استقبال از زیان عاقبت ورود بدون تحلیل به بازار سهام است

رامین ربیعی
عضو هیأت مدیره شرکت گروه سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران
بعد از اتفاقاتی که دوسال پیش در بورس رخ داد، یک رشد بشدت هیجانی به وجود آمد که در آن روزها معامله‌گران هر سهم و صنعتی را اگر خریداری می‌‌کردند، سودده بود که بعد از ترکیدن حباب بزرگ، در عمل هر سهمی هم که خریداری می‌‌شد توأم با ضرر بود اما اکنون و در سال 1401 بازار به دوره‌ای رسیده که به جای صحبت در مورد کلیت بازار، صحبت در مورد بازدهی سهام و صنایع خاص موضوعیت یافته است.
در شرایط فعلی هم نمی‌توان به صورت کلی گفت که بورس روند صعودی یا نزولی خواهد داشت اما می‌‌توان گفت که صنایع ارزنده‌ای در بازار وجود دارند و در این نوع بازارهاست که نقش تحلیلگران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای‌تر معلوم می‌‌شود.
در این بازار، بین افرادی که با تحلیل و دانش فنی وارد بازار شده‌اند با افرادی که صرفاً براساس شایعه سهم خریداری می‌‌کنند تفاوت در بازدهی سهام وجود دارد. اکنون بازار سهام وارد دوره‌ای شده که باید با تحلیل و تخصص در مورد سهم‌ها صحبت کرد.
واقعیت این است که در بازارسرمایه فعلی چندین ریسک مهم وجود دارد که در اینجا به ریسک مهم اشاره می‌‌شود.
یکی از ریسک‌ها و ابهامات موجود بازار، روند برجام بوده که شدن یا نشدن برجام روی سیاست کلان اقتصادی تأثیر دارد.این ابهام روی سودآوری شرکت‌های بورسی تأثیرگذاراست چون به صورت مستقیم نرخ دلار و سوددهی شرکت‌ها از آن تأثیر می‌‌گیرد.
ریسک دوم، بحث قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی بوده که به دلیل جنگ اوکراین این امر رخ داد و بالا بودن قیمت‌های جهانی معلوم نیست که کوتاه‌مدت یا بلندمدت خواهد بود.
این رشد قیمت‌ها باعث شده که شرکت‌های کامودیتی پایه در کشور هم از آن منتفع شوند اما چون این امر مرتبط با یک موضوع سیاسی یعنی جنگ اوکراین بوده معلوم نیست که عاقبت این موضوع سیاسی چه می‌‌شود. این ابهام بزرگ در بازار جهانی همچنان وجود دارد و در سودآوری شرکت‌های کامودیتی پایه کشور هم تأثیرگذار است.
ریسک سوم هم بحث سیاست داخلی است که به مواردی چون قانون بودجه، نرخ بهره، چاپ پول و عوارض صادراتی مرتبط شده و این موارد می‌‌توانند به صورت مستقیم روی نقدینگی و نرخ تورم تأثیر بگذارند. به تبع آن روی سودآروی شرکت‌های بورسی تأثیرگذار خواهند بود.
در حال حاضر با وجود شفافیت بیشتر، اما تغییر این مقررات به صورت هفتگی یا ماهانه باعث می‌‌شود به عنوان یک ریسک بر  سر بازار سرمایه خودنمایی کند و هنوز هم معلوم نیست تا چقدر تصمیمات دولت بر روند سودآوری شرکت‌ها تأثیرگذار است.
در شرایط فعلی، پیش‌بینی بازار سرمایه به صورت کلی سخت است و با توجه به ریسک‌های بالا از جمله در شرایط بین‌المللی و قیمت کامودیتی جهانی، معتقدم باید به سراغ سهم‌هایی رفت که به قیمت رسیده باشند، در این مدت کاهش قیمت خوبی داشته و ارزنده شده‌اند. شرکت‌های مصرفی که بیشتر با صنایع مصرفی داخلی در ارتباط بوده و از بازار داخلی ایران منفعت می‌‌برند وسودده هستد. شرکت‌هایی که چندان با نرخ ارز مرتبط نیستند و بعد از سال 99 دچار افت قیمت شده‌اند و کمتر تحت ریسک‌های کلان بازار قرار دارند.
