ندا آکیش/ زهره صفاری
خبرنگار
در روزهایی بسر می بریم که همه سرگردان میان نگرانی‌های ناشی از شیوع ویروس قرن، کرونا هستند و در کنار نگرانی بابت جان خود و عزیزان‌شان، کووید 19 را همچون اختاپوسی می‌بینند که نه بر یک کشور و یک منطقه یا حتی یک قاره که بر سراسر جهان پیچیده و اقتصاد، فرهنگ، دانش و در یک کلام، رشته‌های در هم تنیده اجتماع را تحت تأثیر خود قرار داده و در حال به نابودی کشاندن آنها است. امیدها در امروز زندگی بشر آنجا کمرنگ می شود که می‌بینند تاکنون هیچ درمانی برای این ویروس و بیماری ناشی از آن تاکنون به‌دست نیامده است. از همین رو اکنون اولویت نخست همه انسان‌ها از مردم عادی گرفته تا رهبران جهانی تنها خلاصی از این ویروس که نخستین ویروس قرن اخیر است که تمامی کشورها را در بر گرفته و درمان کووید 19 است. شاید امروز غافلگیری شوک اضطراب و انتظار، وضعیت امروز جهان باشد. اما در همیشه بر یک پاشنه نمی‌چرخد. سرانجام روزی فرا خواهد رسید که درمان کووید 19 یافته شود و جهانیان دیگر بار روی زندگی بی‌دغدغه را می‌بینند. از همین رو مجله «تایم» چاپ امریکا به سراغ 100 نفر از سیاستمداران، چهره‌های فرهنگی و هنرمندان رفته و از آنها درباره بیم‌های امروز جهان و امیدهای فردای جهان پرسیده و از آنها خواسته در مقالاتی کوتاه، تحلیل خود از وضع موجود و راهکارهایی برای داشتن روزگار و زندگی بهتری در پسا کرونا را بیان کنند. در اینجا گزیده‌ای از نظرات و تحلیل‌های 8 نفر از این افراد را می‌خوانید:

اتحادی به نفع بشر

بان کی مون
دبیر کل سابق سازمان ملل
رهبران جهان تا پیش از شیوع «کووید19» هرگز با چنین چالش سنگینی روبه‌رو نشده بودند. بیماری، اقتصاد را زمینگیر کرده و متأسفانه جان افراد زیادی را گرفته است. هیچ جایی در جهان از این ویروس در امان نیست. بنابراین برای مقابله با این تهدید تاریخی، سیاستمداران باید از ملی‌گرایی و خویش محوری فاصله گرفته و اتحادی به سود بشریت را شکل دهند. به‌عنوان دبیر کل سابق سازمان ملل، از اقدام گوترش(دبیر کل فعلی سازمان ملل) در تخصیص
2 میلیارد دلار بودجه حمایتی در این بحران حمایت کرده و به رهبران جهان توصیه می‌کنم تحت لوای سازمان ملل برای ارتقای سیستم مدیریت جهانی تلاش کنند تا بتوانیم در بحران‌های آتی کارآمدتر عمل کنیم. در این شرایط علاوه بر درک اهمیت سازمان‌ملل باید از همه منابع بین‌المللی-G20، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی- برای حمایت از کشورهای آسیب دیده جهان بهره بگیریم. برای تضمین موفقیت‌های آینده، تقویت همکاری‌ها و ثبات ضرورت دارد. همچنین کنترل مرزها و برداشتن تحریم‌ها در مسائل دارویی و بهداشتی لازم و ضروری است. کرونا، چهره هولناک نابرابری‌ها را نیز نشان داد به‌طوری که تقسیم ناعادلانه ثروت در میان کشورها بحران را اسفناک‌تر کرده است. نباید فراموش کرد در مواجهه با کرونا، حقوق بشر، انسجام و عدالت باید رعایت شود و حکومت‌ها نباید حقوق مردم و دموکراسی را زیر سؤال ببرند. ما پیش از کرونا نیز با معضلاتی نظیر آب و هوا و سلاح هسته‌ای روبه‌رو بودیم و حالا اگر جهان جسارت لازم را برای اقدام هماهنگ نشان دهد، جایگاه بهتری در آینده خواهیم داشت.

