افزایش شهرهای قرمز با پایان تعطیلات
برخی مسافران نوروزی در کولهبارشان کرونا داشتند
زهرا کشوری
خبرنگار
تعطیلات نوروز به پایان رسید. گردشگران به شهرهای خود برگشتند. تعداد شهرهای قرمز سه برابر شد. همزمان با حضور مسافران در محل کارشان تعداد شهرهای قرمز به ۳۲ شهر رسیده است. ۸۵ شهر نارنجی و ۲۷۲ شهر زرد شدهاند. تنها ۵۹ شهر کشور در وضعیت آبی قرار دارند.
این در حالی است که آمارهای وزارت میراث فرهنگی نشان میدهد که سفرهای نوروزی در سال ۱۴۰۰ بشدت کاهش یافته است. این آمارها میگوید بیشترین شب اقامتها در مراکز اقامتی رسمی خراسان رضوی، مازندران و گیلان اتفاق افتاده است. وزارت میراثفرهنگی یکی از موافقان سفرهای نوروزی در کرونا بود. صنعت گردشگری بزرگترین قربانی اقتصادی این ویروس جهانگیر است. به گفته علیاصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، صنعت گردشگری ایران ۲۲ هزار میلیارد تومان از کرونا خسارت دید. این صنعت در سال ۹۹ سال سختی را پشتسر گذاشته است. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی به نوروز ۱۴۰۰ به رغم افزایش کرونا به فرصتی برای درآمدزایی برای صنعت گردشگری نگاه کرد.
حتی در پایان دور اول سفرهای نوروزی که شهرها شروع به نارنجی و قرمز شدن کردند وزارت بهداشت از مسافران خواست تا به شهرهای خود باز گردند اما وزارت میراث فرهنگی دوباره مخالفت کرد. «ولیالله تیموری» هم گفت که قرار نبود آمار شهرهای قرمز اعلام شود. این صحبت او با واکنش فعالان مجازی کشور روبهرو شد اما به نظر میرسد تنها راهکار وزارتخانه برای جلوگیری از خسارت بیشتر به صنعت گردشگری کشور است. تسهیلات وامی دولت نتوانست ضرری را که کرونا در سال ۹۹ به گردشگری زد، جبران کند. با این وجود، آمارها نشان میدهد ایرانیها یا سفر نرفتهاند یا کمتر از مراکز اقامتی استفاده کردهاند.
ولیالله تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به کاهش سفر در نوروز ۱۴۰۰ نسبت به تعطیلات عید سال ۹۸ میگوید: «تا شب نهم فروردین ماه سال ۱۳۹۸
۵۶ میلیون نفر شب اقامت داشتند و امسال در این دوره زمانی یک میلیون و۸۸۰ هزار نفر شب اقامت داشتند که نشان از کاهش آمار سفر دارد.»
به گفته معاون گردشگری کشور ظرفیت اشغال مراکز اقامتی کشور طی تعطیلات نوروزی به ۳۵ درصد رسیده است.
او به ایرنا میگوید: «پارسال به دلیل شرایط سخت کرونایی ظرفیت اشغال مراکز اقامتی رسمی و هتلهای کشور به صفر رسیده بود که امسال به دلیل رایزنی با ستاد ملی مقابله با کرونا، شرایطی به وجود آمد تا سفرهای محدودی به انجام برسد.»
او با اشاره به تأثیرات شرایط کرونایی بر صنعت گردشگری کشور و کل جهان، میگوید: «بر همین اساس در حالی که سال ۱۳۹۸ ظرفیت اشغال مراکز اقامتی کشور به ۱۰۰ درصد رسیده بود از دو سال پیش این روند با رکود کامل مواجه و صنعت پردرآمد گردشگری ایران با چالشهای مختلفی مواجه شد.»
تیموری افزایش ۳۵ درصدی ظرفیت اشغال هتلها در ایران را با توجه به شرایط سخت کرونایی قابل قبول میداند و میگوید: «این در حالی است که امسال به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی و مقررات اعلامی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا، هرگونه چادرزنی و اقامت در مدارس ممنوع اعلام شده است.
