چرا مسیر نمایندگی برخی از نمایندگان از منابع طبیعی میگذرد؟
پرداخت از جیب محیطزیست
زهرا کشوری
خبرنگار
برخی نمایندگان مازندرانی باوجود توقف پروژه غیرقانونی پتروشیمی «میانکاله» همچنان بهدنبال فشارهای سیاسی برای هموار کردن مسیر پیمانکار پروژه هستند. اصرار نمایندگان، فشارهای سیاسی، حضور بیدعوت برخی از نمایندگان در جلسات فعالان محیطزیست و کارشناسان سازمان حفاظت محیطزیست، اخذ امضا از معاونان محیطزیست درمجلس شورای اسلامی و... این سؤال را پیش میآورد که کدام ماده قانونی به نمایندگان مجلس اجازه میدهد در وظایف قانونی دولت دخالت کنند؟ آیا نمایندگان مجلس خبر ندارند که ارزیابی محیطزیستی و اخذ مجوز پروژههای عمرانی و اقتصادی از سازمان حفاظت محیطزیست بر طبق قانونی است که در همین مجلس به تصویب رسیده است! آیا آنها از ایندستور خبر ندارند که تأکید کرده است همه پروژهها باید پیوست محیطزیست داشته باشند. نمایندگان موافق این پروژه دقیقاً از چه چیزی و چه کسی حمایت میکنند؛ از ایجاد شغل و رفع بیکاری در شرق مازندران؟!
تازهترین سند منتشر شده نشان میدهد که برخلاف ادعای نماینده بهشهر، پتروشیمی غیرقانونی «میانکاله» در نهایت میتواند 360 فرصت شغلی را برای متخصصین این حوزه ایجاد کند. غلامرضا شریعتی، نماینده بهشهر پیش از این مدعی بود که ساخت پتروشیمی میانکاله 75 هزار شغل برای مردم شرق مازندران ایجاد میکند. این سند واکنش فعالان و افراد محلی بهشهر را هم در پی داشته است. سندی که نشان میدهد برای ایجاد 360 فرصت شغلی برای متخصصین سراسر کشور دستکم باید 70 خانوار دامدار بیکار شوند! بهشهریها دو دهه پیش یکبار طعم تلخ این آمارسازیها و فشارهای سیاسی را چشیدهاند. آنها با یادآوری تصرف 2 هزار هکتار از اراضی ذخیره گاه زیستکره میانکاله، تالاب بینالمللی زاغمرز، تصاحب جزیره آشوراده برای توسعه بندر امیرآباد و واگذاریهای بیحد و حصر اراضی ملی شده جنوب تالاب به شرکت «بانک زمین»، خاطرنشان میکنند این سرمایهگذاری جز آلودگی و ورود جمعیت مهاجر چیزی برای شرق مازندران ندارد. در زمان ساخت بندر امیرآباد هزاران مهاجر از استانهای دیگر برای کارگری در بندر امیرآباد به مازندران و گلستان آمدند. چیزی که «علی سلاجقه» رئیس پردیسان از آنها به پناهندگی اقلیمی و محیطزیستی یاد میکند و دقیقاً به خاطر بیتوجهی به محیطزیست در توسعه کشور اتفاق افتاد. ساخت بندر «امیرآباد» که تمام شد مهاجران جویای کار در شمال بیکار شدند و به کارهای کاذب روی آوردند. این آغاز تعارض جامعه میزبان و مهاجر بود که تا همین الان هم ادامه دارد.