در شرایط فعلی و با توجه به روند بازار، چندان به گزاره آشتی بین معامله‌گران با بازار اعتقادی ندارم چون اتفاقی که در دو سال گذشته افتاده این است که تعداد ذینفعان بازار سرمایه از چند صد هزار نفر به چند میلیون نفر افزایش یافت و بیش از 10 برابر رشد داشت. این ذینفعان، بازار سرمایه را دائماً رصد می‌‌کنند، هر چند که برخی از آنها از بازار سرمایه دلسرد شده و به صورت کلی از بازار خارج شده‌اند.
برخی دیگر از این ذینفعان بازار سرمایه، فعالانه و به صورت روزانه بازار را رصد می‌‌کنند ولی اکثریت آنها نیم نگاهی به بازار دارند و هر موقع که بازار بورس در مقابل سایر بازارها جذابیت بیشتری دارد، به آن ورود پیدا خواهند کرد.
برخی دیگر از ذینفعان بازار کماکان از دو سال قبل سهامدار بوده و به صورت کامل از بازار خارج نشده‌اند، به همین دلیل تعداد ذینفعان بازار بیشتر شده و این امر باعث شده هر موقع بازار جذاب باشد از نظر سرمایه‌گذاری تعداد بیشتری وارد بازار شوند و هر موقع که قیمت سهم‌ها گران باشد تعداد بیشتری فروشنده می‌‌شوند.

مدیرعامل شرکت سپرده‌‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه از ثبت‌نام بیش از ۱۵۰ هزار نفر طی فروردین ماه امسال در سامانه سجام خبر داد و گفت: بدین ترتیب تعداد سهامداران سجامی از ۴۰ میلیون عبور کرد. به گزارش «ایران» و به نقل از ایرنا، محمد باغستانی با اشاره به قانون بودجه سال ١۴٠١ مبنی بر الزام ناشران ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار برای پرداخت سود سهام خود از طریق سامانه سجام در سال ۱۴۰۱، اظهار داشت: زیر ساخت‌های فنی و سخت افزاری این امر مهیا شده است، اما سهامداران باید هر چه سریع‌تر در این سامانه ثبت‌نام کنند تا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بتواند امسال سود ناشران را از طریق اطلاعات سامانه سجام پرداخت کند. وی با بیان اینکه سال گذشته ۲۹۰ شرکت سود سهام خود را از طریق اطلاعات سامانه سجام پرداخت کردند، گفت: از ابتدای امسال هشت شرکت سود سهام خود را از طریق این سامانه پرداخت کرده‌اند و پنج شرکت نیز در مراحل تکمیل مدارک و فرایندهای اجرایی پرداخت توزیع سود خود از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی قرار دارند.
مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با بیان اینکه یکی از خواسته‌های دیرینه سهامداران بازار سرمایه بزودی عملیاتی  می‌شود، گفت: دریافت سود سنواتی شرکت‌ها یکی از دغدغه‌ها و مطالبات اصلی سهامداران در طول سال‌های اخیر بود که خوشبختانه این شرکت زیرساخت‌های فنی لازم را برای رفع این مشکل فراهم کرده است.
وی با اشاره به نامه سازمان بورس و اوراق بهادار به همه ناشران بازار سرمایه مبنی بر اجرایی شدن فرایند پرداخت مطالبات سنواتی سهامداران (سودهای رسوب شده) اضافه کرد: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی این آمادگی را دارد که سودهای سنوات گذشته شرکت‌ها را دریافت و به حساب سهامداران واریز کند که به طور حتم این موضوع منجر به افزایش رضایتمندی سهامداران خواهد شد.

