نسخه Pdf
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
مجیدی در اجرای نظم با کسی تعارف ندارد حتی کاپیتان محبوب آبیها
وریادر اختیار باشگاه قرار گرفت
پدر مهدی طارمی در گفتوگو با «ایران»:
مهدی دوست دارد در رئال مادرید بازی کند
در صفحههای ورزشی بخوانید
مهدی دوست دارد در رئال مادرید بازی کند
در صفحههای ورزشی بخوانید
سقوط هواپیمای جنگنده آموزشی منجر به شهادت 2 خلبان شد
ایثار آخرین درس استاد خلبان
گروه حوادث /دو خلبان پایگاه شکاری تبریز که در حال بازگشت از مأموریت آموزشی بودند به علت نقص فنی هواپیمای جنگنده سقوط کرده و به شهادت رسیدند. در این حادثه یکی از شهروندان تبریزی نیز جان باخت.
به گزارش خبرنگار حوادث «ایران»، ساعت ۸ و ۵۰ دقیقه صبح دوشنبه یک فروند جت آموزشی اف 5 پایگاه شهید فکوری نیروی هوایی ارتش در حین بازگشت از مأموریت آموزشی دچار نقص فنی شد و در یکی از محلات شمالغرب شهر تبریز، حوالی خیابان انقلاب (۴۲ متری) و فرهنگسرای الغدیر (کشتارگاه قدیمی تبریز) سقوط کرد که منجر به تخریب یک سالن ورزشی و بخشی از ساختمان یک مدرسه شد اما بهدلیل تعطیلی مدرسه خسارت جانی در بر نداشت .در این حادثه دو خلبان هواپیما و راننده یک خودروی پژو 206 جان باختند.
امیر شاهین تقی خانی، سخنگوی ارتش جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ایثار خلبانان جت آموزشی حادثه دیده از بروز حادثه بزرگتر جلوگیری کرد در تشریح حادثه گفت: با اینکه خلبانان این هواپیما امکان پرتاب خود به بیرون یا ریجکت و استفاده از صندلی پران را داشتند، اما از این فرصت استفاده نکردند تا هواپیما را به یک نقطه بسیار کم جمعیت و کم تراکم هدایت کنند و در نهایت جان خود را فدا کردند. اگر ایثار خلبانان نبود و جت آموزشی در منطقهای که آپارتمانهای متعدد دارد و خیلی منطقه بسیار پرتراکم است، سقوط میکرد با سانحه بزرگی روبهرو میشدیم. وی در ادامه گفت: سرهنگ دوم صادق فلاحی از بهترین استادان خلبانی پایگاه هوایی شهید فکوری تبریز و سروان خلبان علیرضا حنیفه زاد هم از خلبانان جوان این پایگاه بودند که به شهادت رسیدند و یک نفر از هموطنان هم در این سانحه جان خود را از دست داد. علت سانحه با حضور تیم بازرسی و ایمنی پایگاه شهید فکوری در همان محل در دست بررسی است.
امیر سرتیپ دوم خلبان رضا یوسفی، فرمانده پایگاه هوایی شهید فکوری تبریز گفت: این سانحه در حین انجام مأموریت آموزشی رخ داد و با توجه به اشکال فنی که در هواپیما به وجود آمده بود، خلبان نتوانست آن را به باند پرواز فرودگاه برساند. خلبانان ما برای آنکه آسیبی به منطقه [مسکونی] نرسد و با توجه به اینکه منطقه سقوط، بسیار پرتراکم و پرجمعیت است، هواپیما را به محوطه سالن ورزشی هدایت کردند اما بهدلیل کم عرض بودن سالن ورزشی، هواپیما به خارج از ورزشگاه رفت و وارد خیابان شد که همین موضوع موجب جان باختن یکی از هموطنان نیز شد.
محمدباقر هنربر، مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی نیز گفت: با تلاش نیروهای آتشنشانی، هلال احمر و اورژانس و همچنین گروه تخصصی آواربرداری این سازمان در محل حادثه سقوط هواپیمای آموزشی اف ۵ ، عملیات امداد و نجات و آواربرداری پس از سه ساعت در محل حادثه به پایان رسید و لاشه هواپیمای ساقط شده از داخل سالن ورزشی بیرون کشیده شد. وی اضافه کرد: در این حادثه که بهدلیل نقص فنی روی داد، ۲ خلبان هواپیما و نیز یک نفر شهروند که در حال عبور از محل با خودروی پژو ۲۰۶ صندوق دار بود، جان خود را از دست دادند.
پیام تسلیت وزیر کشور
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت کشور، احمد وحیدی وزیر کشور با ابراز تأسف از وقوع این سانحه هوایی گفت: خبر جانباختن حافظان آسمان شمال غرب کشور، خلبانان متعهد و شجاع سرهنگ دوم صادق فلاحی و سروان حنیفه زاد و آسمانی شدن یکی از شهروندان عزیز کشور در این حادثه تلخ و غمناک موجب تألم همه شهروندان عزیز کشور شد. درگذشت خلبانان نیروی هوایی ارتش کشور که همواره با ایمان الهی و عزمی راسخ به دفاع از امنیت و کیان کشور پرداختهاند را به پیشگاه مبارک حضرت ولی عصر(عج)، فرماندهی معظم کل قوا، همه فرماندهان و عزیزان جان بر کف ارتش همیشه قهرمان و مبارز کشور و خانوادههای مکرمشان تسلیت و تعزیت عرض میکنم.
به گزارش خبرنگار حوادث «ایران»، ساعت ۸ و ۵۰ دقیقه صبح دوشنبه یک فروند جت آموزشی اف 5 پایگاه شهید فکوری نیروی هوایی ارتش در حین بازگشت از مأموریت آموزشی دچار نقص فنی شد و در یکی از محلات شمالغرب شهر تبریز، حوالی خیابان انقلاب (۴۲ متری) و فرهنگسرای الغدیر (کشتارگاه قدیمی تبریز) سقوط کرد که منجر به تخریب یک سالن ورزشی و بخشی از ساختمان یک مدرسه شد اما بهدلیل تعطیلی مدرسه خسارت جانی در بر نداشت .در این حادثه دو خلبان هواپیما و راننده یک خودروی پژو 206 جان باختند.
امیر شاهین تقی خانی، سخنگوی ارتش جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ایثار خلبانان جت آموزشی حادثه دیده از بروز حادثه بزرگتر جلوگیری کرد در تشریح حادثه گفت: با اینکه خلبانان این هواپیما امکان پرتاب خود به بیرون یا ریجکت و استفاده از صندلی پران را داشتند، اما از این فرصت استفاده نکردند تا هواپیما را به یک نقطه بسیار کم جمعیت و کم تراکم هدایت کنند و در نهایت جان خود را فدا کردند. اگر ایثار خلبانان نبود و جت آموزشی در منطقهای که آپارتمانهای متعدد دارد و خیلی منطقه بسیار پرتراکم است، سقوط میکرد با سانحه بزرگی روبهرو میشدیم. وی در ادامه گفت: سرهنگ دوم صادق فلاحی از بهترین استادان خلبانی پایگاه هوایی شهید فکوری تبریز و سروان خلبان علیرضا حنیفه زاد هم از خلبانان جوان این پایگاه بودند که به شهادت رسیدند و یک نفر از هموطنان هم در این سانحه جان خود را از دست داد. علت سانحه با حضور تیم بازرسی و ایمنی پایگاه شهید فکوری در همان محل در دست بررسی است.
امیر سرتیپ دوم خلبان رضا یوسفی، فرمانده پایگاه هوایی شهید فکوری تبریز گفت: این سانحه در حین انجام مأموریت آموزشی رخ داد و با توجه به اشکال فنی که در هواپیما به وجود آمده بود، خلبان نتوانست آن را به باند پرواز فرودگاه برساند. خلبانان ما برای آنکه آسیبی به منطقه [مسکونی] نرسد و با توجه به اینکه منطقه سقوط، بسیار پرتراکم و پرجمعیت است، هواپیما را به محوطه سالن ورزشی هدایت کردند اما بهدلیل کم عرض بودن سالن ورزشی، هواپیما به خارج از ورزشگاه رفت و وارد خیابان شد که همین موضوع موجب جان باختن یکی از هموطنان نیز شد.
محمدباقر هنربر، مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی نیز گفت: با تلاش نیروهای آتشنشانی، هلال احمر و اورژانس و همچنین گروه تخصصی آواربرداری این سازمان در محل حادثه سقوط هواپیمای آموزشی اف ۵ ، عملیات امداد و نجات و آواربرداری پس از سه ساعت در محل حادثه به پایان رسید و لاشه هواپیمای ساقط شده از داخل سالن ورزشی بیرون کشیده شد. وی اضافه کرد: در این حادثه که بهدلیل نقص فنی روی داد، ۲ خلبان هواپیما و نیز یک نفر شهروند که در حال عبور از محل با خودروی پژو ۲۰۶ صندوق دار بود، جان خود را از دست دادند.
پیام تسلیت وزیر کشور
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت کشور، احمد وحیدی وزیر کشور با ابراز تأسف از وقوع این سانحه هوایی گفت: خبر جانباختن حافظان آسمان شمال غرب کشور، خلبانان متعهد و شجاع سرهنگ دوم صادق فلاحی و سروان حنیفه زاد و آسمانی شدن یکی از شهروندان عزیز کشور در این حادثه تلخ و غمناک موجب تألم همه شهروندان عزیز کشور شد. درگذشت خلبانان نیروی هوایی ارتش کشور که همواره با ایمان الهی و عزمی راسخ به دفاع از امنیت و کیان کشور پرداختهاند را به پیشگاه مبارک حضرت ولی عصر(عج)، فرماندهی معظم کل قوا، همه فرماندهان و عزیزان جان بر کف ارتش همیشه قهرمان و مبارز کشور و خانوادههای مکرمشان تسلیت و تعزیت عرض میکنم.
رئیس مجلس از نامه رهبرمعظم انقلاب به نمایندگان درخصوص پرهیز از تحمیل تکالیف مالایطاق به بانکها در لایحه بودجه خبر داد
روز داغ بودجه
تسهیلات تکلیفی مصوب کمیسیون تلفیق مجلس برای بانکها در سال آینده 2 برابر رقم سال جاری است که از عهده بانکها خارج است
از زمانی که کمیسیون تلفیق مجلس دست به تغییرات گسترده در لایحه بودجه 1401 زد، کارشناسان و مسئولان دولت درباره آثار منفی این تغییرات هشدار دادند. در واقع کمیسیون تلفیق بودجه مجلس با افزایش برخی بخشهای هزینهای بودجه یا اضافه کردن هزینههای جدید، تعادل میان مصارف و منابع بودجه را برهم زد و برای بازگرداندن این تعادل درآمدهای اصلی بودجه مانند درآمدهای نفتی و مالیاتها را افزایش داد. این درحالی است که به اعتقاد کارشناسان امکان افزایش منابع بودجه وجود ندارد و بر همین اساس ارقامی که به بودجه اضافه شده به کسری تبدیل میشود. از سوی دیگر، کمیسیون تلفیق بودجه مجلس برای تأمین هزینههایی که به بودجه تحمیل کرده تکالیفی برعهده شبکه بانکی کشور گذاشته است که به گفته مقام معظم رهبری تکالیف «مالایطاق» است و آثار منفی بسیاری دارد. در همین راستا، کمیسیون تلفیق مجلس وام ودیعه مسکن را به 220 میلیون تومان و وام ازدواج را به 150 میلیون تومان افزایش داده و از سوی دیگر، برای بخش مسکن 440 هزار میلیارد تومان و برای اشتغال 200 هزار میلیارد تومان اختصاص داده است که تمام این منابع باید از طریق بانکها تأمین شود. این در شرایطی است که علاوه بر مدیران بانکی که از عملی نبودن این مصوبات گفته بودند رئیس کل بانک مرکزی نیز در نامهای به مقام معظم رهبری نسبت به این موضوع هشدار داد.