با وجود تلاش و فشارهای سیاسی، همین اعتراضات باعث شد تا وزیر کشور آب پاکی را روی دست همگان بریزد و بگوید تا پایان ارزیابی زیست محیطی فعالیتها در اراضی ملی –مرتعی حسین آباد و للـه مرز متوقف میماند. با وجود این، نمایندگان مازندران همچنان بهدنبال هموار کردن مسیر پیمانکاری هستند که نام او در لیست ابربدهکاران اقتصادی اعلام شده از سوی بانک مرکزی به چشم میخورد. این پیمانکار در حالی که تسهیلات بانکی سابق را به بانک برنگردانده، قصد دارد با تسهیلات بانکی، پتروشیمی میانکاله را در اراضی –ملی و با قربانی کردن تالاب بینالمللی میانکاله و بیکار کردن حداقل 70 خانوار دامدار بسازد. برخی نمایندگان مازندران در این حمایتهای پرسؤال دست به کاغذ شده و در نامهای از علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست خواستهاند که اجازه ساخت پتروشیمی را بدهد.
«علی باباییکارنامی» نماینده مردم ساری و نایب رئیس کمیسیون اجتماعی نیز توقف پروژه را بازی سازمان محیطزیست میداند و میگوید:«ما قطعاً مخالف توقف هستیم و معتقدیم که توقف پروژه، جفا در حق مازندرانیها است.»
او میگوید: «این مسأله به غیر از مردم مازندران به هیچ کس ربطی ندارد که بخواهند دخالتی کنند. پتروشیمی نیز راهکار خود را دارد.»
آیا علی باباییکارنامی بهعنوان نماینده مجلس شورای اسلامی خبر ندارد که در اصل 50 قانون اساسی آمده است: «در جمهوری اسلامی، حفاظت محیطزیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی میشود. از اینرو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیطزیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.» آیا نمایندگان موافق با طرح نمیدانند که طبق قوانین مصوب جمهوری اسلامی هیچ پروژهای بدون ارزیابی زیستمحیطی، حق شروع به فعالیت ندارد؟ آیا نمایندگان شمالی خبر ندارند که منطقه توان اکولوژی برای ساخت صنایع و نیروگاه را ندارد. آیا تا الان خبر فرورفتن بخشی از نیروگاه نکا در اراضی تالابی یا کشته شدن گوسفندان دامدارها در سیل اراضی حسینآباد و للـه مرز به گوش آنها نخورده است؟ با استناد به کدام قانون، اصرار سازمان حفاظت از محیطزیست برای رعایت قانون و انجام مطالعات زیستمحیطی را «بازی محیطزیست» میخوانند؟ مگر سازمان محیطزیست کشور براساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، دستگاه ناظر بر فعالیتهای سایر دستگاهها نیست چرا انجام وظیفه پردیسان به بازی محیطزیست تعبیر میشود؟
آیا نمایندگان به جای جلوگیری از اجرای مواد قانونی توسط سازمان متولی محیطزیست، نباید جلوی تخصیص بودجه به پروژههای فاقد مجوز زیستمحیطی مثل سد مارون 2 را بگیرند؟ آیا انتقادهای «عبدالله حاتمیان» نماینده سابق درگز را نشنیدهاند که گفته است وظیفه نماینده پیگیری آب و برق و گاز نیست بلکه باید به امر قانوننویسی و نظارت در سطح کلان بپردازد. حاتمیان به ایسنا گفته است:«من نماینده هنوز نمیدانم که وظیفه اصلی نماینده مجلس در ایران چیست؟ ما بخش نظارت را ضعیف کردیم. تضعیف نظارت در این اتفاق نمود پیدا میکند که انتقاد نماینده مجلس از یک دستگاه و نهادها مثل دیوان محاسبات با انتقاد یک شاکی خصوصی از آن تفاوتی نمیکند. اختیارات نظارتی نمایندهها تعریف نشده است. مثلاً دادستانها میتوانند با اختیاراتشان بسیاری از کنشها را وتو کنند اما من نماینده توانایی متوقف کردن کدام پروژه را دارم؟»