ضرورت همبستگی در پساکرونا

میخاییل گورباچف
آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی
نخستین ماه سال‌جاری میلادی، ما بار دیگر دریافتیم که جهان تا چه حد آسیب پذیر است و با یک هشدار به‌سمت بحران پیش‌رفت. تهدید «کووید19» پیش روی همه کشورها است و هیچ کشوری به تنهایی قادر به رهایی از آن نیست. بنابراین نخستین اقدام شکست این ویروس جدید و هولناک است اما حتی دراین شرایط نیز باید نیم نگاهی به آینده داشته باشیم. بسیاری بر این باورند که جهان هرگز به‌شرایط گذشته باز نمی‌گردد. اما درس‌هایی که از این ویروس گرفته‌ایم آینده را مشخص می‌کند. در اواسط دهه 80 میلادی من نسبت به تهدیدات هسته‌ای هشدار دادم. رهبران امریکا و شوروی آن را تقبیح کردند اما با وجودی که 85 درصد این سلاح‌ها نابود شد تهدید آن باقی مانده است. در حال حاضر که جهان همچنان با چالش‌هایی نظیر فقر، نابرابری، بحران محیط زیست، بحران مهاجرت و... روبه‌رو است، تهدید بیماری و همه گیری، جهان را در برگرفته و بسرعت پیش می‌رود و کشورهای فقیر بیشترین آسیب را می‌بینند. در این شرایط باید موضوع امنیت را بازنگری کنیم. هدف ما باید تأمین امنیت بشر در زمینه تأمین غذا، آب، محیط زیست پاک و بهداشت و سلامت باشد و برای نیل به این هدف باید برنامه‌ها و استراتژی‌ها و زیرساخت‌ها را تقویت کنیم. اما تا زمانی که دولت‌ها از سرمایه‌گذاری بیشتر برای تأمین سلاح دست برندارند این امر محقق نمی‌شود. بارها گفته‌ام باز هم می‌گویم؛ ما باید نظامی گری را از سیاست خارجی، روابط بین‌الملل و تفکر جهانی پاک کنیم و سازمان ملل باید در این راه پیشگام شود.

تأکید بر وابستگی کشورها به یکدیگر

دالایی لاما
رهبر بوداییان تبت
گاهی دوستانم ازمن می‌خواهند که با قدرت ماورایی مشکلات جهانی را رفع کنم اما همیشه به آنها می‌گویم «دالایی لاما» این قدرت را ندارد.
چون اگر غیر از این بود بدون شک می‌توانستم دردهای خودم را درمان کنم. ما همه انسان‌هایی هستیم که ترس، امید و... را تجربه می‌کنیم و در سال‌های اخیر سعی کردم بر موضوع غلبه بر احساسات تأکید کنم.
به‌عبارت دیگر وقایع جهان را واقعی و بدون ترس و سردرگمی ببینم. بنابراین در این شرایط اگر راهکاری برای حل یک معضل وجود داشته باشد باید از آن بهره برد در غیر این صورت نباید وقت صرف آن کرد.
در عقاید بودا، هیچ جزئی از جهان مستقل نیست و به همین دلیل نیز بارها بر مسئولیت جهانی تأکید کرده‌ام.
این همه‌گیری هولناک کرونا این وابستگی را بخوبی نشان داد و به ما یادآروی کرد هر اقدام مؤثر و ساختاری می‌تواند به همه بشر کمک کند. در این بحران ما نگران عزیزانمان، آینده جهان، اقتصاد و زندگی‌های فردی‌مان هستیم اما تنها با دعا نمی‌توان کاری از پیش برد. این ویروس نشان داد که ما باید مسئولیت پذیر باشیم و با کمک به کادر درمانی برای رفع این ویروس و تضمین آینده و خطرات مشابه تلاش کنیم.
تصاویر ماهواره‌ای از کره خاکی بخوبی نشان می‌دهد که جهان هیچ مرز واقعی ندارد و سرعت انتشار این ویروس در جهان نیز بر این امر صحه گذاشت و بر ضرورت همبستگی تأکید کرد.
این بحران نیز مانند جنگ‌ها و تهدیدات پیشین می‌گذرد اما مهم این است که ما امیدوار بمانیم و تلاش‌های مؤثری برای آینده انجام دهیم.

