حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران  در امور افغانستان که در سفری سه روزه به کابل سفر کرده است روز گذشته با «ملاعبدالغنی برادر»، معاون اول نخست وزیر دولت موقت طالبان و امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان دیدار و گفت‌وگو کرد.
سفر نماینده ویژه ایران به کابل در حالی صورت  گرفته است که در پی تسلط طالبان بر افغانستان و فروپاشی دولت اشرف غنی، تهران تلاش کرده با به جریان انداختن فرایند رایزنی‌های دیپلماتیک با کشورهای همسایه مانع از تعمیق پیامدهای این بحران و تحت تأثیر قرار دادن کشورهای مرتبط با افغانستان باشد. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما  «انعام الله سمنگانی»، معاون سخنگوی دولت موقت طالبان در پیامی توئیتری به دیدار کاظمی قمی و «ملاعبدالغنی برادر» اشاره کرد و نوشت: «در این دیدار در مورد گسترش روابط میان دو کشور و ایجاد کمیته‌های مشترک همکاری در عرصه‌های مختلف، بحث و گفت‌ و گو صورت گرفت.»
 بر اساس اعلام دفتر معاون اول نخست وزیر طالبان هم «ملابرادر» این دیدار را فرصتی مهم برای افغانستان  تلقی کرد و ضمن قدردانی از میزبانی ایران از پناهجویان، بر ایجاد روابط خوب میان دو همسایه تأکید کرد. در این دیدار همچنین موضوع های سیاسی، آموزشی، اقتصادی، مالی، آب و انرژی، رفاه عمومی، امور پناهندگان و از سرگیری پروژه‌های در حال اجرا مورد بررسی قرار گرفت.
نماینده ایران هم گفته است که ایران و افغانستان دارای پیشینه و روابط تاریخی مستحکمی هستند و جمهوری اسلامی ایران در هیچ شرایطی مردم افغانستان را تنها نخواهد گذاشت. پیش از این، نماینده ویژه ایران با «امیرخان متقی»، دیدار و گفت‌ وگو کرده بود. «امیرخان متقی» در این دیدار با اشاره به مشکلاتی که این روزها افغانستان با آن درگیر است اظهار امیدواری کرد این مشکلات بزودی رفع شود.

 شاید تا سال 1348 که نخستین بازپرس و قاضی زن در ایران با موافقت وزیر دادگستری وقت شروع به‌ کار کرد کمتر کسی فکر می‌کرد که یک زن بتواند بر مسند قضاوت تکیه زده وعادلانه و منصفانه حکم صادر کند. اما با انتصاب «میمنت چوبک » که در تاریخ این سرزمین از او به‌عنوان نخستین قاضی و بازپرس زن ایران یاد می‌شود این ذهنیت رنگ باخت و پس از آن نیز زنان دیگری در این جایگاه مقدس نشستند تا نشان دهند در این مقام نیز می‌توانند همچون مردان انجام وظیفه کنند. هرچند پس‌از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدتی حضور زنان در این میدان تا حدودی کمرنگ شد اما در سال 1395 دادستان وقت با انتصاب دو زن بازپرس، تحولی بزرگ را در دستگاه قضایی کشور ایجاد کرد و بار دیگر این مسیر برای زنانی که شیفته خدمت در دستگاه قضا و عدالت بودند باز شد.
«مهری درویشی» که از اسفند سال ۱۳۹۵به دستور رئیس وقت قوه قضائیه به‌عنوان بازپرس ویژه جرایم اطفال و نوجوانان در دادسرای عمومی و انقلاب تهران (ویژه نوجوانان) مشغول به‌ کار شده یکی از طلیعه داران این عرصه است. 19 سال سابقه کار دارد و تا کنون به ده‌ها پرونده قتل و سرقت که مرتکبان آن کودکان و نوجوانان بوده‌اند رسیدگی کرده است. پای صحبت‌های این بانوی قاضی نشستیم تا گوشه‌ای از سختی‌های کار قضاوت را با او تجربه کنیم.

 برخی افراد معتقدند قضاوت برای زنان کار سختی است تا چه حد با این تفکر موافقید؟
رسیدگی به پرونده‌های جنایی، تحقیق برای کشف حقیقت و تشخیص حق از باطل و شناسایی مجرم کاری سخت است که نیازمند علم و آگاهی، تجربه و تدبیر است و این برای قضات مرد هم کاری حساس و سخت است و البته برای خانم‌ها تا حدودی سخت‌تر چرا که همه می‌دانند به‌خاطر حس مادرانه و عطوفت و ترحم که به‌طور معمول در زنان بیشتر دیده می‌شود ممکن است گاهی در رسیدگی به یک پرونده بخصوص پرونده‌هایی که طرفین کودک هستند بین عقل و احساس دچار تردید شوند و این قضاوت باعث فرسودگی آنها می‌شود. از سوی دیگر چون تحقیقات مقدماتی در تمامی جرایم ارتکابی از سوی نوجوانان بجز جرایمی که طبق قانون به‌طور مستقیم باید در دادگاه رسیدگی شود، در دادسرا برعهده بازپرس است این سختی کار را بیشتر می‌کند.

 چگونه قدم به عرصه قضاوت گذاشتید؟
باتوجه به اینکه بعد‌از انقلاب اسلامی در کشور بازپرس زن نداشتیم وقتی ریاست وقت قوه قضائیه با طرح به کارگیری بازپرسان زن موافقت کردند نظربه اینکه درآن زمان، بنده به‌مدت ۱۴سال به‌عنوان دادیار، درشعب تحقیق و اجرای احکام و نظارت بر زندان، انجام وظیفه می‌کردم ، تصمیم گرفتم که به‌عنوان بازپرس نیز درشعب بازپرسی داوطلب شوم. البته با آگاهی کامل قدم در این راه گذاشتم و می‌دانستم این کار بسیار وقت گیر و نیازمند تمرکز و دقت بالاست و شاید به زندگی خصوصی‌ام لطمه بزند هرچند که سعی کردم در این سال‌ها چنین مشکلی رخ ندهد.

 مراحل رسیدگی به یک پرونده در این دادسرا چگونه است؟
پس از تشکیل پرونده و تحقیقات اولیه برای متهمان که در سن نوجوانی هستند پرونده شخصیت تشکیل می‌شود که شامل گزارش مددکار اجتماعی در خصوص وضع مادی، خانوادگی و اجتماعی و همچنین گزارش پزشکی و روانپزشکی است. سپس از قضات آموزش دیده و باتجربه برای رسیدگی به پرونده‌ها و انجام تحقیقات مقدماتی استفاده کرده و سعی می‌کنیم در مرجع قضایی از مداخله حداقلی مرجع انتظامی بهره ببریم. همچنین از به کارگیری دستبند و پابند و لباس مخصوص زندانیان در خصوص کودکان و نوجوانان بزهکار و معارض با قانون استفاده نمی‌کنیم.
 در مراحل بعدی سعی می‌کنیم در شعبه صلح شورای حل اختلاف که در محل مجتمع با هدف برقراری صلح و سازش و جلب رضایت شاکی‌ها تشکیل شده در پرونده‌های اتهامی کودکان و نوجوانان از ورود آنان به فرایند کیفری جلوگیری کنیم. در غیر این صورت پرونده به محاکم کیفری ارسال می‌شود.

جرایمی که در این دادسرا رسیدگی می‌شود با جرایم بزرگسالان متفاوت است؟
برخلاف تصور برخی که فکر می‌کنند تعداد پرونده‌های جرایم ارتکابی توسط نوجوانان، اندک بوده  یا نوجوانان جرایم سبک تری نسبت به بزرگسالان انجام می‌دهند، باید گفت در برخی موارد نوجوانان همانند بزرگسالان، جرایم سنگینی مانند قتل، آدم ربایی، سرقت و... مرتکب می‌شوند که به تمامی جرایم نوجوانان در دادسرای ویژه نوجوانان و فقط از سوی بازپرس این دادسرا رسیدگی می‌شود.

رسیدگی به کدام پرونده برایتان دشوارتر از سایر پرونده‌ها بود؟
 27 مهر پارسال درگیری بین ۷ نفر در منطقه تهرانپارس رخ داد و یک جوان بسیجی مورد ضرب و جرح با چاقو قرار گرفت و به شهادت رسید.
ماجرا از این قرار بود که هنگام پارک یک خودروی پراید آیینه بغل خودرو به خانمی برخورد کرد. سرنشینان خودرو وقتی با اعتراض این زن رو به رو شدند به جای عذرخواهی شروع به فحاشی کردند و با دخالت کسبه محل و دوستان سرنشینان خودرو کار به درگیری خونینی کشیده شد در همین موقع مرد جوانی به‌نام محمد که در آن محل زندگی می‌کرد وقتی متوجه درگیری بین آنها شد برای میانجیگری وارد ماجرا شد اما ناگهان یکی از طرفین درگیری با چاقو سه ضربه به محمد وارد کرد و از محل گریخت.
پس از قتل این جوان بسیجی متهمان تحت تعقیب قرار گرفتند و حدود 24 ساعت پس از وقوع این جنایت، متهم که جوانی 17 ساله است در یک آرایشگاه مردانه دستگیر شد. وی مدعی شد قصد داشته بعد از خروج از آرایشگاه به اداره آگاهی برود و تسلیم شود. متهم برای تحقیق به دادسرای نوجوانان منتقل شد و به اتهام مباشرت در قتل عمد، مشارکت در نزاع دسته جمعی و ایراد ضرب وجرح غیرمنتهی به قتل مورد تفهیم اتهام قرار گرفت اما اتهام قتل را قبول نکرد.
 با این حال پسر نوجوان برای بررسی وضعیت رشد کمال عقلی به پزشکی قانونی فرستاده شد و کارشناسان پس از بررسی شخصیت و معاینات لازم وی را فاقد رشد کمال عقلی دانسته‌اند. این متهم دارای تحصیلات در مقطع ابتدایی بوده است و از شهرستان به تهران آمده و در یک آشپزخانه برای کسب درآمد و کمک به خانواده‌اش کار می‌کرد. درحال حاضر با توجه به اینکه متهم به سن قانونی نرسیده به کانون اصلاح وتربیت منتقل شده است تا زمان محاکمه‌اش برسد. اما نکته مهم در این پرونده این است که این نوجوان به نوعی تحت تأثیر صاحبکارش دست به این جنایت زده است چون در آن سن نوجوانان بیشتر احساسی و هیجانی تصمیم می‌گیرند و به نوعی نیز شاید چون صاحبکارش در این درگیری حضور داشته فکر می‌کرده که باید از او طرفداری کند غافل از اینکه آینده و زندگی خودش را تباه کرد.

