گروه اقتصادی/ روابط اقتصادی و تجاری ایران و آلمان با شکل و شمایل جدیدی در حال تعریف شدن است؛ قرار است دو کشور راه‌های مبادلات تجاری را فارغ از مباحث سیاسی تسهیل کنند تا تجار دو کشور بهتر از گذشته در کنار یکدیگر قرار گیرند. از سال 97 ارتباط تجاری ایران با خیلی از کشورها قطع شد و دولت دوازدهم هم برای آنکه ارتباطات اقتصادی بخش خصوصی حفظ شود، هیچ مذاکره ای نکرد و تنها تماشاگر این کارزار بود. خیلی از فعالان بخش خصوصی که سال‌ها در بازارهای مختلف حضور داشتند به خاطر تحریم و کم کاری دولت، نتوانستند کسب‌وکار خود را ادامه دهند. از این رو به مرور زمان کشورهایی که با آنها تعامل داشتیم، از گردونه تجارت حذف شدند؛ این امر هم در مورد کشورهای اروپایی اتفاق افتاد و هم کشورهای همسایه. اما از سال گذشته احیای روابط تجاری ایران با کشورهای مختلف در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته است؛ بدین جهت از ابتدای فعالیت دولت رئیسی، روابط ایران با کشورهای همسایه رو به بهبود حرکت کرده، رئیس‌جمهور در ماه‌های اول فعالیتش به کشورهای همسایه سفر کرد و در این سفرها برخلاف دولت گذشته، فعالان اقتصادی را نیز با خود همراه کرد تا بخش خصوصی در یک فضای دوستانه با بخش خصوصی کشور هدف صادراتی، مذاکره کند. سال گذشته، دولت سیزدهم توانست با خیلی از کشورهای همسایه سر میز مذاکره بنشیند و برای آینده روابط تجاری، برنامه‌ریزی کند؛ اما از سال جاری کشورهای اروپایی هدف‌گذار شده‌اند. از ابتدای سال جاری نشست‌های مختلفی با کشورهای اروپایی برای توسعه مناسبات اقتصادی برگزار شده که همه آنها خبرهای خوشی برای فعالان اقتصادی و تجارت کشور داشت و حال نوبت به آلمان رسیده است. اقتصاد آلمان یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان و برترین اقتصاد اروپا است. بر اساس آمار بانک جهانی در سال 2021 تولید ناخالص داخلی این کشور به 3.84 تریلیون دلار (3846.41 میلیارد دلار) رسیده و در جایگاه چهارمین اقتصاد برتر جهان پس از ایالات‌ متحده، چین و ژاپن قرار گرفته است. همچنین آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد که در سال 2021 باوجود همه‌گیری کرونا آلمان در رتبه سوم صادرات جهان قرار گرفته است.
 کالاهایی که آلمان به آن نیاز دارد
این کشور توسعه یافته که می‌‌تواند به اقتصاد و بخصوص صنعت ایران کمک شایانی کند به حداقل 9 قلم کالا نیاز دارد که از جمله آن می‌‌توان به مواد غذایی (4 درصد)، نفت خام و گاز طبیعی (6 درصد)، فلزات اساسی (6 درصد)، فرآورده‌های دارویی (6 درصد)، تجهیزات الکتریکی (8 درصد) و محصولات کامپیوتری (11 درصد) اشاره کرد. در حال حاضر آلمان این کالاها را از چین، هلند و امریکا تأمین می‌‌کند این در حالی است که ایران می‌‌تواند حداقل در بخش مواد غذایی، نفت خام و گاز طبیعی و همچنین فلزات اساسی صادرات مناسبی به آلمان داشته باشد.
روابط تجاری فارغ از نگاه سیاسی
از آنجا که دولت سیزدهم احیای روابط تجاری با تمام کشورها را از وزارت صمت خواسته است، روز گذشته علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت در جلسه‌ای با مایکل شومان، رئیس اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان (BWA) بر توسعه روابط تجاری بخش خصوصی دوکشور با یکدیگر به دور از مسائل سیاسی تأکید کرد.