او خشک شدن حوزه دریاچه ارومیه را مثال درستی برای وعدههای انتخاباتی که به محیطزیست صدمه میزنند، دانسته و گفته است: «تمامی مشکلات دریاچه ارومیه ناشی از ایجاد همان ۶۰ – ۷۰ سد است. این سدها هم بدون شک با دخالت نمایندگان احداث شده است. موضوع انتقال آب بینحوزهای هم مثال مناسبی برای وعدههایی است که در اغلب موارد منجر به تخریب محیطزیست میشود.» یکی از دلایل احیا نشدن دریاچه ارومیه باوجود 15 هزار میلیارد تومان هزینه هم دخالت نمایندگان است. وقتی ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه صدور چغندر بهعنوان یک محصول پر آب بر را با هدف کاشت سطح زیر کشت آن به خراسان ممنوع کرد، چه اتفاقی افتاد. فشارهای سیاسی باعث شد تا شرکت چغندر قند در داخل استان تأسیس شود. ستاد احیا به این نتیجه میرسد که نباید سدی ساخته شود اما وعده نماینده مجلس ساخت سد بیشتر است، بنابراین با فشارهای سیاسی اجازه نمیدهد طرح به سرانجام برسد. چرا درست زمانی که دریاچه ارومیه بهدنبال تخصیص حقابه از سدهای ساخته شده است در تبریز از سهم آب دریاچه ارومیه، دریاچه مصنوعی میسازند؟ آیا این مسأله جز بهدلیل فشار سیاسی و حمایت سیاسی و در لوای بیتوجهی به قوانین محیطزیست و توسعه پایدار صورت میگیرد؟
کدام قانون به نماینده اجازه داده است در کار تخصصی و اجرایی دولتها دخالت کند؟ تا چه زمانی هزینه نمایندگی برخی از نمایندگان باید از جیب محیطزیست و منابع طبیعی پرداخت شود. الان نمایندگان حامی سد گتوند که زمینهای اطراف سد را شورزار کرده، EC کارون را بالا برد و ساکنان 11 روستا پشت را بیخانمان و حاشیهنشین کرد چه پاسخی به این همه خسارت انسانی و مادی دارند؟ اصلاً چه کسانی آنها را مورد سؤال قرار میدهند؟ آیا نمایندگانی که پشت سد سازیهای بیشمار ایستادند، پاسخ این سؤال را میدهند که چرا این همه سد نه از خسارت سیلاب جلوگیری میکنند و نه جوابگوی بیآبی و بیبرقی در زمان خشکسالی هستند؟ تا چه زمانی قرار است برخی از نمایندگان مجلس با وعده عبور جادهها و احداث پروژهها از جنگلها و مناطق حفاظتشده و چهارگانه محیطزیست راه خود را به بهارستان باز کنند و هزینه انتخاباتی خود را از جیب محیطزیست و منابع طبیعی پرداخت کنند؟
نخستین موزه تخصصی صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در رشت با محوریت «رشتیدوزی» با حضور مسئولان و تعدادی از مدیران و هنرمندان در عمارت کلاه فرنگی واقع در باغ محتشم رشت گشایش یافت. رشتیدوزی یکی از رودوزیهای سنتی ایران و از صنایع دستی شهر رشت در گیلان است که در فهرست آثار ملی ایران - میراث فرهنگی ناملموس (معنوی)- به ثبت رسیده است. در دهه ۸۰ شمسی یونسکو نام این رشته را که قبلاً قلابدوزی رشتی بوده به نام دیرین و بومی رشتیدوزی تغییر داده است. رشتیدوزی نوعی از رودوزیهای سنتی ایرانی است که طی آن زمینه پارچه به وسیله نخهای ابریشمین رنگین به گونهای بسیار زیبا و چشمنواز تزئین میشود. مرکز عمده رشتیدوزی شهر رشت است که به سبب شهرتی که در رشت داشته رشتیدوزی نامیده میشود. رشتیدوزی به سه روش ساده، برجسته و معرق دوخته میشود. کاربرد این هنر از دیرباز تاکنون شامل پرده، فرش، پوشش زین، سجاده، روکش مقابر بزرگان، کلاه، لباس، رومیزی و روتختی است.
