مریم طالشی

پیش به‌سوی ازدواج آسان

این روزها بساط جشن عقد و عروسی در کشور برپاست. ماه‌های رجب و شعبان به دلیل اعیاد مبارک، روزهای خوبی برای برگزاری مراسم اینچنینی است؛ مراسمی که از مدت‌ها قبل تدارک اش چیده شده و افراد زیادی را درگیر آماده کردن مقدمات پیوند فرخنده زوج جوان کرده است. کسی نیست که نداند این روزها مخارج بالای برگزار کردن جشن ازدواج و شروع زندگی مشترک، چه باری بر دوش خانواده‌ها می‌گذارد، اما در این میان هستند جوانانی که سادگی و صداقت را اصول زندگی خود قرار می‌دهند و به جای خرج تراشی‌های معمول و گاه بی‌مورد، با کمال سادگی زندگی مشترک شان را آغاز می‌کنند. این ها، همان کسانی هستند که دنبال تالارهای لوکس و منوی غذای آنچنانی نیستند. عین خیالشان هم نیست که ماشین عروس شان لیموزین و پورشه نباشد که با پول کرایه یک شب اش، چه کارها که نمی‌توان کرد. راستی یادتان هست جریان پژوهای تشریفاتی را که برای اجلاس عدم تعهد تولید شد و بعد به فروش رسید و سر از مؤسسات خدمات مجالس درآورد تا کجاوه عروس و دامادها شود؟ عروس و دامادهایی که خیلی وقت‌ها سبک زندگی و سطح درآمدشان، هیچ جوره به ضیافت عروسی شان نمی‌آید و گاه از جشن‌های باشکوه و آنچنانی، راهی آپارتمان‌های نقلی اجاره‌ای می‌شوند که باید زیر سقف اش، ماه‌ها و حتی سال‌ها، قسط‌های مراسم یک شب عروسی را بپردازند. اما برای آنها که سادگی را ترجیح می‌دهند هم راه هایی هست که بشود با آن یک جشن کوچک و آبرومندانه برگزار کرد و راهی خانه بخت شد. مؤسسات برگزاری ازدواج آسان هم با همین هدف راه‌اندازی شد. پیش از آن ازدواج دانشجویی و گروهی، راه را برای برگزاری ازدواج آسان باز کرده بود؛ طرحی که نه تنها در ایران، بلکه در برخی کشورهای دیگر هم اجرا می‌شود و اتفاقاً کم طرفدار هم نیست. گروه‌های خودجوشی هم همیشه از گذشته تا کنون وجود داشته‌اند که در امر ازدواج به صورت خیرخواهانه به فعالیت می‌پردازند و مثلاً برای عروس‌های بی‌بضاعت جهیزیه فراهم و هزینه ازدواج زوج‌های کم توان مالی را تقبل می‌کنند. البته متأسفانه از آنجایی که همیشه پای کلاهبرداران به هر کاری باز می‌شود، این گونه فعالیت‌های خیرخواهانه هم از تیررس سوء‌استفاده آنها مصون نمانده است. نمونه اش کلاهبرداری‌های میلیاردی که در قالب مؤسسات دروغین ازدواج آسان و مجمع خیالی خیران، انجام شده و آه از نهاد مالباختگان برآورده است. تصور کنید زوج‌های جوانی را که‌اندک پس اندازشان را به مؤسسات کاذب می‌برند تا با حداقل هزینه جشن کوچکی برایشان ترتیب داده شود و بعد متوجه می‌شوند که مؤسسه کلاهبرداری کرده و همان پس انداز مختصرشان هم از بین رفته است. راستی چه جور آدم هایی هستند آنهایی که دلشان می‌آید چنین ضربه‌ای را به زوج هایی که در ابتدای راه زندگی ایستاده‌اند، وارد کنند؟!


بالاخره روزی که پریوش خانم منتظرش بود، فرا رسید. از مدت‌ها قبل برایش برنامه ریزی کرده بود. سفارش داده بود چند مدل شیرینی و دسر، از قنادی معروف بیاورند. بساط شربت، چای و نسکافه هم برپا بود. ماه‌ها بود که داشت زحمت می‌کشید و حالا وقت آن بود که نتیجه زحماتش را پیش روی دوست و فامیل قرار دهد. از تصور اینکه چقدر مورد تحسین قرار می‌گیرد، در دلش قند آب می‌شد. خصوصاً خانواده داماد که چقدر قدردانش می‌شدند و خود داماد هم حتماً به خاطر وجود چنین مادرزنی، به خودش می‌بالید. «جهیز بران» دختر یکی یکدانه اش باید به بهترین شکل برگزار می‌شد، شوخی که نبود. خستگی روزهایی که پای پیاده کل بازار را گز کرده و با کلی بار به خانه برمی‌گشت، هنوز در تنش مانده بود. چقدر از این ور و آن ور وام گرفته و مقروض چند نفر شده بود تا بتواند برای تنها دخترش سنگ تمام بگذارد. حرف آنهایی هم که می‌گفتند حالا چه لزومی دارد که جهیزیه به این سنگینی بدهی، اصلاً به خرجش نمی‌رفت و همیشه در جواب می‌گفت: «مگر من چند تا دختر دارم؟! اگر کم بگذارم آن‌وقت مردم نمی‌گویند دلش نیامد به دختر یکی یکدانه اش جهیزیه درست و حسابی بدهد؟!» با اینکه فشار روی خانواده زیاد بود، اما او با همین حرف ها، خودش را آرام می‌کرد و در دلش می‌گفت: «این عروسی به سلامتی بگذرد، قرض و قوله‌ها را   خرد خرد می‌دهیم.»
بالاخره روز جهیزبران دختر پریوش خانم هم رسید و چه بارک الله گفتن‌ها بود و چه تحسین‌ها که نثار مادر نمونه شد؛ در این میان بعضی‌ها هم بودند که گاه درگوشی چیزی با هم می‌گفتند و احتمالاً خرده‌ای به جهیزیه می‌گرفتند که البته از چشم مادر عروس پنهان نبود و به خاطر همین نجواها هم بود که گه‌گاه چهره خندانش اندکی مکدر می‌شد.   همه می‌دانند که جهاز‌بران، رسمی نیست که هنوز آنقدرها رایج باشد اما خیلی‌ها هم هستند که اصرار دارند این مراسم را هرطوری هست برگزار کنند. جهیزیه را مرتب و با سلیقه بچینند و به آشنا و فامیل نشان دهند. قدیم‌ها البته جهیزبران جور دیگری بود. قدیمی‌ها نقل می‌کنند که روز مراسم، جهاز عروس را در طبق هایی می‌گذاشتند و همراه نقل و شیرینی به خانه داماد می‌بردند. جهیزیه‌ای که شامل چند تکه ظرف و ظروف ضروری، پارچه، فرش و زیر انداز، ابزار خیاطی، چند دست رختخواب و سایر لوازم ضروری برای شروع زندگی زوج جوان می‌شد که با سلام و صلوات به خانه داماد می‌رفت و ساده و باسلیقه، به دست خانم‌های باتجربه فامیل چیده می‌شد. عروس‌ها هم با همان جهیزیه سال‌ها زندگی می‌کردند، چند تا بچه می‌آوردند و بعد اگر ضرورتی حس می‌کردند یا به خانه بزرگتری نقل مکان می‌کردند، وسایل دیگری اضافه می‌کردند.
