هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم. با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید
تلفن: 88769075  021     پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم

جریمه دیرکرد وام قرض‌الحسنه/ آقای محمدجواد ابراهیمی از خرم آباد: بنده کارگر روزمزد هستم .چند سال قبل وامی از بانک کشاورزی دریافت کردم و اقساط آن را نتوانستم بموقع پرداخت کنم و چندماه یکبار پرداخت می‌‌کردم. الان بانک اعلام کرده بابت دیرکرد اقساط باید 5 میلیون پرداخت کنم. در صورتی که وام قرض‌الحسنه بوده و در حال حاضر یک میلیون و 800 هزار تومان از وام باقی مانده. از مسئولان خواهش دارم که جریمه دیرکرد را نگیرند چرا که توان پرداخت آن را ندارم.

پوشش دارو توسط تأمین اجتماعی/ خانم کلیمی: تأمین اجتماعی برخی از داروها را پوشش نمی‌دهد و ما مجبور هستیم که این داروها را به صورت آزاد خریداری کنیم. از مسئولان محترم تأمین اجتماعی درخواست رسیدگی دارم.

ثبت نام در قرعه‌کشی خودرو/ آقای عرب سرخی: بنده بیش از 48 بار در قرعه‌کشی شرکت‌های خودروساز  برای دریافت خودرو ثبت نام کردم ولی متأسفانه در هیچ دوره‌ای برنده نشدم. در عین حالی که هیچ گونه وسیله نقلیه شخصی نداشته و ندارم و از دو شرکت خودروسازی بزرگ هیچ گونه خودرویی دریافت نکردم. لطفاً پیگیری شود که این خودرو‌ها توسط چه کسانی دریافت می‌‌شود؟ این بی عدالتی کی می‌‌خواهد تمام شود؟

مرتکبین به قتل چرا مورد بخشش قرار می‌‌گیرند؟/ آقای بخشی: می‌خواستم بدانم فردی که با آتش زدن مأموران مرتکب شهادت سرباز وظیفه شده و بیش از این نیز سابقه شرارت و تجاوز به عنف و زورگیری و... داشته چرا باید توسط افرادی به عنوان خیرین موجب عفو و بخشش قرار گیرد؟مگر این شخص چه کاره است که می‌‌بایست مورد بخشش قرار گیرد؟ یا مواردی بوده که اعلام شده به خاطر سال نو 5 نفر از محکومین به قصاص به کمک خیرین آزاد شدند. چرا اشخاصی  را که به خاطر موارد مالی در زندان‌ها هستند آزاد نمی‌کنند و اشخاصی را که مرتکب قتل و جنایت شدند آزاد می‌‌کنند؟

قصرقند و روستاهای اطراف آن جزو مناطق محروم کشور هستند که در بسیاری از این روستاها به علت دوری راه و صعب‌العبور بودن مسیر، امکان رفت‌وآمد روزانه برای دانش آموزان وجود ندارد.
 بنیاد مستضعفان برای حل این مشکل خوابگاه‌های شبانه‌روزی احداث کرده و در اختیار دانش آموزان قرار داده است. بیشتر این خوابگاه‌ها در کنار مدارس و مجتمع‌های آموزشی احداث شده است.
عکس: فروغ طاهرخانی / باشگاه خبرنگاران جوان

سید احسان خاندوزی
وزیر امور اقتصادی و دارایی
بازدید روز گذشته آقای رئیس جمهور از وزارت اقتصاد و فرایند ساماندهی مجوزهای کسب و کار در نخستین روزهای سال 1401 نشان‌دهنده توجه ویژه آیت‌الله رئیسی به مشکلات کسب و کارهای مردم و چالش‌های فعالان اقتصادی است.
حضور رئیس جمهور در جمع همکارانی که در خط مقدم جهاد اقتصادی مشغول رفع موانع کسب و کار و تسهیل شرایط تولید هستند، باعث دلگرمی است و انگیزه‌ای خواهد بود برای شتاب بخشیدن در حرکت به سوی تحقق اهداف سال حمایت از تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین.
در ماه‌های اخیر تدابیر و گام‌های بزرگی برای اصلاح مشکلات ساختاری اقتصاد کشور با حمایت رئیس جمهور تمهید شده که آثار مثبت آن بتدریج هویدا خواهد شد.
در این میان طرح ساماندهی مجوزهای کسب و کار که می‌تواند آغازگر جهش بزرگی در اقتصاد کشور باشد نیز با حمایت قاطع ایشان اجرایی شد و به جلو رفت. ‌پشتیبانی آیت‌الله رئیسی از این طرح نشان داد که دولت در حذف امضاهای طلایی و رفع تعارض منافع در اقتصاد عزم جدی داشته و از چالش‌ها و تنگناهای اصلی‌ترین گلوگاه اشتغال کشور، شناخت کافی دارد.
تیم اقتصادی دولت و بویژه همکارانم در وزارت اقتصاد، کار خود را در شرایط سخت تحریم و بدهی آغاز کردند اما به پشتوانه نیروهای جوان، متخصص، متعهد و تحول‌آفرین، کارهای بزرگی را رقم زدند که در هفت ماهی که از شروع به کار دولت سیزدهم می‌گذرد، شاهد آن بودیم.
همراهی و هماهنگی تیم اقتصادی دولت، حمایت شخص رئیس جمهور و همدلی و همراهی مجلس شورای اسلامی سبب تحقق دستاوردهای مهمی در هفت ماه اخیر شده است که این هماهنگی را در کاهش شتاب تورم و توقف استقراض می‌توان دید.
در این هفت ماه ترمز مخارج و هزینه‌های اضافی دولت را کشیدیم و دولت کاملاً بدهکار را با کمترین استقراض اداره کردیم و بدین‌ترتیب گامی به سوی شفافیت و ایجاد آرامش اقتصادی برداشتیم، هر چند که تا رسیدن به نقطه مطلوب، هنوز فاصله زیادی داریم، اما عملکرد هفت ماهه نشان می‌‌دهد با اراده‌های تحول‌گرا می‌توان صادرات نفت خام و میعانات را به ۲.۳ برابر سال ۱۳۹۹ رسانید.
مردان اقتصادی دولت نشان داده‌اند که در وعده‌های خود صادقند و اهل پایتخت‌‌نشینی نیستند؛ تیم اقتصادی دولت همپای رئیس جمهور به استان‌ها و مناطق دورافتاده رفتند و مشکلات و چالش‌ها را از نزدیک رصد کردند. معتقدیم از پشت درهای بسته نمی‌توان به واقعیت‌ها پی برد، باید به میان مردم رفت و با مردم زیست تا با مشکلات و دردهای مردم آشنا شد و عدالت منطقه‌ای و تمرکززدایی را با برنامه‌ریزی کارشناسی محقق کرد.
دولت عزم جدی دارد تا ثبات اقتصادی ایجاد کند و همکارانم در وزارت اقتصاد نیز در این راستا، با اقدامات جهادی برای تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، ارتقای چشمگیر شفافیت در زیرمجموعه‌ها، اجرای طرح‌های مالیاتی و مدیریت کسری بودجه و بهبود بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ تلاش کرده‌اند تا در مسیر بازگشت آرامش به اقتصاد کشور گام بردارند که این مسیر را به طور جدی‌تر در سال 1401 نیز ادامه خواهند داد.
 

زهره افشار
خبرنگار
همه ساله با شروع ماه مبارک رمضان مصرف برخی اقلام خوراکی خاص در این ماه افزایش می‌یابد و با بالا رفتن تقاضا برای آنها قیمت این اقلام نیز بالا می‌رود. خرما یکی از این اقلام است که معمولاً در ماه مبارک رمضان به اندازه 40درصد مصرف سالانه آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما رمضان امسال افزایش قیمت خرما بیشتر از سال‌های گذشته بوده و مردم مجبورند آن را گران‌تر از سال‌های قبل تهیه کنند. این مسأله حتی در برخی استان‌های خرما‌خیز نیزموجب گلایه مردم شده است. در استان خوزستان مردم برای خرید هر کیلو خرما حداقل باید 35هزار تومان هزینه کنند و این قیمت در استان‌های دیگر مانند خراسان‌رضوی و تهران بسیار بالاتر است، درحالی‌که مردم در سطح شهر مشهد، خرما را تا کیلویی 60هزار تومان هم تهیه می‌کنند. مردم در برخی نواحی پایتخت برای هر کیلو خرمای پیارم 170هزار تومان می‌پردازند.
افزایش نامتعارف خرما در سطح کشور موجب شد «محمدمهدی برومندی» معاون امور باغبانی وزیر جهاد کشاورزی از تعیین قیمت مصوب خرما مضافتی ماه مبارک رمضان به منظور حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خبردهد.
به گفته وی، براساس تصمیم‌گیری دولت، قیمت هر کیلوگرم خرمای مضافتی ۴۸هزار تومان و قیمت این محصول در بسته‌های ۵۵۰گرمی و ۷۰۰ تا ۷۳۰گرمی به ترتیب ۳۲ تا ۳۴هزارو۹۰۰تومان تعیین شده است که مردم می‌توانند این محصولات را با قیمت‌های مصوب در میادین میوه‌و‌تره‌بار تهیه کنند.
در همین حال به گفته «آرش آوان» سرپرست مدیریت تعاون روستایی خراسان‌رضوی عرضه مستقیم خرمای ویژه ماه مبارک رمضان و با قیمت ۲۰ تا ۲۵درصد ارزان‌‌تر از بازار در ۶ نقطه مشهد انجام می‌شود. وی گفت: این محصول در ۲درجه با قیمت‌های ۳۴هزارو۵۰۰ و ۴۱هزارو۵۰۰تومان عرضه می‌شود.
استان خوزستان دومین استان تولید‌کننده خرما در کشوراست
«خدا‌رحم امیری‌زاده» رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: سال گذشته به‌دلیل شرایط کرونایی حتی در ایام ماه مبارک رمضان تقاضا برای خرما پایین بود به‌گونه‌ای که ما در شهریور پارسال به‌دلیل کاهش تقاضا برای خرمای صنعتی استعمران با همکاری کارگاه‌های بسته‌بندی و صادرکنندگان، بخشی از خرمای استعمران را به شکل توافقی و با قیمت کیلویی 9هزارو 20تومان خریداری کردیم، اما امسال بازار خرما متعادل است و نیازی به مداخله ما نیست.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر مردم می‌توانند خرمای مورد نیاز خود را در خوزستان با حداقل کیلویی 35 تا 40هزار تومان تهیه کنند، افزود: این قیمت منطقی به نظر می‌رسد و هم فروشنده و هم خریدار راضی هستند. وی در واکنش به قیمت نامتعارف خرما در برخی استان‌ها از جمله تهران، گفت: درحال حاضر نخلداران خودشان ذخیره خرمایی ندارند و متأسفانه این افزایش قیمت‌های بدون ضابطه به‌دلیل وجود دلالانی است که همواره به‌دنبال سود خود هستند. سطح زیرکشت نخیلات استان ۴۲هزارو۴۰۰هکتار است که در سال گذشته از سطح ۳۶هزارو۷۰۰هکتار نخیلات بارور استان، ۲۳۵هزار تن انواع خرما برداشت شد. به گفته وی حدود 100هزار تن از این میزان، خرمای صنعتی استعمران است.
بازار خرمای بوشهر متعادل است
استان بوشهر نیز یکی از قطب‌های تولید خرما در کشور است که بخشی از خرمای کشور در این استان تولید می‌شود.
«نوذر منفرد» رئیس جهاد کشاورزی بوشهر در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: 34هزار هکتاراز اراضی کشاورزی بوشهر به نخیلات اختصاص دارد که سال گذشته 175هزار تن تولید خرما از آن به دست آمد.
وی افزود: اگر خشکسالی در نیمه دوم سال زراعی جاری شدت پیدا نکند، پیش‌بینی ما برای سال‌جاری نیز در همین حد تولید خرما است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر هر کیلو خرمای درجه یک کبکاب با بسته‌بندی مناسب حداکثر 20هزار تومان به فروش می‌رسد، افزود: این قیمت از نظر ما منطقی است و به این دلیل نیاز به مداخله در بازار وجود ندارد.
وی در پاسخ به چرایی اختلاف قیمت زیاد خرما در استان بوشهر به‌عنوان استان تولید‌کننده این محصول و استان‌هایی مانند تهران، گفت: متأسفانه دلالان و واسطه‌ها عامل این اختلاف قیمت هستند وگرنه در استان بوشهر در حال حاضر عرضه و تقاضا متوازن است.
 وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر علاوه بر تقاضای داخلی برای خرما راه صادرات خرمای بوشهر به کشورهای آسیای میانه باز است و صادرات جریان دارد. منفرد خاطرنشان کرد: استان بوشهر سالانه یک میلیون و 482هزار تن انواع محصولات باغی و زراعی تولید می‌کند.
بوشهر آمادگی تأمین خرمای مورد نیازماه رمضان استان‌ها را دارد
در همین حال «سیدمحسن معروف» مدیرکل تعاونی روستایی بوشهر از آمادگی این استان برای تأمین خرمای مورد نیاز دیگر استان‌ها در ماه مبارک رمضان به هر میزان که لازم باشد، خبر داد.
وی افزود: در مهرماه سال گذشته که فصل برداشت خرما در بوشهر بود، به‌دلیل شرایط کرونایی و کاهش تقاضا برای خرید خرما و افزایش عرضه، قیمت هر کیلو خرمای کبکاب به 7هزار تومان رسیده بود و به همین دلیل دولت با هدف جلوگیری از خسارت کشاورزان و افت بیشتر قیمت مجبور به مداخله در بازار شد و بخشی از خرمای تولیدی را به‌صورت توافقی خریداری کرد.
معروف تصریح کرد: تعاون روستایی هر کیلو خرما را به شکل توافقی با قیمت 12هزار تومان خریداری کرد و با همکاری بخش خصوصی بسته‌بندی کرده که با توجه به اینکه در سردخانه نگهداری شده و کاملاً سالم است، ذخیره کافی برای ارسال به استان‌های دیگر حداکثر با قیمت کیلویی 20 تا 21هزار تومان وجود دارد.

