سوسن صادقی
خبرنگار
«به‌تازگی مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کرد که نرخ تعرفه اینترنت را برای استفاده از پیام رسان‌های داخلی 20 درصد (یک پنجم) نرخ تعرفه پیام رسان‌های خارجی تعیین و وصول کند.» اما فعالان پیام رسان‌های داخلی مخالف چنین تصمیم‌هایی هستند و معتقدند این دسته از مصوبات غیرکارشناسی است و بهتر است قبل از آن با اهل فن مشورت شود تا مصوبات به‌ نفع مردم بوده و عملکرد مجلس هم خروجی خوبی داشته باشد.
اصلی به‌ نام مشاوره با اهل فن
مهدی انجیدنی مدیرعامل پیام رسان داخلی «گپ» معتقد است ، نه تنها مصوبه اخیر مجلس درباره تعرفه پهنای باند 20 درصدی برای پیام رسان‌های داخلی، بلکه بیشتر مصوبات اخیر که از سوی مجلس برای پیام رسان‌های داخلی مطرح شده غیرکارشناسی است.
انجیدنی گفت: مجلس از بازیگران اصلی این صنعت که کارشناسان این حوزه هستند، هیچ مشورتی نمی‌گیرد و طرح‌ها را با مشاوره افرادی که آشنایی بسیار حداقلی با این موضوع ها و دغدغه‌ها دارند مطرح کرده و سپس می‌نویسد.
وی افزود: بارها گفته شده که تعیین تعرفه‌های ترجیحی، کاهش تعرفه به یک سوم و یک پنجم و... برای پیام رسان‌ها اقدامی اشتباه است و پیام رسان‌ها موافق این اقدام‌ها نیستند، چرا که موضوع هایی مانند کاهش قیمت فروش اینترنت و از این دسته از مصوبات منفعتی برای پیام رسان‌های داخلی ندارد و تنها منفعت بسیار ناچیزی را عاید مصرف کننده‌ها می‌کند.
این فعال حوزه پیام رسان‌ها در ادامه گفت: در این میان معضل بزرگتری وجود دارد که نادیده گرفته می‌شود و آن هم برای اپراتورها و پیام رسان‌ها است. وقتی اپراتور احساس می‌کند رشد اکوسیستم در پیام رسان‌های داخلی به زیانش است و سودش کمتر می‌شود، دغدغه‌ای برای رشد پیام رسان‌ها هم ندارد. این موضوع را بارها در جلسات اعلام کردند که این نوع تصمیم‌ها به نفعشان نیست و حالا که تعرفه به یک پنجم رسیده، بیشتر به ضرر آنهاست.
انجیدنی اعتقاد دارد اپراتور، بنگاه اقتصادی بوده و دنبال سودش است و با سودی که به‌ دست می‌آورد خدمات خود را ارتقا می‌دهد، پس وقتی اپراتور می‌بیند با اختصاص تعرفه با قیمت پایین‌تر به پیام رسان‌های داخلی سودی نمی‌برد با تضادی که برایش پیش می‌آید دیگر علاقه‌ای برای گسترش پیام رسان‌های داخلی ندارد و در جایی که با کمبود پهنای باند بین داخلی و خارجی روبه‌رو می‌شود پهنای باند را به‌ سمت اینترنت بین‌الملل می‌برد که سود بیشتری برایش داشته باشد، بنابراین با این رویه پیام رسان‌های داخلی اصلاً رشد نمی‌کنند.
وی معتقد است اگر مجلس به‌ دنبال رشد پیام رسان‌ها و پلتفرم‌های ایرانی است باید از اهالی این صنعت به‌ صورت مستقیم مشکلات را بشنود و برای آن کاستی‌ها به‌صورت کارشناسی قانون تصویب کند، چرا که این حوزه با نقص و نبود قوانین روبه‌رو است و بعضاً از قوانین موجود هم برداشت‌های شخصی می‌شود که نمونه آن را می‌توان در بحث مسئولیت در برابر محتواها دید که بالاخره مشخص نیست مسئولیت با مالک پلتفرم است یا کاربر.