گفتنی است، بهطور معمول 70 درصد تسهیلات بانکی برای سرمایه در گردش اختصاص مییابد که ماهیتی کوتاهمدت دارد. اما مجلس اغلب تسهیلاتی که در قالب بودجه به بانکها تکلیف کرده تسهیلاتی با دوره بازپرداخت 10 و 20 ساله است که گردش پول در شبکه بانکی را مختل میکند. رشد مانده تسهیلات بانکی در سال 99 حدود 800 هزار میلیارد تومان بوده است که سالانه به همین میزان به رشد مانده تسهیلات کشور از محل این وامها اضافه میشود. با وجود این کسری ذخایر بانکها و تشنگی بخشهای اقتصادی بهخاطر شوک کرونا و شوکهای ارزی دولت قبل، بهطور طبیعی، پرداخت تسهیلاتی که از سوی کمیسیون تلفیق پیشبینی شده غیرقابل اجراست مگر اینکه از محل چاپ پول و خلق نقدینگی منابع آن تأمین شود که نتیجه آن یک شوک تورمی جدید به اقتصاد و مردم خواهد بود.
دستور رهبر معظم انقلاب به مجلس درباره عدم تکلیف مالایطاق به بانکها
به دنبال نامه علی صالحآبادی رئیس کل بانک مرکزی به رهبر معظم انقلاب، معظمله طی نامهای خطاب به نمایندگان مجلس دستور دادند که از تحمیل تکالیف مالایطاق به بانکها خودداری کنند.
در همین زمینه رئیس مجلس شورای اسلامی از نامه رهبرمعظم انقلاب به نمایندگان درخصوص پرهیز از تحمیل تکالیف مالایطاق به بانکها در لایحه بودجه خبر داد. به گزارش تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز قوه مقننه و در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1401 گفت: در تبصره 16 لایحه بودجه که مجدداً اصلاح شده است و رئیس بانک مرکزی نیز روز یکشنبه در صحن مجلس تأکید داشتند تکالیفی برای بانکها دیده شده که نسبت به سال 1400 تکالیف بانکها را دو برابر افزایش داده است.
وی ادامه داد: اگر ما شاهد بالارفتن نرخ کالاها و خدمات در سطح جامعه هستیم همه به تکالیف مالایطاق برمیگردد که از سوی دولت و مجلس به بانکها تحمیل میشود. زمانی که این تکالیف به بانک مرکزی و سایر بانکها تحمیل میشود نتیجه آن افزایش تورم است. نماینده تهران در مجلس اضافه کرد: رهبر انقلاب روز یکشنبه نیز در نامهای به بنده و سایر نمایندگان بهصورت مکتوب هشدار دادند که تکلیف مالایطاقی به بانکها داده نشود، این هشدار رهبر انقلاب هم به مجلس و هم به دولت است.
رئیس مجلس اظهار کرد: گاهی دولت به سایر بانکها فشار میآورد و آن بانکها نیز ناچار به فشار به بانک مرکزی میشوند، درست است که در اینجا دولت تکلیفی به بانک مرکزی نداشته اما بهطور غیرمستقیم بانک مرکزی را تحت فشار گذاشته است. هم مجلس شورای اسلامی و هم دولت نباید تکلیف اضافی به بانک مرکزی اعمال کنند و در بازنگری مجدد تبصره 16 در کمیسیون تلفیق باید به تذکر حضرت آقا توجه شود و تکلیف اضافی به بانکها تحمیل نشود.
مصوبات تورمزای کمیسیون تلفیق بودجه مجلس
خالص بدهی بانکها به بانک مرکزی یکی از متغیرهای اثرگذار بر پایه پولی و رشد نقدینگی است. اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی به دلیل بیانضباطی دولت قبل، در سه سال اخیر افزایش شدیدی داشت و به بالای هزار هزار میلیارد ریال رسید اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم در اصلاح این روند گامهایی برداشته شد که امروز در نزولی شدن نرخ تورم خود را نشان میدهد.
براساس گزارش ایرنا، کمیسیون تلفیق در تبصره ۱۶ و از محل تبصره ۱۴، دولت را موظف به تشکیل صندوق بیماریهای خاص و صعبالعلاج جهت کمک به بیماران کرده که مبلغ ۲۰ هزار میلیارد تومان آن را از منابع پسانداز و جاری قرضالحسنه و جاری شبکه بانکی جهت پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به صندوق بیماریهای خاص و صعبالعلاج جهت کمک به بیماران صعبالعلاج، سرطانی، خاص و زوجهای نابارور به صورت ۴درصد و مبلغ ۵ هزار میلیارد تومان جهت پرداخت به بیماران فقیر و معسر تحت پوشش نهادهای حمایتی از محل تبصره ۱۴ بلاعوض اختصاص داده است. این در حالی است که در کمیسیون تلفیق بودجه مجلس علاوه بر افزایش رقم وام ازدواج، سایر تسهیلات تکلیفی بانکها نیز در لایحه بودجه سال آینده افزایش یافته است، البته تصمیمات کمیسیون تلفیق با هدف کمک به مردم اتخاذ شده اما به علت کمبود منابع بانکها، اجرای این تکالیف سبب اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی، افزایش نقدینگی و تورم خواهد شد.
تقاضای بانکها از نمایندگان مجلس
کوروش پرویزیان رئیس کانون بانکها و مؤسسات اعتباری خصوصی در مورد تسهیلات تکلیفی میگوید: تقاضای ما از قانونگذار و مراجع نظارتی این است تسهیلات تکلیفی متناسب با منابعی که در اختیار بانکها قرار میگیرد، برقرار باشد تا مردم عزیز مکدر نشوند و صفی شکل نگیرد و باعث نارضایتی نشود.
نباید اجازه دهیم بانکها بدون ضابطه خلق نقدینگی کنند
علی صالحآبادی، رئیس کل بانک مرکزی در اینباره از نمایندگان مجلس خواست عددها را به گونهای تنظیم نکنند که بانکها نتوانند پاسخگوی آن عدد و ارقام باشند، زیرا اگر اعداد غیرواقعی باشد، بانکها موظف هستند که قانون را به اجرا درآورند و زمانی که بانکها با کسری منابع ناشی از این موارد روبهرو شوند، نتیجه آن اضافه برداشت و پایه پولی و بعضاً نارضایتی مردم هم ممکن است که پیش آید.
وی یکشنبه شب در یک برنامه تلویزیونی با اعلام اینکه بانکها ۱۷۰ هزار میلیارد به بانک مرکزی بدهکارند، تأکید کرد که باید به سمت تخصیص بهتر و شفافیت خدمات و تسهیلات حرکت کنیم. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در بودجه سال آینده در تبصره ۱۶ و سایر بندهای الحاقی حدود ۱۲۰۰ همت تسهیلات تکلیفی دیده شده است، گفت: کل تسهیلاتی که شبکه بانکی از ابتدای امسال تاکنون پرداخت کرده حدود ۲۳۰۰ همت بوده که ۶۷ درصد آن برای سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی استفاده شده است، لذا این ۱۲۰۰ همت تسهیلات تکلیفی موجب ناترازی خواهد شد که از مجلس خواستار اصلاح این موضوع هستیم.
ارجاع دو مصوبه به تلفیق
در دومین روز بررسی بخش درآمدی بودجه سال آینده، قرار شد کارگروه رسیدگی به ابهامات مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه تشکیل شود. در این روز تکلیف وزارت نفت برای فروش مابهالتفاوت فرآوردههای نفتی، ارائه مجوز به وزارت نفت برای فروش فرآورده نفتی پالایشگاه آبادان، تأمین خوراک تمامی پالایشگاههای کوچک توسط وزارت نفت، اجازه به دولت برای تبدیل منابع ارزی به ریالی با نرخ ETS، تأمین منابع اجرای خط لوله انتقال اتیلن غرب کشور و فروش منابع ارزی صادرات نفت به نرخ سامانه معاملات الکترونیک از جمله مصوبات نمایندگان بود. علاوه بر این دو مصوبه مهم برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع شد. یکی از این موارد ارجاع بند مرتبط به ارز 4200 تومانی در لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق است. نمایندگان مجلس ردیفهای هزینهای و درآمدی بند الحاقی تبصره یک لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ مرتبط با ارز ترجیحی را برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق بودجه ارجاع دادند. همچنین موضوع تأمین قیر رایگان پروژههای عمرانی نیز به کمیسیون تلفیق ارجاع شد. بدین ترتیب نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز (دوشنبه) به منظور بررسی بیشتر و دقیقتر موضوع تأمین مواد اولیه قیر (وکیوم باتوم) با ارسال بند مرتبط با این مهم به کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۱ موافقت کردند. از سوی دیگر، رئیس کمیسیون تلفیق مجلس گفت: ما از کمیسیون تلفیق برای تکلیف تأمین ۱۳۷ هزار میلیارد تومان سهم صندوق توسعه ملی مجوز گرفتهایم.
حمیدرضا حاجی بابایی اظهار داشت: از آنجا که سهم صندوق توسعه ملی از فروش منابع نفتی به ۲۰ درصد کاهش پیدا نکرده است اکنون ما برای تأمین ۱۳۷ هزار میلیارد تومان نیاز به تصمیمگیری جدید داریم کمیسیون نیز چند پیشنهاد مطرح کرده است اینکه حال از محل سهام یا اوراق تأمین گردد یا موارد دیگر. وی با تأکید بر اینکه چیزی مراعا گذاشته نشده یا تصمیم جدیدی گرفته نشده است، افزود: ما از کمیسیون تلفیق نیز برای تکلیف تأمین این ۱۳۷هزار میلیارد تومان مجوز گرفتهایم تا با دولت تنظیم کنیم. گفتنی است در نشست عصر یکم اسفند نمایندگان مجلس صادرات نفت را به 1.4میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه 70 دلار افزایش دادند.
گزیده
وزیر امور اقتصادی و دارایی: مجلس از آسیب به برنامه ضدتورمی دولت خودداری کند
ازسوی دیگر، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در توئیتی از افزایش تسهیلات تکلیفی به بانکها در مصوبات کمیسیون تلفیق مجلس در بودجه ۱۴۰۱ انتقاد کرد. به گزارش ایرنا،«سید احسان خاندوزی» روز دوشنبه در صفحه توئیتر نوشت:«در یادداشت چند روز قبلم از افزایش ۱۰۰ همت تسهیلات تکلیفی بانکها در بودجه آینده انتقاد کرده بودم. در ادامه توئیت آمده است: امیدوارم نمایندگان با توجه به هشدار امروز رهبر معظم، از تشدید ناترازی بانکها و آسیب به برنامه ضدتورمی دولت جلوگیری کنند. با هدایت اعتبار موافقیم اما نه به شیوه گذشته.»