رئیس جمهوری کشورمان که برای دفاع از وزیر آموزش و پرورش پیشنهادی در صحن مجلس شورای اسلامی حضور یافته بود در خلال سخنرانی خود عملکرد دولت را در 83 روزی که از رأی اعتماد نمایندگان به وزرا و تشکیل رسمی کابینه گذشته است، تشریح کرد. به گزارش ایرنا، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در این سخنان با یادآوری ابراز امیدواری‌اش در روز اخذ رأی اعتماد کابینه به اینکه مسائل کشور با تلاش دولت و همکاری مجلس و دیگر نهادها حل شود، تأکید کرد که امروز از همیشه نسبت به حل مسائل کشور و باز شدن گره‌ها امیدوارتر است. رئیس جمهوری با بیان اینکه کارهای زیادی در دست اقدام است که باید گزارش آنها به نمایندگان ملت و مردم عزیزمان داده شود، تأکید کرد که تمرکزش در تبیین تلاش‌ها و اقداماتی که دولتش در راستای بهبود شرایط عمومی کشور و حل مشکلات معیشتی مردم انجام داده بر کارهای انجام شده است و نه کارهای در دست انجام. اقدامات دولت در حوزه مهار کرونا و جهش در روند واکسیناسیون، سامان دادن به وضعیت ارز و مسکن، فعال ساختن دیپلماسی در خدمت اقتصاد و تبیین اهداف و نتایج سفرهای استانی رئیس جمهوری و اعضای دولت از جمله مواردی بود که در گزارش آیت‌الله رئیسی مطرح شد که به تفصیل در پی می‌آید.

تأمین 100 میلیون دوز واکسن
دولت سیزدهم در شرایطی مسئولیت اداره کشور را بر عهده گرفت که آمار مبتلایان و کشته‌شدگان بر اثر کرونا ایران را به یکی از بحرانی‌ترین کشورهای جهان از این حیث تبدیل کرده بود.
شرایطی که با گذشت نزدیک به صد روز به‌کلی تغییر کرده است. رئیس جمهوری در این باره با اشاره به اقدامات دولت برای واکسیناسیون عمومی گفت: امروز شاهدیم با تأمین ۱۰۰ میلیون دوز واکسن برای صیانت از جان مردم گام مثبتی برداشته شد، اگرچه خطر مرتفع نشد اما گام بسیار خوبی بود. هم در جهت رساندن دارو به مردمی که در صف دارو ایستاده بودند و هم از جهت رفع نگرانی مردم درباره دسترسی به واکسن، امروز به لطف خدا شرایط متفاوت شده است.

خروج دیپلماسی  از انفعال
رئیس دولت سیزدهم از فعال کردن تعاملات بین‌المللی بویژه اولویت دیپلماسی و با همسایگان در این مدت خبر داد و گفت: وضعیت و شرایط کاملاً نشان می‌دهد امروز مسأله تعامل بین‌الملل شرق و غرب فرقی ندارد.
کشورهایی که امروز می‌خواهند روابط و تعامل توأم با حفظ احترام و عزت با جمهوری اسلامی داشته باشند، در رابطه با این کشورها روابط از حالت انفعال خارج شده و حالت فعال گرفته است.

10 استان در 3 ماه
آیت‌الله رئیسی با اعلام اینکه در ۸۳ روز گذشته به یک سوم استان‌های کشور سفر کرده است، به دفاع از این رویکرد مدیریتی دولت پرداخت و گفت: سفر به استان‌ها برای من باوجود همه حرف‌هایی که در گوشه و کنار زده می‌شود مغتنم است. زیرا دولت در جریان مسائل نه فقط در سطح ملی بلکه در سطح استان‌ها قرار می‌گیرد. او با بیان اینکه باید ۶ روز وقت در سطح ملی و یک روز حداقل برای استان‌ها گذاشته شود، گفت: ما باید از نزدیک با مسائل، پروژه‌های نیمه تمام، مشکلات مردم در مناطق مختلف آشنا شویم و مدیران ما حس بیشتری پیدا کنند و کار را با حساسیت بیشتری پیگیری کنند و اگر عمری باقی بود در دور دوم سفرها پیگیر آنچه گفته شد و آنچه تصویب شد، خواهیم بود. رئیس جمهوری سپس با تأکید بر اینکه هدف غایی دولتش توجه به دغدغه‌های مردم و گره‌گشایی از مشکلات کشور است، مسأله مهم کشور را افزایش امید در مردم دانست و گفت: امروز مسأله ارتباط یک نماینده با وزیر و اینکه از چه کسی خوشم می‌آید و از چه کسی خوشم نمی‌آید، نیست. مسأله مهم امیدواری مردم است که ایجاد شده و من و شما باید این امید و سرمایه اجتماعی را افزون کنیم.

تعامل با نمایندگان مردم
رئیس جمهوری در ادامه سخنانش پیشرفت کشور را نیازمند همکاری، همراهی و همدلی بین دولت و مجلس دانست و با بیان اینکه میزان ارتباط موجود با نمایندگان را کافی نمی‌داند، گفت: هر پنجشنبه نشست‌ها و جلساتی را با نمایندگان استان‌ها برگزار می‌کنیم که در این جلسات دغدغه‌ها و مشکلات و درخواست‌های مردم و سازوکارهای پاسخگویی به این مسائل مطرح شده است.
 رئیس جمهوری با اشاره به اینکه در جریان سفرهای استانی بیش از آن‌که تریبون در اختیار وزرا باشد در‌اختیار نمایندگان استان بوده تا به نمایندگی از مردم مشکلات را مطرح کنند، گفت: البته من این را کافی نمی‌دانم و لازم است که در اسرع وقت نشستی با نمایندگان برگزار کنیم که من هم در آن حضور داشته باشم و نمایندگان مسائلی را که احیاناً در نشست‌های استانی مطرح نشده
مطرح کنند.

پرداخت حقوق کارکنان بدون استقراض
آیت‌الله رئیسی با اشاره به نگرانی‌هایی که در دولت قبل نسبت به کیفیت و تأمین منابع مالی مورد نیاز برای پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان دولت وجود داشت، گفت: امروز به لطف خدا با گذشت۸۳ روز از عمر این دولت بدون استقراض از بانک مرکزی، آنچه که دولت در زمینه پرداخت‌ها و حقوق و دستمزد باید انجام دهد، در زمان خود انجام شد.
وی در ادامه افزود: موضوع فروش نفت و افزایش درآمدها و منابع مالی ارزی و ریالی با موفقیت در حال اجرا است و با گام‌هایی که این روزها برداشته می‌شود نگرانی‌ها نسبت به منابع کاهش یافته و در ارتباط با کالای اساسی و ذخایر هم نگرانی وجود ندارد. رئیسی به کلید خوردن اقدامات دولت در حوزه مسکن و اشتغال از جمله طرح «جهش ملی مسکن» که دولت برای تأمین مسکن اقشار ضعیف جامعه آغاز کرده است، گفت: در بسیاری از شهرستان‌ها بحث زمین و پیگیری‌ها برای ساخت در حال انجام است. شورای عالی اشتغال تشکیل و در آن تقسیم کار شد و برنامه مشخصی هم تدوین شد و در مسیر اجرا است.

رئیس جمهوری همچنین در ادامه از آماده شدن سند تحول دولت سیزدهم با استفاده از اسناد بالادستی و سیاست‌های نظام خبر داد و گفت این سند ظرف چند روز آینده در اختیار نمایندگان قرار می‌گیرد تا از نقد، نظر و اصلاحیه‌های آنها نیز استفاده کنیم. آیت‌الله رئیسی با یادآوری اینکه این سند پس از تصویب برای دولت قابل استناد خواهد بود از نمایندگان خواست تا نقد، نظر و نگاه اصلاحی خود را به دولت منعکس کنند.
دکتر رئیسی همچنین با بیان اینکه اصلاح ساختار بودجه به عنوان یکی از دغدغه‌های نمایندگان در بودجه 1401 تحقق یافته است، افزود: بودجه ۱۴۰۱ را در تعامل با مجلس می‌بندیم. برخی اعضای کمیسیون ما با بعضی اعضای کمیسیون مجلس باهم روی لایحه بودجه کار می‌کنند چون می‌خواهیم مجلس مطلع باشد در بودجه ۱۴۰۱ چه می‌خواهیم بکنیم.
وی در ادامه با یادآوری اینکه دشمن می‌خواهد هر روز ما را مأیوس کند و ما باید مردم را امیدوار کنیم و این امری است که نه در شعار، بلکه در عمل اتفاق می‌افتد، یادآور شد: بزرگانی چون حاج قاسم روحیه «ما می‌توانیم» را داشتند و تجربه می‌گوید بسیاری از مسائل با همکاری دولت و مجلس حل می‌شود و زندگی مردم هر روز رونق می‌یابد و مشکلات مردم کاهش می‌یابد.