این کارشناس گفت: جهان به‌ سمت استفاده از اقتصاد پلتفرمی می‌رود و جهش‌های خوبی در این زمینه ایجاد کرده‌اند، چرا که راه‌اندازی چنین پلتفرم‌هایی نه تنها هزینه راه‌اندازی آن کم است، بلکه اقتصاد پویا را به همراه دارد، این در حالی است که ما در کشور قانونی درباره اقتصاد پلتفرمی نداریم و به‌علت نبود قانون و شفافیت در این حوزه سرمایه‌گذار داخلی و خارجی ورود نمی‌کند، بنابراین نمایندگان مجلس به جای اینکه یکجانبه تصمیمات غیرکارشناسی بگیرند، بهتر است با اهل صنعت مشورت کنند تا قانون و مصوبه آنها هم خروجی خوبی داشته باشد که این کار به‌ نفع مجلس و مردم است، نه اینکه به‌ دلیل دعواهای حزبی مصوبه غیرکارشناسی را تصویب کرده و ارائه دهند.
مصوبه‌ای با روش‌های ناکارآمد
سهیل تقوی کارشناس شبکه‌های اجتماعی نیز اعتقاد دارد چنین مصوبه‌هایی طبق تحلیل‌های انجام شده روش‌های ناکارآمدی است ،چون پیش از این هم سازمان رگولاتوری از سوی مراکز بالادستی مانند مرکز ملی فضای مجازی، اپراتورها را مکلف کرده بود تا تعرفه‌های داخلی را کاهش دهند، ولی معمولاً اپراتورها به‌دلیل کاهش درآمدشان و به‌دلیل اینکه تفکیک و تغییر آی‌پی‌ها و محاسبه‌های پیچیده‌ای که باید صورت بگیرد به‌ شکل‌های مختلف از این کار، شانه خالی می‌کنند. تقوی گفت: پیش از این مرکز ملی فضای مجازی یک سوم قیمت پهنای باند را برای پیام رسان‌های منتخب مصوب کرده بود حال این رقم یک پنجم شده است، به‌هر حال این اقدام تنها برای تعدادی از کاربران که از ویدیو‌ها و وی او دی‌ها، تماس‌های صوتی و تصویری استفاده می‌کنند مقرون به صرفه می‌شود.
وی افزود: البته بعد از تصویب چنین مصوباتی شاهد بودیم که کاربران هم شاکی بودند که مطابق مصوبه ترافیک آنها نیم بها و... محاسبه نشده و طبق گزارش‌ها سازمان رگولاتوری هم به اپراتورها فشار آورد که محاسبه تعرفه‌ها را اصلاح کنند و اینکه آیا این تعرفه‌ها اعمال می‌شود یا نمی‌شود همیشه چالش برانگیز بوده است.
وی با بیان اینکه اپراتور به‌ هر روشی به‌ دنبال سود و منفعت خودش است، افزود: به‌ نظرم بهتر است به‌ جای اجرای این سیاست و مانور روی سرویس‌های داخلی برای استفاده از سرویس‌های خارجی افزایش قیمت و مالیات و حتی عوارض در نظر بگیرند، چون این روش برای مردم قابل قبول‌تر است ؛از سوی دیگر تفکیک سرویس داخلی از خارجی بسیار ساده‌تر از تفکیک تعرفه برای سرویس‌های داخلی مختلف است.
راهی برای جذب کاربر
اما مرتضی برجی دیگر کارشناس شبکه‌های اجتماعی معتقد است که این مصوبه تا حد زیادی به‌ نفع پیام رسان‌های داخلی است و به‌ نوعی مشوق این پیام رسان‌ها برای جذب کاربر می‌شود و در صورتی که پیام رسان‌ها این فرصت را غنیمت بشمارند، می‌تواند به رشد پیام رسان‌های داخلی کمک کند.
برجی گفت: پیش از این نیز مرکز ملی فضای مجازی مصوبه‌ای مبنی بر محاسبه تعرفه با نرخ یک سوم ترافیک بین‌الملل داشت و هم‌اکنون مجلس آن را به یک پنجم کاهش داده است و در واقع کارکرد این مصوبه با مصوبه قبلی از نظر اجرایی و فنی فرق ندارد؛ در مصوبه قبلی نرخ محاسبه شده برای پیام رسان‌های داخلی معادل یک سوم ترافیک بین‌الملل بود و ضمن اینکه بعضی از پیام رسان‌ها با توافق با اپراتورها این مقدار را به صفر رسانده بودند، مثلاً شبکه «شاد»، کلاً ترافیکش صفر محاسبه می‌شود و حالا با این مصوبه امکان دارد خانواده‌ها و کاربران شبکه شاد متضرر شوند و اپراتورها تن به رایگان کردن کامل این پیام رسان ندهند و نرخ جدید یک پنجم ترافیک بین‌الملل را محاسبه کنند. وی اعتقاد دارد که به هر حال روی کاغذ و با انجام محاسبه ساده ریاضی این تغییر نرخ به نفع کاربران پیام رسان‌های داخلی است و از نظر محاسباتی نسبت به رقم قبلی برای کاربر هزینه کمتری خواهد داشت و مشوقی برای کاربران پیام رسان‌های بومی خواهد بود تا با نرخ کمتری از خدمات آنها بهره‌مند شوند.
