زهرا کشوری
خبرنگار
به‌ جای همه بلبلان بخوان. به‌‌ جای‌ غازها‌ی وحشی پرواز کن. به‌جای درناها برقص. هزاران مایل حادثه را از فراسوی جهان بال بزن. از گرمای آن سوی جهان کوچ کن و به زمستان این‌ سوی جهان فرود آی. با پرندگان مهاجر هم‌پرواز و هم‌ آواز شو. این شعار امسال روز جهانی پرندگان مهاجر است؛ بخوان، پرواز کن، اوج بگیر، مثل یک پرنده.»
سال ۲۰۰۶ بود که نهادهای حفاظتی جهان به این نتیجه رسیدند که حفاظت از پرندگان مهاجر نیازمند یک اطلاع‌رسانی عمومی است. چون هیچ کشوری نمی‌تواند از پرندگانی که از آسمان بسیاری از کشورها عبور می‌کنند و میهمان برکه‌ها، تالاب‌ها و نیزارهای ‌کشورهای دیگر می‌شوند، محافظت کند. با حمایت کنوانسیون حفاظت از گونه‌های مهاجر وحشی و همچنین تفاهمنامه حفاظت از کریدور مهاجرتی اوراسیا_ آفریقا، روز ۲۰اردیبهشت به روز جهانی پرندگان مهاجر اختصاص یافت. گرامیداشت این روز از اروپا شروع شد و بعد به آسیا رسید.
در نهایت امریکا نیز به این تفاهمنامه پیوست تا یک روز جهانی برای پرندگان مهاجر در تقویم ثبت شود. تفاوت فصول در نیمکره شمالی و جنوبی نیز باعث شد تا روز دومی هم برای این مناسبت در نظر گرفته شد؛ ۱۹ مهر.روز جهانی پرندگان امسال در ایران مصادف است با دلنگرانی فعالان محیط‌‌ زیست برای جوجه فلامینگوهای‌ تالاب بختگان.  ایران معبر مهمی برای شمار قابل توجهی از پرندگان مهاجر است.
اگر صید صیادهای شادگان نشوند، به دام دامگاه‌های فریدونکنار نیفتند! بخت یار تالاب بختگان باشد، پریشان تالاب پریشان نشوند، چند بالی در آسمان ایران می‌زنند و می‌روند. همین آمارهای جهانی می‌گوید بیشتر از ۱۹۲ گونه با خطر انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند.
پرندگان مهاجر ایران بیشتر میهمان پاییز و زمستان ایرانند. مقصد بیشتر آنها هم تالاب‌ها و آبگیرهای سرزمین‌های شمالی است. قوها، غازها، اردک‌ها، آبچلیک‌ها و کاکایی‌ها در صدر پرندگانی هستند که برای زمستان‌گذرانی به ایران کوچ می‌کنند. بسیاری پرندگان را سفیران طبیعت می‌دانند. آنها آدم‌ها را در دو سوی جهان بهم متصل می‌کنند. مرز‌ها را می‌شکنند و تالاب به تالاب چرخه طبیعت را به بشر یادآوری می‌کنند. آنها را سفیران سلامت روح و روان انسان می‌دانند.
 آوازشان در همین روزهای کرونایی گریزگاه آدم‌های حبس شده در شهرهای سنگی و سیمانی است.«اسماعیل کهرم» کارشناس نام‌آشنای محیط زیست کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» حرف‌هایش را با یک ضرب‌‌المثل انگلیسی شروع می‌کند و در تأیید شعار امسال می‌گوید: «انگلیسی‌ها می‌گویند، خوشحال مثل چکاوک.» کهرم از شعار امسال روز پرندگان همچون یک شعار قشنگ که می‌خواهد نشاط، پایندگی، زندگی و شادی را به انسان یادآور شود، یاد می کند. به‌گفته کهرم، پرندگان نماد جنبش و حرکتند. او می‌گوید: «پرستوی دریایی بهشتی ۲۷ هزار کیلومتر مهاجرت می‌کند. بنابراین هیچ پدیده‌ای غیر از مهاجرت، حرکت و جنبش را به یاد نمی‌آورد.» بر اساس آمارهای کهرم سالانه نزدیک به ۵ میلیون پرنده مهاجر به ایران کوچ می‌کنند اما پرواز یک میلیون آنها در فریدونکنار برای همیشه خط می‌خورد. او قتل عام پرندگان مهاجر در فریدونکنار یا تشنگی فلامینگوها در بختگان را از ضعف محیط‌ زیست می‌داند و می‌گوید: «سه سال پیش با مسئولان محیط‌ زیست، فرماندار فریدونکنار و پلیس برای جمع‌آوری تورهای هوایی به سمت تالاب فریدونکنار رفتیم اما وسط راه استاندار به فرماندار زنگ زد که برگردید. نزدیک به ۲۰‌ماشین بودیم. استاندار معتقد بود شکار پرندگان معیشت مردم‌ است.» کهرم می‌گوید: «طبق قانون تور هوایی ممنوع است مثل فروش مواد مخدر. آیا اگر کسی در چهارراه هروئین بفروشد به بهانه معیشت نباید با آن برخورد کرد؟»کهرم می‌گوید: «در همین فریدونکنار پدر به‌صورت غیرقانونی تور می‌اندازد و پرنده شکار می‌کند پسرش هم محیطبان همین منطقه است. در بابل‌ شکارچی‌ها‍  پیش چشم محیطبان‌ها در حال تعمیر تور هوایی‌ هستند. محیطبان لباس فرم دارد اما برای شکارچی اصلاً مهم نیست.» کهرم علت این قانون‌شکنی‌ها را ضعف محیط‌ زیست می‌داند.