نیم نگاه

مدیرکل تعاون روستایی بوشهر : تعاون روستایی هر کیلو خرما را به شکل توافقی با قیمت 12 هزار تومان خریداری کرد و با همکاری بخش خصوصی بسته‌بندی کرده که با توجه به اینکه در سردخانه نگهداری شده و کاملاً سالم است ذخیره کافی برای ارسال به استان‌های دیگر حداکثر با  قیمت کیلویی 20 تا 21 هزار تومان و جود دارد

مریم طالشی
گزارش‌نویس
«ممنون کوچولو، فعلاً چیزی نیاز ندارم.» بچه خنده‌اش می‌گیرد؛ یک‌جور خنده آمیخته با بهت. شاید انتظار نداشته کسی او را کوچولو صدا کند. بچه هشت نه ساله دیگر به خیال خودش بزرگ شده است. در واقع از همان وقتی که دارد بین ماشین‌هایی که گاه و بی‌گاه شیشه‌ها را با دیدن او بالا می‌دهند، چیز می‌فروشد، دیگر کودکی را کنار گذاشته و بی‌آنکه دلش بخواهد و یا حتی به آن فکر کرده باشد، پا در دنیای بزرگسالی نهاده است.
کوچولو درحالی که آوازی گنگ می‌خواند سراغ رهگذر بعدی می‌رود که از قضا از آنهایی است که حوصله بچه‌های کار و خیابان را ندارد. مرد با تشر کودک را دور می‌کند. بچه خم به ابرو نمی‌آورد. عادت دارد لابد. بعدی دو تا دستمال سفره می‌خرد و بچه 10 هزار تومانی را مچاله می‌کند و توی کیف کمری کهنه‌ای که برای کمر کوچکش زیادی بزرگ است می‌چپاند. چند بچه دیگر سر می‌رسند و با هم خوش و بش می‌کنند. برای هم جفت پا می‌گیرند و غش‌غش می‌خندند. صورت‌های کوچکشان زیر نور چراغ نئونی فروشگاه درخششی معصومانه دارد.
حضورشان آنقدر برایمان عادی شده که گاهی اصلاً آنها را نمی‌بینیم. گاهی هم برخی از حضورشان عصبانی می‌شوند و رفتارهای خشنی نشان می‌دهند. سرشان داد می‌کشند و با دست پسشان می‌زنند و آنها را به چشم مزاحمان کوچک خیابانی می‌بینند. گاهی هم بخصوص در مناسبت‌هایی خاص مثل ماه مبارک رمضان و ایام عزاداری محرم و صفر، از در دوستی و لطف به کودکان کار درمی‌آیند و نذورات خود را تقدیم آنها می‌کنند و به خیال خودشان دین خود را به این کودکان ادا می‌کنند. برخی هم با راه‌اندازی کمپین‌هایی مثل کمک به فروش اقلام کودکان کار و غیره، در واقع با به رسمیت شناختن کار کودکان، نادانسته به ضرر آنها عمل می‌کنند. اما رفتار مناسب در قبال کودکان کار چیست و چطور می‌توان به آنها کمک کرد؟اعظم حاج یوسفی که سال‌هاست در زمینه کمک به تحصیل کودکان کار فعالیت می‌کند، در این باره می‌گوید: «در ماه مبارک رمضان برخی فکر می‌کنند می‌توانند با نذورات خود به کودکان کار کمک کنند اما می‌شود نذرهای بهتری هم کرد. مثلاً می‌توانیم این را بر عهده خودمان بگذاریم که درباره کودکان کار آگاهی‌‌رسانی کنیم و به بیان این مسأله بپردازیم که اصلاً به چه دلیلی این کودکان آواره خیابان‌ها شده‌اند و پشت پرده این قضیه چه مشکلاتی وجود دارد. اینها به هرحال کودکانی هستند که وارد یک جامعه بزرگسال می‌شوند و با آسیب‌های زیادی روبه‌رو می‌شوند که نحوه برخورد با این آسیب‌ها را بلد نیستند چون سنشان کم است در نتیجه درگیر مشکلات زیادی می‌شوند. کاش می‌شد ما به عنوان یک شهروند این نذر را بکنیم که یک‌سری بروشور و تراکت بر مبنای علمی تهیه کنیم و آنها را بین مردم توزیع کنیم تا درباره برخورد با کودکان کار به آنها آموزش داده شود.
مردم ما آگاهی زیادی درباره نحوه برخورد با این کودکان ندارند. وقتی این بچه‌ها را می‌بینند به یک حس دوگانه می‌رسند که بهشان کمک کنند یا کمک نکنند. برخی آنقدر ترحم می‌کنند که این ترحم به روح و روان بچه ضربه بزرگی می‌زند و برعکس برخی با روش‌های کم‌وبیش خشن با این بچه‌ها برخورد می‌کنند. همه اینها دلیل ناآگاهی است و اطلاع‌رسانی هم در این زمینه کم شده است و مردم چیزی در این باره نمی‌دانند و این وظیفه مسئولان و شهروندان است که بتوانند در این راه گام‌های هدفمند بردارند و اگر کمکی هم می‌خواهند بکنند آن را به سمت مراکز مربوط و خیریه‌های معتبر سوق دهند تا بشود موجباتی فراهم کرد که این کودکان کمتر مشغول به کار شوند. گاهی برخی حمایت‌ها در واقع حمایت‌های سمی هستند که از روی ناآگاهی انجام می‌شوند.»
شما در برخورد با کودکان کار چگونه رفتار می‌کنید؟ کمی فکر کنید و این بار که با آنها برخورد کردید به رفتار خودتان توجه کنید.حاج یوسفی در این باره می‌گوید: «ما باید با کودکان کار مهربان‌تر و به دور از ترحم برخورد کنیم تا ابزاری برای تحقق اهداف افراد سودجو نشوند. وقتی مردم از روی حس ترحم از کودکان خرید می‌کنند و حتی گاهی بیشتر از نرخ تعیین شده، به آنها پول می‌دهند و رفتارهای ترحم‌آمیز این ‌چنینی به نوعی پاداشی است به کودک وخانواده برای کار کودک. خانواده وقتی می‌بیند که فرزندشان می‌تواند درآمد خوبی داشته باشد، بیشتر به این رفتار دامن می‌زند. از آنجا که شاید بتوان گفت یکی از معضلات اساسی در این زمینه الگوهای رفتاری نادرست بین شهروندان و کودکان است، کاش بیشتر در این زمینه اطلاع‌رسانی می‌شد و مردم در روبه‌رو شدن با این کودکان آگاهانه برخورد می‌کردند و این کودکان کمتر تحت فشارهای خانواده وبزرگترها مجبور به کار می‌شدند. اگر اطلاع‌رسانی و نحوه برخورد با کودکان کار مناسب باشد، به کاهش جمعیت این کودکان در خیابان کمک می‌شود و انواع آسیب‌های اجتماعی مانند سوء‌استفاده‌های جنسی، اعتیاد و بزهکاری کودکان و نوجوانان نیز کاهش می‌یابد.»این فعال حوزه کودک ادامه می‌دهد: «مسأله این است که این کودکان مثل باقی کودکان، سرمایه‌های ملی ما هستند و ما باید بتوانیم در حفظ، آموزش و تربیت صحیح این بچه‌ها تلاش کنیم تا سبب رشد و شکوفایی آنها شویم تا موجب توسعه انسانی در کشورمان شویم. با توسعه انسانی می‌توانیم به سرمایه‌های ملی عظیمی دست پیدا کنیم. ما ثروت ارزشمندی در کشورمان داریم که متأسفانه کمتر دیده می‌شود که آن سرمایه همین بچه‌ها هستند. ما مشاهیری مثل مولوی و سعدی و ابن سینا را داریم که از سرمایه‌های ارزشمند کشورمان هستند. اینها هم روزی بچه بوده‌اند و بعد نسلی فرهیخته شده‌اند پس با تربیت درست و حمایت اصولی می‌توانیم از استعداد کودکان کار و خیابان حمایت کنیم. اگر مردم دست در دست هم بگذارند و با نهادهایی که دارند در این زمینه فعالیت می‌کنند همیاری کنند، می‌توانند با این کار نیکوکارانه همراه شوند و به طور هدفمند به خانواده‌های این کودکان کمک کنند تا کاهش فقر در خانواده‌ها صورت گیرد و خانواده‌ها تشویق شوند به اینکه کودکانشان را به جای کار کردن، به تحصیل گمارند تا به جایگاه اجتماعی مناسبی برسند.مهم است که کودکان کار را تنها نگذاریم و آگاهانه و بدون ترحم و خشونت به آنها کمک کنیم، چرا که بعضی از محبت‌های ناآگاهانه و غیراصولی نه تنها به آنها کمک نمی‌کند بلکه به آنها آسیب می‌زند و از آنها ابزاری می‌سازد برای سودجویان؛ پس آگاه شویم و آگاهی‌رسانی کنیم و مهربان و بدون ترحم و خشونت با کودکان کار برخورد کنیم و ماه مبارک رمضان هم بهترین فرصت برای کمک‌های درست و اصولی به این کودکان است.»این کوچولوها خیلی زود وارد دنیای بزرگسالی می‌شوند؛ خیلی زودتر از آنکه بتوانند کودکی را تجربه کنند. فقر آنها را وامی‌دارد از روزهای خوب کودکی فاصله بگیرند؛ از بازی و درس خواندن که باید تنها کارشان باشد. این ماه فرصت خوبی است برای آنکه نهادهای مسئول و گروه‌های مردم نهاد بیشتر از قبل به این مسأله بپردازند تا شاید بتوان روزی کودکی را به کودکان کار و خیابان بازگرداند.

زهره صفاری/ درگیری‌های چند روز اخیر فلسطینیان با نظامیان صهیونیستی در قدس، با تشدید حملات صهیونیست‌ها به دیگر مناطق فلسطین اشغالی نیز تسری یافت و تنها در آغازین ساعات بامداد دیروز تقابل‌هایی در نقب، جنین و باب العامود قدس رقم زد که در برابر شمار زیاد مجروحان فلسطینی، در یکی از آنها یک جوان مبارز در عملیاتی دو نظامی صهیونیستی را زیر گرفت و زخمی کرد.
به گزارش روزنامه القدس فلسطین، در این عملیات که بامداد دیروز در
بیت اللحم رخ داد، یک جوان فلسطینی سوار بر خودرویی که پلاک اسرائیلی داشت، در تقاطع باب الزقاق نظامیان صهیونیست را زیر گرفت و با مجروح کردن آنها، از محل متواری شد. این در حالی است که درگیری‌های باب العامود قدس که از آغاز ماه رمضان آغاز شده بود، پس از سفر «یائیر لاپید» به این منطقه شدت گرفته و همچنان ادامه دارد. به گزارش منابع محلی، همزمان صهیونیست‌ها، دستگیری فعالان فلسطینی را نیز تشدید کرده‌اند. در همین راستا بامداد دیروز در عملیات دستگیری یک فلسطینی، نظامیان با شهروندان جنین درگیر شده و شماری را مجروح کردند.
به گزارش سایت «وفا»، در همین حال مقامات رژیم اشغالگر دستور تخریب خانه و دارایی‌های یکی از ساکنان فلسطینی در منطقه العیساویه در شرق قدس را دادند و خودروهای سنگین در برابر دیدگان ساکنان محلی خانه را تخریب کردند. گروه‌های حقوق بشری با محکومیت این اقدامات هشدار دادند که با توجه به زندگی 70 درصد خانواده‌های فلسطینی در فقر، با تشدید خشونت صهیونیست‌ها، آنها انتخابی جز کوچ به مناطق کم امکانات سرزمین‌های اشغالی نخواهند داشت. اما این همه خشونت اشغالگران نبود و نیروی دریایی رژیم صهیونیستی ماهیگیران در شمال غرب غزه را نیز هدف رگبارهای گلوله قرار دادند و با ناامن کردن منطقه، ایجاد رعب و وحشت کردند. نیروهای اشغالگر قدس همچنین در عملیاتی جداگانه در کرانه باختری 5 غیرنظامی از جمله یک پسر نوجوان را بازداشت کردند. در همین حال به نوشته «المیادین»، چندین گروه واتساپی و تلگرامی صهیونیستی نیز تهدید علیه فلسطینیان را آشکار کرده و به وضوح شهرک‌نشینان را به آتش زدن و تخریب اموال و همچنین خرید سلاح و نارنجک برای سرکوب فلسطینیان
فرا خواندند.
براساس گزارش رسانه‌های محلی، صهیونیست‌های گرداننده این گروه‌ها تحت تأثیر ایدئولوژی‌های افراطی صهیونیسم قرار داشته و خواستار تشدید خشونت هستند. به نوشته «میدل ایست آی»، این فراخوان‌ها در شرایطی افزایش یافته که «نفتالی بنت» پس از عملیات شهادت طلبانه در تل‌آویو که به کشته شدن 5 صهیونیست منجر شد، از شهرک‌نشینان خواست با هر سلاحی که دارند برای تقابل با فلسطینیان به خیابان بیایند.
همزمان با این تحولات، جنبش آزادیبخش فلسطین با محکوم کردن خشونت صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی، ممانعت اشغالگران از ورود مردان و زنان فلسطینی به مسجد ابراهیمی را نقض قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی عنوان کرد. به نوشته سایت «وفا» فلسطین در بیانیه این گروه که در بیست و هشتمین سالروز قتل عام در مسجد ابراهیمی صادر شد، جنبش آزادیبخش فلسطین از جامعه جهانی خواست با برعهده گرفتن مسئولیت این وقایع و حمایت بین‌المللی، این مکان مقدس را از اشغال صهیونیست‌ها بیرون آورند.
 
ائتلاف دولت در حال سقوط
در شرایطی که «نفتالی بنت»، نخست وزیر دولت ائتلافی اسرائیل همچنان آشکارا بر شهرک سازی‌ها و سرکوب فلسطینیان تأکید داشته و سعی در قدرتنمایی دارد، «العالم» به نقل از کانال 12 تلویزیون اسرائیل دیروز در بیانیه ای با اعلام خبر استعفای «عیدیت سلیمان»، عضو راستگرای کنست، بر اوضاع نابسامان کابینه ائتلافی تأکید و خاطرنشان کرد که در صورت عملی شدن تصمیم استعفای «سلیمان»، کابینه رژیم صهیونیستی تنها با کناره‌گیری یک مقام دیگر ساقط خواهد شد.
روزنامه «جروزالم پست» نیز نوشت با استعفای «عیدیت سلیمان» از اعضای حزب یمینا، کابینه تل‌آویو اکثریت را در پارلمان از دست داده و در صورت فروپاشی، صهیونیست‌ها بار دیگر وارد پروسه انتخابات سراسری خواهند شد. براساس آخرین گزارش‌ها، کابینه ائتلافی پس از استعفای «عیدیت سلیمان»، به جای 61 کرسی، 60 کرسی خواهد داشت و این بدان معنا است که ائتلاف کابینه هم اکنون نیز اکثریت را برای تصویب قانون در کنست ندارد. «عیدیت» پس از علنی کردن قصد خود درباره علت این تصمیم گفت: «احساس کردم دیگر نمی‌توانم وضعیت موجود را تحمل کنم. از طرف دیگر نمی‌خواهم بیش از این به آنچه هویت یهودی اسرائیل خوانده می‌‌شود، آسیب بزنم.» به گفته یکی از مقامات ارشد ائتلاف، همه اعضای حزب از حدود یک هفته قبل از موضوع اطلاع داشتند و تنها «نفتالی بنت» صبح دیروز از این تصمیم باخبر شده است.
«گیلعاد کاریف» از اعضای کنست نیز در واکنش به این استعفا گفت: «امیدوارم عیدیت از تصمیم خود عقب نکشد چراکه او رئیس ائتلاف است و این گام ممکن است به انتخابات سراسری منجر شود.»
در این میان، «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی و رهبر اپوزیسیون‌های سرزمین‌های اشغالی خرسندترین مقام این رژیم پس از شنیدن خبر این استعفا بود. به نوشته ایسنا به نقل از اسپوتنیک، رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش دادند ده‌ها شهروند این رژیم به دنبال درگیری‌های اخیر با فلسطینی‌ها، خواستار برکناری کابینه فعلی رژیم صهیونیستی شدند و دیروز در تظاهراتی به همراه گروه‌های راستگرا شرکت کردند. «نتانیاهو» نیز در توئیتی اعلام کرد قصد شرکت در این تجمع علیه «بنت» را دارد.