جلسه رأی اعتماد
مجلس به وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش رأی اعتماد نداد

نمایندگان مجلس شورای اسلامی با نشستن  مسعود فیاضی بر کرسی وزارت آموزش و پرورش مخالفت کردند. به گزارش ایرنا، وزیر پیشنهادی از مجموع ۲۶۰رأی مأخوذه، ۱۴۰ رأی مخالف، 5 رأی ممتنع و تنها 115 رأی موافق به دست آورد.
در ابتدای جلسه رئیس جمهوری در سخنانی به دفاع از صلاحیت‌های وزیر پیشنهادی پرداخت و با یادآوری اینکه  بعد از ۱۰ سال شورای‌عالی آموزش و پرورش به ریاست رئیس جمهوری تشکیل شده تا همه ظرفیت‌های دولت در خدمت آموزش و پرورش قرار گیرد و اجرای سند تحول آموزش و پرورش به طور جدی دنبال شود، گفت: علاوه بر تدین، تقوا و آن شرایط کلی که هر کسی که در نظام جمهوری اسلامی کار می‌کند باید برخوردار باشد، شاخص‌هایی چون آشنایی با مسأله آموزش و پرورش، آشنایی با آموزش، آشنایی با پرورش، آشنایی با سازمان و ساز و کار آموزش و پرورش در کشور و داشتن روحیه تحولی برای اجرای سند تحول را در ایشان می‌بینم.
در ادامه رضا حاجی‌پور سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات در سخنانی از مخالفت این کمیسیون با وزیر پیشنهادی خبر داد و گفت: به‌رغم جامعیت، واقع‌گرایی و انسجامی که در برنامه‌های وزیر پیشنهادی وجود دارد، شاخص‌های کمی، سنجش‌پذیری و زمانبندی در برنامه‌های ایشان ذکر نشده است. در ادامه نمایندگان موافق و مخالف به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند. احمد محرم زاده یخفروزان نماینده اهر و هریس، سید کاظم دلخوش اباتری نماینده صومعه سرا، حجت‌الاسلام محمد باقری نماینده بناب و محمد وحیدی نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از جایگاه مخالف وزیر پیشنهادی نطق کردند. نداشتن سابقه معلمی و تدریس در مدارس دولتی، در زمره خانواده آموزش و پرورش نبودن و برخی ابهام‌هایی که در فضای مجازی علیه فیاضی مطرح شده بود، از عمده دلایل نمایندگان مخالف بود.
علیرضا سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس، عباس گودرزی نماینده بروجرد و عضو کمیسیون اجتماعی، موسی غضنفرآبادی رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی نمایندگانی بودند که به دفاع از وزیر پیشنهادی پرداختند. رویکرد تحول‌گرایانه در برنامه وزیر پیشنهادی، تسلط کافی و لازم او  نسبت به مشکلات وزارت آموزش و پرورش و داشتن راه حل برای این مشکلات از جمله مواردی بود که موافقان بر آن تأکید داشتند. اما در نهایت استدلال‌های متعدد نمایندگان موافق در پاسخگویی به ابهامات و ایراداتی که از سوی مخالفان مطرح شده بود سبب رأی اعتماد مجلس به وزیر پیشنهادی نشد.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس پس از عدم رأی موافق نمایندگان با تأکید بر اینکه وزارت آموزش و پرورش بسیار مهم و کلیدی  است  و به همین دلیل در دو دوره دولت‌های قبل نیز همیشه وزرای آموزش و پرورش پیشنهادی در رأی‌گیری‌ها دچار چالش شده‌اند، از رئیس جمهوری خواست در اسرع وقت وزیر آموزش و پرورش را به مجلس معرفی کند.
بر اساس قانون از فرصت سه ماهه معرفی وزیر آموزش و پرورش تنها یک هفته باقی مانده است و رئیس جمهوری باید ظرف یک هفته برای معرفی فرد دیگری برای تصدی مسئولیت این وزارتخانه اقدام کند. طی سه ماه نخست علیرضا کاظمی سرپرست این وزارتخانه بود.

گروه ورزشی- تیم ملی فوتبال کشورمان از ساعت 19:30 روز گذشته در ششمین بازی‌اش در مرحله مقدماتی جام جهانی 2022 قطر در ورزشگاه ملک عبدالله دوم امان پایتخت اردن برابر سوریه قرار گرفت تا بازی برگشتش را برابر این تیم برگزار کند. دقیقه ۳۳ این بازی، پاس فوق‌العاده و بلند وحید امیری از زمین ایران، به سردار آزمون رسید و او هم در موقعیتی خوب توپ را به زیبایی وارد دروازه سوریه کرد. دقیقه 42 پنالتی‌ای که امیری به کمک VAR گرفت را احسان حاج صفی کاپیتان تیم ملی به گل تبدیل کرد. دقیقه 43 شوت محمود المواس به تیر افقی ایران برخورد کرد تا نیمه اول با پیروزی ایران به پایان برسد. نیمه دوم هم با برتری یوزها همراه بود ولی تغییری حاصل نشد تا اینکه دقیقه 89 علی قلی زاده با بهم ریختن خط دفاع سوریه گل سوم ایران را به ثمر رساند تا تیم ملی این بازی را با پیروزی قاطع 3-0 به پایان برساند. گفتنی است در سایر دیدارهای این گروه لبنان 1-0 در خانه اش به امارات باخت و عراق هم 3-0 بازی را به کره جنوبی واگذار کرد. با این نتایج ایران با 16 امتیاز جایگاهش را در صدر گروه A حفظ کرد و کره جنوبی هم با 14 امتیاز در رده دوم باقی ماند. امارات نیز 6 امتیازی شد. حالا ایران به یک پیروزی دیگر نیاز دارد تا صعودش به جام جهانی را قطعی کند.

احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار «ایران»  با بیان اینکه دولت سیزدهم در یکی از بالاترین نقاط تورم در تاریخ ایران و در یکی از پایین‌ترین نقاط درآمد سرانه بر سر کار آمده، تأکید کرد که کشور نیازمند الگوی کلان با محوریت مهار تورم و تقویت تولید و رشد اقتصادی است.
وی در ادامه صحبت‌های خود گفت: امروز حتی رشد اقتصادی نیز محقق نمی‌شود مگر با کنترل تورم، برگشت ثبات به بازارها و پیش‌بینی پذیرکردن اقتصاد. تجارب متعدد جهانی حاکی از این است که می‌توان در شرایطی مشابه وضعیت کنونی، هر دو هدف رشد تولید و کاهش تورم را محقق ساخت.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه برای مهار تورم باید در سه حوزه سیاست پولی، سیاست ارزی و سیاست‌های بودجه‌ای اقدام کرد، اضافه کرد: اولاً مهار نوسانات ارزی، کاهش فشار بر منابع ارزی (تقویت تهاتر تجاری و پیمان‌های پولی و تشویق صادرات)، مدیریت مصارف و حذف سوداگری ارزی و اصلاح انتظارات ارزش پول ملی، ثانیاً کنترل سریع رشد ترازنامه بانک‌ها در حد ۲ درصد، مدیریت نرخ در بازار بین بانکی، افزایش نرخ شکست برای تبدیل شبه‌پول به پول و سایر ابزارهای پولی و اعتباری و ثالثاً کنترل رشد مخارج دولت در حد یک‌سوم تورم انتظاری، شناسایی هوشمند فرار مالیاتی، افزایش درآمد واگذاری اموال دولتی و سایر ابزارهای انضباط بودجه‌ای، از مهم‌ترین برنامه‌ها است و سیاست‌های سه‌گانه فوق نباید موجب تضعیف رشد در بخش واقعی اقتصاد و تولید شود.
خاندوزی درخصوص راهبرد پیشنهادی خود برای این مهم توضیح داد:‌ اول کاهش هزینه تولید با پیش‌بینی‌پذیر ساختن سیاست‌های دولت در خصوص متغیرهای کلیدی، ثبتی کردن ۳۰ درصد مجوزهای کسب‌وکار، اعتبارانحصاری اسناد رسمی و تقویت حقوق مالکانه، بالابردن هزینه تغییر مکرر مقررات و هزینه لغو تعهدات دستگاه‌های حاکمیتی، مالیات‌ستانی از فعالیت‌های سوداگرانه و سودهای نامولد، الزام به تأمین مالی زنجیره تولید و سایر تدابیر تسهیل تولید، دوم تمرکز بر ابرپروژه‌های پیشران تولید با بیشترین پیوند و خلق مزیت بر اساس تقویت نقش صندوق توسعه ملی برای طرح‌های پیشران، تعیین تعداد محدودی ابرپروژه پیشران توسط وزارتخانه‌های اقتصادی با مشارکت شریک خارجی در هر پروژه، تأمین مالی این پروژه‌ها با ضمانت صندوق توسعه ملی از طریق: اولاً انتشار سهام یا اوراق برای صندوق پروژه یا شرکت پروژه‌ درخصوص پیشران‌ها، ثانیاً آورده شرکای خارجی، ثالثاً هدایت اعتبار با اجازه به زیرمجموعه بانک‌ها و شرکت‌های خصولتی برای مشارکت در پیشران‌ها و بدون مراعات حکم ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید از جمله این موارد هستند.