گروه اقتصادی/ طبق اطلاعیه‌های منتشر شده در سایت کدال، امروز، شنبه 10 اردیبهشت 1401، تعداد 9 شرکت بورسی و فرابورسی مجامع خود را در خصوص تصویب صورت‌های مالی، تصمیم‌گیری درمورد افزایش سرمایه و انتخاب هیأت مدیره برگزار می‌کنند.

افزایش سرمایه 43 درصدی «ساروم»
این شرکت قصد دارد سرمایه خود را از مبلغ 70 به 100میلیارد تومان افزایش دهد. این افزایش سرمایه از محل آورده نقدی (صدور سهام جدید عادی با نام) و مطالبات حال شده سهامداران و با هدف جبران سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و تأمین سرمایه درگردش مورد نیاز برای طرح‌های توسعه‌ای شرکت انجام خواهد پذیرفت. «ساروم» قصد دارد منابع حاصل‌شده را به تجهیز ماشین‌آلات جدید، عملیات ساختمانی خط تولید جدید و طراحی و نصب تجهیزات اختصاص دهد.
افزایش سرمایه 42 درصدی «شپارس»
شرکت بین‌المللی محصولات پارس در نظر دارد سرمایه خود را از مبلغ 77.5 میلیارد تومان به 110میلیارد تومان افزایش دهد. این افزایش سرمایه ازمحل سود انباشته و به منظور جبران مخارج سرمایه‌ای، اصلاح ساختار مالی و جلوگیری از خروج وجه نقد از بازار انجام می‌شود. لازم به ذکر است که افزایش سرمایه از محل سود انباشته منجر به ورود جریان پول جدید به شرکت نخواهد شد.
افزایش سرمایه 67 درصدی «وثنو»
این شرکت قصد دارد سرمایه خود را از 150به 250میلیارد تومان افزایش دهد. افزایش سرمایه مذکور از محل سود انباشته، مطالبات و آورده نقدی سهامداران و با هدف جلوگیری از خروج نقدینگی، اصلاح ساختار مالی و جلوگیری از فروش سرمایه‌گذاری‌ها (سهام) انجام خواهد پذیرفت.
عملکرد ضعیف «کاذر» در سود سازی
شرکت فرآورده‌های نسوز آذر در سال مالی منتهی به اسفند ماه 1400، به میزان 93میلیارد و 800میلیون تومان سود شناسایی کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 9 درصدی روبه‌رو شده است. این درحالی است که قیمت محصولات با افزایش بیش از صد درصدی روبه‌رو شده است. با نگاهی به‌صورت سود و زیان شرکت متوجه خواهیم شد که در مقابل افزایش 37 درصدی درآمدهای عملیاتی، بهای تمام‌شده محصولات 45 درصد و هزینه‌های فروش، اداری و عمومی 46 درصد افزایش یافته است. افزایش بیش از حد اقلام هزینه‌ای درحالی بوده که تولید شرکت نیز با کاهش 13 درصدی روبه‌رو شده و این نشان می‌دهد که «کاذر» نتوانسته درسال‌جاری عملکرد مناسبی را از خود به جای گذارد.
لازم به ذکر است، هیأت مدیره شرکت پیشنهاد تقسیم 10 درصد از سود حاصل شده را به مجمع داده است که در صورت تصویب، طبق زمانبندی اعلام شده پرداخت خواهد شد.
افزایش سود‌سازی «فلوله»
شرکت لوله‌سازی ایران موفق شد در سال مالی منتهی به اسفند 1400، به میزان 3 میلیارد و 252 میلیون تومان سود شناسایی کند. این درحالی است که جمع درآمد‌های عملیاتی شرکت بیش از 578 میلیارد تومان بوده و از این‌رو نسبت درآمد به سود شرکت بسیار ناچیز است. نکته دیگری که در صورت‌های سود و زیان شرکت به چشم می‌خورد اینکه «فلوله» با وجود افزایش 90 درصدی قیمت محصولات، در مقابل افزایش 110 درصدی هزینه‌های تولید تنها 85 درصد به درآمدهای خود افزوده که این موضوع نشان‌دهنده کاهش حاشیه سود عملیاتی آن است.