تخریب دولت، تاوان مبارزه با فساد
بازخوانی گزارش‌های سازمان شفافیت بین‌المللی از بهبود 38 رتبه‌ای ایران در مبارزه با فساد خبر می‌دهد

ریحانه  یاسینی

موهای قهوه‌ای روشن، قوز روی بینی، صورت بورو رنگ پریده، قامت مردی جوان را نقش زده است که با چشم‌های همیشه بی‌حال می‌گوید در 41 سالگی، 22 میلیارد دلار پول نقد در حسابش دارد. یک سالی است که لباس‌های سر تا پا آبی و راه راه، به خونسرد جلوه دادن چهره او دامن زده و تصاویر جلسات دادگاه،  او را حتی زمانی که اشک می‌ریخت، به یکی از پربازدیدترین تصاویر سایت‌های خبری تبدیل کرده است. بابک زنجانی در همین قامت طی سال‌های اخیر به بزرگترین نماد اختلاس و فساد تبدیل شد. بر اساس محاسبات محسن صفایی فراهانی، اقتصاددان، جوانی در قامت بابک زنجانی در صورتی که ماهانه یک میلیارد تومان از درآمدهای خود را پس‌انداز کند، پس از 800 سال به جایگاه کنونی او می‌رسد. در روزهایی که او در گوشه زندان به سر می‌برد ومسأله اعدامش
به مناقشات بر سر فساد دامن زده، عنوان مردی دیگر نیز در گوشه‌ای از زندان‌های غربی جهان خبرساز بوده است.چهره او با ریش وموهای بلند مشکی، در نقطه مقابل زنجانی قرار دارد و حالا در زندان امریکا، دوره درمان افسردگی را سپری می‌کند. نام این جوان 33 ساله در اوج چالش‌های تحریم ایران بلند شد. او متهم به پولشویی و انتقال 87 میلیارد یورو پول طی سه سال از ایران به ترکیه شد و قاچاق طلا در همین مسیر و ارتشا از دیگر اتهاماتش بود. رضا البته فرزند کوچک خانواده نام آشنای ضراب‌ها در تجارت است که در زمان دستگیری، با مقام های دولتی آشنایی نزدیکی داشت. سه سال پیش، یکی از هفته نامه‌های اقتصادی نوشته بود:«برخی اخبار تأیید نشده رابطه دولت قبل را با ضراب‌ها به یکی از جنجالی‌ترین چهره‌های دولت سابق  نسبت می‌دهند. این اخبار حکایت از آن داشت که این چهره سیاسی و چند تن از همراهان پیش از انتخابات ریاست جمهوری 84، راهی تبریز شده اند و در چند سوئیت هتل ایل گلی تبریز که توسط ضراب رزرو شده بود، مستقر شدند.»
 اگرچه سرنوشت رضا ضراب و بابک زنجانی هنوز به ایستگاه‌های انتهایی خود نرسیده است، اما نامی دیگر از همتایان آنها با همین صفت فساد، پیچ آخر سرنوشتش را نیز با حلقه طناب دار، پشت سر گذاشته است. مه آفرید خسروی، نام دیگری بود که طی بازه زمانی 88 تا 92 سر و صدای عجیبی در محافل سیاسی و اقتصادی به راه انداخت. سری نیمه طاس و پوششی سر تا پا طوسی، آخرین تصاویری است که او را در قامت متهم نشان می‌دهد. عبارت اختلاس سه هزار میلیاردی با حضور او بر سر زبان‌ها افتاد و حتی اعدامش نیز این عبارت را به مرگ و فراموشی نرساند. در کنار دانه درشت‌های اخبار فساد، نام «پدیده شاندیز» هنوز سر و صدایش نخوابیده است و سهامداران مالباخته هنوز از تب و تاب نیفتاده‌اند. همه این اسم‌ها و عناوین که طی 8 سال فعالیت دولت‌های نهم و دهم به شهرتی فاسد رسیدند، کار اقتصاد ایران را به جایی کشاندند که به قعر رتبه ‌بندی‌های جهانی نزدیک شد. اقتصادی که 10 سال پیش از نظر وضعیت فساد اداری و اقتصادی در رتبه 84 جهان قرار داشت و در انتهای کار نخستین دوره احمدی‌نژاد به 84 پله پایین تر سقوط کرد.
 تخریب، تاوان مبارزه با فساد
این روزها تخریب دولت مد شده است. مخالفان هیچ گونه بهبود و پیشرفتی را برنمی‌تابند. از تردید در آمارهای رسمی تا ادعای عملکرد ضعیف اقتصادی. این تخریب‌ها در حالی مطرح می‌شود که به اذعان مراجع اقتصادی بین‌المللی و همچنین برآوردهای اقتصاددانان و کارشناسان، در دوره سه و نیم ساله اخیر، اقتصاد ایران به ریل واقعی و مناسب خود بازگشته و شرایط برای جهش و اعتلای اقتصاد فراهم شده است. سازمان شفافیت بین‌المللی هم از بهبود رتبه ایران در مبارزه با فساد سخن می‌گوید. بهبود 38 پله‌ای که رتبه ایران را از 168 به 130 رسانده است. شاید به جرأت بتوان گفت که بخش عمده‌ای از تخریب‌های کنونی علیه حسن روحانی و کابینه‌اش تلافی مبارزه با فسادی است که در دولت یازدهم آغاز شده است. رئیس جمهوری از همان اوایل شروع به کار با پیگیری مطالبات عمومی و منافع ملی برای مبارزه با فسادگران در نخستین روزهای کاری پرونده‌های متعددی را در حوزه‌های بانکی و پولی و همچنین پرونده‌های تعدی به اموال بیت المال به قوه قضائیه ارسال کرد که مهم‌ترین آنها فساد 10 هزار میلیارد تومانی بابک زنجانی بود. پرونده دکل گمشده نفتی، برداشت غیر قانونی 16 میلیارد تومانی در روزهای آخر دولت قبل و ده‌ها مورد دیگر که توسط دولت به قوه قضائیه ارسال شده بود، در این زمره محسوب می‌شود. با این حال مبارزه با فساد، پیشرفت اقتصادی و تورم تک رقمی، رشد مثبت 7 اقتصادی، رفع تحریم‌ها با حصول برجام، احیای سرمایه‌گذاری خارجی که همه کارنامه قابل قبول عملکرد دولت را نشان می‌دهند با تخریب گسترده مخالفان روبه‌رو شده است. روحانی تاوان مبارزه با فساد را می‌دهد. تاوان بهبود اقتصادی سه سال و نیم اخیر.
سیر فساد در ایران
چگونه  سپری شده است؟
سازمان شفافیت بین‌المللی هر سال گزارشی را در خصوص وضعیت فساد در جهان منتشر می‌کند و به رتبه‌بندی کشورها می‌پردازد. بر اساس اعداد این گزارش می‌توان تصویری واضح از روند فساد در ایران به دست آورد. در سال ۸۴ و در انتهای کار دولت اصلاحات، ایران در جایگاه ۸۸جهان قرار داشته اما ۴ سال بعد، رتبه فساد ایران به ۱۶۸ رسیده است. البته به سفارش فرهنگستان علوم، مطالعه‌ای در زمینه فساد با سرپرستی فرامرز رفیع‌پور صورت گرفت که نشان می‌داد آمارهای سازمان شفافیت بین‌الملل، به‌نوعی سهل‌گیرانه و خوشبینانه بوده‌ است چراکه میزان فساد اداری در ایران، بسیار بیش از آن چیزی است که این سازمان منتشر کرده است. فرشاد مؤمنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی سال گذشته در روز جهانی مبارزه با فساد در اتاق تهران چنین روایتی از وضعیت فساد ارائه داد:«بررسی‌های آماری نشان می‌دهد ایران از ٧٧ درصد کشورهای جهان فاسدتر است یا به عبارتی دیگر تنها
٣٣ درصد کشورهای جهان اوضاع بدتری از ایران دارند. در راه مبارزه با فساد پوشش‌ها کافی نبوده است.» مؤمنی
بر اساس مطالعاتش گفت:«مطالعات نشان می‌‌دهد متغیرهای متفاوتی در مبارزه با فساد نقش تعیین ‌کننده‌ای دارند که نمونه آن شفافیت است. کانون‌ اصلی رانت و فساد، غیرشفاف‌ بودن امور است و همین الان  در هیچ سند دولتی‌ای در مورد درآمدهای ارزی نفت اطلاعاتی نمی‌‌توان کسب کرد.» امسال نیز به مناسبت روز جهانی مبارزه با فساد، چهره جدی ناطق نوری در صفحه نخست بیشتر روزنامه‌های کشور قرار گرفت: «هنگامی که گزارش‌های بین‌المللی درباره رتبه ایران در شاخص‌های اقتصادی و کسب و کار به دستم می‌رسد، احساس حقارت می‌کنم و از اینکه کشور ما از لحاظ شاخص فساد در رتبه‌های پایین قرار دارد، تأسف می‌خورم. باید آسیب شناسی شود که چطور یک نفر توانسته است با کمترین میزان وثیقه، وام 350 میلیارد تومانی از نظام بانکی کشور دریافت کند.»
معوقات بانکی و تشدید
وضعیت فساد
مسأله دریافت وام‌های بانکی و معوقات، احتمالاً یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی بوده است که وضعیت فساد را در ایران بحرانی کرد. حمید تهران فر، معاون نظارتی بانک مرکزی دو سال پیش گفته بود ۱۵ درصد از
کل مطالبات معوق بانکی در دست ۱۰نفر است، رقمی که حدود 14 هزار میلیارد تومان می‌شود. در نقشه جهانی فساد، تصویر تمام همسایه‌های ایران سرخ است که نهایت فساد را در جهان بازنمایی می‌کند. عراق رتبه ۱۶۱، افغانستان رتبه ۱۶۶و ترکمنستان رتبه ۱۵۴ را در جهان دارند. درباره ایران نیز هم به صورت شهودی اسم‌هایی که در دوره زمانی 88 تا 92 مطرح شدند، سیر فساد را توضیح می‌دهند و هم آمار داخلی و خارجی، راوی وضعیتی آشکار است. طی سه سال گذشته بجز اخبار دادگاه متهمان بزرگ مالی و نفتی، تنها مسأله فیش‌های حقوقی ایجاد شده  و رتبه ایران نیز به 130 برگشته است.