تیموری، استانهای خراسان رضوی، مازندران، گیلان، مناطق آزاد و اصفهان را دارای رتبههای اول تا پنجم گردشگرپذیر در ایام تعطیلات نوروزی اعلام میکند و میگوید: «آذربایجان شرقی نیز در این فهرست در رتبه نهم کشوری قرار گرفته است.»
گفتوگوی «ایران» با مسئولان دولتی نشان از رضایت آنها از میزان اشتغال هتلها و مراکز اقامتی تحت مدیریت این وزارتخانه دارد.
همچنین به نظر میرسد ستاد مرکزی سفرهای نوروزی از مدیران استانی میراث فرهنگی خواسته است جزئیات و آمار ریز مسافرانی که در هتلها، خانه مسافرها، هتل آپارتمان و... ساکن شدهاند را به رسانهها ندهند و عدد کلی آنها توسط ستاد مرکزی اعلام شود.
مازندران هم در روزهای پایانی دور دوم سفرهای نوروزی نارنجی شد و افزایش مبتلایان کرونا در این استان ابتدا در قائمشهر رقم خورد.
مهران حسنی، معاون گردشگری مازندران در گفتوگو با «ایران» تعداد گردشگران ورودی به استان را نمیگوید اما معتقد است تمام اقامتگاههای استان ظرفیت قانونی خود را پر کردند. او میگوید: «امسال فقط اقامتگاهها تحت مدیریت وزارت میراث اجازه اسکان مسافر داشتند. مدارس، خوابگاه دانشجویی، اقامتگاههای دولتی و... اجازه گرفتن مسافر نداشتند. به گردشگران هم اجازه داده نشد که چادر بزنند یا کمپ کنند.
حسنی پاسخی برای این سؤال که چقدر از مسافران استان مازندران در اقامتگاههای غیررسمی سکونت داشتهاند، ندارد. ولیالله تیموری تعداد مسافران نوروزی را که از مراکز اقامتی رسمی در شهرهای مختلف کشور استفاده کردهاند نزدیک به دو میلیون نفر اعلام میکند.
سرهنگ علیرضا قدمی، رئیس پلیس راه مازندران میگوید: «از ۲۵ اسفندماه پارسال تاکنون یک میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه خودرو از طریق محورهای منتهی به مازندران وارد این استان شدند و طی این مدت و در آستانه پایان یافتن تعطیلات نوروزی، یک میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو نیز که به مازندران سفر کرده بودند این استان را ترک کردند و به مقاصد خود بازگشتند.» بنابراین به نظر میرسد سرنشینان این خودروها یا خوشنشینهایی بودند که نوروز را در ویلاهای شمالی خود گذراندهاند یا در مراکز غیررسمی اقامت داشتهاند.
حسنی معاون گردشگری مازندران میگوید: «امسال محور فعالیت ستاد سفر، نظارت و کنترل شدید بر تأسیسات گردشگری، اقامتی و پذیرایی برای رعایت پروتکلهای بهداشتی وزارت بهداشت بود. او میگوید: «نظارتها را شدیدتر کردیم. تعداد تیمهای نظارتی از ۲۸ تیم به ۳۷ تیم افزایش یافت. همه معاونان و فرمانده یگان حفاظت به عنوان ناظر عالی به شهرستانها اعزام شدند.»
حسنی میگوید: «نظارتهای شدید آنها به شناسایی مسافران مبتلا به کرونا منجر نشد.» وزارت میراث فرهنگی هم همچنان مایل به ادامه سفرهای نوروزی در فصول دیگر سال است و نقش مسافران در افزایش کرونا را ناچیز میداند. یکی از مدیران استانی به «ایران» میگوید: «ما فقط اجازه اعلام تعداد تیمهای نظارتی و گشتهای نوروزی را داریم.»