زهره افشار
خبرنگار
زنجان مقصد دهمین سفر استانی رئیس جمهوری است. مردم و فعالان حوزه‌های مختلف اقتصادی این استان با استقبال از حضور رئیس‌جمهوری در زنجان امیدوارند تیم اجرایی دولت با شنیدن مشکلات مردم، همچنین چالش‌های پیش رو و قابلیت‌های زیربخش‌های مختلف اقتصادی و اصناف، زمینه رفع این مشکلات را فراهم کرده و زنجان در مسیر توسعه پیش برود. تأمین اعتبار لازم برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام در بخش‌های تولیدی و کشاورزی، افزایش بهره‌وری آب و اصلاح بوروکراسی اداری برای تأمین سرمایه طرح‌های اشتغالزایی از مهم‌ترین مطالبات بخش خصوصی، اصناف و دیگر بخش‌های فعال این استان است.
کشاورزی زنجان چشم انتظار اعتبار برای توسعه طرح‌های افزایش بهره‌وری آب
کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی زنجان به شمار می‌رود. سالانه 3 میلیون تن انواع محصولات در این استان تولید می‌شود و این محصولات کشاورزی بیش از 10 درصد حجم کل صادرات استان را تشکیل می‌دهد.
«جواد تاراسی»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی زنجان به «ایران» گفت: خشکسالی در استان موجب شده تولید محصولات دیم 50 درصد کاهش یابد و در محصولات آبی نیز با کاهش روبه‌رو بوده‌ایم و مهم‌ترین طرح‌هایی را که انتظار داریم در سفر رئیس‌جمهوری مورد توجه قرار گیرد برنامه هایی برای افزایش بهره‌وری آب و تغییر الگوی کشت است. وی با اشاره به اینکه بیش از 50 درصد اراضی کشاورزی استان مستعد تجهیز به آبیاری نوین است، افزود: امیدواریم با توجه رئیس‌جمهوری به این بخش بتوانیم اعتبار مناسبی برای توسعه آبیاری تحت فشار بگیریم و درصد تجهیز این سیستم در اراضی کشاورزی برخی شهرهای استان را که با بحران آبی مواجه هستند به 80 تا 90 درصد برسانیم.
 زنجان در حال حاضر دارای 3 شرکت شهرک‌های کشاورزی است و بخش کشاورزی زنجان چشم انتظار توسعه این شهرک‌ها با اعتبارات ویژه سفر‌های استانی رئیس‌جمهوری است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی زنجان تصریح کرد: بنا داریم با ایجاد شرکت شهرک‌های کشاورزی در شهر‌های خدابنده، طارم و زنجان الگوی کشت را در اراضی کشاورزی این شهر‌ها به نحو مطلوب تغییر دهیم. وی همچنین به مشکل ملخ‌های مراکشی (بومی) در 3 استان گیلان، مازندران و زنجان اشاره کرد و افزود: این آفت با وجود اقدامات کنترلی که صورت می‌گیرد کاهش تولید را در برخی محصولات به همراه دارد. در همین حال محصول زیتون طارم یکی از مهم‌ترین محصولات استان است که 20 هزار هکتار از سطح زیر کشت آن مستعد حمله این نوع از ملخ‌هاست و امیدواریم با گرفتن اعتبارات مناسب بتوانیم سطح مبارزه با این آفت را افزایش دهیم. در حال حاضر با توجه به اعتباراتی که داریم سالانه 50 هزار هکتار از اراضی کشاورزی را پایش می‌کنیم و در سطحی حدود 30 هزار هکتار مبارزه شیمیایی با این آفت انجام می‌دهیم. تسهیلات سرمایه‌ای برای طرح‌های بزرگ مقیاس کشاورزی استان، توسعه مجتمع‌های گلخانه ای‌ های‌تک (با تکنولوژی پیشرفته) اصلاح آبرسانی و جاده دسترسی 6 روستای عشایری و تکمیل و توسعه نهالستان منابع طبیعی استان از دیگر طرح‌های پیشنهادی ماست. بزرگ‌ترین بانک ژن ارقام زیتون خاورمیانه در ایستگاه تحقیقات شهرستان طارم با داشتن 70 رقم و 130ژنوتیپ از زیتون قرار دارد و ما انتظار داریم با تکمیل و توسعه این نهالستان بتوانیم جایگاه جهانی خود را که مدتی است ترکیه آن را از ما گرفته بار دیگر به‌دست آوریم. در همین حال انتظار داریم با حضور رئیس‌جمهوری در استان برخی مجوزها و بخشنامه‌ها که در حال حاضر مانند ترمز در مقابل توسعه بخش کشاورزی زنجان عمل می‌کند اصلاح شود. به‌عنوان مثال منطقه حفاظت شده در شهر ماهنشان، منطقه‌ای است که در چند دهه گذشته تجدیدی در محدوده آن نشده و این در حالی است که برخی از نقاط آن خاصیت اکولوژیکی خود را از دست داده و با اصلاح این محدوده راه برای سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی استان فراهم می‌شود.
 صنعت، قول‌های عملیاتی از رئیس‌جمهوری می‌خواهد
دیگر بخش اقتصادی زنجان که امیدوار است با حضور رئیس‌جمهوری بتواند گره ای از مشکلات پیش روی خود بگشاید، بخش صنعت، معدن و تجارت است. بخش صنعت استان زنجان برای 50 هزار نفر اشتغال فراهم کرده و شاغلان بخش معدن استان نیز 3 هزار نفر هستند همچنین در بخش اصناف استان نیز بالغ بر 107 هزار نفر فعال هستند.
«ناصر فغفوری»، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان به «ایران» گفت: در طرح آمایش استان، توسعه زنجان بر مبنای توسعه صنعتی در نظر گرفته شده و در حال حاضر نیز حجم سرمایه‌گذاری صنعتی در این استان به 16 هزار میلیارد تومان می‌رسد. وی خاطرنشان کرد: طرح‌های پیشنهادی بخش صنعت استان در سفر رئیس‌جمهوری بیشتر طرح‌های عملیاتی و کاربردی است که بتواند از بخش تولیدی استان مانع زدایی کند. تأمین اعتبار برای طرح‌های نیمه تمام استان که بالای 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارند یکی از این موارد است که ما 12 پروژه را معرفی کرده‌ایم که البته نقش محوری ملی هم دارند که ما برای تکمیل آنها به 1500 میلیارد تومان تسهیلات نیاز داریم. تکمیل این 12 پروژه، سرمایه‌گذاری صنعتی استان را به 7 هزار میلیارد تومان می‌رساند. وی خاطرنشان کرد: در انتخاب طرح‌ها سعی شده طرح‌هایی مورد توجه قرار گیرد که منجر به عدالت اجتماعی در شهرستان‌های کم برخوردار شود. وی تصریح کرد: هر چند زنجان از استان‌هایی است که کمترین تعطیلی‌های واحدهای با 50 نیروی کار را به‌دلیل سرمایه در گردش داشته اما امیدواریم با توجه ویژه دولت بتوانیم مشکلات برخی واحدهای تعطیل شده را نیز فراهم کنیم.  وی همچنین اظهار امیدواری کرد، با حضور رئیس‌جمهوری شرایطی فراهم شود تا منابع حاصل از درآمد فروش پسماندهای دپوشده در شهرک تخصصی «روی» زنجان در اختیار استان قرار بگیرد. وی افزود: جدا از این طرح‌ها امروز چهارشنبه نیز مشکلات 30 واحد تولیدی با حضور نماینده ویژه وزیر صنعت، معدن و تجارت بررسی می‌شود که امیدواریم بتوانیم راهکاری برای رفع مشکلات این واحد‌ها بیابیم.
بخش خصوصی انتظار تحقق وعده‌ها را دارد
در همین حال «علی یگانه» رئیس اتاق بازرگانی، صنعت و معدن زنجان نیز ضمن استقبال از حضور رئیس‌جمهوری در این استان گفت: اینکه رئیس‌جمهوری به استان‌ها سفر کنند و در جریان مشکلات مردم، بخش دولتی و بخش خصوصی استان قرار بگیرند بسیار عالی است اما انتظار بخش خصوصی بیش از حضور ایشان در استان، تحقق وعده‌ها و اجرای مصوبات و قول‌هایی است که داده می‌شود.
در حال حاضر ما مصوباتی از سفرهای رئیس‌جمهوری پیشین داریم که مربوط به سال 93 است و متأسفانه 7 سال از آن گذشته که این مسأله به جای دلگرمی بخش خصوصی بی‌اعتمادی ایجاد کرده است. از سوی دیگر انتظار داریم رئیس‌جمهوری برای تحقق وعده‌ها زمان نیز مشخص کنند و فردی را در هر استان برای بازرسی تحقق وعده‌ها تعیین کنند تا از به نتیجه رسیدن وعده‌ها اطمینان حاصل شود. وی با اشاره به مصوبه منطقه آزاد زنجان تصریح کرد: ما امیدواریم با حضور رئیس‌جمهوری این مصوبه شکل اجرایی به خود بگیرد و بودجه آن هر چه زودتر تخصیص یابد.
مشکل دیگر بخش خصوصی زنجان همانند دیگر استان‌ها بوروکراسی اداری بانک‌ها برای اعطای تسهیلات سرمایه ثابت است که امیدواریم با حسن توجه رئیس جمهوری برای رونق کسب و کار این مشکل نیز تا حدی که امکان دارد حل شود. همچنین امیدواریم با حضور رئیس‌جمهوری زمینه سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ‌هایی مانند بنیاد برکت و آستان قدس در استان فراهم شود.

نیم نگاه

در طرح آمایش استان زنجان ،توسعه  استان  بر مبنای توسعه صنعتی در نظر گرفته شده و در حال حاضر نیز حجم سرمایه گذاری صنعتی در این استان به 16 هزار میلیارد تومان می رسد . طرح های پیشنهادی بخش صنعت استان در سفر رئیس جمهوری بیشتر طرح های عملیاتی و کاربردی است که بتواند از بخش تولیدی  استان مانع زدایی کند