گفتنی است، بهطور معمول 70 درصد تسهیلات بانکی برای سرمایه در گردش اختصاص مییابد که ماهیتی کوتاهمدت دارد. اما مجلس اغلب تسهیلاتی که در قالب بودجه به بانکها تکلیف کرده تسهیلاتی با دوره بازپرداخت 10 و 20 ساله است که گردش پول در شبکه بانکی را مختل میکند. رشد مانده تسهیلات بانکی در سال 99 حدود 800 هزار میلیارد تومان بوده است که سالانه به همین میزان به رشد مانده تسهیلات کشور از محل این وامها اضافه میشود. با وجود این کسری ذخایر بانکها و تشنگی بخشهای اقتصادی بهخاطر شوک کرونا و شوکهای ارزی دولت قبل، بهطور طبیعی، پرداخت تسهیلاتی که از سوی کمیسیون تلفیق پیشبینی شده غیرقابل اجراست مگر اینکه از محل چاپ پول و خلق نقدینگی منابع آن تأمین شود که نتیجه آن یک شوک تورمی جدید به اقتصاد و مردم خواهد بود.
دستور رهبر معظم انقلاب به مجلس درباره عدم تکلیف مالایطاق به بانکها
به دنبال نامه علی صالحآبادی رئیس کل بانک مرکزی به رهبر معظم انقلاب، معظمله طی نامهای خطاب به نمایندگان مجلس دستور دادند که از تحمیل تکالیف مالایطاق به بانکها خودداری کنند.
در همین زمینه رئیس مجلس شورای اسلامی از نامه رهبرمعظم انقلاب به نمایندگان درخصوص پرهیز از تحمیل تکالیف مالایطاق به بانکها در لایحه بودجه خبر داد. به گزارش تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز قوه مقننه و در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1401 گفت: در تبصره 16 لایحه بودجه که مجدداً اصلاح شده است و رئیس بانک مرکزی نیز روز یکشنبه در صحن مجلس تأکید داشتند تکالیفی برای بانکها دیده شده که نسبت به سال 1400 تکالیف بانکها را دو برابر افزایش داده است.
وی ادامه داد: اگر ما شاهد بالارفتن نرخ کالاها و خدمات در سطح جامعه هستیم همه به تکالیف مالایطاق برمیگردد که از سوی دولت و مجلس به بانکها تحمیل میشود. زمانی که این تکالیف به بانک مرکزی و سایر بانکها تحمیل میشود نتیجه آن افزایش تورم است. نماینده تهران در مجلس اضافه کرد: رهبر انقلاب روز یکشنبه نیز در نامهای به بنده و سایر نمایندگان بهصورت مکتوب هشدار دادند که تکلیف مالایطاقی به بانکها داده نشود، این هشدار رهبر انقلاب هم به مجلس و هم به دولت است.
رئیس مجلس اظهار کرد: گاهی دولت به سایر بانکها فشار میآورد و آن بانکها نیز ناچار به فشار به بانک مرکزی میشوند، درست است که در اینجا دولت تکلیفی به بانک مرکزی نداشته اما بهطور غیرمستقیم بانک مرکزی را تحت فشار گذاشته است. هم مجلس شورای اسلامی و هم دولت نباید تکلیف اضافی به بانک مرکزی اعمال کنند و در بازنگری مجدد تبصره 16 در کمیسیون تلفیق باید به تذکر حضرت آقا توجه شود و تکلیف اضافی به بانکها تحمیل نشود.
مصوبات تورمزای کمیسیون تلفیق بودجه مجلس
خالص بدهی بانکها به بانک مرکزی یکی از متغیرهای اثرگذار بر پایه پولی و رشد نقدینگی است. اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی به دلیل بیانضباطی دولت قبل، در سه سال اخیر افزایش شدیدی داشت و به بالای هزار هزار میلیارد ریال رسید اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم در اصلاح این روند گامهایی برداشته شد که امروز در نزولی شدن نرخ تورم خود را نشان میدهد.
براساس گزارش ایرنا، کمیسیون تلفیق در تبصره ۱۶ و از محل تبصره ۱۴، دولت را موظف به تشکیل صندوق بیماریهای خاص و صعبالعلاج جهت کمک به بیماران کرده که مبلغ ۲۰ هزار میلیارد تومان آن را از منابع پسانداز و جاری قرضالحسنه و جاری شبکه بانکی جهت پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به صندوق بیماریهای خاص و صعبالعلاج جهت کمک به بیماران صعبالعلاج، سرطانی، خاص و زوجهای نابارور به صورت ۴درصد و مبلغ ۵ هزار میلیارد تومان جهت پرداخت به بیماران فقیر و معسر تحت پوشش نهادهای حمایتی از محل تبصره ۱۴ بلاعوض اختصاص داده است. این در حالی است که در کمیسیون تلفیق بودجه مجلس علاوه بر افزایش رقم وام ازدواج، سایر تسهیلات تکلیفی بانکها نیز در لایحه بودجه سال آینده افزایش یافته است، البته تصمیمات کمیسیون تلفیق با هدف کمک به مردم اتخاذ شده اما به علت کمبود منابع بانکها، اجرای این تکالیف سبب اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی، افزایش نقدینگی و تورم خواهد شد.
تقاضای بانکها از نمایندگان مجلس
کوروش پرویزیان رئیس کانون بانکها و مؤسسات اعتباری خصوصی در مورد تسهیلات تکلیفی میگوید: تقاضای ما از قانونگذار و مراجع نظارتی این است تسهیلات تکلیفی متناسب با منابعی که در اختیار بانکها قرار میگیرد، برقرار باشد تا مردم عزیز مکدر نشوند و صفی شکل نگیرد و باعث نارضایتی نشود.
نباید اجازه دهیم بانکها بدون ضابطه خلق نقدینگی کنند
علی صالحآبادی، رئیس کل بانک مرکزی در اینباره از نمایندگان مجلس خواست عددها را به گونهای تنظیم نکنند که بانکها نتوانند پاسخگوی آن عدد و ارقام باشند، زیرا اگر اعداد غیرواقعی باشد، بانکها موظف هستند که قانون را به اجرا درآورند و زمانی که بانکها با کسری منابع ناشی از این موارد روبهرو شوند، نتیجه آن اضافه برداشت و پایه پولی و بعضاً نارضایتی مردم هم ممکن است که پیش آید.
وی یکشنبه شب در یک برنامه تلویزیونی با اعلام اینکه بانکها ۱۷۰ هزار میلیارد به بانک مرکزی بدهکارند، تأکید کرد که باید به سمت تخصیص بهتر و شفافیت خدمات و تسهیلات حرکت کنیم. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در بودجه سال آینده در تبصره ۱۶ و سایر بندهای الحاقی حدود ۱۲۰۰ همت تسهیلات تکلیفی دیده شده است، گفت: کل تسهیلاتی که شبکه بانکی از ابتدای امسال تاکنون پرداخت کرده حدود ۲۳۰۰ همت بوده که ۶۷ درصد آن برای سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی استفاده شده است، لذا این ۱۲۰۰ همت تسهیلات تکلیفی موجب ناترازی خواهد شد که از مجلس خواستار اصلاح این موضوع هستیم.
ارجاع دو مصوبه به تلفیق
در دومین روز بررسی بخش درآمدی بودجه سال آینده، قرار شد کارگروه رسیدگی به ابهامات مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه تشکیل شود. در این روز تکلیف وزارت نفت برای فروش مابهالتفاوت فرآوردههای نفتی، ارائه مجوز به وزارت نفت برای فروش فرآورده نفتی پالایشگاه آبادان، تأمین خوراک تمامی پالایشگاههای کوچک توسط وزارت نفت، اجازه به دولت برای تبدیل منابع ارزی به ریالی با نرخ ETS، تأمین منابع اجرای خط لوله انتقال اتیلن غرب کشور و فروش منابع ارزی صادرات نفت به نرخ سامانه معاملات الکترونیک از جمله مصوبات نمایندگان بود. علاوه بر این دو مصوبه مهم برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع شد. یکی از این موارد ارجاع بند مرتبط به ارز 4200 تومانی در لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق است. نمایندگان مجلس ردیفهای هزینهای و درآمدی بند الحاقی تبصره یک لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ مرتبط با ارز ترجیحی را برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق بودجه ارجاع دادند. همچنین موضوع تأمین قیر رایگان پروژههای عمرانی نیز به کمیسیون تلفیق ارجاع شد. بدین ترتیب نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز (دوشنبه) به منظور بررسی بیشتر و دقیقتر موضوع تأمین مواد اولیه قیر (وکیوم باتوم) با ارسال بند مرتبط با این مهم به کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۱ موافقت کردند. از سوی دیگر، رئیس کمیسیون تلفیق مجلس گفت: ما از کمیسیون تلفیق برای تکلیف تأمین ۱۳۷ هزار میلیارد تومان سهم صندوق توسعه ملی مجوز گرفتهایم.
حمیدرضا حاجی بابایی اظهار داشت: از آنجا که سهم صندوق توسعه ملی از فروش منابع نفتی به ۲۰ درصد کاهش پیدا نکرده است اکنون ما برای تأمین ۱۳۷ هزار میلیارد تومان نیاز به تصمیمگیری جدید داریم کمیسیون نیز چند پیشنهاد مطرح کرده است اینکه حال از محل سهام یا اوراق تأمین گردد یا موارد دیگر. وی با تأکید بر اینکه چیزی مراعا گذاشته نشده یا تصمیم جدیدی گرفته نشده است، افزود: ما از کمیسیون تلفیق نیز برای تکلیف تأمین این ۱۳۷هزار میلیارد تومان مجوز گرفتهایم تا با دولت تنظیم کنیم. گفتنی است در نشست عصر یکم اسفند نمایندگان مجلس صادرات نفت را به 1.4میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه 70 دلار افزایش دادند.
گزیده
وزیر امور اقتصادی و دارایی: مجلس از آسیب به برنامه ضدتورمی دولت خودداری کند
ازسوی دیگر، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در توئیتی از افزایش تسهیلات تکلیفی به بانکها در مصوبات کمیسیون تلفیق مجلس در بودجه ۱۴۰۱ انتقاد کرد. به گزارش ایرنا،«سید احسان خاندوزی» روز دوشنبه در صفحه توئیتر نوشت:«در یادداشت چند روز قبلم از افزایش ۱۰۰ همت تسهیلات تکلیفی بانکها در بودجه آینده انتقاد کرده بودم. در ادامه توئیت آمده است: امیدوارم نمایندگان با توجه به هشدار امروز رهبر معظم، از تشدید ناترازی بانکها و آسیب به برنامه ضدتورمی دولت جلوگیری کنند. با هدایت اعتبار موافقیم اما نه به شیوه گذشته.»