او تجارت را موضوعی متفاوت از مسائل سیاسی عنوان کرد و افزود: تجربه همکاری با سایر کشورها نشان می‌‌دهد که روابط تجاری را می‌‌توان فارغ از نگاه سیاسی گسترش داد.
 راه‌اندازی مرکز تجاری ایران در برلین
رئیس اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان نیز با تأیید این موضوع عنوان کرد: گسترش روابط سیاسی منجر به نزدیکی منافع و در نهایت نزدیکی انسان‌ها به یکدیگر شده و نتایج مطلوبی در پی خواهد داشت. او با استقبال از راه‌اندازی مرکز تجاری ایران در برلین تأکید گفت: با ایجاد چنین مرکزی با تمام توان جهت برقراری ارتباط تجار آلمانی با مرکز تجاری و در نهایت تجار ایرانی اقدام می‌‌کند. رئیس اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان همچنین خواستار اختصاص فضای نمایشگاهی بیشتر به تجار آلمانی در نمایشگاه‌های داخل ایران شد.
 اعزام هیأت‌های تجاری به آلمان
در این جلسه طرفین درخصوص اعزام هیأت‌های تجاری و پذیرش آنها به توافق رسیدند و طرف آلمانی ضمن استقبال از اعزام هیأت‌های تجاری آلمانی به ایران گفت: امروز با توجه به پیشرفت‌هایی که در ایران صورت گرفته است، قطع ارتباط تجاری بیش از آنکه به ضرر ایران باشد، به ضرر تجار آلمانی تمام شده و ما نمی‌توانیم از ظرفیت‌های موجود در ایران بهره بریم. در ادامه این جلسه طرفین درخصوص برقراری ارتباط پلتفرم‌های تجاری B2B و B2C به توافق رسیدند. این اتفاق می‌‌تواند ارتباط تجار با یکدیگر را محقق سازد و تاجران می‌‌توانند بدون ملاقات حضوری و صرف وقت و هزینه محصول مورد نظر خود را شناسایی یا برای محصول خود بازاریابی کنند.
مبادلات تجاری با شیوه‌های متفاوت
ارتباط صندوق ضمانت با صندوق‌های بیمه‌ای آلمان دیگر موضوعی بود که از سوی پیمان پاک، مطرح و مورد استقبال مایکل شومان قرار گرفت و مقرر شد تا طرفین از راهکار جایگزین LC برای توسعه روابط تجاری بهره گیرند. رئیس سازمان توسعه تجارت در پایان جلسه با توجه به درخواست طرف آلمانی از آمادگی این سازمان جهت اختصاص فضای نمایشگاهی با تخفیف قابل توجه به شرکت‌های آلمانی و پذیرش هیأت‌های تجاری این کشور و همچنین برگزاری جلسات B2B با تجار ایرانی خبر داد.
تجارت ایران و آلمان در یکسال
پایگاه خبری کمیسیون اروپا (یورو استات) کل مبادلات تجاری ایران و 27 عضو اتحادیه اروپا در سال میلادی 2021 را 4.863 میلیارد یورو اعلام کرد. مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در ماه‌های ژانویه تا دسامبر 2021 با رشد 9 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. در 12 ماهه سال 2020 کل مبادلات دو طرف 4.458 میلیارد یورو اعلام شده بود. براساس این گزارش صادرات اتحادیه اروپا به ایران در سال 2021 با رشد 5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و از 3.745 میلیارد یورو در سال 2020 به 3.941 میلیارد یورو در سال 2021 رسیده است. واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال 2021 نیز رشد قابل توجه 29 درصدی داشته و به 922 میلیون یورو رسیده است. اتحادیه اروپا در سال قبل از آن 713 میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بود. در میان کشورهای اروپایی آلمان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در سال 2021 بوده است؛ آلمان در سال 2021 بالغ بر 1.449 میلیارد یورو کالا به ایران صادر و 274 میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده است، بر این اساس مجموع تجارت این کشور با ایران 1.723 میلیارد یورو بوده است. عباسعلی قصاعی، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی پیش از این گفته بود: صنایع ایران و آلمان پیوند بسیار زیادی با هم دارند و در میان کشورهای صاحب تکنولوژی، بعد از امریکا، آلمان حرف برای گفتن بسیار دارد، از این رو با برگزاری نشست‌های مشترک بین بخش خصوصی ایران و  آلمان می‌‌توان راه حل میانه‌ای برای حل مشکلات موجود در روابط تجاری دو کشور پیدا کرد.