برجی در ادامه گفت: با تبلیغات می‌توان کاربران را به‌ سمت پیام رسان‌های داخلی ترغیب و تشویق کرد، چرا که اگر کاربر بخواهد یک فیلم 500 مگابایتی را از طریق نرم افزار‌های بومی ارسال و آپلود کند، صرفاً 100 مگابایت از دیتای این کاربر صرف می‌شود و کاربر مقابل نیز برای دانلود این محتوا صرفاً 100 مگابایت از ترافیک خودش را از دست می‌دهد.
وی افزود: همه این مصوبات وقتی اثرگذار خواهد بود که پیام رسان بومی مربوطه واقعاً توانایی انتقال محتوای سنگین را داشته باشد در غیر این‌صورت ارزان کردن می‌تواند باعث ضربه خوردن به پیام رسان داخلی شود. وقتی کاربر با آگاهی از یک پنجم بودن تعرفه اینترنت اقدام به آپلود یک فایل بزرگ کند ولی این فایل از سوی پیام رسان داخلی هندل نشود، کاربر دچار یک تجربه بد می‌شود، بنابراین باید زیرساخت‌های پیام رسان داخلی نیز با این قابلیت و مصوبه توسعه  و ارتقا یابد با داشتن تجربه بد کاربر پیام رسان را ترک می‌کند و به این شیوه پیام رسان داخلی هم آسیب می‌بیند.

مرتضی برجی
کارشناس شبکه‌های اجتماعی
خبر خاموشی سرورهای یک پیام رسان بومی به نام «بیسفون»، خبری ناراحت کننده بود. اما چرا یک پیام‌رسان بومی از بین پیام رسان‌های بومی فعال در کشور خارج شد، باید گفت که  حمایت‌های انجام شده از پیام‌رسان‌های داخلی، حمایت‌های درستی نبوده  و متأسفانه شاهد این هستیم که یک پیام‌رسان با قدمت حدود 7سال تصمیم به تعطیلی می‌گیرد.
به نظر می‌رسد علت اصلی عدم موفقیت این پیام‌رسان در کسب درآمد آن باشد، چرا که به طور قطع اگر این کسب و کار با سوددهی همراه بود، مدیران این شرکت باوجود تلاش چندین ساله خود، دست به چنین اقدامی نمی‌زدند.
پیام‌رسان‌های داخلی اساساً با مشکل مدل درآمدی روبه‌رو هستند و باید هزینه‌های خود را به نوعی جبران کرده و در عین حال به سوددهی برسند تا بتوانند کسب و کار خود را روی پا نگه دارند. هر کسب و کاری بدون درآمد نمی‌تواند تا ابد  روی پای خود بایستد و این برای همه پیام‌رسان‌ها و کسب و کارها صادق است. این اتفاق ناخوشایند شاید برای سایر پیام‌رسان‌های داخلی نیز بزودی اتفاق بیفتد و اساساً فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی خارجی علاج پیشرفت و ارتقای پیام‌رسان‌های داخلی نبوده و نیست. تا مدل درآمدی یک پیام‌رسان تعریف نشود، قطعاً بعد از یک دوره زمانی آن کسب و کار به مشکل برمی‌خورد و با شکست مواجه می‌شود.