مثبت بیندیشید

مارگارت اتوود
نویسنده برجسته کانادایی
در این روزها مانند رانندگانی هستیم که روی پل متحرکی، امیدوار به رسیدن به آن سوی مسیر پیش می‌رویم. با خودمان فکر می‌کنیم آیا همه چیز به شرایط عادی بازمی گردد. اما سؤال مهم این است؛ ما در شرایطی بین حال و آینده چه وظیفه‌ای داریم؟  تصور کنیم همه آنچه آرزو دارید همچنان در سبد آینده آن سوی پل قرار دارد بنابراین با اطمینان از وجود روزهای پیش رو برای رسیدن به آن، تمام توانتان را به‌کار بگیرید. بسیاری معتقدند قرنطینه، آلودگی‌های محیط زیستی را از بین برده است اما سؤال این است که این شرایط چه تأثیری در زندگی واقعی و آینده پیش روی ما داشته است؟ فرصت خوبی است چند مورد را در نظر بگیرید و روی آن فکر کنید. باید سرنوشت را پذیرفت. این روزها بسیار هراس انگیز و ناخوشایند است. بسیاری از مردم جانشان را از دست داده‌اند، خیلی‌ها بیکار شده‌اند و زندگی از مسیر عادی خارج شده است اما اگر شما هنوز بیمار نشده اید حتی اگر فرزند خردسالی دارید که نگران آینده‌اش هستید شما همچنان شرایط خوبی دارید. از اوقات‌تان لذت ببرید و به پایان بحران فکر نکنید. متفاوت زندگی کنید. اینکه حالا بهترین یا بدترین زمان زندگی ماست بستگی به خود ما دارد. اما اگر این مطلب را می‌خوانید یعنی هنوز زنده‌اید و می‌توانید درک کنید.

مراقب کودکان باشیم

آنجلینا جولی
ستاره هالیوود
فارغ از همه تبعاتی که همه‌گیری کرونا بر جهان خواهد داشت، حمایت از کودکان مهم‌ترین چالش پیش رو است. آنچه تحقیقات علمی نشان می‌دهد کودکان جزو گروه‌های آسیب پذیر برای ابتلا به ویروس نیستند اما تبعات ثانویه اجتماعی این بحران آنها را تهدید می‌کند. در شرایط قرنطینه بسیاری کارشان را از دست داده‌اند و مشکلات اقتصادی کشورها  افزایش بی‌سابقه‌ای داشته است. این معضلات، تنش و اضطراب را در خانواده‌ها بالا برده و در نتیجه آن، خطر افزایش خشونت‌های خانوادگی نیز جوامع را تهدید می‌کند. در امریکا از هر 15 کودک، یک نفر هر ساله قربانی خشونت خانوادگی می‌شود و 90 درصد آنها شاهد این درگیری‌ها هستند. به طور تقریبی هر روز 137 زن کشته می‌شوند و بسیاری از این جنایت‌ها دربرابر چشمان فرزندان آنها است. با همه‌گیری کرونا و برقراری قوانین قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی زمینه بروز این خشونت‌ها افزایش یافته است. این در حالی است که با تعطیلی مدارس و مراکز تفریحی، روابط کودکان با دوستان و محیط خارج محدود شده و آزادی عمل لازم را ندارند. ضمن اینکه برای بسیاری از آنها که مدرسه محیط امن تری نسبت به فضای پرتنش خانوادگی است، بحران شدیدتر است. ما برای این شرایط آموزش‌های کافی را نداشته‌ایم.
بنابراین سازمان‌هایی مانند انجمن جهانی «نه به خشونت علیه کودکان» در این بحران، با برگزاری مشاوره‌های آنلاین به کمک کودکان و خانواده‌ها آمده است. بخش کودک به‌صورت زنده با خانواده‌ها ارتباط گرفته و توصیه‌های لازم برای ایجاد آرامش در خانه را می‌کند. باید به یاد داشته باشیم که حفاظت از کودکان فردی نیست و نیازمند اقدامی در سطح کشورها است.

