دویست و سی‌وششمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت روز یکشنبه به ریاست حسن روحانی، رئیس جمهوری برگزار شد و در ابتدای جلسه گزارش سازمان برنامه و بودجه درباره «تحقق وعده‌های رهبر معظم انقلاب و ریاست جمهوری در سفرهای استانی» مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.در این گزارش که در سرفصل‌های مختلف ارائه شد، اقدامات انجام گرفته در دو بخش تکمیل طرح‌های نیمه تمام و وعده‌های معوق مانده از دولت‌های گذشته و به بهره‌برداری رسیدن طرح‌های آغاز شده در این دولت، تشریح شد.
رئیس جمهوری پس از ارائه این گزارش با اشاره به اینکه دولت تدبیر و امید از ابتدا رویکرد جدیدی به سفرهای استانی داشت، گفت: از ویژگی‏ های مهم این سفرها در این دولت، انجام کارشناسی دقیق با نگاه آمایش سرزمینی و پرهیز از وعده‏ های غیرعملی بوده است. روحانی با تأکید بر اینکه اقدامات دولت در سفرهای استانی مبتنی بر مطالعات توسعه‌محور، کاهش تعداد مصوبات و پرهیز جدی از مصوبات غیرکارشناسی ‏شده و آنی بوده است، افزود: حاصل این تصمیم مهم، ایجاد هماهنگی در طرح‌ها و افزایش چشمگیر میزان تحقق وعده‌ها بوده است. حاصل این رویکرد علاوه بر جلوگیری از تضییع منابع کشور در طرح‌های نیمه تمام این بود که اعتماد مردم استان‌ها به تحقق وعده‌های دولت افزایش پیدا کرد.رئیس جمهوری اظهار داشت: از دیگر تلاش‌های دولت که با اهتمام و جدیت انجام گرفت به سرانجام رساندن دستورات رهبر معظم انقلاب در سفرهای استانی ایشان بوده است که یکی از بارزترین نمونه‌های این امر، طرح آب‌های مرزی و زیرکشت بردن صدها هزار هکتار زمین در استان‌های خوزستان و ایلام بوده است.دکتر روحانی گفت: در این سال‌ها، نتیجه عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مدنظر رهبر معظم انقلاب را در سفرهای استانی شاهد بودیم که کشور توانست به تنهایی در برابر این حجم از فشارها مقاومت کند و اگر چه فشار و سختی زیادی نیز به مردم وارد شده است، اما در بدترین شرایط توانستیم حجم صادرات کشور را بالای 40 میلیارد دلار حفظ کنیم و ضربه اساسی امریکا به درآمد ارزی کشور از صادرات نفت را به طور نسبی خنثی کنیم. رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه اکثر مصوبات در استان‌ها عملیاتی و محقق شده است که این مسأله تأثیر زیادی بر ارتقای سرمایه اجتماعی داشته و دارد، خاطرنشان کرد: در 3 سال گذشته با وجود همه فشارها، فعالیت‌های عمرانی کشور در استان‌ها متوقف نشد و از سویی سرمایه زیرساختی کشور در حوزه‌های مختلف ریل، آزادراه و سد جهش پیدا کرد و از سوی دیگر دسترسی مردم به مسکن، گاز، اینترنت و بیمارستان با رشد بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. روحانی با تأکید بر اینکه ارزش این دستاوردها زمانی روشن‌تر می‌شود که بخش عمده‌ای از این خدمات در زیر آتش سخت‌ترین تحریم‌ها در دوره جنگ اقتصادی انجام شده است، پژوهشگران و تلاشگران رسانه‌ای را به بازگو کردن واقعیت‌های جنگ اقتصادی و پیروزی بر امریکا در این جنگ دعوت کرد./پاد

فشردگی مسابقات و خستگی بازیکنان، مانع ادامه روند خوب‌مان شد
 تجربه لیگ ملت‌ها در المپیک به کمک‌مان می‌آید

محمد محمدی سدهی/  مسابقات لیگ جهانی والیبال 2021 با حضور تیم ملی در رده دوازدهم جدول 16 تیمی به پایان رسید. عملکرد ملی‌پوشان والیبال تحت هدایت ولادیمیر آلکنو با 5 پیروزی و 10 شکست، مورد انتقاد تعدادی از کارشناسان این رشته واقع شد. این در حالی است که مسابقات المپیک توکیو حدود یک ماه آینده آغاز خواهد شد و تیم ملی در این مدت باید خود را به سطح بیشتری از آمادگی و هماهنگی برساند. با تمام این اوصاف یکی از موارد امیدبخش تیم ملی در لیگ ملت‌ها، درخشش بازیکنان جوانی چون صابر کاظمی و میثم صالحی بود.
میثم صالحی در این مسابقات نگاه‌ها را به خود جلب کرد و در چند بازی هم عنوان امتیازآورترین بازیکن تیم ملی و زمین لقب گرفت. این بازیکن جوان تیم ملی والیبال درخصوص مسابقات لیگ ملت‌ها به خبرنگار «ایران» گفت: «نخستین بار بود که به همراه تیم ملی در مسابقات حضور یافتم، با این وجود در اکثر بازی‌ها به عنوان بازیکن اصلی در زمین حضور داشتم و از این موضوع بسیار خوشحالم.» او صحبت‌های خود را این گونه ادامه داد: «خدا را شکر در مسابقات لیگ ملت‌ها تجربه خوبی به دست آوردم و سعی کردم در هر بازی بهتر از بازی قبل باشم. این درست که اولین حضورم در تیم ملی بود اما بازی کردن در کنار ستاره‌های تیم باعث پیشرفت و کسب تجربه می‌شود که نکته مثبت حضورم در این مسابقات همین کسب تجربه بود و فکر می‌کنم تاحدودی به این موضوع رسیدم.»
پشت خط‌ زن تیم ملی والیبال بیان داشت: «خدا را شکر آلکنو در این مسابقات به ما جوان‌ترها اعتماد کرد و فکر می‌کنم که نتیجه این اعتماد هم بد نبود. در این دوره از مسابقات جوانان تیم ملی عملکرد خوبی داشتند و توانستند به خوبی خودشان را نشان دهند. تیم ما در 2 بازی ابتدایی عملکرد خوبی نداشت و مقابل ژاپن و روسیه شکست خوردیم اما در ادامه چند بازی سخت را با پیروزی پشت سر گذاشتیم و روند خوبی داشتیم. می‌توانستیم به روند خوب‌مان ادامه دهیم اما فشردگی مسابقات و خستگی بازیکنان باعث شد تا این روند ادامه پیدا نکند.»
صالحی این گونه درخصوص دو هفته پایانی و نتایج تیم ملی در این هفته‌ها صحبت کرد: «در این دو هفته، 3 بازی‌مان به ست پنجم کشیده شد و متأسفانه نتوانستیم در این 3 بازی پیروز باشیم اما در مجموع فکر می‌کنم که تیم ملی عملکرد خوبی داشت هرچند که می‌توانستیم بهتر باشیم و در برخی از بازی‌ها به پیروزی برسیم اما به هر حال ورزش همین است و برد و باخت دارد. این مسابقات می‌تواند تجربه خوبی برایمان باشد؛ تجربه‌ای که در المپیک به کمک‌مان بیاید.»
پشت خط زن تیم ملی صحبت‌های خود را این گونه ادامه داد: «به هر حال تیم ملی بدون بازی تدارکاتی و پس از 2 سال به دلیل وضعیت ویروس کرونا در مسابقاتی به این سطح حاضر شد و این موضوع کارمان را سخت کرد. علاوه بر این تیم ملی بازیکنان جوان زیادی داشت که این بازیکنان به تجربه نیاز داشتند و فکر می‌کنم لیگ ملت‌ها میدان خوبی برای رسیدن به این مهم بود.»
او با اشاره به حضورش در ترکیب اصلی تیم ملی در اکثر مسابقات گفت: «بازی کردن به عنوان بازیکن فیکس در این دوره از مسابقات در کنار بازیکنان باتجربه و نامدار تیم ملی، برای من بسیار لذتبخش بود. از اعتماد آلکنو ممنونم و از سرمربی تیم ملی تشکر می‌کنم که با بازی دادن به من کمک کرد تا خودم را نشان دهم. تمام تلاش من و سایر بازیکنان جوان این بود تا در این مسابقات پاسخ اعتماد سرمربی را بدهیم و امیدواریم که این موضوع محقق شده باشد و هم آلکنو و هم هواداران والیبال از عملکرد بازیکنان جوان رضایت داشته باشند.»
صالحی درخصوص المپیک توکیو افزود: «شاید من به عنوان بازیکن جوان نتوانم خیلی در مورد این موضوع اظهارنظر کنم اما بدانید که این همه پتانسیل تیم ملی نبود و تیم ملی در توکیو بهتر خواهد بود و ان شاءالله در این میدان بزرگ نتیجه بهتری کسب خواهد شد. البته ما زمان زیادی برای آماده‌سازی جهت حضور در المپیک نداریم و باید در این زمان اندک به شرایط ایده‌آل برسیم. باید لیگ جهانی و نتایجی که در هفته‌های آخر کسب شد را فراموش کنیم و به کسب نتیجه در المپیک امیدوار باشیم.»عملکرد خوب این بازیکن ۲۳ ساله در لیگ ملت‌های والیبال باعث شد تا صفحه رسمی باشگاه والیبال اولیشتن لهستان خبر از پیوستن این بازیکن ۱۹۸سانتیمتری به این باشگاه بدهد. پشت خط زن تیم ملی والیبال در این خصوص اظهار داشت: «از این موضوع بسیار خوشحالم که توانستم لژیونر شوم. قطعاً این موضوع در ادامه مسیر ورزشی‌ام کمک زیادی به من خواهد کرد. تلاش خواهم کرد تا با درخشش در این تیم به تجربیاتم اضافه کنم و ماحصل آن کمک به تیم ملی کشورم باشد.»


داورزنی: در فضای مجازی به بازیکنان خوب و متعصب‌مان کم لطفی شد

محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال دیروز میهمان ویژه برنامه لیگ ملت‌های والیبال در شبکه ورزش بود و درخصوص نتایج تیم ملی در این مسابقات صحبت کرد.رئیس فدراسیون والیبال در ابتدا از اضافه شدن فرهاد قائمی، دریافت کننده باتجربه تیم ملی که چندی پیش از تیم ملی خداحافظی کرده بود، خبر داد. همچنین در روزهای گذشته خبری درخصوص اضافه شدن مهدی مرندی (لیبرو) به اردوی تیم ملی منتشر شد. داورزنی در ادامه ضمن عذرخواهی مجدد از نتایج تیم ملی در لیگ ملت‌ها درخصوص کادر فنی و اضافه شدن نفرات جدید گفت: «در حال حاضر محمدرضا تندروان، تنها کمک ایرانی آلکنو است و قرار نیست کمک دیگری به تیم اضافه شود. ضمن اینکه ما در کنار تندروان ،یک کمک ایتالیایی (توماس توتولو) هم داریم که او هم در کنار تیم است. تیم ملی در ایتالیا از نظر روحی دچار مشکل شد و این موضوع باعث شد  5 بازی را ببریم و 10 بازی را واگذار کنیم؛ در شرایطی که تیم با این مشکل مواجه نمی‌شد، تیم ملی 10 برد و 5 باخت کسب می‌کرد.» رئیس فدراسیون والیبال ادامه داد: «در فضای مجازی انتقاداتی به بازیکنان خوب و متعصب‌مان شد که این انتقادات کم لطفی بود. همه کارشناسان منصف معتقد بودند که نفرات انتخاب شده بهترین‌ها بودند.»

