شمارش معکوس برای بازگشایی مراکز فرهنگی و هنری

‌گروه فرهنگی/ بالاخره دیروز حسن روحانی رئیس‌جمهوری با درخواست سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مبنی بربازگشایی سالن‌های سینما، تئاتر و موسیقی مشروط به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی  موافقت کرد و آن‌طور که رئیس جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا تعیین کرد این مراکز فرهنگی ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی و استفاده از حداکثر ۵۰ درصد ظرفیت خود می‌توانند از اول تیرماه کار خود را از سر بگیرند. همچنین آموزشگاه‌های قرآنی، هنری، ادبی و سینمایی نیز با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی از ۲۴ خرداد مجاز به فعالیت شدند. پیش از این هم صالحی در نامه‌هایی جداگانه خطاب به وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کشور بر تسریع لزوم بازگشایی مراکز فرهنگی و هنری با هدف توجه به معیشت اصحاب فرهنگ و هنر و جلوگیری از ضرر و زیان صاحبان کسب و کارهای فرهنگی و هنری تأکید کرده بود و پیشنهادی هشت‌بندی برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی به این وزارتخانه‌ها ارائه داد. حال باید دید مدیران این مراکز فرهنگی چه تمهیداتی را حسب شرایط و ظرفیت‌های خود در سالن‌های کوچک و بزرگ خواهند اندیشید و کار خود را چگونه پیش خواهند برد. «ایران» با چند نفر از مدیران فرهنگی که مسئولیت اداره این مراکز فرهنگی را بر عهده دارند گفت‌وگو کرده و نظر آنها را درباره این شروع مجدد و چالش‌های آن پرسیده است.
به‌همکاری و همدلی مردمی نیاز داریم
سالن‌های نمایش از جمله تماشاخانه‌های خصوصی و غیرخصوصی بالاخره قرار است بعد از نزدیک به چهارماه، کار خود را شروع کنند و برنامه‌ریزی برای به صحنه رفتن نمایش‌ها از یک‌طرف و حفظ امنیت روانی و بهداشتی مردم از طرف دیگر برای آنها چالشی مهم خواهد بود.
حسین موذن مدیر تالار هنر در گفت‌وگو با «ایران» معتقد است در وهله نخست و اولویت برای همه ما حفظ سلامت مردم است؛ایجاد بستری که هم هنرمندان، هم مردم و به‌نوعی تمام عوامل در فضایی سالم و البته بدون دلهره به تماشای کارها بنشینند. موذن ضمن اشاره به این نکته که طی چند ماه تعطیلی، مشغول بازسازی و تعمیرات تالار هنر بوده‌اند و به گفته او از این فرصت برای نوآری استفاده کرده‌اند به این نکته هم اشاره می‌کند که «ما قبلاً پیشنهادهای خودمان را برای بازگشایی ضمن رعایت‌ پروتکل‌هایی بهداشتی دوازده‌بندی به مدیرکل هنرهای نمایشی ارائه داده بودیم و تقریباً می‌دانستیم مسیر چه خواهد بود اما از جزئیات و زمان اجازه بازگشایی چیزی نمی‌دانستیم. با این‌همه ما تمام تلاش خود را می‌کنیم اما مردم هم باید با ما همکاری کنند و این شرط ابتدایی و مهمی است که اگر مردم و علاقه‌مندان تئاتر مثل همیشه به ما یاری برسانند از این مسأله نیز سربلند بیرون خواهیم آمد.» مدیر تالار هنر درباره نحوه فعالیت گروه‌های نمایشی نیز گفت: «به‌هر صورت این خلأ ناخواسته باعث به‌هم ریختن برنامه‌ها شد و ما از اول باید این برنامه‌ریزی‌ها را انجام بدهیم و به همین خاطر هم از امروز جلسه‌هایمان را شروع می‌کنیم تا بتوانیم هم با همکاران خود در این مجموعه به یک شیوه‌کار درست برسیم و هم با هنرمندان به توافقی برای نحوه و شکل اجراهایشان براساس زمان و شکل و ظرفیت اجراها با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و نصف ظرفیت.»
تئاتر شهر یکی از مهم‌ترین مراکز تئاتری تهران است که با یک سالن اصلی و چند سالن کوچک و کارگاه و... با چالش بیشتری در این زمینه روبه‌روست.