آمارهای وزارت بهداشت نشان میدهد از میان افراد مبتلا به ویروس کرونا، فقط در روز سوم فروردین ۱۴۰۰، هفت نفر بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر، ۳۲ نفر بیش از ۵۰۰ کیلومتر، ۶۰۵ نفر بیش از ۱۰۰ کیلومتر، ۵۷۹ نفر بیش از ۵۰ کیلومتر، هزار و ۳۴۴ نفر بیش از ۲۰ کیلومتر و
۳ هزار و ۶۷۷ نفر تا ۲۰ کیلومتر سفر رفته و قرنطینه را نقض کردهاند. «مسعود حلاجپور» مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان نیز در گفتوگو با «ایران» از ورود و خروج نزدیک به ۵ میلیون مسافر به گیلان و از این استان خبر میدهد. به نظر میرسد اقامت گردشگران گیلانی هم مدلی چون مازندران دارد و بسیاری از آنها مسافر مراکز غیررسمی شدهاند. بنابراین به رغم تلاش وزارت میراث فرهنگی برای هدایت مسافران به مراکز اقامت رسمی آنها انتخاب دیگری حداقل در استانهای شمالی داشتهاند. استانهای گیلان و مازندران در تمام مدتی که کرونا بر جامعه حاکم بود از مقاصد گردشگرپذیر کشور بودهاند. در تمام این مدت رنگ کرونایی این استانها از آبی به قرمز بارها تغییر رنگ داد.
آمارهای «حسین درخشان» نماینده سازمان امداد و نجات هم از ورود ۵۶ هزار نفر از ایرانیان ساکن در کشورهای مختلف به ایران در نوروز ۱۴۰۰خبر میدهد. آمارهای وزارت میراث فرهنگی درباره سفرهای نوروزی به مسافران ساکن در مراکز اقامت رسمی محدود میشود اما در کاهش شدید سفرهای نوروزی شکی نیست.
برای مثال «هادی سجادیراد» نماینده کانون اتومبیلرانی و جهانگردی میگوید: «در ایام نوروز سالهای گذشته ۱۰۰ هزار تماس مردمی در حوزههای مختلف گردشگری و سفر داشتیم، اما امسال طی ۱۰ روز بهطور میانگین
۳ هزار و ۶۰۰ تماس به شکل میانگین روزی ۳۵۰ تماس توسط مردم گرفته شد، این آمار نشاندهنده کاهش سفرها بوده است.» بنابراین هر چند راهی برای مجزا ساختن سهم دقیق مسافران در افزایش شهرهای قرمز نیست اما به نظر میرسد باید سهم قابل توجهی را هم به دورهمیها و دید و بازدیدهای نوروزی داد. هر چند مهمترین گام برای کاهش شیوع کرونا و ایمنسازی جمعی، سرعت بخشیدن در خرید واکسن است.
چرا اشیای خاتون چگاسفلی به او پس داده نمیشود؟
زن شمشیر زن ۶ هزار ساله چشم انتظار رسیدن خنجر و میل های خود
ایران زمین- خاتون 6 هزار ساله چگاسفلی چشم انتظار شمشیر، خنجر و میلهای بافتنیاش است که از گور او به مخزن موزه رامهرمز رفته. کشف خاتون نتیجه کاوش باستان شناسان در شهر 6 هزارساله چگاسفلی در دشت بهبهان بود. اشیای داخل گور او و گور اختصاصیاش در میان گور بزرگان سیاسی و مذهبی آن دوره نشان از جایگاه اجتماعی، سیاسی و مذهبی او داشت. همین مسأله باعث شد تا تیم کاوش او را به موزه شوش انتقال دهند. برای او جایگاه ویژهای ساختند تا در معرض دید مردم باشد. در این جایگاه همچنان جای تعبیه شده برای اشیا او خالی است تا این سؤال پیش بیاید چرا اشیای او به موزه شوش انتقال داده نمیشود؟
زنی در کنار یک گور ۵۲ نفره
تیم کاوش سه سال پیش بیش از 5 هزار گور در این شهرباستانی یافت. آنها 10 گور آجری را کاوش کردند. تنها در یک گور ۱۰۲ نفر دفن شده بود. در گور دیگری ۵۲ اسکلت وجود دارد که جمجمه ۱۲ نفر از آنها تغییر شکل یافته است. این جمجمهها به اعتقاد باستانشناسان متعلق به افرادی با جایگاه مذهبی اجتماعی بسیار بالا است. جمجمههای خربزهای شکل، رسمی شناخته شده در دنیای باستان از جمله بینالنهرین است. سر کودکان این طبقه اجتماعی را در کودکی جوری میبستند که کمکم خربزهای شکل میشد. باستانشناسان خاتون را در یک گور مجزا در کنار این گور 52 نفره یافتند. 6 هزار سال پیش، دیوار این گور را با صاحبان ذینفوذش خراب کردند تا این گور مجزا برای خاتون ساخته شود. همین مسأله باستان شناسان تیم را به این نتیجه رساند که با زنی ذینفود روبهرو هستند.