در همسایگی مهاجران
ایمان ابراهیمی، کارشناس حیات وحش در گفت‌و‌گو با «ایران» شعار امسال روز جهانی پرندگان را متفاوت با سال‌های گذشته می‌داند.
پرندگان مهاجر هم اکنون به کمک ما نیازمندند، پرندگان مهاجر و تغییرات آب و هوایی، پرندگان مهاجر- پیام آوران تنوع زیستی، پرندگان مهاجر و موانع مهاجرت، پرندگان مهاجر در معرض خطر انقراض را نجات دهیم، تغییرات در کاربری اراضی از دید یک پرنده، پرندگان مهاجر و مردم، با یکدیگر در طول زمان، شبکه‌سازی برای پرندگان مهاجر و... از جمله شعارهای روز جهانی پرندگان در سال‌های گذشته بود. ابراهیمی شعار امسال را مطابق با نگاه جدید حفاظت بین‌المللی پرندگان می‌داند و می‌گوید: «در برنامه‌های حفاظت جدید تأکید می‌شود که انسان‌ها باید یاد بگیرند با پرندگان همسایگی کنند و از آنها درک متقابل داشته باشند.» او می‌گوید: «در سال‌های گذشته تأکید می‌شد زیستگاه پرندگان باید خالی از انسان باشد اما الان می‌گویند انسان‌ها باید یاد بگیرند با پرنده‌ها همسایه باشند.»
او اعتراض به وضعیت فلامینگو‌های بختگان و شکار پرندگان در تالاب بین‌المللی شادگان را نتیجه رشد افکارعمومی می‌داند و می‌گوید: «شکار همیشه در تالاب شادگان بوده اما الان این فهم به‌وجود آمده است که شکار بد است. بنابراین درباره آن اطلاع‌رسانی می‌شود.» او می‌گوید: اسناد نشان می‌دهد در سال ۵۷ فلامینگو‌های زیادی بر اثر بی‌آبی در قم و اراک تلف شده‌اند اما حتی یک خبر هم درباره آنها در مطبوعات آن  زمان منتشر نمی‌شود.» او اطلاع‌رسانی را نشانه نزدیک شدن افکارعمومی به طبیعت می‌داند. هر چند تنها آمار قتل عام یک میلیونی پرندگان در فریدونکنار نشان می‌دهد تا هم‌آواز شدن و هم‌پرواز شدن با پرندگان مهاجر در ایران راه زیادی مانده‌. راهی که با شکستن تفنگ‌ها و سوزاندن قفس‌‌ها از کردستان شروع شده است. در آذربایجان و کردستان لک‌لک‌ها مدت‌ها است همسایه شهری‌ها و روستایی‌ها شده‌اند و بالای سر آنها جا دارند.

