی تفاوت چندانی با هزینه تولید برق با گاز طبیعی ندارد؛ نکته مهم این است که ایران کشوری است که تنوع سوختی مطلوبی برای استفاده در صنایع مختلف دارد و باید از این تنوع سوختی به نحو احسن استفاده کرد.

گزیده

قانون جامع آب را با همکاری تمام دستگاه‌ها تا آخر پاییز به‌روز می‌کنیم
هیچ طرح انتقال آبی بدون مطالعات دقیق، دریافت مجوزهای لازم اجرایی نمی‌شود
ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی استفاده از آب شور دریا را در برنامه‌های خود دارد.
فاز یک مطالعات انتقال آب دریای خزر انجام شده است و این طرح در حال بررسی است.
عراق از 25 هزار مگاوات ظرفیت نصب شده خود تنها 15 هزار مگاوات در مدار تولید دارد و از هر کشوری که بتواند به تأمین نیاز این کشور را تأمین کند، استقبال می‌کنیم.
خط سوم تبادل انرژی با ارمنستان تا پایان سال 2020 به اتمام می‌رسد.
3 هزار مدیر ارشد و میانی را در این مدت بازنشسته کرده‌ایم تا بتوانیم از ظرفیت جوانان بهره ببریم.
برنامه ما این است که از سیلاب‌های بعدی بهره ببریم و کمتر خسارت ببینیم. از سال 1398 فایده سیلاب‌ها بیشتر از خسارت آن بود.
ما باید آماده باشیم که با سال‌های ترسالی و خشکسالی شدید مواجه شویم.
از سال 1393 آهنگ صعودی چاه‌های غیرمجاز متوقف شد و 2 میلیارد و 600 میلیون مترمکعب چاه غیرمجاز را پر کردیم.
هرچه اوج بار مصرف برق را کاهش دهیم، سرمایه‌گذاری نیروگاهی کمتر می‌شود و می‌توانیم از این منابع در جهت مدیریت مصرف، تشویق خوش مصرف‌ها و همین طور توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر بهره ببریم.
 مذاکرات میان ایران و قطر  و همچنین عمان برای تبادل انرژی شکل گرفته که با به سرانجام رسیدن آن فصل جدیدی در روابط برقی ایران گشوده می‌شود
بر اساس مصوبه هیأت وزیران قرار است همه کسانی که تابستان امسال همکاری خوبی با صنعت برق داشتند و مصرف خود را مدیریت کردند مورد تشویق و حمایت قرار گیرند. اجرای این طرح در قالب طرح «برق امید» عملیاتی خواهد شد

عضو مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی با بیان اینکه منتقدان دولت در تحلیل شرایط موجود اشاره‌ای به تحریم‌ها نمی‌کنند، گفت: کسانی که پیکان حملات را به سوی دولت می‌گیرند بر اساس حقیقت و صداقت عمل نمی‌کنند چون بیشتر سیاست‌های دولت روحانی تصمیماتی است که از سوی حاکمیت گرفته شده است. سید مصطفی هاشمی‌طبا در گفت‌وگو با ایرنا، شعار بهبود معیشت از سوی نمایندگان مجلس یازدهم را در شرایط فعلی اشتباه دانست و عنوان کرد: بهبود وضعیت معیشتی مردم در شرایط فعلی دشوار است اما در عین حال می‌شود عدالت در معیشت را تا حدودی برقرار کرد.
هاشمی‌طبا، نهادها و گروه‌های سیاسی را فاقد برنامه مشخص برای برون‌رفت از وضعیت تحریم و تورم ارزیابی کرد و گفت: هیچ‌کدام از گروه‌های سیاسی، شرایط فعلی را درک نمی‌کنند و پیشنهاداتی که برای سیاست‌گذاری در زمینه‌های مختلف ارائه می‌دهند با شرایط موجود تطبیق ندارد. شرایط فعلی ما، نوعی جنگ سخت است. این جنگ، جنگ نظامی نیست بلکه جنگ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بسیار سنگین است. هیچ یک از گروه‌ها طرح خاصی برای اداره مملکت در این شرایط ندارند. عضو مجمع وزیران ادوار جمهوری اسلامی یادآور شد: باید شرایط سیاسی و اقتصادی فعلی کشور را مطابق با تحولات دنیا طراحی کنیم. همه برنامه‌های دولت و مجلس به نوعی تداوم جریان‌ها، سبک زندگی و کار اقتصادی سال‌های گذشته است و این با سیاستی که در خارج از کشور بر ما تحمیل می‌شود تعارض دارد. هاشمی‌طبا اظهار داشت: اصولگراها و اصلاح‌طلبان تاکنون خط‌مشی، مانیفست و برنامه مشخصی برای اداره کشور ارائه نداده‌اند. کسی که می‌خواهد اصلاح‌طلب باشد باید این تفکر را بر اساس اصولی عملی کند و به آن معتقد باشد.
