کرونا؛ فرصتی برای درخشش استارتاپ‌ها

میترا جلیلی
 خبرنگار
با شیوع کرونا و همه‌گیری آن در جهان فعالیت بسیاری از شرکت‌های بزرگ متوقف شد یا به حداقل ممکن رسید.  کاهش درآمد و تعدیل نیرو بخشی از تبعات و دردسرهایی است که این شرکت‌های پرسابقه با آنها دست به گریبانند؛ اما در این میان، برخی استارتاپ‌ها خوش درخشیدند و بار دیگر نشان دادند در دنیای پرشتاب و پرحادثه امروز، تنها ایده‌های نوین هستند که می‌توانند موفق شوند و یک شرکت نوپا را موفق‌تر از کمپانی‌های بزرگ و باسابقه در اذهان ترسیم کنند.
یک اپلیکیشن پرطرفدار
در شرایطی که همه کشورهای جهان درگیر کرونا هستند برخی استارتاپ‌ها یا شرکت‌های نوپای فعال در حوزه اجاره خانه، گردشگری و سفر، رزرو هتل، بلیت و حتی بسیاری از سرویس‌های تاکسی حمل‌ونقل بدترین وضعیت را در دوران کرونا تجربه کردند و ضرر هنگفت، ادامه راه آنها را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. اما در مقابل، برخی استارتاپ‌ها بسیار مورد توجه قرار گرفتند و موفق شدند ره صدساله را یک شبه طی کنند. جالب اینجاست که برخی ایده‌پردازان، درست در همین شرایط بد دست به تأسیس استارتاپ زدند و در مدتی کم، موفقیت‌هایی بزرگ کسب کردند.یکی از کشورهایی که رکورددار حضور استارتاپ‌های موفق و تازه تأسیس در دوران کرونا محسوب می‌شود، بریتانیاست. بیشتر این استارتاپ‌ها هم برای تحلیل و پژوهش درباره ارتباط بیماران یا افراد ناقل با دیگران در جامعه و تلاش برای جلوگیری از انتقال بیماری به دیگران و افزایش تعداد قربانیان عمل می‌کنند. اما این موضوع محدود به بریتانیا نیست و اگر بخواهیم به یکی از استارتاپ‌های موفق در دوران کرونا اشاره کنیم می‌توان از Kry یاد کرد. این استارتاپ در سوئد، نروژ، اسپانیا و فرانسه بسیار پرطرفدار شد و در دوران قرنطینه و بحران کرونا نیز عنوان پرتعدادترین دانلود را در میان اپلیکیشن‌های پزشکی اروپا ازآن خود کرد چراکه تعداد دانلودهای این اپ نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی 61درصدی داشت.
همچنین اگر بخواهیم به‌ ریز عملکرد این استارتاپ توجه کنیم می‌بینیم که میزان ارائه مشاوره توسط این اپ رشد 80درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد و البته این رقم برای مشاوره درباره کرونا به رشد 240درصدی می‌رسد. درحالی که بسیاری از کمپانی‌ها و استارتاپ‌های جهان در شرایط بحرانی کرونا مجبور به تعدیل نیرو شدند، این استارتاپ به‌دلیل بالا رفتن حجم کاری‌اش مجبور شد تعدادی نیرو جذب کند که در شرایط اقتصادی امروز جهان یک عملکرد مطلوب به شمار می‌رود.
این روبات‌های هوشمند
از دیگر استارتاپ‌های موفق دوران کرونا می‌توان به برخی شرکت‌های نوپا اشاره کرد که در زمینه روبات‌های هوشمند فعالیت می‌کنند. Blue Ocean Robotics در دانمارک، CareClever در فرانسه و همچنین No Isolation در سوئد برخی از این استارتاپ‌های موفق هستند. روبات‌ها بیمار نمی‌شوند و این یک امتیاز بزرگ برای آنها محسوب می‌شود تا بتوانند در شرایط بحرانی کرونا در بیمارستان‌ها فعالیتی بی‌دردسر داشته باشند وعملاً بیشتر کارهای روزانه بیماران ایزوله کرونایی را انجام دهند یا اینکه بتوانند به مردمی که در قرنطینه مانده‌اند کمک کنند تا این روزگار سخت را راحت‌تر بگذرانند.