تاریخچه دقیقی از رشتیدوزی در دسترس نیست. در کشفهای باستانشناسی در لولمان گیلان قطعاتی از ملیله دوزی و قلاب دوزی بهدست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان میدانند. قدیمیترین نمونههای رشتیدوزی جدا از مجموعههای خصوصی، در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزئینی ایران نگهداری میشود.
معرفی ظرفیتهای ایران از مأموریتهای مهم رایزنان فرهنگی در ۶۰کشور
معرفی ظرفیتهای ایران، بخش مهمی از فعالیتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با داشتن ٨٠ نمایندگی در بیش از ۶۰ کشور است.
مدیرکل همکاریهای فرهنگی و ایرانیان خارج از کشور با اشاره به اینکه در دولت جدید، مذاکرهای بین آقای ضرغامی و رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انجام شد و وزیر میراث فرهنگی خواست تا این سازمان به معرفی حوزه مسئولیتی وزارت نیز بپردازد، به «مهر» گفت: ۷۰ درصد نمایندگیها در حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی فعال هستند و نمایشگاههای عکس آثار تاریخی ایران و جاذبههای گردشگری را برگزار میکنند.
محمدعلی کیانی افزود: هفته فرهنگی استانها در خارج از کشور نیز برگزار میشود؛ بهعنوان مثال به مناسبتهای مختلف هفته فرهنگی اصفهان در پاریس یا هفته فرهنگی قم در لبنان را با برپایی میزگرد، نمایشگاه و... برگزار کردیم. همچنین برخی از این استانها به منظور گسترش تبادلات هنری با سایر ملتها، میزبان هفته فرهنگی کشورهای دیگر بودهاند. رایزنان ما در کشورهای آلمان، فرانسه، حتی اتریش، اسپانیا و… فعالیت زیادی در این حوزه دارند. همواره استادانی از ایران برای شرکت در نمایشگاه و هفتههای فرهنگی که به خارج از کشور اعزام میشوند تا با برگزاری نشستها و کارگاههای تخصصی در دانشگاههای هنر با نخبگان و استادان خارجی، تجربیات و دانش خود را به اشتراک بگذارند. همچنین هنرمندان در خارج از کشور ورکشاپ و کارگاه صنایع دستی برگزار میکنند که مورد استقبال قرار میگیرد.
این مسئول ادامه داد: رایزنان فرهنگی باوجود محدودیتهای زیادی که با آن مواجهند طیف وسیعی از فعالیتهای فرهنگی را انجام میدهند که در رسانه و مطبوعات کشورمان منتشر نمیشود و بازتاب فعالیت رایزنان فرهنگی در ایران خیلی زیاد نیست. همچنین اداره کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور در حوزههای معرفی ایران امروز با برگزاری روزهای فرهنگی از قبیل موسیقی، فیلم و سینما گفتوگوی فرهنگی زنان، حوزه ایرانیان مقیم، دانشجویان ایرانی مقیم، گردشگری و صنایع دستی و هنرهای سنتی، تبادل گروههای فرهنگی، دورههای دانشافزایی در حوزه زنان و… و هر آنچه که مربوط به فعالیت فرهنگی کشورمان ایران است، فعالیت میکند.
وی گفت: سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رایزنیهای فرهنگی در حال بهروزرسانی و مطالب آنها به زبان آن کشور است و قرار است بخشهای مختلفی از جمله گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی و هنرهای سنتی و ایرانشناسی و… که قبلاً بوده بهروزرسانی و به سایت اضافه شود.
