حرفه روزنامه‌نگاری؛ راه نجات

عباس عبدی
روزنامه نگار
بیایید فرض کنیم که فیلم تصویر خاک کردن جوجه‌های یک روزه وجود نداشت، در این صورت چه احساسی داشتیم؟ احتمالاً گمان می‌کردیم که همه امور در این زمینه رو به راه است و مشکلی وجود ندارد. یا فرض کنید برخی از فیلم‌ها از نوع و سبک غذا خوردن چینی‌ها و آسیای جنوب شرقی در دسترس نبود، چگونه فکر می‌کردیم؟ حتماً فکر می‌کردیم آنان هم مثل ما غذا می‌خورند. حالا که این فیلم‌ها در دسترس است، چگونه فکر می‌کنیم یا باید تحلیل کنیم؟
ماجرا از این قرار است که جهان امروز را تصویر می‌سازد. هنگامی که وظیفه‌ای به‌نام روزنامه‌نگاری متعهد و حرفه‌ای به حاشیه برود، با انواع تصاویر واقعی و جعلی می‌توان مخاطبان را دچار مشکل و بحران تحلیلی و ارتباطی کرد.
در چنین دنیایی، یک مصاحبه ساده و یک دقیقه‌ای می‌تواند صدها میلیون کمک روانه یک شخص کند. فارغ از اینکه او نیازمند باشد یا نباشد و در مقایسه با میلیون‌ها نفر دیگر، ذی‌حق یا دارای اولویت محسوب نمی‌شود. توجه نداریم، اصول حاکم بر اقتصادی که پذیرفته‌ایم و با آن امور خود را می‌چرخانیم؛ همین است و بسیار بی‌رحم است. اقتصادی که در اولین فرصت و برای بقای خود کارگرانی را که نیاز ندارد اخراج می‌کند و اگر هم اخراج نکند کل کارخانه و بنگاه تولیدی را باید تعطیل کند.
تصویر به ساده‌ترین صورت آن، شکل‌دهنده ذهنیت ما نسبت به واقعیت شده است.
 تصویر و فیلم که در بهترین حالت اگر جعلی نباشند فقط بخش بسیار کوچکی از واقعیت را بازتاب می‌دهند و بخش گزینش شده آن را برای ما به نمایش در می‌آورند. مسأله این نیست که آیا این تصاویر درست است یا نادرست. مسأله این است که آیا همه حقیقت هست یا خیر؟ آیا می‌توانیم با دیدن یک تصویر درباره آن داوری قطعی کنیم؟ به طور قطع خیر. ما روزانه اخبار و اطلاعات زیادی درباره کشورهای دیگر و نیز درباره جامعه خودمان می‌بینیم و می‌شنویم. اگر قرار باشد هر تصویر یا خبر؛ مستقل از مسائل و تصاویر دیگر ذهن ما را قالب‌ریزی کند، در این صورت ذهنیت ما ناپایدار
خواهد شد.
 این مشکل و بحران در فضای مجازی تشدید شده است و آرامش ذهنی و روانی و تحلیلی را از بشر سلب کرده است. هیچ کس، تأکید می‌شود هیچ کس قدرت مقاومت در برابر این همه تصویر و خبر و جذب صحیح آنها را ندارد.
چاره‌ای نیست، جز اینکه نهاد روزنامه‌نگاری تقویت شود. مردم فقط از طریق این حرفه است که می‌توانند با خبر و تصویر ارتباط سالم و سازنده برقرار کنند، در غیر این صورت در اقیانوس اخبار تصاویر واقعی و جعلی و البته گنگ و گمراه‌کننده غرق خواهیم شد.