اما این زن کیست؟ زنی که آنقدر جایگاه دارد که در زمان دفن، دیواره گور ۵۲ نفره با ۱۲ فرد ذی نفوذ را خراب میکنند و گور اختصاصی برای او میسازند.
عباس مقدم، سرپرست کاوشهای چگاسفلی دراین باره به «ایران» میگوید: «در میان 10 گور کاوش شده، سه تدفین منفرد وجود دارد. دو تدفین آن متعلق به دو مرد است. یکی از گورها هیچ شیئی بههمراه نداشت. فقط اسکلت بود. وضع گور هم مناسب نبود. جسد او را در یک چاله ساده گذاشته بودند. در گور دیگر هم فقط یک ظرف مسی کوچک وجود داشت که در کنار پای اسکلت قرار دارد.» وضعیت خاتون اما فرق داشت. زن را به شیوه چمباتمهای یا جنینی دفن کرده بودند. این تدفین یکی از روشهای تدفین در جهان باستان است.
عباس مقدم، نام زن جوان را خاتون میگذارد. در کنار خاتون یک لگن مسی بزرگ، یک کوزه مسی، یک سنجاق سر، دو کاسه مرمرین، یک جام سفالی، یک خنجر، یک شمشیر بزرگ و مقدار زیادی قلابهای بافندگی قرار داده شده بود. در جهان باستان اشیای متعلق به فرد بههمراه او دفن میشود تا در دنیای پس از مرگ بهکار او بیاید.
یک سنگ وزنه هم روی پیشانی خاتون قرار دارد که بهنظر میرسد کفه ترازو را به نفع یک فرضیه باستان شناسی سنگین و معما را برای باستانشناسان حل کرده است.
مقدم میگوید: «یکسری سنگهای وزنه در انبارهای شوش داشتیم که کارشناسان موزه نمیدانستند این سنگها چیست. فکر میکردند متعلق به دوره عیلامی یا حتی دورههای متأخرتر است. عین همان سنگهای وزنه را در گور خاتون پیدا کردیم که روی پیشانی خاتون قرار داشت. بنابراین یکی از سؤالهای علمی ما پاسخ گرفت.»
تیم کاوش هنوز نمیداند که در این گورستان، شأن چه کسی بالاتر است اما شک ندارد خاتون جایگاه بالایی داشته.
عباس مقدم میگوید: «بهخاطر این ویژگی و سالم بودن اسکلت نسبت به سایر اسکلتها تصمیم گرفتیم قالب آن را درست کنیم. همکارانم در موزه شوش برای او یک ویترین ساختند و الان خانم خاتون سفیر چگاسفلی است در شوش.»
خاتون بیش از دو سال است که منتظر رسیدن وسایل شش هزار ساله خود چون شمشیر، خنجر و میلهای بافتنی به قلعه شوش است تا به بازدیدکنندههای موزه شوش نشان بدهد. اشیایی که دست امین اموال میراثفرهنگی رامهرمز است و معلوم نیست چه زمانی به خاتون پس داده میشود.
