یوسف حیدری
گزارش نویس
 
مثل خیلی‌ها برای تزریق دوز یادآور تردید دارد. می‌گوید برای چی باید دوز چهارم واکسن را تزریق کنم؟ یکی از دوستانش را نشان می‌دهد و می‌گوید: «فقط یک دوز تزریق کرد و حاضر نشد بقیه دوزها را بزند. اصلاً هم مبتلا نشد. وقتی دوز دوم و سوم را تزریق کردم می‌خندید و می‌گفت با واکسن یا بدون واکسن بالاخره کرونا می‌گیریم.»
آمارهای وزارت بهداشت حکایت از این واقعیت تلخ دارد که فقط 28 میلیون نفر دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. این درحالی است که 64 میلیون نفر دوز اول و 58 میلیون نفر هم دوز دوم را تزریق کرده‌اند. این یعنی 30 میلیون نفر دوز سوم را تزریق نکرده‌اند و آمار دقیقی هم از تزریق دوز چهارم اعلام نشده است. مشاهدات میدانی در مراکز تزریق واکسن حکایت از این دارد که خیلی از مردم علاقه‌ای به تزریق دوز چهارم ندارند. انگار بالا رفتن آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا برای مردم عادی شده است. برخی هم معتقدند اطراف‌شان کسانی هستند که واکسن نزده‌اند و مبتلا نشده‌اند و دولت هم هیچ محدودیتی برای آنها قائل نشده است.
مریم یکی از کسانی است که برای تزریق دوز چهارم تردید دارد. می‌گوید هنوز هم برای خیلی از سؤال‌هایش پاسخ مناسبی پیدا نکرده است: «چرا به این سرعت واکسن کرونا ساخته شد درحالی که بر اساس تحقیقات علمی ساخت واکسن و مطالعات مربوط به آن نیاز به زمان زیادی دارد. البته در پیک‌های قبلی که شرایط کشور بحرانی بود و نوع دلتا هر روز قربانیان زیادی می‌گرفت برای اینکه ناقل این ویروس مرگبار نباشم، واکسن زدم. همه پروتکل‌های بهداشتی را هم رعایت می‌کنم اما وقتی می‌بینم کسانی حتی یک دوز واکسن هم تزریق نکرده‌اند و تا امروز جان سالم به در برده‌اند برای تزریق دوز چهارم دچار تردید می‌شوم. خیلی از این افراد ضد واکسن با واکنش‌های‌شان در فضای مجازی یا نصحیت کردن روی مخ آدم می‌روند. وقتی هم ما را می‌بینند پوزخند می‌زنند و معتقدند ما موش آزمایشگاهی شده‌ایم. حتی پا را از این هم فراتر می‌گذارند و می‌گویند منتظریم ببینیم این واکسن‌ها چه اثراتی روی شما می‌گذارد بعد تصمیم می‌گیریم که بزنیم یا نه. متأسفانه آنها به صحبت‌های متخصصان و حتی کسانی که با همین واکسن از مرگ نجات پیدا کرده‌اند توجهی نمی‌کنند و همچنان بر طبل مخالفت با واکسن می‌کوبند. از طرف دیگر تا امروز هیچ سازوکار درستی برای جریمه کسانی که واکسن نمی‌زنند اعمال نشده است. در بسیاری از کشورها کسانی که واکسن نمی‌زنند از حقوق اجتماعی محروم می‌شوند و اجازه ورود در بسیاری از اماکن و حتی وسایل حمل و نقل عمومی به آنها داده نمی‌شود، اما در کشور ما با وجود اینکه بارها اعلام کردند کسانی که واکسن نمی‌زنند جریمه می‌شوند یا محرومیت‌هایی در انتظار آنهاست ولی هیچ اقدامی نشد و حتی در مسافرت‌ها ممنوعیتی برای آنها در نظر نگرفتند. وقتی تفاوتی بین کسی که واکسن می‌زند با کسی که اعتقادی به واکسن ندارد، نیست و این فرد می‌تواند به‌راحتی همه ما را مبتلا کند من و خیلی‌های دیگر برای تزریق دوز چهارم دچار تردید می‌شویم.»