برش
استقرار صنایع آلمانی  در شهرک‌های صنعتی ایران
​​​​​​​در دیدار رئیس اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان با مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران بر به‌هم‌رسانی بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط ایران و آلمان در راستای ارتقای مراودات تجاری دو کشور تأکید شد. علی رسولیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در این نشست اظهار داشت: ایجاد مرکز تبادل فناوری میان شرکت‌های آلمانی و ایرانی نیز می‌تواند در راستای ارتقای همکاری‌های اقتصادی بسیار مفید باشد. این مرکز می‌تواند در راستای برگزاری کنفرانس‌های فناوری، جلسات رودرروی تجاری (B2B)، ورود ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن به کشور، برگزاری رویدادهای صنعتی و تجاری در ایران و کشورهای همسایه، کارگاه‌های آموزشی و دوره‌های مختلف فنی و حرفه‌ای در راستای به‌هم‌رسانی کسب‌وکارهای ایران و آلمان تأثیرات بسزایی داشته باشد. او با یادآوری اینکه رویکرد دولت سیزدهم توسعه روابط اقتصادی با کشورهای خارجی است، افزود: بسیاری از واحدهای تولیدی کشورمان نیازمند توسعه فناوری و استفاده از ماشین‌آلات به‌روز دنیا هستند که شرکت‌های آلمانی در این حوزه می‌توانند با ما همکاری داشته باشند.
آمادگی برای گسترش و تعمیق مراودات
مایک شومان، رئیس اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان (BWA) نیز در این دیدار با اعلام آمادگی برای گسترش و تعمیق مراودات اقتصادی با ایران، بویژه در حوزه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط گفت: ما برای سرمایه‌گذاری و استقرار صنایع توانمند آلمانی در شهرک‌های صنعتی ایران آمادگی داریم. او با بیان اینکه اتحادیه فدرال توسعه اقتصادی و بازرگانی خارجی آلمان با ۷۰کشور دنیا مرتبط است، افزود: این اتحادیه در حوزه‌هایی از جمله آموزش، تحقیق و توسعه، برگزاری رویدادها و نمایشگاه‌ها، شبکه‌سازی و خوشه‌های صنعتی فعالیت دارد.

امین محمودی
خبرنگار

تأمین امنیت غذایی یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های کشورهای مختلف جهان از جمله ایران محسوب می‌شود به طوری که این مقوله طی 10سال اخیر به‌دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی از طرفی و وقوع جنگ روسیه و اوکراین که دو قطب تولید محصولات کشاورزی محسوب می‌شوند، از اهمیت  زیادی برخوردار است. به طوری که با توجه به افزایش جمعیت کشور و محدودیت‌های صنعت کشاورزی دنیا و عدم تعادل در عدالت غذایی جمعیت جهان، کارشناسان معتقدند دیگر صرفاً تسلیحات نظامی ابزار رقابت کشورهای مختلف برای تسلط بر دیگر کشورها نیست و غذا نیز به این امر اضافه شده است.
با این حال کمبود بارندگی سبب شده که کشورهای مختلف به سمت افزایش سرمایه‌گذاری روی دیم‌زارهای خود بروند و از اراضی بالقوه دیم خود در جهت تأمین امنیت غذایی و کشت بسیاری از محصولات کشاورزی استفاده کنند.