فریبا خان احمدی
خبرنگار
 60 درصد ایرانی‌ها چاق هستند؛ این نگرانی جدی وزارت بهداشت درباره وضعیت سلامت ایرانی ها است که البته در دو سال گذشته شیوع ویروس کرونا و فقر حرکتی به تشدید بحران چاقی و متعاقب آن افزایش بیماری‌های زمینه‌ای همچون فشار خون و قند خون بالا و ... در بین ایرانی‌ها دامن زده است. کم تحرکی و کاهش فعالیت‌های بدنی به‌دلیل اعمال تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، اصناف و کسبه و اعمال محدودیت‌های کرونایی و به‌طور کلی تغییر سبک زندگی تحفه منحوس ویروس کروناست به‌طوری که همه‌گیری بی‌تحرکی به‌عنوان عارضه جانبی همه‌گیری جهانی کووید19، متخصصان حوزه سلامت را هم نگران کرده است. بررسی‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد، حدود 78 درصد از مبتلایان کووید19 گرفتار چاقی، دیابت و بیماری‌های زمینه‌ای بوده‌اند. همچنین یکی از عمده‌ترین علت‌های مرگ‌های زیر ۵۰ سال در کرونایی‌های دارای بیماری‌های زمینه‌ای، چاقی بوده است. این روزها پیامدهای ویروس کرونا بواسطه تمرکز نظام سلامت کشورها به جهت مداخلات درمانی برای کاهش مرگ و میرهای کرونایی به چشم نمی‌آید اما آن‌طور که سازمان بهداشت جهانی هشدار داده برخی از این پیامدها در آینده‌ای نزدیک تبدیل به ابرچالش نظام‌های سلامت خواهد بود. نداشتن فعالیت بدنی و چاقی و اضافه وزن از جمله عواقب شوم کرونا است. در ایران نیز آن‌طور که پژوهش‌های منتشر شده در سایت Environmental Health and Preventive Medicine) نشان می‌دهد تیمی از محققان ایرانی فعالیت بدنی جمعیت ایران را در طول همه‌گیری کووید19 بررسی کردند و دریافتند که در مجموع 78 درصد از شرکت کنندگان در پژوهش دستورالعمل‌های فعالیت بدنی را در طول همه‌گیری رعایت نکرده‌اند. در حالی که مطالعات قبلی نشان می‌داد پیش از همه‌گیری حدود 33 درصد از جمعیت بزرگسال ایران دستورالعمل‌های استاندارد فعالیت بدنی را نادیده می‌گیرند. این در حالی است که کاهش فعالیت‌های فیزیکی ناشی از فاصله‌گذاری اجتماعی، دورکاری مشاغل، تعطیلی رویدادهای اجتماعی، دانشگاه‌ها، سالن‌های ورزشی و پارک‌های عمومی به‌عنوان اثرات قرنطینه شرکت کنندگان در این پژوهش را در معرض خطر بالای ابتلا به افسردگی و اضطراب قرار داده است. تحقیقات نشان می‌دهد، پیش از همه‌گیری ویروس کرونا از هر 4 فرد بزرگسال یک نفر و از هر 4 نوجوان 11 تا 17 ساله 3 نفر فعالیت بدنی کافی ندارند. سطح بی‌تحرکی در برخی کشورها در دوران همه‌گیری به‌دلیل افزایش استفاده از فناوری، تغییر الگوی حمل‌ونقل و شهرنشینی حدود 70 درصد افزایش داشته و علاوه بر افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر و عوارض مرگ‌ومیر، عدم تحرک فیزیکی بار اقتصادی عمده‌ای را در سراسر جهان ایجاد می‌کند.
 افزایش اضافه وزن و چاقی در زنان و مردان
افشین استوار، مدیر کل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت درباره افزایش چاقی و اضافه وزن در دوران همه‌گیری کووید19 به «ایران» می‌گوید: «مؤسسه ملی تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران مطالعه‌ای انجام داده که گرچه هنوز گزارش نهایی آن تأیید نشده اما طبق این گزارش چاقی در مردان از 15 درصد در سال 1395(آخرین مطالعه استپس) به حدود 17 درصد در سال 1400 رسیده و این رقم در زنان از 29  درصد به 31 درصد افزایش یافته؛ در مجموع چاقی در هر دو جنس در طول این بازه زمانی نزدیک به 2 درصد زیاد شده است. به‌عبارتی میانگین چاقی از حدود 23  به 25درصد در دوران همه‌گیری کووید19 رسیده است.» استوار با بیان اینکه افزایش 2 درصد چاقی در طول این بازه زمانی (در کمتر از 2 سال) عدد بزرگی است، می‌افزاید: «از هر سه زن بالای 18 سال در کشور یک نفر چاق است یعنی شاخص توده بدنی‌شان بالای 30 است همچنین شاخص توده بدنی در افراد دچار اضافه وزن بالای 25 است. در سال 95 در هر دو جنس 36 درصد اضافه وزن داشتیم؛ در مجموع در سال 1400 مجموع اضافه وزن و چاقی به 60 درصد در هر دو جنس رسیده است. به‌عبارتی در سال 95، به‌طور میانگین 60درصد جمعیت بالای 18 سال در کشور اضافه وزن داشتند که این عدد در زنان 65 درصد و در مردان 54 درصد است. رقم اضافه وزن و چاقی در سال 1400 در مردها 63درصد و در زنان 68 درصد گزارش شده. بنابراین در مجموع 2 درصد چاقی و 4 درصد اضافه وزن افزایش پیدا کرده است.»
او در پاسخ به اینکه آیا آماری دارید که سهم رقم افزایش اضافه وزن و چاقی را در دوران کرونا از هم تفکیک کند، عنوان می‌کند: آماری که سهم تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونایی را با سهم روندی که از گذشته داشتیم، تفکیک کند در دست نداریم و باید تحقیقات بیشتری انجام شود. به‌طور کلی می‌توان حدس زد این روند جهانی است و بخشی از افزایش شیوع چاقی و اضافه وزن مربوط به کرونا است. محدودیت خارج شدن از منزل با انجام دورکاری و لغو سفرها، مصرف غذاهای پرانرژی و بیرون بر سهم زیادی را در افزایش اضافه وزن و چاقی داشته است.
کودکان زیر 18 سال 20درصد اضافه وزن دارند
کاهش فعالیت بدنی و کم تحرکی در دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها قبل و بعد از لغو کلاس‌های حضوری و تعطیلی دانشگاه‌ها هم مشهود است؛ علاوه بر این مطالعات نشان داده کاهش فعالیت بدنی در کودکان 9 تا 13 سال در مقایسه با کودکان 5 تا 8 سال بسیار آشکار‌تر بوده است. محدودیت‌های ناشی از ویروس کرونا و سبک فعلی زندگی بر نگرانی‌ها نسبت به دائمی شدن این سبک زندگی دامن زده که کم تحرکی بویژه در کودکان و نوجوانان  از نتایج آن است به‌طوری که سازمان بهداشت جهانی از همه دولت‌ها خواسته برای اصلاح این سبک زندگی در آینده دنبال راهکار باشند. اگرچه با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس هشدارها درباره اضافه‌ وزن و چاقی به‌عنوان عوارض فقر حرکتی پررنگ‌تر از گذشته شده اما مدیر کل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که آیا آماری از افزایش وزن و چاقی در گروه سنی زیر 18 سال به‌دلیل تعطیلی مدارس در دوران کرونا دارید، می‌گوید: پیمایش چاقی در گروه سنی زیر 18 سال انجام نشده چون پیمایش این گروه سنی مبتنی بر مدرسه است و به‌دلیل آنکه مدارس در این دو سال باز نبوده‌اند نتوانستیم این پیمایش را انجام دهیم آخرین پیمایش نشان می‌دهد در کودکان زیر 18 سال 20 درصد اضافه وزن و چاقی داریم.
به‌گفته مدیر کل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، اینکه بگوییم تعطیلی مدارس چقدر باعث افزایش وزن شده است اطلاعات ما دقیق نیست اما شواهد نشان از افزایش وزن بین گروه سنی زیر 18 سال دارد که می‌توان حدس زد که کم تحرکی، در خانه ماندن، مصرف غذاهای پرکالری نهایتاً منجر به افزایش وزن می‌شود که تبعات آن افزایش شیوع چاقی در این رده سنی است.
استوار با بیان اینکه شیوع چاقی و اضافه وزن در زنان بالاتر از مردان است، می‌افزاید: «بر اساس پیمایش اخیر که اوایل امسال تمام شده نشان می‌دهد؛ مجموعاً حدود 4 تا 5 درصد افزایش شیوع چاقی داریم که بخشی از آن مربوط به افزایش روند چاقی در طول شیوع ویروس کرونا است. تغییر سبک زندگی، کم تحرکی، مصرف غذاهای پرکالری با چربی بالاتر، نداشتن فعالیت فیزیکی، محدودیت‌های تردد و بسته بودن ورودی های پارک‌ها منجربه شیوع اضافه وزن و افزایش چاقی شده است. این در حالی است که طبق سند ملی بیماری‌های غیرواگیرهدف گذاری‌ها بر این بود که عدد شیوع چاقی را که 30درصد در جمعیت بزرگسال است، ثابت نگه داریم.»
او با بیان اینکه چاقی با روند توسعه هم جهت است، عنوان می‌کند: «روستاها سبک زندگی شهرنشینی را در پیش گرفته‌اند و شیوع چاقی در شهرها حداکثر 2 تا 3 درصد بیشتر از روستا‌ها است البته سرعت افزایش شیوع چاقی در روستاها بیشتر از شهرها است.»
مداخلات هزینه اثربخش پیشگیری از چاقی در دوران کرونا
او در پاسخ به اینکه افزایش شیوع چاقی و اضافه وزن در دوران کرونا چقدر هزینه‌های نظام سلامت را در آینده افزایش خواهد داد، عنوان می‌کند: «در مجموع بیماری‌های غیرواگیر بین 3 تا 5 درصد تولید ناخالص ملی هزینه در پی دارد. با افزایش شیوع بیماری غیرواگیر این سهم افزایش پیدا می‌کند. برآوردها نشان می‌دهد بیش از 65 هزار میلیارد تومان هزینه پیشگیری و درمان بیماری غیرواگیر در سال در کشور است که اگر کنترل نشود روز به روز افزیش پیدا می‌کند و پول بیشتری از بیت‌المال صرف هزینه‌های پپیشگیری می‌شود این هزینه‌ها پتانسیلش را دارد که روند توسعه را تهدید کند در نتیجه روند توسعه مختل می‌شود. به این ترتیب اعتباری که صرف پیشگیری از بیماری غیرواگیر می‌شود نوعی سرمایه‌گذاری تلقی می‌شود و در برخی مداخلات تا 36درصد بازگشت سرمایه را در پی دارد.»
مدیر کل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به مداخلات هزینه اثربخش برای پیشگیری از عواقب شیوع چاقی و اضافه وزن بویژه در دوران کرونا می‌گوید: در نظام سلامت کشور به‌دنبال پیاده‌سازی مداخلات هزینه اثربخش هستیم که عمدتاً مداخلات ارزان قیمتی هستند؛ دواقدام اساسی در این باره انجام می‌دهیم: ترویج تغذیه سالم و فعالیت بدنی. هر دو جزو مهم‌ترین برنامه‌های وزارت بهداشت است. در دو سال گذشته با استفاده از آموزش حضوری و از طریق فضای مجازی نسبت به این دو فاکتور مهم آگاهی‌رسانی کرده‌ایم. دائم به مردم اطلاع‌رسانی کردیم که با خودمراقبتی جلو عواقب منفی خانه نشینی، مصرف بیش از حد چربی‌ها و کالری را بگیرند.
وی ادامه داد: کمپین فعالیت بدنی که اصلی‌ترین کار است متوقف نشده و سند آن بزودی از سوی سه وزیر بهداشت، آموزش و پرورش و جوانان امضا می‌شود. عنوان این طرح «فعالیت بدنی مبتنی بر سلامت» است و هدف آن بهبود وضعیت سلامت مردم است علاوه بر این در بحث تغذیه تغییر در فرمولاسیون موادغذایی و ممنوعیت تبلیغ کالاهای آسیب رسان سلامت جزو اولویت‌ها است به‌طوری که قرار است تا سال 1404 میزان اسیدهای چرب ترانس را در موادغذایی به صفر برسانیم.