رئیس جمهور در نشست خبری مشترک با امیر قطر با بیان اینکه امریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریمهای اصلی به اثبات برساند تأکید کرد
ایران فاتح جنگ علیه تروریسم و فشار حداکثری
گروه سیاسی/ امضای 14 سند همکاری، یکی از دستاوردهای نخستین روز سفر رئیس جمهور به قطر بود؛ سفری که میتوان آن را فراتر از چهارچوب دوجانبه ارزیابی کرد و نشانههای متعددی برای آن ارائه نمود. هم محورهای مذاکرات سران دو کشور و هم اظهارات و اشارات آیتالله رئیسی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران، اهداف بلندتری در منطقه، بویژه در رابطه با کشورهای خلیج فارس مدنظر دارد و در این راستا، سفر به قطر و تفاهمهای گسترده با این کشور را میتوان نقطه آغازی برای اهداف بلندمدت و با گستره جغرافیایی بیشتر، قلمداد کرد. به ویژه اینکه مطابق تأکید رئیس جمهور در این سفر، با توجه به خروج نیروهای خارجی، اکنون منطقه وارد مرحله جدیدی شده است. از سوی دیگر، دیدارهای متنوعی که آیتالله رئیسی امروز و در حاشیه سران اوپک گازی با سران برخی کشورها خواهد داشت، نشانه دیگری برای ظرفیتهایی است که از قبال این سفر میتوان متصور بود؛ سفری که استقبال گرم امیر قطر از آیتالله رئیسی در پای پلکان هواپیما، خود بیانگر مناسبات گرمی است که میان دو کشور، یکی در شمال و دیگری در جنوب خلیج فارس وجود دارد.
فعال شدن دیپلماسی همسایگی با کشورهای خلیج فارس
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، آیتالله سیدابراهیم رئیسی روز گذشته به دعوت رسمی «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر و البته با بدرقه حجتالاسلام محسن قمی، معاون بینالملل دفتر مقام معظم رهبری، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و جمعی از اعضای کابینه، تهران را به مقصد دوحه پایتخت قطر ترک کرد. رئیس جمهور در فرودگاه مهرآباد، ابراز امیدواری کرد که سفر به کشور قطر، گامی در جهت ارتقا روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری بین کشورهای منطقه و کشورهای حوزه خلیج فارس باشد.
رئیسی با اشاره به فعال شدن دیپلماسی همسایگی بویژه با کشورهای خلیج فارس، تصریح کرد: این سفر در جهت فعال شدن ارتباطات با کشورهای خلیج فارس و استفاده از ظرفیتهای این کشورها در جهت توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، بویژه با کشور قطر که با یکدیگر میدان مشترک داریم و همکاری در حوزه انرژی است.
وی با اشاره به اینکه مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز با ابتکار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و ما از مؤسسین این مجمع هستیم، ایران، قطر و روسیه را از مهمترین کشورهای تولید کننده و صادرکننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه میتواند انجام بگیرد میتواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز گامی باشد در جهت همکاریهایی که میتوانیم در این رابطه داشته باشیم.
استقبال گرم پای پلکان هواپیما
آیتالله رئیسی درحالی وارد فرودگاه دوحه، پایتخت قطر شد که برخلاف اعلام قبلی، امیر قطر در فرودگاه به استقبال رئیس جمهور آمد و سران عالی دو کشور همراه با یکدیگر عازم دیوان امیری در دوحه شدند. همچنین پس از برگزاری مراسم استقبال رسمی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی از آیتالله رئیسی در دیوان امیری و معرفی هیأتهای عالی رتبه دو کشور، امیر قطر پیراهن تیم ملی فوتبال این کشور را که به امضای تمامی اعضای این تیم رسیده است، به عنوان یادبود برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲، به رئیس جمهور کشورمان اهدا کرد. شماره پیراهنی که در این اقدام نمادین به رئیس جمهور ارائه شد، 22 است که نشانهای از برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ در این کشور است.
افزایش و تنوع بخشی روابط ایران و قطر
پس از دیدار هیأتهای عالی رتبه دو کشور که بنا به اظهارات سران، در آن درباره مسائل دوجانبه تا منطقهای و بینالمللی تبادل نظر شد، نشست خبری مشترک رئیس جمهور ایران و امیر قطر برگزار شد. البته پیش از این، ۱۴ سند همکاری میان دو کشور امضا شد که در زمینه هواپیمایی، تجاری، کشتیرانی، رادیو تلویزیون، سیاست خارجی (لغو روادید)، برق، استاندارد و فرهنگی و آموزشی است. آیتالله رئیسی در نشست خبری مشترک با امیر قطر، با بیان اینکه در این دیدار توافق کردیم دو کشور از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای گسترش همکاریها و تعمیق مناسبات در عرصهها و حوزههای مختلف بهرهمند شوند، اظهار کرد: طرفین با توجه به قرابت سرزمینی و همسایگی و منافع و مزیتهای مشترک اقتصادی تصمیم گرفتند با افزایش روابط و تنوعبخشی به زمینههای همکاری گامهای جدی و جدیدی برای تقویت روابط بردارند.
وی با اشاره به اینکه توافق کردیم در حوزههای اقتصادی، انرژی، زیرساختی، تجاری، سرمایهگذاری، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگ همکاریهایمان را به صورت جدی افزایش دهیم، از آمادگی ایران برای برگزاری هر چه بهتر بازیهای جام جهانی که قطر میزبان آن است خبرداد.
ایران به دنبال جهش در روابط منطقهای
آیتالله رئیسی با اشاره به مزیتهای بینظیر ایران در حوزههای مختلف از جمله، جغرافیایی، زیستمحیطی، ترانزیتی، اقتصادی، علمی و بخصوص نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده، این مزیتها را تضمینی برای تبدیل شدن هرگونه همکاری دو یا چندجانبه به رشد اقتصادی و امنیت منطقهای دانست و گفت: ایران به دنبال تحول و جهش در روابط منطقهای است و این سفر فصل نوینی در روابط ایران و قطر ایجاد خواهد کرد. البته این سفر یکی از گامهای تحولآفرین در روابط با کشورهای همسایه بویژه همسایگان در منطقه خلیج فارس قلمداد میشود. رئیس جمهور اضافه کرد سطح همکاریهای موجود بین کشورهای منطقه متناسب با ظرفیتهای عظیم موجود نیست و جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن است که در چهارچوب سیاست همسایگی و تقویت و ارتقای روابط منطقهای کمک کند.
آیتالله رئیسی با بیان اینکه به دنبال تحول در روابط منطقهای در جهت تعامل، همکاری و همگرایی هستیم، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده است که همیشه در کنار منافع کشورها و ملتهای مستقل میایستد. ما در دوران سختی، دوستی خود را به همه کشورهای منطقه ثابت کردهایم. بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کردهاند و در این زمینه تجربیات مشابهی دارند.
ایران فاتح دو میدان جنگ علیه تروریسم و فشار حداکثری
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران فاتح دو میدان جنگ علیه تروریسم و کارزار فشار حداکثری اقتصادی بوده است، تصریح کرد: امریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریمهای اصلی به اثبات برساند. برای رسیدن به توافق «تأمین منافع ملت ایران بخصوص لغو تحریمها»، «تضمین معتبر» و «بسته شدن پروندههای ادعاهای سیاسی»، ضروری است.
منطقه وارد مرحله جدیدی شده است
رئیسی با اشاره به اینکه اکنون واضح است که منطقه ما وارد مرحله جدیدی شده است، گفت: بعد از چند دهه حضور متجاوزانه و اشغالگرانه نیروهای سلطهگر منطقه در حال بازگشتن به دست ملتهای منطقه است و این پیروزی حاصل نشد مگر با مقاومت ملتها. وی افزود: کشورهای منطقه باید با رایزنی و گفتوگوهای بیشتر مدیریت بحرانها و حل و فصل مسائل را به صورت درونمنطقهای پیگیری و عملیاتی
کنند.
مسائل منطقه راه حل نظامی ندارد
به گفته آیتالله رئیسی، درس مهم تحولات چند دهه گذشته این است که اول تجاوزگری محکوم به شکست است، دوم مقاومت جواب میدهد و سوم اینکه هیچ یک از مسائل منطقه راهحل نظامی ندارد. وی افزود: همچنین در مورد مسائل منطقهای از جمله مبارزه با تروریسم، وضعیت افغانستان، قاچاق مواد مخدر نیز تبادل نظر کرده و توافق کردیم که مبارزه با تروریسم و اشکال مختلف آن یکی از اولویتهای ماست. توانمندیهای ایران در مبارزه موفق با تروریسم در سوریه و عراق، قدرتی امنیتساز نه تنها برای منطقه بلکه برای جهان محسوب میشود. رئیس جمهور تصریح کرد: همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه باید مردم و همه گروههای قومی و سیاسی افغانستانی را کمک کنند که یک حکومت فراگیر مردمی در افغانستان مستقر شود در غیر این صورت ناامنی به این کشور مظلوم باز خواهد گشت.
رفع حصر از ملت یمن، یک الزام بشردوستانه
آیتالله رئیسی، با اشاره به اینکه در مورد ملت مظلوم یمن، صحبت کردیم، رفع حصر از این ملت مظلوم را یک الزام بشردوستانه دانست و تأکید کرد: تنها راهحل بحران یمن، توقف تجاوز و گفتوگوهای یمنی- یمنی است. رئیس جمهور گفت: همان طور که در روز تحلیف اعلام کردم، دست دوستی به سوی همه کشورهای منطقه علیالخصوص همسایگان در راستای منافع متقابل ملتها و تعامل حداکثری دراز میکنم. رئیسی در پایان ابرازامیدواری کرد که این گفتوگوها به ثمر بنشیند و نشست فردا (امروز سه شنبه) که به عنوان مجمع کشورهای صادرکننده گاز است، منشأ آثار و برکاتی برای این کشورها باشد.
توافقات با ایران باید پیگیری شود
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر نیز در این نشست خبری، با ابراز خشنودی از امضای چند توافقنامه و یادداشت تفاهم بین قطر و جمهوری اسلامی ایران گفت: این یک مسأله بسیار مهمی است و باید اجرای آنها پیگیری شود. وی با اشاره به مسأله فلسطین تصریح کرد: درباره مسأله فلسطین مذاکره کردیم، به اعتبار اینکه مسأله اصلی منطقه است و بر ضرورت توقف تجاوزات اسرائیل علیه ملت فلسطین و ایجاد راهحلی براساس قطعنامههای بینالمللی و حق ملت فلسطین برای تعیین سرنوشت خودشان و زندگی مسالمتآمیز و با کرامت آنها تأکید کردیم.
برنامههای دیگر رئیسجمهور
دیدار با «خالد بنخلیفه» نخستوزیر قطر، دیگر برنامه رئیسجمهور در نخستین روز سفر به قطر بود. آیتالله رئیسی امروز نیز در حاشیه اجلاس اوپک گازی با «فیلیپ نیوس» همتای موزامبیکی خود دیدار میکند و در ادامه با «عبدالمجید تبون» رئیسجمهور الجزایر و «اوبیانگ انگوئما» رئیسجمهور گینه استوایی گفتوگو خواهد کرد. دیدار با نخستوزیر ترینیداد و توباگو، وزیر امور خارجه ونزوئلا و وزیر انرژی روسیه نیز بخشهای دیگر برنامه رئیسجمهور طی امروز است.
