ریحانه  یاسینی


موهای قهوه‌ای روشن، قوز روی بینی، صورت بورو رنگ پریده، قامت مردی جوان را نقش زده است که با چشم‌های همیشه بی‌حال می‌گوید در 41 سالگی، 22 میلیارد دلار پول نقد در حسابش دارد. یک سالی است که لباس‌های سر تا پا آبی و راه راه، به خونسرد جلوه دادن چهره او دامن زده و تصاویر جلسات دادگاه،  او را حتی زمانی که اشک می‌ریخت، به یکی از پربازدیدترین تصاویر سایت‌های خبری تبدیل کرده است. بابک زنجانی در همین قامت طی سال‌های اخیر به بزرگترین نماد اختلاس و فساد تبدیل شد. بر اساس محاسبات محسن صفایی فراهانی، اقتصاددان، جوانی در قامت بابک زنجانی در صورتی که ماهانه یک میلیارد تومان از درآمدهای خود را پس‌انداز کند، پس از 800 سال به جایگاه کنونی او می‌رسد. در روزهایی که او در گوشه زندان به سر می‌برد ومسأله اعدامش
به مناقشات بر سر فساد دامن زده، عنوان مردی دیگر نیز در گوشه‌ای از زندان‌های غربی جهان خبرساز بوده است.چهره او با ریش وموهای بلند مشکی، در نقطه مقابل زنجانی قرار دارد و حالا در زندان امریکا، دوره درمان افسردگی را سپری می‌کند. نام این جوان 33 ساله در اوج چالش‌های تحریم ایران بلند شد. او متهم به پولشویی و انتقال 87 میلیارد یورو پول طی سه سال از ایران به ترکیه شد و قاچاق طلا در همین مسیر و ارتشا از دیگر اتهاماتش بود. رضا البته فرزند کوچک خانواده نام آشنای ضراب‌ها در تجارت است که در زمان دستگیری، با مقام های دولتی آشنایی نزدیکی داشت. سه سال پیش، یکی از هفته نامه‌های اقتصادی نوشته بود:«برخی اخبار تأیید نشده رابطه دولت قبل را با ضراب‌ها به یکی از جنجالی‌ترین چهره‌های دولت سابق  نسبت می‌دهند. این اخبار حکایت از آن داشت که این چهره سیاسی و چند تن از همراهان پیش از انتخابات ریاست جمهوری 84، راهی تبریز شده اند و در چند سوئیت هتل ایل گلی تبریز که توسط ضراب رزرو شده بود، مستقر شدند.»
 اگرچه سرنوشت رضا ضراب و بابک زنجانی هنوز به ایستگاه‌های انتهایی خود نرسیده است، اما نامی دیگر از همتایان آنها با همین صفت فساد، پیچ آخر سرنوشتش را نیز با حلقه طناب دار، پشت سر گذاشته است. مه آفرید خسروی، نام دیگری بود که طی بازه زمانی 88 تا 92 سر و صدای عجیبی در محافل سیاسی و اقتصادی به راه انداخت. سری نیمه طاس و پوششی سر تا پا طوسی، آخرین تصاویری است که او را در قامت متهم نشان می‌دهد. عبارت اختلاس سه هزار میلیاردی با حضور او بر سر زبان‌ها افتاد و حتی اعدامش نیز این عبارت را به مرگ و فراموشی نرساند. در کنار دانه درشت‌های اخبار فساد، نام «پدیده شاندیز» هنوز سر و صدایش نخوابیده است و سهامداران مالباخته هنوز از تب و تاب نیفتاده‌اند. همه این اسم‌ها و عناوین که طی 8 سال فعالیت دولت‌های نهم و دهم به شهرتی فاسد رسیدند، کار اقتصاد ایران را به جایی کشاندند که به قعر رتبه ‌بندی‌های جهانی نزدیک شد. اقتصادی که 10 سال پیش از نظر وضعیت فساد اداری و اقتصادی در رتبه 84 جهان قرار داشت و در انتهای کار نخستین دوره احمدی‌نژاد به 84 پله پایین تر سقوط کرد.
 تخریب، تاوان مبارزه با فساد
این روزها تخریب دولت مد شده است. مخالفان هیچ گونه بهبود و پیشرفتی را برنمی‌تابند. از تردید در آمارهای رسمی تا ادعای عملکرد ضعیف اقتصادی. این تخریب‌ها در حالی مطرح می‌شود که به اذعان مراجع اقتصادی بین‌المللی و همچنین برآوردهای اقتصاددانان و کارشناسان، در دوره سه و نیم ساله اخیر، اقتصاد ایران به ریل واقعی و مناسب خود بازگشته و شرایط برای جهش و اعتلای اقتصاد فراهم شده است. سازمان شفافیت بین‌المللی هم از بهبود رتبه ایران در مبارزه با فساد سخن می‌گوید. بهبود 38 پله‌ای که رتبه ایران را از 168 به 130 رسانده است. شاید به جرأت بتوان گفت که بخش عمده‌ای از تخریب‌های کنونی علیه حسن روحانی و کابینه‌اش تلافی مبارزه با فسادی است که در دولت یازدهم آغاز شده