گروه اقتصادی/  سرانجام خانه‌های لوکس و باغ ویلاها هم به جمع مشمول مالیات اضافه شدند؛ تکلیفی که‌بند خ تبصره شش قانون بودجه سال‌جاری برعهده دولت گذاشته بود و به‌دلیل تأخیر درتصویب آیین نامه مربوط در دولت قبل، دولت سیزدهم در14 مهرماه سال‌جاری آیین نامه این بند را تصویب کرد. در روز 24 آبان ماه جاری نیز این آیین نامه ازسوی سازمان امور مالیاتی برای اجرا به تمام ادارات کل مالیاتی سراسرکشور ابلاغ شد.
بدین ترتیب از انتهای بهمن ماه امسال، نخستین مالیات‌ها ازخانه‌ها و باغ ویلاهای لوکس به خزانه دولت واریز خواهد شد. براساس ماده 8 آیین نامه اجرایی این تکلیف قانونی، سازمان امورمالیاتی پس از دریافت اطلاعاتی که از وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، صمت، کشور و سازمان ثبت اسناد و شهرداری‌ها دریافت می‌کند دارایی‌های مشمول و ارزش آنها را حداکثر تا پایان آذرماه امسال تعیین و طی دو ماه به اطلاع مالکان می‌رساند. طبق ماده 10 آیین نامه نیز، اشخاص مشمول باید تا پایان بهمن ماه امسال مالیات تعیین شده را پرداخت کنند.
علاوه بر خانه‌های لوکس، بند ش تبصره شش قانون بودجه امسال، برای خودروهای لوکس بالای یک میلیارد تومان نیز مالیات تعیین کرده که به گفته مسئولان سازمان امورمالیاتی، آیین نامه این بخش نیز بزودی برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
یکی از برنامه‌های وزارت اقتصاد، توسعه پایه‌های مالیاتی از جمله مالیات بر مجموع درآمد است که قرار است تا یک ماه آینده لایحه آن  تکمیل و به دولت برود. لایحه مذکور با وجود تدوین آن توسط وزارت اقتصاد در دولت قبل به دلایل نامعلومی مسکوت ماند.
 صاحبان خانه‌های لوکس چقدر مالیات می‌دهند
برپایه ماده 2 آیین‌نامه اجرایی بند خ تبصره شش قانون بودجه سال‌جاری واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای گران‌قیمت با احتساب عرصه و اعیان، با ارزش روز بالای 10 میلیارد تومان نسبت به ارزش تعیین شده مشمول مالیات سالانه می‌شوند. این خانه‌های لوکس برای مالیات ستانی به پنج دسته تقسیم شده‌اند. دربخش نخست نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان تا 15 میلیارد تومان، مالیات تعیین شده یک در هزاراست که برای خانه‌های با ارزش بیشتر افزایش می‌یابد. بنابراین نسبت به مازاد 15 میلیارد تا 25 میلیارد تومان، دو در هزار؛ نسبت به مازاد 25 میلیارد تا 40 میلیارد تومان، سه در هزار؛ نسبت به مازاد 40 میلیارد تا 60 میلیارد تومان چهار در هزار و نسبت به مازاد 60 میلیارد تومان به بالا، پنج در هزار خواهد بود.
 برنامه‌ جدی دولت سیزدهم برای اخذ مالیات از ثروتمندان
درهمین زمینه رئیس‌کل سازمان مالیاتی با بیان اینکه دولت قبل تمایلی به اخذ مالیات از مرفهان نداشت، از برنامه‌ جدی دولت سیزدهم برای اخذ مالیات از خانه‌های خالی و لوکس و خودروهای گران‌قیمت خبر داد.
داوود منظور در گفت‌و‌گو با تسنیم سه دلیل برای عدم اجرای قوانین مربوط به اخذ مالیات از خانه‌های خالی و لوکس و خودروهای گران‌قیمت بیان کرد که نخستین دلیل عدم تمایل مقامات ارشد دولت سابق به اجرای این قوانین است.به گفته وی، دلیل دوم ناهماهنگی بین دستگاه‌ها و سومین دلیل شیوع کرونا بوده است.
وی توضیح داد: تشخیص واحدهای مسکونی خالی به‌استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور صورت می‌گیرد که متولی آن سامانه، وزارت راه و شهرسازی است. مهلت زمانی خوداظهاری واحدهای مسکونی و اقامتگاه‌های اصلی و فرعی خانوارها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور تا پایان آذرماه سال 1400 تمدید شده است. منظور اضافه کرد: البته با توجه به بانک‌های اطلاعاتی موجود در کشور شاید نیاز به خوداظهاری نباشد و باید این موضوع را بررسی کنیم و چه‌بسا با سرعت بیشتری بتوان آمار خانه‌های خالی را به دست آورد.
رئیس سازمان مالیاتی ادامه داد: با وجودی که چند سال از طرح این موضوع می‌گذرد اما دولت قبل هیچ قدمی در این زمینه برنداشت به‌طوری که متأسفانه هیچ‌گونه اطلاعاتی اعم از رسمی و غیررسمی از سوی وزارت راه و شهرسازی به این سازمان واصل نشده است.
«منظور» درباره اخذ مالیات از خودروهای گران‌قیمت هم گفت: در این زمینه هم دولت قبل هیچ اقدامی نکرده بود و دولت جدید در حال بررسی آیین‌نامه اجرای آن است و سازمان امور مالیاتی کشور آمادگی دارد به‌محض تصویب و ابلاغ آیین‌نامه آن از سوی هیأت محترم دولت اقدامات لازم جهت مطالبه وصول مالیات از دارندگان وسایط نقلیه سواری و دوکابین که ارزش آنها بیش از 10 میلیارد ریال باشد به‌عمل آورد.

گروه سیاسی/  علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه هم از طریق ویدئوکنفرانس با «سرگئی ریابکوف» و «ما ژائوسو»، معاونان وزیران امور خارجه روسیه و چین درباره مذاکرات پیش رو برای لغو تحریم‌ها گفت‌وگو کرد. باقری در این نشست مجازی ضرورت لغو همه تحریم‌های مغایر با برجام و اقدامات متناقض با قطعنامه ۲۲۳۱ به صورت قابل راستی‌آزمایی و در راستای انتفاع اقتصادی ایران را شرط لازم موفقیت مذاکرات پیش رو برشمرد و خواستار عادی‌سازی روابط اقتصادی و تجاری خارجی ایران شد. معاونان وزیران امور خارجه روسیه و چین نیز ضمن تأکید بر ضرورت تداوم رایزنی‌ها و هماهنگی‌ها بین سه کشور در موضوعات مختلف، اقدام یکجانبه امریکا در نقض توافق و اعمال مجدد تحریم‌ها بر ضد ایران را عامل اصلی بروز مشکلات موجود بر سر راه اجرای توافق ایران و 1+5 دانستند.
باقری در پایان این نشست سه‌جانبه در توئیتی به رایزنی مفید خود با مقام‌های چینی و روسی اشاره داشت و تأکید کرد که در خلال رایزنی‌های اخیرش در پایتخت‌های سه کشور اروپایی طرف برجام، هدف تقویت همگرایی در مذاکرات آتی و موضوع لغو مؤثر تحریم‌ها را مورد پیگیری قرار داده است.  
وبگاه اطلاع‌رسانی وزارت خارجه چین درخصوص برجام که یکی از محورهای گفت‌وگوهای سه‌جانبه نمایندگان پکن، تهران و مسکو بود، اشاره کرد و گفت: «چین، روسیه و ایران همچنان به تقویت هماهنگی و همکاری ادامه می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که مذاکرات درباره ازسرگیری پایبندی به برجام در مسیر درست قرار دارد و برای رسیدن به نتایج مثبت در اسرع وقت تلاش خواهند کرد.» «چانگ هوا» سفیر چین در ایران نیز در پیامی توئیتری در این خصوص نوشت: «چین، روسیه و ایران به تقویت همکاری و هماهنگی در برجام تأکید کردند.» رایزنی‌های مسئول پیگیری پرونده برجام در آستانه مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 صورت گرفته که  قرار است هشتم آذر در وین برگزار شود.
امریکا مسئول وضعیت فعلی است
علاوه بر رایزنی باقری با طرفین چینی و روسی،  حسین امیرعبداللهیان هم از آمادگی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب با هدف تأمین منافع کشورهای طرف برجام خبر داد و از سکوت و کم‌کاری برخی از اعضای طرف این توافق انتقاد کرد.  وزیر امور خارجه کشورمان این موضع را در گفت‌وگوی تلفنی با «لوییجی دی‌مایو»، همتای ایتالیایی خود مطرح کرد. انتقادی که ناظر به این واقعیت بود که با خروج یکجانبه امریکا از برجام و اقدام متقابل ایران مبنی بر متوقف کردن مرحله به مرحله تعهدات برجامی‌اش، ناتوانی اروپا در مواجهه با تحریم‌های فرامرزی امریکا پدیدار شد. امری که در نهایت توافق هسته‌ای را در پرتگاه سقوط قرار داد و حالا ایران معتقد است مذاکرات پیش رو در صورتی می‌تواند نجات دهنده این توافق باشد که لغو مؤثر تحریم‌ها در دستور کار همه طرف‌ها قرار گیرد و رایزنی‌های پیش رو  به عادی‌سازی مناسبات تجاری خارجی ایران بینجامد. به گزارش «ایران»، امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی خود  با اشاره به موضوع مذاکرات پیش‌رو در وین تأکید کرد که تمامی طرف‌ها به این درک مشترک رسیده‌اند که امریکا مقصر اصلی و مسئول وضعیت فعلی است و  برخی طرف‌ها در رفتاری غیر مسئولانه با سکوت در مقابل زیاده‌خواهی امریکا، در پیش‌ آمدن شرایط غیر قابل قبول فعلی نقش داشته‌اند.  امیرعبداللهیان رویکرد دولت جدید ایران را عملگرا و نتیجه محور توصیف کرد و گفت: «برای رسیدن به یک توافق خوب آماده‌ایم.‌ این امر مستلزم بازگشت کامل طرف‌های مذاکراتی به تعهدات‌شان است.»