گروه اقتصادی /  گرمای زودرس امسال، این نگرانی را ایجاد کرده است که آیا صنعت برق توان تأمین نیاز کشور را دارد یا آنکه مانند دو سال گذشته خاموشی‌ها تکرار خواهد شد؟ خاموشی‌هایی که در وهله نخست نتیجه افت شدید سرمایه‌گذاری در زمینه نیروگاه‌سازی بود و منجر به نارضایتی‌های اجتماعی و صدمه به تولید و اقتصاد کشور در سال‌های 1399 و 1400 شد.
آن طور که سخنگوی صنعت برق می‌‌گوید «شرایط تأمین برق تابستان امسال بسیار سخت خواهد بود و صنعت برق با تمام توان در حال برنامه‌ریزی برای عبور از پیک (اوج مصرف برق) تابستان است و امیدوار است که بتواند با اجرای 100 برنامه، ناترازی را به حداقل برساند و تابستان را بدون خاموشی سپری کند.» اما پاسخ اینکه در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد؟ نیازمند بررسی دقیق تر شرایط موجود است.
 
17 هزار مگاوات کسری تولید برق
بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در زمینه احداث نیروگاه آنقدر اندک بود که صنعت برق در تابستان 2 سال گذشته، چاره‌ای جز اعمال خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده نداشت. به طوری که همایون حائری، معاون برق وزارت نیرو مردادماه سال 1400 در یک جلسه اضطراری اعلام کرد: «شرایط به گونه‌ای است که آخرین راه کنترل شبکه برق، اعمال خاموشی برنامه‌ریزی شده است.»
آمارها نشان می‌‌دهد که تابستان سال گذشته صنعت برق کشور با 12 هزار مگاوات کسری برق مواجه بود که این میزان کسری بسیار قابل توجه است. آن زمان حداکثر ظرفیت تولید برق کشور حدود 54 هزار و 500 مگاوات بود؛ درحالی که نیاز مصرف به بیش از 66 هزار مگاوات رسیده بود. با در نظر گرفتن این ظرفیت واقعی تولید برق کشور و میزان تقاضا، می‌‌توان دریافت که این کسری تا چه اندازه غیر قابل جبران بوده است و همین مسأله نیز منجر به خاموشی‌های گسترده شد.
البته سال گذشته خشکسالی‌ها نیز در خروج بخشی از نیروگاه‌های برقآبی از مدار تولید و کاهش ظرفیت تولید برق کشور بی تأثیر نبود و احتمال دارد که امسال نیز به خاطر شرایط نامطلوب منابع آبی امکان استفاده از این نیروگاه‌ها وجود نداشته باشد؛ اما طبق قانون توسعه کشور، صنعت برق باید هر 5 سال حدود 25 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور بیفزاید تا در صورت وقوع خشکسالی، توان پاسخگویی به تقاضا را داشته باشد. این اتفاق در دو دولت قبل رخ نداد و در 8 سال فقط حدود 20 هزار مگاوات به ظرفیت برق کشور افزوده شد.
اما این پایان ماجرای خاموشی‌ها و عقب‌ماندگی در توسعه نیست. کارشناسان برای تابستان امسال پیش‌بینی کرده بودند که میزان کسری برق در 1401 به 17 هزار مگاوات خواهد رسید. 17 هزار مگاواتی که نزدیک به دو برابر مصرف استانی مانند تهران است و برای ایجاد آن نیاز به بیش از 15 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری است. این عدد بزرگی است که براحتی و در زمان اندک نمی‌توان به آن رسید.
 
پیک زودرس و افزایش مصرف برق در 1401
در چند روز اخیر میزان مصرف برق کشور حدود 10 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته بوده و برای این موقع از سال، میزان مصرف 42 هزار مگاوات ساعت برق یک رکورد محسوب می‌‌شود. علت این است که با افزایش گرمای هوا، بسیاری از خانه‌ها و ادارات، وسایل سرمایشی خود را روشن کرده‌اند. همین مسأله، مصرف برق را بر مدار صعود قرار داده و ادامه این روند موجب می‌‌شود که زودتر از سال‌های قبل رکورد مصرف برق شکسته شود.
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران به «ایران» می‌‌گوید: «با وجود این افزایش مصرف، ما در حال حاضر در سطح کشور هیچ گونه خاموشی به دلیل کمبود تولید نداریم و وضعیت تولید نسبت به مصرف غالب است. لذا از نظر تولید برق مشکلی وجود ندارد.»
بر اساس آنچه مصطفی رجبی مشهدی بیان می‌‌کند، در شرایط کنونی اگر در نقطه‌ای از ایران خاموشی رخ دهد این خاموشی از نوع برنامه‌ریزی شده نیست و ناشی از مشکلات فنی و محدود به همان منطقه است.
 
خاموشی‌ها در کمین است؟
اما با توجه به کسری تولید برق در سال گذشته، عبور بدون خاموشی از تابستان امسال خیلی سخت به نظر می‌‌رسد. حتی چندی پیش در این خصوص، پرویز محمدنژاد قاضی محله، رئیس کمیته نیروی کمیسیون انرژی مجلس عنوان کرد که «با توجه به جمیع شرایط کنونی حداقل تا سال ۱۴۰۲ نمی‌توانیم ۱۲هزار مگاوات برقی را که کمبود داریم، جبران کنیم و بنابراین خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده امسال نیز ادامه خواهد داشت.»
دولت در نظر دارد تا پیک تابستان 1401 حدود 6 هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی را به شبکه بیفزاید اما اگر این میزان را از 17 هزار مگاوات کسری موجود کم کنیم، بازهم 11 هزار مگاوات کسری تولید برق داریم. اگر 6 هزار مگاوات همکاری با صنایع و کشاورزی نیز رقم بخورد، بازهم 5 هزار مگاوات کسری وجود دارد که تنها در صورت بارش‌های مساعد و در مدار بودن ظرفیت تمام نیروگاه‌های برقآبی کشور قابل جبران است.
با این حال، رجبی مشهدی می‌‌گوید: «تعمیرات نیروگاه‌های موجود مطابق زمان‌بندی در حال انجام است و در حال حاضر 73 درصد تعمیرات انجام شده و به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که تا پایان اردیبهشت ماه کلیه عملیات تعمیرات واحدهای نیروگاهی به پایان برسد. لذا ما از ابتدای خردادماه شاهد تولید حداکثری نیروگاه‌های کشور برای تولید برق و ارائه خدمات به مردم خواهیم بود و وضعیت آمادگی بسیار مطلوب و خوب است.»
او ادامه می‌‌دهد: «اما در بخش توسعه نیروگاهی، نیروگاه‌هایی که در دست ساخت هستند نیز با جدیت دنبال می‌‌شوند و انشاالله تا تابستان این بخش نیز در مدار تولید قرار خواهد گرفت. همچنین طرح‌های ارتقای تولید که حدود هزار و 113 مگاوات است و همین طور طرح‌های دانش بنیان در دست اقدامند و این بخش نیز از پیشرفت خوبی برخوردار است. امیدواریم که با ایجاد ظرفیت‌های جدید و همین طور اقدامات مدیریت تقاضا، تابستان خوبی را پشت سر بگذاریم و پایداری تأمین برق کشور در حالت حداکثری باشد.»
او با اشاره به ظرفیت‌های مدیریت تقاضا و همچنین نیازی که به همراهی مشترکان برق برای مدیریت شرایط وجود دارد، عنوان می‌‌کند: «درخصوص اقدامات مدیریت تقاضا برنامه متنوعی طراحی شده که تشویق محور است. این بخش در حوزه مشترکان خانگی با توجه به تعرفه‌های جدید و همین طور طرح‌هایی که منجر به جابه جایی بار و مدیریت مصرف می‌‌شود، دنبال خواهد شد. امیدواریم که با مجموعه این اقدامات، در هیچ نقطه از کشور خاموشی‌ها رخ ندهد.»
دولت سیزدهم برای جبران بخشی از عقب‌ماندگی در زمینه توسعه نیروگاهی، برای ایجاد 35 هزار مگاوات نیروگاه طی 4 سال برنامه‌ریزی کرده است. در همین حال، برای مدیریت مصرف، اصلاح الگوی مصرف، تغییر تعرفه برق و جریمه پرمصرف‌ها و فرهنگسازی را در دستور کار قرار داده ایم. آن طور که آرش کردی، مدیرعامل توانیر می‌‌گوید: «براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، بیش از نیمی از بارهای مصرفی شبکه کنترل پذیر خواهد شد و تفاوت اصلی برنامه‌های مدیریت بار امسال با سال‌های گذشته، کنترل پذیری بارهای مصرفی شبکه برق است.»
کردی عنوان می‌‌کند که صنعت برق برنامه‌های پیش رو برای گذر موفق از پیک تابستان 1401 را به شکل منسجم و ویژه‌ای در دست پیگیری و اقدام دارد و از آغازین روزهای سال جدید، جلسات مداومی با شرکت‌ها به منظور بررسی و تدوین دقیق برنامه‌های پیک بار 1401 برگزار شده که با مدیریت هوشمندانه مصرف، خاموشی‌ها مدیریت شود.
 
مصرف ۵۰ درصد برق بخش خانگی توسط ۲۵ درصد مشترکان
آمارهای وزارت نیرو نشان می‌‌دهد که مصرف حدود ۷۵ درصد از مشترکان خانگی در راستای الگوی مصرف است و ۲۵ درصد خارج از الگوی مصرف دارند که این بخش ۵۰ درصد از برق مصرفی بخش خانگی را به خود اختصاص می‌‌دهند. با توجه به اینکه 90 درصد مصرف برق خانگی به خاطر مصرف بالای «کولر»، «یخچال» و «روشنایی» است، پرمصرف‌ها با بازنگری در این 3 بخش می‌‌توانند مصرف خود را کاهش دهند تا هم هزینه کمتری بپردازند و هم به پایداری شبکه کمک کنند. بویژه در زمینه وسایل سرمایشی که حدود یک سوم مصرف برق کشور را در تابستان به خود اختصاص می‌‌دهد و بیش از 21 هزار مگاوات از ظرفیت نیروگاهی کشور را می‌‌بلعد. برای تأمین مصرف این بخش بیش از 17 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری نیروگاهی شده است. لذا در راستای نیاز کشور به اصلاح مصرف برق و نزدیک شدن به استانداردهای جهانی، ضروری است که توجه ویژه‌ای به این بخش شود. کاهش بار سرمایشی در کنار اقداماتی مانند استفاده از وسایل غیرضرور در ساعات خارج از پیک ظهر و شب و همین طور استفاده از روشنایی طبیعی کمک خواهد کرد که پیک سایی از مصرف برق در تابستان رقم بخورد و با توجه به ایجاد ظرفیت جدید نیروگاهی، خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده دیگر تکرار نشود.