هدی هاشمی
خبرنگار
سال سخت آموزش مجازی به پایان رسید و حالا یک میلیون و ۳۶۸ هزار داوطلب کنکور در چهارشنبه همین هفته مهمترین آزمون کشوری خود را برگزار می‌کنند. رقابتی نفسگیر و سرنوشت‌ساز که حتی فراز و فرودهای کرونایی امسال هم نتوانست آن را به تعویق بیندازد. پنجاه و یکمین کنکور سراسری دانشگاه‌ها چهارشنبه 9 تیرماه تا شنبه 12 تیرماه در حالی برگزار می‌شود که بر اساس اعلام ستاد ملی کرونا 32 شهر کشور در وضعیت قرمز کرونایی هستند. شهرهایی که بیشتر در استان‌های جنوبی کشور قرار گرفته‌اند و با توجه به شرایط آب و هوایی وضعیت را برای برگزارکنندگان کنکور کمی سخت کرده است. البته رئیس سازمان سنجش  آموزش کشور گفته است که در شهرهای قرمز پروتکل‌های سختگیرانه‌تری اعمال می‌کنیم و ناظران وزارت بهداشت هم حساسیت بیشتری در این شهرها دارند. بر‌اساس آمار سازمان سنجش، امسال هم مثل سال‌های گذشته بیشترین تعداد داوطلب مربوط به گروه علوم تجربی است. نیمی از داوطلبان کنکور یعنی ۵۵۴ هزار و ۸۶۰ داوطلب در این گروه آزمایشی با یکدیگر رقابت می‌کنند. در آزمون امسال ۳۷۰ هزار و ۱۱۲ داوطلب در گروه علوم انسانی، ۱۷۵ هزار و ۷۷۶ داوطلب در گروه زبان‌های خارجی، ۱۴۲ هزار و ۶۷ داوطلب در گروه علوم ریاضی و مهندسی و در گروه آزمایشی هنر هم ۱۲۵ هزار و ۱۱۲ داوطلب رقابت می‌کنند. همچنین زنان بیشترین داوطلبان کنکور 1400 هستند. تعداد ۶۶۲ هزار و ۱۱۴ داوطلب زن و تعداد ۴۴۹ هزار و ۷۰۴ داوطلب مرد در آزمون سراسری امسال ثبت نام کرده‌اند. آن‌طور که رئیس سازمان سنجش آموزش کشور گفته است: «داوطلبان امسال نسبت به سال گذشته ۳۵ هزار نفر کاهش پیدا کرده است. البته در رشته علوم تجربی و ریاضی شاهد کاهش داوطلبان و در رشته علوم انسانی با افزایش روبه‌رو بودیم ؛ موضوعی که برخی از منتقدان برگزاری کنکور دلیلش را کرونا و نگرانی از این بیماری می‌دانند. نگرانی که حتی برگزار‌کنندگان کنکور هم آن را به‌جا می‌دانند اما به دلایل مختلف آموزشی  نمی‌توانند آن را به تعویق بیندازند. ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش درباره برگزاری کنکور در شرایط کرونا به خبرنگار «ایران»، گفت: «شرایط برگزاری کنکور امسال نسبت به سال گذشته بسیار بهتر است. خانواده‌ها به هیچ عنوان نگران نباشند. سال گذشته وضعیت بدتر از امسال بود و چندین بار هم کنکور به تعویق افتاد. در نهایت با تمام استرس‌ها این آزمون برگزار شد و بر اساس غربالگری که وزارت بهداشت از روی کد ملی داوطلبان داشته است هیچ‌کدام از داوطلبان کنکور سال گذشته به کرونا مبتلا نشده‌اند. امسال ما تعداد شهرهای برگزارکننده کنکور و تعداد حوزه‌های امتحانی را بیشتر کردیم. سال گذشته در 390 شهر کنکور برگزار شد و امسال در 414 شهر کنکور برگزار می‌شود.»
اجرای پروتکل‌های سختگیرانه در شهرهای قرمز
خدایی در پاسخ به این سؤال که برگزاری کنکور در شهرهای قرمز و جنوب کشور چگونه خواهد بود؟ اظهار داشت: «در شهرهای قرمز پروتکل‌های بشدت سختگیرانه‌تری خواهیم داشت. واقعاً جای نگرانی نیست. در این شهرها اگر فضای باز بود آزمون در این مکان‌ها برگزار می‌شود. تهویه مناسب و فاصله اجتماعی را روز قبل از برگزاری ناظران وزات بهداشت بررسی می‌کنند. البته فقط شهرهای قرمز نیست، در کل کشور پروتکل‌های سختگیرانه را اجرا می‌کنیم. تمام حوزه‌ها در هفته جاری ضد عفونی می‌شوند و فاصله صندلی‌ها هم دو متر خواهد بود.»
128 داوطلب کنکور کرونا دارند
128 داوطلب کنکوری به ویروس کرونا مبتلا هستند. این خبری است که رئیس سازمان سنجش اعلام کرد و گفت: «کد ملی داوطلبان کنکور را وزارت بهداشت بررسی می‌کند و همچنین بر اساس خوداظهاری خود داوطلبان حدود 128 داوطلب به بیماری کرونا مبتلا هستند. محل آزمون این داوطلبان بیمارستان است و آزمون توسط وزارت بهداشت برای آنها برگزار خواهد شد. داوطلبان بیماری که در بیمارستان بستری و یا در منزل قرنطینه هستند، نگران برگزاری آزمون نباشند. وزارت بهداشت در بیمارستان‌ها تمهیدات ویژه‌ای برای برگزاری آزمون دارد.»
رقابت بر سر صندلی‌ رشته‌های خاص
بر اساس اعلام سازمان سنجش، از میان یک میلیون و ۱۲ هزار و ۴۰۶ نفر که مجاز به انتخاب رشته در کنکور سراسری ۹۹ بودند، فقط تعداد ۴۶۹ هزار و ۹۴ نفر نسبت به انتخاب رشته اقدام کرده‌اند. سال۹۷ از تعداد کل افرادی که مجاز به انتخاب رشته بودند، ۶۰ درصد اقدام به انتخاب رشته کرده‌اند. این یعنی داوطلبان دیگر حاضر نیستند که در هر دانشگاهی درس بخوانند و حالا رقابت اصلی بر سر دانشگاه‌های برتر و رشته‌های خاص است. آن‌طور که رئیس سازمان سنجش اعلام کرد، داوطلبان برای دانشگاه های خاص کنکور می‌دهند: «10رشته پرمخاطب در دانشگاه‌های برتر وجود دارد و داوطلبان می‌خواهند در این رشته‌ها درس بخوانند. داوطلبان شرکت‌کننده در رشته تجربی بیشتر علاقه‌مند نشستن بر صندلی رشته‌هایی همچون پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی هستند. البته داوطلبان تجربی بیشتر برای نشستن بر صندلی پزشکی تلاش می‌کنند. در این رشته خاص دانشگاه هم اهمیت ندارد. داوطلبان شرکت‌کننده در رشته ریاضی و فنی بیشترعلاقه‌مند نشستن بر صندلی رشته‌هایی همچون کامپیوتر، مکانیک، مهندسی عمران و معماری هستند. همچنین داوطلبان رشته‌های علوم‌انسانی علاقه‌مند به رشته‌های روانشناسی و حقوق هستند. بجز رشته پزشکی اکثر داوطلبان تلاش می‌کنند در این رشته در دانشگاه های معتبر درس بخوانند.»
بحث داغ ساماندهی کنکور
 پنجاه و یکمین آزمون سراسری دانشگاه‌ها در حالی برگزاری می‌شود که این روزها بحث‌های مختلفی در ارتباط با ساماندهی کنکور در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح است. چند روز پیش، سعید رضا عاملی در حاشیه جلسه ۸۴۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص تغییرات کنکور ۱۴۰۲، پنج مصوبه این شورا را تشریح و عنوان کرده بود که مصوبه اول مبنی بر این بود که در آزمون سراسری سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی ۶۰ درصد و سهم کنکور سراسری ۴۰ درصد خواهد بود. مصوبه دوم این بود که کنکور سراسری مختص دروس تخصصی باشد و دروس عمومی به بخش سوابق تحصیلی منتقل می‌شود و سوابق تحصیلی مبنای ارزیابی نهایی خواهد بود و مصوبه سوم این بود که آزمون سنجش (کنکور) دو بار در سال برگزار شود که فشار و اضطراب از روی دانش‌آموزان برداشته شود و دانش‌آموزان وقتی در این آزمون شرکت می‌کنند نگران نباشند که تا سال دیگر فرصت دیگری نخواهند داشت. بر‌اساس مصوبه چهارم شورا، مقرر شد نتایج آزمونی که دانش‌آموزان در آن شرکت می‌کنند تا دو سال اعتبار داشته باشد و دانش‌آموزان بتوانند از نتایج آن تا دو سال استفاده کنند. مصوبه پنجم نیز درباره پذیرش بود که بر‌اساس آن دانشگاه‌های کشور می‌توانند یک حد نصاب برای معدل بگذارند و بر‌اساس آن مشخص کنند که تا چه معدلی را پذیرش می‌کنند و اگر معدل داوطلب از میزان مشخص پایین‌تر باشد این اختیار به دانشگاه‌ها داده می‌شود که داوطلب را پذیرش نکنند. رئیس سازمان سنجش درباره 5 مصوبه شورا اظهار داشت: «این تغییرات برای امسال و یا سال دیگر نیست. امسال تأثیرسوابق تحصیلی داوطلبان 30درصد است.البته سازمان سنجش در این تصمیم‌گیری دخالتی ندارد و اظهارنظری هم نمی‌کند.»

وزیر نفت از تلاش برای حل مشکل پیش آمده در حقوق و مزایای کارکنان صنعت نفت خبر داد و گفت: تلاش می‌کنیم نتیجه این بررسی و پیگیری‌ها در حقوق تیرماه کارکنان انعکاس پیدا کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، بیژن زنگنه پس از جلسه کمیسیون انرژی مجلس در جمع خبرنگاران افزود: از آنجا که بخشی از نیرو‌های رسمی وزارت نفت اعتراضاتی درباره محدودیت‌های ایجاد شده در سقف حقوق‌شان در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ دارند، جلسه‌ای با کمیسیون انرژی برگزار و خوشبختانه عموم نمایندگان با حل این مشکل موافق بوده و قول همکاری دادند.
وی با اشاره به مشکلات نیرو‌های پیمانی وزارت نفت، افزود: مشکل این افراد ارتباطی به قانون بودجه ۱۴۰۰ ندارد و مربوط به قانون کار است لذا طبق قانون کار هر آنچه به آنها تعلق بگیرد، پرداخت می‌کنیم اما درخواست‌های فراقانونی آنها مسأله دیگری است. وی با بیان اینکه باید قانون بودجه سال ۱۴۰۰ اصلاح شود، از نگارش متنی برای اصلاح این قانون خبر داد.
پیگیری قوه قضائیه برای پاسخ به مطالبات کارگران در استان‌ها
قائم مقام معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه وقوع اعتراض‌های صنفی کارگران ایرانی در استان‌های خوزستان، اصفهان، تهران و کرمان را تأیید و تأکید کرد که قوه قضائیه در حال بررسی ابعاد مسأله و پاسخ به مطالبات صنفی و اقتصادی این کارگران است.
رضا مسعودی‌فر در گفت‌وگو با ایلنا، در این باره گفت: با معاونت‌های پیشگیری در این استان‌ها مکاتباتی صورت گرفته و معاونان پیشگیری در حال بررسی هستند تا اگر وظیفه قانونی ترک شده است، مسئول مربوطه را شناسایی و مطالبه‌گری داشته باشند.
قائم مقام معاونت اجتماعی قوه قضائیه، درباره اطلس اعتراض‌ها و اینکه اعتراض کارگران در چه استان‌هایی اتفاق افتاده است، گفت: این اطلس در اداره کل پیشگیری است و اعتراض‌ها در استان‌هایی مانند خوزستان، اصفهان، تهران و کرمان که بیشتر مطالبات صنفی و کارگری دارند، بیشتر است، اما تأکید می‌کنم این اعتراضات صنفی است و ما در قوه قضائیه پیگیر هستیم تا این مطالبات صنفی به نتیجه برسد.
 رضا مسعودی فر اضافه کرد: درباره اعتراض‌های کارگران پتروشیمی در چند استان نیز روز گذشته (شنبه) با معاونت‌های پیشگیری در این استان‌ها مکاتباتی صورت گرفت و معاونان پیشگیری در حال بررسی هستند تا اگر وظیفه قانونی، ترک شده است مسئول مربوطه را شناسایی و مطالبه‌گری داشته باشند.
او تأکید کرد: این اعتراضات صنفی است و به دلیل عدم پرداخت حقوق و مزایا است و موضوعات سیاسی نیست. ما پیگیر هستیم تا دستگاه‌های متولی و مسئول به وظایف قانونی خود عمل کنند.