حسینی بروجنی، معاون میراث فرهنگی خوزستان درگفتوگو با «ایران» در پاسخ به چرایی عدم انتقال اشیای خاتون به موزه شوش از احتمال انتقال اسکلت خاتون به موزه رامهرمز خبر میدهد. او همچنین میگوید: «اگر موزه بهبهان ایجاد شود به موزه بهبهان میرود.» او در پاسخ به این سؤال که اگر قرار بود خاتون به موزه رامهرمز انتقال یابد چرا هزینه و اعتبار صرف ایجاد جایگاه شیشهای در موزه شوش شد هم میگوید: «ما این اعتبار را پرداخت نکردیم و پایگاه جهانی شوش پرداخت.»
او در نهایت میگوید: «اگر موزه شوش مایل است اشیای خاتون به موزه شوش برود نامه نگاری کند.»
سیزدهبه در بارانی 1400
شیما جهانبخش/ خبرنگار - سیزده به در امسال به جز آنکه کرونا، خانه نشینی را جایگزین گشت و گذار در طبیعت کرده بود، باد و باران و وزش باد خیلی شدید در ۱۵ استان هم باعث شد شرایط برای برگزاری روز طبیعت مناسب نباشد. «محمد اصغری» معاون پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی در این خصوص به «ایران» گفت: روز گذشته(13 فروردین) غالب مناطق کشور بجز استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس و بوشهر شاهد بارش باران گاهی همراه با رعد وبرق بودند. همچنین از روز گذشته وزش باد شدید با سرعت تقریبی بین ۸۰ تا ۱۱۰ کیلومتر برساعت بهصورت نقطهای در چندین استان آغاز شده و براساس نقشههای هواشناسی این شرایط تا فردا(یکشنبه) ادامه خواهد داشت. وی ادامه داد: بر همین اساس بروز خسارت در تأسیسات شهری و روستایی، خیزش و طوفان گرد و خاک و کاهش دید و کیفیت هوا، آسیب به سازههای موقت، گلخانهها، تابلوها و بنرهای تبلیغاتی، آسیب به دکلهای برق، سقوط اجسام از ارتفاع بویژه در کارگاههای ساختمانی، شکستن درختان فرسوده و کولاک برف در کوهستانهای برفگیر پیشبینی میشود. این کارشناس هواشناسی با تأکید بر اینکه با شمالی شدن جریانات هوا در دریای خزر بارشها در استانهای ساحلی از جمله گیلان، مازندران و گلستان نسبتاً خوب خواهد بود، خاطرنشان کرد: امروز(14 فروردین) هم بارشها در شمال غرب، سواحل خزر، شمال شرق و شرق کشور، دامنهها و ارتفاعات زاگرس جنوبی و البرز ادامه خواهد داشت. معاون پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی افزود: شدت این بارش ها در استانهای ساحلی خزر، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، قزوین، اردبیل، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، شمال استانهای البرز، تهران، سمنان، فارس، کرمان، بوشهر و جنوب استانهای خوزستان و اصفهان خواهد بود. البته در همین بازه زمانی ارتفاعات البرز هم شاهد بارش برف خواهند بود. وی از کاهش دما در برخی مناطق از امروز خبر داد و اظهار داشت: از امروز برای نواحی مرکزی و نواحی شمالی کشور ۱۰ درجه کاهش دما اتفاق میافتد و همین کاهش دما در شرق کشور نیز خواهد افتاد. به گفته اصغری، روز یکشنبه در شمال غرب، استانهای خزر، شمال شرق و برخی نقاط شرق بارش باران پیشبینی میشود و روزهای دوشنبه و سهشنبه (۱۶ و ۱۷ فروردین) جوی نسبتاً آرام در کشور خواهیم داشت.