کامران علمدهی
خبرنگار
مهسا در حالی که گوشی تلفن همراهش را در دست داشت و در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های مجازی وقت‌گذرانی می‌کرد با دیدن پیامی ناشناس که برایش ارسال شده بود کنجکاوانه به عکس پروفایل فرستنده پیام نگاه کرد اما او را نشناخت. توی پیام نوشته شده بود: سلام روز بخیر می‌توانم یک سؤال بپرسم؟
زن جوان با تردید پاسخ داد: سلام شما؟
- من مزاحم نیستم فقط یک سؤال داشتم...
- بفرمایید؟
اسم من احسان است 32 سالم است و دانشجوی دکترای هنر هستم. راستش را بخواهید نه من، شما را می‌شناسم نه شما، من را اما با دیدن اسم و عکس پروفایل‌تان خیلی جا خوردم؛ شما شباهت زیادی به دختری دارید که من سال‌ها قبل عاشقش بودم و می‌خواستم با او ازدواج کنم اما تقدیر برایمان طور دیگری رقم خورد.
- یعنی هرکسی اسمش مهسا بود و تیپ و قیافه‌اش شبیه دختر مورد علاقه‌تان باید به او پیام بدهید؟
- نه اما نمی‌دانم چرا حس کردم شما خیلی با مهسایی که دوستش داشتم شباهت دارید! من مزاحم نیستم فقط می‌خواستم اگر اجازه بدهید هرازگاهی به شما پیام بدهم و صحبت کنیم. امکانش هست؟...
همین چند جمله باعث شد تا مهسا هم که با وجود متأهل بودن همیشه با شوهرش اختلاف داشت و احساس تنهایی می‌کرد و به همین خاطر بیشتر وقتش را در فضای مجازی می‌گذراند به همصحبتی با این مرد ناشناس اما خوش‌صحبت تمایل نشان دهد.
با اینکه مرد ناشناس زمان مشخصی را برای ارسال پیام بعدی مشخص نکرده بود اما مهسا از فردای آن روز انگار منتظر پیام احسان بود. صبح روز بعد وقتی شوهرش سرکار رفت گوشی‌اش را برداشت و دوباره شروع به گشت‌و‌گذار در فضای مجازی کرد اما انگار ته دلش منتظر دیدن پیام مرد ناشناس بود. بالاخره بعد از 2 ساعت پیامی آمد.
- سلام بیداری؟
با اینکه مهسا مردد بود که آیا جواب دادن به او درست است یا نه چند لحظه‌ای مکث کرد سپس بدون توجه به تبعات احتمالی آن نوشت: سلام بیدارم!
اما دوباره از جواب دادن پشیمان شد می‌خواست گوشی تلفنش را کنار بگذارد که پیام دیگری از احسان مانع شد؛ دیشب خیلی به تو فکر کردم. راستش چندین بار عکس صفحه‌ات را باز کردم و به آن خیره شدم نمی‌دانم چرا اما از وقتی عکست را دیده‌ام حس عجیبی دارم.
مهسا جواب داد: از کجا می‌دانی اصلاً این عکس واقعی من است؟!
- نمی‌دانم اما حسی به من می‌گوید که تو آدم دروغگویی نیستی! از حرف زدنت معلوم است آدم شارلاتانی نیستی!
حرف‌های احسان آنقدر به مذاق مهسا شیرین آمد که در یک لحظه تصمیم گرفت بیشتر با او حرف بزند به طوری که بعد از 4 ساعت از رد و بدل شدن پیام‌ها گذر زمان برای مهسا حس نمی‌شد.
این پیام‌ها هر روز تکرار و بیشتر شد؛ زن جوان احساس می‌کرد که از ارتباط با احسان به آرامش رسیده و دوست داشت بیشتر و بیشتر با او حرف بزند. تا اینکه احسان پیشنهاد داد به جای رد و بدل کردن پیام با هم تلفنی صحبت کنند. زن جوان قبول کرد و این تماس‌ها و پیام‌های توأمان سبب شده بود که مهسا فراموش کند قدم در مسیر بیراهه گذاشته و ممکن است هر قدمی که در این راه بر می‌دارد او را به نابودی بکشاند.
بالاخره بعد از دو هفته، مرد ناشناس با جلب اعتماد مهسا از او خواست این بار ارتباط تصویری داشته باشند زن جوان هم پذیرفت و در ادامه با درخواست احسان مبنی بر ارسال تصاویر خصوصی از خودش هم موافقت کرد.
مهسا بدون هیچ تردیدی و همچون زنی مسخ شده به خواسته‌های مردی که هیچ شناختی از او نداشت جواب مثبت می‌داد و هر بار بیشتر با حرف‌های فریبنده و شیرین او احساس می‌کرد بیش از پیش به او علاقه‌مند شده است.
یک ماه بعد...
یک شب که مهسا قبل از برگشت همسرش به خانه، پیام‌های احسان را از گوشی‌اش پاک می‌کرد با پیام جدیدی از او روبه‌رو شد. احسان نوشته بود فردا برای کاری نیاز به 50 میلیون تومان دارم. صبح برایت شماره کارت می‌فرستم تا به حسابم واریز کنی!
مهسا نه می‌توانست جوابی بدهد و نه می‌توانست با فکر این پیام آرام بگیرد. تا فردا منتظر ماند و وقتی شوهرش از خانه خارج شد به‌سرعت پیامی برای احسان فرستاد و نوشت: قضیه 50 میلیون چیست؟
دقایقی بعد احسان جواب داد: به مشکل مالی برخوردم پول نیاز دارم برایم بفرست، برمی‌گردانم.
مهسا جواب داد: من 50 میلیون تومان ندارم.
احسان گفت: مگر می‌شود با این وضع زندگی و این همه طلا 50 میلیون نداشته باشی؟
مهسا گفت: طلاهایم را که نمی‌توانم بفروشم شوهرم متوجه می‌شود.
- من نمی‌دانم هر طور شده این پول را جور کن اسمش را هم هر چه می‌خواهی بگذار قرض، وام، باج و با یک شکلک خنده اضافه کرد اسمش را  هرچه می‌خواهی بگذار فقط زود برام واریز کن به این شماره کارت........
مهسا که هنوز متوجه منظور احسان نشده بود پرسید: باج! چرا باید باج بدهم؟
احسان گفت: اگر دوست‌ داری قضیه مسالمت‌آمیز حل شود پول را بفرست.
مهسا پرسید: یعنی چی مسالمت‌آمیز حل شود؟ مگر ما با هم مشکلی داریم؟
احسان جواب داد: نه نداریم مگر اینکه تو بخواهی مشکلی به وجود بیاوری!
مهسا گفت: چه مشکلی متوجه نمی‌شوم؟! که به یکباره عکسی از خودش را در لباس میهمانی از طرف احسان دریافت کرد و احسان نوشت: خودت گفتی 3 ساله با مهران ازدواج کردی و با او اختلاف داری. اگر نمی‌خواهی اختلافات‌تان بیشتر شود و زندگی‌ات به هم بریزد 50 میلیون خرج کردن هزینه زیادی نیست...
مهسا به یکباره یخ کرد و عرق سرد بر پیشانی‌اش نشست؛ او تازه فهمیده بود نیت احسان چه بوده، گفت: خیلی پستی احسان!
احسان جواب داد: راستش من اسمم احسان نیست و آنقدری‌ هم که فکر می‌کنی درس نخواندم. هیچ وقت هم عاشق هیچ دختری نبودم که شکل و قیافه و اسمش شبیه تو باشد. من آمده‌ام تا آدم‌هایی را که زیاده‌خواهی می‌کنند، تنبیه کنم. البته معمولاً این عشق و عاشقی الکی بیشتر از دو هفته طول نمی‌کشید اما دلم برای تو سوخت و دو هفته‌ هم به تو رحم کردم وگرنه زودتر از اینها باید پولم را می‌دادی!
همان‌طوری که دستان مهسا می‌لرزید و مستأصل شده بود، عاجزانه گفت: من چه هیزم تری به تو فروختم که می‌خواهی این بلا را سرم بیاوری.
- من بلایی سرت نیاوردم خودت بودی که این بلا را وارد زندگی‌ات کردی.
- من که توی حسابم 20 میلیون بیشتر ندارم که آن هم برایت واریز می‌کنم فقط دست از سرم بردار. آنقدر حالم بد شده که نمی‌دانم چه کار باید بکنم.
پسر شرور جواب داد: طلاهایت را که بفروشی و بگذاری روی 20 میلیونت پول من درست می‌شود. شماره کارتم را هم که‌ داری تا عصر منتظر می‌مانم، اگر پول واریز نشده باشد صبح قبل از رفتن همسرت عکس‌ها را برایش می‌فرستم.
مهسا چند دقیقه‌ای مات و مبهوت ماند؛ نمی‌دانست که چه کار باید بکند یک لیوان آب خورد و به‌سرعت آماده شد تا دستبند و گوشواره‌هایش را بفروشد و در نهایت تا عصر 50 میلیون تومان را جور کرد و به حساب مرد شرور ریخت.
چند روزی گذشت. مهسا از یک سو به این فکر می‌کرد که چگونه فریب یک فرد باجگیر را خورده و از سوی دیگر هم فکر می‌کرد که اگر مهران سراغ گوشواره و دستبندش را بگیرد چه باید بکند تا اینکه پیام دیگری آمد: بابت مبلغ واریزی ممنونم. راستش 30 میلیون دیگر هم لازم دارم. لطفاً مثل قبل توضیح اضافه هم نخواه.
مهسا دوباره بدنش لرزید؛ او فهمیده بود که این مرد دست‌بردار نیست و تا وقتی که عکس‌هایش دست او است باید ساکت باشد و باج بدهد. از ترس به دوستش سمیرا زنگ زد و ماجرا را برایش تعریف کرد. او ضمن دلداری دادن مهسا راهنمایی‌اش کرد که بهتر است موضوع را با پلیس در میان بگذارد تا آنها کمکش کنند و این تنها راهی است که می‌تواند از شر وی خلاص شود.
زن جوان بالاخره دل به دریا زد و پیش پلیس رفت؛ چند هفته بعد متهم دستگیر شد و به اخاذی از 20 زن دیگر با این شیوه اعتراف کرد هر چند زندگی مهسا دیگر مثل قبل نشد اما از اینکه توانسته بود زنان و دختران دیگری را از شر این مرد تبهکار نجات دهد خوشحال بود.

فضای مجازی برای ما  فرهنگ‌سازی نمی‌کند

دکتر عبدالله رستگار، کارشناس حقوق جزا درخصوص بحث فرهنگ استفاده از فضای مجازی می‌‌گوید: به اعتقاد من فضای مجازی عین واقعیت است.
ما فرهنگ را می‌‌سازیم و قرار هم نیست که فضای مجازی و شاخه‌های آن برای ما فرهنگ‌سازی کنند. بنابراین ما بر اساس فرهنگ خودمان، نحوه استفاده از ابزارها را تغییر می‌‌دهیم.  ما می‌توانیم به فضای مجازی بالندگی بدهیم و از طرفی هم می‌توانیم خودمان را با همین ابزار نابود کنیم.
این کارشناس حقوق جزا با اشاره به پرونده زن اهوازی که اواخر سال گذشته از سوی همسرش به قتل رسید و برخی مدعی شدند وی به خاطر ارتباطات مجازی و گرفتاری در دام باندهای اغفال و خرید و فروش زنان در فضای مجازی به چنین سرنوشتی دچار شده بود، اظهار داشت: برخی عنوان کردند که این زن در فضای مجازی اغفال شد و اگر فضای مجازی نبود این اتفاق نمی‌افتاد، این جمله مانند این است که بگوییم اگر اسلحه‌ای نبود، قتلی رخ نمی‌داد.
اسلحه یک ابزار است و مانند بالگرد می‌تواند برای دفاع یا موارد امدادی مورد استفاده قرار گیرد یا بالعکس برای جنگ یا عملیات نظامی. از این‌رو نمی‌توانیم برای توجیه اشکالات‌مان به‌دنبال مقصر بگردیم. این ما هستیم که فرهنگ استفاده از یک ابزار را درست یا نادرست آموزش می‌دهیم.
وی درباره فعالان باندهای خرید و فروش زنان و دختران می‌‌گوید: نفس کار این باندها مشخص است، فراهم آوردن یک امر رؤیایی، یک خواسته بزرگ و طمع و یک‌شبه ره صدساله رفتن که در نهایت منتج به اغفال و سوء‌استفاده از افراد می‌‌شود. باندهای فساد هدف اصلی‌شان نتیجه کار است و وقتی می‌‌بینند که می‌توان از این فضا استفاده بهینه کرد، کارشان را پیش می‌‌برند.
بنابراین آنها شرط نکرده‌اند که تنها باید از این طریق، افراد را جذب یا اغفال کنیم بلکه از فضای مجازی تنها به‌عنوان یک ابزار استفاده می‌‌کنند. چه بسا در گذشته که این فضا وجود نداشت و شبکه‌های اجتماعی فعالیت نمی‌کردند، این باندها با ابزارهای دیگری به اهداف‌شان می‌‌رسیدند.
وی درباره قانون جرایم رایانه‌ای نیز می‌‌گوید: متأسفانه بسیاری از کاربران در کشور ما تا زمانی که درگیر مسائل قضایی و حقوقی نشوند نمی‌دانند که قوانینی برای مجازات مجرمان در این عرصه وجود دارد البته که قوانین هر ساله  به روزرسانی و چکش‌کاری نیاز دارد اما در مقابل هم ما در بحث آموزش خیلی خوب عمل نکرده‌ایم به‌طوری که سرعت آموزش در کشور ما در مقابل سرعت گسترش به شدت پایین است.  مثلاً در همین رابطه ما در اخبار می‌‌شنویم که ماینرهایی کشف‌ شده اما آموزش نمی‌دهیم که کارکرد ماینرها چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد.
حتی نمی‌گوییم که در چه شرایطی استفاده از آن جرم است.
رستگار در پایان تأکید می‌‌کند: این موضوع را فراموش نکنیم که با بررسی پرونده بسیاری از اغفال‌شدگان و فریب‌خوردگان در فضای مجازی می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که برخی از افراد دوست دارند اغفال شوند و فریب بخورند و ارتباطی هم به فضای مجازی ندارند.
بنابراین نباید فضای مجازی را به‌عنوان یک ابزار مخرب نگاه کرد بلکه چقدر خوب است تا از این ابزار به‌عنوان یک ابزار کارآمد و مؤثر در جهت مثبت و برای گسترش برخی از شاخه‌های علمی و فرهنگی و اقتصادی و... بهره ببریم.
چه بسا بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته امروزه درگیر این مسائل نیستند و به‌دنبال گسترش این فضا برای بهره‌برداری‌های مثبت و ایجاد نسل‌های بعدی اینترنت هستند.

فضایی که ارتکاب جرم را آسان کرده است

سرهنگ تورج کاظمی رئیس سابق پلیس فتا پایتخت در خصوص موضوع سوءاستفاده در فضای مجازی می‌‌گوید: فعالیت باندهای خرید و فروش زنان و دختران، موضوع جدیدی نیست و باندها حتی بدون فضای مجازی هم می‌توانند در این زمینه فعالیت کنند. اما از زمانی که فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی راه‌اندازی شده و گسترش یافتند، مسیر و کار در این زمینه تسهیل شد و آنها با سرعت بیشتری به فعالیت‌های مجرمانه‌شان پرداختند.
وی در ادامه با اشاره به رابطه سرعت گسترش شبکه‌های اجتماعی و رشد فزاینده فعالیت باندهای تبهکاران می‌افزاید: به جرأت می‌توان گفت در گذشته سرعت جذب، فریب و به کارگیری طعمه‌ها از سوی باندها کمتر بود اما حالا با گسترش شبکه‌های اجتماعی این باندها هم با سرعت بیشتری طعمه‌هایشان را جذب می‌‌کنند. اما بازهم تأکید می‌‌کنم که فضای مجازی تنها یک ابزار است و باندهای فساد در صورت نبودن این ابزار، قطعاً راه دیگری را پیدا خواهند کرد.
کاظمی در ادامه به نقش پلیس در کنترل فضای مجازی می‌‌پردازد و خاطرنشان می‌‌کند: پلیس فتا به‌عنوان مجری فضای سایبری تنها می‌تواند در حد مقدورات خودش فعالیت و این موارد مجرمانه را پیگیری کند. همانند کاری که پلیس پیشگیری انجام می‌دهد و فقط در صورتی می‌تواند بیشتر وارد عمل شود که پس از شناسایی متخلفان و جمع‌آوری اسناد، مجوز پیگیری بیشتر را از مراجع قضایی کسب کند. شاید برای یک پلیس در مجموعه فتا صحت وقوع جرم محرز شود اما مقام قضایی آن را تأیید نکند بنابراین پیگرد قانونی ادامه پیدا نخواهد کرد. از این‌رو تا جرم مشهود حادث نشود، نمی‌توان با مجرم برخورد کرد.
رئیس سابق پلیس فتا تهران بزرگ در پاسخ به این سؤال که جرم مشهود به چه معناست و آیا پلیس فتا امکان پیگیری همه مجرمان در فضای مجازی را دارد یا خیر می‌‌گوید: بر اساس قوانین در فضای سایبری، تعریفی از جرم مشهود نداریم بنابراین پلیس فتا نمی‌تواند با فرض اینکه شاهد جرم مشهود بوده، وارد عمل شود. تعریف جرم مشهود هم مشخص است تصور کنید قاتل بالای سر مقتول باشد و برای پلیس محرز شود که قتل رخ داده است. در تعریف جرم مشهود آمده، جرمی که در منظر عمومی اتفاق افتاده باشد.
به‌عنوان مثال در مورد همین بحث باندهای خرید و فروش زنان و دختران و بخصوص همین پرونده اخیر قتل زن اهوازی به دست همسرش باید بگویم که در مورد موضوع اغفال وی از سوی باندهای قاچاق زنان اگر مأموران با چنین جرمی مواجه می‌‌شدند باید پس از جمع‌آوری مستندات آن را به پلیس امنیت اخلاقی ناجا ارجاع می‌‌دادند.
بنابراین پلیس فتا تنها در مواردی که به‌طور صددرصدی موضوع به مسائل سایبری مربوط می‌شود مثل هک و نفوذ به سیستم‌ها به‌طور مستقیم اجازه ورود دارد. سرهنگ کاظمی در ادامه با ارائه مؤلفه‌هایی به شیوه کار باندهای قاچاق زنان و دختران می‌‌پردازد و می‌‌گوید: یکی از خصوصیات فضای مجازی ناشناس ماندن افراد است که باندها از این خصوصیات به خوبی سوء‌استفاده می‌‌کنند و پس از یافتن خواسته‌های طعمه‌هایشان، آنها را به‌راحتی فریب می‌‌دهند و جذب می‌‌کنند.
دومین مورد، سرعت عمل است؛ به‌طوری که در شبکه‌های اجتماعی به‌راحتی و با بالاترین سرعت می‌توانند کاری که شاید ماه‌ها نیاز به زمان داشت را در کوتاه‌ترین مدت ممکن انجام دهند. سومین مورد هم سهل‌الوصول بودن هدف در این فضاست که باندها با در نظر گرفتن همه جوانب به‌راحتی از این بستر سودجویی می‌‌کنند.
این کارشناس فضای سایبری در پایان خاطرنشان می‌‌کند: دانش و فناوری‌ای که ما با آن مواجه هستیم، روزانه در حال تغییر است و سیستم‌ها هر لحظه در حال به روزرسانی هستند. بنابراین کارشناسان فضای مجازی نه در کشور ما و نه در بسیاری از کشورهای دنیا، نمی‌توانند با قاطعیت اعلام کنند که ما به‌راحتی می‌توانیم با جرایم، باندها و تبهکاران فعال در این حوزه مقابله کنیم.