گروه سیاسی/ در جلسه دیروز مجلس باز هم بحث بر سر طرح و لایحه بود. موضوعی که از همان ابتدای آغاز بکار مجلس یازدهم محل انتقاد بود و شمار آن از صدها مورد هم فراتر رفت دیروز در صحن علنی مطرح شد تا قالیباف با صحه گذاشتن بر ایرادات وارده بگوید که اولویت با لوایح است.
ابتدا محسن زنگنه نماینده تربت حیدریه در تذکری گفت: «رهبر انقلاب تأکید داشتند که در مورد بحث‌های مهم، دولت لایحه بدهد. با توجه به اینکه رئیس جمهور و دولت آینده دغدغه‌اش با مردم و نمایندگان هماهنگ است از هیأت رئیسه انتظار می‌رود طرح‌های مهم را وارد صحن نکنید و به دولت اجازه بدهید اقدام به ارائه لایحه کند، این کار پاسخ عملی به منویات رهبری است و آثار و برکات خوبی دارد». به گزارش خانه ملت، در ادامه محمدباقر قالیباف که ریاست جلسه را برعهده داشت در پاسخ به این تذکر گفت: آقا این موضوع را گفتند. از طرفی بعضی موقع‌ها تشخیص مجلس ارائه طرح است ولی در موضوعات مهم و سرنوشت‌ساز درست است و لایحه محوری بر طرح محوری اولویت دارد. مجلس زمانی کارش مفید و مؤثر است که سهم تعداد لوایح از طرح‌ها بیشتر باشد، از این جهت ما ضعف داریم که تعداد طرح‌ها در مجلس از تعداد لوایح بیشتر است.
در ادامه جلسه دیروز مجلس علیرضا سلیمی هم در تذکری به قالیباف گفت: در قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها سه ماه به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فرصت دادیم که این فرصت یک ماه دیگر نیز تمدید شد با این حال حدود چند روزی است که از این یک ماه مهلت نیز گذشته است. او ادامه داد: خودمان باید از مصوبه مجلس شورای اسلامی دفاع کنیم. آیا شورای عالی امنیت ملی در این زمینه تصمیمی گرفته است و ما اطلاع نداریم؟ باید در این زمینه شفاف‌سازی شود.
قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر سلیمی گفت: درباره آژانس قبلاً نیز تذکر دادم و الان هم می‌گویم بعد از سه ماهی که گذشت هیچ چیزی تمدید نشده و پس از آن نیز هیچ‌یک از موضوعاتی که در داخل ضبط شده است هیچ‌گاه در اختیار آژانس قرار داده نمی‌شود و در اختیار جمهوری اسلامی ایران است. او تأکید کرد:‌ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها دقیقاً در حال اجرا است.
مأموریت قالیباف به دو کمیسیون
محمدباقر قالیباف در نطق پیش از دستور جلسه دیروز هم درگذشت تلخ سرباز معلم‌ها و خبرنگاران ایسنا و ایرنا را در سوانح جاده‌ای به ملت ایران و بازماندگان مرحومین تسلیت گفت و تأکید کرد که کمیسیون‌های عمران و حقوقی مجلس علل واژگونی اتوبوس حامل خبرنگاران و سرباز معلمان را بررسی و گزارش دقیق و شفاف آن را به مردم ارائه خواهند کرد. رئیس مجلس همچنین با بیان اینکه تسریع در روند واکسیناسیون و جلوگیری از وقوع موج‌های بعدی همه‌گیری انتظار بحق مردم از مسئولین اجرایی است، گفت: بر‌اساس گزارش‌های مردمی در برخی مراکز برای تزریق نوبت دوم واکسن صف‌های طولانی تشکیل شده که مسئولین اجرایی باید هر چه سریع‌تر نسبت به ساماندهی این وضعیت اقدام کنند.
تصویب دو فوریت طرحی برای پاسخگو کردن دولتی‌ها
نمایندگان مجلس در جریان بررسی فوریت طرح «الزام دستگاه‌های اجرایی جهت پاسخگویی به تذکرات کتبی و شفاهی نمایندگان» با رسیدگی دو فوریتی این طرح با 166 رأی موافق، 35 رأی مخالف و 2 رأی ممتنع از مجموع 219 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. محمدرضا صباغیان در دفاع از این طرح گفت: متأسفانه شاهد آن هستیم که تذکرات نمایندگان پاسخی از سوی دستگاه‌های اجرایی دریافت نمی‌کند و توجه زیادی به آنها نمی‌شود و این طرح الزام ایجاد می‌کند تا ابزار نظارتی مجلس تقویت شود. سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی اما در مخالفت گفت: روابط قوا براساس قانون اساسی تنظیم شد و قانون اساسی یکی از این اسناد بالادستی است که رابطه بین مجلس و دولت را تعریف کرده است و ما اگر بخواهیم در این رابطه قانونی تنظیم کنیم خواه ناخواه قانونی به نفع خودمان تصویب خواهیم کرد و اگر قانون جدید با قوانین بالادستی مغایر باشد شورای نگهبان با آن مخالفت می‌کند و امکان اجرایی ندارد.
نمایندگان همچنین با تقاضای کمیسیون صنایع و معادن مبنی بر تحقیق و تفحص از نحوه احداث پتروشیمی الوند با 151 رأی موافق، 54 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 229 نماینده حاضر در صحن موافقت کردند. همچنین نمایندگان با ارجاع طرح تقویت امنیت غذایی کشور و رفع موانع تولیدات کشاورزی به کمیسیون کشاورزی موافقت کردند.
توصیه‌های مجلسی‌ها
به دولت آینده
در جلسه دیروز همچنین نمایندگان در نطق‌ها یا تذکرات خود انتخابات ریاست جمهوری را یادآور شده و توصیه‌هایی را به دولت آینده مطرح کردند. از جمله سارا فلاحی ،عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در نطق میان دستور خود گفت: «امروز فصل خدمت دولتی است که باید انقلابی بماند و برای انقلابی ماندن خود، باید تیغ نقد و نظارت مجلس انقلابی بر گلوی آن باشد. ممکن است دیگر فرصتی نباشد تا مردم سخاوتمندانه به ما اعتماد کنند پس فارغ از هیاهوهای سیاسی و دغل کاری سیاسیون به معیشت مردم بپردازید.»
بیژن نوباوه نماینده تهران هم در بخشی از نطقش گفت: «شاید امروز مهمترین انتخاب برای اداره امور اجرایی کشور، انتخاب هیأت دولت و مراتب پایین‌دستی آن است که متأسفانه مشاهده می‌شود بسیاری از افراد فرصت‌طلب که در هر دوره‌ای صرفاً به حفظ منافع خود فکر می‌کنند در تلاشند تا با نفوذ به بدنه اجرایی دولت به اهداف ناپاک خود برسند، آقای رئیسی رئیس جمهور منتخب، شما می‌بایستی صرفاً خود را متعهد به منافع ملی کشور و مردم قهرمان ایران بدانید.» حسین رئیسی، نماینده میناب هم در بخشی از نطق خود گفت: «حال آقای رئیسی نوبت شماست که سرمایه اجتماعی تضعیف شده و اعتماد از دست رفته را با تلاش مجاهدانه بازسازی کنید، برای نخبگان و مدیران توانمند در دولت خود فضای خدمت را فراهم کنید، مردم امید دارند به حول و قوه الهی دولت مردمی و فساد ستیز سیزدهم، ایران قوی را در معرض دید جهانیان قرار دهد.»
مجتبی توانگر نماینده تهران هم در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «در جهت تشکیل دولت فراگیر می‌توان همه نخبگان [ضمن حفظ انسجام کابینه افراد کارآمد، قوی و انقلابی] جریان رقیب را به کار گرفت. فهرست مفصلی وجود دارد: اردکانیان، ستاری، اسلامی، بی‌طرف و...»
گفتی است با پایان یافتن جلسات هفته جاری مجلس، نمایندگان به مدت دو هفته از 13 تا 23 تیر تعطیلات تابستانی خواهند داشت.

روز گذشته در مراسمی که با حضور فرمانده کل سپاه پاسداران و وزیر بهداشت در بیمارستان بقیة‌الله(عج) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برگزار شد، واکسن کرونای «نورا» که در دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله(عج) سپاه پاسداران تولید شد، رونمایی شد. این واکسن نوترکیب شمرده می‌شود و با برگزاری آیین روز گذشته، فرایند کارآزمایی بالینی این واکسن آغاز شد.
به‌گزارش فارس، سرلشکر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران در این مراسم، با بیان اینکه تصمیم گرفته‌ایم در جهان در هر پدیده‌ای جزو کشورهای برتر باشیم، گفت: ملت عزیز ما اطمینان داشته باشند بیرق‌های امید را بیش از هر وقت دیگری برافراشته خواهند دید.
او با اشاره به اعمال تحریم‌های ظالمانه از سوی دشمنان علیه کشورمان، افزود: کسانی که در جهان از دموکراسی و آزادی و امنیت و پیشرفت سخن می‌گویند، علاقه دارند کودکان ما در آغوش مادرانشان جانشان را از دست بدهند، علاقه دارند مردمان کشورمان بدون دارو و غذا باقی بمانند، نقشه ذهنی آنان برای کشور ما فقر و گرسنگی و عقب ماندگی است و برای همین است که نه اجازه انتقال پول برای دارو و واکسن را می‌دهند و نه اجازه می‌دهند مایحتاج ا‌ولیه را تأمین کنیم.
فرمانده سپاه با تأکید بر اینکه ملتی که در اوج محاصره توانست آفرینشگر چنین افتخارات بزرگی باشد، یقیناً یک ملت شگفتی ساز و استثنایی است، اضافه کرد: ما تصمیم گرفته‌ایم در جهان در هر پدیده‌ای جزو کشورهای برتر جهان باشیم و امروز در بسیاری از حوزه‌ها جزو کشورهای برتر هستیم، ما پرنده‌های پهن پیکر بدون سرنشین داریم که هفت هزار کیلومتر پرواز می‌کنند و در هر نقطه‌ای فرود می‌آیند.
 سلامی ادامه داد: ما این واکسن‌ها را در اختیار مردم فقیر سایر کشورها قرار می‌دهیم و ملت عزیز ما اطمینان داشته باشند که بیرق‌های امید را بیش از هر وقت دیگری برافراشته خواهند دید.
وی افزود: اکنون زمان آن رسیده که به امریکایی‌ها واکسن بدهیم و اگر کمبودی دارند ما حاضریم به آن‌ها کمک کنیم.
فرمانده سپاه با بیان اینکه تا ملتی آرزوهای بزرگ را در آغوش نگیرند بزرگ نمی‌شود، اظهار کرد: وسعت هر ملت و کرانه‌های شخصیت هر جامعه به وسعت آرزوها و بلندای همت او است. هر ملتی که نتواند رویداد بسازد بزرگ نمی‌شود. سرلشکر سلامی با تأکید بر اینکه ما در عرصه نبرد برای استقلال و در یک جنگ بزرگ جهانی که محور اصلی آن خوداتکایی و اعتبار ما است قرار داریم، گفت: جهان قدرتمند تصمیم گرفته است مانع از استقلال ملی ما شود و ما هم تصمیم گرفتیم به هر قیمتی معنای زیبا و مقدس را همانند جامه‌ای زرین و درخشان بر قامت کشور و ملت‌مان بپوشانیم.وی ادامه داد: در روزهای اول شیوع کرونا حتی ماسک پیدا نمی‌شد و زمانی که این بیماری جهانی‌تر شد کشورهای قدرتمند از دیگر کشورهای پیشرفته در فرودگاه‌ها ماسک‌ها را می‌دزدیدند تصور آنها این بود که ایران مقابل این پدیده کرنش می‌کند و دیگر بلند نمی‌شود اما به فضل الهی اسلام و ولایت درخشیدند، منطق قرآن به صحنه آمد و ملت بسیج شدند و همه یکدل و یک آهنگ به هم متصل شدیم تا این دستاوردهای بزرگ رقم خورد. فرمانده سپاه افزود: در روزهای اخیر همگان مشاهده کردند که رهبر عزیز ما چگونه با آرامش و طمأنینه و افتخار واکسن ایرانی برکت را تزریق کردند؛ چقدر دیدن این صحنه‌ها دل‌انگیز است.

گروه حوادث / فرمانده انتظامی تهران بزرگ از رفتار نامناسب یکی از مأموران پلیس با سالمندانی که در صف انتظار دریافت واکسن بودند، عذرخواهی کرد.
به گزارش خبرنگار حوادث «ایران»، سه روز قبل کلیپی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن تعداد زیادی از سالمندان برای دریافت واکسن به یکی از مراکز تزریق مراجعه کرده و صف طولانی و ازدحام شدیدی ایجاد شده بود اما یک مأمور پلیس که مسئول تأمین نظم و امنیت بود در اقدامی عجیب، ناگهان شروع به هل دادن سالمندانی کرد که در صف ایستاده بودند. به خاطر این حرکت مأمور پلیس چند نفر از سالمندان تعادل‌شان را از دست دادند و روی هم به زمین افتادند که این صحنه با  اعتراض و خشم و ناراحتی حاضران در محل همراه شد.
انتشار این فیلم کوتاه واکنش‌های زیادی نیز از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی بدنبال داشت. در همین رابطه صبح دیروز سردار «حسین رحیمی»  در حاشیه دوازدهمین مرحله از اجرای طرح ظفر (دستگیری خرده‌فروشان و توزیع‌کنندگان مواد مخدر شهر تهران) که در ستاد فاتب برگزار شد، ضمن عذرخواهی از رفتار نامناسب مأمور پلیس گفت: با شروع واکسیناسیون کرونا در کشور وظیفه تأمین نظم و امنیت این مراکز نیز برعهده پلیس قرار گرفت اما در این مرکز، مأمور پلیس مرتکب اشتباه شد و ما وظیفه خود می‌دانیم با او برخورد کنیم و البته برخورد قانونی نیز با این فرد انجام شد.

گروه اقتصادی / در ماه گذشته روزانه 164 واحد مسکونی در تهران به فروش رفته است. اگر مشاورین املاک را در تهران که بنا بر گفته آمار حدود 12 هزار مشاور است  در نظر بگیریم، می‌توانیم بگوییم از هر 120 مشاور املاک، فقط یک مشاور املاک توانسته است در روز یک معامله مسکن داشته باشد.
این براساس آماری است که دیروز بانک مرکزی ایران منتشر کرد. بنا بر گزارش بانک مرکزی ایران، در خردادماه سال 1400، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به 5.1هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 29.6 درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل – یعنی خرداد ماه سال 1399 - 52.7 درصد کاهش نشان می‌دهد. در ماه مورد گزارش، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 296.7 میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل 3 درصد افزایش نشان می‌دهد.
بنابر این گزارش، بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده در شهر تهران به تفکیک عمر بنا در خردادماه سال 1400 حاکی از آن است که از مجموع 5102 واحد مسکونی معامله شده، واحدهای تا 5 سال ساخت با سهم 35.8 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. سهم مذکور در مقایسه با خردادماه سال قبل حدود 3.1 واحد درصد کاهش یافته و در مقابل به سهم واحدهای با قدمت بالا در گروه‌های «6 تا 10»، «11 تا 15» و «بیش از 20 سال ساخت» افزوده شده است.
در خصوص تحولات قیمت مسکن این گزارش نشان می‌دهد که در خردادماه سال 1400، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 296.7 میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب معادل 3 و 56.6 درصد افزایش نشان می‌دهد.
در میان مناطق 22 گانه شهرداری تهران، بیشترین متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای مسکونی معامله شده معادل 663 میلیون ریال به منطقه 1 و کمترین آن با 126 میلیون ریال به منطقه 18 تعلق داشته است. ارقام مزبور نسبت به ماه مشابه سال 1399 به ترتیب 60.9 و 41.9 درصد افزایش نشان می‌دهند.
اما بخش دیگری از این گزارش به تحولات اجاره بهای مسکن می‌پردازد که در آن آمده است که بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در خردادماه سال 1400 نشان دهنده رشد به ترتیب معادل 33.9 و 37.6 درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل است.
چقدر تسهیلات بانکی به کمک متقاضیان مسکن آمده است؟
در همین حال مروری کوتاه بر روند تغییرات تسهیلات مسکن طی چند سال گذشته نشان می‌دهد که سقف تسهیلات ساخت در سال ۱۳۹۴ به میزان ۹۰ میلیون تومان، سال ۱۳۹۵ به مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان، سال ۱۳۹۸ به میزان ۱۷۰ میلیون تومان و سال ۱۳۹۹ به میزان ۲۵۰ میلیون تومان بود. بنابراین وام ساخت طی شش سال گذشته رشد 200 درصدی یا 3 برابری را تجربه کرده است. نمونه دیگر از اقدامات دولت برای جبران افزایش قیمت مسکن قانون بودجه 1400 است که بر اساس آن بانک‌ها مکلفند در سال‌جاری ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به‌منظور احداث یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی اختصاص دهند. به تعبیر دیگردر سال‌جاری وام ساخت مسکن به ازای هر واحد در حالت انبوه‌سازی و با رعایت فناوری‌های نوین ۴۵۰ میلیون تومان با نرخ سود ۱۸ درصد خواهد بود که با توجه به مبلغ ۲۵۰ میلیون تومان سال گذشته رشد ۸۰ درصدی را نشان می‌دهد. اخیراً نیز محمود محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی خبر داد که وام طرح ملی مسکن به ۱۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است. با این حال در استراتژی که وزیر راه و شهرسازی در دولت دوم روحانی اتخاذ کرده تمرکز بر تولید است. محمد اسلامی بارها اعلام کرده که تولید و عرضه ۴۰۰ هزار واحد اقدام ملی مسکن را در دستور کار قرار داده چراکه افزایش تولید را راه‌حل بهتری نسبت به افزایش توان تقاضا می‌داند. او بارها گفته که افزایش وام خرید اثرات تورمی در بازار مسکن ایجاد می‌کند.