عصر دیروز وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سفر به شهر مقدس قم، با حضور در بیت مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی با خانواده این عالم مجاهد انقلابی دیدار کرد. اسماعیلی در این جلسه با ابراز خرسندی و خشنودی از این دیدار گفت: رئیس جمهوری محترم پس از اطلاع سفر بنده به شهر مقدس قم، تأکید داشتند سلام و عرض ارادتشان را به بیت معظم آیت‌الله مصباح یزدی برسانم. او به نقش علامه مصباح در جریان انقلابی کشور اشاره کرد و گفت: ایشان نقش بسزایی در شکل‌گیری جریان انقلابی‌گری در کشور داشتند، اما به واسطه روحیه اخلاص و گمنامی که در ایشان بود، شاید عموم مردم از خدمات ایشان بی‌اطلاع باشند. بصیرت و انقلابی بودن ایشان حقیقتاً بی‌نظیر بود و ایشان نقش مؤثر و جدی در پاسخ به شبهات در مقاطع مختلف انقلاب اسلامی داشتند. او افزود: رحلت ایشان واقعاً برای جریان انقلابی مایه تأسف و ناراحتی بود و کمبود ایشان در همه حوزه‌های علمی و فکری احساس می‌شود. علامه مصباح یزدی به معنای تام یک فیلسوف سیاسی بی‌نظیر جریان انقلابی بودند. ان‌شاءالله ما به عنوان شاگردان این مکتب بتوانیم در تبیین اندیشه‌های این عالم بزرگوار قدمی برداریم.
لزوم نمادسازی از چهره های بزرگ
محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به جلسه شورای سیاستگذاری سومین جشنواره تئاتر سردار آسمانی رفته بود با بیان اینکه هر چه در مورد حاج قاسم سلیمانی بگوییم و انجام دهیم، کم گفته‌ایم، تأکید کرد: «حاج قاسم سلیمانی به عنوان یک شخصیت بین‌المللی و سردار جهانی مقاومت اسلامی مطرح و در جهان اسلام مورد تکریم ملل و فرهنگ‌های متنوع و متفاوت است. حاج قاسم برای ما بسیار اهمیت دارد چرا که مورد وثوق آحاد جامعه است و به عنوان یک نماد و مظهر ملی باعث انسجام اجتماعی گردیده است.»او افزود: «مهمترین وجه این‌گونه امور فرهنگی و هنری که با نام و یاد چهره‌های بزرگی همچون حاج قاسم برگزار می‌شود، نماد‌سازی از این شخصیت است که نیاز به هیچ بزرگنمایی ندارد و در واقع این شخصیت آنچنان بزرگ هست که مورد اعتنا و بهره‌برداری هنرمندان قرار گیرد.»
دکتر اسماعیلی در ادامه اضافه کرد: «در وصیتنامه شهید سلیمانی شاهدیم که ایشان خود را برای ولایت و وطن به مثابه یک «سرباز» می‌داند و مجموعه خصوصیات فردی و ابعاد شخصیتی او چنان است که برای اصحاب فرهنگ و هنر محل رجوع منشأ و خلق آثار هنری است که می‌بایست برای نسل‌های آتی بماند و روایت درست و صحیحی از این چهره ماندگار جبهه پایداری داشته باشیم.»
توسعه روابط فرهنگی با اتریش
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شامگاه 24 آبان ماه در دیدار با سفیر کشور اتریش در تهران هم بر توسعه روابط فرهنگی و هنری با این کشور تأکید و ابراز امیدواری کرد که در کنار فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی، فعالیت‌ها و روابط فرهنگی و هنری نیز بیش از پیش گسترش یابد.
محمد مهدی اسماعیلی در دیدار با ولف دیتریش هایم با اشاره به سابقه روابط فرهنگی ایران و اتریش، تصریح کرد: «در حال حاضر بخش فرهنگی سفارت اتریش در تهران فعالیت‌های متنوعی دارد و ما هم از فعالیت‌های فرهنگی و هنری این سفارتخانه در تهران استقبال می‌کنیم و انتظار داریم دولت اتریش هم فضای فعالیت‌های فرهنگی و هنری مناسب برای رایزنی فرهنگی و سفارتخانه ما در وین فراهم کند.»او با اشاره به ضرورت گفت‌وگوهای ادیان میان دو کشور ضمن استقبال از این گفت‌وگو‌ها میان ادیان دو کشور، همچنین برای گسترش همکاری‌های دو جانبه در حوزه‌های سینما، نمایش، موسیقی و هنرهای تجسمی نیز ابراز امیدواری کرد.
عضو کابینه دولت سیزدهم در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه دولت سیزدهم و آیت‌الله ابراهیم رئیسی توجه ویژه‌ای به گسترش تعاملات فرهنگی و هنری با دیگر کشورها دارند، اظهار داشت: «ایشان گسترش تعاملات فرهنگی و هنری با دیگر کشورها را مقدمه سایر تعاملات در بخش‌های اقتصادی و سیاسی می‌دانند. با این رویکرد انتظار داریم بر اساس تفاهمنامه‌های موجود این سیاست را اجرایی کنیم و اگر در حوزه‌‌هایی به تفاهم جدید برای گسترش تبادلات فرهنگی و هنری دو طرف نیاز است، آمادگی امضای تفاهمنامه را داریم.»

فرناز حسنعلی‌زاده
روزنامه نگار
فردا رکورد تزریق 100 میلیون دوز واکسن کرونا در کشور شکسته می‌شود. بر اساس آخرین داده‌های وزارت بهداشت، تا امروز 99 میلیون و 628هزار و 185 دوز واکسن تزریق شده است. از این مقدار، 55 میلیون و 998 هزار و 288 نفر دوز اول و 43 میلیون و 24 هزار و 902 نفر هر دو دوز را دریافت کرده‌اند؛ به عبارتی 43 میلیون نفر به صورت کامل واکسینه شده‌اند و 12 میلیون نفر منتظر رسیدن تاریخ نوبت دوم تزریق واکسن خود هستند.
با توجه به اینکه عمده واکسن مورد استفاده در کشور «سینوفارم» است و میان تزریق هر دو دوز این واکسن فاصله‌ای 28 روزه وجود دارد، کمتر از یک ماه دیگر این 12 میلیون نفر نیز به صورت کامل واکسینه شده‌اند.
بر‌اساس آخرین سرشماری، جمعیت کشورمان 85 میلیون نفر است و با احتساب واکسینه شدن 12 میلیون نفر دیگر به صورت کامل، قریب 65 درصد جمعیت کشورمان به صورت کامل ایمن شده و آخرین قدم‌ها به سوی مصونیت جمعی برداشته خواهد شد؛ برای مصونیت کامل در کشور می‌بایست 63 میلیون و 750 هزار نفر به صورت کامل واکسینه شوند. به این ترتیب با کسر افراد یاد شده، فاصله کشورمان تا ایمنی جمعی، تزریق هر دو دوز به 9 میلیون نفر یعنی 18 میلیون دوز دیگر است.
تزریق دوز نخست به این 9 میلیون نفر در ده روز به‌راحتی قابل انجام است و اگر 9 میلیون نفر باقیمانده از فردا اقدام به دریافت واکسن کنند، با احتساب زمان انتظار 28 روزه بین دو تلقیح، 58 روز دیگر حدود 64 میلیون نفر به صورت کامل واکسینه شده و مصونیت جمعی در کشورمان به دست می‌آید.این در حالی است که روند واکسیناسیون همچنان ادامه دارد؛ هرچند که با توجه به حذف شرط سنی و واکسیناسیون گسترده و بالای یک میلیون نفر در روز در هفته‌های گذشته، روند واکسیناسیون نزولی شده و به روزی 600 هزار دوز رسیده است.
100 میلیون دوز به چه معناست؟
یکی از اتفاقاتی که از ابتدای شیوع کرونا در کشور ما و البته سایر کشورها رخ داد، تبدیل شدن افراد به اعداد بود. شمار مبتلایان، شمار قربانیان و شمار بهبودیافتگان مدام کم و زیاد می‌شد. عدد مبتلایان و قربانیانی که در ماه‌های اول مخوف به نظر می‌رسید، در ماه‌های اوج کرونا یک ایده‌آل بود. در کشور ما نیز رسیدن شمار قربانیان به بالای 700 نفر در روز باعث شد روزی که شمار جانباختگان روزانه به زیر 200 نفر برسد، روز بهتری تلقی شود.
اما حالا اعداد، اعدادی هستند که بار روانی مثبتی دارند. 100 میلیون دوز واکسن کرونا، به معنای 50 میلیون نفر واکسینه شده است که خطر ابتلا، بستری و فوت‌شان به میزان قابل توجهی کاهش یافته. اگرچه هیچ واکسنی مصونیت 100 درصدی ایجاد نمی‌کند و همچنان خطر ابتلا و مرگ افراد واکسینه شده بالای 60 سال بالاست، اما واقعیت این است که بر اساس داده‌های آماری خطر ابتلا برای واکسینه شده‌ها یک مورد در 5 هزار نفر است و به این ترتیب احتمال ابتلای افرادی که واکسینه نشده‌اند به کرونا پنج برابر بیشتر از واکسینه شده‌ است. بر اساس همین آمار افراد واکسینه شده به نسبت افرادی که واکسن دریافت نکردند، ۱۰ برابر کمتر در بیمارستان بستری شده و به همین نسبت کمتر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و خوشبختانه حالا در کشور ما 50 میلیون نفر، 5 برابر کمتر از سال گذشته بیمار می‌شوند و خطر بستری و جان باختنشان 10 برابر کمتر شده است.
همچنین باید توجه داشت آنچه کرونا را وهمناک ساخت، سرعت انتقال این ویروس و سیر تصاعدی روند ابتلا بود که باعث شد تاکنون 5 پیک در کشور ما داشته باشد. پیک‌های غمباری که هر بار شمار زیادی از هموطنان را به کام مرگ فرستاد و خانواده‌ها را داغدار کرد. همین ویژگی بود که تمام شئون زندگی شخصی و اجتماعی و حیات اقتصادی را درگیر کرد و از کسب و کار گرفته تا آموزش و سفر و تفریح را از حالت عادی خارج کرد.
هرچند رفتگان کرونا مانند همه درگذشتگان «بی‌بازگشت» هستند؛ هرچند آسیب‌هایی که این ویروس و اقتضائات زیستن ناگزیر با آن به جای گذاشت، سالیان سال باقی خواهد ماند؛ هر چند هنوز درمانی برای این بیماری نیست و ماسک،  مواد ضدعفونی‌کننده و شیلد جزئی از ضروریات خانه و خیابان شده، اما واقعیت این است که تزریق 100 میلیون دوز واکسن، یعنی ما 100 میلیون قدم به زندگی و به زنده ماندن نزدیک‌تر شدیم.