وی، منتقدان دولت را فاقد برنامه خاصی برای اداره کشور دانست و افزود: اگر گروه به اصطلاح اصولگرا در انتخابات سال ۱۴۰۰ بر سر کار آید بیشتر گفتار درمانی خواهد کرد و هیچ طرح مقابله‌ای در کشور را بر اساس مقاومت مقابل استکبار، طراحی نمی‌کنند. هاشمی‌طبا در ادامه سخنانش دستگاه دیپلماسی کشور را فعال قلمداد کرد و گفت: در بخش دیپلماسی دولت، محمدجواد ظریف خیلی فعال و آگاه به تحولات سیاسی نظام بین‌الملل است و برخوردهای دقیقی با پدیده‌ها انجام می‌دهد، اما سیاست‌های اروپایی‌ها در رد قطعنامه پیشنهادی امریکا در شورای امنیت علیه کشورمان بی‌تأثیر نبوده است. اروپایی‌ها به دلیل اینکه هژمونی (سلطه) امریکا را کمتر تحمل می‌کنند از یکجانبه‌گرایی امریکا دلخور هستند.
هاشمی‌طبا، شاخص‌ترین دستاورد دولت روحانی را برجام دانست و گفت: نقطه درخشان سیاست خارجی دولت روحانی تصویب معاهده برجام بود. این باعث شد که قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ما رد شود و پیروزی بزرگی برای کشور به‌دست بیاید. البته برجام تصمیم و سیاست دولت روحانی به تنهایی نیست و تصمیم مجموع حاکمیت در مورد برجام است.

یوسف حیدری
گزارش نویس
با دست به کوره‌های آجرپزی اشاره می‌کند و می‌گوید چیزی نمانده، چند دقیقه دیگر می‌رسیم. روی تابلو کنار جاده نوشته «به فرون آباد خوش آمدید» کوره‌های بلند در فاصله چند صد متری از هم مثل ستون‌های سمی بالا آمده‌اند و گاهی دود سیاهی از سوراخ‌شان بیرون می‌زند. با هر نسیم ملایمی که می‌وزد، خاک نخاله‌های رها شده کنار جاده را بلند می‌کند و دور ماشین می‌چرخاند. شیشه را که پایین بکشی، توی گرد و غبار گم می‌شوی. آفتاب اینجا انگار داغ‌تر است.
فرشاد می‌گوید: «محرم امسال با همه سال‌های قبل که نذری می آوردیم، فرق دارد. احساس می‌کنم امسال مأموریت دیگری به من محول شده و باید آن را به بهترین شکل انجام بدهم. به نظرم واقعاً این نذری‌ها را باید همین جا پخش کرد. هر سال 500 پرس غذا به کوره‌ پزخانه‌ها می‌بردم اما امسال تصمیم گرفتم مواد غذایی ببرم که هم چند وعده بپزند و استفاده کنند، هم مشکل بهداشتی نداشته باشد. سال‌های قبل گاهی آنقدر غذا برای ساکنان کوره‌پزخانه‌های جنوب تهران می‌آوردند که خود اهالی می‌گفتند غذا نمی‌خواهیم، امکانات نیست می‌ماند فاسد می‌شود.»