سهیلا یادگاری
خبرنگار
 مدیرعامل اتحادیه دامداران سراسری کشور گفت: در صورت تأمین نهاده دولتی برای دامداران، ما درخواستی برای افزایش قیمت شیر خام نداریم.
ستاد تنظیم بازار مسئول نرخ‌گذاری شیر خام است. با اینکه این ستاد در مورد قیمت شیر خام تصمیم جدیدی نگرفته است اما در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر افزایش قیمت شیر منتشر شد. احمد مقدسی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران 31 خردادماه از تصمیم ستاد تنظیم بازار برای افزایش قیمت شیرخام به ۶۴۰۰ تومان خبر داده بود. اما ستاد تنظیم بازار این خبر را تأیید نکرد و دو روز بعد با اعلام محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری مبنی بر اینکه «هیچ تصمیم‌گیری بر افزایش قیمت شیر انجام نشده»، افزایش قیمت شیر خام منتفی شد. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری اعلام کرد: «پیشنهاد افزایش قیمت شیرخام را وزارت جهاد کشاورزی و اصناف داده‌اند، اما هیچ تصمیمی در وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار برای افزایش قیمت شیر اتخاذ نشده است و هر گونه گرانفروشی بیش از نرخ مصوب تخلف است و با آن مقابله می‌شود.»
دامداران مخالف، صنایع موافق
با اینکه افزایش قیمت شیر خام هنوز به‌صورت رسمی اعلام نشده بود اما، محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی از صعود ۷۰درصدی قیمت لبنیات درصورت ابلاغ نرخ جدید شیر خبر داده بود. قیمت مصوب شیر خام در حال حاضر برای هر کیلو گرم 4500 تومان است. به گفته سخنگوی انجمن صنایع لبنی، «۶۵ درصد از هزینه‌های تولید محصولات لبنی مربوط به شیر‌خام است در صورتی‌ که نرخ شیر‌خام به‌صورت دستوری 6400 تومان شود قیمت محصولات لبنی نیز با لحاظ هزینه‌های دستمزد، انرژی و حمل‌ونقل حدود ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت.»این در حالی است که 10قلم از محصولات لبنی مشمول قیمت‌گذاری دولتی هستند و قیمت بقیه تولیدات را صنایع لبنی و کارخانجات تعیین می‌کنند و در دو سال اخیر قیمت محصولات لبنی خارج از قیمت‌گذاری دولتی بارها افزایش داشته است.
یکی از دلایل درخواست افزایش قیمت شیر افزایش قیمت نهاده‌های دامی است. با اینکه نهاده‌ها با ارز دولتی تأمین و وارد می‌شود اما بواسطه حضور دلالان در این بازار، سهمیه اندکی از نهاده با قیمت دولتی به دست دامداران می‌رسد و بیشتر نهاده‌ها با افزایش قیمت در بازار آزاد فروخته می‌شود. با اینکه متولیان تأمین نهاده‌ها بارها از اقدامات خود برای ساماندهی بازار نهاده‌ها صحبت کرده‌اند اما دامداران تأکید دارند که نمی‌توانند نهاده را به اندازه نیاز با قیمت دولتی بخرند و مجبور به خرید با قیمت بالا از بازار آزاد هستند.
مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه دامداران سراسری کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» تأکید کرد اگر نهاده دولتی به اندازه مورد نیاز به دست دامدار برسد ما با افزایش قیمت شیر خام مخالف هستیم چون معتقدیم افزایش قیمت لبنیات را از سبد مصرفی خانوار حذف می‌کند.
فعالان حوزه تولیدات کشاورزی می‌گویند: «این اولین باری نیست که کسانی برای منافع شخصی فشار زیادی بر دولت وارد می‌کنند تا قیمت‌ها را افزایش دهند و این سودجویان در سال‌های گذشته بارها به این روش در افزایش قیمت شیرخام و نیز قیمت لبنیات موفق بوده‌اند.»
آخرین بار آذرماه سال گذشته بود که قیمت شیر خام افزایش داشت. با افزایش قیمت شیر خام، صنایع لبنی محصولات خود را مخصوصاً محصولاتی که مشمول قیمت‌گذاری دولتی نیست، بارها در طول سال افزایش می‌دهند که این نرخ‌ها باعث کاهش مصرف لبنیات بویژه در خانوارهای موسط و ضعیف شده است.
به گفته مدیرعامل اتحادیه دامداران، هزینه تولید شیر به‌خاطر افزایش هزینه‌ها، برای دامداران بالا رفته است و علاوه بر قیمت نهاده، هزینه‌های حمل‌ونقل هم بسیار بر افزایش هزینه تولید اثرگذار بوده است. عالی افزود: حتی اگر نهاده دولتی به دامدار داده شود با احتساب افزایش هزینه‌های تولید، قیمت هر کیلو شیر خام باید 8 هزار و 500 تومان باشد. قیمت هر کیلو شیر به نرخ آزاد هم باید 10 هزار تومان باشد. اما ما می‌دانیم که افزایش قیمت شیر باعث کاهش مصرف می‌شود.مدیرعامل اتحادیه دامداران، برخی بی‌برنامگی‌ها را علت کمبود نهاده در بازار عنوان کرد و گفت: به‌خاطر خشکسالی و کاهش تولید علوفه و یونجه، از مرزهای شرقی و غربی، یونجه و علوفه به‌صورت قاچاق به کشور عراق و همسایگان شرقی صادر می‌شود.عالی همچنین با اشاره به سامانه بازارگاه که برای تأمین نهاده‌های کشاورزی راه‌اندازی شده است گفت: بعد از ثبت سفارش متأسفانه زمان زیادی حتی تا دو ماه طول می‌کشد تا نهاده به دست تولید کننده برسد و تولید کننده ناچار است در این مدت نهاده مصرفی دام را از بازار آزاد بخرد که قیمت آن چند برابر قیمت دولتی است.
 لغو قیمت آزاد سبوس
از سوی دیگر فرهاد اکبری، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرکزی دامداران ایران می‌گوید «دامداران انتظار دارند به جای افزایش قیمت شیر نهاده آنها تأمین شود تا آنها مجبور نباشند نهاده را به چند برابر قیمت از بازار آزاد تهیه کنند. دولت نرخ سبوس را آزاد کرد و اکنون به سه برابر قیمت از بازار آزاد می‌خریم و سایر نهاده‌ها هم که قرار بود از سامانه بازارگاه به نرخ دولتی خریداری کنیم را مجبوریم از بازار آزاد 2 تا 3 برابر قیمت بخریم که هزینه‌های تولید را بشدت افزایش داده است.»
اما اتحادیه سراسری دامداران در اطلاعیه‌ای اعلام کرده که پیگیری‌های لازم برای لغو آزادسازی نرخ سبوس و تأمین سایر نهاده‌های دامی در حال انجام است.
 ترخیص نهاده از گمرک
افزایش هزینه حمل‌ونقل یکی از دلایل اصلی است که بیشتر تولید کنندگان آن را علت افزایش هزینه‌های تولید می‌دانند. به گفته مدیرعامل اتحادیه دامداران اگر حمل نهاده به جای کامیون از طریق ریل باشد 100 درصد هزینه حمل برای تولیدکنندگان کاهش می‌یابد.برای کاهش هزینه‌های حمل، مرتضی حنیفه‌زاده، مجری طرح پشتیبانی از تولید در وزارت جهاد کشاورزی از حمل نهاده‌ها از بنادر با قطار خبر داد. حنیفه‌زاده گفت: نهاده‌های دامی مانده در گمرک از طریق حمل‌ونقل ریلی به استان‌ها حمل و در اختیار اتحادیه‌ها و تعاونی‌های دامداران قرار می‌گیرند.حنیفه‌زاده افزود: نهاده‌هایی که به اتحادیه‌ها و تشکل‌های دامداری می‌رسند بدون وقفه در اختیار دامداران قرار می‌گیرند تا مشکل کمبود نهاده‌های دامی در دامداری‌ها مرتفع شوند. دامداران توان تأمین گوشت کشور به مقدار مورد نیاز را دارند، ولی متأسفانه کمبود نهاده‌های دامی کار آنها را دشوار کرده است. در حال حاضر نهاده به میزان کافی برای مصرف دامداران تأمین شده است، ولی سوء مدیریت و مدیریت سلیقه‌ای باعث شده نهاده‌های دامی که توسط شرکت پشتیبانی امور دام به گمرکات رسیده وارد کشور نشود و به دست دامداران نرسد. در حال حاضر مشکل اصلی نهاده‌ها که باعث کمبود آن در دامداری‌ها شده مسأله انتقال از گمرکات کشور به استان‌های مختلف است.
وی گفت: با توافق‌های صورت گرفته میان وزارت جهاد کشاورزی، گمرک و مسئولان حمل‌ونقل ریلی مقرر شد این نهاده‌های دامی مانده در گمرکات کشور در اسرع وقت ترخیص و از طریق حمل‌ونقل ریلی به تعاونی‌ها و اتحادیه‌های مربوطه و در نهایت به دست دامداران برسند. نهاده‌های مانده در گمرکات به مقداری است که نیاز دامداران به نهاده‌های دامی را مرتفع کند.

بنفشه غلامی/ تغییر پیاپی دولت‌ها و سیاست‌های اقتصادی امریکا در خاورمیانه و به‌طور خاص قانون سزار، زندگی را برای مردم لبنان سخت‌تر از هر زمانی کرده است. شنبه شب، سیر پرشتاب نزولی ارزش پول این کشور، و شرایط سخت زندگی، صدها لبنانی را همچون شب‌های یکی دو هفته اخیر به خیابان‌ها کشاند. اما این‌بار دیگر خشم آنها طوری فوران کرد که به سمت خانه وزیر اقتصاد رفتند تا با حمله به خانه او و همین‌طور بانک مرکزی لبنان، به سران این کشور که درگیر دعواهای سیاسی برای تشکیل دولت هستند، بگویند کافی است. دیگر وقت آن است فکری به حال اقتصاد کنید.
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، از سال 1997 تا همین یکی دو سال پیش هر پوند لبنان ارزشی معادل تقریباً هزار و 500 دلار داشت. اما به گفته صراف‌های بیروت روز شنبه هر پوند لبنان با 17 هزار و 300 تا 17 هزار و 500 دلار در بازار سیاه معاوضه شد. با این حال کاربران شبکه‌های اجتماعی رقم را بالاتر می‌دانند و می‌گویند این رقم به 18 هزار دلار هم می‌رسد. به گزارش خبر گزاری رسمی لبنان، همین سقوط بی‌سابقه باعث شد ده‌ها لبنانی که در طول عصر و شباهنگام بر تعداد آنها افزوده شد، به خیابان‌های طرابلس، بیروت و سیدون که بزرگ‌ترین شهرهای این کشور هستند، بروند و به سقوط پول ملی و شرایط دشوار زندگی خود اعتراض کنند. بیشترین اعتراض‌ها در طرابلس رقم خورد، جایی که معترضان تلاش کردند به یکی از شعب بانک مرکزی حمله کنند. آنها در ورودی بانک را شکسته و وارد حیاط آن شدند. اما ارتش مانع رسیدن آنها به ساختمان بانک شد. در درگیری‌های این منطقه 5 معترض و 2 نیروی امنیتی زخمی شدند. شماری دیگر از معترضان طرابلس نیز به یک ساختمان دولتی حمله کردند. اما آنها نیز توسط نیروهای امنیتی متوقف شدند. حمله به بانک مرکزی لبنان در شهر سیدون نیز رخ داد. در بیروت هم اعتراض‌ها پراکنده‌تر بودند و معترضان اقدام به آتش زدن لاستیک خودروها کردند.
چرا بحران؟
لبنان از سال 2019 به این سو درکنار بحران سیاسی، دچار بحران اقتصادی است. طوری که به گفته بانک جهانی احتمالاً دچار یکی از بدترین بحران‌های مالی جهان از اواسط قرن 19 به این‌سو است. فروپاشی اقتصادی لبنان باعث خشم مردم این کشور شده است. آنها مسئولان خود را فاسد می‌دانند و معتقدند قادر به حل مشکلات آنان نیستند و تنها به دعواهای سیاسی خود مشغول هستند. بویژه که این بحران اقتصادی باعث شده کشور با کمبود داروهایی که از خارج وارد می‌شوند و همین‌طور سوخت مواجه باشد. سیاستمداران لبنانی همچنین نتوانستند در سال‌های گذشته به سازوکاری برسند که بدهی‌های این کشور را سر موعد پرداخت کنند و همین باعث شد برخی کشورها که تمایل به کمک مالی واقتصادی لبنان داشتند، تعهدات خود برای کمک به این کشور را نادیده بگیرند.
اما واقعیت آن است که هرچند مسئولان این کشور در بروز وضعیت فعلی مسئول هستند. اما نمی‌توان همه گناه فشارهای اقتصادی را به گردن آنان انداخت. همان‌طور که اشاره شد بحران اقتصادی لبنان از سال 2019 رو به وخامت گذارده و به‌طور مشخص از آگوست سال گذشته که بندر بیروت در انفجاری ویران شد، به سمت نابودی رفته است. سال 2019 همان زمانی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت امریکا، لایحه‌ بودجه دفاعی امریکا را امضا کرد. لایحه‌ای که بخشی از آن مربوط به قانون «سزار» است که تابستان 2020 یعنی تقریباً همزمان با انفجار در بیروت اجرایی شد. هدف ترامپ از اجرای این قانون، انزوای اقتصادی و سیاسی بشار اسد و سوریه بود. اما از آنجا که این قانون تأکید می‌کند، محدودیت‌های آن شامل حال متحدین سوریه نیز می‌شود، تمامی کشورهایی که با سوریه در ارتباط هستند، درگیر تبعات منفی این قانون شدند. از این قانون بیش از هر کشوری، لبنان آسیب دید. زیرا لبنان و سوریه در طول تاریخ، مبادلات تجاری زیادی با یکدیگر داشته‌اند. بحران سوریه نیز مزید بر علت شد تا تجار سوری در لبنان سرمایه‌گذاری کنند. از همین‌رو قانون سزار ضربات سختی را بر پیکر رنجور اقتصاد لبنان وارد کرد که به نظر نمی‌رسد بسادگی قابل درمان باشد.

هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم.
با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید

تلفن: 88769075 - 021  پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم

خرابی آسفالت شیراز به اصفهان/ مینا گوازی: بزرگراه اصفهان به شیراز پر از دست اندازهای تکراری و خراب است. لذا از مسئولان محترم وزارت راه و ترابری درخواست می‌نماییم که به این موضوع رسیدگی کنند.
دولت به وعده‌های خود عمل کند/ فتح‌الله عدنی از کرج: جناب آقای رئیس‌جمهور، چند روز پیش اعلام کردید که حداقل حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی 4 میلیون و سیصد هزار تومان پرداخت شد اما به ما سه میلیون و نهصد هزار تومان پرداخت شد.
خوش به حال بازنشستگان کشوری و لشکری که 70 درصد به حقوقشان اضافه شد اما برای بازنشستگان تأمین اجتماعی 18 درصد اضافه شد.

سید حسین موسوی تبریزی
مدرس حوزه
زمانی حضرت امام (ره) در توصیف شهید آیت‌الله دکتر محمدحسینی بهشتی، او  را یک امت برای خود توصیف کردند. منظور امام(ره) این بود که حمایت آیت‌الله بهشتی به تنهایی به اندازه حمایت یک امت برای نظام اسلامی و کشور اثرگذاری داشت چرا که شخصیت ایشان به قدری بزرگ بود که تأثیر یک امت را در جامعه می‌گذاشت. واقعیت این است که برخی شخصیت‌ها در تاریخ انقلاب ما غیر قابل جایگزین هستند و قطعاً شهید آیت ا لله بهشتی یکی از مهم‌ترین آنهاست. کما اینکه بسیاری همچون من اعتقاد دارند اگر شخصیت‌هایی نظیر ایشان یا آیت‌الله مطهری اینقدر زود در همان سال‌های ابتدایی انقلاب به شهادت نمی‌رسیدند و امکان خدمت طولانی‌تری به نظام پیدا می‌کردند، کشور در مقاطع حساس بسیار بهتر اداره می‌شد.
 آیت‌الله بهشتی هم در وجه شخصیتی و هم در ابعاد علمی و سیاسی خود دارای خصوصیاتی بود که وی را به یک نیروی متمایز و شاخص تبدیل می‌کرد.
تسامح بالا، اعتقاد واقعی به تکثر عقاید، اعتقاد عملی به کار تشکیلاتی و گروهی، وجود یک انصاف کم نظیر در موضعگیری‌ها، درایت و دوراندیشی و در نهایت محاسبه گری دقیق و عقل‌گرایی منطقی از او یک سیاستمدار متفاوت ساخته بود.
به جرأت می‌توان گفت که در سال‌های ابتدایی انقلاب کمتر کسی در حد ایشان نگاهی سرشار از انسانیت و عواطف به مسائل داشت، اما در عین حال کمتر کسی هم بود که می‌توانست در تصمیم‌گیری‌ها اسیر هیجان کاذب این عواطف نشود و با محاسبه منطقی سعی در اداره امور داشته باشد.
تا همین جا هنوز پس از بیش از 4 دهه  بخش اعظمی از وجوه ساختاری و قانونی جمهوری اسلامی که ناظر به حقوق ملت و همین طور شاخص‌های مردم‌سالاری است، حاصل همان تلاش‌های اولیه ایشان و برخی همقطاران اوست.
اگر روحیات و رفتار ایشان را در 40 سال قبل با آنچه امروز در جامعه توسط برخی به نام حفظ ارزش‌ها می‌بینیم مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که وجوه تمایز ایشان چه بود.
شهید بهشتی بخوبی می‌دانست که اولویت‌های یک جامعه و حاکمیت اسلامی باید چه باشد و مهم‌تر اینکه این اولویت‌ها چگونه بایستی با واقعیت‌های دنیای امروز مرتبط گردند. در خاطراتی که از خانواده ایشان وجود دارد، اعضای خانواده بارها به ویژگی مهم شهید بهشتی در همفکری برای پیشبرد امور تأکید می‌کنند.
همین ویژگی را در دوران مبارزه و همین طور سال‌های کوتاه حیات ایشان پس از انقلاب می‌توان به وضوح دید. اساساً نوع نگاه مثبت و تجویزی ایشان به بحث تحزب و کار تشکیلاتی هم از همین موضوع می‌آید، به این معنا که یک خصیصه مثبت فردی و دموکراتیک را با الزامات دنیای فعلی در هم می‌آمیزد و الزاماً به تجربه غرب در این خصوص با نگاه منفی نمی‌نگرد و بنابراین سعی می‌کند تا وجوه مثبت و سازگار آن را در یک جامعه و حکومت اسلامی پیاده‌سازی کند.
شهید بهشتی بارها بر این نکته تأکید داشت که مشروعیت مسئولان جامعه در عصر غیبت به مردم برمی‌گردد و منشأ مشروعیت انتخاب مردم است.
اتفاقاً در همان اوایل انقلاب هم نظریه دیگری وجود داشت مبنی بر اینکه مشروعیت صرفاً از طرف خدا به فرد داده می‌شود و مردم در اینجا کاره‌ای نیستند. شهید بهشتی همواره این نظر دوم را مردود می‌دانست و معتقد به تکثر جامعه بود و تأکید می‌کرد که حکومت نمی‌تواند و نباید این تکثر را از بین ببرد.
اینکه ما بسیار زود از وجود چنین عنصر پویا، واقع بین و منصفی در نظام خود محروم شدیم، جای بسی تأسف است. امروز هم هنوز می‌توان به آن نظریات و آرمان‌های اولیه انقلاب برگشت و دید گروه بنیانگذاران جمهوری اسلامی نظیر شهید بهشتی چه اندیشه‌هایی در سر داشتند، مردم را با چه تفکرات و ایده‌هایی همراه خود کرده بودند، چه وعده‌هایی مطرح می‌کردند و امروز ازاین حیث ما در کجا قرار داریم.

حسین میرزایی
مردم‌شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
سرمایه اجتماعی، به‌عنوان یک قدرت نرم، در هر کشوری باعث افزایش امنیت، انباشت سرمایه، توسعه، دفع تهدیدهای داخلی و خارجی و ایجاد مقبولیت و مشروعیت می‌شود. پایه اصلی سرمایه اجتماعی، اعتماد است. اعتماد به افراد، اعتماد به نهادها، اعتماد به حاکمیت و اعتماد به دیگری‌ها. این اعتماد، فراتر از جایگاه‌هایی از پیش‌تعریف‌شده مانند خانواده، فامیل، قوم، قبیله و... است.  از دیدگاه علوم اجتماعی، اینکه اعتماد از چه راهی به‌دست می‌آید، بحث مفصلی است که روند دراز‌مدت و پیچیده‌ای دارد. اما درباره کشورمان، اینکه سرمایه اجتماعی چه وضعیتی دارد و چه روندی را در این سال‌ها طی کرده، می‌تواند موضوع مهمی باشد.
طبق پیمایش هایی که در سال‌های اخیر با هدف سنجش سرمایه اجتماعی در کشور انجام شد، شاخص‌های اعتماد اجتماعی همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، در سطح کلان و میانی پایین است. در سطح خرد هم ظاهراً عمیقاً به وابستگی‌های خانوادگی و قومی و فامیلی مربوط است و اعتماد تعمیم‌یافته، یعنی آن شکلی از اعتماد که فارغ از وابستگی‌ها که به ذات انسانی روابط مربوط می‌شود، در سطح جامعه به نسبت پایین است. در چنین وضعیتی، برای حاکمیت، هزینه‌های سیاستگذاری بسیار بالا خواهد بود و در عین حال، کارآیی این ریل‌گذاری‌ها بسیار کم. دلیل آن این است که سهم زیادی از منابع موجود صرف بی‌اثرسازی این بی‌اعتمادی‌های ریشه‌ای و نهادی می‌شود. این بی‌اعتمادی در شرایط بحرانی، مانند پاندمی کرونا شدیدتر می‌شود؛ زیرا هدف‌گذاری و سیاست‌ورزی‌ها، بیش از آنکه به موضوع‌های اقتصادی و تولیدی مربوط شود، به رفتارهای انسانی ارتباط پیدا می‌کند و این امر خواهان سطح وسیع‌تری از اعتماد عمومی تعمیم‌یافته است. مهم‌ترین وظیفه یک دولت در دوران فعلی این است که تا جای ممکن، اعتماد و سرمایه اجتماعی را در همه حوزه‌ها بالا ببرد. این مفهوم، نه فقط جایگاه ویژه‌ای در تسهیل‌ امور اقتصادی و اجتماعی و کمینه‌سازی هزینه‌ها و بیشینه‌سازی کارآیی‌ها دارد، بلکه همچنین در جامعه بهداشت روانی را ارتقا می‌بخشد که در بطن خود نوعی ارزش ذاتی برای فرد و جامعه دارد. بنابراین هر قدر این اعتماد اجتماعی افزایش پیدا کند، نقش مهمی‌تری را می‌تواند در تحقق‌بخشی به اهداف دیگر جامعه ایفا کند. متأسفانه در دهه گذشته، این متغیر مهم، نه فقط ارتقانیافته بلکه حتی سال به سال بدتر شده است. عوامل متعددی از جمله نزول شاخص‌های اقتصادی و دشوار شدن شرایط زندگی مردم باعث شده امید به آینده به طور جدی روند کاهشی پیدا کند. به‌نظر می‌رسد برای بهبود وضعیت سرمایه اجتماعی نباید در جست‌وجوی راه‌حل‌های موقت و کوتاه مدت بود بلکه برای این کار، نیازمند نگاهی راهبردی هستیم. وقتی مسأله ریشه‌ای حل نشود مشکلات به شکل‌های مختلف در جاهای مختلف بازتولید خواهند شد.یکی از دلایل پایین آمدن میزان مشارکت در انتخابات، که از مصادیق سرمایه اجتماعی یک کشور محسوب می‌شود، علاوه بر شرایط کرونا، عملکرد ناامیدکننده دستگاه‌های کشور در تأمین امنیت اقتصادی و روانی در یک دهه گذشته جامعه است.
 گروه‌های اجتماعی باید بتوانند مطالبات خود را ابراز و تا رسیدن به نتیجه پیگیری کنند و نظام سیاسی و اجرایی حاکم هم باید به این مطالبات پاسخ لازم را بدهد. در این صورت است که سرمایه اجتماعی افزایش پیدا می‌کند. در شرایطی که رسانه‌های خارجی و معاند، بدون هیچ کنترلی افکار عمومی را در جهت اهداف خود شکل می‌دهند، این افکار آسیب پذیر می‌شوند و سرمایه اجتماعی را کاهش می‌دهند. اگر صداوسیما نتواند آن‌طور که باید در جهت اقناع جامعه قدم بردارد قطعاً وضعیت بهبود پیدا نخواهد کرد. با تغییر سیستم اجرایی کشور، همه، چه آنها که به رئیس‌جمهوری منتخب رأی داده‌اند و چه آنها که رأی نداده‌اند، منتظر هستند تا ببینند این تغییر، سرآغاز تغییرات بزرگ در جامعه خواهد شد یا خیر. امید است با عملکرد مطلوب دولت جدید سرمایه‌های اجتماعی از دست رفته بازیابی شوند و اعتماد اجتماعی در جامعه ترمیم شود.