بعدتر هم، در سال‌های جنگ و پس از آن، آن‌وقت‌ها که فرش ماشینی و یخچال عروس را با حواله تحویل می‌گرفتند و گاز رومیزی سه شعله را از تعاونی محل می‌خریدند، کسی حواسش به اینکه سرویس قاشق و چنگال عروس، مارکش فلان بود و رومیزی‌های سرمه اش خدات تومان می‌ارزید، نبود. حالا اما با قدیم کمی فرق دارد. خیلی از رسم‌های قدیمی از بین رفته‌اند اما رسم جهیزیه دادن، آنهم از نوع سنگین و پرتجمل، انگار هر روز پررنگ تر می‌شود. خیابان امین حضور از آن مکان هایی است که خانواده هایی را که برای خرید جهیزیه آمده‌اند، می‌توان براحتی در آن پیدا کرد. پدر، مادر و دختر که بعضی وقت‌ها فرد دیگری هم همراهشان است. شاید یکی از تجربه دارهای فامیل که مثلاً چند تا دختر شوهر داده و به چم و خم کار وارد است و راه و رسم چک و چانه زدن را هم خوب می‌داند، گرچه مغازه دارهای اینجا عمدتاً یک کلام هستند، خصوصاً آنها که مدعی نمایندگی برندهای مطرح‌اند و هیچ جوره راضی به تخفیف دادن نمی‌شوند و با گفتن یک جمله که «اجناس ما شرکتی است» خودشان را راحت می‌کنند. در بازار لوازم برقی، هرچه دلتان بخواهد هست، آن هم در انواع و اقسام متنوع. بسته به این دارد که چقدر بخواهید هزینه کنید و خرید چه وسایلی مدنظرتان باشد.
«همه یک جور نیستند. بعضی‌ها همه نوع لوازم می‌خواهند. دوست دارند جهیزیه تکمیل باشد. یخچال حتماً باید ساید بای ساید باشد و گاز و ماشین لباسشویی هم آخرین مدل بازار. باقی لوازم برقی را هم حتماً می‌خواهند. بعضی‌ها هم فقط به خرید وسایل ضروری، آن هم در ساده ترین و ارزان ترین شکل ممکن قناعت می‌کنند. به هرحال دست مردم تنگ است دیگر!» اینها را یکی از مغازه دارهای امین حضور می‌گوید. همان‌ها که هر روز با عده زیادی از کسانی که برای خرید جهیزیه می‌آیند، روبه‌رو می‌شود.  «از شما فهرست جهیزیه هم می‌خواهند؟» در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «بعضی‌ها ماشاءالله خودشان حسابی وارد هستند. بعضی‌ها هم کارشان را راحت می‌کنند و از ما می‌خواهند فهرست کامل جهیزیه را به آنها بدهیم. فهرست کامل، شامل تمام وسایل برقی می‌شود.» و آن وقت انگار که فهرست را از بس که تکرار کرده، از حفظ باشد، شروع به شمردن می‌کند: «جاروبرقی، ماکرو ویو، غذاساز، چرخ گوشت، پلوپز، زودپز، بخارپز، آرام پز، قهوه جوش، توستر، جاروی شارژی، ماشین ظرفشویی، بخارشوی، چای ساز، گوشت کوب برقی، تخم مرغ پز، همزن برقی، اتوی پرسی، ساندویچ ساز، سبزی خردکن، کباب پز، آب پرتقال گیری، رنده برقی و...» آدم سرش گیج می‌رود. تازه اینها بجز یخچال، گاز و ماشین لباسشویی است که جزو ضروریات جهیزیه به حساب می‌آید. « این همه وسیله؟! واقعاً تازه عروس از تمام این لوازم استفاده می‌کند؟!» مرد می‌خندد و می‌گوید: «بیشترشان فقط دکور هستند در خانه، می‌خرند که داشته باشند. نمونه اش دختر خود من. 3 سال پیش عروسی کرده و از خیلی لوازم برقی اش حتی یک بار هم استفاده نکرده است. قدیم‌ها کجا اینطوری بود؟ اووووه، بعد چند سال که زندگی عروس و داماد می‌گذشت، تازه پولی جمع می‌کردند و یک تکه وسیله برقی که نیاز داشتند می‌خریدند و کلی هم به خاطرش کیف می‌کردند.»
او ادامه می‌دهد:« حالا همه چیز حاضر و آماده در اختیار جوان‌ها قرار داده می‌شود. دیگر قدر نمی‌دانند، چون برای به دست آوردنش زحمتی نکشیده‌اند. به نظر من  وجود این همه وسیله آن هم در آپارتمان‌های کوچک فعلی، هیچ ضرورتی ندارد و بیشتر برای چشم و همچشمی است. مثلاً همین ماکرو ویو، که تا چند سال پیش معدود خانواده هایی آن را در آشپزخانه داشتند، حالا یک پای ثابت جهیزیه است. انگار نباشد، نمی‌شود. همه هم آخرین مدلش را می‌خواهند. حتماً باید دارای قابلیت انواع پخت باشد اما واقعیت این است که بیشتر خانواده‌های ایرانی از ماکرو ویو فقط برای گرم کردن غذا و نان و باز کردن یخ مواد غذایی فریزی استفاده می‌کنند.» لوازم برقی، تنها بخشی از جهیزیه پر و پیمانی است که عروس خانم باید با آن راهی خانه بخت شود. مبلمان، سرویس خواب، انواع سرویس‌های ظرف و ظروف و لوازم آشپزخانه، لوازم صوتی و تصویری، فرش، لوستر، پرده و کلی خرده ریز دیگر هم هست که محاسبه قیمت تمامشان، دود از سر آدم بلند می‌کند. اما نکته جالب، خرید لوازم غیر معمول در جهیزیه است که به تازگی در میان برخی خانواده‌های مرفه رایج شده؛ لوازمی مثل پیانو و میز بیلیارد که جهیزیه عروس را کامل تر از کامل می‌کند!
شما جهیزیه بخرید، ما تزئین می‌کنیم!
خرید جهیزیه یک بحث است و تزئین اش، بحثی دیگر. تعجب نکنید! تزئین جهیزیه هم از آن کارهایی است که گرچه از گذشته به شکلی معمول و در حد بستن روبان‌های رنگی به برخی لوازم عروس، مرسوم بوده اما حالا شکلی کاملاً تخصصی پیدا کرده، تا جایی که در سایت‌های مختلف می‌توان تصاویر مربوط به تزئینات جهیزیه را دید که شامل تمام قسمت‌های خانه حتی سرویس بهداشتی می‌شود! مبتکران این ایده خلاقانه، پا را از این نیز فراتر گذاشته‌اند و در قالب مؤسسات خدمات ازدواج به ارائه چنین خدماتی اقدام می‌کنند. به هرحال وقتی تقاضا وجود دارد، پای عرضه هم به میدان باز می‌شود و در شرایطی که چشم و همچشمی ها، گاه اولویت اول برخی خانواده‌ها می‌شود، چه کاری بهتر از هرچه بیشتر توی چشم آوردن جهیزیه تمام و کمال عروس!