فعال شدن دیپلماسی همسایگی با کشورهای خلیج فارس
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، آیتالله سیدابراهیم رئیسی روز گذشته به دعوت رسمی «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر و البته با بدرقه حجتالاسلام محسن قمی، معاون بینالملل دفتر مقام معظم رهبری، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و جمعی از اعضای کابینه، تهران را به مقصد دوحه پایتخت قطر ترک کرد. رئیس جمهور در فرودگاه مهرآباد، ابراز امیدواری کرد که سفر به کشور قطر، گامی در جهت ارتقا روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری بین کشورهای منطقه و کشورهای حوزه خلیج فارس باشد.
رئیسی با اشاره به فعال شدن دیپلماسی همسایگی بویژه با کشورهای خلیج فارس، تصریح کرد: این سفر در جهت فعال شدن ارتباطات با کشورهای خلیج فارس و استفاده از ظرفیتهای این کشورها در جهت توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، بویژه با کشور قطر که با یکدیگر میدان مشترک داریم و همکاری در حوزه انرژی است.
وی با اشاره به اینکه مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز با ابتکار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و ما از مؤسسین این مجمع هستیم، ایران، قطر و روسیه را از مهمترین کشورهای تولید کننده و صادرکننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه میتواند انجام بگیرد میتواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز گامی باشد در جهت همکاریهایی که میتوانیم در این رابطه داشته باشیم.
استقبال گرم پای پلکان هواپیما
آیتالله رئیسی درحالی وارد فرودگاه دوحه، پایتخت قطر شد که برخلاف اعلام قبلی، امیر قطر در فرودگاه به استقبال رئیس جمهور آمد و سران عالی دو کشور همراه با یکدیگر عازم دیوان امیری در دوحه شدند. همچنین پس از برگزاری مراسم استقبال رسمی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی از آیتالله رئیسی در دیوان امیری و معرفی هیأتهای عالی رتبه دو کشور، امیر قطر پیراهن تیم ملی فوتبال این کشور را که به امضای تمامی اعضای این تیم رسیده است، به عنوان یادبود برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲، به رئیس جمهور کشورمان اهدا کرد. شماره پیراهنی که در این اقدام نمادین به رئیس جمهور ارائه شد، 22 است که نشانهای از برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ در این کشور است.
افزایش و تنوع بخشی روابط ایران و قطر
پس از دیدار هیأتهای عالی رتبه دو کشور که بنا به اظهارات سران، در آن درباره مسائل دوجانبه تا منطقهای و بینالمللی تبادل نظر شد، نشست خبری مشترک رئیس جمهور ایران و امیر قطر برگزار شد. البته پیش از این، ۱۴ سند همکاری میان دو کشور امضا شد که در زمینه هواپیمایی، تجاری، کشتیرانی، رادیو تلویزیون، سیاست خارجی (لغو روادید)، برق، استاندارد و فرهنگی و آموزشی است. آیتالله رئیسی در نشست خبری مشترک با امیر قطر، با بیان اینکه در این دیدار توافق کردیم دو کشور از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای گسترش همکاریها و تعمیق مناسبات در عرصهها و حوزههای مختلف بهرهمند شوند، اظهار کرد: طرفین با توجه به قرابت سرزمینی و همسایگی و منافع و مزیتهای مشترک اقتصادی تصمیم گرفتند با افزایش روابط و تنوعبخشی به زمینههای همکاری گامهای جدی و جدیدی برای تقویت روابط بردارند.
وی با اشاره به اینکه توافق کردیم در حوزههای اقتصادی، انرژی، زیرساختی، تجاری، سرمایهگذاری، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگ همکاریهایمان را به صورت جدی افزایش دهیم، از آمادگی ایران برای برگزاری هر چه بهتر بازیهای جام جهانی که قطر میزبان آن است خبرداد.
ایران به دنبال جهش در روابط منطقهای
آیتالله رئیسی با اشاره به مزیتهای بینظیر ایران در حوزههای مختلف از جمله، جغرافیایی، زیستمحیطی، ترانزیتی، اقتصادی، علمی و بخصوص نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده، این مزیتها را تضمینی برای تبدیل شدن هرگونه همکاری دو یا چندجانبه به رشد اقتصادی و امنیت منطقهای دانست و گفت: ایران به دنبال تحول و جهش در روابط منطقهای است و این سفر فصل نوینی در روابط ایران و قطر ایجاد خواهد کرد. البته این سفر یکی از گامهای تحولآفرین در روابط با کشورهای همسایه بویژه همسایگان در منطقه خلیج فارس قلمداد میشود. رئیس جمهور اضافه کرد سطح همکاریهای موجود بین کشورهای منطقه متناسب با ظرفیتهای عظیم موجود نیست و جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن است که در چهارچوب سیاست همسایگی و تقویت و ارتقای روابط منطقهای کمک کند.
آیتالله رئیسی با بیان اینکه به دنبال تحول در روابط منطقهای در جهت تعامل، همکاری و همگرایی هستیم، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده است که همیشه در کنار منافع کشورها و ملتهای مستقل میایستد. ما در دوران سختی، دوستی خود را به همه کشورهای منطقه ثابت کردهایم. بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کردهاند و در این زمینه تجربیات مشابهی دارند.
ایران فاتح دو میدان جنگ علیه تروریسم و فشار حداکثری
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران فاتح دو میدان جنگ علیه تروریسم و کارزار فشار حداکثری اقتصادی بوده است، تصریح کرد: امریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریمهای اصلی به اثبات برساند. برای رسیدن به توافق «تأمین منافع ملت ایران بخصوص لغو تحریمها»، «تضمین معتبر» و «بسته شدن پروندههای ادعاهای سیاسی»، ضروری است.
منطقه وارد مرحله جدیدی شده است
رئیسی با اشاره به اینکه اکنون واضح است که منطقه ما وارد مرحله جدیدی شده است، گفت: بعد از چند دهه حضور متجاوزانه و اشغالگرانه نیروهای سلطهگر منطقه در حال بازگشتن به دست ملتهای منطقه است و این پیروزی حاصل نشد مگر با مقاومت ملتها. وی افزود: کشورهای منطقه باید با رایزنی و گفتوگوهای بیشتر مدیریت بحرانها و حل و فصل مسائل را به صورت درونمنطقهای پیگیری و عملیاتی
کنند.
مسائل منطقه راه حل نظامی ندارد
به گفته آیتالله رئیسی، درس مهم تحولات چند دهه گذشته این است که اول تجاوزگری محکوم به شکست است، دوم مقاومت جواب میدهد و سوم اینکه هیچ یک از مسائل منطقه راهحل نظامی ندارد. وی افزود: همچنین در مورد مسائل منطقهای از جمله مبارزه با تروریسم، وضعیت افغانستان، قاچاق مواد مخدر نیز تبادل نظر کرده و توافق کردیم که مبارزه با تروریسم و اشکال مختلف آن یکی از اولویتهای ماست. توانمندیهای ایران در مبارزه موفق با تروریسم در سوریه و عراق، قدرتی امنیتساز نه تنها برای منطقه بلکه برای جهان محسوب میشود. رئیس جمهور تصریح کرد: همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه باید مردم و همه گروههای قومی و سیاسی افغانستانی را کمک کنند که یک حکومت فراگیر مردمی در افغانستان مستقر شود در غیر این صورت ناامنی به این کشور مظلوم باز خواهد گشت.
رفع حصر از ملت یمن، یک الزام بشردوستانه
آیتالله رئیسی، با اشاره به اینکه در مورد ملت مظلوم یمن، صحبت کردیم، رفع حصر از این ملت مظلوم را یک الزام بشردوستانه دانست و تأکید کرد: تنها راهحل بحران یمن، توقف تجاوز و گفتوگوهای یمنی- یمنی است. رئیس جمهور گفت: همان طور که در روز تحلیف اعلام کردم، دست دوستی به سوی همه کشورهای منطقه علیالخصوص همسایگان در راستای منافع متقابل ملتها و تعامل حداکثری دراز میکنم. رئیسی در پایان ابرازامیدواری کرد که این گفتوگوها به ثمر بنشیند و نشست فردا (امروز سه شنبه) که به عنوان مجمع کشورهای صادرکننده گاز است، منشأ آثار و برکاتی برای این کشورها باشد.
توافقات با ایران باید پیگیری شود
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر نیز در این نشست خبری، با ابراز خشنودی از امضای چند توافقنامه و یادداشت تفاهم بین قطر و جمهوری اسلامی ایران گفت: این یک مسأله بسیار مهمی است و باید اجرای آنها پیگیری شود. وی با اشاره به مسأله فلسطین تصریح کرد: درباره مسأله فلسطین مذاکره کردیم، به اعتبار اینکه مسأله اصلی منطقه است و بر ضرورت توقف تجاوزات اسرائیل علیه ملت فلسطین و ایجاد راهحلی براساس قطعنامههای بینالمللی و حق ملت فلسطین برای تعیین سرنوشت خودشان و زندگی مسالمتآمیز و با کرامت آنها تأکید کردیم.
برنامههای دیگر رئیسجمهور
دیدار با «خالد بنخلیفه» نخستوزیر قطر، دیگر برنامه رئیسجمهور در نخستین روز سفر به قطر بود. آیتالله رئیسی امروز نیز در حاشیه اجلاس اوپک گازی با «فیلیپ نیوس» همتای موزامبیکی خود دیدار میکند و در ادامه با «عبدالمجید تبون» رئیسجمهور الجزایر و «اوبیانگ انگوئما» رئیسجمهور گینه استوایی گفتوگو خواهد کرد. دیدار با نخستوزیر ترینیداد و توباگو، وزیر امور خارجه ونزوئلا و وزیر انرژی روسیه نیز بخشهای دیگر برنامه رئیسجمهور طی امروز است.