می‌رویم به انتهای خیابان فتح المبین؛ جایی که 24 خانوار کنار کوره بلندی زندگی می‌کنند. با شنیدن صدای ماشین بچه‌های قد و نیم قد از درآهنی بیرون می‌آیند و دور ماشین حلقه می‌زنند. همه پیراهن مشکی به تن کرده‌اند و چند پرچم هم روی دیوارهای آجری در باد تکان می‌خورد. دو پسربچه خیال می‌کنند مثل پارسال غذای نذری آورده‌ایم؛ فریاد می‌زنند غذای نذری، غذای نذری. کم کم چند زن و مرد از اتاق‌هایی که پرده‌های رنگ و رو رفته‌ای از آن آویزان است بیرون می‌آیند. بسته‌های نایلونی مواد غذایی یکی یکی از ماشین بیرون می‌آید و فرشاد و مهران هرکدام را به خانواده‌ای می‌دهند. زن‌ها با دیدن مواد غذایی داخل نایلون یکدیگر را نگاه می‌کنند و با صدای بلند می‌گویند: «نذرتان قبول؛ چه خوب که امسال مواد غذایی آوردید.»
 راضیه دست دخترش را محکم گرفته و بیسکویت‌های داخل بسته مواد غذایی را به او نشان می‌دهد. می‌گوید ای کاش همه نذری ها امسال همین طوری باشد: «چند سالی است که از افغانستان به اینجا آمده‌ایم و در این کوره‌ها کار می‌کنیم. پنج تا بچه دارم و پسرها کنار پدرشان توی کوره کار می‌کنند. اینجا همه مثل هم هستیم. در این اتاق‌های کوچک زندگی می‌کنیم و همین جا هم غذا می‌پزیم و همین جا هم می‌خوابیم. از وقتی هم که سر و کله کرونا پیدا شده، از ترس اجازه نمی‌دهیم بچه‌ها بیرون بروند و بازی کنند. وضعیت بهداشت اینجا را هم که می‌بینید. اگر یک نفر کرونا بگیرید همه مبتلا می‌شویم.»
راضیه به نذری‌های امسال هم اشاره‌ای می‌کند و می‌گوید: «هر سال محرم هیأت‌ها و افراد مختلفی غذای نذری برای ما می‌آورند و در طول سال، این چند روز بچه‌های ما غذای خوب می‌خورند. اما امسال شنیدم به خاطر کرونا خیلی از هیأت‌های عزاداری می‌خواهند مواد غذایی خشک نذری بدهند. امروز هم که اولین مواد غذایی نذری را شما برای ما آورده‌اید، خدا خیرتان بدهد، نذرتان قبول این طوری خیلی خوب است. چون می‌توانیم با این مواد غذایی چند روز غذای خوب به بچه‌هایمان بدهیم. خدا قبول کند.»
دو دختر بچه با چهره‌هایی که معصومیت در آنها موج می‌زند، می‌گویند: «عمو اسباب بازی برای ما نیاوردی؟» اعصاب گروه به هم می‌ریزد از اینکه چرا فکر اسباب بازی نبوده‌اند. یکی می‌گوید سال بعد حتماً اسباب بازی نذر می‌آورم.
مقصد بعدی یکی دیگر از کوره‌های آجرپزی است که مسیر ناهمواری دارد و معمولاً کمتر کسی چیزی آنجا می‌برد. فرشاد دقت می‌کند تا خانواده‌ای جا نیفتد. در هر بسته‌ نذری امسال برنج، مرغ، رب، ماکارانی، روغن و بیسکویت گذاشته‌اند و خانواده‌ها هم از این ماجرا حسابی خوشحالند.
اگر گشتی در هیأت‌های عزاداری بزنید می‌بینید ناخودآگاه خیلی از آنها امسال تصمیم گرفته‌اند مواد غذایی را جایگزین غذای نذری کنند. حتی خیلی‌ها نذرشان را عوض کرده‌اند و مواد ضدعفونی کننده و مواد شوینده و ماسک به مناطق محروم و حاشیه‌ای می‌برند یا به نهادها و انجمن‌های شناخته شده می‌فرستند.