 

ورشکستگی اقتصاد ایران واقعیت دارد؟
تخریب منافع ملی با جعل خبر به نام «بانک جهانی»

گروه اقتصادی / خبرهای کذب، وارونه و با اهداف سیاسی در سه و نیم سال اخیر تازگی ندارد. اما گاهی جریان مخالف دولت که ازهر ابزاری برای خدشه وارد کردن به چهره دولت بهره می‌برد، اخباری را منتشر می‌کند که هیچ ریشه و منبعی ندارد و تنها از رویاهای آنها نشأت می‌گیرد و بدون درنظرگرفتن منافع و مصالح کشور و حاکمیت درپی رسیدن به اهداف خود است. در روزهای اخیر یکی از خبرهای جالبی که از سوی این جریان در فضای رسانه‌ای منتشرشد، ورشکستگی ایران با رسیدن نرخ دلار به 5هزار تومان بود که به نقل از بانک جهانی خبرسازی شده بود. هرچند در نگاه اول بستر انتشار این خبر یعنی فضای مجازی حکایت از ادعای کذب و بیهوده منتشرکنندگان آن داشت چراکه درصورت صحت چنین خبری بسرعت به تیتر یک رسانه‌های رسمی آنها تبدیل می‌شد، اما بررسی دوباره گزارش‌های رسمی نهادهای بین‌المللی مانند بانک جهانی از اقتصاد ایران در سال 2016 میلادی اختلافی 180درجه‌ای با خبرساخته شده جریان‌های مخالف دارد.
پیش از این تنها یک بار در سال 2013 میلادی از سوی رسانه‌های صهیونیست و به نقل از یکی از اقتصاددانان دانشگاه حیفا واقع در سرزمین‌های اشغالی ادعای ورشکستگی قریب الوقوع ریال مطرح شده بود. حال مخالفان دولت چند سال بعد با وام گرفتن از چنین اظهارنظری که حتی در سال‌های دولت دهم که دلار به 5 هزار تومان نزدیک شده بود هم محقق نشد، خبری بی‌اساس ساخته و درفضای مجازی منتشر کرده‌اند تا بدین وسیله چنگی به باور مردم به نظام اقتصادی کشور بزنند.
این خبر برای جلب مخاطب این ادعا را مطرح کرده بود که بانک جهانی قبلاً نیز پیش‌بینی کرده بود نرخ دلار در ایران آذر ماه 4 هزار تومان می‌شود. این در حالی است که تمامی جست و جو و بررسی‌ها صحت چنین خبری را تأیید نمی‌کند.
 گزارش واقعی بانک جهانی از اقتصاد ایران
برخلاف خبر کذبی که مخالفان دولت در فضای مجازی منتشر کرده‌اند و انتظار ورشکستگی از آن دارند، نگاهی دوباره به آخرین گزارش بانک جهانی در خصوص اقتصاد ایران در سال 2016 حکایت از بهبود ملموس و چشمگیر شرایط اقتصادی و چشم‌اندازی بهتربرای سال آینده دارد. برهمین اساس بانک جهانی در جدیدترین ارزیابی خود از وضعیت اقتصادی ایران که در مهر ماه امسال منتشر شد، در سال‌جاری رشد 5/4 درصدی و تورم ۸.۶ درصدی برای اقتصاد ایران پیش‌بینی کرد.
رشد اقتصادی ایران که در سال 2015 بالغ بر 7/1 اعلام شده بود انتظار می‌رود در سال 2016 به 6/4 درصد برسد، رشدی که برای سال آینده به 2/5درصد افزایش می‌یابد. همچنین درباره نرخ تورم ایران نیز که در سال 2015 بالغ بر 9/11 درصد بوده، بر اساس پیش‌بینی بانک جهانی این رقم در سال‌جاری به 6/8 درصد و در سال آینده به 10/6درصد خواهد رسید.
بانک جهانی نوشته است: پس از رشدی متوسط در سال 2015 به دلیل ابهامات ناشی از اجرای برجام، پیش‌بینی می‌شود اقتصاد ایران در بازه زمانی 18-2016 به لطف مزایای لغو تحریم‌ها از رشد متوسط 5/4درصدی برخوردار باشد. علاوه براین هیأت کارشناسی صندوق بین‌المللی پول که طی هفته‌های گذشته به ایران سفر کرده بود نیز در گزارش کارشناسی خود از شرایط اقتصادی کشورمان اعلام کرد که شرایط اقتصادی ایران در سال 1395 (17/2016) به میزان قابل ملاحظه‌ای بهبود می‌یابد.

حباب بازار ارز ترکید
بازگشت دلار به کانال 3900 تومانی

رئیس کل بانک مرکزی: دلار به کمتر از 3800 تومان می‌رسد

سیاوش رضایی

روز گذشته بازار ارز در ادامه روند نزولی خود که از انتهای هفته قبل شروع شده بود، سقوط چشمگیری را تجربه کرد. دراین روز دلار امریکا که در یک هفته اخیر تا نزدیکی 4150 تومان هم پیش رفته بود، با افت 86 تومانی (معادل 18/2درصد) و رسیدن به نرخ 3954تومان به کانال 3900 تومانی سقوط کرد.
همزمان با دلار شاخص سایر ارزهای عمده بازار نیز رنگ قرمز به خود گرفت. به طوری که در زمان تنظیم این گزارش یورو با افت 50 تومانی به 4240 تومان، پوند با افت 40 تومانی به 4895 تومان و درهم امارات نیز با 15 تومان کاهش روی نرخ 1115 تومان ایستاد.
بدین ترتیب از اوج قیمت‌ها در روز هفتم دی ماه تا روز 11 دی ماه (دیروز) ارزهای عمده بازار با افت شدیدی مواجه شدند. دلار امریکا که هفتم دی ماه تا 4134 تومان پیش رفته بود ظرف سه روز 180 تومان افت کرد و به 3954تومان رسید. یورو نیز که در هفتم دی ماه نرخ 4361 تومان را برای خود ثبت کرده بود 121 تومان کمتر شد و به 4240 تومان رسید. پوند انگلیس نیز با تجربه افت 108 تومانی از اوج 5003 تومانی به 4895 تومان رسید.
صرافان بازار ارز اعتقاد دارند که با افت شدید نرخ ارزهای عمده بازار بخصوص دلار، حباب این بازار تا حدود زیادی تخلیه شده است. فعالان بازار انتظار دارند با تداوم وضعیت بازار در روزهای آینده شاهد افت بیشتر نرخ‌ها باشیم.
 صرافان: دلالان از بازار رفتند
دراین زمینه رامین مطلوب یکی از صرافان بازار ارز به خبرنگار «ایران» گفت: دیروز تقاضای ارز به میزان قابل توجهی کاهش یافت. این درحالی است که طی یک هفته اخیر که قیمت‌ها میل به صعود داشتند برمیزان تقاضای غیرواقعی بازار و سفته بازی‌ها افزوده شده بود، اما اکنون با روند نزولی قیمت‌ها در بازار، دیگر خبری از خرید و فروش روزهای گذشته نیست.
این صراف درپاسخ به این سؤال که عرضه ارز از سوی صرافی بانک‌ها که یکی از مهم‌ترین منابع تغذیه صرافی‌های مجاز بازار است، چگونه است؟ افزود: میزان عرضه از طریق صرافی‌های بازار همانند روزهای قبل تداوم داشت. به گفته وی در روزهای گذشته نیز هیچ مشکلی در تأمین ارز مورد نیاز خود از صرافی بانک‌ها نداشتیم، اما به دلیل نزولی بودن قیمت‌ها و نبود تقاضا در بازار دیروز ارزی دریافت نکردیم.
پس از رشد یک باره قیمت‌ها در بازار ارز که هفته گذشته به اوج خود رسیده بود، اقدامات نظارتی بانک مرکزی نیز افزایش یافت. یکی از این اقدامات که از سوی معاونت نظارتی آن صورت گرفت ارسال اسامی خریداران و فروشندگان عمده ارز به سازمان امور مالیاتی بود که تأثیر زیادی در بازار داشت. درکنار متقاضیانی که برای نیازهای واقعی اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند، همواره هنگام صعودی شدن قیمت‌ها عده‌ای به سفته بازی روی می‌آورند که از پرداخت مالیات هراس دارند.
  روند جهش دلار در هفته‌های گذشته
بررسی روند قیمتی دلار در بازار ارز نشان می‌دهد که این ارز طی هفته‌های گذشته چندین جهش داشته است. در سوم آبان ماه امسال پس از چند سال ثبات نسبی دلار وارد کانال 3600تومانی می‌شود و به فاصله کوتاهی یعنی 26همین ماه وارد کانال 3700 تومانی و در هفتم آذر ماه کانال 3800 تومانی را فتح می‌کند. دو روز پس از ورود دلار به کانال 3800 تومانی، یک بار دیگر این ارز یک کانال بالاتر می‌رود و وارد نرخ‌های بالاتر از 3900 تومان می‌شود و در نخستین روز دی ماه جاری کانال 4هزار تومانی را تجربه می‌کند که پس از 10 روز دوباره به کانال 3900 تومانی بازمی گردد.
 دلار کمتر از 3800 تومان می‌شود
درحالی نرخ ارزهای عمده در بازار دیروز سقوط کرده است که رئیس کل بانک مرکزی در نشست مشترک با کمیسیون اقتصادی مجلس که دیروز برگزارشد، پیش‌بینی کرده است که دلار به کمتر از 3800 تومان می‌رسد.
براساس گفته‌های رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس دراین نشست، پیش‌بینی رئیس بانک مرکزی بر این اساس بود که قیمت دلار به کمتر از 3هزار و 800 تومان در بازار می‌رسد.
محمدرضا پورابراهیمی گفت: در تصمیم کوتاه مدت مقرر شد تا ارز تک‌نرخی شود و در راهبرد بلندمدت مقرر شد دولت از ابزارهای لازم به منظور کاهش نرخ ارز بهره‌ گیرد.
همچنین سید حسن حسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در رابطه با جلسه ارزی سه‌ساعته دیروز از تزریق ۶ میلیارد دلار به بازار آزاد برای کنترل قیمت به روایت سیف خبر داد و گفت: نتایج انتخابات امریکا و انتخابات پیش رو در ایران ۲عامل روانی گرانی دلار اعلام شد.






 

انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران؛ گامی نو با تکیه بر تجربه‌ گذشته         ص  13

وقتی رکیک بودن مُد می‌شود / پی افکندم از «فحش» کاخی بلند                                      ص  9

2016، سال بزرگ‌ترین هک‌های تاریخ                                             ص  8

 حسن لاسجردی
کارشناس مسائل بین‌الملل
 

بعد از مدت‌ها اختلاف نظر بین بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی حامی و مخالف «بشار اسد»، رئیس جمهوری سوریه و ادامه یافتن روند منجر به فجایع انسانی، تخریب زیرساخت‌های حیاتی سوریه و رویدادهای ناگواری همچون تخریب نمادهای تاریخی و فرهنگی این کشور از سوی تروریست‌های داعش نگاه‌های جهانی همچنان پیدا شدن یک راه حل و آغاز یک فرآیند سیاسی را انتظار می‌کشید و این در حالی بود که چندین دور مذاکرات موسوم به «صلح سوریه» در ژنو، وین و جاهای دیگر به نتیجه عینی و ملموس منتهی نشده بود. در چنین شرایطی اقدامات ماه‌های اخیر و پیروزی‌های بدست آمده از سوی جریان حامی بشار یعنی روسیه، ایران و جریان مقاومت و سیطره‌ای که بر برخی مناطق جغرافیایی و مرزها داشت سبب شد این جریان مدیریت فرآیند حرکت به سمت روند سیاسی حل بحران را بدست گیرد.
مذاکره سه جانبه میان ایران، روسیه و ترکیه به عنوان سه کشور مؤثر در تحولات سوریه که هم نزدیکی جغرافیایی به مرکز بحران دارند و نقش آفرین اصلی مقابله با آن هستند در حالی مطرح شد که تحولات انتخاباتی و جابه‌جایی قدرت در کشور امریکا تا حدود زیادی انسجام جریان رقیب و مخالفان اسد را تحت تأثیر قرار داد.
ایران و روسیه با توجه به نقش همسایگی و نیز حضور مستقیم نظامی ترکیه در سوریه و علاقه‌مندی دولتمردان آنکارا به ایفای نقش در بحران سوریه به این نتیجه رسیدند که همراهی ترک‌ها در این فرآیند یکی از عوامل تسهیل حرکت به سمت راه حل سیاسی خواهد بود. در مقابل به نظر می‌رسد که ترکیه نیز قدم پیش گذاشت و ترجیح داد به جای ادامه روند قبلی خود که بر محور کار با کشورهای عربی و ائتلاف بین‌المللی به رهبری امریکا در جریان بود به سمت ایران و روسیه میل کند. اتفاقی که تا حدود زیادی بر معادلات منطقه‌ای و معادلات حاکم بر تحولات سوریه تأثیر گذاشت.
حاصل نشست سه جانبه مسکو خود را در آغاز فرآیند سیاسی، آتش بس بین نیروهای دولت سوریه و گروه‌های معارض غیر تروریستی، جابه‌جایی مردم و گروه‌های تروریستی از دو روستای الفویه و کپریا و توافق برای رساندن کمک‌های انسانی نشان داد.
در حال حاضر آنچه مهم است تلاش برای آوردن گروه‌های معارض سیاسی به پای میز مذاکرات آتی قزاقستان است. به نظر می‌رسد در روزهای آینده با بکارگیری برخی نیروهای دیگر مثل نیروهای سازمان ملل و برخی کشورهای منطقه موضوع مهم تداوم آتش بس و رساندن کمک‌های انسانی به آرام شدن بیشتر فضا و کمک به آغاز فرآیند سیاسی بینجامد. نکته مهم دیگری که از قبال مذاکرات اخیر سه کشور حاصل آمده است، توافق و اجماع بر سر تفکیک معارضان از گروه‌های تروریستی است؛ بحثی که در مذاکرات ژنو و وین محل اختلاف کشورهای شرکت کننده بود. چه در حالی که ایالات متحده و جریان با محوریت غرب معتقد بودند که همه معارضین باید در مذاکرات شرکت کنند؛ جریان مقابل و نیز دولت قانونی سوریه بر این عقیده بود که نمی‌توان با گروه‌های تروریستی که دستشان به خون مردم سوریه آلوده است بر سر میز مذاکره نشست. در نهایت فرآیند طولانی مذاکرات به این نتیجه منجر شد که همه گروه‌ها غیر از جبهه النصره و داعش که گروه‌های شناخته شده تروریستی بودند در مذاکرات شرکت کنند. توافقی در مذاکرات سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه نیز مورد تأکید قرار گرفت و به نظر می‌رسد برخی کشورهای حامی گروه‌های تروریستی نیز ناچار به انعطاف در برابر این اجماع هستند که این خود به عنوان تسهیل کننده مذاکرات عمل خواهد کرد.
در این میان در شرایطی که دو ضلع از این مثلث یعنی روسیه و ترکیه مسئولیت اجرا و ضمانت آتش بس را بر عهده گرفته اند، سفر روز گذشته مقامات کشور سوریه به تهران را باید از منظر تأثیر راهبردی ایران در تحولات سوریه و نقش آفرینی غیر قابل چشم‌پوشی آن در فرآیند مذاکرات سیاسی ارزیابی کرد.
روابط راهبردی ایران و سوریه ایجاب می‌کند که برای دولت سوریه آگاه شدن از اینکه ما و بقیه بازیگران چه شرایطی و چه نکاتی را در روزهای آینده خواهیم داشت اهمیت پیدا کند. دولت قانونی سوریه به عنوان بازیگر اصلی این مذاکرات به حتم شرایط، راهکارها و تعهدات خاص خود را دارد. هم شنیدن و دانستن پیچیدگی‌ها و قرارهای نشست سه جانبه گذشته و آینده و هم اعلام رویکردها و نقطه نظرات دولت سوریه برای آینده تحولات از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا سبب می‌‌شود بازیگران بتوانند بر اساس واقعیت‌های موجود در تحولات داخلی سوریه اقدام عملی و عینی را تحقق بخشند.