کشت دیم محصولات کشاورزی شیوه‌ای از کشت در مناطق دارای بارندگی اندک یا ناکافی است که متکی به آب باران بوده و آبیاری نمی‌شوند، از طرف دیگر موقعیت جغرافیایی فلات مرتفع ایران که روی کمربند نیمکره شمالی قرار گرفته دارای برخی محدودیت‌های اقلیمی در کشاورزی است. متوسط بارندگی در کشور ایران 247 میلیمتر در سال است، در حالی که بارندگی سالانه سطح کره زمین 850 میلیمتر در سال است و به عبارت دیگر می‌توان گفت ایران در حدود یک سوم بارندگی متوسط جهانی را دارد به همین دلیل لزوم توسعه کشت دیم در کشور بیش از پیش احساس می‌شود، به این منظور وزارت جهاد کشاورزی قرار است طرح جهش تولید در دیم‌زارها را برای تأمین امنیت غذایی به اجرا درآورد.
جزئیات اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زارها
سید جواد ساداتی‌نژاد گفت: توسعه دیم‌زارها از راهکارهای مهم برای تأمین امنیت غذایی در کشور است و از سه نظر حائز اهمیت است؛ نخست آنکه مورد تأکید رهبر انقلاب بوده و بشدت پیگیری می‌شود و این نشانگر آن است که نگاه ژرفی در عالی‌ترین مقام کشور وجود دارد. نکته دوم اینکه ظرفیت‌های عظیم تولید در این بخش موجود است و سوم اینکه اجرای این طرح حمایت از کشاورزان نجیب دیم‌کار خواهد بود.
وی اضافه کرد: در دنیا کشت دیم اهمیت خاصی دارد اما در کشور ما تا حدودی فراموش شده است در حالی که فشار به آب‌های زیرزمینی و محیط‌‌زیست در شرایط دیم‌کاری بسیار کم است.
به گفته ساداتی‌نژاد امسال طرح جهش تولید در دیم‌زارهای کشور در سطح ۵.۲ میلیون هکتار با همت ستاد اجرایی فرمان امام(ره) برگزار و پیش‌بینی می‌شود که جهش بزرگی در تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی کشور ایجاد کند.
وزیر جهاد کشاورزی اضافه کرد: برای اجرای این طرح ۴۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است و این میزان مبلغ در سال اول اجرا برگشت می‌شود.
ساداتی‌نژاد ادامه داد: این طرح اتفاق بزرگی در بخش کشاورزی و امنیت غذایی کشور است زیرا در حال حاضر تنها ۸ درصد تولیدات کشاورزی ما از دیم‌زارها است در حالی که این رقم در دنیا ۶۰ تا ۷۰ درصد است.
وی با اشاره به اینکه ابتدا قرار شد امسال ۲.۴ میلیون هکتار به اجرای این طرح اضافه شود، گفت: اما در نهایت تصمیم‌گیری شد که علاوه‌بر این رقم ۱.۲ میلیون هکتار هم به‌صورت داوطلبانه در کشور اجرا شود که سطح کل اجرا به ۵ میلیون هکتار خواهد رسید.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه اجرای این طرح حداقل غذای ۲۰۰ هزار نفر را پوشش می‌دهد، ادامه داد: میانگین تولید در سطح دیم‌زارهای کشور ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار است که بنا داریم با استفاده از بذرهای مناسب تولید در سطح را افزایش دهیم.
ساداتی‌نژاد با اشاره به اینکه امام راحل در سال‌های ۶۴ و ۶۵ به اهمیت تولید در دیم‌زارهای کشور تأکید کرده بودند، گفت: این مسأله اهمیت موضوع را نشان می‌دهد و ما پس از ۳۶ سال تازه می‌خواهیم این طرح را اجرا کنیم.