کیانی اظهار داشت: میزان فعالیت رایزنان فرهنگی در عرصههای مختلف متفاوت است که این موضوع به عواملی از جمله شرایط کشور میزبان، استقبال مردم و امکانات و بودجه نمایندگی فرهنگی بستگی دارد. بهعنوان مثال رایزنان فرهنگی ایران در ژاپن، روسیه، آفریقای جنوبی، قرقیزستان، یونان و… در حوزه تهیه نشریات متعدد گردشگری، غذاهای ایرانی، لباس اقوام و… به زبان محلی فعالیت میکنند و آن را در اختیار مخاطبان و مراجعان قرار میدهند؛ این نشریات بهصورت ماهانه منتشر میشود. البته ما برای پشتیبانی از این برنامهها با تنگناها و کمبودهای بودجه و محتوا مواجه هستیم و برخی تولیدات لازم است بهروزرسانی شوند.
وی درخصوص ضوابط انتخاب رایزنان فرهنگی با تأکید بر اینکه هر رایزن و نماینده فرهنگی باید حداقل به یک زبان خارجی آشنایی و تسلط داشته باشد، اظهار داشت: رایزنان فرهنگی علاوه بر حوزه میراث فرهنگی در حوزه گفتوگوی ادیان و گفتوگوی فرهنگی زنان، توسعه همکاری علمی دانشگاهی، انتشارات، نمایشگاه کتاب، تفاهمنامهها و موافقتنامههای فرهنگی و … فعالیت دارند که این برنامهها با مشارکت فعالان این حوزهها در خارج از کشور اجرا میشود.
کیانی گفت: بر اساس درخواست سفارت و رایزنی فرهنگی در کشورهای درخواستکننده، طی ۶ ماه نخست سالجاری، برنامهریزی برای برگزاری هفتههای فرهنگی ایران در 3کشور صورت میگیرد و متقابلاً ما نیز میزبان هفتههای فرهنگی کشورهای دیگر خواهیم بود. همچنین بر اساس دستور رئیس سازمان، موضوع اقتصاد فرهنگ و هنر در دستور و اولویت کاری اداره کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانیان خارج کشور است.
ایسنا- «حسن پسندیده» مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست خسارت ناشی از مدیریت نادرست پسماندها به محیط زیست کشور را حدود ۴۴۸ هزار میلیارد ریال در سال عنوان کرد.
ایرنا- «مهدی ایزدی» سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مازندران گفت: ۵۸ اثر تاریخی، طبیعی، معنوی و منقول مازندران سال گذشته در فهرست آثار ملی ثبت شد.
مهر- «ویدا توحدی» مدیرکل دفتر آموزش و ترویج صنایعدستی از راهاندازی دبیرخانه دائمی جشنواره فجر صنایعدستی و هنرهای سنتی در عمارت تاریخی کوشک، بخش دفتر منطقه آسیای غربی شورای جهانی صنایعدستی خبر داد.
ایرنا- «رضا فرجی» سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیاتوحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: نتایج سرشماری پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر در زمستان ۱۳۹۹ نشان داد که حدود ۳.۰۷ درصد از تمام جمعیت پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر متعلق به فهرست سرخ IUCN یعنی گونههای در خطر انقراض بودند.
ایسنا- «مسعود منصور» رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با بیان اینکه در حال حاضر در مساحت ۳۰ هزار هکتار از اراضی ایران مالچپاشی انجام میشود، گفت: ۳۲ میلیون هکتار از اراضی کشور در معرض بیابانی شدن است.
ایرنا- «حسن اکبری» معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست بر لزوم تبیین و نهادینه شدن برنامهها و اقدامات ستاد ملی سیاستگذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گرد وغبار در حفاظت از تنوع زیستی بهعنوان یک ضرورت و نیاز تأکید کرد.
ایرنا- «بهرامعلی ظاهری» مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: نتیجه تلاش متخصصان و زادآوری گورخرها، زیست ۱۴ رأس گورخر بهصورت آزاد و مستقل در پارک ملی کویر گرمسار است.
ایسنا- «صادق ضیاییان» رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا از روند افزایشی دما در کشور، وزش باد شدید در عراق و خیزش گرد و خاک و نفوذ آن به نواحی مرزی غرب و شمال غرب کشور خبر داد.