حسن روحانی و ولادیمیر پوتین طی یک گفت‌وگوی تلفنی، درباره همکاری‌های ایران، روسیه و سوریه برای گفت‌وگو میان دولت و مخالفان سوریه در آستانه؛ پایتخت قزاقستان، رایزنی کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، روحانی در تماس تلفنی پوتین با وی، ضمن تبریک سال نو میلادی به رئیس جمهوری و ملت روسیه گفت: «ما از آتش‌بسی که در سایه همکاری ایران، روسیه و سوریه، در سوریه تحقق یافت، استقبال می‌کنیم و در عین حال همفکری و هماهنگی بیش از پیش کشورها قبل از نشست قزاقستان را ضروری می‌دانیم.»
رئیس جمهوری، تداوم ارسال کمک‌های بشردوستانه را به مردم سوریه و بویژه در شهرهایی که همچنان در محاصره تروریست‌ها هستند، ضروری عنوان کرد و گفت:  «بسیار مهم است که بعد از پیروزهای اخیر بتوانیم این آتش‌بس را حفاظت و حراست کنیم.»  روحانی، رایزنی فشرده میان وزارتخانه‌های خارجه دو کشور را در این عرصه مورد تأکید قرار داد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز در این تماس تلفنی دستیابی به آتش‌بس را محصول همفکری و همکاری همه کشورهای خواهان صلح و آرامش در سوریه و بویژه ایران و روسیه ذکر کرد و گفت: «وظیفه ما حفظ دستاوردهای موجود و در عین حال تداوم مبارزه مشترک علیه تروریسم بین‌الملل است.»
رئیس جمهوری روسیه با تأکید بر ضرورت رایزنی فشرده میان وزیران خارجه دو کشور پیش از مذاکرات گروه‌های سوریه‌ای در پایتخت قزاقستان، افزود: «آماده همکاری با گروه‌هایی در سوریه هستیم که حاضرند در مسیر صلح‌آمیز گام بردارند و بی تردید اجازه نمی‌دهیم که آتش‌بس شامل گروه‌های تروریستی مانند داعش، جبهه النصره و گروه‌های مشابه باشد.»

سه روز بعد از آنکه سخنان علاالدین بروجردی درباره بیانیه کمیسیون امنیت ملی مجلس خبرساز شد، یک عضو این کمیسیون به «ایران» می‌گوید که این بیانیه 16 امضا داشته و حتی خود علاالدین بروجردی هم آن را امضا کرده بود. علیرضا رحیمی درباره رسمی بودن یا نبودن این بیانیه هم توضیح می‌دهد که آیین‌نامه داخلی مجلس هیچ حکمی برای بیانیه‌های کمیسیون‌های تخصصی ندارد و چنین بیانیه‌هایی نیازمند تشکیل جلسه رسمی نیستند. منتقدان برجام هفته گذشته بیانیه کمیسیون امنیت ملی را «جعلی» خوانده بودند. حال اما رحیمی تأکید کرده که تنها 7 نفر از اعضای کمیسیون امنیت ملی این بیانیه را امضا نکرده‌اند. وی همچنین می‌گوید در صورت لزوم حاضر است اسامی امضاکنندگان را هم منتشر کند.
شما متنی را با عنوان بیانیه کمیسیون امنیت ملی درباره صحبت‌های آقای کریمی قدوسی منتشر کردید که آقای بروجردی آن را تکذیب کرد. چرا این اتفاق در جریان بیانیه کمیسیون امنیت ملی رخ داد؟
آقای بروجردی بیانیه را تکذیب نکرد، ایشان گفت که ما مصوبه‌ای در این رابطه در کمیسیون امنیت ملی نداشتیم و درست هم می‌گفت. ما نیز نگفته بودیم که مصوبه‌ای در این رابطه داشته‌ایم. این بیانیه با امضای 16 نفر از اعضای کمیسیون امنیت ملی منتشر شد. امضاهای این بیانیه هم محفوظ است. تردیدها هم در پی سخنان آقای بروجردی ایجاد شد که گفتند «مصوبه رسمی نداشتیم و جلسه‌ای رسمی تشکیل نشده».
همه اعضای کمیسیون این بیانیه را مطالعه کرده بودند؟
به جز دو نفر که غایب بودند بقیه اعضا این بیانیه را خواندند و نهایتاً فقط 5 نفر آن را امضا نکردند که به اضافه دو عضو غایب کمیسیون از مجموع اعضای کمیسیون 7 نفر آن را امضا نکردند و 16 نفر دیگر آن را امضا نمودند. بنابراین این بیانیه عملاً تأیید بیش از دو سوم اعضای کمیسیون را دارد.
تردیدی را هم که ایجاد کردند در مورد رسمی بودن یا نبودن آن است که در این خصوص آیین‌نامه داخلی مجلس درباره بیانیه کمیسیون‌ها هیچ حکمی ندارد. تنها حکمی که وجود دارد در مورد بیانیه مجموعه نمایندگان در مجلس است که آنجا نیاز به نصف به اضافه یک امضا است. بیانیه ما درست در جهت جبران خدشه وارد شده به اعتبار مجلس و کمیسیون بود و اگر لازم باشد اسامی امضاکنندگان این بیانیه را هم منتشر می‌کنیم چون امضا کنندگان مصمم به دفاع از شأن کمیسیون بوده‌اند.
واکنش شخصی آقای بروجردی به این اتفاقات چه بود؟
خود آقای بروجردی به همراه آقای دهقانی به عنوان رئیس و نایب رئیس اول کمیسیون امنیت ملی از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند. ایشان فقط گفته بود که مصوبه‌ای در این خصوص نداشتیم که برخی این صحبت را حمل به تردید در بیانیه کردند که اصلاً چنین نیست، چون همان طور که گفتم، بر اساس آیین‌نامه مجلس بیانیه کمیسیون نیاز به مصوبه ندارد.
به نظر می‌رسد هنوز حواشی موضوع ادامه دارد.
از طرف نمایندگان و اعضای کمیسیون حاشیه‌پردازی نشده و اتفاقاً اعضای کمیسیون متفقاً در اتمام این موضوع هم‌نظرند. صدا و سیما به بهانه خبررسانی بیشتر به حواشی دامن زد در حالی که انتظار این بود که رسانه ملی در دفاع از منافع ملی اقدام نموده و حاشیه‌پردازی نکند.

رئیس مرکز پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور ضمن اشاره به انتشار تصاویر گورخواب‌های گورستان نصیرآباد شهریار، گورخوابی را مسأله جدیدی ندانست و گفت: این موضوع به دلایل متعدد بیش از حد رسانه‌ای شد، البته تسویه حساب‌های سیاسی پشت سر آن وجود داشت این در حالی است که سیاسی کردن مسائل اجتماعی بیشترین آسیب را به همان گروه آسیب دیده وارد می‌کند.
به گزارش ایسنا مجید رضازاده در تشریح اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی گورخواب های نصیرآباد اعلام کرد: حدود 45 نفر توسط نیروی انتظامی از گورستان نصیرآباد شهریار جمع‌آوری و به مرکز اخوان معرفی شدند. وی افزود: هشت نفر از 45 نفر یاد شده یا خانواده داشتند و به خانواده ارجاع داده شدند و یا معتاد نبودند. 37 نفر باقی مانده که همگی مرد هستند نیز به مرکز اخوان منتقل شدند.
رضازاده ادامه داد: نمی‌توان مدعی شد تمام این افراد گورخواب بودند یا نه، زیرا نیروی انتظامی تمامی افراد بی‌خانمان و کارتن خواب منطقه را جمع‌آوری کرده و به مرکز اخوان معرفی کرد که در نهایت 37 نفر آنها در این مرکز پذیرش شدند.
وی در ادامه ضمن بیان آنکه مرکز اخوان تحت نظارت شورای مبارزه با موادمخدر استان تهران است، گفت: افراد پیش از ورود به مراکز ترک اعتیاد غربالگری می‌شوند تا در صورت تشخیص عدم اعتیاد و یا دارا بودن سن پایین‌تر از 18 سال به مرکز وارد نشوند که در این صورت عموم آنها در صورت داشتن خانواده، به خانواده‌ و در غیر اینصورت وارد مراکز شبه خانواده بهزیستی می‌شوند.
رضازاده همچنین متذکر شد: در میان افرادی که نیروی انتظامی آنها را دستگیر و به مراکز اخوان معرفی کرده هیچ «زنی» وجود نداشت. همچنین ارجاع شدگان به مرکز همگی بالای 18 سال دارند.
رضازاده افزود: تأمین و ارائه خدمات مددکاری به افراد حاضر در مرکز اخوان توسط بهزیستی ارائه می‌شود و درمان آنان توسط دانشگاه علوم پزشکی انجام خواهد شد.