ظرفیت 21 میلیون هکتاری اراضی دیم برای تولید محصولات کشاورزی
داوود داداشی، کارشناس کشاورزی و امنیت غذایی در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص ظرفیت‌های توسعه کشت دیم اظهار کرد: حدود 21 میلیون هکتار اراضی دیم بالقوه کشاورزی برای زراعت در کشور وجود دارد که می‌توان از آنها برای تولید محصولات دیم همچون گندم، جو، کلزا، نخود و عدس استفاده کرد.
وی افزود: این پنج محصول بیشترین تولیدات کشاورزی دیمی را نیز در کشور به خود اختصاص داده‌اند، بنابراین اگر از میزان اراضی دیم با وضعیت فعلی استفاده کنیم بلاشک در این 5 محصول خودکفا خواهیم شد و علاوه‌بر این می‌توانیم مازاد تولید را به کشورهای همسایه صادر کنیم.
این کارشناس کشاورزی خاطرنشان کرد: برای تحقق این امر وزارت جهاد کشاورزی باید مقوله به‌زراعی و به‌نژادی (اصلاح بذور و ارقام محصولات کشاورزی) را در دستور کار خود قرار دهد چون در وضعیت فعلی در زمینه بذر به واردات وابسته هستیم.
داداشی تصریح کرد: هر ساله 70 درصد آب ناشی از بارندگی در کشور تبخیر می‌شود این در حالی است که با توسعه کشت دیم و پوشش گیاهی آب ناشی از بارندگی به دل سفره‌های زیرزمینی رفته و از تبخیر جلوگیری می‌کند به همین دلیل بالقوه کردن اراضی دیم نه تنها از میزان آب کشور نمی‌کاهد بلکه به آن نیز خواهد افزود.
وی گفت: علاوه‌بر 21 میلیون هکتار اراضی دیم برای زراعت، اراضی شیبدار دیگری در کشور وجود دارد که می‌توان آنها را به باغ‌های دیم تبدیل و محصولات کشاورزی و باغی دیگری تولید کرد و ظرفیت امنیت غذایی کشور را بالا برد.
دولت به کشاورزان دیم کار مشوق‌های تولید بدهد
مهدی سروی، کارشناس کشاورزی و امنیت غذایی در گفت‌وگو با «ایران» درخصوص ظرفیت‌های توسعه کشت دیم اظهار کرد:  بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله گندم، جو، ذرت، دانه‌های روغنی (کلزا، کنجد، گلرنگ) و حبوبات را می‌‌توانیم با کشت دیم تولید کنیم.
وی افزود: برای این مهم باید نهاده‌های مناسب و با کیفیت خصوصاً در مناطق کم بارش برای تولید تهیه شده، خاک ورزی مناسبی صورت گیرد و در نهایت اراضی بلااستفاده‌ای که در اختیار نهادها و ارگان‌های مختلف کشور است، به این امر اختصاص یابد.
سروی خاطرنشان کرد: استان‌های غربی و شمال غرب کشور بهترین مناطق کشور برای توسعه کشت دیم هستند، به این استان‌ها باید خراسان رضوی و شمالی را افزود، بنابراین به نظر می‌‌رسد دولت با مشوق‌ها و ارائه تسهیلات و نهاده‌های کافی به کشاورزان می‌‌تواند به این مهم برسد.

گروه اقتصادی/ نتایج طرح آمارگیری کشتار طیور کشتارگاه‌های رسمی کشور در ماه خرداد سال جاری منتشر شد که بر این اساس وزن گوشت عرضه‌شده انواع طیور ذبح‌شده در کشتارگاه‌های رسمی کشور ۲۰۳٬۵۷۸ تن گزارش شده، که سهم گوشت ماکیان (مرغ و خروس) بیش از سایر انواع طیور بوده است.