سعید اسعدی، مدیر تئاتر شهر هم در گفت‌وگو با «ایران» از چشم‌انداز پیش‌روی این مرکز مهم فرهنگی گفت و تأکید کرد که این مرکز، علاوه بر رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی ابلاغی، تمام توان خود را به کار خواهد گرفت تا سلامت مردم و مخاطبان‌ که بزرگترین سرمایه تئاتر هستند حفظ شود.» او گفت: «ما در حال حاضر سالن‌ها و مراکز درون ساختمان را که همکاران رفت‌وآمد دارند  ضدعفونی می‌کنیم و به این نکته که مخاطب در آینده هم با امنیت خاطر پا به سالن بگذارد اصرار داریم.» اسدی درباره نحوه و شرایط اجرایی کردن این پروتکل‌ها آن‌هم در فضای گسترده تئاتر شهر گفت: «همانطور که می‌دانید تئاتر شهر فضای گسترده‌ای دارد که ما باید برای هر بخش آن تصمیمی مبتنی بر شرایط و ظرفیت آن بخش بگیریم. در واقع سالن اصلی ظرفیتی دارد که می‌شود با نصف آن کار را پیش برد اما برای سالن‌های کوچک‌تر باید با کارگردان‌ها هم‌اندیشی کنیم و از طرفی فکری هم برای چالش تمرین گروه‌های تئاتری کنیم. با همه این اوصاف اگر کسی فکر می‌کند که مشکلی دارد یا... باید به فکر دیگران باشد و ما در این زمینه واقعاً به‌همکاری و همدلی مردمی نیاز داریم.»
‌قیمت بلیت کنسرت‌ها افزایشی نخواهد داشت
محسن رجب‌پور مدیرعامل مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری در خصوص بازگشایی سالن‌های کنسرت بیان کرد: «از سرگیری فعالیت‌های فرهنگی و هنری و بازگشایی سالن‌های کنسرت اتفاق خوبی است چرا که تعطیلی آن در معیشت هنرمندان موسیقی بسیار تأثیر‌گذار بوده و اهالی موسیقی را با ضرر و زیان‌های بسیاری مواجه کرده است.» مدیر عامل شرکت ترانه شرقی در ادامه افزود: «پیش ازاین در نشست‌های هماهنگی دفتر موسیقی با مدیران سالن‌های برگزاری کنسرت‌ها و صنوف حوزه موسیقی این صحبت‌ها مطرح شده بود و هر آنچه که امروز به تصویب ستاد ملی کرونا رسیده همان صحبت‌هایی است که در جلسات چند وقت اخیر ما تصمیم گرفته شده است و تأکید داشتیم سالن‌های کنسرت با سقف 50 درصد جمعیت و با رعایت فاصله اجتماعی برگزار شود، البته باید دید استقبال به چه صورت خواهد بود.» رجب‌پور در مورد اینکه آیا این تصمیم برافزایش قیمت بلیت‌ها تأثیرگذار خواهد بود یا خیر پاسخ داد: «درباره مشکلات فروش بلیت سخن بسیار است. طی دوسال گذشته قیمت بسیاری از اقلام در ایران تقریباً سه برابر شده اما قیمت بلیت‌های کنسرت شاید با افزایش 10 تا 15 درصد مواجه بوده و البته این موضوع موجب گلایه‌مندی بسیاری از کنسرت‌گذاران و تهیه‌کنندگان موسیقی شده است اما از سوی دیگراینکه قیمت بلیت‌ها بیش از این افزایش نیافته موجب رضایت همشهری‌های خوبمان بوده است. نکته دیگر اینکه در این مدت زمان به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و خانه‌نشینی مردم و همدردی و تزریق نشاط دوباره به جامعه کنسرت‌ها به‌صورت آنلاین برگزارشد. با این حساب فکر می‌کنم همکاران و هنرمندان ما مانند همیشه تلاش می‌کنند با قیمت‌های مناسب تری در خدمت مردم باشند و امیدواریم هر چه زودتر شر این بیماری منحوس از جامعه کنده شود و به روال عادی برگردیم.» او درپایان گفت: «معلوم نیست که شدت افت و خیز این بیماری چگونه خواهد بود اگر با رعایت پروتکل‌های بهداشتی شرایط بهتر شود و ستاد ملی کرونا به این نتیجه برسد که شرایط بهتر شده است درصد بلیت فروشی بالاترخواهد رفت اگر نه شاید دوباره برگزاری کنسرت‌ها لغو شود.»
بار دیگر لذت فیلم دیدن در سینما
سالن‌های سینما در حالی قرار است با آغاز تابستان به روی علاقه‌مندان سینما باز شود که پیش از این حرف و حدیث‌های زیادی درباره پروتکل‌های بهداشتی برای بازگشایی سینماها مطرح بود. پیش از این، پروتکل 15‌بندی سازمان سینمایی و تأکید بر ایجاد فاصله بین صندلی‌ها و برنامه مکرر ضدعفونی سالن‌ها با گلایه سینماداران همراه شد. مخالفان معتقد بودند که مخاطبان سینما حاضر نیستند با فاصله از همراهان خود بنشینند و مقرارت بهداشتی مقرون به صرفه نیست. در نهایت اعضای کارگروه بررسی آسیب کرونا در سازمان سینمایی اعلام کرد که تصمیم بر بازگشایی سینما توسط سینمادارها، داوطلبانه خواهد بود.