است. رئیس جمهوری از همان اوایل شروع به کار با پیگیری مطالبات عمومی و منافع ملی برای مبارزه با فسادگران در نخستین روزهای کاری پرونده‌های متعددی را در حوزه‌های بانکی و پولی و همچنین پرونده‌های تعدی به اموال بیت المال به قوه قضائیه ارسال کرد که مهم‌ترین آنها فساد 10 هزار میلیارد تومانی بابک زنجانی بود. پرونده دکل گمشده نفتی، برداشت غیر قانونی 16 میلیارد تومانی در روزهای آخر دولت قبل و ده‌ها مورد دیگر که توسط دولت به قوه قضائیه ارسال شده بود، در این زمره محسوب می‌شود. با این حال مبارزه با فساد، پیشرفت اقتصادی و تورم تک رقمی، رشد مثبت 7 اقتصادی، رفع تحریم‌ها با حصول برجام، احیای سرمایه‌گذاری خارجی که همه کارنامه قابل قبول عملکرد دولت را نشان می‌دهند با تخریب گسترده مخالفان روبه‌رو شده است. روحانی تاوان مبارزه با فساد را می‌دهد. تاوان بهبود اقتصادی سه سال و نیم اخیر.
سیر فساد در ایران
چگونه  سپری شده است؟
سازمان شفافیت بین‌المللی هر سال گزارشی را در خصوص وضعیت فساد در جهان منتشر می‌کند و به رتبه‌بندی کشورها می‌پردازد. بر اساس اعداد این گزارش می‌توان تصویری واضح از روند فساد در ایران به دست آورد. در سال ۸۴ و در انتهای کار دولت اصلاحات، ایران در جایگاه ۸۸جهان قرار داشته اما ۴ سال بعد، رتبه فساد ایران به ۱۶۸ رسیده است. البته به سفارش فرهنگستان علوم، مطالعه‌ای در زمینه فساد با سرپرستی فرامرز رفیع‌پور صورت گرفت که نشان می‌داد آمارهای سازمان شفافیت بین‌الملل، به‌نوعی سهل‌گیرانه و خوشبینانه بوده‌ است چراکه میزان فساد اداری در ایران، بسیار بیش از آن چیزی است که این سازمان منتشر کرده است. فرشاد مؤمنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی سال گذشته در روز جهانی مبارزه با فساد در اتاق تهران چنین روایتی از وضعیت فساد ارائه داد:«بررسی‌های آماری نشان می‌دهد ایران از ٧٧ درصد کشورهای جهان فاسدتر است یا به عبارتی دیگر تنها
٣٣ درصد کشورهای جهان اوضاع بدتری از ایران دارند. در راه مبارزه با فساد پوشش‌ها کافی نبوده است.» مؤمنی
بر اساس مطالعاتش گفت:«مطالعات نشان می‌‌دهد متغیرهای متفاوتی در مبارزه با فساد نقش تعیین ‌کننده‌ای دارند که نمونه آن شفافیت است. کانون‌ اصلی رانت و فساد، غیرشفاف‌ بودن امور است و همین الان  در هیچ سند دولتی‌ای در مورد درآمدهای ارزی نفت اطلاعاتی نمی‌‌توان کسب کرد.» امسال نیز به مناسبت روز جهانی مبارزه با فساد، چهره جدی ناطق نوری در صفحه نخست بیشتر روزنامه‌های کشور قرار گرفت: «هنگامی که گزارش‌های بین‌المللی درباره رتبه ایران در شاخص‌های اقتصادی و کسب و کار به دستم می‌رسد، احساس حقارت می‌کنم و از اینکه کشور ما از لحاظ شاخص فساد در رتبه‌های پایین قرار دارد، تأسف می‌خورم. باید آسیب شناسی شود که چطور یک نفر توانسته است با کمترین میزان وثیقه، وام 350 میلیارد تومانی از نظام بانکی کشور دریافت کند.»
معوقات بانکی و تشدید
وضعیت فساد
مسأله دریافت وام‌های بانکی و معوقات، احتمالاً یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی بوده است که وضعیت فساد را در ایران بحرانی کرد. حمید تهران فر، معاون نظارتی بانک مرکزی دو سال پیش گفته بود ۱۵ درصد از
کل مطالبات معوق بانکی در دست ۱۰نفر است، رقمی که حدود 14 هزار میلیارد تومان می‌شود. در نقشه جهانی فساد، تصویر تمام همسایه‌های ایران سرخ است که نهایت فساد را در جهان بازنمایی می‌کند. عراق رتبه ۱۶۱، افغانستان رتبه ۱۶۶و ترکمنستان رتبه ۱۵۴ را در جهان دارند. درباره ایران نیز هم به صورت شهودی اسم‌هایی که در دوره زمانی 88 تا 92 مطرح شدند، سیر فساد را توضیح می‌دهند و هم آمار داخلی و خارجی، راوی وضعیتی آشکار است. طی سه سال گذشته بجز اخبار دادگاه متهمان بزرگ مالی و نفتی، تنها مسأله فیش‌های حقوقی ایجاد شده  و رتبه ایران نیز به 130 برگشته است.

