لیورپول– منچستر سیتی؛ ماجرای کلوپ و گواردیولا، دو مربی نابغه
دوستان رقیب و رقبای دوست
فرخ حسابی
خبر‌نگار
وقتی لیورپول در فینال لیگ قهرمانان سال 2019 به پیروزی رسید، یورگن کلوپ سرمست در استادیوم واندا متروپولیتانو خوشحالی می‌کرد. مربی آلمانی میخواست به رختکن برود که لی نوبز فیزیوتراپ تیم یک گوشی به او داد. کلوپ بعدها گفت: «به صفحه‌اش نگاه کردم نوشته بود پپ. فکر کردم دستیارم پپ لیندرز است اما وقتی صحبت کردم، فهمیدم پپ دیگری است.»
پپ دیگر، گواردیولا بود. نوبز تا چند ماه قبل در منچسترسیتی کار می‌کرد و در حالی که کلوپ نمی‌دانست چه کسی زنگ زده، گواردیولا برای تبریک تماس گرفته بود. تقریباً پنج سال گذشته و این دو در آستانه شاید آخرین دیدارشان برای قهرمانی لیگ برتر قرار گرفته‌اند، آن لحظه هنوز هم جذابیت دارد. اوج رقابت این دو را در نظر بگیرید و تصور کنید آرسن ونگر به سر الکس فرگوسن یا ژوزه مورینیو به رافائل بنیتس زنگ بزند یا مورینیو به گواردیولا زنگ می‌زد وقتی هر دو در اسپانیا بودند.
کلوپ و گواردیولا هم اختلافاتی دارند اما تفاوتش این است که برای همدیگر احترام قائلند چون می‌دانند دیگری چقدر خوب است. گواردیولا بعد از آن تماس گرفت که تیمش سه‌گانه داخلی را برد و در روز آخر لیگ با یک امتیاز اختلاف نسبت به لیورپول قهرمانی را به دست آورد. شاید با هم شوخی کرده‌اند که هر کدام جامی را بردند که دیگری برایش اشتیاق بیشتری داشت.
اما جذابیت موضوع وقتی بیشتر می‌‌شود که بدانیم این موضوع چندان غیرمعمول نیست. گواردیولا و کلوپ چند وقت یک بار با هم صحبت می‌‌کنند و واقعاً همدیگر را دوست دارند. احترام متقابلی بین دو تا از بهترین مربی‌های نسل خودشان برقرار است و این زاییده آن چیزی است که خود، مایه اختلاف است: فوتبال. نه مسائل بیرون زمین، نه حاشیه‌ها و نه انتقادات و سیاسی بازی بلکه خود فوتبال. گواردیولا گفته: «یورگن دنیای فوتبال را جای زیباتری کرده.» و کلوپ گفته: «صرفاً به خاطر رقابت نباید بی‌احترامی کرد.»
کلوپ در آستانه بازی امشب در آنفیلد می‌‌گوید: «احترام برقرار است، با هم حرف می‌‌زنیم، تلفنی. او سختی‌های خودش را دارد، من هم همین طور اما اینها دلیل نمی‌شود که با هم در تماس نباشیم. ما در تیم‌های رقیب مسئولیت داریم اما چرا نباید رابطه دوستانه داشته باشیم.»
رقابت فوق‌العاده و غیرقابل انکاری در سال‌های اخیر میان دو تیم شکل گرفته است. در دسامبر 2022 دو باشگاه به خاطر اتفاقات بازی مرحله یک هشتم نهایی جام اتحادیه دو باشگاه بیانه صادر کردند و اتوبوس سیتی قبل از بازی در آنفیلد در یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان سال 2018 مورد حمله قرار گرفت. آن بازی خیلی حساس بود و بعدها فاش شد گواردیولا گفته: «مهاجمان لیورپول خیلی خطرناک هستند، آنها واقعاً من را می‌‌ترسانند.» لیورپول در مجموع دو بازی 5 بر یک به پیروزی رسید، محمد صلاح، سادیو مانه و روبرتو فیرمینو چهار تا از گل‌ها را زدند اما شنیدن این حرف‌ها از گواردیولا شوکه کننده بود.