بر اساس نتایج این آمارگیری، گوشت ماکیان (مرغ و خروس) با ۱۹۶٬۴۴۰ تن، ۹۶٫۵ درصد از وزن کل گوشت طیور عرضه‌شده را به خود اختصاص داده است. گوشت بوقلمون با ۲٬۴۰۹ تن و سایر انواع طیور با ۴٬۷۲۹ تن، به‌ترتیب ۱٫۲ درصد و ۲٫۳ درصد از وزن کل گوشت طیور عرضه شده را به خود اختصاص داده‌اند.
افزایش ۱۲ درصدی عرضه گوشت انواع طیور نسبت به خرداد 1400
مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در خرداد ۱۴۰۱ با ماه مشابه سال ۱۴۰۰ نشان‌دهنده افزایش ۱۲ درصدی مقدار عرضه گوشت انواع طیور در کشتارگاه‌های رسمی کشور است. مقدار عرضه گوشت در خرداد ۱۴۰۱ نسبت به ماه مشابه سال قبل برای ماکیان (مرغ و خروس) ۱۰ درصد، بوقلمون ۲۷ درصد، و برای سایر انواع طیور ۱۷۲ درصد افزایش داشته است.
رشد 7 درصدی عرضه نسبت به اردیبهشت ماه
همچنین نتایج حاصل از این طرح آمارگیری نشان می‌دهد که مقدار عرضه گوشت طیور در کشتارگاه‌های رسمی کشور در خرداد ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل (اردیبهشت)  حدود ۷ درصد افزایش داشته است. بر این اساس، وزن گوشت عرضه‌شده انواع طیور ذبح‌شده در کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت ۱۴۰۱ جمعاً ۱۹۰٬۲۸۵ تن گزارش شده، که سهم گوشت ماکیان (مرغ و خروس) بیش از سایر انواع طیور بوده است. بر اساس نتایج این آمارگیری، گوشت ماکیان (مرغ و خروس) با ۱۸۴٬۷۸۰ تن، ۹۷٫۱ درصد از وزن کل گوشت طیور عرضه‌شده را به خود اختصاص داده است. گوشت بوقلمون با ۲٬۲۶۵ تن، بلدرچین با ۱۵۶ تن و سایر انواع طیور با ۳٬۰۸۴ تن، به‌ترتیب ۱٫۲ درصد، ۰٫۱ درصد و ۱٫۶ درصد از وزن کل گوشت طیور عرضه شده را به خود اختصاص داده‌اند. مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت ۱۴۰۱ با ماه مشابه سال ۱۴۰۰ نشان‌دهنده افزایش ۱۹ درصدی مقدار عرضه گوشت انواع طیور در کشتارگاه‌های رسمی کشور است. مقدار عرضه گوشت در اردیبهشت ۱۴۰۱ نسبت به ماه مشابه سال قبل برای ماکیان (مرغ و خروس) ۱۹درصد، بوقلمون ۲۶ درصد، بلدرچین ۳ درصد و برای سایر انواع طیور ۴۴ درصد افزایش داشته است.
دولت با افزایش و تثبیت عرضه مرغ به همراه تأمین ذخیره مرغ استراتژیک آرامش را در بازار ایجاد کرده است. بر اساس نرخ‌نامه، قیمت مصوب هر کیلوگرم گوشت مرغ در عمده‌فروشی ۵۵ هزار و ۵۰۰ تومان و برای مصرف‌کنندگان ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان تعیین شده است، اما قیمت هرکیلوگرم مرغ در بازار در محدود ۵۴ هزار تومان است که هنوز به حداکثر قیمت مصوب 59 هزار و 800تومانی خود نرسیده است. بررسی‌های میدانی از سطح بازار نشان می‌‌دهد که قیمت کنونی هر کیلو مرغ ۵۵ تا ۶۵ هزار تومان، ران مرغ ۵۸ تا ۶۰ هزار تومان، سینه ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تومان و فیله مرغ ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان است. طبق آخرین آمار روزانه ۶ هزار و ۵۰۰ تن مرغ گرم در سطح بازار و ماهانه ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تن مرغ در کشور توزیع می‌‌شود.