پیدا کردن این مؤسسات، کار چندان سختی نیست. آگهی‌ها در صفحات وب درج شده‌اند. بعضی از مؤسسات سایت هم دارند که در آن به معرفی انواع خدماتی که ارائه می‌دهند، پرداخته‌اند و عکس‌های نمونه کار را هم ضمیمه اش کرده‌اند تا دیگر هیچ جای ابهامی برای مشتری باقی نماند.  با یکی از شماره‌ها تماس می‌گیرم. مربوط به یکی از همان مؤسسات دارای سایت. مردی که آن سوی خط است، با خوشرویی جواب می‌دهد. قبل از اینکه پاسخ سؤال را بدهد هم، دعای خیر می‌کند برای زوج خوشبخت که حالا لابد دغدغه تزئین جهیزیه را دارند در روزهای اندک باقی مانده تا عروسی. به گفته او، خدمات، هم به صورت پکیج ارائه می‌شود و هم به شکل تکی. وقتی متوجه می‌شود که فقط برای تزئین جهیزیه تماس گرفته ام، شروع می‌کند به توضیح دادن:« نرخ تزئین جهیزیه بسته به متراژ خانه و مقدار وسایل، فرق می‌کند. مثلاً ممکن است در یک خانه 60، 70 متری آنقدر وسیله وجود داشته باشد که بیشتر از تزئین یک آپارتمان 100 متری زمان ببرد. نوع خدماتی هم که مشتری خواهان آن است، در قیمت تأثیر دارد. به عنوان مثال بعضی‌ها دوست دارند طرح خاکی تزئین کنند و بعضی‌ها طرح سنتی.» «طرح خاکی؟!» از ابراز تعجبم جا نمی‌خورد و با همان لحن می‌گوید: «بله، در تزئین طرح خاکی وسایل را با ماده‌ای شبیه خاک می‌پوشانیم و قسمت هایی از آن را پاک می‌کنیم. کار جالبی می‌شود. البته زحمت تمیز کردن بعدش به دوش عروس خانم و خانواده اش می‌افتد. کار سختی هم نیست. به این طرح، کویری هم می‌گویند. البته بیشتر مشتری‌ها طرح‌های سنتی و فانتزی را ترجیح می‌دهند.»
قیمت‌ها به گفته او، از 800 هزار تومان شروع می‌شود و تا 4 میلیون تومان هم ممکن است برسد. البته توجه داشته باشید که این مبلغ تنها برای تزئین جهیزیه دریافت می‌شود که ممکن است از دو ساعت تا یک روز تمام، وقت ببرد. در ضمن آن‌طور که مسئول مؤسسه می‌گوید، خرید وسایل معمول تزئین مثل روبان و شمع بر عهده خود مشتری است و تیم تزئین که از یک تا 4، 5 نفر ممکن است متغیر باشد، فقط لوازم مخصوص کار خود را به همراه می‌آورند. عکس‌ها را دوباره نگاه می‌کنم. تصویر آشپزخانه‌ای که تمام وسایلش روی کانتر چیده شده، آن هم به شکلی که هیچ چیز حتی یک نمکدان کوچ، از چشم مخفی نماند و لابه لای وسیله‌ها هم تا دلتان بخواهد مروارید و گل پارچه‌ای دیده می‌شود یا یخچالی که آنقدر پر از خوراکی شده که بعید به نظر می‌رسد تا ماه‌ها بعد از عروسی، به مصرف زوج جوان برسد. البته هنر، در تزئین یخچال تا جایی کامل شده که در یکی از عکس ها، تصویر فریزر یخچال با در باز به چشم می‌آید که یک مرغ و خروس یخ زده را که لباس عروس و داماد پوشانده‌اند، طوری در آن نشانده‌اند که آدم خیال می‌کند، مرغ و خروس‌ها از ابتدای خلقت‌شان، جامه پوش بوده‌اند!
تزئین سرویس بهداشتی هم از دیگر جاهای خانه کم نمی‌آورد؛ از گل‌های قرمز که به شکل قلب کف آن چیده شده گرفته تا نمایش انواع صابون و شامپو که به نظر می‌رسد برای مصرف 5 سال آینده زوج جوان، کفایت کند. جهیزیه سنگین، خوشبختی نمی‌آورد. این را بارها به زبان گفته ایم، اما آیا وقتی پای عمل به میان می‌آید، باز هم حاضریم بادی به غبغب بیندازیم و به همان محکمی جملات شعارگونه اینچنینی را به زبان آوریم؟ گیریم  پدر و مادری آنقدر وسعشان نرسید که دختر دلبندشان را با جهیزیه پر و پیمان راهی خانه بخت کنند؛ آن‌وقت فامیل و آشنا باید یک شیپور دستشان بگیرند و کل شهر را خبر کنند که فلانی عروس بی‌جهاز بود و هزار حرف و حدیث دیگر؟! اصلاً خانواده هایی که زیربار قرض و مشکلات می‌روند تا فقط جلوی حرف مردم را گرفته باشند، چگونه می‌توانند اطمینان داشته باشند که به مقصودشان می‌رسند. مگر نه اینکه از قدیم گفته‌اند:« در دروازه را می‌شود بست اما در دهان مردم را نمی‌شود» می‌دانید چند دختر دم بخت به خاطر همین قید و بندها، خواستگارها را جواب می‌کنند و در خانه می‌مانند تا پدر و مادر را شرمنده دوست و فامیل نکنند؟ با وجود این شرایط چطور می‌توان ازدواج آسان را بین جوانان ترویج کرد؟ سازمان ثبت احوال، تعداد جوانان ازدواج نکرده را 11 میلیون نفر اعلام می‌کند و این در حالی است که مکرر نسبت به پایین آمدن نرخ ازدواج و کاهش رشد جمعیت، هشدار داده می‌شود. با این احوال هنوز هم  بسیاری از ما در قید و بند رسوم دست و پاگیر هستیم و به جای اهمیت دادن به اصل، حاشیه را در اولویت قرار داده‌ایم.



 

پیش به‌سوی ازدواج آسان

این روزها بساط جشن عقد و عروسی در کشور برپاست. ماه‌های رجب و شعبان به دلیل اعیاد مبارک، روزهای خوبی برای برگزاری مراسم اینچنینی است؛ مراسمی که از مدت‌ها قبل تدارک اش چیده شده و افراد زیادی را درگیر آماده کردن مقدمات پیوند فرخنده زوج جوان کرده است. کسی نیست که نداند این روزها مخارج بالای برگزار کردن جشن ازدواج و شروع زندگی مشترک، چه باری بر دوش خانواده‌ها می‌گذارد، اما در این میان هستند جوانانی که سادگی و صداقت را اصول زندگی خود قرار می‌دهند و به جای خرج تراشی‌های معمول و گاه بی‌مورد، با کمال سادگی زندگی مشترک شان را آغاز می‌کنند. این ها، همان کسانی هستند که دنبال تالارهای لوکس و منوی غذای آنچنانی نیستند. عین خیالشان هم نیست که ماشین عروس شان لیموزین و پورشه نباشد که با پول کرایه یک شب اش، چه کارها که نمی‌توان کرد. راستی یادتان هست جریان پژوهای تشریفاتی را که برای اجلاس عدم تعهد تولید شد و بعد به فروش رسید و سر از مؤسسات خدمات مجالس درآورد تا کجاوه عروس و دامادها شود؟ عروس و دامادهایی که خیلی وقت‌ها سبک زندگی و سطح درآمدشان، هیچ جوره به ضیافت عروسی شان نمی‌آید و گاه از جشن‌های باشکوه و آنچنانی، راهی آپارتمان‌های نقلی اجاره‌ای می‌شوند که باید زیر سقف اش، ماه‌ها و حتی سال‌ها، قسط‌های مراسم یک شب عروسی را بپردازند. اما برای آنها که سادگی را ترجیح می‌دهند هم راه هایی هست که بشود با آن یک جشن کوچک و آبرومندانه برگزار کرد و راهی خانه بخت شد. مؤسسات برگزاری ازدواج آسان هم با همین هدف راه‌اندازی شد. پیش از آن ازدواج دانشجویی و گروهی، راه را برای برگزاری ازدواج آسان باز کرده بود؛ طرحی که نه تنها در ایران، بلکه در برخی کشورهای دیگر هم اجرا می‌شود و اتفاقاً کم طرفدار هم نیست. گروه‌های خودجوشی هم همیشه از گذشته تا کنون وجود داشته‌اند که در امر ازدواج به صورت خیرخواهانه به فعالیت می‌پردازند و مثلاً برای عروس‌های بی‌بضاعت جهیزیه فراهم و هزینه ازدواج زوج‌های کم توان مالی را تقبل می‌کنند. البته متأسفانه از آنجایی که همیشه پای کلاهبرداران به هر کاری باز می‌شود، این گونه فعالیت‌های خیرخواهانه هم از تیررس سوء‌استفاده آنها مصون نمانده است. نمونه اش کلاهبرداری‌های میلیاردی که در قالب مؤسسات دروغین ازدواج آسان و مجمع خیالی خیران، انجام شده و آه از نهاد مالباختگان برآورده است. تصور کنید زوج‌های جوانی را که‌اندک پس اندازشان را به مؤسسات کاذب می‌برند تا با حداقل هزینه جشن کوچکی برایشان ترتیب داده شود و بعد متوجه می‌شوند که مؤسسه کلاهبرداری کرده و همان پس انداز مختصرشان هم از بین رفته است. راستی چه جور آدم هایی هستند آنهایی که دلشان می‌آید چنین ضربه‌ای را به زوج هایی که در ابتدای راه زندگی ایستاده‌اند، وارد کنند؟!