 علــــــی سرتیپـــــــی سینمادار و تهیه‌کننده سینما با بر شمردن شرط فاصله‌گذاری اجتماعی، خرید آنلاین بلیت، الزامی بودن استفاده از ماسک و ضدعفونی کردن دست‌ها در ورودی سالن‌های سینما به‌عنوان بخشی از موارد بهداشتی مصرح در این پروتکل می‌گوید احتمالاً همین قوانین در بازگشایی سینماها اجرایی خواهد شد. به گفته او تنها تغییر ایجاد شده، افزایش ظرفیت سالن‌های سینما از 40درصد به 50 درصد است. او البته با تأکید بر احتمال ایجاد تغییر در این پروتکل با توجه به شرایط غیر قابل پیش‌بینی در روزهای آینده می‌گوید: «این روزها که سخت‌گیری جدی در اعمال پروتکل‌های بهداشتی در مکان‌های عمومی وجود ندارد قرار بود در رستوران‌ها، میزها یکی در میان باشد و در هواپیماها هم همین طور اما در هیچ‌کدام از این مکان‌ها شاهد اجرایی شدن سفت و سخت دستورالعمل‌های بهداشتی نیستیم.» این سینمادار اما بر رعایت نکات بهداشتی در سالن‌های سینما تأکید دارد و می‌گوید اهتمامش بر اجرایی شدن صددرصد قوانین در مجموعه سینمایی تحت مدیریتش است. اگرچه او ایمن‌سازی سالن‌های سینما را شرط کافی برای جلب اعتماد مخاطبان برای آمدن به سالن‌های سینما نمی‌داند و از چیدمان مناسب اکران و نمایش فیلم‌های پرکشش به‌عنوان مهم‌ترین شرط استفبال مردم از بازگشایی سالن‌های سینما یاد می‌کند: «در شرایطی که در هر اکران فقط نیمی از ظرفیت سالن‌های سینما قابل بهره‌برداری است امیدواریم وزارت ارشاد با رایزنی و هماهنگی با صاحبان فیلم‌ها، رضایت آنها را برای اکران فیلم‌شان در چنین شرایطی جلب کند، اطمینان‌ها و اعتمادهایی را ایجاد کند تا صاحبان فیلم‌ها برای اکران عمومی فیلم‌شان اعتماد کنند. ترکیب اکران فیلم‌ها باید آنقدر ترغیب‌کننده باشد که در این روزهای بی‌اعتمادی اشتیاق مخاطبان را برای آمدن به سالن‌های سینما جلب کند.» سرتیپی در ارزیابی کلی خود ضرر مجموعه سینما (تبلیغات، تولید، سالن سینما و....) در ایام کرونا را به طور تقریبی 350 میلیارد تومان عنوان می‌کند و در پایان ابراز امیدواری می‌کند که در صورت مهیا شدن شرایط، مردم با رعایت کامل نکات بهداشتی به سالن‌های سینما بیایند و از فیلم‌ها حمایت کنند و بار دیگر لذت فیلم دیدن در سینما را تجربه کنند.‌

برخی از دستورالعمل‌های بهداشتی در خصوص بازگشایی دوباره مراکز فرهنگی و هنری:

1 در مقطع بازگشایی و تا اعلام وضعیت سفید قطعی، ظرفیت فروش بلیت برای هر سالن تا سقف ۵۰ درصد مجاز است.
2 لازم است هنگام ورود و خروج تماشاچیان و حضور در سالن انتظار، فاصله‌گذاری ایمن رعایت شود.
3 در دسترس بودن مایع ضدعفونی‌کننده برای مراجعه‌کنندگان الزامی است.
4 ضد عفونی کامل سینما و سالن‌ها طبق دستورالعمل اعلامی وزارت بهداشت هر روز یک بار الزامی است.
5 بوفه‌های سینما و سالن‌های هنری و آموزشگاه‌ها موظف به رعایت حداکثر موازین بهداشتی بوده و مجاز به عرضه مواد غذایی، تنقلات و نوشیدنی به‌صورت فله نیستند.
6 تمامی هنرجویان آموزشگاه‌ها از وسایل آموزشی اختصاصی استفاده کنند.
7 استفاده از دستکش و ماسک در محیط سالن‌های سینمایی، هنری و آموزشگاه‌ها برای کارکنان، هنرجویان و مراجعان الزامی است.
8 سینماها، سالن‌های هنری و آموزشگاه‌هایی که دستورالعمل‌ها را رعایت نکنند، نسبت به تعطیلی آنها اقدام خواهد شد.
9 ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها مکلف به نظارت دقیق بر اجرای دستورالعمل‌ها خواهند بود.‌