زهرا کریمی
استاد دانشگاه
دخالت دولت در اقتصاد ایران و بزرگی اندازه دولت‌ها یکی از موانع شکوفایی اقتصادی به‌شمار می‌رود. صاحبنظران و اقتصاددانان اغلب تأکید می‌کنند که کوچک‌سازی دولت به افزایش کارایی و در نهایت بهبود وضع اقتصاد می‌انجامد. اما در وضع کنونی آیا امکان این کوچک‌سازی وجود دارد؟
اگرچه کشور ما نیازمند یک اصلاح اساسی در ساختار دستگاه اجرایی است اما این اقدام به سبب وجود برخی مشکلات و موانع، بسیار دشوار خواهد بود. به طور مثال وجود نیروی انسانی مازاد یکی از مشکلات اساسی دستگاه اجرایی است؛ ولی در شرایطی که اقتصاد خانوارها با وضع نامطلوبی مواجه است، تعدیل و کاهش این نیروی مازاد به سادگی امکانپذیر نیست. اما تجربه چین نشان می‌دهد که می‌توان با تعریف یک دوره‌گذار در مسیر کوچک‌سازی دولت گام برداشت؛ بدون اینکه فشار سنگینی به معیشت خانوارها وارد شود. به این ترتیب که در این دوره گذار، نیروی مازاد سازمان‌ها و ادارات که عامل تشدید ناکارآمدی بوروکراسی اداری و کاهش کارایی هستند و منفعتی برای سازمان و به طور کلی اقتصاد کشور ندارند، تعدیل می‌شوند؛ اما حقوق آنان تا پایان دوره‌گذار پرداخت می‌شود. در این دوره گذار، دولت موظف است که آموزش‌های لازم جهت افزایش توان علمی و فنی نیروی کار مازاد را ساماندهی کند و زمینه اشتغال و استفاده از فرد تعدیل شده در مشاغل مرتبط با آموزش را ایجاد کند. راه دیگر برای تعدیل نیروی مازاد، اجتناب از استخدام نیروی جدید در دستگاه‌های دولتی و شبه دولتی،هنگام بازنشستگی نیروی کار است.
اکنون شرایط ایران به سبب برخی مسائل مانند تحریم، قرار گرفتن در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف، ارتباطات نامطلوب بین‌المللی، چشم‌انداز مبهم اقتصادی و بالا بودن ریسک سرمایه‌گذاری، به‌گونه‌ای است که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری ندارند. از سوی دیگر، اگر بخش خصوصی بخواهد به سرمایه‌گذاری در عرصه‌های مختلف اقدام کند، با مقررات و قوانین دست و پا گیر دولتی مواجه است. این مداخله­ دست و پا گیر از عوامل منفی در فضای کسب و کار کشور است و حل آن به اصلاحات اساسی در دستگاه‌­های دولتی نیازمند است.
در خصوص بهبود فضای کسب و کار و اصلاحات نهادی ضرور، بخش‌هایی مانند اتاق بازرگانی و مرکز پژوهش‌های مجلس مطالعات خوبی انجام داده‌اند که دولت می‌تواند با راهنمایی آنها اصلاحات لازم در ادارات و سازمان‌های مختلف را طراحی و اجرا کند. اما اجرای موفقیت‌آمیز اصلاحات در دستگاه دولتی به عزم سیاسی در حاکمیت و اهتمام جدی به اجرای برنامه اصلاحی نیازمند است. چراکه اگر فقط دولت ضرورت اجرای این اصلاحات را بپذیرد و به‌طور جدی از سوی همه نهادهای حاکمیتی مورد حمایت قرار نگیرد، دولت توان ایستادگی در برابر انتقادها و نارضایتی‌ها و ادامه مسیر را نخواهد داشت.
این قول دکتر مسعود نیلی که معمولاً دولت‌ها در دو سال نخست فعالیت خود بیش از هر زمانی پشتوانه مردمی دارند و مهم‌ترین تغییرات را نیز باید در همین دو سال ابتدایی رقم بزنند، موضوع حائز اهمیتی در شرایط کنونی است. اما در خصوص کوچک‌سازی و اصلاح بدنه دولت، احتیاط‌ها و ملاحظات بسیاری وجود دارد. دولت‌ها غالباً مراقب هستند تا نارضایتی در میان کارکنان ادارات و سازمان‌های دولتی ایجاد و تشدید نشود.
در کل وجود فضای کسب و کار مناسب از پیش شرط‌های اصلاح دستگاه اجرایی است. زمانی تعدیل نیروی کار مازاد ممکن است که فرصت‌های شغلی بسیاری در بخش‌های مختلف اقتصاد ایجاد شود و بتدریج نیروی کار مازاد تعدیل شده را جذب نماید. زمانی که مسأله تحریم و اف‌ای‌تی‌اف حل شود؛ روابط بین‌المللی بهبود یابد؛ مقررات دست و پا گیر بر سر راه کسب و کارها برداشته شود و سرمایه گذاری، تولید و اشتغال به نحو قابل توجهی افزایش یابد، تعدیل نیروی کار مازاد در ادارات و مؤسسات دولتی و شبه دولتی بسیار آسان‌تر خواهد بود. بدون حل این مشکلات، دولت نمی‌تواند به اصلاحات پرهزینه اقدام کند. طول دوره‌گذار از وضعیت نامطلوب کنونی و ایجاد دستگاه اجرایی کارآمد نیز به وضعیت اقتصادی کشور بستگی دارد. برای مثال اگر اقتصاد زمینگیر باشد و روند نزولی سرمایه‌گذاری تداوم یابد، این دوره طولانی خواهد شد و تلاش برای اصلاح دستگاه اجرایی ممکن است به شکست بینجامد. اصلاح دستگاه اجرایی متورم و کم تحرک مانند یک جراحی دشوار است. همان طور که نمی‌توان یک بیمار را با فشار خون بالا جراحی کرد، اصلاح دستگاه اجرایی در شرایط رکود تورمی نیز بسیار دشوار است. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا دولت سیزدهم حاضر است شرایط را برای جراحی‌های عمیق فراهم کند و دست به تیغ جراحی بزند یا خیر.

گروه سیاسی/ بسیاری از صاحبنظران و دغدغه‌مندان، فقر الگو، مبانی یا نظریه را یکی از دلایل عدم توسعه‌یافتگی ایران می‌دانند. اما سؤال این است که آیا می‌توان این الگو یا نظریه را در اندیشمندان ایرانی و اسلامی یافت؟ فرشاد مؤمنی و محمدرضا بهشتی معتقد هستند که این مبانی را می‌توان در اندیشه‌های شهید آیت‌الله دکتر بهشتی یافت. هرچند 42 سال از انقلاب اسلامی گذشته است و هرچند در این سال‌ها، هم محیط درونی و هم محیط بیرونی جامعه و سیاست ایران تغییر کرده است، اما این دو با ارائه گزاره‌ها و شواهدی از اندیشه‌های شهید بهشتی، نشان دادند که اتفاقاً زیرساخت نظری توسعه و تعالی سیاسی و اجتماعی در اندیشه‌های شهید بهشتی به روشنی قابل مشاهده است. از این رو، آنان به ایرانیان که چشم به آینده کشور دارند، پیشنهاد می‌کنند که در گذشته غور کنند، در اندیشه‌ها و زوایای فکری شهید بهشتی تا بتوان براساس آن، مدلی برای توسعه و تعالی ایران استخراج کرد. اما حاد بودن و حاد ماندن عرصه سیاست در تاریخ معاصر ما، بویژه در پس از انقلاب که منجر به شهادت شهید بهشتی شد و نیز درگیری‌های دیگر در خلال سال‌های بعد، مانع دقت در این اندیشه‌ها و بررسی علمی و مستقل آنها شد. اکنون اما این دو تن پیشنهاد می‌دهند که فارغ از هاله تقدس برخاسته از شهادت و مظلومیت، باید جور دیگری به کارنامه شهید بهشتی نگریست. فرشاد مؤمنی و محمدرضا بهشتی، روز گذشته در یک کنفرانس خبری که به مناسبت چهلمین سالگرد شهادت آیت‌الله شهید بهشتی برگزار شد، این مباحث را مطرح کردند. آنچه می‌خوانید، گزارشی از این نشست است که در «جماران» منتشر شده است.
مؤمنی: استخراج مبانی توسعه در اندیشه شهید بهشتی
فرشاد مؤمنی استاد دانشگاه، سخنان خود را با بیان این نکته آغاز کرد که امروز می‌بینیم در اداره اقتصاد و جامعه ما کیفیت دانایی‌هایی که به کار برده می‌شود هر روز نازل‌تر از قبل می‌شود. این استاد اقتصاد، از این مسأله نتیجه گرفت که این امر، نشان می‌دهد نیازمند باز شدن باب گفت‌و‌گو هستیم و سپس تأکید کرد که در اندیشه‌های شهید بهشتی درس‌های بزرگی وجود دارد که می‌توانیم از آنها یاد بگیریم و اگر باب گفت‌و‌گوهای جدی بر محور اندیشه‌های شهید بهشتی در سطح ملی گشوده شود مردم و آینده کشور بشدت نفع خواهند برد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه با اشاره به اینکه ابعادی از ژرف نگری را در اندیشه‌های شهید بهشتی می‌بینیم که به طرز حیرت انگیزی لوازم اعتلا بخش در اندیشه‌های ایشان دیده شده، عالی‌ترین نمود این مسأله را در کتاب «پیامبری از نگاهی دیگر» آن شهید دانست و افزود: برای من شگفت‌آور است که بحث‌های شهید بهشتی از متفکران توسعه هم بالاتر رفته است. بشر با این همه فراز و فرودی که طی کرده الان بیش از هر دوره دیگری به این نتیجه رسیده که اگر در جامعه علم در امور تخصصی حاکم باشد آن جامعه پیش‌بینی‌پذیر می‌شود. اما در عین حال شهید بهشتی می‌گویند نقطه عزیمت این مسأله، ضابطه محوری به جای شخص محوری است.
به باور مؤمنی، شاید نجات دهنده‌ترین درسی که آقای بهشتی می‌توانند به همه مسلمانان بدهند همین ضابطه‌مندی است و ایشان ضابطه محوری را راه نجات جامعه اسلامی می‌داند.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: شهید بهشتی می‌گوید پیامبران نیامده‌اند تا بساط مرید و مرادی راه بیندازند و هیچ پیامبری هم نباید بت شود. از این رو این مسأله یا این حکمت را به بحث می‌گذارد که چرا مسلمانان به نام پیامبرشان خطاب نمی‌شوند و سپس نتیجه می‌گیرد؛ چون قرار است یک نظم مبتنی بر جامعه شکل بگیرد، حتی پیامبر هم استثنا نمی‌شود.
فرشاد مؤمنی با بیان اینکه شهید بهشتی به شکلی منحصر به فرد، میان نظریه عدالت با نظریه اخلاق، مالکیت، سیاست و برخورداری‌های سیاسی بحث‌هایی را مطرح کرده‌اند که به معنای دقیق کلمه می‌شود از آن یک نظم اجتماعی توسعه‌گرا دریافت کرد، اظهارکرد: ما به این دلیل به بحران برخورده‌ایم که از این موازین عبور کرده‌ایم.
او در تشریح نظریه عدالت در اندیشه شهید بهشتی، گفت: ایشان می‌فرمایند اصل عدالت یک عنوان اولی است که محکوم عنوان ثانوی قرار نمی‌گیرد. در مسیر عدالت یکی از نکات کلیدی آزادی انتقاد از رهبران است و هر قدر این امر خدشه‌دار شود، امکان اعتلابخشی خدشه دار می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: آن‌طور که من از منظومه اندیشه‌ای شهید بهشتی متوجه می‌شوم ترکیب خردمندانه عدالت و آزادی شکل‌دهنده نظم مورد نظر اسلام است و از آن طریق افق‌هایی به روی اقتصاد و جامعه باز می‌شود. به عنوان یکی از دقیق‌ترین آنها، مسأله مشارکت مردم در سرنوشت اقتصادی و سیاسی خودشان است. ایشان متر و معیارهایی مطرح می‌کند که می‌شود مشارکت مردم در سرنوشت خودشان و شیوه‌های بدلی را مورد ارزیابی قرار داد تا سطح آگاهی مردم بالا بیاید.
مؤمنی، در تشریح جایگاه حزب در اندیشه شهید بهشتی اضافه کرد: شهید بهشتی می‌گوید جامعه‌ای که قادر به کار سازمان یافته نباشد امکان ندارد بتواند از دستاوردهای معجزه همکاری برخوردار شود.
او با بیان اینکه جامعه‌ای که منزلت پیش‌بینی‌پذیر بودن امور را می‌داند هرگز دروغ نمی‌گوید که اعتماد اجتماعی را از دست بدهد، ادامه داد: از دل رویکردی که در ساحت و نظر عمل شهید بهشتی به مسأله سازماندهی دارند، چه افق‌هایی باز می‌شود. شما می‌توانید وابستگی ذلت‌آور به دنیا را مشاهده کنید تا ببینید چه هزینه‌هایی می‌پردازیم.
فرشاد مؤمنی، بازگشت به اندیشه‌هایی همچون اندیشه شهید بهشتی را یکی از راه‌های حل بحران‌های امروز ایران دانست و افزود: ما می‌توانیم با یک گفت‌و‌گوی اعتلابخش از موفقیت افتخارآمیز در دوره‌هایی که با مشکلات بزرگتر از امروز مواجه بوده‌ایم و اندیشه برعکس آن رمزگشایی کنیم.
محمدرضا بهشتی: ضابطه در رفتار، روزنه‌ای برای گشایش‌ها
محمدرضا بهشتی، فرزند شهید بهشتی و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست، سخنان خود را این طور آغاز کرد: سؤال اصلی این است که چرا دچار وضعیت فعلی هستیم؟ آیا این امر ناشی از اصل اندیشه‌ها، ارزش‌ها و جهت‌گیری‌های کلی است یا در مسیری که طی کرده‌ایم به آن اندیشه‌ها و ارزش‌ها کم توجهی کرده‌ایم؟
او یکی از مفاهیم مورد تأکید شهید بهشتی را فهم حرکت ضابطه‌مند و التزام به چنین حرکتی دانست و گفت: کسانی که ضابطه‌مند حرکت می‌کنند، امید به اصلاح دارند اما کسانی که پی در پی حرکت‌های بی ضابطه و بی نظم دارند، هیچ وقت درنمی‌یابند مشکل‌شان در کجا بوده است.
محمدرضا بهشتی اضافه کرد: مرحوم شهید بهشتی می‌گفت هر حرکتی تلاش نیست و گاهی وقت‌ها تقلا است. باید به درک مفهوم حرکت منضبط قانون‌مند رسید. البته، قانون چیزی نیست که مصادر قانونی صادر می‌کنند، بلکه قانون چیزی است که قرار است در کل جامعه حاکم شود. اگر چنین نباشد، این قانون به منزله دستورالعمل برای افرادی است بدون اینکه جامعیت این قانون را دانسته باشند.
او با اشاره به اینکه در طی سال‌های اخیر کشف اندیشه‌های شهید بهشتی میان نسل جوان درحال شکل‌گیری است و جوانان تلاش می‌کنند دریابند آیا می‌توانند در آن جهت گام بردارند، اضافه کرد: ضرورت دارد با توجه شرایط کنونی یک بازاندیشی در مبانی این حرکت داشته باشیم و یکی از چهره‌هایی که آشنا شدن با آنان می‌تواند در این جهت مفید باشد چهره مرحوم شهید بهشتی فارغ از اسطوره‌سازی‌ها و عواطف و احساس است؛ اگر این اندیشه توانست خودش را به محک بازاندیشی ما بگذارد چه بسا برای آینده ما راهگشا باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه مرحوم شهید آیت‌الله بهشتی از دوره جوانی که وارد عرصه سیاسی می‌شود اهل کار جمعی بود، ادامه داد: درباره حزب جمهوری اسلامی هم شرایط اختناق امکان شکل‌گیری یک حزب را فراهم نمی‌کرد و ایشان و جمعی از دوستان‌شان بررسی کردند در اولین فرصتی که امکانش فراهم شود، این کار را انجام بدهند.
فرزند شهید بهشتی ادامه داد: ایشان می‌گفت تأسیس حزب مسیری است که جامعه ما باید طی کند. ایشان توانایی ورود به گفت‌وگو با جوانان را داشت و توانایی ظرفیت اقناع را داشت. جالب است کسانی که اول انقلاب نسبت به این حرکت آقای بهشتی نقد داشتند، به فاصله چند دهه به اهمیت چنین تشکل‌هایی برای جامعه پی بردند.
او در پاسخ به سؤالی درباره نظریه ولایت در اندیشه شهید بهشتی، گفت: مرحوم شهید بهشتی در درجه اول قائل به «امامت امت» است و باید این مفهوم را باز کرد که نسبت بین آنها چقدر است. ما در دنیایی به سر می‌بریم که با تحولات سریع روبه‌رو هستیم و اگر نتوانیم دریافت خوبی از آنچه می‌گذرد داشته باشیم، دچار تصلب و جمودی می‌شویم که اتصال دوباره با واقعیت‌های شتاب دهنده هزینه‌آور خواهد بود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: هرچند افق شهید بهشتی نسبت به زمان خودش بلند است، اما این امر به معنای ماندن در گذشته نیست و رسیدن به یک مبدأ برای حرکت به سوی آینده است. هر جایی که نتواند خودش را با تحولات اندیشه همراه کند، فاصله‌اش با زمان ما بعید خواهد بود و معلوم نیست که امکان جبران فراهم شود.