بالاخره روزی که پریوش خانم منتظرش بود، فرا رسید. از مدت‌ها قبل برایش برنامه ریزی کرده بود. سفارش داده بود چند مدل شیرینی و دسر، از قنادی معروف بیاورند. بساط شربت، چای و نسکافه هم برپا بود. ماه‌ها بود که داشت زحمت می‌کشید و حالا وقت آن بود که نتیجه زحماتش را پیش روی دوست و فامیل قرار دهد. از تصور اینکه چقدر مورد تحسین قرار می‌گیرد، در دلش قند آب می‌شد. خصوصاً خانواده داماد که چقدر قدردانش می‌شدند و خود داماد هم حتماً به خاطر وجود چنین مادرزنی، به خودش می‌بالید. «جهیز بران» دختر یکی یکدانه اش باید به بهترین شکل برگزار می‌شد، شوخی که نبود. خستگی روزهایی که پای پیاده کل بازار را گز کرده و با کلی بار به خانه برمی‌گشت، هنوز در تنش مانده بود. چقدر از این ور و آن ور وام گرفته و مقروض چند نفر شده بود تا بتواند برای تنها دخترش سنگ تمام بگذارد. حرف آنهایی هم که می‌گفتند حالا چه لزومی دارد که جهیزیه به این سنگینی بدهی، اصلاً به خرجش نمی‌رفت و همیشه در جواب می‌گفت: «مگر من چند تا دختر دارم؟! اگر کم بگذارم آن‌وقت مردم نمی‌گویند دلش نیامد به دختر یکی یکدانه اش جهیزیه درست و حسابی بدهد؟!» با اینکه فشار روی خانواده زیاد بود، اما او با همین حرف ها، خودش را آرام می‌کرد و در دلش می‌گفت: «این عروسی به سلامتی بگذرد، قرض و قوله‌ها را   خرد خرد می‌دهیم.»
بالاخره روز جهیزبران دختر پریوش خانم هم رسید و چه بارک الله گفتن‌ها بود و چه تحسین‌ها که نثار مادر نمونه شد؛ در این میان بعضی‌ها هم بودند که گاه درگوشی چیزی با هم می‌گفتند و احتمالاً خرده‌ای به جهیزیه می‌گرفتند که البته از چشم مادر عروس پنهان نبود و به خاطر همین نجواها هم بود که گه‌گاه چهره خندانش اندکی مکدر می‌شد.   همه می‌دانند که جهاز‌بران، رسمی نیست که هنوز آنقدرها رایج باشد اما خیلی‌ها هم هستند که اصرار دارند این مراسم را هرطوری هست برگزار کنند. جهیزیه را مرتب و با سلیقه بچینند و به آشنا و فامیل نشان دهند. قدیم‌ها البته جهیزبران جور دیگری بود. قدیمی‌ها نقل می‌کنند که روز مراسم، جهاز عروس را در طبق هایی می‌گذاشتند و همراه نقل و شیرینی به خانه داماد می‌بردند. جهیزیه‌ای که شامل چند تکه ظرف و ظروف ضروری، پارچه، فرش و زیر انداز، ابزار خیاطی، چند دست رختخواب و سایر لوازم ضروری برای شروع زندگی زوج جوان می‌شد که با سلام و صلوات به خانه داماد می‌رفت و ساده و باسلیقه، به دست خانم‌های باتجربه فامیل چیده می‌شد. عروس‌ها هم با همان جهیزیه سال‌ها زندگی می‌کردند، چند تا بچه می‌آوردند و بعد اگر ضرورتی حس می‌کردند یا به خانه بزرگتری نقل مکان می‌کردند، وسایل دیگری اضافه می‌کردند.
بعدتر هم، در سال‌های جنگ و پس از آن، آن‌وقت‌ها که فرش ماشینی و یخچال عروس را با حواله تحویل می‌گرفتند و گاز رومیزی سه شعله را از تعاونی محل می‌خریدند، کسی حواسش به اینکه سرویس قاشق و چنگال عروس، مارکش فلان بود و رومیزی‌های سرمه اش خدات تومان می‌ارزید، نبود. حالا اما با قدیم کمی فرق دارد. خیلی از رسم‌های قدیمی از بین رفته‌اند اما رسم جهیزیه دادن، آنهم از نوع سنگین و پرتجمل، انگار هر روز پررنگ تر می‌شود. خیابان امین حضور از آن مکان هایی است که خانواده هایی را که برای خرید جهیزیه آمده‌اند، می‌توان براحتی در آن پیدا کرد. پدر، مادر و دختر که بعضی وقت‌ها فرد دیگری هم همراهشان است. شاید یکی از تجربه دارهای فامیل که مثلاً چند تا دختر شوهر داده و به چم و خم کار وارد است و راه و رسم چک و چانه زدن را هم خوب می‌داند، گرچه مغازه دارهای اینجا عمدتاً یک کلام هستند، خصوصاً آنها که مدعی نمایندگی برندهای مطرح‌اند و هیچ جوره راضی به تخفیف دادن نمی‌شوند و با گفتن یک جمله که «اجناس ما شرکتی است» خودشان را راحت می‌کنند. در بازار لوازم برقی، هرچه دلتان بخواهد هست، آن هم در انواع و اقسام متنوع. بسته به این دارد که چقدر بخواهید هزینه کنید و خرید چه وسایلی مدنظرتان باشد.