 «کریستوف بوکودجیان» پیانیست و استاد کنسرواتوار پاریس ۱۷ دی‌ماه ساعت ۱۸ در تالار رودکی تهران و ۲۱ دی‌ماه ساعت ۲۰، در تالار حافظ شیراز در استان فارس آثاری از برامس، شوپن و راخمانینوف را اجرا خواهد کرد. به گزارش خبرآنلاین، بوکودجیان که دبیری شورای بازبینی آثار نخستین دوره جایزه بین‌المللی پیانوی باربد را برعهده داشته، از ۲۲ تا ۲۴ دی‌ماه برای تدریس در مسترکلاس‌های جایزه باربد و انتخاب برگزیدگان نهایی در شیراز حضور خواهد داشت. او همچنین کنسرت‌هایش را در تبریز و بندرعباس برگزار خواهد کرد. تور رسیتال‌های کریستوف بوکودجیان را انجمن شیراز فیلارمونیا، مؤسسه فرهنگی هنری شهرآفتاب، گالری و کارخانه پیانوی باربد، با همکاری بنیاد رودکی، انجمن موسیقی تبریز و انجمن موسیقی بندرعباس برگزار می‌کنند.
 

هواپیمای MD88 شرکت هواپیمایی تابان که عصر دیروز قصد خروج از باند فرودگاه مهرآباد را داشت، به دلیل از دست رفتن یکی از موتورهایش مجبوربه بازگشت به باند شد. به گزارش ایسنا، این هواپیما در لحظه بلند شدن از باند یکی از موتورهای خود را از دست می‌دهد که این مسأله باعث بر هم خوردن شرایط پرواز شده و خلبان را مجبور به بازگشت به باند می‌کند. ساکنان اطراف فرودگاه مهرآباد از شنیدن صدای انفجار مهیب به دلیل این سانحه خبر داده‌اند. شرکت هواپیمایی تابان اعلام کرد این سانحه به دلیل نقص فنی در هواپیمای بوئینگ MD این شرکت اتفاق افتاده اما با توجه به بازگشت هواپیما به باند تمام مسافران سالم هستند.جعفرزاده مدیرکل روابط عمومی شرکت هواپیمایی تابان افزود: صحبت‌های مطرح شده درباره صدای انفجار یا آتش‌سوزی تأیید نمی‌شود و آنچه اتفاق افتاده تنها یک نقص فنی در هواپیما بوده است.به گفته وی تمام مسافران این پروازسالم هستند.

امشب، گفت‌وگوی زنده تلویزیونی روحانی با مردم
رئیس جمهوری اسلامی ایران شامگاه امشب [یکشبنه 12 دی ماه] در یک گفت‌وگوی زنده تلویزیونی، مهم‌ترین مسائل کشور را با مردم شریف ایران اسلامی در میان خواهد گذاشت. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، پرویز اسماعیلی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری ضمن اعلام این خبر افزود: حجت‌الاسلام حسن روحانی مهم‌ترین مسائل روز کشور در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و همچنین موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی را مطرح خواهد کرد. وی ادامه داد: این برنامه بعد از خبر ۲۱ شبکه اول سیما و همچنین رادیو سراسری به طور زنده پخش خواهد شد.



 

مرتضی گلپور

فرآیند و نتیجه انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، ما را از گفت‌وگو درباره اهمیت فضای مجازی و شبکه‌های ارتباطی بی نیاز کرده است. اینکه با وجود همه ابزارهای رسمی تبلیغاتی، دست به دست شدن یک فیلم کوتاه رئیس دولت اصلاحات در «تلگرام» توانست در نتیجه انتخابات مجلس در حوزه تهران تأثیرگذار شود، اهمیت فضای مجازی را برای دیرباوران، مسجل کرد. آنان که تا پیش از این رویداد، یا از کنار فضای مجازی می‌گذشتند یا از هیچ تلاشی برای محدودکردن آن فروگذار نبودند، ناگهان دریافتند که «بودن، به از نبود شدن، خاصه در بهار» فضای مجازی. به همین دلیل بود که اصولگرایانی که تا دیروز اهمیت چندانی برای فضای مجازی قائل نبودند، آرام آرام راه خود را به انواع و اقسام این شبکه‌ها باز کردند. حالا دیگر اصلاح‌طلبان در فضای مجازی تنها نیستند. آنان رقبای خود را نیز سایه به سایه خود در شبکه‌های ارتباطی می‌بینند، امری که پرشورتر شدن و تأثیرگذاری بیشتر این فضا در آینده را تضمین خواهد کرد.

تکلیف اصلاح‌طلبان و اعتدالیون با فضای مجازی از ابتدا مشخص بود. آنان بی گفت‌وگو، به پیشواز ابزارهایی رفتند که می‌توانست راه‌های آسانی برای ارتباط با مخاطبان در اختیارشان قرار دهد. این ابزارها از آن رو اهمیت داشت که دسترسی این جریان سیاسی به ابزارهای رسمی تبلیغاتی، همچون صدا و سیما بسیار محدود و نزدیک به صفر بوده است. اما در مقابل، اصولگرایان در بهره‌گیری از صداوسیما، همواره دست بالا را داشتند. این امکان، این طور نشان می‌داد که آنان دیگر نیازی به شبکه‌های مجازی ندارند و حضور گسترده رقیب در آن فضا، بدون فایده خواهد بود. البته نقشی که این شبکه‌ها در برخی حوادث سیاسی کشور داشتند، عامل دیگری بود که سبب می‌شد اصولگرایان، موضع محتاطانه‌تری نسبت به آنها اتخاذ کنند. اما انتخابات مجلس دهم، نشان داد که محاسبات آنان درباره فضای مجازی و قیاس میان تأثیرگذاری این ابزارها و صدا و سیما، نادرست بوده است.
این دریافت را می‌توان در این اظهار نظر غلامرضا مصباحی مقدم، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران یافت. وی 3 ماه بعد از انتخابات مجلس، به «خبرآنلاین» گفت: «تلگرام و فضای شبکه‌های اجتماعی تا روز رأی‌گیری به کمک اصلاح‌طلبان آمد و حدود 30 درصد به حامیان آنان افزوده شد و افرادی به صحنه آمدند که تاکنون در هیچ انتخاباتی شرکت نکرده بودند و نهایتاً همه چیز به نفع آنان شد.»اما نقشی که فضای مجازی بویژه «تلگرام» در انتخابات بازی کرد، فراتر از ارزیابی مصباحی مقدم است. رئیس پلیس فتای ناجا دو هفته بعد از انتخابات، ارزیابی دقیق‌تری به دست داد: «79 درصد از کل فعالیت‌های انتخاباتی در فضای مجازی در تلگرام انجام شد و مابقی شبکه‌ها همچون فیس‌بوک، توئیتر و غیره نقش جدی نداشتند.»
حمیدرضا جلایی‌پور، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگویی با «ایران»، دلیل تمرکز اصلاح‌طلبان بر شبکه‌های ارتباطی و به طور کلی «تلگرام» را این طور بیان کرد: «اصلاح‌طلبان پولی برای تبلیغات میدانی نداشتند. خاطرم هست که روز شنبه، یعنی آغاز تبلیغات انتخاباتی، بچه‌های اصلاح‌طلب ستاد امید می‌گفتند که اصلاً در شهر حضور نداریم. زیرا درودیوار شهر پر از تبلیغات اصولگرایان بود.» وی در عین حال تأکید کرد: «تلگرام هم به افزایش آگاهی‌ها و ترغیب مردم به حضور در پای صندوق‌های رأی کمک کرد.»
بازگشت اصولگرایان به فضای مجازی
تأثیرات غافلگیرکننده و ظرفیت گفتمان‌سازی شبکه‌های مجازی و موبایلی، بویژه پیامد این ظرفیت‌ها که در انتخابات مجلس خود را نشان داد، سبب شد که اصولگرایان نیز دیدگاه خود نسبت به این شبکه‌ها را بازبینی کرده و آرام آرام راه خود را به آنها پیدا کنند. حضور چهره‌های مطرح اصولگرا در شبکه‌های ارتباطی همچون «تلگرام» تا «توئیتر» مؤید این واقعیت است. حضور این چهره‌ها بویژه در توئیتر قابل توجه است که به صورت رسمی فیلتر شده است. احمد توکلی، غلامعلی حدادعادل، سعید جلیلی، مهدی محمدی، مرتضی آقاتهرانی، عزت‌الله ضرغامی و محسن رضایی، از جمله این چهره‌ها هستند. این حضور، انتقاد رسانه‌های اصلاح‌طلب «آفتاب یزد» را به دنبال داشته است. این رسانه با اشاره به اینکه برخی از چهره‌های اصولگرای حاضر در توئیتر، مدافع سازوکار فیلترینگ هستند و از آنجا که «توئیتر» رسماً فیلتر است، چطور این چهره‌های مدعی قانونمداری، قانون را دور می‌زنند و با استفاده از فیلترشکن، وارد این شبکه می‌شوند. اصولگرایان در پاسخ، خواستار حضور بیشتر در این فضا شده‌اند، امری که نشان می‌دهد آنان نیز دریافته‌اند عصر رسانه‌های تک‌گو سرآمده  است. براساس چنین دیدگاهی است که پس از انتقاد رسانه اصلاح‌طلب، علیرضا زاکانی، یکی دیگر از چهره‌های اصولگرا فعالیت خود در توئیتر را آغاز کرد. از آن گذشته، به نظر می‌رسد با فراخوانی که چندی پیش غلامعلی حدادعادل از همفکران خود کرده بود، اصولگرایان بیشتری در این شبکه ارتباطی، حضور یابند. گسترده‌تر شدن این حضور، می‌تواند تأییدکننده راهبرد اصولگرایان برای انتخابات آتی باشد؛ تبلیغ و طرح دیدگاه‌ها در فضای مجازی، به جای تکیه محض بر رسانه فراگیری به نام صدا و سیما.اصولگرایان حاضر در این شبکه‌ها، با مخاطبان همسو گفت‌وگو کرده و خوراک لازم سیاسی و فکری را برای آنان فراهم می‌کنند، اما درعین حال، با چهره‌های همسطح خود از جناح مقابل نیز باب رقابت و گفت‌وگوی غیرمستقیم را گشوده‌اند. زیرا مدت‌ها پیش از اصولگرایان، چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب و اعتدالی همچون حمید ابوطالبی، حسام‌الدین آشنا، عبدالله رمضان‌زاده و ابراهیم اصغرزاده در فضای مجازی حضور داشته و در غیاب دسترسی به رسانه‌ها و تریبون‌های رسمی، از این طریق با مخاطبان خود ارتباط برقرار می‌کنند و گاهی نیز با رقبای سیاسی خود وارد  گفت‌وگویی غیرمستقیم می‌شوند.
 نقش دولت
در   رسمیت یافتن شبکه‌های مجازی
حضور گسترده همه جریان‌های سیاسی نشان می‌دهد که چپ و راست، نقش و تأثیر فضای مجازی را پذیرفته‌اند و به جای برخورد سلبی، راه ایجابی را در پیش گرفته‌اند. اما آیا از ابتدا این گونه بوده است؟ رئیس جمهوری 12 مردادماه امسال در گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم، از فشارهایی انتقاد کرد که از ابتدای فعالیت دولت یازدهم توقف فعالیت این شبکه‌ها را از دولت خواستار بودند. حسن روحانی گفت: «دولت یازدهم از روز اول به برخی‌ها که معتقد بودند باید با این شبکه‌ها مبارزه و آنها را فیلتر کرد چرا که می‌پنداشتند این شبکه‌ها مشکل برای جامعه درست می‌کنند، اجازه این اقدام را نداد.» این اظهار نظر درست در زمانی صورت گرفت که منتقدان دولت، در فضای مجازی بحث فیش‌های حقوقی را گرم نگه داشته بودند. به عبارت دیگر، درست در زمانی که فعالیت شبکه‌های ارتباطی به نفع دولت نبوده است، دولت از فعالیت این رسانه‌ها استقبال و حمایت کرده و نپذیرفت که این ابزار ارتباطی مؤثر از دسترس مردم خارج شود. اما تلاش‌های دولت، همیشه نیز با کامیابی همراه نبوده است و برخی نهادها توانسته‌اند سیاست‌های مبنی بر محدودیت شبکه‌های ارتباطی موبایلی خود را پیش ببرند. چنانکه در ابتدای فعالیت دولت یازدهم، «وی چت» از دسترس دارندگان گوشی‌های هوشمند خارج شد، اما دولت توانست «تلگرام»، «واتس‌اپ» و «وایبر» را همچنان برای مردم فعال نگه دارد.
 فشارهایی که به دولت وارد می‌شود
باز نگه داشتن این فضاهای ارتباطی، برای دولت آسان نبوده است. نشانه‌های بسیاری برای تأیید آن چیزی وجود دارد که رئیس جمهوری از آن سخن گفته است. از جمله، نامه 29 شهریور 93 محسنی اژه‌ای، معاون اول قوه قضائیه خطاب به وزیر ارتباطات، نشان می‌داد که قوه قضائیه ضرب‌الاجل یک ماهه برای وزیر ارتباطات تعیین کرده بود تا شبکه‌های اجتماعی نظیر «واتس اپ»، «وایبر» و «تانگو» فیلتر شود. وی دلیل این امر را، «محتوای مجرمانه در شبکه‌های موصوف» عنوان کرده بود. محمود واعظی نیز در پاسخ گفت که «درباره محتوای مجرمانه به طور جدی اعتقاد داریم که حذف شود و این حرف درستی است... اما اینکه با مسدود کردن بخواهیم این کار را درست کنیم، حرف دیگری است.» اصرار به فیلترشدن، تنها مربوط به «واتس اپ» نبود. آبان ماه 94 ، محمد منتظری، دادستان کل کشور، پیش از برگزاری یکی از جلسات «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» از تلاش‌ها برای فیلترینگ «تلگرام» خبر داد و گفت که «در جلسه تکلیف تلگرام معلوم می‌شود و بنا نداریم نسبت به مصادیق مجرمانه کوتاه بیاییم.» اما این شبکه‌ها فیلتر نشد تا چند ماه بعد، در 7اسفند 1394، صحت ادعای دولت مبنی بر ضرورت فعالیت این شبکه‌ها مسجل شود.
محمود واعظی، وزیر ارتباطات درباره این فشارها به «ایران» گفت: «مگر می‌شود در این رده‌ها کار کنید و فشاری نباشد؟ فشار همیشه هست،‌ اما مسئولان نباید در برابر فشار، تهمت و جوسازی‌ها تسلیم شوند.» وی درباره علت مقاومت دولت در برابر این فشارها نیز اظهار کرد: «در زمان انتخابات، این طور فکر می‌کردیم که هرچه مردم آگاه‌تر باشند، انتخاب‌شان نیز آگاهانه‌تر خواهد بود و نباید شرایط به‌گونه‌ای باشد که هرکس پول بیشتری دارد، پیام بیشتری را به مردم منتقل کند. اکنون روش‌های متنوع و به مراتب بسیار کم‌هزینه‌ای وجود دارد که به همان اندازه می‌تواند آگاهی مردم را بالا ببرد. بر این اساس بر این نظر بودیم که اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی موبایلی، باید در اختیار همگان قرار بگیرد تا مردم به جای اینکه در خیابان با یکدیگر بحث کنند، در شبکه‌های اجتماعی با هم گفت‌وگو کنند.» امروز مشخص شده است که پیامد چنین رویکردی، فقط مشارکت گسترده مردم در انتخابات نبوده است، بلکه اذعان همه چهره‌های سیاسی، از اصولگرا تا اصلاح‌طلب، بر ضرورت در دسترس بودن چنین شبکه‌هایی است.
این اتفاق، به این دلیل روی داد که به گفته رئیس جمهوری «مردم در این انتخابات دیدند که یک امنیت واقعی لمس شد. اینترنت در انتخابات وصل بود. مردم صبح انتخابات بلند شدند دیدند موبایل‌هایشان کار می‌کند، اینترنت کار می‌کند.» اکنون که اصولگرایان نیز به ضرورت وصل بودن اینترنت واقف شده‌اند، انتظار می‌رود از سیاست‌های دولت در این زمینه نیز دفاع کنند، نه اینکه همچنان از دیدگاه‌هایی حمایت کنند که خواستار محدودیت بیشتر برای مردم هستند.
 