نیم نگاه

بی‌تردید فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان یک ابزار، فعالیت را برای قاچاقچیان و باندهای فساد و فحشا آسان‌تر کرده اما نگاه واقع‌بینانه‌تر این است که اگر راه در فضای مجازی برای این تبهکاران بسته بود به منزله پایان فعالیت این باندها تلقی نمی‌شد و راه‌های دیگری برای این تجارت سیاه  و البته سودآور پیدا می‌‌کردند.
اغفال و خرید و فروش زنان و دختران محدود و معطوف به سال‌های اخیر نبوده و در گذشته‌های دور نیز شاهد این پدیده شوم به اشکال مختلف بوده‌ایم و شاید بتوان گفت ابتدایی‌ترین شکل آن، همان سنت برده‌داری بوده است اما حالا و طی سال‌های اخیر این باندها شکل سازمان‌یافته‌تری پیدا کرده و دامنه فعالیت‌شان به کشورهای دیگر هم گسترش یافته است به‌طوری که می‌توان از آن به برده‌داری مدرن یاد کرد.
 با گسترش فضای مجازی و سلطه شبکه‌های اجتماعی و همین‌طور نفوذ آن در میان افراد، بویژه نسل جوان سبب شد تا باندها به‌صورت منظم‌تر و با سرشبکه‌هایی که اغلب کمتر دیده می‌‌شوند مسیر جذب طعمه‌های‌شان را در کمترین زمان ممکن به مقصد برسانند و سودهای میلیاردی از بابت این تجارت سیاه با کمترین مشارکت از سوی قربانیان به جیب بزنند. البته نمی‌توان به صرف اینکه برخی با سوء‌استفاده از یک بستر، موجب ناامنی در جامعه می‌‌شوند به‌طور کل بهره‌وری از یک فضایی که بار محتوایی و آموزشی بسیار زیادی دارد را نفی کرد.
بی‌شک قاچاقچیان و سردسته‌های چنین باندهایی که غالباً پیچیدگی‌ها و شیوه‌های مختلفی در کارشان دارند، فقط به‌دنبال تسهیل در اهداف‌شان هستند و اگر امروز فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نبود، آنها برای رسیدن به مقاصدشان حتماً راه دیگری را همچون گذشته پیدا می‌‌کردند.
بسیاری از زنان جوان و دختران کم سن و سال رؤیاهایی در سر می‌‌پرورانند. پول، زیبایی، سفرهای خارجی، کار با درآمد بالا و در نهایت یک همسر ثروتمند! البته نباید از موضوعات احساسی و عاطفی نیز غافل شد، امری که گردانندگان باندهای خرید و فروش دختران از آن به نحو مطلوبی استفاده کرده و سوژه‌های خود را با درگیر کردن در مسائل عاطفی و احساسی به سادگی شکار می‌‌کنند. این مؤلفه‌ها بهترین گزینه برای باندهایی است که بدون توجه به کرامات انسانی و تنها برای جذب افرادی که همواره دنبال رؤیاهای دست نیافتنی‌شان هستند از آنها استفاده می‌‌کنند.

در ماه مبارک رمضان ۱۴۰۱ مجدداً ۱۰۰ هزار تن برنج از انواع هندی و پاکستانی و ۱۰۰ هزار تن شکر سفید برای مصرف خانوارها و صنف و صنعت از محل ذخایر راهبردی، متناسب با موجودی انبارها به منظور عرضه در سطح کشور تخصیص یافته و در اختیار کارگروه تنظیم بازار استان‌ها قرار گرفته است.

مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران از توزیع ۱۰۰ هزار تن برنج وارداتی و ۱۰۰ هزار تن شکر در ماه مبارک رمضان امسال برای ثبات قیمت‌ها و حفظ آرامش بازار در سطح کشور خبر داد.
به گزارش «ایران» به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، «سید سعید راد» در نامه‌ای به استانداران سراسر کشور گفت: در ماه مبارک رمضان ۱۴۰۱ مجدداً ۱۰۰ هزار تن برنج از انواع هندی و پاکستانی و ۱۰۰ هزار تن شکر سفید برای مصرف خانوارها و صنف و صنعت از محل ذخایر راهبردی، متناسب با موجودی انبارها به منظور عرضه در سطح کشور تخصیص یافته و در اختیار کارگروه تنظیم بازار استان‌ها قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران اظهار داشت: برنج هندی ۱۱۲۱ در بسته‌بندی‌های ۱۰ کیلویی و به قیمت هر کیلوگرم ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان برای مصرف‌کنندگان، برنج پاکستانی در بسته‌بندی‌های ۱۰ کیلویی با قیمت هر کیلوگرم ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و برنج تایلندی در بسته‌بندی‌های ۱۰ کیلویی با قیمت هر کیلوگرم ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان در کشور عرضه می‌شود.
راد گفت: شکر سفید نیز در بسته‌بندی‌های مختلف و با احتساب ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده در اختیار کارگروه تنظیم بازار استان‌ها قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه تعیین شیوه، شبکه و مباشرین توزیع کالاهای تخصیصی بر عهده کارگروه تنظیم بازار استان‌ها است، تصریح کرد: این کالاها از طریق شبکه‌های منتخب اعم از فروشگاه‌های زنجیره‌ای، تعاونی‌های مصرف، اصناف منتخب، مراکز عرضه مستقیم کالا و میادین میوه و تره‌بار در سطح کشور توزیع می‌‌شود.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران در این نامه اظهار داشت: ادارات کل غله و خدمات بازرگانی استان‌ها، وظیفه تأمین و تدارک برنج و شکر تنظیم بازار تخصیصی را برعهده خواهند داشت.
وی بیان کرد: تخصیص برنج مربوط به استان‌های تولیدکننده برنج شامل گیلان و مازندران با درخواست رئیس کارگروه تنظیم بازار استان انجام می‌‌شود.
راد افزود: سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، بازرسان سازمان‌های جهاد کشاورزی استان، سازمان تعزیرات حکومتی و اتاق اصناف ایران مکلفند نسبت به کنترل و نظارت بر روند توزیع و رعایت قیمت فروش کالاهای یاد شده، اقدام و در صورت بروز تخلف، اقدام قانونی را با هماهنگی مراجع انجام دهند.

محمد مطلق
دبیر گروه گزارش
اگر تصور شما از بازار تبریز، یک راسته بازار بزرگ و عریض مملو از فرش‌ و تابلو فرش، در کنار کفش‌های دست دوز و لباس‌های رنگ به رنگ و طلا و آیینه و شمعدان است، باید بگویم تصویری ناقص و نارسا از این پهنه عظیم شهری در ذهن‌تان است. بازار تبریز که در سال 1389 به ثبت جهانی رسیده، در واقع یکی از محله‌های بزرگ این شهر با 160 تیمچه و سرا و دالان و راسته و مسجد و حمام و کاروانسرا و حوزه علمیه و مدرسه و خانه تاریخی است که با مشارکت خود بازاریان مرمت شده و دقیقاً با همین عنوان یعنی «مشارکت در ترمیم یک اثر اسلامی» موفق به دریافت جایزه بین‌المللی آقاخان در کشور پرتغال شده است؛ جایزه‌ای که به اسکار معماری نیز شهرت دارد.
این را هم درنظر بگیرید که این پهنه وسیع شهری تنها یک کالبد تاریخی بی‌جان نیست و مراودات فرهنگی و آیین و آداب و میراث معنوی خاص خودش را دارد؛ از دسته عزاداری «شاه حسین واحسین» بازاریان گرفته تا خیریه‌ و عزا و عروسی که روی هم می‌شود گفت فورانی از تاریخ و فرهنگ و هنر که توصیفش خارج از توانایی هر گزارش‌نویسی است. اینجا کلون و کوبه هر در، مناره هر مسجد، نام هر راسته و نقش هر قالی، داستانی دارد شنیدنی.
در مسجد و حوزه علمیه حاج صفرعلی، مناره نصفه نیمه‌ای را نشانم می‌دهند و می‌گویند، صفرعلی به مناره که رسید پولش تمام شد و همان طور نصفه ماند و بعد از او هم به احترامش کسی کار را تمام نکرد. چشم می‌چرخانم لا به لای نمازگزاران، بازاری مسنی پیدا کنم و بپرسم صفرعلی را می‌شناخته یا نه که حاج یعقوب رستمی تکه کاغذی چسبیده به آجر بالای سرم را نشان می‌دهد و می‌گوید از این هم فیلم بگیر «در شب هجدهم جمادی الاول سنه 1288 تا اینجا پر از آب بود.» خب معلوم می‌شود چنین پرسشی خطا خواهد بود.
حاج یعقوب که نماز ظهر و عصرش را خوانده و می‌خواهد به مغازه‌اش برگردد، پیش از رفتن تکه پوست آهویی را روی دیوار رو به رو نشانم می‌دهد که آیاتی از قرآن به خط خوش بر آن نقش بسته است. می‌گویم این نوشته از کی اینجاست؟ می‌گوید از همان زمان قاجار که مرحوم حاج صفرعلی اینجا را ساخته: «آن طرف را نگاه کنید! درست مثل قبر شش گوشه آقا امام حسین(ع) است.» سقف و دیوار و گنبد و مناره یکسره آجر اخرایی است با درهای چوبی قهوه‌ای و همان کوبه‌ها و کلون‌های خاطره انگیز؛ چنان دلنشین و زیبا و آرامبخش که نمی‌خواهی بیرون بروی.
می‌دانم این طور سرگردان، مثل تخته پاره‌ای در دریا، سر از ناکجا درمی‌آورم. سراغ «خانه بازار» یا مدیریت مجموعه جهانی بازار تبریز را می‌گیرم که «جمعه مسجد» و خانه «کوچه مشکی» را نشانم می‌دهند؛ یکی از تجار سرشناس دوران قاجار که مثل اغلب تاجران، خانه‌اش در محله بازار بوده است. جمعه مسجد یا مسجد جامع، مجموعه‌ای است از چند مسجد تاریخی؛ مسجد ثقةالاسلام کوچک، مسجد ثقةالاسلام بزرگ، آلچاق مسجد یا مسجد کوتاه، مسجد دینوری و مسجد اسماعیل خاله اوغلی یا اسماعیل پسرخاله. خانه کوچه مشکینی هم به همان زیبایی خانه‌های تاریخی تبریز است که از دو روز پیش در این حوالی دیده‌ام؛ خانه نعمت‌زاده، خانه حیدرزاده، خانه اردوبادی که دیوار به دیوار مدرسه رشدیه است با تندیسی از خود رشدیه پای تخته سیاه؛ مؤسس نخستین مدارس امروزی کشور در تبریز و بعدها تهران، خانه امیرنظام گروسی که موزه قاجار است، خانه کوزه کنانی یا موزه مشروطه، خانه کربلایی علی موسیو و...
دکتر حسین اسماعیلی سنگری مدیر مجموعه جهانی بازار تاریخی تبریز را در زیرزمین خانه کوچه مشکینی ملاقات می‌کنم. شاید همان جایی نشسته باشد که 160 سال پیش، کوچه مشکینی کنار پیچ و تاب دیوارهای اندرونی و کرشمه‌ آجرهای سرخ به کار خانه و بازار می‌پرداخته. می‌گوید: «قدمت بازار تبریز حداقل به هزار سال پیش برمی‌گردد و سند ادعای ما هم آثار مکشوفه‌ای مثل پایه‌های مسجد جامع و پایه‌های چهار مناره است که در متون مختلف هم به آنها اشاره شده. مثلاً ناصرخسرو از مسجد آدینه یا مسجد جمعه در کنار بازار تبریز نام برده است. اما آنچه که از بازار تبریز به‌صورت کالبد امروزی مشاهده می‌کنیم، مربوط به بازسازی پس از زلزله 1193 هجری قمری است که اواخر زندیه و اوایل قاجار اتفاق افتاده. متأسفانه تبریز تقریباً هر سه قرن یکبار با خاک یکسان شده و طبق متون تاریخی، شهر هر 250 سال یکبار بازسازی شده است. برای همین بیشتر آثار این کهن تمدن ایرانی درحال حاضر موجود نیست.»
اسماعیلی معتقد است بازارهای ایران بویژه بازار تبریز به‌عنوان یک مجموعه کامل و شاخص در میان بازارهای ایرانی، نوعی آرمانشهر اسلامی ایرانی است که در آن زندگی درجریان است: «اگر دقت کنید اغلب مغازه‌های بازار تبریز سه طبقه هستند؛ زیرزمین برای انبار کالا، همکف، حجره فروش و طبقه بالا برای بیتوته بازرگانان شهرهای دیگر یا حتی خود صاحب حجره. این نشان می‌دهد خیلی‌ها در بازار زندگی می‌کردند. خانه‌های تجار داخل بافت بازار بوده و زندگی شهری با زندگی تجاری عجین بوده. حمام و مسجد و مدرسه و کاروانسرا هم داخل بافت بوده و اگر تاجری از شهر دیگری به بازار می‌آمده و حتی مدتی طولانی می‌مانده، نیاز نداشته از آن بیرون برود. بازار تبریز پنج حمام داشته، این یعنی بازار فقط جای کسب و کار نبوده، محل زندگی بوده و همین طور خود یک محله محسوب می‌شده. در این میان نقش خیریه‌ها و خدمات آنها برای مردم شهر و از طرف دیگر حمایت‌هایی که خود بازاریان از هم می‌کنند در دنیا زبانزد است که می‌توانیم به آن فرهنگ محله بازار بگوییم.»
فرد ریچاردز عضو انجمن سلطنتی حکاکان و نقاشان انگلیس در سال‌های 1300 چند بازار ایران از جمله تهران، تبریز، یزد، کرمان و اصفهان را دیده و مهم‌ترین ویژگی آنها را قرار گرفتن همه عوامل و عناصر تولید و عرضه، در کنار یکدیگر دانسته است. او  در سفرنامه خود می‌نویسد کارگر یک مجموعه صنعتی اروپایی نمی‌داند قطعه‌ای را که می‌سازد کجا و چگونه به کار گرفته خواهد شد و این او را خسته و افسرده می‌کند اما در بازارهای ایران پنبه زن و نخ ریس و رنگرز و نقشه کش و فرش فروش کنار هم کار می‌کنند. او ویژگی دیگر بازار را قرار گرفتن رنگ، صدا، مزه و بو در کنار هم می‌داند و دارچین کوبی و مسگری و شربت فروشی را باهم می‌بیند و می‌گوید کار کردن در چنین جایی که سرشار از زندگی است، آدمی را خسته نمی‌کند. ویژگی‌هایی که البته تا حد امکان کمرنگ شده است. او از پاکیزگی تبریز و بازار بزرگ این شهر هم فراوان تعریف می‌کند؛ چیزی که از نگاه هیچ غریبه‌ای پنهان نمی‌ماند. اما آنچه ریچاردز نتوانسته به عمق آن پی ببرد، فرهنگ بازار است؛ بویژه بازار تبریز که با عوامل متعددی پیوند خورده است.
اسماعیلی می‌گوید:«بازار تبریز یک اثر نیست، یک پهنه شهری است که در شاهراه تجاری و فرهنگی دنیا قرار داشته و این پهنه شهری در همه مراودات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور نقش ایفا کرده است. برای همین از نظر ازدواج و پیوندهای خونی با سایر نقاط ایران، از نظر فرهنگی، تجاری و... ردپای تبریزیان را در همه جای کشور می‌بینیم. شما در نظر بگیرید زمانی که ارمنستان و تفلیس و نخجوان و گنجه و باکو و بخش‌هایی از ترکیه و عراق جزو ایران بودند، تبریز پایتخت بوده. این نشان می‌دهد اینجا چقدر شهر مهمی است و در طول تاریخ چه آدم‌هایی تربیت کرده که در ایران و منطقه تأثیرگذار بوده‌اند.»
گشت و‌ گذار در بازار بزرگ تبریز از مسجد کبود که به فیروزه اسلام شهرت دارد تا میدان حسن پادشاه آق قویونلو یا مجموعه صاحب الامر و تماشای 25 تیمچه و 20 دالان و 20 راسته و 29 مسجد و... به این سادگی‌ها نیست. رنجبر یکی از کارشناسان خانه بازار می‌گوید: روز اول که اینجا استخدام شدم، آنقدر راه رفتم که پاهایم تاول زد.
ساعت 10 صبح است و پیاده‌روی ما تا حدود سه بعدازظهر ادامه می‌یابد و شرح دقیق آنچه می‌بینم خود نوشته دیگری می‌خواهد. از مسجد جامع یکسره به سمت راسته شعربافان می‌رویم. هنری که دیگر مثل اغلب راسته‌ها و تیمچه‌ها در بازار تبریز، تنها نامی از آنها مانده و نسل‌های بعد به فراخور زمانه تغییر کاربری داده‌اند. چنانچه در راسته عطاران یا آن طور که تبریزیان می‌گویند «عطارا بازار» اغلب مغازه‌ها خرازی شده و تیمچه شعربافان و بازار قندفروشان و دالان عباچی‌ها، فرش فروشی. در سرای حاج علی اکبر تابلوفرش‌هایی می‌بینی که هوش از سر آدمی می‌برد؛ از خیابان‌های لندن و پاریس گرفته تا مینیاتورهای صفوی و بناهای قجری و خط نقاشی‌های نفیس و چشم نواز از آیات قرآن و اشعار فارسی. در تیمچه مظفریه هم فرش‌های گران و اعلا می‌فروشند اما معماری چنان زیباست که نگاهم به هیچ فرشی نمی‌افتد. در بازار تبریز می‌توانی بی‌آنکه به کالایی نگاه کنی و قیمت بپرسی، ساعت‌ها محو در و دیوار شوی.
یوسف کاغذی تنها بازمانده راسته کاغذفروشان، هفتاد ساله است و هنوز شغل پدری‌ را زنده نگه داشته. می‌گوید: «اینجا را سال 1250 خریده‌ایم. قدیم بیشتر کاغذ نامه و مرکب می‌فروختیم. مثل الان نبود، مردم به هم نامه می‌نوشتند.»
از سه سرای حاج حسین قدیم، جدید و میانی که رد می‌شویم، می‌پرسم حاج حسین کی از دنیا رفته؟ رنجبر می‌گوید: «خدا می‌داند شاید 170 سال پیش!» هر سرا انگار محله‌ای است دوار در میانه دو راسته بازار. محله‌ای دلنشین با خانه‌های آجری و حیاطی وسیع و دلباز. در برخی از این سرا‌ها مثل سرای امیر، می‌شود از گرمای تابستان به خنکای فواره‌‌های حوض و سایه درختانش پناه برد و ساعتی آسود.
در تیمچه فتحعلی بیگ و بازار گرجی‌ها دیگر از نفس افتاده‌ام. اینجا برق سماورهای استیل و برنجی چشم آدم را می‌زند. می‌خواهم بازار دوه‌چی‌ها یا شتربان‌ها را هم ببینم. یک نگاه کافی است تا آنچه از کشمکش این محله با محله ششگلان در جریان مشروطه خوانده‌ام در ذهنم ماندگار شود. بازار تبریز تجسم واقعی تاریخ چند صد سال اخیر ایران است.