«همه یک جور نیستند. بعضی‌ها همه نوع لوازم می‌خواهند. دوست دارند جهیزیه تکمیل باشد. یخچال حتماً باید ساید بای ساید باشد و گاز و ماشین لباسشویی هم آخرین مدل بازار. باقی لوازم برقی را هم حتماً می‌خواهند. بعضی‌ها هم فقط به خرید وسایل ضروری، آن هم در ساده ترین و ارزان ترین شکل ممکن قناعت می‌کنند. به هرحال دست مردم تنگ است دیگر!» اینها را یکی از مغازه دارهای امین حضور می‌گوید. همان‌ها که هر روز با عده زیادی از کسانی که برای خرید جهیزیه می‌آیند، روبه‌رو می‌شود.  «از شما فهرست جهیزیه هم می‌خواهند؟» در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «بعضی‌ها ماشاءالله خودشان حسابی وارد هستند. بعضی‌ها هم کارشان را راحت می‌کنند و از ما می‌خواهند فهرست کامل جهیزیه را به آنها بدهیم. فهرست کامل، شامل تمام وسایل برقی می‌شود.» و آن وقت انگار که فهرست را از بس که تکرار کرده، از حفظ باشد، شروع به شمردن می‌کند: «جاروبرقی، ماکرو ویو، غذاساز، چرخ گوشت، پلوپز، زودپز، بخارپز، آرام پز، قهوه جوش، توستر، جاروی شارژی، ماشین ظرفشویی، بخارشوی، چای ساز، گوشت کوب برقی، تخم مرغ پز، همزن برقی، اتوی پرسی، ساندویچ ساز، سبزی خردکن، کباب پز، آب پرتقال گیری، رنده برقی و...» آدم سرش گیج می‌رود. تازه اینها بجز یخچال، گاز و ماشین لباسشویی است که جزو ضروریات جهیزیه به حساب می‌آید. « این همه وسیله؟! واقعاً تازه عروس از تمام این لوازم استفاده می‌کند؟!» مرد می‌خندد و می‌گوید: «بیشترشان فقط دکور هستند در خانه، می‌خرند که داشته باشند. نمونه اش دختر خود من. 3 سال پیش عروسی کرده و از خیلی لوازم برقی اش حتی یک بار هم استفاده نکرده است. قدیم‌ها کجا اینطوری بود؟ اووووه، بعد چند سال که زندگی عروس و داماد می‌گذشت، تازه پولی جمع می‌کردند و یک تکه وسیله برقی که نیاز داشتند می‌خریدند و کلی هم به خاطرش کیف می‌کردند.»
او ادامه می‌دهد:« حالا همه چیز حاضر و آماده در اختیار جوان‌ها قرار داده می‌شود. دیگر قدر نمی‌دانند، چون برای به دست آوردنش زحمتی نکشیده‌اند. به نظر من  وجود این همه وسیله آن هم در آپارتمان‌های کوچک فعلی، هیچ ضرورتی ندارد و بیشتر برای چشم و همچشمی است. مثلاً همین ماکرو ویو، که تا چند سال پیش معدود خانواده هایی آن را در آشپزخانه داشتند، حالا یک پای ثابت جهیزیه است. انگار نباشد، نمی‌شود. همه هم آخرین مدلش را می‌خواهند. حتماً باید دارای قابلیت انواع پخت باشد اما واقعیت این است که بیشتر خانواده‌های ایرانی از ماکرو ویو فقط برای گرم کردن غذا و نان و باز کردن یخ مواد غذایی فریزی استفاده می‌کنند.» لوازم برقی، تنها بخشی از جهیزیه پر و پیمانی است که عروس خانم باید با آن راهی خانه بخت شود. مبلمان، سرویس خواب، انواع سرویس‌های ظرف و ظروف و لوازم آشپزخانه، لوازم صوتی و تصویری، فرش، لوستر، پرده و کلی خرده ریز دیگر هم هست که محاسبه قیمت تمامشان، دود از سر آدم بلند می‌کند. اما نکته جالب، خرید لوازم غیر معمول در جهیزیه است که به تازگی در میان برخی خانواده‌های مرفه رایج شده؛ لوازمی مثل پیانو و میز بیلیارد که جهیزیه عروس را کامل تر از کامل می‌کند!
شما جهیزیه بخرید، ما تزئین می‌کنیم!
خرید جهیزیه یک بحث است و تزئین اش، بحثی دیگر. تعجب نکنید! تزئین جهیزیه هم از آن کارهایی است که گرچه از گذشته به شکلی معمول و در حد بستن روبان‌های رنگی به برخی لوازم عروس، مرسوم بوده اما حالا شکلی کاملاً تخصصی پیدا کرده، تا جایی که در سایت‌های مختلف می‌توان تصاویر مربوط به تزئینات جهیزیه را دید که شامل تمام قسمت‌های خانه حتی سرویس بهداشتی می‌شود! مبتکران این ایده خلاقانه، پا را از این نیز فراتر گذاشته‌اند و در قالب مؤسسات خدمات ازدواج به ارائه چنین خدماتی اقدام می‌کنند. به هرحال وقتی تقاضا وجود دارد، پای عرضه هم به میدان باز می‌شود و در شرایطی که چشم و همچشمی ها، گاه اولویت اول برخی خانواده‌ها می‌شود، چه کاری بهتر از هرچه بیشتر توی چشم آوردن جهیزیه تمام و کمال عروس!
پیدا کردن این مؤسسات، کار چندان سختی نیست. آگهی‌ها در صفحات وب درج شده‌اند. بعضی از مؤسسات سایت هم دارند که در آن به معرفی انواع خدماتی که ارائه می‌دهند، پرداخته‌اند و عکس‌های نمونه کار را هم ضمیمه اش کرده‌اند تا دیگر هیچ جای ابهامی برای مشتری باقی نماند.  با یکی از شماره‌ها تماس می‌گیرم. مربوط به یکی از همان مؤسسات دارای سایت. مردی که آن سوی خط است، با خوشرویی جواب می‌دهد. قبل از اینکه پاسخ سؤال را بدهد هم، دعای خیر می‌کند برای زوج خوشبخت که حالا لابد دغدغه تزئین جهیزیه را دارند در روزهای اندک باقی مانده تا عروسی. به گفته او، خدمات، هم به صورت پکیج ارائه می‌شود و هم به شکل تکی. وقتی متوجه می‌شود که فقط برای تزئین جهیزیه تماس گرفته ام، شروع می‌کند به توضیح دادن:« نرخ تزئین جهیزیه بسته به متراژ خانه و مقدار وسایل، فرق می‌کند. مثلاً ممکن است در یک خانه 60، 70 متری آنقدر وسیله وجود داشته باشد که بیشتر از تزئین یک آپارتمان 100 متری زمان ببرد. نوع خدماتی هم که مشتری خواهان آن است، در قیمت تأثیر دارد. به عنوان مثال بعضی‌ها دوست دارند طرح خاکی تزئین کنند و بعضی‌ها طرح سنتی.» «طرح خاکی؟!» از ابراز تعجبم جا نمی‌خورد و با همان لحن می‌گوید: «بله، در تزئین طرح خاکی وسایل را با ماده‌ای شبیه خاک می‌پوشانیم و قسمت هایی از آن را پاک می‌کنیم. کار جالبی می‌شود. البته زحمت تمیز کردن بعدش به دوش عروس خانم و خانواده اش می‌افتد. کار سختی هم نیست. به این طرح، کویری هم می‌گویند. البته بیشتر مشتری‌ها طرح‌های سنتی و فانتزی را ترجیح می‌دهند.»
قیمت‌ها به گفته او، از 800 هزار تومان شروع می‌شود و تا 4 میلیون تومان هم ممکن است برسد. البته توجه داشته باشید که این مبلغ تنها برای تزئین جهیزیه دریافت می‌شود که ممکن است از دو ساعت تا یک روز تمام، وقت ببرد. در ضمن آن‌طور که مسئول مؤسسه می‌گوید، خرید وسایل معمول تزئین مثل روبان و شمع بر عهده خود مشتری است و تیم تزئین که از یک تا 4، 5 نفر ممکن است متغیر باشد، فقط لوازم مخصوص کار خود را به همراه می‌آورند. عکس‌ها را دوباره نگاه می‌کنم. تصویر آشپزخانه‌ای که تمام وسایلش روی کانتر چیده شده، آن هم به شکلی که هیچ چیز حتی یک نمکدان کوچ، از چشم مخفی نماند و لابه لای وسیله‌ها هم تا دلتان بخواهد مروارید و گل پارچه‌ای دیده می‌شود یا یخچالی که آنقدر پر از خوراکی شده که بعید به نظر می‌رسد تا ماه‌ها بعد از عروسی، به مصرف زوج جوان برسد. البته هنر، در تزئین یخچال تا جایی کامل شده که در یکی از عکس ها، تصویر فریزر یخچال با در باز به چشم می‌آید که یک مرغ و خروس یخ زده را که لباس عروس و داماد پوشانده‌اند، طوری در آن نشانده‌اند که آدم خیال می‌کند، مرغ و خروس‌ها از ابتدای خلقت‌شان، جامه پوش بوده‌اند!
