یک دستگاه درشکه پنج در هفت که هم دو اسبه است و هم تک اسبه می شود با هر دو قسم یراق به قیمت مناسب برای فروش حاضر است.
طالبین بازار به سرای رشتی به دالاندار رجوع فرمایند.
بنزین ایران را میتوان در اداره شرکت نفت انگلیس و ایران واقع در کوچه ایران خیابان قوام السلطنه از قرار یک من تبریز 10 قران(حلبی پنج تومان) ابتیاع نمود.
افتتاح نخستین بنای بی سیم ایران
صدای ایران
رضا شاه سه روز پس از آنکه در کاخ گلستان تاج پهلوی را روی سر گذاشت، به ساختمان بیسیم قصر قاجار - که بعد از این تاریخ به «بیسیم پهلوی» تغییر نام داد- رفت تا نخستین فرستنده بیسیم ایران را افتتاح کند. ساعت سه بعدازظهر روز ششم اردیبهشت 1305 مراکز تلگراف بیسیم در دنیا پیامی دریافت کردند که در بخشی از آن آمده بود: «این دستگاه تلگراف از امروز افتخار دارد که دستگاههای مرتبطه را دعوت به مخابره با خود بنماید.» بعد از ارسال این تلگرام، نخستین پیام از سوی شوروی دریافت شد که تجهیز ایران به مخابرات بیسیم را تبریک گفته بود.
عمارت بیسیم پهلوی که این روزها دفتر کار وزیر ارتباطات است، در طول سالیان شاهد مخابره و دریافت اخبار بسیاری از سراسر دنیا بود. تلگرافی که آدولف هیتلر برای تبریک نوروز 1317 به رضا شاه، ارسال کرده، یکی از این پیامهاست که مترجمین آن روزگار اینطور ترجمهاش کردهاند: «از آن اعلیحضرت خواهشمندم به مناسبت نوروز صمیمیترین تبریکاتم را جهت مزید ترقی و تعالی کشور ایران قبول فرمایید.» یکی از مهمترین اخباری هم که از این ساختمان مخابره شد، بیانیهای است که ایران همزمان با شروع جنگ جهانی دوم منتشر و در آن اعلام بیطرفی کرد.
ورود تلگراف بیسیم به ایران، مهمترین مقدمه تأسیس رادیو بود. بیست سال بعد از آنکه صدای گویندگان رادیو در گوش شهرهای دنیا پیچید، کم کم مقدمات ورود این رسانه جادویی به ایران فراهم شد. اسناد سال 1316 از دستور شاه به وزیر پست و تلگراف برای خرید سه دستگاه فرستنده رادیویی موج کوتاه و متوسط خبر میدهند. اتفاقی که بعد از شروع به کار تلگراف بیسیم، قدمی جدی در جهت تأسیس رادیو در ایران بود. رادیو از ابتدا ابزاری بود برای هدایت افکار عمومی به نفع حکومت، به همین جهت دو سال پیش از ورود آن به ایران، «کمیسیون رادیو» بهعنوان یکی از مهمترین زیرمجموعههای «سازمان پرورش افکار» ایجاد شد. وظایف این کمیسیون در ماده یازدهم اساسنامه سازمان اینطور بیان شده است: «کمیسیون رادیو مأمور است برنامه جامعی تنظیم و به تصویب دولت برساند که به ترتیب منظمی اخبار و نطقها و موسیقی و غیره برای پرورش افکار عمومی بهوسیله رادیو پخش شود. در مراکز کشور بلندگوهایی در امکنه عمومی برای شنیدن رادیو نصب خواهد شد.» با فراهم شدن مقدمات فنی و محتوایی، ساعت 6 بعدازظهر چهارم اردیبهشت 1319 ولیعهد به همراه احمد متین دفتری، که آن روزها نخستوزیر جوان ایران بود، به ساختمان بیسیم رفت تا با فشردن دگمهای مجوز انتشار صدا را صادر و رادیو ایران را افتتاح کند. آونگها نواخته شدند و صدایی از طریق امواج منتشر شد که میگفت: «اینجا تهران است، صدای ایران.» تا سال 1327 رادیو ایران در «بیسیم پهلوی» مستقر بود و بعد به بنایی تازه تأسیس در میدان ارک منتقل شد. رادیو آن سالها رسانهای بود که با نامهای بزرگی مثل سعید نفیسی، توسی حائری، ملکالشعرا بهار، رشید یاسمی و بسیاری از بزرگان آن روزگار گره خورده بود.
در سالهایی که مهمترین ابزار پخش صدا و موسیقی گرامافون بود و مهمترین رسانه شهر روزنامه، پای رادیو به زندگی ایرانیها باز شد و خیلی زود توانست خود را در دل مردم جا کند. چند صباحی بعد از ورود رادیو، آتش جنگ جهانی دوم روشن شد و ایران به اشغال متفقین درآمد. مردم از طریق بلندگوهایی که در سطح شهر نصب شده بود در میادین و خیابانها و بعضی در قهوهخانهها و آنها که اعیان بودند در سرسرای خانههایشان به صدای «قدسی رهبری» که اخبار مهم جنگ را در رادیو میخواند گوش میکردند.