پیام‌رسان‌های داخلی باید به دنبال مدل درآمدی باشند و صرفاً با کمک‌های دولتی نمی‌توان تا ابد سرپا بود. البته این را هم بگویم که به نظر می‌رسد تعدد پیام‌رسان‌های داخلی هم خود مانع از تمرکز دولت برای کمک به آنها می‌شود. به نظرم این تعداد پیام‌رسان برای کشور واقعاً نیاز نیست. مگر در دنیا چند پیام‌رسان موفق وجود دارد و اینکه هر کشوری آیا چندین پیام‌رسان مورد حمایت دولت دارد؟ اگر بررسی کنیم درمی‌یابیم که پیام‌رسان‌های موفق به تعداد انگشتان دو دست هستند و باید در یک نقطه‌ای به تمرکز برسیم وگرنه شاید شاهد شکست‌های بیشتر در این عرصه باشیم. برخی فکر می کنند اگر شبکه‌های خارجی را فیلتر کنند باعث می‌شوند تا کاربران به سمت پیام‌رسان‌های بومی جذب شوند اما باز هم تکرار می‌کنیم که فیلترینگ راه اصولی برای ترغیب کاربران به سمت شبکه‌های اجتماعی  نیست. معتقدم باید فضای رقابتی برای پیام‌رسان‌ها مهیا باشد و با حذف رقیبان خارجی عملاً پیام‌رسان‌های داخلی یکه تاز می‌شوند و نمی‌توان فضای رقابت و رشد را در آنها مشاهده کرد و عملاً به ضرر کاربران و در درازمدت به ضرر پیام‌رسان‌ها خواهد بود. برای اینکه دیگر پیام‌رسان‌های بومی ما به این وضع دچار نشوند  باید فضای رقابت بین پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی مهیا باشد. ضمن اینکه پیام‌رسان‌های بومی با ارائه خدمات بومی نسبت به ایجاد درآمد برای خود اقدام کنند. پیام‌رسان‌های بومی باید از یک جایی به بعد مستقل شوند و نمی‌توانند همیشه وامدار دولت باشند.  بعد از 7 سال لازم است تا این اتفاق بیفتد و مسیر درآمدی خودشان را پیدا کنند وگرنه شاهد شکست‌های بعدی در این عرصه خواهیم بود.

اگر سیستم ویندوزی شما کند شده و این کاهش سرعت برایتان دردسرساز است می‌توانید از اپلیکیشن‌های مختلف برای حل مشکل استفاده کنید.
نرم‌افزار AVG PC Tuneup یکی از بهترین و قدرتمندترین برنامه‌های بهینه‌سازی و افزایش سرعت ویندوز و کامپیوتر است که بیش از ۱۸ ابزار مختلف برای افزایش کارآیی سیستم دارد. اسکن کامپیوتر برای تشخیص مشکلاتی که سیستم شما را کند می‌کنند و حذف ردپای فعالیت‌های آنلاین شما از مهم‌ترین امکانات این نرم افزار به شمار می‌روند. تعمیر مشکلاتی که بر کارآیی سیستم شما تأثیر منفی می‌گذارند با قدرت بسیار بالا توسط AVG PC Tuneup انجام می‌شود تا به حداکثر سرعت کامپیوتر خود برسید.
از قابلیت‌های این نرم افزار می‌توان به بهینه‌سازی اتصال‌های اینترنتی به وسیله
 Internet optimizer اشاره کرد.این ابزار به‌صورت خودکار تنظیمات اتصال اینترنتی شما را بهینه‌سازی و تعمیر می‌کند تا به بالاترین سرعت اینترنت خود دست پیدا کنید. این ابزار با تغییر تنظیماتی مانند Max، MTU و RWIN سرعت اینترنت شما را به صورتی محسوس افزایش می‌دهد. البته قبل از انتخاب هر نوع تنظیمات می‌توانید آن را امتحان و سپس تغییرات را اعمال کنید.
بازیابی فایل‌هایی که به‌صورت اتفاقی پاک شده‌اند توسط File recovery هم از دیگر امکانات این نرم افزار به شمار می‌رود. درواقع ابزار بازیابی اطلاعات قدرتمندی در این نرم افزار قرار داده شده است که می‌تواند فایل‌های صدمه دیده یا حذف شده را به‌صورت کامل بازیابی کند و به این ترتیب می‌توانید عکس، سند متنی و دیگر انواع فایل را براحتی به حالت اول خود برگردانید.
حذف دائمی و غیرقابل بازگشت تمامی اطلاعات با استفاده از ابزار File shredder و disk wiperو همچنین محافظت از حریم شخصی شما با پاکسازی کامل ردپای تمامی فعالیت‌های کامپیوتری و آنلاین شما و همچنین حذف تمامی اطلاعات شخصی که ذخیره شده‌اند از دیگر توانمندی‌های این اپ به شمار می‌رود. همچنین با کمک این نرم افزار می‌توانید مقدار فضای خالی هارددیسک را افزایش داده و کل سیستم را پایدارتر کنید.