سید حمید رضا موسوی
کارشناس بین‌الملل
بیش از ۱۵ سال است که سیاست فشار اقتصادی مبتنی بر تحریم، به مهم‌ترین ابزار اعمال سیاست خارجی در دستور واشنگتن قرار گرفته است. در دوره ترامپ، با اعمال فشار حداکثری علیه ایران، استفاده از ابزار تحریم به مرحله جدیدی گام نهاد. با این حال پس از اعمال فشار شدید اقتصادی ناشی از تشدید تحریم‌ها از سوی امریکا در سال 98، به مرور اثرگذاری تحریم‌های امریکا در حال کاهش بوده است. میزان صادرات نفت ایران بخصوص به چین افزایش چشمگیری داشته و ایران با وجود فشارهای مختلف، قراردادهای نظامی مهمی با روسیه منعقد کرده است.
پیش از تغییر دولت و روی کار آمدن بایدن در ایالات متحده، بسیاری باور داشتند که بایدن مسیری متفاوت از رئیس‌ جمهوری پیشین خود را برمی‌گزیند و ضمن بازگشت به برجام، تحریم‌ها را نیز کاهش دهد. اما با وجود گذشت 9 ماه از ریاست‌ جمهوری بایدن، رفع تحریم صورت نپذیرفته و تحریم‌های ایجاد شده در دوران ترامپ همچنان روی کاغذ ادامه دارد.
از سوی دیگر اثرگذاری تحریم ذاتاً نمی‌تواند به شکل یک نمودار صعودی، همواره رو به افزایش باشد و پس از مدتی، از نقطه اوج خود به سمت حضیض سیر می‌کند. با گذر زمان، هم توان کشور تحریم‌کننده برای اعمال حداکثری تحریم کم می‌شود و هم کشور تحریم شده با استفاده از ظرفیت‌های خود و پیدا کردن راه‌های جدید برای دور زدن یا کم اثر کردن تحریم‌ها، اثرگذاری تحریم را کم می‌کند. به‌طور مثال، ایران با افزایش ظرفیت پالایشگاهی خود اجازه نداد کشور در اثر تحریم‌ها دچار کمبود بنزین شود و همچنین با تغییر نقشه تجاری و افزایش ارتباطات و تنوع دادن به راه‌های مبادلات مالی، اثر تحریم را کاهش داده است.
از همان آغاز اجرای سیاست فشار حداکثری، برخی دوراندیشان حوزه سیاست خارجی و کارشناسان تحریم در امریکا با توجه به تجربیات گذشته، به خصوص تجربه سیاست تحریم‌های فلج‌کننده، نسبت به عواقب بلندمدت اعمال قدرت اقتصادی سخت بر ایران هشدار دادند. طبق آمار «اداره اطلاعات انرژی امریکا»، پس از اعمال تحریم‌های اروپا در تیر 91، میزان صادرات نفت ایران برای یک و نیم‌سال و تا قبل از توافق ژنو در حدود 1.2 میلیون بشکه در روز باقی ماند و کاهش بیشتر آن ممکن و عملی نشد. چنانکه اوباما در سخنرانی خود در کنگره بیان کرد:«تحریم‌ها دیگر بر ایران اثری نداشت».
اکنون نیز مانند سال 92، اثرگذاری تحریم‌ها و فشارهای امریکا علیه ایران در حال کاهش است. افزایش صادرات نفت ایران طی یک سال گذشته و عقد قرارداد خرید تجهیزات نظامی ایران تأیید‌کننده این امر است.
افزایش فروش نفت ایران به چین
آمار دقیقی از حجم صادرات نفت ایران در دسترس نیست، چرا که ایران تلاش دارد به روش‌های مختلف تحریم‌ها را دور زده و مانع رهگیری محموله‌های نفتی شود. تخمین‌های متعددی از میزان صادرات نفت ایران وجود دارد که تمامی این تخمین‌ها نشان‌دهنده افزایش قابل توجه صادرات نفت ایران است. روزنامه دیلی‌میل در گزارشی در مورخ 30 خرداد 1400 بیان می‌کند که ایران در یک سال گذشته ناوگان اشباح خود را دو برابر کرده و به 123 عدد رسانیده است. در این گزارش همچنین بیان می‌شود که ناوگان نفتکش‌ها با ترفندهایی مانند دستکاری GPS، ثبت کشتی‌ها به نام کشورهای کوچک و... توانسته‌اند به فعالیت خود ادامه دهند و تحریم‌های نفتی را دور بزنند.
بنا به این گزارش چین تا اردیبهشت امسال به طور متوسط روزانه حداقل 700 هزار بشکه نفت از مبدأ ایران خریداری کرده است. سر ایور رابرتز، مشاور ارشد آژانس اتحاد علیه ایران هسته‌ای و رئیس سابق مبارزه با تروریسم وزارت امور خارجه امریکا می‌گوید که اگر تنها یک ششم نفتکش‌های ناوگان اشباح ایران از شناسایی فرار کرده و هر هفته یک محموله را تکمیل کنند، ایران می‌تواند روزانه 2.4 میلیون بشکه نفت صادر کند که 300 هزار بشکه بیشتر از میزان صادرات ایران در سال 2018 و قبل از خروج امریکا از برجام است. این آمار با گذر زمان و بخصوص با نزدیک شدن به فصل سرما در نیمکره شمالی و افزایش تقاضا برای سوخت‌های فسیلی به طور پیوسته در حال افزایش است.
قراردادهای نظامی ایران با روسیه
علی‌رغم وجود قانون کاتسا و دستور اجرایی سپتامبر 2020 از جانب امریکا که خرید و فروش تسلیحات از/ به ایران را تحریم می‌کند، در هفته‌های گذشته اعلام شد که ایران قراردادهایی برای خرید تجهیزات با روسیه منعقد کرده است. در این راستا سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در 26 مهر سفری چهار روزه به روسیه داشت و درباره اجرایی شدن قرارداد‌های منعقد شده برای خرید جنگنده، بالگرد و سایر تجهیزات نظامی با مقامات این کشور مذاکره کرد.
ایالات متحده همواره با اعمال فشار به کشور‌های دیگر از جمله روسیه تلاش داشته تا مانع از دستیابی ایران به تجهیزات به‌روز نظامی شود. اما عقد قرارداد نظامی میان ایران و روسیه نشان‌دهنده آن است که کشورها دیگر ترس سابق را از نقض تحریم‌های امریکا ندارند.
مثال‌های ذکرشده، مؤید این نکته است که تحریم‌ها مقدار بهینه و عمر مفید دارند و با گذشت زمان، اثرگذاری تحریم‌ها کاهش می‌یابد. دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی با گذر زمان و در نظر گرفتن هزینه فایده خود، تمایل کمتری به رعایت تحریم‌ها نشان می‌دهند و حتی تحریم‌ها را نادیده خواهند گرفت. ایالات متحده همواره در زمان کاهش اثر تحریم‌ها با افزایش موردی تحریم‌ها و مجازات‌های تحریمی، تلاش داشته اثرگذاری تحریم‌ها را بازیابی کند. اما اکنون دو کشور چین و روسیه به عنوان دو قدرت بین‌المللی به صورت آشکار در حال نقض تحریم‌های امریکا هستند. امریکا در تلاش است با فعال کردن دیپلماسی خود ابهت سلاح تحریم را حفظ کند، اما شرایط و دیپلماسی فعال ایران با دو کشور چین و روسیه کار را برای امریکا سخت کرده است.

ابوالفضل روغنی
عضو کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی و عضو ستاد تسهیل ملی کشور
در ساحت سیاسی اغلب کشورها رسم متداولی دارند که صد روز اولیه را به عنوان مبنا لحاظ کرده و اقدام به ارائه گزارش عملکرد می‌کنند. در کشور ما نیز رسانه‌ها ارزیابی‌هایی در بازه زمانی مطرح شده دارند که در رابطه با دولت سیزدهم این مهم باید با در نظر گرفتن موقعیت و شرایط کشور باشد. با این توضیح که تحریم و مشکلات ارزی، کشور را در موقعیت ویژه‌ای قرار داده که قضاوت منصفانه عملکرد دولت در صد روز گذشته را واجد اهمیت ویژه می‌کند.
با توجه به اینکه نتیجه تورم و گرانی کوچک شدن سفره مردم است و واحدهای صنعتی هم از این موضوع آسیب می‌بینند، بازدید‌های اخیر رئیس جمهوری از واحد‌های صنعتی در مرحله نخست منجر به گفتار درمانی و رفتار درمانی می‌شود که مردم بشدت به آن احتیاج دارند و در مرحله بعد رسیدگی به مشکلات معیشتی مردم است. در واقع مردم انتظار دارند تحقق وعده‌ها را ملموس حس کنند. از دیگر اقدامات مهم و درست دولت پس از شروع به‌کار، ساماندهی ارز 4200 تومانی است. تصمیمی که می‌توان آن را یک جراحی عمیق دانست.
علاوه بر آن راهکار دولت برای جبران آسیب‌های ناشی از این سیاست در قالب یارانه نقدی به دهک‌های پایین درآمدی قابل دفاع است. موضوع دیگری که بسیار اهمیت دارد و نباید از آن غافل شد حمایت جدی از صادرات و صادر کننده است. به عنوان مثال منع صدور بخشنامه‌هایی که مانع صادرات بشود یا رفع جرم‌انگاری از ارزهای برگشت داده نشده به انضمام جلسات مستقیم و پی‌در‌پی رئیس جمهوری در همین بازه زمانی بویژه در روز صادرات که در طول سال‌های گذشته بدون حضور رئیس جمهور برگزار می‌شد، نشان از اهتمام جدی رئیس قوه مجریه به رشد اقتصاد و توسعه کشور دارد.
در پایان باید به این نکته مهم اشاره کرد که دولت سیزدهم در شرایط بسیار دشوار و خطیری مسئولیت را بر عهده گرفت و حتی می‌توان گفت در بدترین دوران ممکن به لحاظ اقتصادی آغاز به کار کرد. این سخن بدان معناست که باید قضاوت واقع‌بینانه و منصفانه‌ای در ارزیابی عملکرد دولت داشته باشیم. این دولت همچنان و تا مدت‌ها متأثر از تصمیمات یک سال اخیر دولت دوازدهم خواهد بود. تصمیماتی که شرایط را برای دولت فعلی دشوارتر کرد. خزانه خالی، تورم افسارگسیخته و کاهش قابل توجه درآمدهای نفتی جملگی دولت را در موقعیتی قرار داده که ارزیابی عملکرد آن باید با تسامح و تساهل باشد.
زمان کوتاهی از عمر دولت آقای رئیسی می‌گذرد اما نوری که تابانده شده و چراغی که در مسیر رسیدگی به مشکلات مردم قرار گرفته امیدبخش است.