استارتاپ Blue Ocean Robotics روبات‌های UVD را ارائه داد که با اشعه ماورای بنفش اقدام به ضدعفونی بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها بویژه بخش‌های کرونایی می‌کند. این روبات درجهان بشدت مورد توجه قرار گرفت تا جایی که این استارتاپ در شرایط بحرانی کرونا موفق شد رشد 400درصدی را تجربه کند. میزان محبوبیت این روبات بالا گرفت و چین که به‌عنوان مهد روبات محسوب می‌شود هم در شرایط شیوع کرونا متقاضی خرید 100 عدد روبات از این استارتاپ شد. هریک از این روبات‌ها قیمتی 60هزار یورویی دارند که در نگاه اول بسیار گران به‌نظر می‌رسد ولی وقتی به هزینه‌های 3هزار یورویی هر بیمار کرونایی در بیمارستان‌ها و تعداد افراد بستری نگاهی بیندازیم متوجه می‌شویم که این روبات‌ها ارزش خریدن دارند.
استارتاپ CareClever در فرانسه نیز که در زمینه روبات‌های اجتماعی فعالیت دارد یکی دیگر از برنده‌های دوران کرونا به شمار می‌رود. این استارتاپ به‌طور ویژه بر سالمندان تمرکز دارد و علاوه بر روبات‌ها یک تبلت هوشمند ویژه سالمندان با نام KOMP و همچنین روبات AV1 برای کودکان را ارائه داده است.
از جلسات مجازی تا ساخت واکسن
هرچند پیش از این استارتاپ‌های فعال در زمینه ملاقات‌های از راه دور موفقیت بالایی نداشتند ولی پتانسیل آنها در بحران کرونا مشخص شد. از موفق‌ترین آنها می‌توان به Hopin در بریتانیا، Smarp درفنلاند و همچنین Kantree درفرانسه اشاره کرد.با توجه به لغو بسیاری از رویدادها بسیاری از شرکت‌ها تلاش کردند تا برای جلوگیری از ضرر بیشتر، جلساتشان را به‌صورت مجازی برگزار کنند و همین موضوع، رمز موفقیت استارتاپ‌های فعال در این زمینه شد. به‌عنوان مثال ارائه خدمات استارتاپ Smarp رشدی 110 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.
برخی فین تک‌ها هم در دوران کرونا روزهایی خوش را تجربه کردند که از جمله آنها می‌توان به استارتاپ‌های Flow Traders و Bux در هلند و همچنینFreetrade در بریتانیا اشاره کرد. برخی استارتاپ‌های فعال در حوزه اپلیکیشن‌های آموزشی هم از کرونا بیشترین سود را بردند که از آنها می‌توان به Skills4School و Sharezone اشاره کرد که پیش از این هرگز این حجم دانلود برای آن دیده نشده بود. تعداد کاربران این اپلیکیشن‌ها در دوران کرونا تا 5 برابر شده که موفقیتی بزرگ به‌شمار می‌رود.
استارتاپ‌های فعال در زمینه بیوتکنولوژی که تلاشی چشمگیر برای ساخت واکسن کرونا دارند را نیز نمی‌توان در روزهای کرونا از نظر دور داشت. از استارتاپ‌های موفق این حوزه می‌توان به CureVac در آلمان و همچنین Exscientia و Healدر بریتانیا یاد کرد. این استارتاپ‌ها به‌دنبال استفاده از هوش مصنوعی(AI) برای پیدا کردن سریع یک راه حل برای مقابله با کرونا هستند.
پله برقی‌های ضد ویروس
حمل‌ونقل عمومی، مراکز خرید و سایر نقاط پرتردد احتمال ابتلا به کرونا را افزایش می‌دهند و این موضوع مورد توجه استارتاپ UVIS در آلمان قرار گرفته است. روزانه میلیون‌ها نفر در جهان از پله برقی‌های مترو، فروشگاه‌ها و...استفاده می‌کنند و از آنجا که نرده‌های این پله برقی‌ها محل اصلی تجمع انواع میکروب‌هاست، این روزها ضدعفونی این بخش بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما ضدعفونی آن کار راحتی نیست چون هرثانیه حداقل یک نفر از پله برقی استفاده می‌کند و احتمال آلوده شدن مجدد آن وجود دارد. اینجاست که استارتاپ UVIS در آلمان برگ برنده را در اختیار دارد. این استارتاپ حالا طرفدارانی در سراسر اروپا و حتی خارج از آن ازجمله استرالیا دارد. محصول کوچک این استارتاپ، اشعه UV را بر نرده‌های پله برقی می‌تاباند تا بسرعت ضدعفونی شود. این وسیله حالا در آسیا نیز بسیار پرطرفدار شده و اولین محموله به سنگاپور ارسال شد. با توجه به محبوبیت این محصول، این استارتاپ مجبور شد تعدادی نیروی موقتی جذب کند. این استارتاپ همچنین درابتدای سال‌جاری میلادی یک محصول ضد ویروس و باکتری دیگر برای سبدهای خرید فروشگاه‌ها رونمایی کرد که در بحران کرونا بشدت مورد استقبال قرار گرفت.