تزئین سرویس بهداشتی هم از دیگر جاهای خانه کم نمی‌آورد؛ از گل‌های قرمز که به شکل قلب کف آن چیده شده گرفته تا نمایش انواع صابون و شامپو که به نظر می‌رسد برای مصرف 5 سال آینده زوج جوان، کفایت کند. جهیزیه سنگین، خوشبختی نمی‌آورد. این را بارها به زبان گفته ایم، اما آیا وقتی پای عمل به میان می‌آید، باز هم حاضریم بادی به غبغب بیندازیم و به همان محکمی جملات شعارگونه اینچنینی را به زبان آوریم؟ گیریم  پدر و مادری آنقدر وسعشان نرسید که دختر دلبندشان را با جهیزیه پر و پیمان راهی خانه بخت کنند؛ آن‌وقت فامیل و آشنا باید یک شیپور دستشان بگیرند و کل شهر را خبر کنند که فلانی عروس بی‌جهاز بود و هزار حرف و حدیث دیگر؟! اصلاً خانواده هایی که زیربار قرض و مشکلات می‌روند تا فقط جلوی حرف مردم را گرفته باشند، چگونه می‌توانند اطمینان داشته باشند که به مقصودشان می‌رسند. مگر نه اینکه از قدیم گفته‌اند:« در دروازه را می‌شود بست اما در دهان مردم را نمی‌شود» می‌دانید چند دختر دم بخت به خاطر همین قید و بندها، خواستگارها را جواب می‌کنند و در خانه می‌مانند تا پدر و مادر را شرمنده دوست و فامیل نکنند؟ با وجود این شرایط چطور می‌توان ازدواج آسان را بین جوانان ترویج کرد؟ سازمان ثبت احوال، تعداد جوانان ازدواج نکرده را 11 میلیون نفر اعلام می‌کند و این در حالی است که مکرر نسبت به پایین آمدن نرخ ازدواج و کاهش رشد جمعیت، هشدار داده می‌شود. با این احوال هنوز هم  بسیاری از ما در قید و بند رسوم دست و پاگیر هستیم و به جای اهمیت دادن به اصل، حاشیه را در اولویت قرار داده‌ایم.


 

پیش به‌سوی ازدواج آسان

این روزها بساط جشن عقد و عروسی در کشور برپاست. ماه‌های رجب و شعبان به دلیل اعیاد مبارک، روزهای خوبی برای برگزاری مراسم اینچنینی است؛ مراسمی که از مدت‌ها قبل تدارک اش چیده شده و افراد زیادی را درگیر آماده کردن مقدمات پیوند فرخنده زوج جوان کرده است. کسی نیست که نداند این روزها مخارج بالای برگزار کردن جشن ازدواج و شروع زندگی مشترک، چه باری بر دوش خانواده‌ها می‌گذارد، اما در این میان هستند جوانانی که سادگی و صداقت را اصول زندگی خود قرار می‌دهند و به جای خرج تراشی‌های معمول و گاه بی‌مورد، با کمال سادگی زندگی مشترک شان را آغاز می‌کنند. این ها، همان کسانی هستند که دنبال تالارهای لوکس و منوی غذای آنچنانی نیستند. عین خیالشان هم نیست که ماشین عروس شان لیموزین و پورشه نباشد که با پول کرایه یک شب اش، چه کارها که نمی‌توان کرد. راستی یادتان هست جریان پژوهای تشریفاتی را که برای اجلاس عدم تعهد تولید شد و بعد به فروش رسید و سر از مؤسسات خدمات مجالس درآورد تا کجاوه عروس و دامادها شود؟ عروس و دامادهایی که خیلی وقت‌ها سبک زندگی و سطح درآمدشان، هیچ جوره به ضیافت عروسی شان نمی‌آید و گاه از جشن‌های باشکوه و آنچنانی، راهی آپارتمان‌های نقلی اجاره‌ای می‌شوند که باید زیر سقف اش، ماه‌ها و حتی سال‌ها، قسط‌های مراسم یک شب عروسی را بپردازند. اما برای آنها که سادگی را ترجیح می‌دهند هم راه هایی هست که بشود با آن یک جشن کوچک و آبرومندانه برگزار کرد و راهی خانه بخت شد. مؤسسات برگزاری ازدواج آسان هم با همین هدف راه‌اندازی شد. پیش از آن ازدواج دانشجویی و گروهی، راه را برای برگزاری ازدواج آسان باز کرده بود؛ طرحی که نه تنها در ایران، بلکه در برخی کشورهای دیگر هم اجرا می‌شود و اتفاقاً کم طرفدار هم نیست. گروه‌های خودجوشی هم همیشه از گذشته تا کنون وجود داشته‌اند که در امر ازدواج به صورت خیرخواهانه به فعالیت می‌پردازند و مثلاً برای عروس‌های بی‌بضاعت جهیزیه فراهم و هزینه ازدواج زوج‌های کم توان مالی را تقبل می‌کنند. البته متأسفانه از آنجایی که همیشه پای کلاهبرداران به هر کاری باز می‌شود، این گونه فعالیت‌های خیرخواهانه هم از تیررس سوء‌استفاده آنها مصون نمانده است. نمونه اش کلاهبرداری‌های میلیاردی که در قالب مؤسسات دروغین ازدواج آسان و مجمع خیالی خیران، انجام شده و آه از نهاد مالباختگان برآورده است. تصور کنید زوج‌های جوانی را که‌اندک پس اندازشان را به مؤسسات کاذب می‌برند تا با حداقل هزینه جشن کوچکی برایشان ترتیب داده شود و بعد متوجه می‌شوند که مؤسسه کلاهبرداری کرده و همان پس انداز مختصرشان هم از بین رفته است. راستی چه جور آدم هایی هستند آنهایی که دلشان می‌آید چنین ضربه‌ای را به زوج هایی که در ابتدای راه زندگی ایستاده‌اند، وارد کنند؟!


بالاخره روزی که پریوش خانم منتظرش بود، فرا رسید. از مدت‌ها قبل برایش برنامه ریزی کرده بود. سفارش داده بود چند مدل شیرینی و دسر، از قنادی معروف بیاورند. بساط شربت، چای و نسکافه هم برپا بود. ماه‌ها بود که داشت زحمت می‌کشید و حالا وقت آن بود که نتیجه زحماتش را پیش روی دوست و فامیل قرار دهد. از تصور اینکه چقدر مورد تحسین قرار می‌گیرد، در دلش قند آب می‌شد. خصوصاً خانواده داماد که چقدر قدردانش می‌شدند و خود داماد هم حتماً به خاطر وجود چنین مادرزنی، به خودش می‌بالید. «جهیز بران» دختر یکی یکدانه اش باید به بهترین شکل برگزار می‌شد، شوخی که نبود. خستگی روزهایی که پای پیاده کل بازار را گز کرده و با کلی بار به خانه برمی‌گشت، هنوز در تنش مانده بود. چقدر از این ور و آن ور وام گرفته و مقروض چند نفر شده بود تا بتواند برای تنها دخترش سنگ تمام بگذارد. حرف آنهایی هم که می‌گفتند حالا چه لزومی دارد که جهیزیه به این سنگینی بدهی، اصلاً به خرجش نمی‌رفت و همیشه در جواب می‌گفت: «مگر من چند تا دختر دارم؟! اگر کم بگذارم آن‌وقت مردم نمی‌گویند دلش نیامد به دختر یکی یکدانه اش جهیزیه درست و حسابی بدهد؟!» با اینکه فشار روی خانواده زیاد بود، اما او با همین حرف ها، خودش را آرام می‌کرد و در دلش می‌گفت: «این عروسی به سلامتی بگذرد، قرض و قوله‌ها را   خرد خرد می‌دهیم.»