فرشاد می‌گوید: «من هم شنیده‌ام خیلی از هیأت‌های تهران می‌خواهند امسال به جای غذا، بسته‌های مواد غذایی به نیازمندان بدهند. ای کاش این بسته‌ها را بین خانواده‌های حاشیه تهران و محله‌های فقیرنشین و همین طور خانواده‌هایی که در این کوره پزخانه‌ها زندگی می‌کنند توزیع کنند. اینجا نیم ساعت با پایتخت فاصله دارد اما مردمی‌ که در این محلات زندگی می‌کنند از داشتن ابتدایی‌ترین امکانات هم محروم هستند. این بندگان خدا از 4 صبح تا 8 شب زیر تیغ آفتاب و گرد و خاک کار می‌کنند و درآمد زیادی ندارند. فکر می‌کنم کرونا این فرصت را به ما داد تا نذری‌ها را به دست کسانی که واقعاً استحقاق آن را دارند برسانیم. می‌خواهم سال بعد در کنار مواد غذایی برای این بچه‌ها اسباب بازی هم بیاورم. نذر اسباب بازی هم ایده خوبی است که بچه‌ها را خوشحال می‌کند.»
کمی بالاتر در یکی  از کوره‌ها دو پسر جوان مشغول خالی کردن کارتن‌هایی هستند که روی آن نوشته شده «نذری هیأت جوانان». امیررضا دو کارتن را روی هم قرار می‌دهد و از سراشیبی تند محله پایین می‌رود. چند دقیقه بعد کسانی که در کوره کار می‌کنند برای گرفتن نذری سر می‌رسند. محمد یکی از کارگران کوره با کلاه حصیری که به سر دارد با دست نقطه‌ای را نشان می‌دهد و می‌گوید: «آنجا هم چند خانواده زندگی می‌کنند اما ماشین تا آنجا نمی‌رود. اگر بسته‌ای مانده کمک کنیم برای آنها هم ببریم.»
امیررضا از تصمیم بچه‌های هیأت و نذری‌هایی که برای نیازمندان توزیع می‌کنند راضی است. می‌گوید: «سال‌هاست با تعدادی از جوانان محل هیأت راه انداخته‌ایم و هر سال برای رسیدن محرم و تجربه دوباره این روزها لحظه شماری می‌کنیم. آرزوی هر جوان عاشق اهل بیت است که محرم برای امام حسین (ع) عزاداری کند. امسال با شیوع کرونا و دستورالعمل وزارت بهداشت و توصیه‌هایی که بزرگترهای هیأت داشتند، قرار شد برای حفظ سلامتی مردم و عزاداران هیأت برگزار نکنیم و غذای نذری هم نپزیم. از طرف دیگر تعدادی از عزاداران و اعضای هیأت هر سال به هیأت نذری می‌دادند و ما هم دهه اول محرم غذای نذری توزیع می‌کردیم. امسال با چند نفر از بچه‌ها تصمیم گرفتیم شیوه نذری دادن را عوض کنیم و از قبل هم درباره شکل نذری امسال اطلاع‌رسانی کردیم. این شیوه با استقبال همه مواجه شد و کسانی که نذر داشتند پول آن را در اختیار هیأت قرار دادند و ماهم مقدار زیادی مواد غذایی خریدیم و با کمک بچه‌ها آنها را بسته‌بندی کردیم. امروز هم این بسته‌ها را بار دو ماشین کردیم و هر کدام از ما به یکی از کوره‌های آجرپزی می‌رویم و آنها را بین خانواده‌ها توزیع می‌کنیم. خیلی از هیأت‌ها هم قرار است همین کار را انجام بدهند و امیدوارم این مواد غذایی به دست نیازمندان برسد. احساس می‌کنم امسال اخلاص بیشتری در نذری دادن هست.»
ماشین‌ها دور می‌زنند و به سمت تهران راه می‌افتند. احساس رضایت در چهره بچه‌ها موج می‌زند. یکی   شوخی جدی می‌گوید تا همین سال قبل چقدر خود ما از ریخت و پاش‌هایی که موقع توزیع غذای نذری می‌شد و اینکه کمتر به دست نیازمندان می‌رسید انتقاد می‌کردیم اما جرأت درست کردن این فرهنگ را نداشتیم تا اینکه کرونا از راه رسید و به ما گفت چکار باید بکنید؛ نذری باید مشکلی از مشکلات مردم حل کند. «کرونا از تو ممنونیم!»