گپ
فضای مجازی، پیشگام اطلاع‌رسانی در انتخابات 96

ناصر ایمانی
فعال سیاسی اصولگرا

میزان تأثیرگذاری فضای مجازی بویژه شبکه‌های موبایلی بر انتخابات را تا چه اندازه می‌دانید؟
آماری در دست نیست که میزان دقیق تأثیرگذاری را نشان بدهد و به همین دلیل، آنچه مطرح می‌شود بیشتر برداشت‌های کلی میدانی است. اما نبود این آمار باعث نمی‌شود که واقعیت تأثیرگذاری این شبکه‌ها در صحنه سیاست، بویژه در زمان انتخابات را نادیده بگیریم. البته این تأثیرگذاری تنها به ایران محدود نمی‌شود و در سایر کشورها نیز این شبکه‌ها مؤثر عمل می‌کنند. معتقدم آینده ما، آینده فضای مجازی است.
آنچه در انتخابات مجلس در تهران رقم خورد، بویژه با حضور میدانی اندک اصلاح‌طلبان به نسبت اصولگرایان، نباید ما را مجاب کند که تأثیر جدی فضای مجازی را بپذیریم؟
شما با این پرسش تهران را از کشور جدا می‌کنید. وقتی از تأثیر فضای مجازی سخن می‌گوییم، باید کل کشور را در نظر داشته باشیم. طبیعی است که در برخی مناطق تأثیر شبکه‌های اجتماعی بیشتر است، بویژه در استان و شهری که قشر تحصیلکرده بیشتری حضور دارند. ضمن اینکه آنچه در سال گذشته سبب شد که اصلاح‌طلبان بتوانند در تهران همه نامزدهای خود را به مجلس بفرستند، فقط به اینترنت و فضای مجازی مربوط نمی‌شود و دلایل متعددی دارد که یکی از آن‌ها، می‌تواند تأثیرگذاری فضای مجازی باشد.
به نظر می‌رسد از ابتدا تکلیف اصلاح‌طلبان با فضای مجازی مشخص بود و از آن استقبال کردند. اما اصولگرایان ابتدا نسبت به آن موضع داشتند. قبول دارید که تا پیش از انتخابات مجلس، توجه اصولگرایان به ظرفیت‌های فضای مجازی اندک بوده است؟
اگر بگویید یک رویکرد فکری در اصولگرایان وجود دارد که به فضای مجازی قائل نیستند یا اهمیت آن را کم می‌دانند، این امر قابل پذیرش نیست. هرچند می‌پذیرم که به نسبت اصلاح‌طلبان، آنان حضور کمتری در فضای مجازی دارند. اما این نقص تاحد زیادی جبران شده است و اکنون اصولگرایان حضور خوبی در فضای مجازی دارند. ضمن اینکه چالش ما اساساً این موضوع نیست و هر دو جریان باید در فضای مجازی باشند و از آن استفاده کنند. فضای مجازی، امکان جدیدی است که در اختیار ما گذاشته شده است.
به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان قائل به محدودکردن فضای مجازی نیستند، اما برخی از نهادهای تصمیم گیر، دیدگاه دیگری دارند و ترجیح می‌دهند که دسترسی به این فضا محدود شود. منتقدان این رویکرد، معتقدند که چنین تصمیمی، سیاسی است و کمتر ناشی از دغدغه اخلاقی و اجتماعی.
اینکه یک جناح ژست دموکراسی و آزادیخواهی بگیرد و دیگران را متهم کند، قدیمی است و دوره آن گذشته است. اما قبول دارم که تمامی نهادها و جناح‌ها درباره رسانه‌ها به طور کلی و رسانه‌های مجازی به طور خاص، باید تحمل و سعه صدر خود را بالا ببرد.  اکنون هرچند دولت ادعای آزادی بیان دارد، اما در برابر کوچک‌ترین انتقادها، شکایت می‌کنند. بنابراین، مشکل صبر و تحمل، در همه جناح‌ها و همه نهادها وجود دارد و متعلق به یک جریان و یک نهاد نیست.
البته برخی رسانه‌ها به جای کار خبری و رسانه‌ای، به جایی برای انتشار بیانیه‌های سیاسی تبدیل شده‌اند و در این مسیر از هیچ تهمتی ابا ندارند.
در این شکی نیست که تهمت و فحاشی و ادبیات نامناسب، از هر طرف و نهاد و روزنامه‌ای، مذموم است. اما مسأله این است که چرا برخی رسانه‌ها به این سمت کشیده شده‌اند که الفاظ تند به کار می‌برند، یا اینکه فحاشی و هتک حرمت می‌کنند. یکی از دلایل مهم اتخاذ چنین رویکردی این است که طرف مقابل انتقاد را نمی‌پذیرد و همین سبب می‌شود که آنان به مرور زمان تندرو می‌شوند. اگر دولت نسبت به انتقاداتی که به صورت سالم مطرح می‌شد، تحمل می‌داشت و با سعه صدر آنها را می‌شنید یا منتقد را با روی خوش می‌پذیرفت، بتدریج زبان ادبیات رسانه‌های منتقد نیز اصلاح می‌شد و هیچ گاه تند نمی‌شد.
تأثیرگذاری فضای مجازی در انتخابات پیش رو را چطور ارزیابی می‌کنید و آیا جناح‌ها برای استفاده از این فضا با یکدیگر رقابت خواهند کرد یا خیر؟
قطعاً تأثیرگذاری این فضا بسیار بیشتر از انتخابات قبلی خواهد بود و این تأثیر در آینده همچنان رو به فزونی خواهد داشت. مشکل اصلی این است که هنوز سازوکار فرهنگی مشخصی برای این رسانه‌ها تدوین نکرده‌ایم تا آنها بدانند که حد و مرز فعالیت‌شان کجاست. در غیاب چنین سازوکاری، ممکن است شب انتخابات، یک رسانه خبر کذبی را علیه نامزدی منتشر کند و جریان آرا را تغییر دهد، اما دیگر کار از کار گذشته است. این وظیفه دست اندرکاران انتخابات است که باید در این زمینه فعال‌تر عمل کرده و دستورالعملی را هدایت و آموزش تدوین کنند که چگونه از فضای مجازی به نفع شور و نشاط انتخابات استفاده کنند.
اما برخی از نهادها هستند که پیش از تدوین چنین سازوکاری، به محدودکردن تأکید دارند
این پرسش را درست نمی‌دانم. وقتی می‌گویید برخی از نهادها، یعنی در واقع یک نظام یکپارچه را چندبخشی تصویر می‌کنید و می‌گویید بخشی از قدرت، یک جور است و بخش دیگر، جور دیگر. این تفکیک نادرست است. قبول دارم که در مجموعه کارگزاران نظام، تفکراتی وجود دارد که قائل به محدود کردن هستند. اما این تفکر در همه دستگا‌ها وجود دارد و مختص به یک دستگاه نیست. ضمن اینکه چنین تفکراتی، تأثیر چندانی ندارند و نمی‌توانند نظر خود را غالب کنند. نشانه‌اش، فعالیت صدها سایت خبری در فضای مجازی است.