بالاخره روز جهیزبران دختر پریوش خانم هم رسید و چه بارک الله گفتن‌ها بود و چه تحسین‌ها که نثار مادر نمونه شد؛ در این میان بعضی‌ها هم بودند که گاه درگوشی چیزی با هم می‌گفتند و احتمالاً خرده‌ای به جهیزیه می‌گرفتند که البته از چشم مادر عروس پنهان نبود و به خاطر همین نجواها هم بود که گه‌گاه چهره خندانش اندکی مکدر می‌شد.   همه می‌دانند که جهاز‌بران، رسمی نیست که هنوز آنقدرها رایج باشد اما خیلی‌ها هم هستند که اصرار دارند این مراسم را هرطوری هست برگزار کنند. جهیزیه را مرتب و با سلیقه بچینند و به آشنا و فامیل نشان دهند. قدیم‌ها البته جهیزبران جور دیگری بود. قدیمی‌ها نقل می‌کنند که روز مراسم، جهاز عروس را در طبق هایی می‌گذاشتند و همراه نقل و شیرینی به خانه داماد می‌بردند. جهیزیه‌ای که شامل چند تکه ظرف و ظروف ضروری، پارچه، فرش و زیر انداز، ابزار خیاطی، چند دست رختخواب و سایر لوازم ضروری برای شروع زندگی زوج جوان می‌شد که با سلام و صلوات به خانه داماد می‌رفت و ساده و باسلیقه، به دست خانم‌های باتجربه فامیل چیده می‌شد. عروس‌ها هم با همان جهیزیه سال‌ها زندگی می‌کردند، چند تا بچه می‌آوردند و بعد اگر ضرورتی حس می‌کردند یا به خانه بزرگتری نقل مکان می‌کردند، وسایل دیگری اضافه می‌کردند.
بعدتر هم، در سال‌های جنگ و پس از آن، آن‌وقت‌ها که فرش ماشینی و یخچال عروس را با حواله تحویل می‌گرفتند و گاز رومیزی سه شعله را از تعاونی محل می‌خریدند، کسی حواسش به اینکه سرویس قاشق و چنگال عروس، مارکش فلان بود و رومیزی‌های سرمه اش خدات تومان می‌ارزید، نبود. حالا اما با قدیم کمی فرق دارد. خیلی از رسم‌های قدیمی از بین رفته‌اند اما رسم جهیزیه دادن، آنهم از نوع سنگین و پرتجمل، انگار هر روز پررنگ تر می‌شود. خیابان امین حضور از آن مکان هایی است که خانواده هایی را که برای خرید جهیزیه آمده‌اند، می‌توان براحتی در آن پیدا کرد. پدر، مادر و دختر که بعضی وقت‌ها فرد دیگری هم همراهشان است. شاید یکی از تجربه دارهای فامیل که مثلاً چند تا دختر شوهر داده و به چم و خم کار وارد است و راه و رسم چک و چانه زدن را هم خوب می‌داند، گرچه مغازه دارهای اینجا عمدتاً یک کلام هستند، خصوصاً آنها که مدعی نمایندگی برندهای مطرح‌اند و هیچ جوره راضی به تخفیف دادن نمی‌شوند و با گفتن یک جمله که «اجناس ما شرکتی است» خودشان را راحت می‌کنند. در بازار لوازم برقی، هرچه دلتان بخواهد هست، آن هم در انواع و اقسام متنوع. بسته به این دارد که چقدر بخواهید هزینه کنید و خرید چه وسایلی مدنظرتان باشد.
«همه یک جور نیستند. بعضی‌ها همه نوع لوازم می‌خواهند. دوست دارند جهیزیه تکمیل باشد. یخچال حتماً باید ساید بای ساید باشد و گاز و ماشین لباسشویی هم آخرین مدل بازار. باقی لوازم برقی را هم حتماً می‌خواهند. بعضی‌ها هم فقط به خرید وسایل ضروری، آن هم در ساده ترین و ارزان ترین شکل ممکن قناعت می‌کنند. به هرحال دست مردم تنگ است دیگر!» اینها را یکی از مغازه دارهای امین حضور می‌گوید. همان‌ها که هر روز با عده زیادی از کسانی که برای خرید جهیزیه می‌آیند، روبه‌رو می‌شود.  «از شما فهرست جهیزیه هم می‌خواهند؟» در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «بعضی‌ها ماشاءالله خودشان حسابی وارد هستند. بعضی‌ها هم کارشان را راحت می‌کنند و از ما می‌خواهند فهرست کامل جهیزیه را به آنها بدهیم. فهرست کامل، شامل تمام وسایل برقی می‌شود.» و آن وقت انگار که فهرست را از بس که تکرار کرده، از حفظ باشد، شروع به شمردن می‌کند: «جاروبرقی، ماکرو ویو، غذاساز، چرخ گوشت، پلوپز، زودپز، بخارپز، آرام پز، قهوه جوش، توستر، جاروی شارژی، ماشین ظرفشویی، بخارشوی، چای ساز، گوشت کوب برقی، تخم مرغ پز، همزن برقی، اتوی پرسی، ساندویچ ساز، سبزی خردکن، کباب پز، آب پرتقال گیری، رنده برقی و...» آدم سرش گیج می‌رود. تازه اینها بجز یخچال، گاز و ماشین لباسشویی است که جزو ضروریات جهیزیه به حساب می‌آید. « این همه وسیله؟! واقعاً تازه عروس از تمام این لوازم استفاده می‌کند؟!» مرد می‌خندد و می‌گوید: «بیشترشان فقط دکور هستند در خانه، می‌خرند که داشته باشند. نمونه اش دختر خود من. 3 سال پیش عروسی کرده و از خیلی لوازم برقی اش حتی یک بار هم استفاده نکرده است. قدیم‌ها کجا اینطوری بود؟ اووووه، بعد چند سال که زندگی عروس و داماد می‌گذشت، تازه پولی جمع می‌کردند و یک تکه وسیله برقی که نیاز داشتند می‌خریدند و کلی هم به خاطرش کیف می‌کردند.»
او ادامه می‌دهد:« حالا همه چیز حاضر و آماده در اختیار جوان‌ها قرار داده می‌شود. دیگر قدر نمی‌دانند، چون برای به دست آوردنش زحمتی نکشیده‌اند. به نظر من  وجود این همه وسیله آن هم در آپارتمان‌های کوچک فعلی، هیچ ضرورتی ندارد و بیشتر برای چشم و همچشمی است. مثلاً همین ماکرو ویو، که تا چند سال پیش معدود خانواده هایی آن را در آشپزخانه داشتند، حالا یک پای ثابت جهیزیه است. انگار نباشد، نمی‌شود. همه هم آخرین مدلش را می‌خواهند. حتماً باید دارای قابلیت انواع پخت باشد اما واقعیت این است که بیشتر خانواده‌های ایرانی از ماکرو ویو فقط برای گرم کردن غذا و نان و باز کردن یخ مواد غذایی فریزی استفاده می‌کنند.» لوازم برقی، تنها بخشی از جهیزیه پر و پیمانی است که عروس خانم باید با آن راهی خانه بخت شود. مبلمان، سرویس خواب، انواع سرویس‌های ظرف و ظروف و لوازم آشپزخانه، لوازم صوتی و تصویری، فرش، لوستر، پرده و کلی خرده ریز دیگر هم هست که محاسبه قیمت تمامشان، دود از سر آدم بلند می‌کند. اما نکته جالب، خرید لوازم غیر معمول در جهیزیه است که به تازگی در میان برخی خانواده‌های مرفه رایج شده؛ لوازمی مثل پیانو و میز بیلیارد که جهیزیه عروس را کامل تر از کامل می‌کند!