غربت پناهجویان در همه‌گیری جهانی

میشله باشله
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل
همه‌گیری کووید 19 برخی از فاحش‌ترین آسیب پذیری‌های جوامع ما را عیان کرد. میلیون‌ها انسانی که در حال حاضر بیشترین ریسک ابتلا به کووید 19 را دارند همان‌هایی هستند که اغلب نیازهایشان نادیده گرفته می‌شود؛ مانند سالمندان بویژه آنهایی که در خانه‌های سالمندان نگهداری می‌شوند، زندانی‌ها، افرادی که در مراکز درمانی روانی نگهداری می‌شوند، اقلیت‌ها، فقرا، مهاجران. در شرایط کنونی ما نمی‌توانیم هیچ‌کس را نادیده بگیریم بویژه آنهایی را که مجبور به ترک خانه‌ها و جوامع خود شده‌اند. میلیون‌ها مهاجر در سراسر جهان یا دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی ندارند یا جرأت درخواست چنین مراقبت هایی  ندارند زیرا می‌ترسند بازداشت شوند. شیوع ویروس کرونا در کمپ‌های پناهجویی را بازداشتگاه‌های مختص پناهجویان در کشورهایی مانند بنگلادش، بورکینافاسو، یونان و سوریه یک نگرانی جدی است. تصمیم کشور پرتغال مبنی بر اینکه مهاجران می‌توانند به تمام نیازهای بهداشتی و درمانی خود و همچنین دیگر خدمات اجتماعی دسترسی کامل داشته باشند یک استراتژی خوب و زیرکانه است. ایتالیا، نیوزیلند و کره‌جنوبی هم اقدامات خوبی را در زمینه حفاظت از مهاجران انجام داده‌اند اما برخی رهبران جهان می‌کوشند ترس مردم کشورشان از کووید 19 را به گونه‌ای جهت دهی کنند که این ترس به خشم آنها از اقلیت‌هایی مانند مهاجران تبدیل شود و مردم، مهاجران را مقصر شیوع بیماری در کشورشان بدانند. در حالی که در حال حاضر بسیاری از کسانی که در خط مقدم مبارزه با کووید 19 کار می‌کنند، خودشان مهاجر یا از اقلیت‌ها هستند.

ناتوانی کووید 19 در رفع یک شکاف تاریخی

سامانتا پاور
نماینده سابق امریکا در سازمان ملل
در سال 1987 رونالد ریگان، رئیس جمهوری وقت ایالات متحده امریکا از تریبون سازمان ملل متحد گفت: «شاید ما نیاز به یک تهدید جهانی خارجی داریم تا قدر روند عادی زندگی‌مان را بدانیم.» کروناویروس همان مهاجم خارجی است که می‌تواند باعث شود همکاری‌های فرامرزی و فراجناحی رخ دهد. اما این همه‌گیری در ایالات متحده هم در زمانی رخ داده که این کشور قطبی‌ترین دوران تاریخ خود را سپری می‌کند و شکاف بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان حدود 82 درصد است. انتظار می‌رفت این همه‌گیری شکاف‌ها را کم کند اما برخلاف سابقه تاریخی حوادث تکان دهنده، این بار کروناویروس نه تنها نتوانست بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان اتحاد ایجاد کند بلکه شکاف‌ها را عمیق‌تر کرد. دولت ترامپ در چنین شرایط حساسی واحد «پاسخگویی به همه گیری» کاخ سفید را منحل کرد و درصدد قطع بودجه مراکز کنترل و پیشگیری بیماری و بودجه سازمان جهانی بهداشت برآمد. همه‌گیری ویروس کرونا ما مردم ایالات متحده را تغییر خواهد داد. ما از این پس کمتر سفر خواهیم کرد و بیشتر متمرکز خواهیم ماند. برخی‌ها شاید دیگر مانند گذشته اجتماعی نشوند و بعضی‌ها هم ممکن است انزوا را بشکنند و بفهمند که در ارتباطات انسانی بودن چقدر لذتبخش است.

