فائزه سادات یوسفی
روزنامه‌نگار
حمله نظامی روسیه به اوکراین و تحریم‌های انرژی علیه روسیه موجب افزایش قیمت‌ها در غرب شده است.
این موضوع موجب نارضایتی در میان مردم  این کشورها شده که در آستانه سرد شدن آب و هوا قرار دارند. این در حالی است که هنوز غرب به نقطه بحرانی خود نرسیده و اثرات تحریم انرژی هنوز به‌طور واضح مشخص نیست.
 از طرفی روند افزایشی قیمت انرژی بر کلیت بازار تأثیرگذار بوده و سبب گرانی کالاها در غرب شده و با ادامه یافتن آن بر موج نارضایتی خواهد افزود.
تشدید بحران انرژی و همراه با آن بحران غذا سبب خواهد شد که کشورها در مقابل روسیه موضعی انعطافی اتخاذ کنند و دیگر در کنار امریکا قرار نگیرند.
بنابراین واشنگتن در وضعیتی قرار گرفته است که نیاز مبرم و فوری به تأمین انرژی دارد چرا که لازم است خط تحریمی غرب علیه روسیه پشتیبانی گردد. در آستانه فصل سرما و عدم تأمین انرژی این خطر احساس می‌‌شود که دولت‌های تحریم‌کننده مجبور شوند با افزایش نارضایتی‌ها در میان مردم خود از این خط تحریمی خارج شده و چشم‌انداز تحریمی امریکا را محقق نسازند.
با این حال، هفته گذشته اتحادیه اروپا توافق کرد سخت‌‌‌ترین تحریم‌‌‌ها را علیه روسیه برای تشدید فشار بیشتر بر مسکو  اعمال کند که طبق آن واردات نفت اعضای آن از روسیه ممنوع می‌شود. حالا غرب در تلاش است که انرژی و نفت خود را از منابع دیگری مانند خاورمیانه و امریکای لاتین تأمین کرده و آنها را  جایگزین آن کند.
بر همین اساس اخبار حاکی از آن است که احتمالاً امریکا برای حفظ  حیثیت خود و  برون رفت از این بحران با حفظ تحریم‌های ونزوئلا تصمیم بگیرد که ونزوئلا ظرفیت بیشتری برای روانه کردن نفت خود در بازار بیابد.
رویترز خبر داد که واشنگتن اجازه صادرات نفت ونزوئلا به اروپا را صادر کرده است. این صادرات قرار است که جایگزینی برای نفت خام روسیه و برای کاهش وابستگی اروپا به آن شود.
این اجازه به دو شرکت انی ایتالیا و رپسول اسپانیا داده شده نفت ونزوئلا را‌‌‌‌‌‌‌‌ تنها به مقصد اروپا روانه بازار کند.
رویترز در ادامه اشاره کرد: دولت جو بایدن، رئیس‌ جمهور امریکا امیدوار است نفت خام ونزوئلا بتواند به اروپا کمک کند تا وابستگی خود را به روسیه کاهش دهد و برخی محموله‌های ونزوئلا به چین نروند.
اجلاس سران قاره امریکا
این در حالی است که اعمال تحریم‌ها علیه ونزوئلا و تقویت مخالفان دولت این کشور همچنان توسط امریکا هدایت می‌‌شود. اخیراً بایدن در تماس تلفنی با خوآن گوآیدو (رهبر مخالفان ونزوئلا)، از او به عنوان رئیس جمهور موقت ونزوئلا حمایت کرد.
به علاوه، این کشور در چند روز گذشته، از دعوت ونزوئلا به همراه نیکاراگوئه و کوبا در «نشست سران قاره امریکا» که در این کشور برگزار می‌‌شود، خودداری کرد. این موضوع بیانگر بی‌معنایی نام سران برای این اجلاس و موجب تشدید شکاف‌های بین امریکا و کشورهای امریکای لاتین خواهد شد.
این موضوع واکنش کشورهایی چون مکزیک را دربر داشته است. رئیس‌ جمهور مکزیک با کنایه گفت: آیا این اجلاس سران قاره امریکا خواهد بود یا اجلاس سران دوستان امریکا؟ مقامات ونزوئلا  نیز این حرکت را  نشانه شکست سیاست خارجی امریکا و بی‌احترامی این کشور به قوانین بین‌المللی دانستند.