علی شمس اردکانی
کارشناس ارشد انرژی
صنعت نفت درصدد آن اســــت که مســیر توســـعه خـــــود را در شرایط سخت تحریم ادامه دهد. این امر در شرایطی روی می‌دهد که اقتصاد کشور توسط تحریم‌های یکجانبه امریکا محصور شده و روابط بانکی بین‌المللی قابل قبولی هم ندارد تا درآمدهای ارزی آن در وضعیت ایده‌آل باشد و یا اینکه بتواند از سرمایه‌گذاران خارجی بهره ببرد.اما ادامه این مسیر که با کمک شرکت‌های داخلی روی می‌دهد پیش‌نیازهایی دارد که نمی‌توان آن را با روال کنونی ادامه داد. از مهم‌ترین ملزومات اجرای برنامه توسعه صنعت نفت در شرایط کنونی، توجه به ساخت داخل و اصلاح نظام‌های ساختاری است. تولیدکنندگان و صنعتگران داخلی اکنون توان تولید بسیاری از تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت را دارند. آن طور که شنیده و دیده هم می‌شود، این بخش با نیمی از ظرفیت و توان خود در مدار تولید است و می‌توان از بخش خصوصی واقعی فعال در این عرصه بیش از پیش بهره برد.اما در مورد اصلاح ساختار نیاز است که از برخی اقدامات دوری شود. این امر بویژه درخصوص منابع حاصل از فروش محصولات نفتی حائز اهمیت است که به جای آنکه به تأمین مالی صنعت اختصاص داده شود، صرف پرداخت یارانه‌ها به تمام اقشار جامعه می‌شود. لازم است که با اصلاحاتی در این زمینه منابع حاصل از فروش محصولات نفتی به ویژه گاز و فرآورده‌هایی نظیر بنزین، زیرساختی برای انتشار «ال سی ریالی» که همان اعتبار اسنادی داخلی ریالی است، ایجاد شود و با این منابع دولت اقدام به خرید تجهیزات ایرانی  در صنعت نفت کند.
این عمل کاملاً مطابق با دستور مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از تولید داخل و جهش در آن است و از سوی دیگر به حرکت صنعت نفت در مسیر توسعه داخلی کمک خواهد کرد.
البته ضروری است که دولت هر گامی را که در این مسیر برمی‌دارد، شفاف‌سازی کند تا گرفتار کلپتوکراسی نشویم و خصولتی‌ها در اولویت‌های واگذاری کار قرار نگیرند. باید لیست اقدامات به صورت شفاف در اختیار عموم قرار بگیرد و مردم بدانند که دولت به جای یارانه‌ای که نه کار ایجاد می‌کند و نه ارزش افزوده، چگونه به توسعه یکی از مهم‌ترین صنایع کشور کمک کرده و منابع را به سمت رونق تولید سوق داده است.
اکنون شرکت‌های ایرانی و سازندگان داخلی توان فعالیت در بسیاری از بخش‌های مورد نیاز صنعت را دارند و می‌توان کار را به آنها سپرد. اگر پرداخت یارانه‌ها را به شکل کنونی ادامه دهیم، اقدام ما در تضاد با تولید و اشتغال است و مردم باید این را از تصمیم‌سازان کشور مطالبه کنند. رونق تولید به نوعی مثل فعالیت کمپروسورها در صنعت نفت است و نباید درآمدهای اندک صنعت نفت را تبدیل به یارانه کرد و هدر داد.

غلامرضا انصاری
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت
  دولت حسن روحانی در آستانه آخرین سال فعالیت خود ایستاده است. ترسیم چشم‌انداز پیش‌روی دولت و طرح باید و نباید‌های پیشنهادی به آن در جهت بر جاگذاشتن کارنامه قابل دفاع بی‌شک چیزی نیست که بتوان آن را در خلأ و بدون در نظر گرفتن موانع و مشکلات پیش روی دولت انجام داد. تنها بخشی ازموانعی که در دولت دوم آقای روحانی به وجود آمد، عبارتنداز:
 ۱-روی کار آمدن دونالد ترامپ رئیس جمهوری جدید امریکا و تحریم‌های ظالمانه اعمالی از سوی او
 ۲-فعالیت شدید مخالفان داخلی دولت و کارشکنی آنها در مسیر تحقق برجام
۳-افزایش محدودیت‌ها در فضای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی
۴ -برخی ناکارآمدی‌ها و سوء مدیریت‌های حلقه‌ای پیرامونی
در مقابل این موانع و مشکلات باید توجه داشته باشیم که دولت با تحولات و تغییرات جدی در جامعه نیز روبه‌رو است.