با استفاده ازقابلیت Disk and registry cleaner این نرم افزار هم می‌توانید به پاک‌سازی فایل‌های دونسخه‌ای و رجیستری‌های معیوب بپردازید که در افزایش سرعت سیستم شما نقش چشمگیری خواهد داشت. ازسوی دیگر می‌توانید با پاک کردن فایل‌های حجیم اضافی، سرعت کلی سیستم خود را افزایش دهید. این نرم افزار را می‌توانید به‌صورت رایگان از وب سایتP30world.com بارگذاری کنید.

علیرضا احمدی
خبرنگار
تاکنون پهپادها با پرواز کنار یکدیگر موفق شده‌اند نمایش‌هایی فناورانه از رنگ و نور ارائه دهند که این هنر خلاقانه و نوآورانه در جشنواره‌ها و جشن‌ها، سال نو، مراسم افتتاحیه، سالگرد و... در جهان بسیار پرطرفدار بوده است. اما اگر مراسم کمی طولانی شود ممکن است چراغ‌های هریک از این پهپادها با کمبود شارژ مواجه شده و با خاموشی، عملاً یک نمایش بزرگ را خراب کنند. اینجاست که فعالان حوزه فناوری به‌دنبال راهکاری خلاقانه برای شارژ این پهپادها در هوا بوده‌اند. پس از تحقیقات فراوان به نظر می‌رسد که این تلاش‌ها به نتیجه رسیده و حالا دیگر پهپادها می‌توانند در آسمان شارژ شوند.
راه حل ارائه شده، Flying Drone Blanket است. این ایده که با همکاری کمپانی طراحی ایتالیایی Carlo Ratti Associati)CRA) و شرکت سازنده پهپاد Flyfire به نتیجه رسیده، درواقع تکامل یافته طرح قبلی این کمپانی ایتالیایی یعنی MIT SENSEable City Lab است. هرچند این فناوری می‌تواند درحال حاضر تا 16 پهپاد که در آسمان درحال حرکت هستند را به طور همزمان شارژ کند اما انتظار می‌رود در آینده تکامل پیدا کرده و بتواند به طور همزمان تا 10هزار پهپاد را در آسمان شارژ کند. برای شارژ شدن نیزهر پهپاد، چرخشی 45 درجه‌ای انجام می‌دهد تا راحت‌تر با پهنه blanket ارتباط برقرار کند و بتواند شارژ شود. پهپادها نیز درون خود یک طراحی براق دارند و پنل چراغ‌های ال ای دی بر لایه بیرونی آنها دیده می‌شود. موتورهای این پهپادها از سیستم نرم افزار نمایش موجود یعنیDrone Show Software system بهره می‌گیرند تا راحت‌تر شارژ شوند. گفته می‌شود کارکرد این فناوری تنها برای شارژ و روشن ماندن چراغ‌های ال ای دی به کار رفته در پهپاد برای یک نمایش هوایی نیست و با کمک این پروژه می‌توان انتظار داشت که در آینده، پهپادها را بتوان برای سایر اهداف نیز مورد استفاده قرار داد که از آنها می‌توان به نقشه‌برداری از ساختمان‌ها با اسکن سه بعدی اشاره کرد. برخی هم پا را از این هم فراتر گذاشته و معتقدند در آینده و با توسعه این فناوری، می‌توانیم شاهد یک تکنولوژی جدید با نام Internet of Flying Objects باشیم.

محمدرضا نوروزپور
مدیر عامل ایرنا
روز دوشنبه 18 اسفند در مراسم بهره‌برداری از نخستین سایت نسل پنجم ارتباطات 5G شرکت مبین نت، حضور داشتم.این مراسم با حضور محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ایوان شمس برگزار شد.شرکت مبین نت، که به تازگی موفق شده است به فناوری سطح بالای اینترنت نسل پنجم دست یابد، در مرحله ابتدایی، این خدمات بسیار ارزشمند را در اختیار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) و سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران قرار داده است.