سمیه افشین‌فر
خبرنگار
افزایش 20 درصدی مستمری معیشتی مددجویان سازمان بهزیستی از پایان فروردین ماه و با همکاری سازمان هدفمندی یارانه‌ها پرداخت خواهد شد. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور به میزان ۲۰ درصد افزایش یافته است این در حالی است که افزایش حقوق بازنشستگان و شاغلان به طور متوسط ۱۰ درصد بوده است.
سیدمرتضی حسینی، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کل کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» با اعلام این خبر گفت: در سازمان بهزیستی چند نوع مستمری داریم؛ یک بخشی از این مستمری‌ها نیازمند مصوبه هیأت وزیران است و رقم آن را هیأت وزیران مشخص می‌کند اما مستمری معیشتی مستمری ای است که سازمان بهزیستی و کمیته امداد هر دو رقم ثابتی را بر اساس بعد خانوار به مددجویان خود پرداخت می‌کنند. این مستمری اعتبار مشخصی دارد و هر دو دستگاه باید رقم ثابتی را پرداخت نمایند.
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور با اشاره به افزایش حداقل۲۰ درصدی مستمری مددجویی بهزیستی در سال‌جاری، افزود: تلاش بر این است که بتوان در سال‌جاری بخشی از پشت نوبتی‌ها با اولویت مددجویان خیلی شدید، شدید و مددجویان معلول از دهک اول تا سوم را تحت پوشش مستمری معیشتی قرار دهیم که در سال گذشته پرداخت‌ها متفاوت بوده، به گونه‌ای که خانواده یک نفره ۳۵۰ هزار تومان، دو نفره ۵۰۰ هزار تومان، سه نفره ۷۰۰ هزار تومان، چهار نفره ۹۰۰ هزار تومان و پنج نفر به بالا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان دریافت کرده است و امسال با افزایش 20 درصدی مددجویان به ترتیب یک نفره 420 هزار تومان، دو نفره 500 هزار تومان، سه نفره 700 هزار تومان، چهار نفره و پنج نفره یک میلیون و 100 هزار تومان  و بالاتر یک میلیون و 320 هزار تومان دریافت خواهند کرد.
حسینی با بیان اینکه امسال اعتباری را برای گروهی از پشت نوبتی‌هایمان در نظر گرفته‌ایم، گفت: در بهزیستی بیش از دو میلیون و هشتصد هزار خانوار مددجو داریم که نزدیک به هفت میلیون نفر می‌شوند از این تعداد در حال حاضر یک میلیون و صد هزار خانوار در قالب دو میلیون و صد هزار نفر مستمری دریافت می‌کنند و طبیعتاً مابقی پشت نوبت هستند که ان شاءالله در سال جدید بخشی از این افراد را با اولویت معلولان شدید و خیلی شدید از دهک‌های پایین‌تر ان‌شاءالله به جمعیت هدف سازمان اضافه می‌کنیم.
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور در ادامه با بیان اینکه مستمری معیشتی از اعتبارات سازمان بهزیستی کشور برای ریشه کنی فقر مطلق پرداخت می‌شود، گفت: در بند (ب) تبصره (۱۴) لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نیز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف شده است با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان ضمن دهک‌بندی درآمدی تمامی خانوارهای یارانه بگیر نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد اقدام کند تا منابع حاصل از آن صرف حمایت از اقشار آسیب‌پذیر با اولویت خانوارهای تحت پوشش و پشت نوبتی نهادهای حمایتی و همچنین اجرای مواد متعدد قانون حمایت از حقوق معلولان شود که این همان مستمری معیشتی است که به مددجوها پرداخت می‌شود. تفاوتی بین گروه هدف سازمان برای دریافت این مستمری وجود ندارد اما بسته به نوع گروهی که مددجو در آن قرار گرفته مستمری‌های دیگری هم دریافت خواهند کرد مثل حق پرستاری، حق نگهداری در منزل، مستمری نگهداری در مراکز شبانه روزی، مستمری نگهداری در مراکز روزانه و... که هر کدام شامل مددجویان خاص آن گروه می‌شود.
حسینی با تأکید بر اینکه افزایش 20 درصدی تنها شامل مستمری معیشتی می‌شود، افزود: همان طور که ذکر شد مستمری‌های مختلفی در سازمان وجود دارد که این افزایش تنها به مستمری معیشتی مربوط است و شامل بقیه مستمری‌ها نمی‌شود، چرا که افزایش بقیه انواع مستمری نیازمند مصوبه هیأت وزیران است و هنوز در خصوص بقیه مستمری‌ها از جمله حق پرستاری مصوبه‌ای به سازمان بهزیستی کشور از سوی هیأت وزیران ابلاغ نشده است.
وی گفت: با توجه به عنایت مجلس و دولت اعتبارات سال ۱۴۰۱ برای فعالیت‌های سازمان بهزیستی و چندین فعالیت جدید مخصوصاً در حوزه آسیب‌های اجتماعی و زنان رشد ۴۵ درصدی داشته است که این فعالیت‌ها با اولویت مسکن، اشتغال و معیشت اجرایی می‌شود.
حسینی درخصوص اعتبار قانون جامع حمایت از حقوق معلولان اظهار داشت: برای اجرایی شدن قانون جامع حمایت از معلولان تکالیفی بر عهده دولت و سازمان بهزیستی قرار داده شد، که برای اجرای کامل این قانون در سال‌جاری به ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است و امسال تنها ۲ هزار و ۸۷۰ میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی شده که فاصله زیادی بین اعتبارات مورد نیاز و تخصیصی وجود دارد و باید از ظرفیت خیرین و مراکز و بنیادهای خیریه در کنار اعتبارات دولتی استفاده شود. در واقع منابع مالی سازمان کفاف رسیدگی مطلوب به اوضاع همه این مددجویان را نمی‌دهد.
حسینی یادآور شد: پارسال یک‌هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال برای اجرای قانون جامع حمایت از معلولان به بهزیستی اختصاص داده شد که صد درصد اعتبارات پارسال محقق شده است.
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور در پایان گفت: امیدوارم سازمان هدفمندی اعتبار امسال را برای اعمال افزایش مستمری معیشتی به ما بدهد هر چند بودجه سازمان بهزیستی کشور مشخص شده است اما بودجه باید بر مبنای صددرصد اختصاص پیدا کند اگر بر مبنای یک دوازدهم به ما پرداخت کنند می‌توانیم افزایش مستمری فروردین ماه را در پایان ماه پرداخت کنیم. همه تلاشمان این است که این رشد 20 درصدی را از همین ماه به مددجوها بپردازیم.