قصه رادیو بهعنوان رسانهای که نزدیک به هشت دهه پای ثابت لحظات تلخ و شیرین زندگی ایرانیها بوده، قصه شنیدنی و بلندی است. نقش رادیو در زندگی مردم ایران محدود به شنیدن اخبار نبود. این رسانه بهدلیل ماهیت خود توانست تا سالها جای خالی روزنامه، تلویزیون و حتی اینترنت را برای مردم بعضی مناطق ایران پر کند. هنوز هم در روزگار رونق پادکستها، رادیو مخاطبان خود را در نقاط مختلف ایران دارد.
تهیه و تنظیم: حسن مجیدی
افزایش قیمت بلیت واگون طهران
سیوهشت سال است که در طهران خط تراموا دایر گردیده ولی متأسفانه در این مدت بههیچ وجه از طرف کمپانی اقدامی برای رفع نواقص آن و رضایت خاطر مسافرین بهعمل نیامده غالباً هم شکایتهای زیاد از طرف مسافرین شده و جراید مرکز توجه وزارت فواید عامه را جلب نمودهاند که پساز مراجعه به کمپانی به وعده رسیدن لوازم از اروپا مسافرین را متقاعد نمودهاند!
اینک کمپانی اعلانی انتشار داده و پس از مقدمات مینویسد: از تاریخ ۲۱ مه - ۸ ذیقعده 1344 [30 اردیبهشت 1305] قیمت بلیت 6 شاهی، هشت شاهی و بلیت هفت شاهی نه شاهی خواهد بود.
این اعلان و تصمیم کمپانی که بدون برداشتن قدمی در راه اصلاح این گاریهای شکسته باشد موجب بسی تعجب شد.
ما یقین داریم اعلان کمپانی برای افزایش قیمت بلیت بدون اطلاع و تصویب اولیای دولت بوده و پس از کسب اطلاعات لازم از وزارت فواید عامه نظریات خود را مینگاریم.
روزنامه کوشش - چهارشنبه 28 اردیبهشت 1305
سوداگری شاه سابق ایران
شاهنشاه سابق ایران (احمد شاه) از بازگشت به وطن خود و نشستن به تخت ایران نومید شده و در یکی از کوچههای پاریس مغازه عطر فروشی باز کرده است.
روزنامه کوشش - جمعه 5 اسفند 1305
ترور آیت الله سید حسن مدرس
حادثه مدهشه
چنانچه روز گذشته به طور فوقالعاده منتشر نمودیم صبح دیروز هنگام طلوع آفتاب آقای مدرس که به قصد تدریس سوی مدرسه ناصری (سپهسالار جدید) میرفتند در کوچه سرداری سرپیچ مقابل منزل آقای داور با سه نفر تصادف کرده هدف گلوله رولور گردید. یک تیر به دست راست و سه تیر به دست چپ اصابت نموده گلوله اول که به دست راست خورده فقط عضلات را صدمه زده سه گلوله به دست چپ هم دو موضع هیچگونه خطرناک نیست فقط به گوشت و عضلات صدمه وارد کرده ولی یکی از گلولههای به دست چپ به استخوان صدمه وارد کردکه استخوان را خرد کرده است. پس از اصابت گلولهها فوراً آقای مدرس به زانو به زمین نشسته از صدای تیر فوراً چند نفر آژانهای مأمور خیابان به محل واقعه آمده در موقعی رسیدند که ترورها مشغول فرار و شلیک بوده در نتیجه تیر به حسین خان آژان اصابت کرده که پس از آوردن به کمیسر و مریضخانه نظمیه فوت مینماید و یک تیر هم به پای مشهدی عباس عطار که عابر بوده است خورده که خطرناک نیست. فوراً آقای سرهنگ رئیس نظمیه وارد ازدحام جمعیت که از چند نفر اجتماع کرده بودند آنها را متفرق و آقای مدرس را با درشکه به اداره نظمیه و از آنجا فوراً به معرض خانه دولتی انتقال داده آقایان دکتر لقمان و دکتر شکوه مشغول شست و شوی زخمها بودهاند و حالت آقای مدرس هم کاملاً خوب و تمام راه مشغول صحبت بوده است.
دستگیری مظنونین
مطابق اطلاعیه که تحصیل شده است دو نفر اشخاص مظنون که شاید جزو ضاربین بودهاند از طرف اداره نظمیه دستگیر و تحت استنطاق درآمدهاند و اما اقدامات و جدیت آقای رئیس نظمیه قابل تقدیر میباشد. یکی از ضاربین که دستگیر شده بود بواسطه معرفی یک نفر آخوند که به معیت آقای مدرس بود جلب گردید و آقای رئیس نظمیه برای تحقیق و اثبات آخوند مزبور را در شناسایی ضارب به طریق مختلفه امتحان نمودند.
اظهارات ایشان
در ضمن صحبتی که با آقای میرسید محمد بهبهانی میکردند چنین اظهار نمود:
«اگر آژانها فداکاری نمیکردند ضاربین مرا قطعه قطعه مینمودند».