دکتر فرشاد مؤمنی
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس مؤسسه مطالعات دین و اقتصاد
چهلمین سالگرد شهادت آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی فرصت مناسبی است برای اینکه رویکرد ایشان به مسأله توسعه با تأکید بر جنبه‌های اقتصادی آن را مورد تأمل و تدقیق قرار دهیم. کسانی که با اندیشه و آثار شهید بهشتی آشنایی دارند، می‌دانند که نحوه ورود ایشان به مسأله توسعه به‌عنوان یک مسأله مستحدثه و با خصلت فرارشته‌ای چقدر می‌تواند برای شرایط امروز جامعه ما و برای برون‌رفت از چالش‌های سیاسی- اقتصادی ما ارزشمند و راهگشا باشد.آیت‌الله بهشتی در نگاه به مسأله توسعه پنج استدلال را بر اساس موازین اسلامی مطرح می‌کنند که در واقع نشان‌دهنده عقلایی دانستن و اسلامی دانستن کوشش‌های معطوف به توسعه است. ایشان در صفحه‌های ۴۱ و ۴۲ کتاب «حق و باطل از دیدگاه قرآن» به صراحت عنوان می‌کنند که از دیدگاه قرآن ادعای صرف در باب برتری اندیشه دینی کفایت نمی‌کند. تعبیر ایشان این است که اسلام دین حق است و این حق به معنای این است که خلقت را عبث نمی‌داند و برای زندگی هدف اعلام می‌کند. ایشان «توسعه عادلانه» را هدف جامعه اسلامی معرفی می‌کنند و  در کتاب «نقش آزادی در تربیت کودکان» تصریح می‌کنند که تلاش برای بهبود کیفیت زندگی از جنبه‌ فردی و جمعی یک امر عقلایی است که اسلام بر آن صحه می‌گذارد. شهید بهشتی با استناد به آیاتی از قرآن تأکید می‌کنند که تلاش برای تغییر و اعتلابخشی جنبه‌های فردی و اجتماعی زندگی انسان یک تکلیف قرآنی است.
ایشان در صفحه ۴۳ کتاب «نقش آزادی در تربیت کودکان» و در صفحه ۳۵ کتاب «سه گونه اسلام» هم آورده‌اند که ساختن یک جامعه نمونه مبتنی بر تعالیم اسلام یک تکلیف قرآنی است و به شکل دیگری بر این نکته در کتاب «بایدها و نبایدها از دیدگاه قرآن» هم تأکید کرده اند که بهترین تبلیغ برای اسلام، تنها ادعای صرف نیست بلکه ساختن آن جامعه نمونه مورد نظر قرآن است.شهید بهشتی ۵ محور را برای حرکت به سمت آنچه امروزه «توسعه» خوانده می‌شود، حیاتی می‌دانند؛ 1.شفافیت 2.عدالت 3.مشارکت 4.دورنگری ۵.اجرای کارآمد. اغراق نیست اگر بگوییم هیچ متفکر و اسلام‌شناس ممتازی در قرن بیستم چنین روشمند و با انسجام نتوانسته است تصویر شفاف و روشنی از مسأله توسعه ارائه کند. اما این 5 محور را از نگاه ایشان چنین می‌توان تبیین کرد:

1 شفافیت: آیت‌الله بهشتی در کتاب «بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام»عنوان می‌کنند که در اسلام برخورداری‌ها باید متناسب با صلاحیت‌ها باشد ،ولی لازمه این امر برقراری و ایجاد «شفافیت» در امور حکومتداری و سیاستگذاری‌ها است. ایشان بر این باورند که اگر در جامعه‌ای‌ فعالیت‌های غیرمولد دست بالا را داشته باشند و جامعه به سمت تشویق مفت‌خوارگی و ربا برود، قطعاً در ارزیابی اسلامی از آن نظام‌ها می‌توان گفت که غیر اسلامی هستند ،چرا که نظام‌هایی غیرعادلانه اند و همه احکام و مناسبات ناشی از ربا در آن جامعه موضوعیت پیدا خواهد کرد. به‌طور مشخص ایشان عنوان می‌کنند که مناسبات مبتنی بر مفت‌خوارگی اعم از رانت و ربا، نیروی محرکه فعالیت‌های مافیایی است و رویه مسلط در فعالیت‌های مافیایی «ستیز»، «حذف» و «انتقام‌گیری» است؛ چون اساس فعالیت‌های مافیایی «بازی با جمع صفر» است؛ یعنی برخورداری گروهی از افراد از امکانات و منابع؛ که بهای آن محرومیت گروهی دیگر و به تعبیر ایشان نابود شدن بسیاری از زندگی‌ها است، چرا که یکی از مهم‌ترین پیامدهای چنین مناسباتی مشارکت‌زدایی از مردم و رایج ساختن مناسبات سفله‌پرورانه است.
آیت‌الله بهشتی در صفحه ۱۴۰ کتاب «بایدها و نبایدها» تصریح می‌کنند که توزیع پول بیت‌المال برای مقاصد شخصی رویه امویان بوده و «سیره اموی» راه توسعه را بر ما تنگ خواهد کرد، بنابراین از نظر ایشان «شفافیت»هم مبارزه با اموی‌سازی مناسبات اقتصادی-اجتماعی را امکان‌پذیر می‌کند و هم امکان نظارت فراگیر شهروندان در کل فرایندهای تصمیم‌گیری و تخصیص منابع نظام ملی را موضوعیت می‌بخشد.
2 عدالت: دکتر بهشتی، کاملاً همسو با برجسته‌ترین اندیشه‌ورزان معاصر توسعه، عدالت را برای پایداری نظام ملی حیاتی معرفی می‌کنند و به تعبیر متفکران بزرگ توسعه اشاره می‌کنند که عدالت کسب دانش و مهارت و نیز مجرای تبلور نفع شخصی را بر اساس مناسبات مبتنی بر علم و تولید بنا می‌گذارد؛ به این معنا که در فرایندهای تصمیم‌گیری و تخصیص منابع «علم» فصل‌الخطاب می‌شود و برای برخورداری باید «خلق ارزش» کرد.
جالب است که بدانیم تنها متفکر اسلامی در قرن بیستم که از این زاویه مرزبندی شفافی بین فعالیت‌های مولد و غیرمولد انجام داده است ،آیت‌الله شهید دکتر بهشتی است. او در صفحات ۲۱ و ۳۲ کتاب «اقتصاد اسلامی» با هدف ارائه نظریه مالکیت مبتنی بر اندیشه‌ اسلامی خود دو طبقه از کار مولد را توصیف می‌کند؛ نخست، کار مولد کاری است که ارزش مصرفی تازه‌ای به‌وجود آورد و دوم، کار مولد کاری است که در نتیجه آن تغییر شکل سودمندی در یک شیء مادی ایجاد شود؛ که این دومی در واقع تعبیری از پدیده صنعتی شدن در دنیای مدرن است.در این چارچوب شهید بهشتی معتقدند عدول از علم‌محوری و تولیدمحوری، نیروی محرک بازتولید مناسبات نابرابرساز است. ایشان در کتاب «حق و باطل» بویژه در صفحات ۱۰۸، ۱۰۷ و ۱۳۲ بر این نکته تأکید می‌گذارند که «حق» و «عدل» از یکدیگر جدا شدنی نیستند. ایشان در صفحه ۲۴۷ کتاب «پیامبری از نگاهی دیگر» عنوان می‌کنند که محک اصلی ادعای اسلامی بودن مناسبات، «عدل» است و در همان صفحه به صراحت بیان می‌کنند که مناسبات عادلانه مهم‌ترین بستر برای تحقق مقام خلیفه‌اللهی انسان است.
3  مشارکت مردمی: در نگاه شهید بهشتی «مشارکت» یعنی مردم باید هم در فرایند تصمیم‌گیری و هم در فرایند اجرا و هم در جریان برخورداری از عایدات آن تلاش‌ها، سهیم و حضور قاطع داشته باشند. ایشان در «نظریه عدالت» و «نظریه مالکیت» خود بحث‌های عمیق و دقیقی را در رابطه با اهمیت و لزوم مشارکت مردم مطرح کرده‌اند که‌ شأن و جایگاه مردم در منظومه فکری ایشان را نشان می‌دهد.
 شهید بهشتی از متفکران نواندیشی است که برای مشارکت فعال و مؤثر مردم در سرنوشت سیاسی و اقتصادی‌شان تأکیدات بسیاری دارند؛ «مردم‌باوری» در نگاه و نظر ایشان محوریت تمام عیار دارد. شهید بهشتی در تفسیر آیه ۲۵ سوره مبارکه حدید عنوان کرده‌اند که وقتی در این آیه «لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فلسفه‌های بعثت انبیا مطرح می‌شود معنایش این است که در مناسبات عادلانه، مشارکت فعال و مؤثر مردم نقش ابر تعیین‌کننده دارد و در کشورهای عقب‌مانده همان‌طور که از مفاهیم متعالی مثل عدالت و آزادی سوء‌استفاده می‌شود «مشارکت مردمی» هم می‌تواند در معرض چنین سوء‌استفاده‌هایی قرار گیرد.
ایشان تأکید ویژه‌ای دارند بر این نکته که در مناسبات اسلامی نوع مواجهه با فقر نباید مبتنی بر سفله‌پروری باشد و در این باره در صفحه ۱۳۶ کتاب «اقتصاد اسلامی» خود تصریح می‌نمایند که توزیع رانت را باید بدترین نوع اِفساد در نظر گرفت و تعبیری که در این زمینه به کار می‌برند این است که فقر فقرا باید با تکیه بر کار خلاق آنان و مشارکت فعال آنان در سرنوشت اقتصادی‌شان برطرف شود و اگر مسیری غیر از این طی شود منجر به انحطاط خواهد شد.
در کتاب «اقتصاد اسلامی» درباره فلسفه‌بند ۲ اصل ۴۳ قانون اساسی نکاتی را مطرح می‌کنند که دارای آموختنی‌های بسیار قابل اعتنا است. به تعبیر ایشان، مبارزه بی‌امان با حاکمیت سرمایه و مفت‌خوارگی از مهم‌ترین لوازم تولیدمحوری، مشارکت‌محوری و شفافیت‌محوری است.
مسأله قابل تأمل دیگری که شهید بهشتی در کتاب «اقتصاد اسلامی‌» به‌طور مبسوط مورد توجه قرار داد‌ه‌اند این است که عزت و کرامت مردم با راهبرد «اشتغال مولد» قابل تأمین است. بنابراین ایشان از سیاست‌هایی که منجر به سفله‌پروری و مشارکت‌زدایی مردم شود بشدت کارگزاران را پرهیز می‌دهند.
4 دورنگری: یکی از نقاط کلیدی اندیشه دکتر بهشتی که در کتاب «حق و باطل» هم بر آن تأکید شده است اصل «دورنگری» است. ایشان بر این باورند که مهم‌ترین متغیر کنترلی برای شناخت ویژگی‌های چهره‌های حق‌پرست و متمایز ساختن ایشان از مدعیان دروغین، افق دید بلندمدت آنان است. در واقع ایشان از این زاویه مرزبندی اسلام با هر نوع مناسبات رانتی را برجسته می‌کنند، چون در تعریف کلاسیک مناسبات رانتی گفته می‌شود که در مناسبات رانتی به‌صورت نظام‌وار ملاحظات و منافع دور مدت قربانی کوته‌نگری و روزمرگی و افق کوتاه تصمیمات و اقدامات می‌شود.
5  اجرای کارآمد: با وجود نقش تعیین‌کننده ۴ رکن پیشین، اما دکتر بهشتی بر این باورند که تا «اجرای کارآمد» نباشد فرایند توسعه سیاسی- اقتصادی در جامعه به سرانجام نخواهد رسید. از این رو، ایشان از موضع عدالت از یک سو بر شایسته‌محوری و تناسب صلاحیت‌ها با برخورداری‌ها تأکید دارند و از سوی دیگر، بر نظارت همگانی و ممانعت از ویژه‌خواری و مفت‌خوارگی و جلوگیری از حاکمیت سرمایه سفارش می‌کنند، بویژه در این زمینه بحث‌های منحصر به فردی در باب سازوکارهای ارتقای کیفیت و بهره‌وری در نظام دیوانسالاری ارائه کرده‌اند.
مردم‌باوری، عدالتخواهی، کارآمدی، شفافیت و آینده‌نگری از اصول اساسی اندیشه‌های شهید بهشتی است. به این اعتبار، اگر رهنمودهای دکتر بهشتی مبنای عمل برای ایران امروز قرار گیرد بی‌شک می‌توانیم برای بسیاری از مصایب امروز جامعه‌مان راه‌حل‌های کارآمد داشته باشیم، چرا که بر این باورم  ریشه همه مفاسد جدی در حیطه اقتصاد ایران، دور شدن از این مؤلفه‌های پنج‌گانه بوده است. اگر همان‌طور که شهید بهشتی تأکید می‌کنند در زمینه اقتصاد با حاکمیت سرمایه و مناسبات ربوی مبارزه جدی شود، اگر هزینه مفت‌خوارگی را در جامعه‌مان بالا ببریم می‌توان ایران را از شرایط موجودش به‌طور کلی متفاوت کرد و یک جامعه توسعه‌خواه، آزاد، عادلانه و همراه با مشارکت مردم را سامان داد. با اطمینان می‌گویم راه برون‌رفت ما از مصایب امروز اقتصادی- سیاسی از مسیر بازگشت به اندیشه‌های شهید بهشتی امکان‌پذیر است. آنچه شهید بهشتی مطرح کرده‌اند و من آن را «وقوف روش‌شناختی به نقص اطلاعات انسان‌ها» نامیده‌ام به این معنا است که اگر انسان وقوف روش‌شناختی به نقص اطلاعات خود داشته باشد نه دیگر «خود مطلق‌انگار» خواهد شد و نه برداشت‌های خود را عین «ما انزل الله» می‌پندارد، بنابراین به جای تحمیل و خشونت‌ورزی، راه مدارا و همکاری و اخلاق و اعتلابخشی را در دستور کار قرار خواهد داد. به این اعتبار، مدعی هستم اگر اسلوب روش‌شناختی ایشان در جامعه تشویق و آموزش داده شود با قاطعیت می‌توان گفت ما می‌توانیم با یک استنباط روزآمد از اسلام، به مثابه مکتب نجات‌بخش، در مسیر تحقق آرمان‌های این شهید والا مقام گام‌های بلندی برداریم.