وقوع ۲۵ مورد حریق در مراتع و جنگلهای کشور
شاهرود- فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور از وقوع ۲۵ مورد حریق در مراتع و جنگلها طی یک هفته اول سال جدید خبر داد و گفت: بسیاری از این حریقها ریشه انسانی دارد. به گزارش مهر، علی عباسنژاد ضمن بیان اینکه متأسفانه طی یک هفته گذشته از سال جدید ۲۵ مورد حریق در سطح مراتع و جنگلهای کشور به وقوع پیوسته است اظهار داشت: با توجه به حضور بموقع یگان منابع طبیعی این حریقها خوشبختانه بموقع اطفا و از بروز خسارات بزرگتر پیشگیری شده است.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بابیان اینکه برخی گردشگران با فراموشی آتش را خاموش نمیکنند و این فاجعه خلق میکند، گفت: گاهی برخی گردشگران شیشه و پلاستیک در طبیعت رها میکنند که انعکاس نور نیز موجب حریق گسترده میشود. عباسنژاد بابیان اینکه برخی افراد تصور میکنند می توانند با خودروهای آفرود و موتورسیکلت در مناطق جنگلی، بیابانی و طبیعت جولان دهند، تصریح کرد: در صورت مشاهده موارد اینچنین حتماً یگان حفاظت با آنها برخوردهای لازم را انجام داده و موتور یا ماشین متخلفان توقیف میشود. وی بابیان اینکه از مردم انتظار میرود در فصل بهار مراقب رستنیها باشند و با احتیاط در طبیعت گام بگذارند اضافه کرد: هموطنان در صورت مشاهده موارد تخلف و بروز آتش حتماً با شماره ۱۵۴۰ تماس بگیرند تا موضوع رسیدگی شود.
افزایش دما زمان کوچ عشایر راتغییر داد
اصفهان - مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: عشایر در استان اصفهان در ۳۰۰ نقطه استقرار دارند که افزایش دما و کاهش بارشها زمان کوچ را تغییر داده است.
بهگزارش مهر، منصور شیشه فروش با بیان اینکه حدود ۶۰ هزار عشایر در قالب ۱۲ هزار خانوار در طول یک سال در استان اصفهان حضور مییابند، اظهار داشت: ۵۴ هزار نفر از این عشایر در نیمه دوم اردیبهشت ماه از ایل قشقایی و بختیاری از مناطق قشلاقی بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان وارد استان اصفهان میشوند. وی با بیان اینکه این عشایر در شهرستانهای چادگان، فریدونشهر، سمیرم، دهاقان و شهرضا مستقر میشوند، ابراز داشت: همزمان نیز حدود ۶ هزار نفر از ایل عرب جرقویه برای قشلاق به سمیرم و چهار محال و بختیاری میروند و مجدد از مهر ماه این امر بهصورت عکس اجرایی میشود.
صادرات کالا به وسیله کامیونها از مرز آستارا ۱۷ درصد افزایش یافت
آستارا- مدیر پایانه مرزی آستارا گفت: ۸۹۱ هزار تن کالا به وسیله کامیونها در سال گذشته صادر شد و این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۱۷ درصد افزایش داشت. به گزارش ایرنا، منصور بابایی گفت: در این مدت ۱۳۳ هزار و ۴۹۲ تن کالا به وسیله کامیونها از مرز آستارا وارد کشور شده است و بیشترین کالای صادراتی انواع میوه و تره بار و بیشترین کالای وارداتی انواع تخته بوده است. وی افزود: در این مدت ۴۸ هزار و ۲۹۲ دستگاه کامیون از مرز آستارا وارد و ۴۹ هزار و ۵۹۳ دستگاه کامیون نیز از این مرز خارج شده است و روزانه به طور میانگین ۲۶۸ کامیون از مرز آستارا تردد میکنند. وی بیان کرد: پایانه مرزی آستارا به صورت ۲۴ ساعته فعالیت میکند و آمار تردد کامیونها در مرز این شهرستان نشان دهنده تداوم تجارت بینالمللی در این منطقه از کشور است. مدیر پایانه مرزی آستارا گفت: ساماندهی سالن مسافری پایانه مرزی آستارا آغاز شده است و پیش از این در خیابان منتهی به پایانه مرزی به جدول کشی و تأمین روشنایی، ساماندهی پارکینگ خودروهای سبک و در ضلع غربی خیابان گمرک به تعریض، رنگ آمیزی، زیباسازی و استقرار صرافی اقدام شده است.