 

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور در دیدار با نماینده ولی فقیه در استان خوزستان و امام جمعه شهر اهواز گفت: سلامت اداری اصل نخست نظام مالیاتی و پیش شرط اعتمادآفرینی در جامعه است.
به گزارش رسانه مالیاتی، سید‌کامل تقوی‌نژاد در دیدار با آیت‌الله سید محمد علی موسوی جزایری خاطرنشان کرد: نظام مالیاتی به هیچ عنوان درصدد وصول رشد درآمدها از طریق اعمال فشار بر مؤدیان فعلی نظام مالیاتی نیست بلکه رشد مالیات‌ها از طریق شناسایی مؤدیان جدید تأمین خواهد شد.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور خاطرنشان کرد: همکاران خانواده نظام مالیاتی در تلاشند تا با رعایت حقوق مردم و تعامل مؤثر با فعالان اقتصادی،‌شأن این دستگاه را به‌عنوان یک سازمان پاسخگو و سالم به مردم ارتقا بخشند.
تقوی‌نژاد همچنین ارتقای فرهنگ مالیاتی در جامعه را بسیار مهم و حیاتی توصیف کرد و گفت: در حال حاضر مقابله جدی با فرار مالیاتی و مقابله با جرایم مالیاتی در دستور کار سازمان قرار دارد.
وی از رشد 28 درصدی درآمدهای مالیاتی در 9 ماهه امسال خبر داد و گفت: این رشد حاصل شناسایی مؤدیان جدید و واحدیابی‌های مؤثر و کاهش فرارهای مالیاتی بوده
 است.
 وی با بیان اینکه مالیات هم حق‌الناس است و هم حق‌الله و ما باید تلاش کنیم تا به شیوه‌های مؤثر، ضرورت پرداخت مالیات را برای مردم تبیین کنیم، عنوان کرد: درآمدهای مالیاتی صرف هزینه‌هایی همچون ایجاد امنیت، بهداشت و درمان، آموزش و عمران و آبادانی شهرها می‌شود که البته باید اقدامات مؤثری برای آگاهی مردم از موارد مصرف و هزینه‌کرد مالیات انجام گیرد.

 

سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرد: گرچه حجم قاچاق میوه نسبت به تولید و مصرف آن در کشور بسیار ناچیز است، اما با توجه به پیامدهای بهداشتی و بیوتروریسم قاچاق میوه، اقداماتی در راستای به حداقل رساندن آن از طریق هوشمند کردن کارت باربری برای ماشین‌های حمل میوه، نظارت بیشتر بر ترانزیت میوه و استقرار گمرک در مناطق آزاد در دستور کار قرار گرفته است.
قاسم خورشیدی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مجموعه اقدامات انجام شده در زمینه قاچاق میوه و تره‌بار طی سال‌های گذشته سبب شد تا این اقدامات نتیجه‌بخش باشد و باعث کاهش حجم و میزان میوه قاچاق شود که البته به آن قانع نیستیم، اما در هفت ماهه امسال بالغ بر ۱۵۲۰ تن میوه قاچاق به ارزش ۱۱۳ میلیارد ریال کشف شده که برای آنها ۴۰۵ پرونده تشکیل شده و 5 باند قاچاق منهدم شده‌اند.