جشن سال نو  میلادی در فضای امنیتی
نیروهای امنیتی فرانسه، آلمان ، ایتالیا و اسپانیا  برای مقابله با حملات تروریستی احتمالی در وضعیت آماده‌باش قرار گرفتند

گروه جهان/  از روزی که هزاره جدید جهان با انتخاب جورج بوش پسر با تمایلات جنگ طلبانه آغاز شد و اندکی پس از روی کار آمدن او با وقوع حادثه به قول برخی مشکوک 11 سپتامبر دنبال شد و بوش به دنبال جنگ در افغانستان و عراق رفت و پایه‌های گسترش تروریسم به گوشه و کنار جهان را بنا نهاد تا امروز جهان دیگر روی آسایش به خود ندیده است.
 تا آنجا که دیشب میلیون‌ها نفر در اروپا و امریکا و چند نقطه حادثه‌خیز دیگر جهان، شب سال نو میلادی را در حالی آغاز کردند که نگرانی از احتمال وقوع حملات تروریستی نه تنها مردم را به خود مشغول داشته بود که مسئولان این کشورها را واداشته بود تا در شهرهای بزرگ خود دست به تشدید تدابیر امنیتی بزنند. این آماده باش امنیتی بویژه در شهرهای پاریس، برلین، بروکسل، مادرید و رم کاملاً مشهود بود.
بنا بر گزارش رسانه‌های جهان، در آلمان که در سال 2016 شاهد 7 حمله تروریستی بود، تدابیر امنیتی شدید بود، به طوری که در شهر برلین، پایتخت، پلیس مسیرهای منتهی به دروازه براندنبورگ، یکی از بناهای تاریخی این شهر را مسدود کرد و حدود هزار و 700 مأمور در این شهر مستقر شدند و آتش‌بازی در برخی بخش‌های شهر را ممنوع کردند تا خیال همه بابت تهاجم احتمالی داعش آسوده باشد. این وضعیت در شهر فرانکفورت، مقر بانک مرکزی اروپا که بزرگترین فرودگاه آلمان را هم در خود جای داده نیز قابل مشاهده بود. و همه اینها در حالی بود که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در پیام سال نو میلادی خود به چالش‌های سال 2016 و پیش روی آلمان اشاره کرد و گفت: «سال 2016 به شیوه‌های مختلف ما را مورد آزمون قرار داد، اما تروریسم بدون شک دشوارترین آزمون ما بود اما ما از تروریسم قوی‌تر هستیم.» او با ابراز تأسف و اندوه از کشته و مجروح شدن افرادی در حملات تروریستی سال 2016 آلمان، از آلمانی‌ها خواست، با خوشبینی وارد سال 2017 شوند و در برابر تروریسم ایستادگی کنند.
در فرانسه نیز که سال 2016 حوادث تروریستی مرگباری همچون حادثه تروریستی نیس را پشت سر گذارد، نیروهای امنیتی در آماده‌باش کامل بودند. پاریس، پایتخت فرانسه که از زمان حمله‌های تروریستی نوامبر 2015 در وضعیت فوق‌العاده بسر می‌برد، شاهد گشتزنی نیروهای تا دندان مسلح فرانسوی در مکان‌های گردشگری از جمله برج ایفل، طاق پیروزی و موزه لوور بود. بنا بر اعلام پلیس فرانسه، حدود 90 هزار نیروی پلیس و ارتش وظیفه حفاظت از جشن‌های سال نو را بر عهده داشتند.
در شهرهای رم، پایتخت ایتالیا و ناپل واقع در جنوب این کشور نیز ورود کامیون‌ها به مرکز شهر ممنوع شد تا مردم از حمله تروریستی مشابه آنچه  در نیس و برلین در سال 2016 روی داد و تروریست‌ها با کامیون به جمع مردم حمله کردند، در امان بمانند. در شهر میلان، محل کشته شدن عامل حمله تروریستی برلین نیز پست‌های بازرسی در مجاورت میدان اصلی این شهر برپا شد. در مادرید، پایتخت اسپانیا هم برتعداد نیروهای پلیس در حال انجام وظیفه هزار و 600 نفر افزوده شد. پلیس و مقام‌های بروکسل، پایتخت بلژیک که در ماه مارس هدف حمله‌های تروریستی گروه داعش قرار گرفت، نیز درصدد لغو کردن مراسم آتش‌بازی بودند.
علاوه بر اروپا، در دیگر نقاط جهان نیز شرایط امنیتی حاکم بود به طوری که دولت فیلیپین نیز خواستار هشیاری عمومی در جشن‌های سال نو میلادی در این کشور شد زیرا احتمال داد بمب‌گذاری هفته گذشته «هیلونگوس» کار گروه تروریستی «مائوته»، وابسته به گروه داعش  باشد. وزارت کشور مصر نیز با افزایش شمار نیروهای امنیتی در اطراف مراکز مهم و معابد مسیحیان به منظور تأمین امنیت جشن‌های سال نو میلادی، آنها را به حال آماده باش کامل درآورد. این طرح امنیتی شامل 133 کلیسا و معبد در قاهره پایتخت مصر و دیگر معابد مسیحیان در استان‌های سراسر این کشور می‌شد.

افتتاح مرکزحمایت از دختران آسیب دیده 11 تا 17 ساله

فاز سه و چهار مرکز حمایت و نگهداری کودک و خانواده «مهر» ویژه جوانان ونوجوانان کارتن خواب وبی خانمان وابسته به جمعیت «طلوع بی‌نشان ها» با ظرفیت 24 نفر با حضور انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی کشور و اصغر باقری مدیر کل بهزیستی استان تهران روز گذشته افتتاح شد. قرار است در این مرکز به گفته اکبر رجبی مدیر عامل جمعیت «طلوع بی‌نشان ها» علاوه بر زنان و کودکان کارتن خواب ومعتاد از جوانان و نوجوانان دختر 11 تا 17 سال نگهداری و حمایت شده و علاوه بر آن آموزش‌های لازم به آنها داده شود.
به گزارش «ایران» رجبی در بازید رئیس سازمان بهزیستی کشور از این مرکز با اعلام اینکه در حال حاضر 50 زن و کودک در این مرکز نگهداری می‌شوند، گفت: به طور کلی جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها درچند حوزه جذب، درمان، حرفه آموزی، اشتغال و....برای کارتن خواب‌های معتاد فعالیت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه در این مرکز کارگاه‌های مختلف آموزشی برای افراد بهبود یافته ایجاد شده افزود: مقابله با آسیب‌های اجتماعی کار دولت نیست بلکه کار مردم و نهادهای مدنی است که باید با حمایت‌های خود به این‌گونه افراد کمک کنند.
انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی کشور نیز در بازدید از این مرکز گفت: نباید به موضوع آسیب‌های اجتماعی نگاه جزیره‌ای داشت چرا که باید فعالیت‌ها وحمایت از افراد آسیب دیده استمرار داشته باشد.
وی افزود: مشکل اعتیاد مشکل پزشکی نیست که بشود تنها به درمان با متادون اکتفا کرد بلکه اعتیاد در همه ابعاد روحی و جسمی فرد را دچار مشکل می‌کند.به گفته محسنی، برای رفع مشکل اعتیاد حمایت‌های دولت به تنهایی جواب نمی‌دهد و باید سمن‌ها و نهادهای مدنی نیز پای کار آیند چرا که این‌گونه فعالیت‌ها شب و روز نمی‌شناسد.
وی با اشاره با اینکه می‌توان با سوق دادن پایان نامه‌ها به سمت موضوع آسیب‌های اجتماعی انواع آسیب‌ها را شناسایی و آسیب شناسی کرد تصریح کرد:مشکل آسیب‌های اجتماعی با بگیر و ببند رفع نمی‌شود از این رو باید از یک رویکرد تلفیقی و نرم‌افزاری استفاده شود.
رئیس سازمان بهزیستی کشوربا بیان اینکه ریل‌گذاری در برنامه‌ها مهم است تأکید کرد: معتقدیم که حتی در پذیرش کودکان خیابانی نباید متوسل به زور شد و باید از ظرفیت نهادهای مردمی استفاده کرد.
همچنین در این بازدید با واگذاری یک ساختمان در مرکز 22 بهمن بهزیستی تهران برای نگهداری جوانان و نوجوانان پسر ویژه گروه سنی 11 تا 17 سال از سوی سازمان بهزیستی موافقت شد.واحد پژوهش این مرکز نیز که توسط فرد بهبود یافته راه‌اندازی شده است در بازدید رئیس سازمان بهزیستی کشورافتتاح شد.

ص  1

اول دفتر

تأثیر راهبردی ایران در تحولات سوریه

حسن لاسجردی
کارشناس مسائل بین‌الملل

 بعد از مدت‌ها اختلاف نظر بین بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی حامی و مخالف «بشار اسد»، رئیس جمهوری سوریه و ادامه یافتن روند منجر به فجایع انسانی، تخریب زیرساخت‌های حیاتی سوریه و رویدادهای ناگواری همچون تخریب نمادهای تاریخی و فرهنگی این کشور از سوی تروریست‌های داعش نگاه‌های جهانی همچنان پیدا شدن یک راه حل و آغاز یک فرآیند سیاسی را انتظار می‌کشید و این در حالی بود که چندین دور مذاکرات موسوم به «صلح سوریه» در ژنو، وین و جاهای دیگر به نتیجه عینی و ملموس منتهی نشده بود. در چنین شرایطی اقدامات ماه‌های اخیر و پیروزی‌های بدست آمده از سوی جریان حامی بشار یعنی روسیه، ایران و جریان مقاومت و سیطره‌ای که بر برخی مناطق جغرافیایی و مرزها داشت سبب شد این جریان مدیریت فرآیند حرکت به سمت روند سیاسی حل بحران را بدست گیرد.
مذاکره سه جانبه میان ایران، روسیه و ترکیه به عنوان سه کشور مؤثر در تحولات سوریه که هم نزدیکی جغرافیایی به مرکز بحران دارند و نقش آفرین اصلی مقابله با آن هستند در حالی مطرح شد که تحولات انتخاباتی و جابه‌جایی قدرت در کشور امریکا تا حدود زیادی انسجام جریان رقیب و مخالفان اسد را تحت تأثیر قرار داد.
ایران و روسیه با توجه به نقش همسایگی و نیز حضور مستقیم نظامی ترکیه در سوریه و علاقه‌مندی دولتمردان آنکارا به ایفای نقش در بحران سوریه به این نتیجه رسیدند که همراهی ترک‌ها در این فرآیند یکی از عوامل تسهیل حرکت به سمت راه حل سیاسی خواهد بود. در مقابل به نظر می‌رسد که ترکیه نیز قدم پیش گذاشت و ترجیح داد به جای ادامه روند قبلی خود که بر محور کار با کشورهای عربی و ائتلاف بین‌المللی به رهبری امریکا در جریان بود به سمت ایران و روسیه میل کند. اتفاقی که تا حدود زیادی بر معادلات منطقه‌ای و معادلات حاکم بر تحولات سوریه تأثیر گذاشت.
حاصل نشست سه جانبه مسکو خود را در آغاز فرآیند سیاسی، آتش بس بین نیروهای دولت سوریه و گروه‌های معارض غیر تروریستی، جابه‌جایی مردم و گروه‌های تروریستی از دو روستای الفویه و کپریا و توافق برای رساندن کمک‌های انسانی نشان داد.
در حال حاضر آنچه مهم است تلاش برای آوردن گروه‌های معارض سیاسی به پای میز مذاکرات آتی قزاقستان است. به نظر می‌رسد در روزهای آینده با بکارگیری برخی نیروهای دیگر مثل نیروهای سازمان ملل و برخی کشورهای منطقه موضوع مهم تداوم آتش بس و رساندن کمک‌های انسانی به آرام شدن بیشتر فضا و کمک به آغاز فرآیند سیاسی بینجامد. نکته مهم دیگری که از قبال مذاکرات اخیر سه کشور حاصل آمده است، توافق و اجماع بر سر تفکیک معارضان از گروه‌های تروریستی است؛ بحثی که در مذاکرات ژنو و وین محل اختلاف کشورهای شرکت کننده بود. چه در حالی که ایالات متحده و جریان با محوریت غرب معتقد بودند که همه معارضین باید در مذاکرات شرکت کنند؛ جریان مقابل و نیز دولت قانونی سوریه بر این عقیده بود که نمی‌توان با گروه‌های تروریستی که دستشان به خون مردم سوریه آلوده است بر سر میز مذاکره نشست. در نهایت فرآیند طولانی مذاکرات به این نتیجه منجر شد که همه گروه‌ها غیر از جبهه النصره و داعش که گروه‌های شناخته شده تروریستی بودند در مذاکرات شرکت کنند. توافقی در مذاکرات سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه نیز مورد تأکید قرار گرفت و به نظر می‌رسد برخی کشورهای حامی گروه‌های تروریستی نیز ناچار به انعطاف در برابر این اجماع هستند که این خود به عنوان تسهیل کننده مذاکرات عمل خواهد کرد.
در این میان در شرایطی که دو ضلع از این مثلث یعنی روسیه و ترکیه مسئولیت اجرا و ضمانت آتش بس را بر عهده گرفته اند، سفر روز گذشته مقامات کشور سوریه به تهران را باید از منظر تأثیر راهبردی ایران در تحولات سوریه و نقش آفرینی غیر قابل چشم‌پوشی آن در فرآیند مذاکرات سیاسی ارزیابی کرد.
روابط راهبردی ایران و سوریه ایجاب می‌کند که برای دولت سوریه آگاه شدن از اینکه ما و بقیه بازیگران چه شرایطی و چه نکاتی را در روزهای آینده خواهیم داشت اهمیت پیدا کند. دولت قانونی سوریه به عنوان بازیگر اصلی این مذاکرات به حتم شرایط، راهکارها و تعهدات خاص خود را دارد. هم شنیدن و دانستن پیچیدگی‌ها و قرارهای نشست سه جانبه گذشته و آینده و هم اعلام رویکردها و نقطه نظرات دولت سوریه برای آینده تحولات از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا سبب می‌‌شود بازیگران بتوانند بر اساس واقعیت‌های موجود در تحولات داخلی سوریه اقدام عملی و عینی را تحقق بخشند.
 