گروه سیاسی/ «این حادثه باعث وحدت و انسجام بیش از پیش علاقه‌مندان به اسلام و ایران اسلامی می‌شود.» این بخشی از پیام رئیس جمهور در محکومیت حادثه سه‌شنبه گذشته در حرم مطهر امام رضا(ع) است؛ حادثه‌ای که بنا به گزارش‌های اولیه از سوی یک عامل تکفیری و باهدف تخریب وحدت شیعه و سنی در کشور صورت گرفته است. به همین دلیل است که رویکرد رئیس جمهور مبنی بر تقویت بیش از پیش انسجام و وحدت مسلمانان و علاقه مندان به ایران اسلامی، یکصدا از سوی شخصیت‌های سیاسی و مذهبی سراسر کشور با گرایش‌های مختلف نیز مطرح شد. چهره‌های دینی و سیاسی با موضع‌گیری یا صدور بیانیه‌هایی، حادثه سه‌شنبه گذشته را محکوم و در عین حال تأکید کردند که این امر نه تنها نمی‌تواند وحدت شیعه و سنی در کشور را خدشه دار کند، بلکه زمینه‌ساز تقویت این وحدت و انسجام بیشتر در کشور خواهد شد. در این میان، محکومیت این حادثه از سوی علمای اهل سنت از سراسر کشور پررنگ و پرطنین بود. علمای اهل سنت در کردستان، خراسان شمالی، بوشهر، سیستان و بلوچستان، هم هتک حرمت حرم امام رضا(ع) را محکوم کردند و هم خواستار اشد مجازات عاملان این حادثه شدند. مجموعه این بیانیه‌ها و مواضع، بویژه موضعی که از سوی نخبگان و فعالان فرهنگی و مذهبی افغان حاضر در ایران صادر شد، نشان می‌دهد که هدف این حادثه هرچه بوده باشد، اعم از دامن زدن به مسائل قومی یا مذهبی، راه به جایی نبرده و چه بسا به ضد خود نیز تبدیل شده است. چراکه اکنون اهمیت وحدت در جمهوری اسلامی ایران و امنیت برخاسته از آن، بیش از پیش نمایان شده است.
مأموریت رئیس جمهور به وزارت اطلاعات
رئیس جمهور روز گذشته دو بار درخصوص حادثه مشهد موضعگیری کرد؛ نخست با صدور پیام محکومیت که طی آن به وزارت اطلاعات مأموریت داد ابعاد حادثه را روشن کرده و به اطلاع مردم برساند و بار دیگر در هیأت دولت که اهمیت وحدت را یادآور شد و گفت که نباید اجازه داد استعمارگران و منافقان بین مسلمانان اختلاف ایجاد کنند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در پیام خود ضمن تسلیت شهادت مظلومانه حجت‌الاسلام محمد اصلانی به خانواده معظم شهید، همراهان و دوستان ایشان و حوزه علمیه خراسان اظهارکرد: حادثه دیروز (سه‌شنبه) در آستان مقدس حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام که مأمن تمامی انسان‌های آزاده جهان فارغ از هرگونه دین و مذهب است و موجب شهادت مظلومانه حجت‌الاسلام والمسلمین محمد اصلانی و مجروحیت دو طلبه عزیز جهادگر شد؛ باعث تأثر و جراحت قلبی اینجانب و همه محبان این امام رئوف گردید. رئیس جمهور افزود: ایشان (شهید اصلانی) از مبلغان جهادی اسلام ناب بود که مستضعفان شیعه و اهل سنت حاشیه شهر مشهد مقدس، مجاهدت‌های ایشان را از نزدیک دیده بودند. آیت‌الله رئیسی اضافه کرد: قطعاً این حادثه ناگوار که به دست یکی از عناصر منحرف و تحت تأثیر گروه‌های تکفیری امریکایی صورت گرفته است باعث وحدت و انسجام بیشتر از پیش علاقه‌مندان به اسلام و ایران اسلامی شده و رسوایی جریان‌های انحرافی را به همراه خواهد داشت.
رئیس جمهور اظهار کرد: وزارت اطلاعات با همکاری همه نهادهای ذی‌صلاح موظفند به سرعت تمامی عوامل مؤثر این حادثه را شناسایی و تحت تعقیب قرار داده و نتیجه را به اطلاع عموم مردم برسانند.
اختلاف‌افکنی از روش‌های قدیمی استعمارگران است
آیت‌الله رئیسی در جلسه روز گذشته هیأت دولت نیز با ابراز تأثر از حادثه تلخ در حرم مطهر رضوی، گفت: عزیزانی که شهید و مجروح شدند از طلبه‌های جهادی، اثرگذار، مخلص و شناخته شده مشهد و حاشیه این شهر بودند.
رئیس جمهور این طلبه‌ها را از خادمان واقعی مردم بویژه قشر محروم مشهد توصیف کرد و گفت: کسانی که دشمنی کردند از جریان تکفیری بودند و نباید اجازه داد استعمارگران و منافقان با سوء‌استفاده از موضوعات قومی و مذهبی بین مسلمانان و مردم کشورمان با همسایگان اختلاف بیندازند؛ زیرا اختلاف‌افکنی از روش‌های قدیمی استعمارگران است.
واکنش رئیس مجلس به حادثه مشهد
محمدباقر قالیباف رئیس قوه مقننه نیز در جلسه علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی ضمن محکومیت جنایت رخ داده در حرم مطهر رضوی، خواستار جدیت بیشتر مسئولان در شناسایی عاملان و ابعاد مختلف این حادثه شد و اظهارکرد: درباره این حادثه تلخ و ناگوار، همه ما باید هوشیار باشیم، از این جهت که دشمنان این کشور و فرصت‌طلبان، نتوانند از این قبیل جنایات برای بر هم زدن دوستی و برادری بین ملت‌ها سوء‌استفاده کنند.
به گزارش ایرنا، محمدباقر قالیباف با بیان اینکه بسیاری از برادران افغان در راه دفاع از همین کشور در دوران دفاع مقدس بدون هیچ مابه‌ازایی در میدان جنگ حضور پیدا کردند، یادآور شد: در خیلی از موضوعات دیگر نیز اینها در جبهه مقاومت دفاع کردند، سینه سپر کرده و حضور داشتند و ملت ما هوشیار بوده و هوشیارتر خواهند بود که این اقدامات شیطنت‌آمیز هرگز به وحدت و یکپارچگی امت اسلامی برای عزت مسلمین و عظمت و زنده بودن بیش از گذشته اسلام خدشه‌ای وارد نکند.
در همین حال، 196 نماینده مجلس نیز در بیانیه‌ای، حادثه سه‌شنبه گذشته مشهد را جرم دیگری از «جرایم گرگ صفتان تکفیری و عوامل مزدور مستکبران بین‌المللی» دانسته و از دستگاه‌های امنیتی و قضایی خواستند تا ریشه‌ها و عوامل پشت صحنه این حادثه غم انگیز را برای مردم تبیین کنند و نسبت به همه کسانی که در این جنایت نقش داشته‌اند، مجازات اسلامی را اعمال کنند.
پیام تسلیت معاون فرهنگی سپاه
پس از این حادثه نیز مجید بذرافکن معاون فرهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با صدور پیامی ضمن تسلیت این واقعه به بازماندگان شهید حجت‌الاسلام محمد اصلانی، گفت: امروز مردم شیعه و اهل سنت ایرانی و افغانستانی حاشیه شهر مشهد بیشتر داغدار شهادت این طلبه بااخلاص و شهید ملتند چرا که الطاف و مجاهدت‌های شبانه روزی او بیشتر مشمول حال این مردم شریف گردیده است. بذرافکن در پیام خود تأکید کرد: قطعاً محاکمه عاملان شهادت این روحانی بزرگوار و همت و عزم بیشتر جهادگران در خدمت‌رسانی به مناطق محروم، تنها تسلایی است که می‌تواند قلوب جریحه‌دار ملت ایران را التیام بخشد.
جزئیاتی از هویت سلفی و تکفیری ضارب
روز گذشته «تسنیم» در گزارشی، ضارب حادثه سه‌شنبه گذشته حرم مطهر در مشهد مقدس را فردی 21 ساله، به نام عبداللطیف مرادی، ازبک‌تبار عنوان کرد که یک‌سال پیش به صورت غیرقانونی از مرز پاکستان وارد ایران شده و سپس در مشهد مقدس اقامت گزیده است. براساس این گزارش، او به همراه برادرش در یک باربری در مشهد کار می‌کردند و در منطقه مهرآباد مشهد سکونت داشته‌اند. عبداللطیف مرادی برخلاف مسلمانان اهل سنت، دارای تفکرات تکفیری است که شیعیان را رافضی و مجوس می‌داند و معتقد است باید خون آنان ریخته شود. شکل‌گیری حادثه نیز به این صورت بود که وی ساعت 13 سه‌شنبه گذشته، با همراه داشتن یک چاقوی نسبتاً بزرگ وارد حرم رضوی(ع) می‌شود و در صحن پیامبر اعظم(ص) منتظر می‌ماند تا به افرادی که در لباس روحانیت هستند حمله کند. بدین ترتیب او ساعت 14 و 16 دقیقه به سمت سه روحانی حمله کرده و با ضربات چاقو آنان را مورد ضربه قرار می‌دهد. او فقط به یکی از این روحانیون 20 ضربه چاقو زده است که احتمالاً همان طلبه‌ای است که به شهادت نائل شد.
شنیده شده که او در برخی شبکه‌های اجتماعی با عناوین متعددی مانند عبداللطیف السلفی، حسن مرادی و ابوالعاقب الموحد نیز فعالیت داشته و به دنبال نشر تفکرات تکفیری و مقابله با شیعیان بوده است. 6 متهم به همکاری با او، از جمله دو برادر عبداللطیف مرادی نیز توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده‌اند و تحقیقات از آنان ادامه دارد.

بــــرش
کمک به کشاورزان برای مقابله با سرمازدگی

رئیسی در جلسه روز گذشته هیأت دولت، با اشاره به مشکلات ناشی از سرمازدگی محصولات برای کشاورزان تأکید کرد: زمینه کمک به کشاورزان با استمهال در بازپرداخت تسهیلات، اولویت در اعطای تسهیلات و پرداخت خسارت فراهم شود تا کشاورزان عزیز به سختی نیفتند. رئیس‌جمهور وزارت جهاد کشاورزی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را مکلف کرد با استفاده از ظرفیت‌‌های دانش‌بنیان و با پیش‌بینی و پیشگیری، از سرمازدگی محصولات کشاورزی جلوگیری کنند. آیت‌الله رئیسی توزیع عادلانه اعتبارات در استان‌های کشور را نیز مهم برشمرد و گفت: در پرداخت اعتبارات باید عدالت در نظر گرفته شود نه مساوات و پرداخت اعتبارات بر اساس آمایش سرزمینی و عدالت محلی صورت گیرد. رئیس جمهور همچنین تهیه پیوست فرهنگی و عدالت را در تصمیم‌گیری‌ها مهم دانست و گفت: رهبر معظم انقلاب بارها بر ضرورت تهیه پیوست‌های فرهنگی و عدالت‌محور تأکید کرده‌اند و همه تصمیمات و اقدامات مهم دولت باید پیوست فرهنگی و عدالت داشته باشد. رئیسی در ادامه با تأکید بر ضرورت توجه به سلامت اداری در دستگاه‌های اجرایی، «خودکنترلی» را کارآمدترین نظام نظارتی دانست و گفت: این روش نظارتی با تربیت دینی در خانواده و نظام آموزشی، و با بندگی خدا شکل می‌گیرد و در کنار نظارت‌های برنامه‌ای و میدانی، در تحقق سلامت اداری نقش مهمی دارد.

گروه اقتصادی / ورود به سال 1401 و گزارش‌های آماری و عملکردی از نیمه دوم سال گذشته باعث شد دروغ‌های دولت گذشته بیش از پیش نمایان شود. رئیس جمهور وقت (حسن روحانی)، وزرا، کارشناسان همراه و اعضای اتاق بازرگانی یکصدا اعلام می‌کردند که اگر FATF تصویب نشود، تجارت و همکاری‌های اقتصادی با تمام کشورها متوقف می‌شود و ایران به صورت کامل منزوی خواهد شد.
این خط و نشان‌ها تا جایی جلو رفت که حتی برخی منتقدان عملکرد دولت دوازدهم هم به این باور رسیده بودند که تمام گره‌های اقتصادی با FATF باز خواهد شد، اما در این روزها که آمار تجارت خارجی و وضعیت ذخایر ارزی کشور رسانه‌ای شده است و همچنین خبرهای خوش از حذف برخی از ممنوعیت‌های واردات شنیده می‌شود، گواه آن است که اقتصاد ایران وابسته به FATF نیست و بدون کارگروه اقدام مالی مشترک هم می‌توان فعالیت اقتصادی کرد.
دولت روحانی در شرایطی که اقتصاد کشور از تحریم‌های ظالمانه آسیب دیده بود و کمبود ارز، بخش‌های تولید را به‌شدت تحت فشار قرار داده بود، هیچ مذاکره‌ای با کشورهای همسایه انجام نداد و نگاهش تنها به تصمیم و صحبت سران کشورهای اروپایی بود. دولت روحانی هرگونه تغییر در اقتصاد ایران را منوط به همکاری با کشورهای عضو اتحادیه اروپا کرده بود.
دروغ‌پردازی‌ها و دست روی دست گذاشتن‌ها سبب شد که قیمت ارز سیر صعودی به خود بگیرد و روز به روز قیمت انواع کالاها افزایش پیدا کند.
حسن روحانی سال 99 در جلسه هیأت دولت، گفت: «FATF یک گروه ویژه‌ است که اقداماتی درخصوص مسائل مالی و تراکنش‌ها انجام می‌دهد وهمه کشورها در آن هستند. اگر بد است، چطور در آن حضور دارند. همه اتحادیه اروپا در آن هستند. همه شرق، روسیه و چین، ترکیه و همسایگان ما در آن هستند.»
او گفته بود: «تحریم باشد و نباشد، لوایح FATF لازم است. تحریم نباشیم، لازم‌تر است. برجام باشد یا نباشد، این لوایح لازم است. این لوایح ربطی به برجام ندارد. اگر به FATF ملحق نشویم، ارتباطات بانکی ما قطع می‌شود و این یعنی ما به قرن پیش برمی گردیم. FATF با زندگی و جیب تک تک مردم ارتباط دارد و اگر اجرا نشود باید به مردم توضیح داده شود.»
در حالی که رئیس جمهور وقت با مخالفان پیوستن به FATF اتمام حجت می‌کرد و مردم را در برابر مجلس، شورای نگهبان و سایر بخش‌ها می‌گذاشت، دولت رئیسی بدون آنکه مردم را درگیر کند شرایطی فراهم کرد که معیشت آحاد جامعه نسبت به دولت روحانی بهتر شود و دیگر هیچ ایرانی شاهد نوسان متناوب قیمت‌ها نباشد.

پایان صف، با تصمیم‌های درست
اگر این روزها شاهد صف مرغ، گوشت، تخم مرغ، گرانی لحظه‌ای کالاها و غیره نیستیم به خاطر این است که دولت رئیسی تصمیم‌های درست را اتخاذ کرد و اقتصاد کشور را وابسته به تصمیم غربی‌ها نکرد. از مهم‌ترین اقدام‌ها می‌توان به آشتی با کشورهای همسایه اشاره کرد. سفر به 13 کشور و گفت‌و‌گوهای تخصصی شرایطی را برای کشور ایجاد کرده است که دیگر وزرا نگرانی از کمبود ارز ندارند و می‌توانند برای بهبود وضعیت اقتصادی تصمیم درست اتخاذ کنند.