پیش از مبین نت، همراه اول و ایرانسل نیز به باشگاه ارائه دهندگان این فناوری برتر در جهان پیوسته بودند.دستیابی به فناوری‌های برتر و سطح بالا از جهات گوناگونی مهم و راهبردی است و در این خصوص مطالب فنی و مرتبط بسیار گفته شده است. در اینجا صرفاً قصد دارم اشاره‌ای کلی و گذرا به نقش حیاتی  فناوری‌های سطح بالا در گذار کشور از شرایط عقب‌ماندگی از زنجیره ارزش جهانی و حرکت شتابان به سمت پیشرفت بیان کنم و تأکید کنم با استفاده از این فرصت می‌توان اقتصاد سنتی و تجارت محور کشور را به اقتصاد دیجیتال محور و متصل به زنجیره ارزش جهانی ارتقا داد.
فناوری 5G سه ویژگی ارزش افزوده جدید به فناوری ارتباطات کشور اضافه می‌کند که استمرار گام‌های قبلی در 2G، 3G و 4G نیست، بلکه یک مجموعه فناوری کاملاً متفاوت و جهش یافته است که در سخت‌ترین شرایط تحریمی در کشور عملیاتی شده است.
با این فناوری اولاً کاربران موبایل می‌توانند حجم زیادی از اطلاعات را به سرعت در دسترس داشته باشند.ثانیاً اینترنت اشیا در حجم انبوه قابلیت بهره‌برداری دارد و نهایتاً خودکارسازی و خودران‌سازی چیزهایی که نیاز به ارتباطات بسیار قابل اعتماد و بدون تأخیر دارند امکانپذیر می‌شود.به نظر می‌آید که حجم زیادی از سرمایه گذاری باید برای نوسازی زیرساخت‌های ارتباطی متناسب با این فناوری انجام شود لذا ضروری است در مراکز استان‌هایی که این فناوری در آنها عملیاتی شده است با استفاده از ساختارهای موجود برای بهره‌برداری از این فناوری در عرصه اقتصاد کلان، قطب‌های ایده‌سازی و نمونه‌سازی ایجاد شود و فرصت داریم تا قطب کارآفرینی در نمونه کاربردهای آن باشیم. در صورت عملیاتی‌سازی این فناوری ایران می‌تواند بخشی از زنجیره تأمین نرم‌افزارهای این فناوری در اقتصاد جهان باشد.
دلیل فرصت پیشتازی ایران در نمونه موفق ساختن و یا تبدیل شدن به زنجیره تأمین کاربردی سازی آن است که بهره‌برداری از این فناوری در حال حاضر در امریکا و اروپا از ما عقب‌تر است و آنها نومیدانه دنبال ساختن فناوری ضعیف‌تری با نامگذاری فریبکارانه هستند.آنها در تأمین فرکانس 1 «هافمن، 2020» ، یا استانداردسازی برای تجهیزات یا توسعه انبوه پنج فناوری زیربنایی 5G از چین عقب افتاده‌اند.2 «لجت، 2019» از طرف دیگر اشراف امنیتی آنها در این فناوری قطع شده است.3 «هانکوک، 2019»زمانی، این فرصت وجود داشت (از اوایل دهه 50)  تا ایران نقش محوری در زنجیره ارزش منطقه‌ای و جهانی ایفا کند اما به هر دلیلی این فرصت از دست رفت. ورود بهنگام اینترنت در ایران و فراگیر شدن آن در نیمه دوم دهه 70 مجدداً فرصتی را فراهم کرد که در اثر جهش پدید آمده در حوزه فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی، عقب‌افتادگی‌های کشور در این حوزه جبران شود. در برخی قسمت‌ها پیشرفت‌های بسیار خوبی رخ  داد و می‌رفت تا برخی جا ماندگی‌ها از قطار پیشرفت و توسعه جهانی جبران شود، اما آماده نبودن زیرساخت‌ها و نبود آگاهی جمعی در میان کارگزاران و مدیران و افکار عمومی، نبود دغدغه‌های لازم ملی در برخی سطوح، دلبستگی‌ها و چسبندگی‌های اقتصاد  ایران به مدل‌های سنتی ناکارآمد و... سبب شد تا این فرصت هم براحتی از دست برود.در دهه 80 می‌توانستیم به واسطه درآمدهای سرشار و شاید بی تکرار نفتی و روی کار آمدن نسل جوانی که دیجیتالی شدن اقتصاد و دیجیتالی شدن تفکر جهانی را حس کرده بود و می‌توانست در میانه راه خود را به این روند تحمیل کند، بازهم فرصت سوزی کردیم و مجدداً حسرت و آه و افسوس نصیب ما شد.اکنون جوانان متخصص و باانگیزه ما با وجود همه مشکلات و موانعی که در مسیر این کشور برای دستیابی به فناوری‌های سطح بالا پدید آمده است توانسته‌اند با اتکا به داشته‌های خود یک بار دیگر برای کشور و آینده آن فرصت‌سازی کنند.