در ویژهنامه «ایران» درباره کودتای سوم اسفند 1299 بخوانید
آخرین بازی انگلستان پیش از کودتا
خطای راهبردی رضاشاه حذف رجال سیاسی بود
رضاخان برای انگلستان چهرهای آزمون پس داده بود
حال و هوای پایتخت در روزهای کودتا ؛ تهران مخوف
دروغهای انگلستان به روایت وابسته نظامی فرانسه
شورش در قزاقخانه
یک لشکرکشی «عمدتاً غیرایرانی»
روایت سوم درباره کودتای سوم اسفند 1299
بامداد مه آلود کابینه سیاه
خطای راهبردی رضاشاه حذف رجال سیاسی بود
رضاخان برای انگلستان چهرهای آزمون پس داده بود
حال و هوای پایتخت در روزهای کودتا ؛ تهران مخوف
دروغهای انگلستان به روایت وابسته نظامی فرانسه
شورش در قزاقخانه
یک لشکرکشی «عمدتاً غیرایرانی»
روایت سوم درباره کودتای سوم اسفند 1299
بامداد مه آلود کابینه سیاه
گزارش «ایران» از موافقان و مخالفان افزایش 25 درصدی نرخ حمل و نقل عمومی برای سال آینده
سه ضلع ناراضی افزایش کرایهها
حمیده امینیفرد
خبرنگار
شورای شهر تهران در نخستین گام، نرخ کرایه حمل و نقل عمومی را برای سال آینده
25 درصد افزایش داد. برای تاکسیهای خطی نیز همین میزان افزایش در نظر گرفته شده است. در صورتی که فرمانداری تهران با این درصد موافقت کند، نرخ کرایه حمل و نقل عمومی برای سال آینده 25 درصد گران میشود. بر این اساس در متروی تهران حداقل نرخ 2 هزار تومان و حداکثر نرخ 2 هزار و 500 تومان خواهد بود و در اتوبوس نیز نرخ کرایهها بهطور میانگین 2 هزار تومان پیشبینی شده است. در تاکسیها البته وضعیت کمی متفاوت است. اگرچه هر سال تعرفه مشخصی برای افزایش نرخ تعیین میشود، اما در نهایت آنچه به کف خیابانها میآید، افزایش گاه تا 100 درصدی کرایههاست. سازمان تاکسیرانی تأکید میکند که بر تاکسیهای خطی نظارت دارد و نرخها مشخص است اما شهروندان ادعا دارند که هیچ ضابطهای بر افزایش نرخ کرایهها نیست و در همین دو روز رانندگان به میل و سلیقه خود حتی ورودیهایی که زمانی 4 هزار تومان و 5 هزار تومان بود را به 7 هزار تومان تغییر دادهاند. افزایش کرایهها البته اغلب مسافران را به سمت تاکسیهای اینترنتی سوق داده است، اما افزایش عجیب و غریب کرایهها در این تاکسیها نیز بهطور مداوم موجب شده تا استفاده از مترو و اتوبوس دوباره به اوج برگردد. حالا میزان مسافران به بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر در روز رسیده و روند رو به افزایش شهروندان مترو و اتوبوس سوار نشان میدهد که ما در کرونا بزودی به میزان مسافران پیش از کرونا باز خواهیم گشت. بنابراین سؤال این است که اگر میزان مسافران افزایش یافته و وضعیت حمل و نقل عمومی به همین منوال ادامه یابد، این افزایش کرایه دقیقاً قرار است کدام گره کور این روزهای مردم را باز کند؟
ماجرای افزایش کرایهها البته سه ضلع ناراضی دارد. در یک سو مردم از افزایش 25 درصدی کرایهها شکایت دارند و معتقدند که با توجه به افزایش سایر کالاها و خدمات در سبد خانوار، این افزایش نرخ عملاً یک نیاز ضروری آنها را تحتالشعاع قرار میدهد. در سوی دیگر رانندگان قرار میگیرند که با افزایش 25 درصدی کرایهها بشدت مخالفاند. آنها معتقدند که این افزایش نرخ حتی جوابگوی هزینه تعمیرات و لوازم مصرفی خودروها نیز نیست. در طرف سوم نیز این شهرداری و شورای شهر هستند که ادعا دارند این افزایش 25 درصدی تنها 10 درصد از سهم 30 درصدی مردم در پرداخت هزینه بلیت را شامل میشود و همچون سالهای گذشته این شهرداری تهران است که باید 80 درصد بار این گرانیها را بهدوش بکشد.
تاکسی ها زیر بار افزایش 25درصدی نمی روند
خانم رحمانی، شهروندی است که در روز برای رسیدن به محل کار خود سه بار از تاکسی خطی استفاده میکند. از «قیطریه» به «مرکز شهر» و از میدان «انقلاب» به خیابان «ملاصدرا» و در نهایت «قیطریه»! او برای این سفر شهری کوتاه مدت روزانه 70 هزار تومان میپردازد. در حالی که تقریباً سه ساعت از زمان خود را در ترافیک و رفت و آمد از دست میدهد و اگر شانس بیاورد و تاکسی خطی پیدا کند، باید نگران کرونا، ماسک نزدن مسافران و دعوای روزانه راننده و مسافر هم باشد. تاکسی اینترنتی برای همین مسیر حدوداً 150 هزار تومان تمام میشود، بنابراین برایش به صرفه است که تاکسی سوار شود. او میگوید: «عملاً وقتی نرخها 25 درصد افزایش مییابد، یعنی باید حدوداً 100 هزار تومان کرایه بدهد و این درحالی است که ضابطهای برای اعمال این درصد جز در خطوط تاکسیرانی اصلی وجود ندارد و مسافربرهای شخصی و اینترنتی هرطور که دلشان میخواهد نرخها را بالا میبرند. وضعیت اتوبوس و مترو هم مشخص است. در همه مسیرها هم، مترو و اتوبوس نیست مثل «ملاصدرا» و «شیخ بهایی» و شما به ناچار باید تاکسی سوار شوید.»
آقای امیری میگوید که به خاطر کرونا و ترافیک مسافران در ساعتهای پیک، به ندرت از مترو و اتوبوس استفاده میکنند، اما افزایش نرخ تاکسیها هم موجب شده تا وی بیشتر مسیرهای عادی را پیاده برود. چون حمل و نقل عمومی کالای لوکس نیست که مردم بخواهند کمتر از آن استفاده کنند. «او معتقد است یارانهای که به حمل و نقل اختصاص مییابد، باید بیش از کالاهای مصرفی باشد. چون هم بر ترافیک شهر تأثیر میگذارد و هم اینکه معیشت اقشار ضعیف را تحتالشعاع قرار میدهد.»
افزایش تا 100درصدی قیمت قطعات خودرو
در آن سوی ماجرا، حسن پورناظری، راننده تاکسی میگوید: «نرخ خودرو و لوازم یدکی برای ما آزاد حساب میشود. اما یارانهای به ما تعلق نمیگیرد درحالی که یارانه مردم را ما رانندگان باید بپردازیم. ما باید برای جابهجایی مسافر حتی کمتر از تعرفه مصوب دریافت کنیم، درحالی که از ما به عناوین مختلف مثل حکم خط، کارنامه، پروانه و حسن انجام کار پول گرفته میشود. این قوانین کاملاً سنتی و از مد افتاده است. ما الان با تکنولوژی سروکار داریم همچنین الان بحث اپهای تاکسی مطرح است. اما همچنان تعرفه گذاریها سنتی و غلط است.»
حسن سالک غلامی راننده دیگری است که میگوید: «نرخ کرایهها 25 درصد افزایش مییابد، درحالی که تمام قیمتهای لوازم یدکی خودرو، لوازم خانگی و مصارف روزانه تا 100 درصد هم افزایش یافته است. آیا ما در این شهر زندگی نمیکنیم؟» امیر محمدی راننده تاکسی با اشاره به افزایش 40 درصدی قیمت قطعات یدکی، 100 درصدی روغن ماشین و افزایش 35 درصدی اجاره مسکن میگوید: «حتی اجرت مکانیکیها 50 درصد افزایش یافته است. ما به خاطر عدم توانایی از لاستیکهای صاف و دست دوم استفاده میکنیم، لنت دست دوم میخریم، واقعاً این 25 درصد در زندگی ما چه تأثیری دارد؟!»
غلامرضا نامداری، تاکسیران تهرانی دیگری هم معتقد است که نباید نرخها دستوری باشد. او میگوید: «شهرداری در این سالها برای جبران این مابهالتفاوت نرخ کرایهها با نرخ تورم چه تسهیلات و امکاناتی در اختیار رانندگان قرار داده است، جز این است که فقط وعده میدهند؟»
افزایش 25درصدی منطقی است
در عین حال رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با دفاع از افزایش 25 درصدی نرخ حمل و نقل عمومی برای سال آینده به «ایران» میگوید: «طبق مصوبه وزارت کشور سهم مردم و دولت حدوداً 60 تا 70 درصد تعیین شده است، اما آنچه که عملاً درحال اجراست سهم 9 تا 10 درصدی مردم و سهم 10 درصدی دولت است. امسال نیز همین سهم برای مردم لحاظ و افزایش
25 درصدی نرخ کرایهها با همین مدل مصوب شده است. درحالی که قیمت واقعی تمام شده بلیت مترو و اتوبوس باید 20 هزار تومان باشد اما با توجه به اینکه شهرداری سهم 80 درصدی را خود بر عهده گرفته است، مردم به طور میانگین 2 هزار تومان از این نرخها را میپردازند.
سید جعفر تشکری هاشمی حداکثر افزایش نرخ را در مترو 500 تومان اعلام میکند که از نظر او از سوی مردم قابل تحمل است.
او به «ایران» میگوید: «این درحالی است که با کارت بلیت مترو و تخفیفاتی که در نظر گرفته شده شهروندان میتوانند مبالغ کمتری را بپردازند. مثلاً قرار است علاوه بر تمام تخفیفات پیشبینی شده در لایحه، ۵ درصد به ازای هر بار شارژ کارت بلیتها به صاحبان این نوع کارتها تخفیف داده شود.»
تشکری هاشمی درباره نرخ کرایه تاکسیها میگوید: «ما در تاکسیها کششپذیری را قرار دادیم و عدد 25 درصد را در نظر گرفتهایم. برای رانندگان هم بیمه تکمیلی، معاینه فنی رایگان، خدمات خودرویی و اجاره تبلیغات در داخل و خارج از خودرو را تعیین کردهایم تا فشار گرانیها کمتر شود. اما درباره افزایش نرخها، نظارت از سوی سازمان تاکسیرانی با جدیت ادامه خواهد داشت.»
با این همه مردم همچنان با این تناقض مواجهند که چرا با وجود افزایش نرخهای هرساله اما وضعیت کیفیت حمل و نقل عمومی روبه افول است؟ چرا واگنهای مترو در ساعات پیک بشدت شلوغ و پرازدحام است و چرا سهم شهروندان تهرانی در همه خطوط نباید اتوبوسهای نو باشد؟ اینکه طی 8 سال گذشته حتی یک اتوبوس به شهر تهران تزریق نشده و هزار واگن مترو کسری داریم، حدود 800 واگن در انتظار تعمیرات اساسی هستند و 2 هزار اتوبوس فرسوده و 4 هزار اتوبوس کمبود داریم، یعنی افزایش 25 درصدی نمیتواند رضایت مسافران را برآورده کند.