اتحاد سفید در قاره سیاه

کایریل رامافوسا
رئیس جمهوری آفریقای جنوبی
همه‌گیری کووید 19 یک یادآوری خشن از این موضوع است که جهان تا چه اندازه درهم تنیده است. بیماری مرزها را در سراسر جهان درنوردید از اروپا گرفته تا آسیا از شمال امریکا گرفته تا جنوب امریکا و تا آفریقا همه جا با این همه‌گیری در چالش هستند. این همه‌گیری هنوز هم در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته ادامه دارد و تمام تعاریف مربوط به فقیر وغنی، ملیت، رقابت و طبقه اجتماعی را بی‌معنا کرده است. این همه‌گیری تنها بر سیستم‌های بهداشت و درمان فشار نمی‌آورد بلکه بر سبک زندگی، تجارت و رشد اقتصادی هم فشار می‌آورد. اگر نتوان با این همه‌گیری مقابله کرد تمام تلاش‌های کشورهای آفریقایی برای ریشه کنی فقر، نابرابری و توسعه نیافتگی از بین می‌رود. بنابراین کشورهای آفریقایی تصمیم گرفته‌اند با هم متحد شوند و یک پاسخ یکپارچه‌ درون قاره‌ای به کووید 19 بدهند. در آفریقا در حال حاضر شمار مبتلایان قطعی بیش از 10 هزار نفر است. این رقم در مقایسه با دیگر مناطق جهان کم است اما اگر کاری انجام نشود بسرعت شمار مبتلایان ظرف چند هفته بالا می‌رود. سیستم‌های بهداشت و درمان ضعیف در کشورهای آفریقایی، فقر فراگیر در این کشورها، تعداد بالای جمعیت در مناطق شهری و شرایط بهداشتی ضعیف همگی باعث شده آفریقا آسیب پذیرتر از دیگر نقاط جهان باشد.

ضربه سنگین ارتش لیبی به شورشیان حفتر

ارتش ملی لیبی که زیر نظر دولت وفاق ملی این کشور فعالیت می‌کند، در ادامه پیشروی‌ها و حملات خود علیه نیروهای خلیفه حفتر، موفق شد در جنوب طرابلس با حمله به مواضع این نیروها 102 نفر از آنان را به اسارت بگیرد.
به‌ گزارش ایرنا به‌ نقل از خبرگزاری آناتولی ترکیه، دولت وفاق ملی لیبی در بیانیه‌ای با اعلام این خبر افزود: در عملیات طوفان خشم نیروهای نظامی به پیشروی‌های خود به مرکز شهر الترهونه که مقر اصلی فرماندهی نیروهای حفتر در غرب لیبی است ادامه می‌دهند.  به‌ گفته وی در این عملیات تعدادی تانک و خودروی زرهی از نیروهای حفتر به غنیمت گرفته شد.

جنگ جدید متحدان قدیمی در یمن

نیروهای وابسته به شورای انتقالی جنوب یمن و نیروهای دولت مستعفی این کشور وارد درگیری‌های شدید شدند.
به‌ گزارش ایسنا، برخی منابع محلی در گفت‌و‌گو با شبکه خبری المیادین اظهار کردند، درگیری‌های شدیدی میان نیروهای وابسته به عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری مستعفی یمن از یک سو و نیروهای شورای انتقالی جنوب که تحت حمایت امارات هستند، از سوی دیگر در شرق استان ابین در جنوب این کشور شکل گرفت.
شورای انتقالی جنوب یمن دولت مستعفی را به تهدید آشکار آتش‌بس، صلح و ثبات و نیز نقض توافق‌ها که تا این لحظه مانع از اجرای توافقنامه ریاض شده، متهم کرد.