نیم نگاه

یک کارشناس محیط زیست : در برنامه های حفاظت جدید تاکید می شود که انسان‌ها باید یاد بگیرند با پرندگان همسایگی کنند و از آنها درک متقابل داشته باشند. در سال های گذشته تاکید می شد زیستگاه پرندگان باید خالی از انسان باشد اما الان می گویند انسان‌ها باید یاد بگیرند با پرنده‌ها همسایه باشند

شیراز - انتشار اخباری مبنی بر در معرض خطر بودن هزاران جوجه فلامینگو در دریاچه بختگان استان فارس، جمعی از دوستداران محیط‌ زیست را واداشت با ایجاد کارزار نجات فلامینگوها در نامه‌ای به وزیر نیرو خواستار گره گشایی و رهاسازی آب از منابع بالادستی برای نجات فلامینگوها شوند.
در این نامه خطاب به رضا اردکانیان، وزیر نیرو آمده است: اگر اقدام عاجلی در خصوص تالاب بختگان صورت نگیرد، یکی از بزرگ‌ترین فجایع محیط‌ زیستی ایران رقم خواهد خورد. پنج تا ١٢ هزار جوجه فلامینگو در تالاب بختگان در شرف مرگی دردناک بر اثر تشنگی هستند. در این نامه که به امضای دوستداران محیط‌ زیست رسیده، آمده است: متأسفانه با شدت گرفتن روند خشکسالی، سدسازی و بهره‌برداری فجیع از آب‌های سطحی و زیرزمینی حوضه تالاب بختگان، این تالاب حیاتی با خشکی بسیار گسترده‌ای مواجه شده است که حیات تمام ساکنانش را در خطر جدی قرار داده است. این نوشتار می‌افزاید: حقابه تالاب بختگان حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب در سال است که متأسفانه این آب عمدتاً یا پشت سدهایی چون سد دورودزن مانده است یا سرازیر زمین‌های کشاورزی بالادست تالاب می‌شود. در نامه آمده است: مقرر شده بود که وزارت نیرو حدود ۵۰ میلیون متر مکعب را برای تالاب رهاسازی کند که با توجه به خشکسالی شدید امسال، وزارت نیرو هنوز راضی به رهاسازی این حجم آب نشده است.در صورت تأخیر در رهاسازی این حجم آب، همه ١٢ هزار جوجه فلامینگو در این تالاب خواهند مرد. لذا خواهشمندیم هرچه سریع‌تر اقدامات لازم را در این خصوص صورت داده و این فلامینگوها را نجات دهید.
مدیر کل حفاظت محیط زیست فارس هم در این زمینه گفت: نتیجه پایش‌های ماهانه که از اسفندماه ۹۹ شروع شده است، نشان می‌دهد فلامینگوها در سال‌جاری نیز در تالاب بختگان جوجه‌آوری دارند. ظهرابی افزود: با توجه به بررسی‌های صورت گرفته، والدین با پرواز به تالاب‌های همجوار از جمله مهارلو جوجه‌ها را تغذیه می‌کنند بنابراین به هم پیوستگی تالاب‌ها و احیای آنها اهمیت بسزایی در بقای فلامینگو دارد. وی بیان کرد: تخصیص حقابه مشخص به تالاب بین‌المللی بختگان و احیای این زیستگاه ارزشمند که از وظایف قانونی وزارت نیرو است، مهم‌ترین اقدام برای حفاظت از گونه‌های وابسته به تالاب و نجات کشاورزی در پایین دست حوضه است.

بوشهر - مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: شرایط برای تخم‌گذاری لاک پشت‌های دریایی منقار عقابی در پارک ملی دریایی نایبند بهبود یافته است.
به گزارش مهر، فرهاد قلی‌نژاد با اشاره به اینکه استان بوشهر یکی از میزبان‌های لاک پشت‌های دریایی منقار عقابی است، خاطرنشان کرد: فصل تخم‌گذاری این لاک‌پشت‌ها در پارک ملی دریایی نایبند آغاز شده است.مدیرکل حفاظت محیط‌ زیست استان بوشهر اضافه کرد: بواسطه نبود گردشگران در سال جاری، شرایط برای تخم‌گذاری بدون مزاحمت لاک پشت‌های دریایی منقار عقابی در پارک ملی دریایی نایبند فراهم است.
وی تهدیدات طبیعی را از دیگر مشکلات در مسیر تخم‌گذاری و لانه‌گزینی لاک‌پشت‌ها دانست و ادامه داد: یکی از تهدیدات مهم در این زمینه عدم مطلوبیت سواحل به‌دلیل آبگیر بودن در زمان مد است.
قلی‌نژاد تخریب لانه‌ها توسط حیات‌وحش مثل روباه و شغال را از دیگر تهدیدات دانست و افزود: در این راستا نسبت به جابجایی لانه‌ها و قرار گرفتن آن‌ها در محل ایمن تا تبدیل شدن به نوزاد اقدام شده است.