کنار مغازه‌اش ایستاده و پک عمیقی به سیگارش می‌زند. ماسک را زیر چانه‌اش کشیده و با آمدن مشتری داخل مغازه آن را بالا می‌برد. فرشاد ترس از عوارض واکسن و مبتلا شدن دوباره به کرونا را دلیل واکسن نزدن عنوان می‌کند و می‌گوید: «از روز اول نمی‌خواستم واکسن بزنم ولی همسرم اصرار کرد و از آنجا که مغازه دار هستم و هر روز با مشتری سر و کار دارم، قبول کردم. دو دوز هم زدم ولی چند هفته بعد از دوز دوم مبتلا شدم. دو هفته تب و لرز داشتم و نمی‌توانستم سر کار بیایم. روزهای سختی بود و با خودم می‌گفتم من که واکسن زده‌ام پس چرا مبتلا شده‌ام. البته پزشک معالجم می‌گفت اگر واکسن نزده بودی شرایطی بدتر از این داشتی. نمی‌خواهم حرف‌های او را رد کنم، اما می‌ترسم باز هم واکسن بزنم و دوباره مبتلا شوم. انگار ویروس در بدن من همیشه هست و منتظر بهانه‌ای است که مرا زمین بزند. شاید این جمله برای خیلی‌ها خنده‌دار باشد اما وقتی واکسن می‌زنم کرونا می‌گیرم.» زن دست دخترش را محکم گرفته و کفش‌های پشت ویترین را نشانش می‌دهد. هر چند لحظه یک بار هم ماسک او را بالا می‌کشد و می‌‌گوید آن را پایین ندهد. سارا مثل خیلی از مادران دیگر نگران فرزندش است: «اگر کرونا دوباره اوج بگیرد و مدارس آنلاین شود نمی‌دانم چکار کنم؟ من و همسرم سه دوز واکسن زده‌ایم ولی دخترم نه. با وجود اینکه اعلام شد بچه‌های بالای هفت سال واکسن بزنند اما نگران عوارضش هستیم و ترجیح دادیم فعلاً نزند. به نظر من رعایت پروتکل‌های بهداشتی مهم‌تر از واکسن است. سال قبل همین موقع‌ها خیلی از مردم رعایت می‌کردند. ماسک می‌زدند و دورهمی نداشتند. وقتی واکسیناسیون شروع شد خیلی از مردم ساعت‌ها در صف می‌ایستادند تا واکسن بزنند. مراکز تزریق واکسن هم خیلی زیاد بود اما الان انگار برای مسئولان وزارت بهداشت هم تزریق دوز سوم یا چهارم اهمیت زیادی ندارد. به همین دلیل من و همسرم هم دچار تردید شدیم و برای تزریق دوز چهارم هنوز تصمیم نگرفته‌ایم. به نظرم کسانی که دوز سوم را تزریق نکرده‌اند باید هرچه زودتر واکسن بزنند. یک نفر ناقل این ویروس در تجمعات می‌تواند خیلی‌ها را مبتلا کند. خیلی از اطرافیان من 6 ماه از تزریق دوز سوم واکسن‌شان گذشته ولی نمی‌خواهند دوز چهارم را تزریق کنند. انگار منتظر هستند اگر وضعیت به مرز فاجعه رسید بعد بزنند. رسانه‌ها هم مثل گذشته درباره تزریق دوز یادآور تأکید نمی‌کنند و همه چیز عادی شده است. همین عادی‌انگاری می‌تواند باعث افزایش تعداد مبتلایان و فوتی‌ها شود.»