خبرنگار
شورای شهر تهران در نخستین گام، نرخ کرایه حمل و نقل عمومی را برای سال آینده
25 درصد افزایش داد. برای تاکسیهای خطی نیز همین میزان افزایش در نظر گرفته شده است. در صورتی که فرمانداری تهران با این درصد موافقت کند، نرخ کرایه حمل و نقل عمومی برای سال آینده 25 درصد گران میشود. بر این اساس در متروی تهران حداقل نرخ 2 هزار تومان و حداکثر نرخ 2 هزار و 500 تومان خواهد بود و در اتوبوس نیز نرخ کرایهها بهطور میانگین 2 هزار تومان پیشبینی شده است. در تاکسیها البته وضعیت کمی متفاوت است. اگرچه هر سال تعرفه مشخصی برای افزایش نرخ تعیین میشود، اما در نهایت آنچه به کف خیابانها میآید، افزایش گاه تا 100 درصدی کرایههاست. سازمان تاکسیرانی تأکید میکند که بر تاکسیهای خطی نظارت دارد و نرخها مشخص است اما شهروندان ادعا دارند که هیچ ضابطهای بر افزایش نرخ کرایهها نیست و در همین دو روز رانندگان به میل و سلیقه خود حتی ورودیهایی که زمانی 4 هزار تومان و 5 هزار تومان بود را به 7 هزار تومان تغییر دادهاند. افزایش کرایهها البته اغلب مسافران را به سمت تاکسیهای اینترنتی سوق داده است، اما افزایش عجیب و غریب کرایهها در این تاکسیها نیز بهطور مداوم موجب شده تا استفاده از مترو و اتوبوس دوباره به اوج برگردد. حالا میزان مسافران به بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر در روز رسیده و روند رو به افزایش شهروندان مترو و اتوبوس سوار نشان میدهد که ما در کرونا بزودی به میزان مسافران پیش از کرونا باز خواهیم گشت. بنابراین سؤال این است که اگر میزان مسافران افزایش یافته و وضعیت حمل و نقل عمومی به همین منوال ادامه یابد، این افزایش کرایه دقیقاً قرار است کدام گره کور این روزهای مردم را باز کند؟
ماجرای افزایش کرایهها البته سه ضلع ناراضی دارد. در یک سو مردم از افزایش 25 درصدی کرایهها شکایت دارند و معتقدند که با توجه به افزایش سایر کالاها و خدمات در سبد خانوار، این افزایش نرخ عملاً یک نیاز ضروری آنها را تحتالشعاع قرار میدهد. در سوی دیگر رانندگان قرار میگیرند که با افزایش 25 درصدی کرایهها بشدت مخالفاند. آنها معتقدند که این افزایش نرخ حتی جوابگوی هزینه تعمیرات و لوازم مصرفی خودروها نیز نیست. در طرف سوم نیز این شهرداری و شورای شهر هستند که ادعا دارند این افزایش 25 درصدی تنها 10 درصد از سهم 30 درصدی مردم در پرداخت هزینه بلیت را شامل میشود و همچون سالهای گذشته این شهرداری تهران است که باید 80 درصد بار این گرانیها را بهدوش بکشد.
تاکسی ها زیر بار افزایش 25درصدی نمی روند
خانم رحمانی، شهروندی است که در روز برای رسیدن به محل کار خود سه بار از تاکسی خطی استفاده میکند. از «قیطریه» به «مرکز شهر» و از میدان «انقلاب» به خیابان «ملاصدرا» و در نهایت «قیطریه»! او برای این سفر شهری کوتاه مدت روزانه 70 هزار تومان میپردازد. در حالی که تقریباً سه ساعت از زمان خود را در ترافیک و رفت و آمد از دست میدهد و اگر شانس بیاورد و تاکسی خطی پیدا کند، باید نگران کرونا، ماسک نزدن مسافران و دعوای روزانه راننده و مسافر هم باشد. تاکسی اینترنتی برای همین مسیر حدوداً 150 هزار تومان تمام میشود، بنابراین برایش به صرفه است که تاکسی سوار شود. او میگوید: «عملاً وقتی نرخها 25 درصد افزایش مییابد، یعنی باید حدوداً 100 هزار تومان کرایه بدهد و این درحالی است که ضابطهای برای اعمال این درصد جز در خطوط تاکسیرانی اصلی وجود ندارد و مسافربرهای شخصی و اینترنتی هرطور که دلشان میخواهد نرخها را بالا میبرند. وضعیت اتوبوس و مترو هم مشخص است. در همه مسیرها هم، مترو و اتوبوس نیست مثل «ملاصدرا» و «شیخ بهایی» و شما به ناچار باید تاکسی سوار شوید.»
آقای امیری میگوید که به خاطر کرونا و ترافیک مسافران در ساعتهای پیک، به ندرت از مترو و اتوبوس استفاده میکنند، اما افزایش نرخ تاکسیها هم موجب شده تا وی بیشتر مسیرهای عادی را پیاده برود. چون حمل و نقل عمومی کالای لوکس نیست که مردم بخواهند کمتر از آن استفاده کنند. «او معتقد است یارانهای که به حمل و نقل اختصاص مییابد، باید بیش از کالاهای مصرفی باشد. چون هم بر ترافیک شهر تأثیر میگذارد و هم اینکه معیشت اقشار ضعیف را تحتالشعاع قرار میدهد.»
افزایش تا 100درصدی قیمت قطعات خودرو
در آن سوی ماجرا، حسن پورناظری، راننده تاکسی میگوید: «نرخ خودرو و لوازم یدکی برای ما آزاد حساب میشود. اما یارانهای به ما تعلق نمیگیرد درحالی که یارانه مردم را ما رانندگان باید بپردازیم. ما باید برای جابهجایی مسافر حتی کمتر از تعرفه مصوب دریافت کنیم، درحالی که از ما به عناوین مختلف مثل حکم خط، کارنامه، پروانه و حسن انجام کار پول گرفته میشود. این قوانین کاملاً سنتی و از مد افتاده است. ما الان با تکنولوژی سروکار داریم همچنین الان بحث اپهای تاکسی مطرح است. اما همچنان تعرفه گذاریها سنتی و غلط است.»
حسن سالک غلامی راننده دیگری است که میگوید: «نرخ کرایهها 25 درصد افزایش مییابد، درحالی که تمام قیمتهای لوازم یدکی خودرو، لوازم خانگی و مصارف روزانه تا 100 درصد هم افزایش یافته است. آیا ما در این شهر زندگی نمیکنیم؟» امیر محمدی راننده تاکسی با اشاره به افزایش 40 درصدی قیمت قطعات یدکی، 100 درصدی روغن ماشین و افزایش 35 درصدی اجاره مسکن میگوید: «حتی اجرت مکانیکیها 50 درصد افزایش یافته است. ما به خاطر عدم توانایی از لاستیکهای صاف و دست دوم استفاده میکنیم، لنت دست دوم میخریم، واقعاً این 25 درصد در زندگی ما چه تأثیری دارد؟!»
غلامرضا نامداری، تاکسیران تهرانی دیگری هم معتقد است که نباید نرخها دستوری باشد. او میگوید: «شهرداری در این سالها برای جبران این مابهالتفاوت نرخ کرایهها با نرخ تورم چه تسهیلات و امکاناتی در اختیار رانندگان قرار داده است، جز این است که فقط وعده میدهند؟»
افزایش 25درصدی منطقی است
در عین حال رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با دفاع از افزایش 25 درصدی نرخ حمل و نقل عمومی برای سال آینده به «ایران» میگوید: «طبق مصوبه وزارت کشور سهم مردم و دولت حدوداً 60 تا 70 درصد تعیین شده است، اما آنچه که عملاً درحال اجراست سهم 9 تا 10 درصدی مردم و سهم 10 درصدی دولت است. امسال نیز همین سهم برای مردم لحاظ و افزایش
25 درصدی نرخ کرایهها با همین مدل مصوب شده است. درحالی که قیمت واقعی تمام شده بلیت مترو و اتوبوس باید 20 هزار تومان باشد اما با توجه به اینکه شهرداری سهم 80 درصدی را خود بر عهده گرفته است، مردم به طور میانگین 2 هزار تومان از این نرخها را میپردازند.
سید جعفر تشکری هاشمی حداکثر افزایش نرخ را در مترو 500 تومان اعلام میکند که از نظر او از سوی مردم قابل تحمل است.
او به «ایران» میگوید: «این درحالی است که با کارت بلیت مترو و تخفیفاتی که در نظر گرفته شده شهروندان میتوانند مبالغ کمتری را بپردازند. مثلاً قرار است علاوه بر تمام تخفیفات پیشبینی شده در لایحه، ۵ درصد به ازای هر بار شارژ کارت بلیتها به صاحبان این نوع کارتها تخفیف داده شود.»
تشکری هاشمی درباره نرخ کرایه تاکسیها میگوید: «ما در تاکسیها کششپذیری را قرار دادیم و عدد 25 درصد را در نظر گرفتهایم. برای رانندگان هم بیمه تکمیلی، معاینه فنی رایگان، خدمات خودرویی و اجاره تبلیغات در داخل و خارج از خودرو را تعیین کردهایم تا فشار گرانیها کمتر شود. اما درباره افزایش نرخها، نظارت از سوی سازمان تاکسیرانی با جدیت ادامه خواهد داشت.»
با این همه مردم همچنان با این تناقض مواجهند که چرا با وجود افزایش نرخهای هرساله اما وضعیت کیفیت حمل و نقل عمومی روبه افول است؟ چرا واگنهای مترو در ساعات پیک بشدت شلوغ و پرازدحام است و چرا سهم شهروندان تهرانی در همه خطوط نباید اتوبوسهای نو باشد؟ اینکه طی 8 سال گذشته حتی یک اتوبوس به شهر تهران تزریق نشده و هزار واگن مترو کسری داریم، حدود 800 واگن در انتظار تعمیرات اساسی هستند و 2 هزار اتوبوس فرسوده و 4 هزار اتوبوس کمبود داریم، یعنی افزایش 25 درصدی نمیتواند رضایت مسافران را برآورده کند.
«ایران» از لزوم نظارت جدی بر کیفیت ساختمانسازی و بالا بردن عمر مفید ساختمانهای شهر گزارش میدهد
کلنگیهای نونما!
حمیده امینی فرد
خبرنگار
ما در شهری زندگی میکنیم که حالا به طور میانگین نرخ هر متر خانهاش بالای 33 میلیون تومان برآورد میشود. پولش را داشته باشید در همین شهر میتوانید خانهای با متری 250 میلیون تومان هم خریداری کنید! اما اگر زورتان به تورم و گرانیها نمیرسد، کمترین واحدی که به شما پیشنهاد میشود، متری 20 میلیون تومان است. این ضربالمثل معروف را که حتماً شنیدهاید: «میگویند هرچه قدر پول بدهی، آش میخوری!» اما شما هرچقدر برای این خانههای میلیاردی پول میدهید در ازای آنها کیفیت دریافت نمیکنید.