دستیابی به فناوری سطح بالای 5G به این معنی است که مسیر گذشته باید اصلاح شود. ایران باید بتواند از این احتمالاً آخرین فرصت پیش آمده استفاده کند و اگر نتوانسته نقش رهبری اقتصادی منطقه را در 50 سال گذشته به دست آورد، دست‌کم به نقش پیرامونی اقتصاد نیز رضایت نداده و نقش مکمل را برعهده بگیرد.
در چنین شرایطی اگر دانشگاه‌ها و استارتاپ‌ها و شرکت‌های مخابراتی و دولت دست به دست هم بدهند می‌توان ایران را تبدیل به کارگاه عملیاتی‌سازی این فناوری کرد و سرمایه سنگین عملیاتی‌سازی آن در مقیاس ملی را از محل درآمد صادرات خدمات تأمین نمود. با تحقق این آرمان چنین موفقیتی را نمی‌توان ارزش‌گذاری کرد و نسل‌های آینده باید سپاسگزار نسل کنونی باشند.
اما اگر از این فرصت در این مسیر استفاده نشود و صرفاً از این فناوری برای توسعه مصرف خانگی استفاده شود و اقتصاد کلان کشور از آن محروم باقی بماند، متأسفانه باید گفت چیزی جز حرمانی بر حرمان‌های گذشته به همراه نخواهد داشت زیرا وزن منفی فناوری مانند سرمایه و تأثیرات فرهنگی و کمبود محتوای دیجیتال ما را دچار عقب‌افتادگی می‌کند.
کاربردهای این فناوری بیشمار هستند و ایران می‌تواند کارگاه  و نمایشگاه بین‌المللی کاربردی کردن آن باشد. از حذف قاچاق و رونق ترانزیت تا جراحی رباتیک، از عملیاتی‌سازی ارزان صنعت 4 (Industry 4.0) تا ارائه خدمات سایبری بر این فناوری، از ساختن برخی قطعات گوشی تا تولید نرم‌افزارهای مختلف بر آن، ... آنقدر می‌توان برای این فناوری کاربرد بر شمرد که زوج چین/ ایران، بتوانند مانند زوج امریکا/ هند در فناوری و نرم‌افزار دنیا را احاطه کنند.
تصور کنید ایران قطب جهانی تولید میکروچیپ امنیتی گوشی‌های این فناوری شود. فقط همین جایگاه ایران را از تمامی سلاح‌های متعارف و غیرمتعارف بی نیاز می‌کند. ما در مسیر توسعه و پیشرفت شگفت انگیز و هولناک اقتصادهای نوظهور و رقابت‌های سیاسی ـ اقتصادی شرق و غرب قرار گرفته‌ایم.  این بار نباید غفلت و کوتاهی کنیم و نباید اجازه دهیم مدل‌های قدیمی تجارت و بازرگانی و دلالی جایگزین روندهای توسعه حقیقی ایران مبتنی و در مسیر زنجیره ارزش جهانی و پیوستن ایران به بازار اقتصادی دیجیتالی شود.
در صورت عدم بهره‌برداری از این فرصت تاریخی و عدم ایجاد کاربردهای اقتصادی و صادرات محور کردن خدمات جهت تأمین مالی نوسازی زیرساخت کشور آنگاه نهایتاً و در بهترین حالت نقش پیرامونی در اقتصاد منطقه که مشتمل بر دور ریزهای صنایع ماقبل فناوری سطح بالاست نصیب ما خواهد شد.
بر همه دلسوزان و فعالان حوزه دانش و فناوری و اقتصاد مبتنی بر روندها و فرایندهای نوین واجب است تا با ظهور نسل پنج اینترنت در کشور دیگر به ظهور فناوری کمتر از آن رضایت ندهند و اجازه ندهند ایران به موضوعی سوای از وصل شدن به جریان اقتصاد مبتنی بر فناوری‌های سطح بالا بپیوندد.تنها در این صورت است که می‌توانیم امیدوار باشیم بخش عمده‌ای از این عقب ماندگی چند دهه‌ای را جبران کنیم و بیش از این شرمنده نسل‌های آینده کشور نباشیم.
پی نوشت در روزنامه ایران محفوظ است