شما جهیزیه بخرید، ما تزئین می‌کنیم!
خرید جهیزیه یک بحث است و تزئین اش، بحثی دیگر. تعجب نکنید! تزئین جهیزیه هم از آن کارهایی است که گرچه از گذشته به شکلی معمول و در حد بستن روبان‌های رنگی به برخی لوازم عروس، مرسوم بوده اما حالا شکلی کاملاً تخصصی پیدا کرده، تا جایی که در سایت‌های مختلف می‌توان تصاویر مربوط به تزئینات جهیزیه را دید که شامل تمام قسمت‌های خانه حتی سرویس بهداشتی می‌شود! مبتکران این ایده خلاقانه، پا را از این نیز فراتر گذاشته‌اند و در قالب مؤسسات خدمات ازدواج به ارائه چنین خدماتی اقدام می‌کنند. به هرحال وقتی تقاضا وجود دارد، پای عرضه هم به میدان باز می‌شود و در شرایطی که چشم و همچشمی ها، گاه اولویت اول برخی خانواده‌ها می‌شود، چه کاری بهتر از هرچه بیشتر توی چشم آوردن جهیزیه تمام و کمال عروس!
پیدا کردن این مؤسسات، کار چندان سختی نیست. آگهی‌ها در صفحات وب درج شده‌اند. بعضی از مؤسسات سایت هم دارند که در آن به معرفی انواع خدماتی که ارائه می‌دهند، پرداخته‌اند و عکس‌های نمونه کار را هم ضمیمه اش کرده‌اند تا دیگر هیچ جای ابهامی برای مشتری باقی نماند.  با یکی از شماره‌ها تماس می‌گیرم. مربوط به یکی از همان مؤسسات دارای سایت. مردی که آن سوی خط است، با خوشرویی جواب می‌دهد. قبل از اینکه پاسخ سؤال را بدهد هم، دعای خیر می‌کند برای زوج خوشبخت که حالا لابد دغدغه تزئین جهیزیه را دارند در روزهای اندک باقی مانده تا عروسی. به گفته او، خدمات، هم به صورت پکیج ارائه می‌شود و هم به شکل تکی. وقتی متوجه می‌شود که فقط برای تزئین جهیزیه تماس گرفته ام، شروع می‌کند به توضیح دادن:« نرخ تزئین جهیزیه بسته به متراژ خانه و مقدار وسایل، فرق می‌کند. مثلاً ممکن است در یک خانه 60، 70 متری آنقدر وسیله وجود داشته باشد که بیشتر از تزئین یک آپارتمان 100 متری زمان ببرد. نوع خدماتی هم که مشتری خواهان آن است، در قیمت تأثیر دارد. به عنوان مثال بعضی‌ها دوست دارند طرح خاکی تزئین کنند و بعضی‌ها طرح سنتی.» «طرح خاکی؟!» از ابراز تعجبم جا نمی‌خورد و با همان لحن می‌گوید: «بله، در تزئین طرح خاکی وسایل را با ماده‌ای شبیه خاک می‌پوشانیم و قسمت هایی از آن را پاک می‌کنیم. کار جالبی می‌شود. البته زحمت تمیز کردن بعدش به دوش عروس خانم و خانواده اش می‌افتد. کار سختی هم نیست. به این طرح، کویری هم می‌گویند. البته بیشتر مشتری‌ها طرح‌های سنتی و فانتزی را ترجیح می‌دهند.»
قیمت‌ها به گفته او، از 800 هزار تومان شروع می‌شود و تا 4 میلیون تومان هم ممکن است برسد. البته توجه داشته باشید که این مبلغ تنها برای تزئین جهیزیه دریافت می‌شود که ممکن است از دو ساعت تا یک روز تمام، وقت ببرد. در ضمن آن‌طور که مسئول مؤسسه می‌گوید، خرید وسایل معمول تزئین مثل روبان و شمع بر عهده خود مشتری است و تیم تزئین که از یک تا 4، 5 نفر ممکن است متغیر باشد، فقط لوازم مخصوص کار خود را به همراه می‌آورند. عکس‌ها را دوباره نگاه می‌کنم. تصویر آشپزخانه‌ای که تمام وسایلش روی کانتر چیده شده، آن هم به شکلی که هیچ چیز حتی یک نمکدان کوچ، از چشم مخفی نماند و لابه لای وسیله‌ها هم تا دلتان بخواهد مروارید و گل پارچه‌ای دیده می‌شود یا یخچالی که آنقدر پر از خوراکی شده که بعید به نظر می‌رسد تا ماه‌ها بعد از عروسی، به مصرف زوج جوان برسد. البته هنر، در تزئین یخچال تا جایی کامل شده که در یکی از عکس ها، تصویر فریزر یخچال با در باز به چشم می‌آید که یک مرغ و خروس یخ زده را که لباس عروس و داماد پوشانده‌اند، طوری در آن نشانده‌اند که آدم خیال می‌کند، مرغ و خروس‌ها از ابتدای خلقت‌شان، جامه پوش بوده‌اند!
تزئین سرویس بهداشتی هم از دیگر جاهای خانه کم نمی‌آورد؛ از گل‌های قرمز که به شکل قلب کف آن چیده شده گرفته تا نمایش انواع صابون و شامپو که به نظر می‌رسد برای مصرف 5 سال آینده زوج جوان، کفایت کند. جهیزیه سنگین، خوشبختی نمی‌آورد. این را بارها به زبان گفته ایم، اما آیا وقتی پای عمل به میان می‌آید، باز هم حاضریم بادی به غبغب بیندازیم و به همان محکمی جملات شعارگونه اینچنینی را به زبان آوریم؟ گیریم  پدر و مادری آنقدر وسعشان نرسید که دختر دلبندشان را با جهیزیه پر و پیمان راهی خانه بخت کنند؛ آن‌وقت فامیل و آشنا باید یک شیپور دستشان بگیرند و کل شهر را خبر کنند که فلانی عروس بی‌جهاز بود و هزار حرف و حدیث دیگر؟! اصلاً خانواده هایی که زیربار قرض و مشکلات می‌روند تا فقط جلوی حرف مردم را گرفته باشند، چگونه می‌توانند اطمینان داشته باشند که به مقصودشان می‌رسند. مگر نه اینکه از قدیم گفته‌اند:« در دروازه را می‌شود بست اما در دهان مردم را نمی‌شود» می‌دانید چند دختر دم بخت به خاطر همین قید و بندها، خواستگارها را جواب می‌کنند و در خانه می‌مانند تا پدر و مادر را شرمنده دوست و فامیل نکنند؟ با وجود این شرایط چطور می‌توان ازدواج آسان را بین جوانان ترویج کرد؟ سازمان ثبت احوال، تعداد جوانان ازدواج نکرده را 11 میلیون نفر اعلام می‌کند و این در حالی است که مکرر نسبت به پایین آمدن نرخ ازدواج و کاهش رشد جمعیت، هشدار داده می‌شود. با این احوال هنوز هم  بسیاری از ما در قید و بند رسوم دست و پاگیر هستیم و به جای اهمیت دادن به اصل، حاشیه را در اولویت قرار داده‌ایم.