اما تحلیلگران سیاسی امریکایی نسبت به مواضع بایدن هشدار دادند و اعلام کردند که این برخوردها می‌‌تواند بر رهبری ایالات متحده در قاره امریکا مؤثر باشد. همچنین حذف آنها موجب می‌‌شود که آنها روابط خود را با کشورهایی چون روسیه و چین تقویت کنند که در نهایت سبب نفوذ هر چه بیشتر این کشورها در جنوب امریکا می‌‌شود. به‌طور مثال مشارکت امریکا در حوزه تجارت خارجی در امریکای لاتین طی سال‌های گذشته، 20 درصد کاهش یافته است. امروزه چین ۲۰ درصد از فروش وارداتی و ۱۲ درصد صادرات منطقه را به خود اختصاص داده و در حال حاضر شریک تجاری اصلی امریکای جنوبی است.
ایران و ونزوئلا
دولت سیزدهم پس از روی کار آمدن، رویکرد جدیدی در سیاست خارجه خود داشته است. این سیاست ضمن رها کردن وابستگی از غرب، به معطوف کردن همکاری با کشورهای منطقه و لزوم همکاری‌های همه‌جانبه با کشورهای همسو چون کشورهای امریکای لاتین تأکید داشته است. از این رو همکاری نفتی ایران و ونزوئلا  در سایه این رویکرد، افزایش یافته است. در بهمن ماه گذشته، به‌رغم تحریم  و ممانعت امریکا یک نفتکش بزرگ با پرچم ایران با نام استرلا تحت مالکیت شرکت ملی نفتکش ایران حامل ۲ میلیون بشکه میعانات گازی در بندر اصلی شرکت نفت دولتی ونزوئلا پهلو گرفت و محموله خود را تخلیه کرد. همچنین قرارداد سوآپ میعانات گازی ایران و نفت سنگین ونزوئلا در حال اجراست.
عایدی این قرارداد برای ایران هم موجب افزایش درآمدهای نفتی کشور می‌شود و هم با حل مشکل ذخیره‌سازی میعانات گازی روی آب، دست وزارت نفت را در افزایش تولید گاز و تأمین سوخت زمستانی باز می‌کند.
اما وزارت خزانه‌داری امریکا در واکنش به چنین قراردادهای نفتی گفته است: وزارت خزانه‌داری در مورد گزارش‌های مربوط به مبادلات ایران با ونزوئلا که شامل نفت و محصولات نفتی است، نگران است، ما به اعمال قوانین تحریم‌های مرتبط با ایران و ونزوئلا ادامه خواهیم داد.
روابط سیاسی و اقتصادی ایران با ونزوئلا در زمان احمدی نژاد و هوگو چاوز به اوج رسیده بود اما با روی آمدن دولت یازدهم و معطوف شدن سیاست خارجه به غرب، این روابط به سردی گرایید و فرصت‌های همکاری در 8 سال از بین رفت.
اما اکنون دو کشور تحت تحریم ایران و ونزوئلا با بازساخت همکاری دوستانه و بی اثر کردن تحریم‌های امریکا توانسته‌اند ائتلاف ضدتحریمی را در برابر امریکا ایجاد کنند و تحریم‌ها را دور بزنند.
در همین راستا نیز در هفته‌های گذشته وزیر نفت ایران به ونزوئلا سفر کرد. از اهداف این سفر حمایت از بخش نفت تحریم‌شده ونزوئلا  و ارسال نفت خام سنگین ایران به این کشور به جز میعانات گازی است. در ادامه همکاری دوستانه ایران و ونزوئلا، قرار است که رئیس جمهور این کشور به دعوت رسمی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در رأس یک هیأت بلندپایه سیاسی و اقتصادی به تهران بیاید.
این سفر در کنار ممنوعیت حضور در نشست سران قاره امریکا در امریکا نقطه عطفی در روابط دو طرف و تقویت ائتلاف ضد تحریمی علیه امریکاست.
مناسبات سازنده بین ایران و ونزوئلا می‌‌تواند موجب بی‌اثری یا کم‌اثری تحریم‌ها باشد و این دو کشور می‌‌توانند با بازی با کارت انرژی ایالات متحده را تحت فشار بیشتری بگذارند.