- با گسترش شبکه‌های اجتماعی و دسترسی آحاد جامعه به آخرین تحلیل‌ها، رویدادها و اخبار، سطح معلومات اجتماعی جامعه افزایش یافته و نسل جدید کشور پرسشگر و مطالبه جو و نسبت به حقوق فردی، اجتماعی و سیاسی خود حساس هستند. بر این اساس جامعه در شرایطی قرار گرفته که نسبت به کوچک‌ترین تحولات سیاسی و اقدامات دولت موجی از مطالبه و پرسشگری در آن شکل می‌گیرد. از سوی دیگر فراموش نکنیم که تحولات کیفی در نحوه بروز اعتراضات در افکار عمومی بروز و ظهور پیدا کرده، طرح نارضایتی در موضوعات مختلف افزایش یافته و در عین حال سازماندهی به تجمعات از نظر زمان و گستردگی سرعت یافته است.
-هراس از آینده شغلی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در جامعه روند افزایشی داشته و در طبقات مختلف اجتماعی قابل مشاهده است.
- تکثیر و تنوع ارزش‌های توافقی جمعی گسترده‌تر شده و این امکان دسترسی به توافق‌های مورد قبول جامعه را بسیار محدود کرده است.
-چشم اندازهای نگران‌کننده‌ای در جامعه از حیث تضعیف همبستگی اجتماعی و پایین آمدن مرجعیت رسانه ملی وجود دارد. کاهش مرجعیت رسانه ملی و بخش قابل توجهی از دیگر رسانه‌های داخلی بر اثر صداقت نداشتن در ارائه اخبار به جامعه باعث کاهش فزاینده تأثیرگذاری این رسانه‌ها و افزایش نفوذ شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های غیر همراه و اغلب معاند شده و شبهه نسبت به داده‌های ملی را به بالا‌ترین حد خود رسانده است.  
همچنین در تبیین چشم‌انداز پیش‌رو نباید تحولات بین‌المللی را نادیده گرفت. ما در جهان پساجنگ سرد و در این مقطع از تاریخ شاهد آن هستیم که اکثر کشورهای جهان سیاست‌های تعاملی را جایگزین سیاست‌های تقابلی و تهاجمی کرده‌اند. اگر چه رقابت‌ها و تنازع‌ها در حوزه‌های دیگری از جمله در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی در جریان است؛ با این حال کشیدن دیوار میان خود و دیگران و استفاده نکردن از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های این تعامل در ضمن حفظ اصول منطقی و قابل قبول اجتماعی و صرف اتکا به توان داخلی پاسخگوی نیازهای فزاینده امروز نخواهد بود. چنانکه چین در چهار دهه گذشته با استفاده از راهبرد دیپلماسی تعاملی با وجود حفظ نظام تک حزبی خود به برترین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شده است. در جهان امروز کشورها تقابل سیاسی و رقابت اقتصادی در کنار حدودی از تعامل پیش می‌رود و استفاده از ابزار گفت‌و‌گو و مفاهمه نقش بسیار پررنگی را در حیات اقتصادی و سیاسی جوامع بشری ایفا می‌کند. با توجه به آنچه ذکر شد؛ به باور نگارنده دولت در سال پایانی سه اولویت مهم را پیش رو خواهد داشت:
1- ساماندهی معیشت مردم
2-صداقت در رفتار و گفتار و ارتقای منزلت اجتماعی جامعه
3 –سامان دادن به وضعیت اقتصادی موجود
اینها از اولویت‌های اساسی پیش روی دولت خواهند بود و میسر نخواهند شد مگر اینکه دولت با شجاعت و جسارت سیاست‌هایی چند را عملیاتی کند. واگذاری امور به نهادهای مردمی و مدنی، خصوصی‌سازی واقعی در حوزه اقتصادی و متوقف کردن فعالیت نهادهای شبه‌دولتی در بخش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از جمله اموری است که دولت باید با هماهنگی رهبری نظام به‌ صورت جدی در دستور کار قرار
 دهد. به باورم اگر در سال باقیمانده براین اهداف تمرکز شود بتوان کارنامه‌ای قابل قبول‌تر و موفق‌تر از دولت برجای گذاشت و امید به آینده را در بستر اجتماعی به وجود آورد.

هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم.
با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید

تلفن: 88769075  021
پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم
ضایعات مواد پلاستیکی آلوده برای تهیه کیسه‌های پلاستیکی رنگارنگ/  محمود بلیغیان – اصفهان: روزانه دوره گردها و جمع کنندگان ضایعات انواع مواد پلاستیکی آلوده از بین آشغال‌ها و زباله‌های کثیف و آلوده کنارکوچه‌ها و خیابان‌ها را به انبارها و زمین‌های آلوده‌تر برای دِپو کردن و سپس برای فروش به کارگاه‌های مختلف و آلوده برای تهیه کیسه‌های پلاستیک از ضایعات پلاستیکی دست‌دوم و مصرف شده منتقل می‌کنند که بعداً به عنوان کیسه‌های پلاستیکی رنگارنگ یا کیسه زباله‌های مشکی نامرغوب و نازک که از بوی بد و ناخالص و نامطبوع مخصوص آنها قابل تشخیصند، به فروش می‌رسانند ؛ محصولات ارزان‌تری که حتی برای کیسه زباله هم مناسب نیستند تا چه رسد به پاکت‌های رنگارنگ خرید میوه و مواد غذایی و ساخت اسباب بازی برای بچه‌ها!
بانک‌ها اقساط را با 3 ماه تنفس کسر کنند/ یک شهروند: در زمان شیوع کرونا دولت اعلام کرد اقساط وام‌ها با سه ما تنفس کسر بشود، این کار در برخی از بانک‌ها انجام شد ولی الان بعد از سه ماه بانک دو قسط دو قسط از فیش ما کسر کرده است که  واقعاً دارد به ما کارمندان فشار می‌آید لطفاً در این خصوص مسئولان چاره‌ای بیندیشند.
همسان‌سازی حقوق طبق ماده 64 فصل دهم/ یک شهروند: با توجه به اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارکنان دولت بازنشسته و شاغل، ما بازنشستگان که طبق ماده 64 فصل دهم، مشمول این قانون می‌شویم، مصرانه درخواست رسیدگی به این موضوع و رسیدن به حقوق قانونی خود یعنی همسان‌سازی حقوق‌مان با شاغلین همترازمان را داریم.
معافیت از خدمت سربازی متولدین سال 80 به خاطر کرونا/ آقای حسینی از تالش: عاجزانه تقاضا دارم که متولدین سال 80 را به خاطر بیماری کرونا از خدمت سربازی معاف نمایند و خانواده‌ها را از نگرانی برهانند.  
تولیدکنندگان با قیمت‌های متفاوت مردم را سردرگم کرده‌اند/ آقای سهرابی: چرا بعضی از تولیدکنندگان تُرکتازی می‌کنند و برای قیمت دادن جواب سربالا می‌دهند.  پکیج ایران رادیاتور قیمت گرفتم و می‌گویند 13 میلیون تومان است. چرا اجازه واردات نمی‌دهند تا بازار رقابتی شود و مردم سردرگم نشوند؟ لطفاً رسیدگی شود.
فکری به حال بچه‌هایی که دنبال زباله هستند، بکنید/ خانم حمیدی: از مسئولین محترم خواهش می‌کنم جلوی بچه‌هایی را که در سطل آشغال‌ها دنبال غذا و زباله می‌گردند، بگیرید. چون بیشتر اینها معتاد یا مریض هستند و گناه دارند. فکری به حال این بچه‌ها بکنید.

همراه گفت وگوهایی با:    محمود  واعظی /  سید عباس صالحی / رضا اردکانیان /  محسن حاجی میرزایی / محمد اسلامی / علی اصغر مونسان/ سعید نمکی  / عیسی کلانتری  /  حسین علی امیری / جمشید انصاری / معصومه ابتکار /  سورنا ستاری
و یادداشت ها و گفتارهایی از:  جمال عرف /   محمد خدادی  / سعید رسولی /  سید عباس موسوی /  محسن جوادی /   سید محمد مجتبی حسینی  /  غلامرضا انصاری  /  بهزاد محمدی  /  مهدی شفیعی/  غلامرضا ظریفیان/  مجید فراهانی /  غلامحسین شافعی /  مسعود خوانساری  و ...