نیم نگاه

مبارزه با فقر و فساد، مردم‌باوری، عدالتخواهی، کارآمدی، شفافیت و آینده‌نگری از اصول اساسی اندیشه‌های شهید بهشتی است. با اطمینان می‌گویم راه برون‌رفت ما از مصایب امروز اقتصادی- سیاسی از مسیر بازگشت به اندیشه‌های شهید بهشتی امکان‌پذیر است.
 دکتر بهشتی بر این باورند که تا «اجرای کارآمد» نباشد فرایند توسعه سیاسی- اقتصادی در جامعه به سرانجام نخواهد رسید. از این رو، ایشان از موضع عدالت از یک سو بر شایسته‌محوری و تناسب صلاحیت‌ها با برخورداری‌ها تأکید دارند و از سوی دیگر، بر نظارت همگانی و ممانعت از ویژه‌خواری و مفت‌خوارگی و جلوگیری از حاکمیت سرمایه سفارش می‌کنند.
شهید بهشتی در کتاب «اقتصاد اسلامی» تصریح می‌کنند که عزت و کرامت مردم با راهبرد «اشتغال مولد» قابل تأمین است، بنابراین ایشان از سیاست‌هایی که منجر به سفله‌پروری و مشارکت‌زدایی مردم شود بشدت کارگزاران را پرهیز می‌دهند.
شهید بهشتی برای مشارکت فعال و مؤثر مردم در سرنوشت سیاسی و اقتصادی‌شان تأکیدات بسیاری دارند؛ «مردم‌باوری» در نگاه و نظر ایشان محوریت تمام عیار دارد.

صدیقه قاسمی
استاد حوزه و پژوهشگر مسائل خانواده
جوانان بــــــــه‌عنوان بخشی از سرمایه‌های اجتماعی در سازندگی و موفقیت یک جامعه، نقشی بی‌بدیل دارند. جامعه ایرانی در حال حاضر، جامعه‌ای نسبتاً جوان است، شرایط چنین جامعه‌ای ایجاب می‌کند که در آن برنامه‌های سازنده و مفید برای استفاده از نیروهای کارآمد جوانان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.شهید بهشتی به‌عنوان یک متفکر مسلمان، جوانان را مؤثرترین نسل پر احساس در ساختن آینده جامعه می‌دانند؛ نسلی که با زمان آینده بیشتر از گذشته و حال ارتباط دارد، (نقش آزادی در تربیت کودک، ص143) نسلی که نیازمند برخورداری از حقوق طبیعی انسانی است و برای ساختن خود و حضور مؤثر در جامعه نیازمند برخورداری از حق انتخاب و آزادی است. ایشان انسان از منظر قرآن را جانداری آگاه، اندیشمند و انتخابگر می‌داند (نقش آزادی در تربیت کودک، ص19). جوان نیز به‌عنوان یک انسان، نیازمند برخورداری از چنین حقی است، آزادی و انتخابگری جوانان به معنای آن است که آنان نباید گرفتار کنترل‌های بیرونی شوند، آنان باید بتوانند با شناخت و آگاهی لازم مسیر زندگیشان را انتخاب نمایند.
شهید بهشتی، باورها و اعتقادات جوانان را نیازمند «شناخت اجتهادی» می‌داند؛ شناختی که نقطه آغاز آن باید در زمان بلوغ رقم بخورد. ایشان تأکید دارند که جوانان نباید دلیل مسلمان بودن خود را مستند به شناسنامه و خانواده خود بدانند، آنان حق دارند با آگاهی و شناخت، دین خود را انتخاب کنند، آنان باید شناخت تقلیدی، عادتی و غیر انتخابی را به اسلام شناختی انتخابی تبدیل سازند (سه گونه اسلام، ص 25 و 39 و40).
اگر خانواده‌ها، رهبران و مدیران یک جامعه خود را ملزم به رعایت این حق طبیعی و الهی بدانند و شرایط مناسب برای رشد جوانان انتخابگر را فراهم سازند، آنان به‌عنوان بهترین نیروهای کارآمد و مدیر می‌توانند در فرایند سازندگی جامعه نقشی بی‌بدیل بر عهده داشته باشند.
بنابراین در یک جامعه سالم و اسلامی نباید با اصرار ورزیدن بر کنترل‌های بیرونی، مانع رشد و موفقیت جوانان شد. جوان باید با درک صحیح از موقعیت انسانی خود، موفق به کنترل و مراقبت از‌شأن انسانی خویش شود و تحقق آزادی را به گونه‌ای درک نماید که خود را هم از موانع فردی و خواهش‌های نفسانی و هم از سلطه دیگران برهاند (نقش آزادی در تربیت کودک، ص 18).
جوانان کنشگران اصلی جامعه هستند و باید نشاط و شادابی آنان در محیطی انتخابگرانه و سازنده فراهم شود. طبیعی است که رهاشدن و لاقیدی، هرگز در رشد شخصیت جوانان کارساز نخواهد بود. آنچه مد نظر شهید بهشتی است فراهم آمدن محیطی مناسب برای رشد شناختی و شخصیتی است؛ محیطی به دور از اجبار و تحمیل، به دور از هر گونه تفکر قالبی و خالی از نظام مراد و مریدی (نقش آزادی در تربیت کودک، ص159 و 176). در همین ارتباط، ایشان روحانیون و عالمان دینی را مورد خطاب خود قرار می‌‌دهند و می‌گویند:
«تو ای روحانی و ای عالم دینی، ... با گفته‌ها و نوشته‌هایتان یک مشت موجود قالبی... تربیت نکنید، آینده‌ بشریت به انسان نیاز دارد؛ انسانی برخوردار از شخصیت انسانی که هم خود را بسازد و هم جامعه را.» (نقش آزادی در تربیت کودک، ص159)
جوانان در جامعه باید در نهادهای آموزشی مانند مدرسه و دانشگاه فرصت درست اندیشیدن و انتخاب‌های سازنده را پیدا نمایند، نباید به بهانه توجه حضور آنان در جامعه، از آنان انسان‌هایی قالبی و فرمان‌پذیر تربیت کرد، نباید به بهانه‌ دیندارانه زیستن، آنان را تحت‌تأثیر روابط مراد و مریدی قرارداد و از وجودشان به‌عنوان ابزارهای سیاسی استفاده کرد. جوانان باید انتخابگری و آزادی را در شرایط عادلانه و به دور از تحقیر و تهدید لمس نمایند؛ در این صورت یأس و ناامیدی از جامعه جوان رخت برخواهد بست و اندیشیدن در محیطی سازنده آنان را برای خدمت به مردم آماده خواهد کرد. تعلق جوانان جامعه به سرزمین و مردم خود مانع بروز بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی است، باید با گسترش زندگی انتخابگرانه راه‌های خدمت به کشور را در برابر جوانان گشود.
اقدام مهم شهید بهشتی در استفاده از جوانان کم تجربه در شورای انقلاب، با وجود مخالفت بعضی از اعضای آن شورا، بر همین اساس بوده است. ایشان با نگاهی مبتنی بر عدالت، انصاف، آزادی و پویایی به‌عنوان ویژگی‌‌های اصلی دین اسلام، جامعه اسلامی را موظف می‌داند تا امکان رشد و تجربه‌اندوزی را پیش روی جوانان قرار دهد و راه هر گونه یأس و ناامیدی را به روی آنان مسدود سازد. (ر. ک.. فصل سوم کتاب اسلام و مقتضیات زمان از دیدگاه شهیدآیت‌الله بهشتی، صدیقه قاسمی)
به جوانان انتخابگر باید فرصت داد تا با طرح نظرات و آراء خود و نقدهای اجتماعی، به‌عنوان بخشی از سرمایه‌‌های ملی، مدیریت جامعه را در دست گیرند؛ آنگونه که شهید بهشتی رفتار می‌کرد و حتی در مجالس سخنرانی‌های عمومی نیز از شنیدن سخنان آنان غافل نمی‌شد؛ هر چند که این سخنان به شکل پرخاش و توهین بود و او سکوت می‌کرد و اجازه می‌داد تا جوانان معترض سخن بگویند و در پایان با قدرت اقناعی و اخلاقی که داشت آن جوان را همراه خود می‌ساخت و اجازه‌ توهین یا تهدید از جانب کسی را به آن جوان نمی‌داد.
مدیریت و هدایت جوانان یک جامعه نیازمند برخورداری از حضور انسان‌هایی آزاداندیش در نظام اجتماعی است؛ کسانی که همچون شهید بهشتی از بند هوس‌های قدرت و غرور رها شده باشند و آزادی از خود را در عبودیت و بندگی تجربه کرده باشند. اینگونه مدیران هستند که می‌توانند در فضایی آزاد و محیطی امن کانون گرد هم آمدن جوانان شوند و آنان را به سمت رشد معنوی، شکوفایی شخصیت، انسجام اجتماعی، تقویت هویت دینی و ملی راهبری و راهنمایی کنند؛ مدیرانی که هرگز برای جذب جوانان بسوی خود تلاش نمی‌کنند، بلکه همه کوشش خود را برای تربیت انسان آزاد بکار می‌بندند، انسان آزادِ آزاد، آزاد از هوس و آزاد از تسلط دیگران. جوانانی که اینگونه تربیت شوند و از چنین آزادی‌ای در جامعه برخوردار باشند، ماندن در جامعه و ساختن فردای آن را بر هر گزینه دیگر ترجیح می‌دهند. به امید آنکه چنین نگاهی در ایران عزیز ما رواج یابد.