این دو مربی 11 سال پیش برای اولین بار در سوپرجام آلمان رو در روی هم قرار گرفتند که دورتموند 4 بر 2 به پیروزی رسید و ایلکای گوندوغان، نخستین خرید گواردیولا در سیتی، از جمله گلزنان بود. آن فصل گواردیولا در لیگ و جام حذفی دبل کرد با 19 امتیاز اختلاف نسبت به دورتموند و در فینال جام حذفی تیم کلوپ را شکست داد اما در این یک دهه نسبت به کلوپ دست پایین دارد. آنها 29 بار دیگر با هم روبه‌رو شدند که سهم کلوپ 11 پیروزی و سهم پپ 10 برد است.
اما رفتن به آلمان و رقابت با کلوپ که دو سال ادامه داشت، باعث شد گواردیولا نفس راحتی بکشد، او می‌‌گفت مورینیو به رقابت میان بارسلونا و رئال مادرید دامن زده و این از نظر جسمی و روحی او را تحت فشار زیادی قرار داده. او در یک کنفرانس خبری در سال 2011 در دورانی که در دو هفته چهار بار با رئال مادرید بازی کردند و مورینیو برای به هم ریختن او و تیمش هر کاری کرد، گفت: «اینجا رئیس لعنتی او است، استاد لعنتی او است. من روی هدفم تمرکز دارم، او اگر می‌‌خواهد به لیگ قهرمانان خودش بیرون زمین بپردازد.» بارسلونا آن سال سه گانه برد.
گواردیولا یک سال در نیویورک استراحت کرد و بعد مقابله با کسی مثل کلوپ برایش عالی بود. صحبت با مورینیو همیشه بر سر حواشی بود اما با کلوپ درباره فوتبال حرف می‌‌زدند، کاملاً مؤدبانه چون برای همدیگر احترام زیادی قائل بودند.
نکته جالب دیگر اینکه هر کدام از این دو باعث شدند نفر مقابل پیشرفت کند. گواردیولا هرگز در دوران مربیگری خود برای پیروزی برابر کسی به اندازه کلوپ به دردسر نیفتاده بود، کلوپ هم همین طور. جالب‌تر اینکه هر دو برای پیداکردن راه حل غلبه بر دیگری تاکتیک‌های خود را منطبق کردند. گواردیولا از مثلث هجومی کلوپ ترس داشت اما بیشتر نگران پرسینگ استثنایی بود که مربی لیورپول در دوره‌ای از تیمش میخواست. کلوپ در طول این سال‌ها تغییر کرده و تیم‌هایش کنترل بیشتری بر بازی دارند و مالکیت توپ را در اختیار می‌‌گیرند؛ حتی او در تابستان گذشته خط میانی تیمش را کاملاً متحول کرد. گواردیولا هم به بازی مستقیم رو آورده بخصوص از وقتی ارلینگ هالند به آن اضافه شده است.
آنها به همدیگر نگاه می‌‌کنند و در تیم‌شان انطباق می‌‌دهند. مثلاً آیا کلوپ، ترنت الکساندر آرنولد را از دفاع کناری به خط میانی می‌‌آورد اگر گواردیولا این کار را با ژوائو کانسلو نکرده بود؟
این رقابت سخت و هیجان انگیز طبیعتاً خسته کننده هم است. مثلاً فصل 2019-2018 را در نظر بگیرید، تیم کلوپ 97 امتیاز گرفت که چهارمین امتیاز بالای تاریخ لیگ برتر بود اما این فقط برای دومی کافی بود چون سیتی با یک امتیاز بیشتر به عنوان قهرمانی رسید.
هنوز هم تمام نشده. لیورپول جام اتحادیه را برده و ممکن است در جام حذفی به سیتی بخورد ضمن اینکه 115 اتهام علیه سیتی در مورد نقض قوانین از سال 2009 وجود دارد. اگر این اتهامات ثابت شود، ممکن است هفت قهرمانی سیتی که پنج تای آنها را گواردیولا به دست آورده، مخدوش شود و این روی عملکرد هر دو مربی اثر می‌‌گذارد.
بدون شک کلوپ همیشه با منابع مالی کمتری در برابر گواردیولا قرار گرفته، چه در آلمان و چه انگلیس و این یعنی مربی اسپانیایی با وجود کیفیت فوق العاده‌اش اما نیروهای خوبی در اختیار داشته. از طرف دیگر کلوپ 56 ساله است و سه سال بزرگتر از پپ است ضمن اینکه 9 ماه زودتر از شروع کار او در سیتی به لیورپول آمده است. هر دو خسته شده و انرژی‌شان کم شده است.