زن با واکر به سختی شیب کنار پله‌های خانه بهداشت را بالا می‌رود. مرد کیف مادرش را در دست گرفته و با دست دیگر مراقب است تا واکر سر نخورد. برای تزریق دوز سوم واکسن آمده‌اند و پرستار بعد از ثبت مشخصات واکسن دوز سوم را به زن تزریق می‌کند: «شما نمی‌خواهید واکسن بزنید؟» این را پرستار از پسر جوان می‌پرسد. «من دو دوز زده‌ام و یک بار هم کرونا گرفته‌ام. فکر می‌کنم کافی باشد. سال قبل که پیک چهارم کرونا بود و فوتی‌ها هر روز بیشتر می‌شد به خاطر مادر پیرم واکسن زدم. مادرم تنهاست و هر روز به او سر می‌زنم. ترسیدم ناقل باشم و او را مبتلا کنم. سعی کردم مادرم همه نوبت‌های واکسنش را تزریق کند. امروز هم دوز سوم را زد. ورزشکار هستم و نگرانم این واکسن‌ها اثر بدی داشته باشند. یک بار هم کرونا گرفتم. فکر می‌کنم در باشگاه ورزشی مبتلا شدم. دو هفته قرنطینه بودم و ریه‌ام کمی درگیر شد. احساس می‌کنم مردم بعد از تزریق دو دوز واکسن دیگر علاقه‌ای به تزریق دوزهای یادآور ندارند. هرکسی هم برای خودش بهانه‌ای دارد. من هم ترجیح می‌دهم مادرم واکسن بزند و خودم نزنم. می‌گویند افراد مسن و کسانی که بیماری خاص دارند در اولویت تزریق هستند. البته شرایط این روزها خوب نیست و تعداد مبتلایان هر روز زیادتر می‌شود. از طرف دیگر من هم مثل خیلی از مردم خسته شده‌ام. دو سال ماسک زدیم و میهمانی و جشن نرفتیم. فقط در همین چند ماه گذشته که اوضاع بهتر شد و فوتی‌ها به صفر رسید خیالمان کمی راحت شد. الان هم هر کسی علائم کرونا دارد می‌گوید سرما خورده‌ام یا زیر باد کولر خوابیده‌ام. انگار کسی نمی‌خواهد باور کند کرونا گرفته است. با این شرایط اگر فقط تعداد کمی از مردم واکسن یادآور تزریق کنند فایده‌ای ندارد. علت صفر شدن تعداد فوتی‌ها این بود که همه دوز اول و دوم را تزریق کردند.»
دیگر در پیاده‌رو خیابان‌های اصلی خبری از دستفروش‌هایی که ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده می‌فروختند، نیست. در ایستگاه متروی میدان ولیعصر(عج) مأموران مترو مانع از تردد افراد بدون ماسک نمی‌شوند. یکی از آنها درحالی که مسافران را برای سوار شدن به قطار مترو راهنمایی می‌کند، می‌گوید: «ما بیشتر از بقیه در خطر هستیم. فضای اینجا بسته است و هر روز هزاران نفر تردد می‌کنند. پیک چهارم و پنجم کرونا به ما دستور دادند اجازه ندهیم کسی بدون ماسک وارد قطار شود. روزهای خیلی سختی بود. هر روز با مسافران زیادی درگیر می‌شدیم. تعدادی ضدواکسن بودند و قبول نمی‌کردند ماسک بزنند. می‌گفتند کرونا دروغ است و باید با آنها بحث می‌کردیم و با خواهش و التماس می‌خواستیم تا ماسک بزنند. حتی حاضر نمی‌شدند ماسک بخرند و ماگاه حتی از جیب خودمان برای‌شان ماسک می‌خریدیم. خود من تا امروز سه بار مبتلا شده‌ام و فکر می‌کنم به دلیل واکسن‌هایی که زده‌ام زنده مانده‌ام. البته آن روزها خیلی از مردم رعایت می‌کردند و ماسک می‌زدند ولی مخالفان ماسک و واکسن هم کم نبودند. من دوز چهارم را هفته پیش تزریق کردم ولی خیلی از مردم تزریق نمی‌کنند. تعداد کسانی که ماسک می‌زدند کمتر شده و ما هم دیگر تذکر نمی‌دهیم. به هر حال هر کس باید نگران خودش باشد. صلاح خویش خسروان دانند.»