///////////////////////////////////////

ص 2

دیدار رئیس نهاد امنیت ملی و وزیر خارجه سوریه با مقامات ایران
روحانی: از برقراری آتش‌بس در سوریه استقبال می‌کنیم

دو مقام بلندپایه دولت سوریه دو روز پس از توافق آتش‌بس میان دولت سوریه و گروه‌های مخالف سوری و اعلام نظارت روسیه و ترکیه بر اجرای این آتش‌بس به ایران سفر کردند. «ولید المعلم» وزیر امور خارجه و «علی مملوک» رئیس نهاد امنیت ملی دو مقامی بودند که در سفر به تهران با همتایان ایرانی خود و مقامات عالی کشورمان دیدار و رایزنی کردند. رئیس‌ جمهوری روز گذشته در دیدار با «ولید معلم» وزیر امور خارجه سوریه، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از برقراری آتش‌بس در سوریه استقبال می‌کند، تأکید کرد: «باید مراقب بود تا در دوران آتش‌بس فرصتی برای تقویت تروریست‌ها به وجود نیاید.»
حسن روحانی با تبریک موفقیت‌ها و پیروزی‌های دولت، ‌ارتش و مردم مقاوم سوریه در مبارزه با تروریسم بویژه در حلب،‌ گفت: «پیروزی حلب این پیام را برای تروریست‌ها به همراه داشت که در راه غلطی که با جنایت و خونریزی انتخاب کرده‌اند، هرگز موفق نخواهند بود.»
رئیس‌ جمهوری با بیان اینکه امروز پس از پیروزی حلب شرایط خوبی برای انجام اقدامات میدانی علیه تروریست‌ها و فعالیت‌های سیاسی برای بازگرداندن ثبات و امنیت به سوریه فراهم شده است، اظهار امیدواری کرد اقدامات آتی برای حل بحران سوریه و مذاکرات صلح، منجر به حاکمیت دمشق بر کل سوریه، ایجاد امنیت برای مردم سوریه و حفظ تمامیت ارضی این کشور شود.
روحانی با تأکید بر ادامه یافتن حمایت جمهوری اسلامی ایران از ملت سوریه افزود: «محور مذاکرات صلح باید حاکمیت دمشق بر سوریه و بازگرداندن ثبات و امنیت پایدار به این کشور باشد و ایران، روسیه و سوریه با اتحاد و هماهنگی در اقدامات و برنامه‌ریزی‌های آینده می‌توانند در این راستا موفق باشند.» رئیس جمهوری همچنین اظهار امیدواری کرد دستاورد اجلاس آتی در آستانه قزاقستان، رسیدن به راه‌حلی برای برقراری صلح پایدار در سوریه باشد.
«ولید معلم»، وزیر امور خارجه سوریه نیز در این دیدار ضمن ابلاغ قدردانی و درودهای «بشار اسد» رئیس‌ جمهوری این کشور به دولت و ملت ایران، گفت: هیچ شکی نداریم که حمایت‌های همه‌جانبه جمهوری اسلامی ایران تأثیر بسزایی در تقویت روحیه مقاومت ملت سوریه در برابر تروریست‌ها داشته و خواهد داشت. وزیر امور خارجه سوریه با قدردانی از تلاش‌ها و حمایت‌های ایران و روسیه از دولت و ملت سوریه در مسیر مبارزه با تروریسم، بر ضرورت هماهنگی و همکاری بیشتر 3 کشور در این راستا تأکید کرد.  
دیدار معلم با ظریف
روز گذشته وزرای امور خارجه ایران و سوریه در سه دور مذاکره که دور سوم آن به صورت خصوصی برگزار شد؛ در ارتباط با آخرین تحولات سوریه از جمله آتش‌بس پایدار، کمک‌های انسانی، مبارزه با گروه‌های تروریستی، ابتکارات سیاسی مطرح شده برای گفت‌وگو و صلح در این کشور به تفصیل گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
براساس توافقی که روز پنجشنبه از سوی مقامات ترکیه و روسیه اعلام شد و از سوی مقامات دیپلماتیک ایران مورد حمایت قرار گرفت، از بامداد روز جمعه آتش‌بس موقتی میان دولت سوریه و نیروهای منتسب به آن از جمله واحدهای نظامی روسیه اعزامی به سوریه از یک سو و گروه‌های مخالف دولت سوریه از طرف دیگر برقرار شد. آتش‌بسی که شامل گروه‌های تروریستی از جمله جبهه النصره و بویژه داعش نیست و برخی رسانه‌های خبری از نقض چندین باره آن خبر داده‌اند.
شمخانی: سوریه در جنگ جهانی تروریسم علیه این کشور پیروز شده است
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه سوریه به همراه مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری سوریه  همچنین در سفر به تهران با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به عنوان هماهنگ کننده اقدامات سیاسی، دفاعی و امنیتی ایران با سوریه و روسیه دیدار و گفت‌وگو کردند. بررسی آخرین تحولات امنیتی و میدانی در فرآیند همکاری مشترک دو کشور در مبارزه با تروریسم تکفیری، تبادل نظر پیرامون اقدامات و ابتکارات سیاسی مشترک برای حفظ آتش‌بس در سوریه و ایجاد زمینه برای آغاز گفت‌وگوهای سوری-سوری و نیز اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از بازسازی توان عملیاتی و روحی گروه‌های تروریستی پس از شکست در حلب محورهای مطرح این دیدار بود. دبیر شورای عالی امنیت ملی در این دیدار با یادآوری تلاش‌های گسترده و فداکاری مردم، دولت و ارتش سوریه در طی سال‌های مبارزه با فتنه تروریسم در این کشور تأکید کرد: «سوریه در جنگ جهانی تروریسم علیه این کشور پیروز شده است.» هماهنگ‌کننده اقدامات سیاسی، امنیتی و دفاعی ایران با سوریه و روسیه بازگشت گروه‌های مسلح به میز مذاکره و پذیرش شروط آتش بس دولت را حاصل دستاوردها و پیروزی‌های میدانی بویژه آزادسازی شهر راهبردی حلب دانست و افزود: «با توجه به سوابق بدعهدی و نقض آتش بس در گذشته از سوی این گروه‌ها تنها ضمانت پایبندی مسلحین به توافق‌ها، حفظ اقتدار نظامی و تسلط بر تحرکات و فعالیت‌های آنان است.» شمخانی آزادی حلب را نقطه عطفی در تحولات سیاسی- نظامی سوریه و معادلات قدرت در منطقه ذکر کرد و یادآور شد: «جنگ با تروریست‌های داعش و جبهه النصره در سوریه ادامه خواهد داشت و گروه‌های مسلحی که از جبهه تروریسم پیروی نمی‌کنند باید از فرصت آتش بس استفاده کرده و به میز مذاکره با دولت قانونی سوریه بازگردند.»
وی با بیان تأثیرگذاری راهبردی پیروزی حلب بر شکست تروریست‌های جبهه النصره و جبهه حامی آنها گفت: «اگر طرف‌های مقابل به پشتیبانی‌های مالی، فنی و تسلیحاتی از عناصر تروریستی خاتمه دهند، طی زمان کوتاهی آرامش به منطقه و به تبع آن کشورهای اروپایی نیز بازخواهد گشت و به جای سیل آوارگان، خشونت و تخریب میراث جهانی شاهد استقرار امنیت و دستیابی به آرمان محو کامل تروریسم خواهیم بود.»
سرلشکر علی مملوک مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری سوریه و ولید المعلم وزیر امور خارجه این کشور نیز در این دیدار طی سخنان جداگانه‌ای با ارائه گزارشی از تحولات میدانی و سیاسی اخیر و فرآیند توافق آتش بس با معارضان مسلح تأکید کردند: مبارزه بی‌امان با عناصر داعشی و جبهه النصره و گروه‌های مرتبط با آنان در کنار پیگیری مسیرهای سیاسی ادامه خواهد یافت و دولت و ملت قهرمان سوریه، اجازه تجزیه و تداوم حضور تروریست‌ها در این کشور یا اشغال نظامی خارجی را نخواهند داد. به دنبال نشست سه‌جانبه محمدجواد ظریف، سرگئی لاوروف و مولود چاووش اوغلو در مسکو سه طرف بیانیه ای را منتشر کردند که بر اساس آن نشست دولت و معارضان سوری طی هفته‌ آینده در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار خواهد شد.



 