اظهارنظرهایی که به اقتصاد ملی صدمه زد
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت روحانی هم از آن دست افرادی بود که تنها آب خوردن را منوط به FATF ندانست. او  هر گونه دیپلماسی را وابسته به FATF می‌دانست و بارها تأکید کرد پیوستن ایران به موافقتنامه‌ها و همکاری 25 ساله با چین تنها با پیوستن به FATF ممکن است.
در این میان حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از دیدار و گفت‌وگو با «وانگ یی» همتای چینی در جمع خبرنگاران گفته بود: «در این سفر اولاً توافق کردیم دو طرف اجرایی شدن و شروع عملیاتی شدن توافق همکاری‌های راهبردی و جامع ۲۵ ساله دو کشور را اعلام کنیم.» این صحبت در حالی است که ایران هنوز به FATF نپیوسته است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت قبل نیز این‌گونه اظهارنظر کرد: «عدم موافقت با FATF در دوران پس از تحریم و عقب راندن تحریم‌ها چالش جدیدی در پیش‌ روی مبادلات تجاری و مالی ما نمایان خواهد کرد؛ ضمانت می‌دهم رفتن در لیست آثار زیانباری خواهد داشت و هزینه مبادله در کشور را افزایش خواهد داد، صادرات و آوردن ارز به چرخه اقتصاد با مشکل روبه‌رو خواهد شد، دوستان و همسایگان هم تمایل کار با ایران را از دست خواهند داد. کسب منفعت از اقتصاد جهانی تقریباً با مشکل مواجه خواهد شد و این را هم تضمین می‌دهم که با تصویب این لوایح، مشکلات اقتصادی کشور را با خودتحریمی بیشتر همراه نخواهیم کرد.»
او در یادداشتی گفته بود: «در حالی که در چند ماه آینده دولت دوازدهم به پایان راه خود خواهد رسید، تصویب یا عدم تصویب این لوایح می‌تواند تأثیرات ماندگاری بر موفقیت دولت آینده داشته یا حتی در داشتن شروعی پرشتاب یا متزلزل و لنگان سهم داشته باشد.»
با آنکه تا روزهای پایانی دولت دوازدهم تلاش می‌شد که FATF تصویب شود، اما هوشیاری منتقدان و آنهایی که دلسوز کشور هستند، اجازه چنین امری را به دولت وقت نداد و اکنون می‌بینیم که بدون FATF وضعیت اقتصادی کشور رو به بهبود است و حتی در بخش‌های مختلف شاهد ثبت جهش هستیم.
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین هم از همراهان دولت روحانی بود و با بیان اینکه مسأله FATF در ایران با حواشی سیاسی و غیراقتصادی گره خورده است، عنوان کرده بود: در حال حاضر حدود 205 کشور دنیا این پیمان را قبول کرده‌اند و معدود کشورهایی همچون کره شمالی و اریتره به این پیمان نپیوستند؛ اگر قفس تحریم‎ها شکسته نشود این پیمان نمی‌تواند کمک خاصی به اقتصاد ما بکند، چراکه دلیل اصلی فقدان روابط کارگزاری بانکی ایران با جهان، تحریم‌های وزارت خزانه‌داری امریکا است.
در سال 98 نیز صراحتاً عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی با دفاع از پیوستن ایران به کارگروه اقدام مالی مشترک به دلیل شفافیت و تسهیل روابط کارگزاری بانکی بیان کرده بود که چین و روسیه در خصوص پیامدهای منفی عدم حضور ایران در این معاهده مستقیماً به ایران هشدار داده‌اند.

رشد تجارت بدون FATF
با آنکه دولت گذشته عینک سیاه بر تجارت زده بود و رشد صادرات را خواب خوش برای منتقدان خود و مخالفان پیوستن به FATF می‌دید، دولت سیزدهم توانست رشد 41 درصدی صادرات را ثبت کند. بر اساس آنچه که گمرک اعلام کرد 122میلیون تن کالای ایرانی به ارزش 48میلیارد دلار، در سال 1400 به اقصی نقاط جهان صادر شد که این میزان 14 میلیارد دلار بیشتر از سال 99 بوده است.
همچنین درشرایطی که تولیدکنندگان از کمبود مواد اولیه در عذاب بودند و مدیران بانک مرکزی دولت روحانی اختصاص ارز 4200 تومانی را در اولویت کاری خود قرار داده بودند، دولت سیزدهم به رانت‌ها پایان داد و با اختصاص بهینه ارز موقعیتی فراهم کرد که وارد کنندگان بتوانند مواد اولیه تولید و کالاهای اساسی مردم را وارد کشور کنند. بر این اساس در سالی که گذشت بیش از 40 میلیون تن کالا، به ارزش 52 میلیارد دلار وارد کشور شد که عمدتاً کالای اساسی، مواد خام و ماشین آلات تولید بودند، میزان کالاهای وارداتی  سال 1400 در مقایسه با سال 99 رشد 21درصدی در وزن و 36 درصدی در ارزش را به همراه داشت. رشدهای به دست آمده نشان می‌دهد که بدون FATF و سایر ابزارهای مالی که اروپایی‌ها وعده آن (مانند اینستکس) را داده بودند می‌توان اقتصاد ایران را اداره کرد. دولت رئیسی با تکیه بر توان مهندسان داخلی، افزایش همکاری‌ها با کشورهای همسایه و شیوه‌های جدید تجارت مانند تهاتر توانست رشد 41 درصدی صادرات و افزایش 21 درصدی واردات مواد اولیه به کشور را رقم بزند.

کار دولت سیزدهم، تجربه اصلاحات شود
در نتیجه‌گیری باید گفت که صحبت‌های دولت قبل مبنی بر اینکه عدم پیوستن ایران به FATF، باعث خواهد شد که هیچ کشوری با ایران تجارت نکند، تنها یک ادعا بود و دولت سیزدهم ثابت کرد که بدون پیوستن به FATF می‌توان ضمن افزایش صادرات، مواد اولیه مورد نیاز کشور را بدون هیچ مشکلی تأمین کند. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تجارت خارجی غیرنفتی ایران در سال 1400 با تبادل 162 میلیون تن کالا با کشورهای جهان، رکورد 100 میلیارد دلاری را به ثبت رساند که نسبت به مدت مشابه سال قبل 38 درصد رشد داشته است و همچنین طبق اعلام بانک مرکزی تأمین ارز در سال 1400 با افزایش 57 درصدی (تامین ارز انجام شده در سال 99 مجموعاً 36.5 میلیارد دلار بوده است)در مقایسه با سال 99 به بیش از 57 میلیارد دلار رسید.
کاری که دولت سیزدهم انجام داد می‌تواند تجربه دولت اصلاحات باشد که از سال 97، معیشت مردم را به بدترین وضعیت رساند.

■ رئیس فراکسیون ورزش مجلس: هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال برابر انحراف ایستاد

در صفحه‌های ورزشی  بخوانید

گروه اقتصادی -اگرچه در چند سال گذشته کم لطفی‌ها و بی‌تدبیری‌هایی در صنعت نفت رقم خورد و سرمایه‌گذاری چندانی در آن صورت نگرفت، اما دولت سیزدهم در نظر دارد تا با استفاده از تمام ظرفیت‌ها و بدون معطلی برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی، توسعه را بجد دنبال کند تا بخشی از عقب‌ماندگی در این صنعت جبران شود.
در این راستا، راهکارهای سرمایه‌گذاری در شرایط تحریم و همینطور اولویت‌های سرمایه‌گذاری و پروژه‌ها مشخص شد و قراردادها و تفاهمنامه‌های داخلی و خارجی به امضا رسید. به این ترتیب بالغ بر 55 قرارداد و تفاهمنامه به ارزش 16.5 میلیارد دلار ظرف 7 ماه امضا شد که تفاهمنامه‌ها نیز به‌زودی منجر به قرارداد می‌شوند تا صنعت نفت بتواند آن نقش تأمین کننده و همین‌طور پیشران اقتصاد را حفظ کند. به عبارتی این صنعت نیاز به سرمایه‌گذاری دارد تا بتواند هم امنیت انرژی کشور را تأمین و هم از نظر اقتصادی به کشور کمک کند، چراکه یکی از امتیازات کشور ما همین صنعت است و باید در آن سرمایه‌گذاری صورت بگیرد تا بتواند به‌عنوان پیشران اقتصاد، زمینه توسعه بخش‌ها و صنایع دیگر را فراهم کند. این اتفاق طی سال‌های اخیر نیفتاد و نگاه کشور به احیای برجام بود. مانند معطلی توسعه فاز 11 پارس جنوبی برای سرمایه‌گذاری توتال که هیچ گاه اتفاق نیفتاد.
حالا وزیر نفت می‌گوید که به دنبال سرمایه‌گذاری با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌ها هستیم و در عمر هفت ماهه وزارت نفت دولت سیزدهم تاکنون ۱۶.۵ میلیارد دلار قرارداد جدید امضا شده است که این قراردادها چند برابر قرارداد ایران با توتال برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی است که البته آن قرارداد هم به نتیجه نرسید.
جواد اوجی به ایرنا توضیح می‌دهد: «این ۵۵ قرارداد و تفاهمنامه در حوزه‌های مختلفی از جمله بحث توسعه میدان‌های نفتی و گازی مشترک تا بحث جمع‌آوری گازهای مشعل بوده است.»
او ادامه می‌دهد: «۲۸ مورد از این قراردادها مربوط به جمع‌آوری گازهای همراه نفت و مشعل بوده که قرار است تا پایان این دولت تعیین تکلیف شود. در بحث احداث خطوط انتقال فرآورده‌های نفتی نیز قراردادهایی امضا شد تا تردد تانکرها در جاده‌ها کم و انتقال فرآورده از جنوب کشور تا شمال کشور با خط لوله انتقال انجام شود. در دولت سیزدهم بیش از ۵۵ قرارداد و تفاهمنامه به ارزش ۱۶.۵ میلیارد دلار با شرکت‌های داخلی و خارجی امضا شده است.»
اوجی بیان می‌کند: «در بحث احداث مخازن ذخیره‌سازی گاز طبیعی، تکمیل زنجیره پتروشیمی و احداث پتروپالایشگاهی نیز قراردادهایی امضا شد و نخستین واحد پتروپالایشگاهی توسط خود وزارت نفت به ظرفیت ۳۰۰ هزار بشکه در استان هرمزگان در بهار امسال کلنگ‌زنی خواهد شد.»
نحوه تأمین مالی قراردادها
آنطور که وزیر نفت می‌گوید، عمده تأمین مالی قراردادهای توسعه میدان‌ها از محل عایدات همان میدان خواهد بود و هلدینگ‌های بزرگ، میدان‌های نفتی و گازی را توسعه می‌دهند و سرمایه‌گذاری که انجام دادند از محل تولید نفت، میعانات گازی و گاز مستهلک خواهد شد. بخش دیگری از تأمین مالی نیز توسط کنسرسیوم‌های بانکی به صورت فاینانس و تسهیلات است و بخشی نیز از منابع داخلی پروژه‌ها تأمین خواهد شد.
توسعه میدان‌های مشترک نفت و گاز
بخشی از قراردادهایی که تاکنون در دولت سیزدهم امضا شده مربوط به توسعه میدان‌های مشترک است. در این باره اوجی اظهار می‌کند: «برای توسعه فاز ۲ میدان مشترک آزادگان، شرکت‌های مختلفی آمده‌اند و تکمیل و توسعه این میدان در حال بررسی است تا زمینه همکاری با شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ فراهم شود که تکمیل و توسعه این میدان‌ها توسط شرکت‌های بزرگ داخلی انجام خواهد شد.»
او در پاسخ به منتقدان این قراردادها می‌گوید: «در شرایط تحریمی طبیعی است اسامی شرکت‌ها اعلام نشود. تنها برای اینکه عده‌ای دست از انتقاد بردارند، هرگز این رویه را تغییر نخواهیم داد و اسامی شرکت‌ها و جزئیات قراردادها را افشا نخواهیم کرد. شاید آنها ناراضی هستند که هشت سال کشور را معطل امثال شرکت فرانسوی توتال کردند، اما اکنون می‌بینند شرکت‌های بزرگ دیگری آمده‌اند و در مجموع چند برابر وعده بی‌عمل توتال، حاضر به سرمایه‌گذاری شده‌اند و قرارداد هم امضا کرده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «بی‌شک از این پس هم در همه قراردادهای نفتی، همین رویه ما خواهد بود و به هیچ عنوان انتظار انتشار جزئیات قراردادها و اسامی شرکت‌ها را نداشته باشید. منتقدان می‌توانند روند پیشرفت پروژه‌ها را نقد کنند، صرف انتشار اسامی شرکت‌ها جز اینکه راه را برای تحریم باز می‌کند، چه فایده‌ای دارد.»
ظرفیت صنعت پتروشیمی ایران در پایان دولت
ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران در حال حاضر بیش از ۹۰ میلیون تن است و در خصوص ظرفیت تولید این صنعت در پایان دولت، وزیر نفت می‌گوید: «با برنامه‌ریزی که انجام شده تا پایان دولت سیزدهم ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به ۱۴۰ میلیون تن می‌رسد که بیش از ۵۰ درصد افزایش خواهد داشت.»
او درباره تغییرات لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در بخش نفت توسط مجلس نیز می‌گوید: «پیشنهاد دولت در لایحه بودجه تقدیمی به مجلس، فروش نفت و میعانات گازی یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز بود که مجلس آن را به یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه رساند. قیمت نفت نیز در مصوبه مجلس افزایش یافت و از ۶۰ دلار به ۷۰ دلار رسید. همچنین اگرچه ابتدا قرار بود سهم ثابت ۱۴.۵ درصدی نفت از محل فروش متغیر شود اما این پیشنهاد تصویب نشد و سهم نفت همچنان ۱۴.۵ درصد از درآمدهای نفتی خواهد بود.»
توجه ویژه به نیروی انسانی
علاوه بر بحث افزایش فروش نفت در دولت سیزدهم و تلاش حداکثری برای جذب سرمایه، یک اتفاق داخلی مهم نیز در این صنعت رقم خورد و آن هم تلاش برای جلب مجدد رضایت نیروی انسانی به عنوان ستون‌های اصلی صنعت نفت کشور بود. در این خصوص وزیر نفت می‌گوید: «کارهای بزرگی در بحث نیروی انسانی انجام شد. بحث نیروهای ایثارگر و جذب آنها طبق لایحه بودجه ۱۴۰۰ به طور کامل محقق و ابلاغیه آن انجام شد. صنعت نفت معادل کل دولت، نیروی ایثارگر دارد و بالغ بر ۲۲ هزار نیروی ایثارگر، فرزندان شهدا، فرزندان جانبازان، فرزندان آزادگان و خانواده شهدا و حوزه ایثارگران کشور در وزارت نفت جذب شد و این اتفاق پارسال رقم خورد.»
او در پایان بیان می‌کند: «صنعت نفت بیش از ۶۰ هزار نیروی رسمی دارد که ۲۲ هزار نیروی رسمی دیگر از این طریق به آنها اضافه می‌شود. در بحث ارکان ثالث، نیروهای پیمانکاری، خدماتی و اداری خوشبختانه در بحث معیشت اتفاقات خوبی افتاده و طبقه‌بندی مشاغل انجام شد. تأکید شده که باید نیروهای ارکان ثالث و پیمانکاری که قشر ضعیفی هستند در سال ۱۴۰۱ به حقوق و دستمزد آنها توجه ویژه‌ای شود و معیشت آنها بهبود یابد، همچنین برای جذب فارغ‌التحصیلان الف دانشگاه نفت هم مجوز داده شد و بیش از ۹۰ درصد آنها در حال جذب هستند.»