 زهره افشار
خبرنگار
محصول چای بر خلاف بسیاری از محصولات کشاورزی امسال تحت تأثیر خشکسالی قرار نگرفت و حتی انتظار می‌رود 30 درصد افزایش محصول داشته باشد. برداشت چین اول برگ سبز چای از روزهای نخست اردیبهشت ماه جاری آغاز شده و کشاورزان می‌گویند هرچند زور خشکسالی به‌چای نرسید اما افزایش چند برابری قیمت کود شیمیایی موجب شده بسیاری از چایکاران از خیرش بگذرند و این مسأله می‌تواند بر کیفیت چای اثر بگذارد.
«علی جهاندیده» از چایکاران اطراف لاهیجان به «ایران» گفت: سال گذشته ما هر کیسه 50 کیلویی کود سیاه که برای چای استفاده می‌شود را 80 هزار تومان می‌خریدیم امسال همین کود شیمیایی را باید با قیمت 270 هزار تومان بخریم که به‌دلیل بالا بودن قیمت، خیلی از کشاورزان توان خرید نداشتند و از خیرش گذشتند. این مسأله می‌تواند بر کیفیت برگ سبز تأثیر منفی بگذارد. وی افزود: همچنین امسال هزینه کارگر از 100 هزار تومان پارسال به 170 هزار تومان رسیده ولی باز خدا را شکر می‌کنیم که قیمت خرید برگ سبز تقریباً دو برابر شده است.
در همین حال «حبیب جهانساز» رئیس سازمان چای به «ایران» گفت: برداشت برگ سبز چای از اول اردیبهشت آغازشده و تاکنون 12هزار تن برگ سبز هم خریداری شده است. به‌گفته وی با هدف تأمین نقدینگی کارخانجات چای خشک کنی 25 درصد هزینه خرید برگ سبز از سوی دولت تأمین می‌شود. وی با اشاره به اینکه خشکسالی‌ها تأثیر خاصی بر تولید برگ سبز چای نداشته تصریح کرد: البته بارندگی‌های هفته گذشته موجب رشد برگ سبز شد. از سوی دیگر امسال سرمازدگی خسارتی به‌چای نزد و پیش‌بینی‌ها می‌گوید بارش‌ها در سواحل خزر در حد نرمال است پس چایکاران نگرانی در این زمینه ندارند. رئیس سازمان چای کیفیت برگ سبز تولیدی امسال را مناسب خواند و افزود: قیمت خرید هرکیلو برگ سبز چای درجه یک 6هزارو 690 تومان و درجه 2 معادل 4هزارو 781 تومان تعیین شده است که نسبت به قیمت سال قبل از افزایش 45 درصدی برخوردار شده است.
وی تأکید کرد: برای خرید برگ سبز چایکاران 900 میلیارد تومان نقدینگی لازم است که جای نگرانی برای کشاورزان ندارد و پول خرید برگ سبز از آنها حداکثر یکماهه پرداخت می‌شود. جهانساز گفت: درسال گذشته 131 هزار تن برگ سبز چای تولید شد که امسال انتظار می‌رود این میزان به بیش از 135 هزار تن برسد. وی همچنین در خصوص مشکل کشاورزان چایکار برای خرید کود توضیح داد: به این منظور برای هر هکتار باغ چای 3میلیون تومان تسهیلات به چایکاران داده می‌شود تا نقدینگی لازم را داشته باشند.

همدان - مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان همدان گفت: ۲۳ خانه هلال همزمان با سالروز تشکیل هلال احمر در این استان راه‌اندازی می‌شود و سال گذشته راه‌اندازی پنج هزار خانه هلال در کشور در دستور کار بود که سهم همدان از این آمار افتتاح ۱۱۰ خانه هلال بود.
سنجربیگی در جمع خبرنگاران افزود: خانه هلال در راستای تاب‌آوری اجتماعی محلات با رویکرد توسعه خدمات داوطلبانه است و این استان ۴۱ خانه هلال بیش از سهم پیش‌بینی شده یعنی ۱۵۱ خانه هلال را سال گذشته افتتاح کرد و هفته هلال احمر نیز با بهره‌برداری از ۲۳ مورد شمار خانه‌های هلال استان به ۱۷۴ خانه می‌رسد.
وی اضافه کرد: با راه‌اندازی خانه داوطلب در محله، با کمک اهالی محل نیازمندها شناسایی و برخی مشکلات معیشتی و درمانی توسط هلال احمر رفع شده و شماری از مشکلات نیز با همکاری سایر نهادها از جمله شهرداری‌ها و بهزیستی رفع می‌شود.