 

رئیس سازمان چای از تولید بیش از ۳۱ هزار تن چای خشک و خرید بالغ بر ۲۳۴ میلیارد تومانی برگ سبز چای خبر داد و گفت حدود ۱۷   درصد مطالبات چایکاران باقی‌مانده که به صورت روزانه و هفتگی از میزان آن کاسته و به حساب تولیدکنندگان واریز می‌شود.
محمدولی روزبهان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: امسال بالغ بر  ۱۳۹ هزار تن برگ سبز چای تولید و به ارزش ۲۳۴ میلیارد تومان از چایکاران خریداری شد که از این میزان بیش از ۱۹۴ میلیارد تومان بهای برگ سبز چای به حساب چایکاران واریز شد و حدود ۴۰ میلیارد تومان دیگر معادل ۱۷ درصد مطالبات نیز بتدریج در حال تأمین و پرداخت
به تولیدکنندگان است.

بارش‌های ایران کمتر از نصف شد
وزارت نیرو با اشاره به بارش حدود ۸۴ میلیارد مترمکعب آب از ابتدای مهرماه تاکنون اعلام کرد: حجم بارش‌ها نسبت به مدت مشابه پارسال به کمتر از نصف کاهش یافته است. وزارت نیرو دیروز با انتشار گزارشی درباره آخرین وضعیت بارش‌های کشور در سال جدید آبی اعلام کرد: ارتفاع ریزش‌های جوی از ابتدای مهرماه امسال تا روز شنبه ۱۰ دی ماه، به ۵۱ میلیمتر رسید. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت با ۷۱ میلیمتر، ۲۸ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته با ۱۰۴ میلیمتر، ۵۱ درصد کاهش نشان می‌دهد.



احتمال تمدید زمان صدور کارت اعتباری
مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی از آغاز رایزنی با رئیس‌کل برای تمدید زمان صدور کارت اعتباری خرید کالای ایرانی تا پایان اسفندماه خبر داد و گفت: ۴۲۰۰میلیارد تومان منابع در اختیار سه بانک قرار گرفت. علی اصغر میرمحمدصادقی در گفت‌و‌گو با مهر از رایزنی با رئیس‌کل بانک مرکزی برای تمدید زمان صدور کارت اعتباری خرید کالای ایرانی خبر داد و گفت: مدت زمان صدور کارت اعتباری خرید کالای ایرانی تا پایان آذرماه تدارک دیده شده بود، اما در حال رایزنی با رئیس‌کل بانک مرکزی برای تمدید زمان صدور این کارت ها تا پایان اسفندماه سال‌جاری هستیم.



برداشت 109میلیارد متر مکعب گاز از مخزن مشترک پارس جنوبی
مدیرعامل شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی گفت: با همت متخصصان داخلی در 9 ماه امسال ١٠٩ میلیارد و ٤٩٦ میلیون متر مکعب گاز از مخزن مشترک پارس جنوبی برداشت و در پالایشگاه‎های این شرکت فرآورش شد. به گزارش  شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، مسعود حسنی اعلام کرد: این رقم فرآورش گاز در ٩ ماه گذشته نسبت به مدت مشابه پارسال، ٢٢,٧ درصد افزایش نشان می‎دهد.



موفقیت فعلی سایپا مرهون اقتصاد مقاومتی است
مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا، استفاده از طرح‌های مبتکرانه را ابزار این سازمان برای دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: برای پیاده‌سازی طرح‌ها و برنامه‌ها، از توانمندی نیروهای متعهد خود بهره خواهیم برد. به گزارش سایپا، مهدی جمالی   اظهارکرد: صنعت خودرو همزمان با تحریم‌های بین‌المللی در آستانه تعطیلی بود و تنها با تکیه بر اقتصاد مقاومتی و اجرای روش‌های مبتکرانه و استفاده از ظرفیت‌ها و توانایی نخبگان داخلی خود توانست از موانع و مشکلات عبور کند. وی تصریح کرد: با استفاده از روش‌هایی از جمله اجرای طرح اتوخدمت، سرمایه‌گذاری روی طرح‌های توسعه محصول، اصلاح ساختار سرمایه و تجدید ارزیابی دارایی‌ها، سایپا از بحران خارج شده و به مرحله آرامش و ثبات رسیده است.



انحصار خرید توتون و تنباکو از کشاورزان شکسته شد
رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور از شکسته شدن انحصار خرید برگ توتون و تنباکو از کشاورزان خبر داد. به گزارش وزارت صنعت،  علی اصغر رمزی با بیان اینکه خرید برگ توتون و تنباکو از کشاورزان در سال‌های گذشته صرفاً از طریق شرکت دخانیات ایران صورت می‌گرفت، گفت: اما در ۳۳ سال اخیر  وظایف حاکمیتی از شرکت دخانیات ایران گرفته و به وزارت صنعت، معدن و تجارت (مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور) واگذار شد.