«با آقای سرهنگ محمدخان رئیس نظمیه نیز مکالمه کرده و از جریان واقعه استفسار نمودند. آقای رئیس تشکیلات گفتند: یک نفر که ابتدائاً مرتکب جنایت شده بود دستگیر و او بیست و دو سال نوکر یک شخص بوده و تا هنگام ارتکاب هم مستخدم همان شخص بوده است و بواسطه همین شخص میتوانیم دو نفر دیگر را پیدا کنیم. آقای مدرس اظهار نمودند: به شاه تلگراف کنید که حالم به حمدالله خوب است و بواسطه نیات حسنه بهبودی کامل حاصل است و حیف بود که یک دوست صمیمی از دست شما برود. و نیز گفتهاند: وصیتنامه به خط من هست و باید به موجب آن عمل شود. و نیز به آقای رئیس نظمیه گفتند لازم است برای خانواده آژان که در این واقعه مقتول شده است حقوق معین شود و باز هم در این خصوص تأکید نمودند. بعد مهر خود را به دکتر احیاءالدوله داده اظهار کرد اگر من تلف شدم بلافاصله آن را بشکنید و الا به من عودت دهید. چند دقیقه هم با آقای رئیس نظمیه نجوا کردند.
روزنامه اقدام- یکشنبه 8 آبان 1305
قانون ساختمان راهآهن
هفت ماده لایحه ساختمان راهآهن به طریق ذیل تا یک ساعت و نیم از شب گذشته (دیشب) به تصویب مجلس رسید:
ماده اول- مجلس شورای ملی به دولت اجازه میدهد که خط راهآهن مابین خورموسی- محمره و بندر جز را از طریق همدان- طهران در امتداد خطی که از طرف مهندسین دقیقاً معین میشود از طرفین شروع به ساختن نماید و باید بلافاصله بعد از تصویب این قانون شروع به اجرای مقدمات امر بشود.
ماده دوم- به دولت اجازه داده میشود که خرید لوازم ساختمان راهآهن مزبور و خرید مصالح راجع به آن را اعم از آنچه در داخل یا خارجه باید تهیه شود پس از اعلان مناقصه مطابق قانون محاسبات عمومی توسط شرکتهای ساختمانی خارجه یا داخله که شرایط آنها بیشتر مقرون به صرفه و صلاح مملکت باشد به عمل آورد.
تبصره اول- کلیه وجوهی که به مقتضای این لایحه صرف میشود همه ساله دولت مبلغ آن را پیشبینی نموده لایحه آن را برای تصویب به مجلس تقدیم مینماید و بعداز تصویب مثل سایر مخارج مملکتی تحت تفتیش مالیه به مصرف خواهد رسید.
تبصره دوم- چنانچه عبور خط آهن از املاک اشخاص ضرورت پیدا کند دولت مکلف است قیمت آن قسمتی را که طرف احتیاج است به نرخ عادله نادیده نماید.
ماده سوم- ساختن راهآهن مزبور موافق نقشه متخصص راهآهن که به تصویب مجلس شورای ملی استخدام شده و تحت نظارت معزیالیه بر حسب دستورالعمل هیأت دولت انجام میگیرد.
ماده چهارم- از وجوه عایدات انحصار قند وشکر و چای چهار میلیون و نیم تومان برای ساختن کارخانه آهن ذوب کنی اختصاص خواهد یافت که از آغاز سال 1306 در ظرف پنج سال به مصرف خواهد رسید و متوقف بر عملیات راهآهن نخواهد بود.
تبصره اول- تحصیل اعتبار مصرف برای هر یک از سنوات مذکور به موجب لایحه علی حده خواهد بود که تقدیم و بعد از تصویب مجلس شورای ملی اجرا خواهد شد.
تبصره دوم- کلیه مصارفی که برای کارخانه ذوب آهن به مصرف خواهد رسید تحت تفتیش مالیه خواهد بود.
تبصره سوم- هر قسمت از ماده 2 قانون 20 بهمن 1304 و همچنین ماده 9 قانون 9 خرداد 1304 که با مفاد این ماده متناقض باشد منسوخ است.
ماده پنجم- دولت مکلف است پس از تصویب این قانون در ظرف سه سال سایر خطوط اصلی راهآهن ایران را بهوسیله متخصصین فنی نقشهبرداری نموده و با رعایت اهمیت هریک مندرجاً برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی نماید.
ماده ششم- اعلان مناقصه باید در تمام ممالکی که کارخانجات تهیه لوازم ساختمان راهآهن دارند بهوسیله سفارتخانههای ایران در جراید محلی منقش شود- مدت مناقصه نباید کمتر از شش ماه پساز اعلان مناقصه بوده باشد و حقوق کمیسیونی که در موقع خرید لوازم راهآهن معمولاً منظور میشود باید ضمیمه سرمایه اختصاصی راهآهن بشود.
ماده هفتم- وزائین قواعد عامه و مالیه هر یک در حدود وظایف خود مأمور اجرای این قانون میباشند.
روزنامه کوشش- جمعه 5 اسفند 1305