در مراسم چهلم آیت‌الله موسوی اردبیلی مطرح شد
تازه ترین روایت هاشمی از انتخاب مقام معظم رهبری آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی در مراسم چهلمین روز  درگذشت آیت‌الله موسوی اردبیلی ضمن تجلیل از اقدامات وی در طول انقلاب به ذکر خاطراتی از انتخاب مقام معظم رهبری پس از رحلت امام خمینی(ره) پرداخت. وی همچنین از «کم‌لطفی»‌ها به آیت‌الله موسوی اردبیلی انتقاد کرد و خواستار احیای روش و منش او در قوه قضائیه شد. به گزارش جماران، وی که شامگاه جمعه در حسینیه جماران سخن می‌گفت، با اشاره به اینکه آیت‌الله موسوی اردبیلی بعد از پیروزی انقلاب نیز در همه صحنه‌ها حضور جدی مؤثر داشتند، یادآور شد: کار قانون اساسی خیلی مهم بود؛ البته حقوقدانان متنی آماده کرده بودند و شورای انقلاب با دقت آن را بررسی کرد و آنچنان اصلاح شد که مراجع هیچ اشکالی نگرفتند و آن را تأیید کردند.  آیت‌الله موسوی اردبیلی آنجا هم نقش مهمی داشت. حقیقتاً قانون خوبی است اما بعد از مدتی همه قانون‌های اساسی دنیا تغییر می‌کند و ما هم باید این کار را بکنیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: در آن مقطع آیت‌الله موسوی اردبیلی کیمیایی در میان ما بود و اخلاق و صبوری شخصیت ممتازی از ایشان ساخته بود. تندروهایی در آن دوره داشتیم، اما آیت‌الله بهشتی و ایشان کاملاً کنترل کردند و به قوه قضائیه نقش دادند. وی تأکید کرد: حق این بود که در این شرایط، صدا و سیما برنامه جامعی برای ایشان می‌گذاشت و گوشه‌ای از زندگی ایشان را نشان می‌داد. در زمان حیات‌شان نیز کم لطفی‌هایی به ایشان شد؛ بعد از امام باید در تهران می‌ماند و کار خود در قضا را کامل می‌کرد اما به قم رفتند و ما از رفتن ایشان ضرر کردیم. وی ادامه داد: ایشان ستونی برای حفظ انقلاب در حوزه بود. ولی از آن به بعد تندروی‌هایی دیدیم که به ایشان ستم کردند؛ ولی ایشان با نصایح، نوشته‌ها و کارهایی که داشتند، در همه مقاطع نقش خود را ایفا می‌کرد. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: سنت ایشان در قضاوت را باید ادامه می‌دادیم. بنا بود ما اسلامی قضاوت کنیم؛ امروز این طور نیست و باید روزی باز کسی مثل آیت‌الله موسوی اردبیلی با همان روحیات این روش را احیا کند.
 سید حسن خمینی می‌تواند راه امام را ادامه دهد
آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «ما همه در مقابل امام خیلی کوچک بودیم»، ادامه داد: هنوز اسم امام و رفتار ایشان سرمایه اصلی انقلاب است و دشمنان این را فهمیده‌اند که تا امام در بین مردم وجود داشته باشد، نمی‌توانند آسیبی برسانند به همین دلیل به فکر ترور شخصیت ایشان افتاده‌اند و اخیراً بهانه‌ای به دست آنها داده شد و کارهایی کردند. ما باید حواس‌مان باشد شخصیت‌هایی مثل حاج حسن آقا و برادران عالم‌شان که  از اساتید خوب حوزه هستند و می‌توانند راه امام را ادامه دهند، سرمایه اصلی انقلاب است.
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: ما خیلی نیاز داریم آثار و بیت امام را بین خودمان عزیز داشته باشیم. ما هنوز به شخصیت و بیت امام خیلی نیاز داریم؛ چون کل امت اسلامی در خطر است و این همه تبلیغ می‌کنند که مسلمانان را مانند داعش و افکار افراطی- که ما هم در کشور داریم-معرفی کنند. اینها فکر می‌کردند که می‌توانند؛ خوشبختانه رهبر معظم انقلاب اسلامی توانستند این راه را ادامه دهند.
 روایت نحوه انتخاب رهبر معظم انقلاب اسلامی
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: ما سال‌ها کار کردیم که احتیاطات امام به آیت‌الله منتظری مراجعه شود و ایشان مرجع باشند. علت هم این بود که آن موقع در قانون اساسی رهبر باید مرجع می بود. وقتی که امام تصمیم گرفتند ایشان در این مقام نباشد ما یک شب، شام خدمت امام رسیدیم و گفتیم که ما این همه آمادگی پیدا کردیم که یک روز اگر خدای ناکرده شما نباشید، مرجع داشته باشیم و دست ما خالی نباشد. امام گفت شما دارید. وقتی ما پرسیدیم چه کسی است؟ ما که همه را می‌شناسیم؛ ایشان نگاه کرد و گفت همین آقای خامنه‌ای.  آیت‌الله‌ هاشمی ادامه داد: همین جمله ایشان باعث شد که ما توانستیم در مجلس خبرگان رهبر انتخاب کنیم. آقایانی که از قم آمده بودند 14 نفر بودند و همه آیت‌الله گلپایگانی را امضا کردند. ما با آیت‌الله گلپایگانی مخالفتی نداشتیم، چون ما شاگرد و مرید ایشان بودیم؛ ولی ایشان برای انقلاب، مبارزه و مدیریت کشور کار نکرده بودند و فقط جایگاه حوزوی داشتند و خبرگان به ایشان رأی نداد.  وی یادآور شد: البته قبل از آن قانون اساسی «شورا» گفته بود، اما یک بار در حرف‌های امام بود که «اگر فرد به جای شورا باشد، بهتر است» و بعد هم گفتند «مرجعیت لزومی ندارد و اجتهاد مطلق لزوم دارد.» اینها در آقای خامنه‌ای بود؛ البته افراد دیگری هم داشتند و منحصر به ایشان نبود. وقتی که آیت‌الله گلپایگانی رأی نیاوردند، به سراغ آقای خامنه‌ای رفتیم و ایشان رأی بسیار خوبی آورد. عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: وقتی به فرد رسیدیم، آقای خامنه‌ای از «شورا» دفاع کرد؛ چون در قانون اساسی «شورا» بود و ما باید قانون اساسی را دنبال می‌کردیم. گروهی هم تعیین شده بودند و اسم آیت‌الله موسوی اردبیلی، آیت‌الله مشکینی و آقای خامنه‌ای در آن گروه بود. همان شبی که امام فوت کرده بود، همه جمع شدیم و طبق قانون اساسی این سه نفر را به عنوان شورای رهبری انتخاب کردیم. لذا در مجلس خبرگان اول آقای خامنه‌ای یک سخنرانی خیلی خوبی کردند که باید «شورا» باشد ولی رأی نیاورد و 35 رأی شورا و 45 رأی فرد آورد. وی گفت: به محض اینکه آقای خامنه‌ای را معرفی کردیم، ایشان بدون اینکه وقت بگیرد، پشت تریبون آمد و گفت من فرد را قبول ندارم. شما چطور من را انتخاب می‌کنید؟ من گفتم حالا قانون شده که فرد باشد و امام هم که اجازه داده بودند و الآن فرد است؛ شما نباشید، شخص دیگری است. ایشان دیگر حرفی نزد و روی صندلی نشست و من سکوت ایشان را به علامت رضا تلقی کردم و رأی گرفتیم.  آیت‌الله ‌هاشمی تأکید کرد: واقعاً امام کمک کردند؛ اظهارات ایشان بود که ما از یک مرحله سخت گذشتیم و اینجا هم نقش آیت‌الله موسوی اردبیلی خیلی مهم است. چون ایشان هم عضو خبرگان و هم جزو آن گروه سه نفره بود و به آقای خامنه‌ای رأی دادند؛ الحمدلله انقلاب ادامه دارد و امیدواریم شیاطین داخلی و خارجی نتوانند این انقلاب را زخمی کنند؛ شما هم باید سرباز انقلاب و مواظب باشید.
 

نیم نگاه

مجید انصاری: جامعه ما نیازمند شناخت بیشتر از امام و یاران امام است
معاون حقوقی رئیس جمهوری با تأکید بر روحیه اعتدال آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی گفت: خاطرات فراوانی از دلسوزی‌ها و بینش درست ایشان در فضای ملتهبی داریم که بعضی انقلابیون را به کارهای تند وا می‌داشت. مجید انصاری در مراسم چهلمین روز درگذشت آیت‌الله موسوی اردبیلی گفت: ایشان در قوه قضائیه کارهای بزرگی کردند؛ اگر قوه قضائیه چیزی از ساختار و مبانی حقوقی دارد، بخش عمده آن رهین زحمات این مرد بزرگ و مردان بزرگ دیگری همچون شهیدان آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله قدوسی و تعداد دیگری از شهدای قوه قضائیه و رجال برجسته آن دوران بوده است. معاون حقوقی رئیس جمهوری یادآور شد: در دوران تأسیس وقتی که انگشت شمار افرادی را برای تشکیل شورای انقلاب مأمور می‌شدند، آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی جزو حلقه اولیه است و این نشان می‌دهد که امام چه مقدار به بینش درست و فکر مستقیم، روحیه اعتدال و دانش متعهدانه آیت‌الله اردبیلی باور داشتند. انصاری افزود: امروز فکر می‌کنم قوه قضائیه کارآمد، عدالت بنیان، شجاع و انتقادپذیر از لوازم قهری نظام کارآمد جمهوری اسلامی ایران است که مسئولین عالیقدر قوه قضائیه باید مسیر این بزرگان و اندوخته‌های تجربی و علمی آنان را مدنظر قرار دهند که البته اهتمام دارند و باید اهتمام مضاعف شود. انصاری با بیان اینکه «انقلابی گری در حوزه، بدون احترام به انقلابیون میسر نمی‌شود.» ادامه داد: وجود انقلابیون تکرار شدنی نیست و باید حوزه علمیه، قدر بداند. خدا می‌داند در آینده همچنان که حسرت می‌خوریم چرا با امیرکبیر و شهید اول چنین شد، فرزندان ما آنگاه که این غبار کینه و بدعهدی فرو می‌نشیند، حسرت خواهند خورد که چرا این مردان بزرگ آن گونه که باید تجلیل نشدند؟ صدا و سیمای عزیز آیا سهم و حق آیت‌الله موسوی اردبیلی همین مقدار بود که شما انجام دادید؟ وی تأکید کرد: جامعه ما نیاز دارد ایشان، ‌هاشمی‌ها و بهشتی‌ها را بشناسد.
 

تأکید مطهری بر ضرورت بازنگری در فیلترینگ فضای مجازی
شنود دفترم در دولت قبل، کار وزارت اطلاعات بود

روز گذشته نایب رئیس دوم مجلس بعد از مدت‌ها درباره کار گذاشتن دستگاه شنود در دفترش در دولت دهم لب به سخن گشود. علی مطهری در جمع خبرنگاران گفت: «طبق اعلام وزارت اطلاعات در دولت قبل از دفتر من شنود می‌شد که با عاملان این موضوع نیز برخورد شده و از مجموعه وزارت اطلاعات اخراج شدند.» او البته در این باره اطلاعات بیشتری نداد. مطهری توضیح داد: «پرونده‌های شیراز، مشهد و شنود از دفتر شخصی من براساس قوانین و چارچوب‌های مشخص در حال رسیدگی است و ما منتظر گزارش کمیسیون شوراها در مورد حادثه مشهد نیز هستیم و مسببین حادثه شیراز نیز مشخص شدند که باید با آنها برخورد شود.» وی در پاسخ به سؤالی در مورد احتمال کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو گفت: «من فعلاً درخصوص انتخابات ریاست جمهوری صحبتی نمی‌کنم.» نایب رئیس دوم مجلس همزمان در مصاحبه‌ای با خبرگزاری «خانه ملت» به نقد فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و قانون مبارزه با ماهواره پرداخت و از لزوم بازنگری در این مسائل سخن گفت. مطهری با اشاره به اینکه فیلتر توئیتر و فیس‌بوک پس از ناآرامی‌های سال ۸۸ اتفاق افتاد، گفت: «چنین تصمیمی برای همان دوره است و دیگر مشکلی بابت استفاده از این شبکه‌ها وجود ندارد.» وی تأکید کرد: «این فیلتر می‌تواند برای همه مردم برداشته شود. کارگروه تعیین مصادیق جرایم رایانه‌ای متولی این کار است و باید بررسی مجددی در این موضوع داشته باشد.» نایب رئیس مجلس درباره سخنان معاون قضایی دادستان کل کشور مبنی بر اینکه توئیتر به هیچ وجه رفع فیلتر نمی‌شود، گفت: «مرجع رسیدگی به این موضوع همان کارگروه است و اگر اینها رفع ممنوعیت کنند، قوه قضائیه نمی‌تواند مانع شود.» عضو کمیسون فرهنگی مجلس همچنین تصریح کرد: «احکامی نظیر این فیلتر کردن‌ها یا قوانینی مانند قانون ممنوعیت ماهواره باید مجدداً بررسی شود زیرا فلسفه صدور این احکام یا وضع این قوانین شرایط خاص بوده و اکنون که آن شرایط از بین رفته، باید بازنگری شود.» وی بیان کرد: «اینکه بخواهیم همه رسانه‌ها را ممنوع کنیم و مردم فقط از یک کانال و رسانه اطلاعات دریافت کنند، همان روش حکومت‌های کمونیستی است که مردم فقط از یک رادیوی تک موج اطلاعات دریافت می‌کردند و دیدیم که نتوانستند آن ساختار را حفظ کنند.» نایب رئیس مجلس گفت: «ما باید رشد اجتماعی و سیاسی مردم را بالا ببریم به طوری که با وجود رسانه‌های مختلف، مردم قدرت تشخیص حق از باطل را داشته باشند و فریب دشمنان انقلاب اسلامی را نخورند، یا با وجود آزادی ماهواره، به دلیل خطراتش از آن استفاده نکنند.»