طبق اعلام استانداردهای جهانی، عمرمفید ساختمانها در ایران حدوداً 25 تا 30 سال است، اگر فکر میکنید زیاد است این اعداد را در کنار عمر 300 ساله ساخت و سازهای کشورهای پیشرفته قرار دهید. در بعضی کشورها عمر مفید ساختمان هایشان به طور میانگین 100 سال اعلام میشود که تا 300 سال هم میرسد. حالا 30 را در کنار 300 قرار دهید، حتی اگر بخواهید به آمارهای جهانی هم استناد کنید، بازهم این اختلاف 10 برابری نشانتان میدهد که وضع ما از این نظر خوب نیست. اگر بخواهیم خارج از استانداردهای معمول وضعیت خانههای میلیاردی حال حاضر را بسنجیم، قطعاً به عددی کمتر از اینها میرسیم. برخی سازندگانی که حالا به «شخصیساز»ها معروف شدهاند اذعان میکنند، بساز و بفروشها برای پایین آوردن هزینههای تمام شده ملک باب میل خریداران، دست به هر ترفندی میزنند. استفاده از تیرهای آهن نامرغوب و ارزان قیمت یکی از همین راهحلهاست. مشتری، نما را میبیند و حتی روحش هم خبر ندارد از چه مصالحی و با چه کیفیتی برای ساخت خانه استفاده شده است. همین بساز و بفروشها اصطلاح رایجی بین خودشان دارند. میگویند: «نما را بزک کن، مشتری خودش طالب میشود.» حرفشان کم بیراه نیست. مشتریهای سختگیر نهایت زورشان به بررسی شیرآلات و کف و کاشی و کابینت برسد. قرارداد بین سازندگان و مالکان را هم که ببینید بیشترشان روی همین چند نکته تأکید میکنند. زور مالکان برسد آسانسور و پنجرهها را هم قید میکنند، اما این تمام ماجرا نیست. خانوارهایی که ضعیفترند بیش از آنکه «کیفیت» برایشان مهم باشد، «قیمت» برایشان مهم است، حتی در شرایطی که نرخ هر متر خانه به بالای 30 میلیون تومان رسیده هم کسی نمیتواند انتظار بیشتری از سازندگان و املاکیها داشته باشد. رقابتی هم اگر در بازار ملک پیدا شود، به نما نرسیده تمام میشود. سازنده میگوید مشتری «ظاهر» برایش مهمتر از «باطن» است. برای همین کاربلدترهای کهنه کار، خوب یاد گرفتهاند که چگونه باید دل مشتریها را ربود. یک سقف کاذب میزنند و تا میتوانند روی آن چراغهای هالوژن سوار میکنند و یک نمای رومی و کف سنگهای ارزان قیمت و... همین میشود ساختمان لاکچری مشتری پسند! اما روی دیگر ماجرا مهندس ناظر و مجری طرح ساختمان است. اگر آنها کارشان را بدرستی انجام دهند لازم نیست خریدار به کیفیت ساختمان شک کند. سؤال این است چرا این اتفاق نمیافتد؟ آن هم در حالی که در کنار همه این مواردی که ذکر شد، موضوع زلزله خیز بودن بسیاری از شهرهای ایران از جمله تهران هم مطرح است.
جولان دلالها به جای مهندسین ساخت و ساز
نگاه انتقادآمیز به مهندسین ناظر را حالا باید از زبان یک مهندس ناظرشاغل بشنویم. کسی که بیش از 20 سال است در این حوزه کار میکند. او معتقد است که نباید به ماجرای پایین آمدن کیفیت ساخت و سازها یکطرفه نگاه کرد. حمیدرضا فاضلی میگوید که باید مشکلات را عمیقتر دید. ما حالا با عرضه بیش از اندازه مهندسین فارغالتحصیل از دانشگاهها مواجهیم که بیشترشان سوادی که باید داشته باشند، ندارند. بازار ساخت و ساز اکنون کشش این همه تقاضا را دارد و به همین علت مهندسین به اجبار با تعرفه بسیار پایین کار میکنند. اگرچه هزینه خدمات مهندسی بشدت پایین است، اما مسئولیت کار بسیار سنگین است، با این حال آنها مجبورند حتی پایینتر از تعرفه دریافت کنند که هزینه ایاب و ذهاب شان هم نمیشود، بنابراین در طول دوره شاید یکی- دو بار بیشتر به پروژه سر نزنند، در حالی که باید گزارش مستمر بدهند. خب راه حل سازندهها این است که با دفاتر مهندسی قرارداد میبندند.
او مشکل اصلی ساخت و ساز را ورود سازندههای پولدار به بازار میداند و میگوید که این افراد مهندس نیستند و غالباً دلالند و به همین علت هم فرهنگ دلالی در این حوزه حاکم شده است. فاضلی میگوید: «وقتی یک بنگاهی از فروش 40 واحد، یک واحد برمیدارد که چند برابر سهم همه آن مهندسین ناظر است چه توقعی دارید که کارقانونی و منطقی جلو برود؟ مقصر باندهایی هستند که مسیر جریان پولی را به سمت خودشان میکشند، تا زمانی که خدمات مهندسی موازنهای با هزینه ساخت و ساز نداشته باشد، امیدی به کیفیت ساخت نمیتوان داشت. بله همه مهندسین ما نیز باسواد نیستند، کسی که پول دارد همان باسواد را میخرد و کار را با کیفیت بهتر جلو میبرد. اما وقتی درآمدها پایین باشد، برگههای طراحی، نظارت را میفروشند در حالی که امضاها واقعی نیست. مهندسان ناظر به خاطر تعرفههای پایین به اجبار مشاغل دیگری هم دارند و کار نظارت برایشان بیشتر در حاشیه است.
به گفته او، سازمان نظام مهندسی توان به روزرسانی هزینههای خدمات مهندسی را ندارد. تعرفهها مشخص است، اما مهندسین زیر تعرفه دریافت میکنند، البته در کار ساختمان تقلب زیاد میشود، حتی در پی ساختمان. اما غالب سازندهها روی نما کار میکنند چون مشتری ظاهر برایش مهمتر است، در واقع سازنده یک خانه کلنگی با نمای نو تحویل مشتری میدهد.
فقط 20 درصد ساختمانهای تهران با کیفیتاند
«مردم باید کیفیت را مطالبه کنند، این حق مردم است، اما کیفیت یک فرایند است، اگر در چرخه کیفیسازی ساختمان مهرهها در کنار هم قرار بگیرند محصول با کیفیت ارائه خواهد شد.» مهندس علی اکبر نبی ای، عضو سازمان نظام مهندسی با بیان این مطلب میگوید: «البته نمیتوان گفت که همه ساختمانهای تهران بیکیفیت ساخته میشود. هم اکنون حدود 20 درصد ساختمانها که عمدتاً در شمال شهر قرار دارند، چون هزینه بیشتری برایشان میشود، با دقت بالاتری ساخته میشود، اما نکته مهم وجود یک مجری یا سازنده ذیصلاح است که کیفیت ساخت را با سایر ساختمانها متفاوت میکند.»
او ادامه میدهد: «ملک در تهران گران شده اما مسأله این است که این پول به جیب سازنده واقعی و ذیصلاح نمیرود و عمدتاً در جیب دلالان است. این دلال میتواند بنگاهی باشد یا سازنده غیرمهندس. اگر بخواهیم فرایند کیفیسازی جلو برود باید این چرخه معیوب اصلاح شود. برای اینکه یک ساختمان باکیفیت شود باید آن را سازنده ذیصلاح بسازد نه هر فرد دیگری! سازنده ذیصلاح داریم اما به رغم اینکه از سال گذشته قید نام او در همه پروژههای کوچک و بزرگ مقیاس اجباری شده است، برخی از سازندههای غیرواقعی باز تخطی میکنند، یعنی با تأسیس شرکتهای صوری خودشان را مجری جا میزنند. نظارت اگرچه با سازمان نظام مهندسی است اما آنها با ترفندهای مختلف قانون را دور میزنند. ما معتقدیم شهرداری باید نام مجری را در همه پروژهها در پروانه قید کند، الان فقط در پروژههای بزرگ مقیاس این اتفاق میافتد. ما بارها در گزارش تخلف مهندسان ناظر به این موضوع اشاره کردهایم، اما شهرداری کار را متوقف نمیکند.»
او با تأکید بر اینکه اگر ساختمان با کیفیتتر بخواهیم باید از مصالح استاندارد استفاده شود، میگوید: «سازمان استاندارد باید مصالح با کیفیت را معرفی و رتبهبندی کند. الان یکی از معضلات عدم اجرای مبحث 22 مقررات ملی ساختمان (مراقبت و نگهداری از ساختمان) نبود استاندارد در همه متریالهای مصرفی است. برپایه همین استاندارد نیز ساختمان بیمه میشود، اما این قانون هنوز اجرایی نشده است، البته بتن و میلگرد و کاشی در ایران استاندارد شده است اما برخی متریالها استاندارد نیست و البته برخی سازندهها نیز مثلاً به جای استفاده از متریال استاندارد متریالهای ارزانتر استفاده میکنند تا هزینه ساخت برایشان ارزانتر تمام شود.»
ضمن آنکه سؤال اینجاست خریدار چگونه باید متوجه استفاده از مصالح استاندارد در ساختمان شود وقتی ساختمان برچسب کیفیت و درجهبندی کیفی ندارد؟
نبی ای معتقد است که نظام ساخت، مدیریت یکپارچه را میطلبد، چون باید مجموعهای از نظام مهندسی گرفته تا شهرداری و اداره استاندارد پای کار بیایند. نبود مجری ذیصلاح برای واحدهای کوچک یکی از معایب همین چرخه ناقص است که موجب شده به جای مهندس، افراد فاقد صلاحیت، ساختمان بسازند. او میگوید: «زمین گران شده اما این به معنای این نیست که سازنده سود بیشتری میکند، چون دلالها جریان پولی را هدایت میکنند. جالب اینکه وقتی ملک ارزان بود، سود ساخت و ساز برای سازندهها بیشتر بود. سازندگان ذیصلاح طبق قانون درصدی از هزینه ساخت را باید بگیرند.» اما الان افرادی بهشکل صوری و دریافت مبلغی پول جای مجری ذیصلاح واقعی را گرفتهاند. یک نفر بهعنوان مشارکت گیرنده (عمدتاً 80 درصد سازندهها ذیصلاح نیستند) یک شرکت تأسیس کرده یا به یک شرکت که چند مهندس دارد به اسم مجری ذیصلاح کار را واگذار میکند، نتیجه آنکه تعهدات خود را بدرستی انجام نمیدهند. عمده ساخت و سازها دست دلالانی است که زمین را میخرند، مجری صوری را انتخاب میکنند، چون نام مجری ذیصلاح در پروانه قید نمیشود خب مسئولیتی هم متوجه هیچ کدام نیست، چون وقتی در پروانه قید میشود مسئولیت حقوقی پیدا میکند و اگر مشکلی باشد، مجری ذیصلاح و مهندس ناظر مسئول است. در نتیجه این فرایند ساخت و ساز علاوه بر نظارت دقیق باید سازنده ذیصلاح حضور داشته و مصالح استاندارد کنترل شود تا کیفیت بهتری در ساخت ایجاد شود.
الزام استفاده از مصالح استاندارد در ساختمانها
اما ناظر بر کیفیت مصالح ساختمانی کیست؟ معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با تأکید بر اینکه استفاده از مصالح استاندارد در پروژههای ساختمانی شهر تهران الزامی است، به «ایران» میگوید: ما بهصورت مرتب این موارد را کنترل میکنیم، چراکه ایمنی در ساخت و سازها و برخورداری از مسکن ایمن و با کیفیت حق شهروندان است. ما همه سعی خود را میکنیم تا کیفیت ساخت و ساز افزایش یابد.
صارمی با اشاره به تعیین استانداردها و الزاماتی برای ساخت و ساز در تهران میگوید: طبق بازدیدهای میدانی از پروژههای ساختمانی سطح شهر مشخص شد که بلوکها و تیرچه بلوکهای مورد استفاده در بعضی از ساختمانها، کیفیت و استاندارد مناسبی ندارند، براین اساس در دو بخشنامه جداگانه استفاده از مصالح استاندارد را الزامی کردیم. باتوجه به اینکه بتن آماده یکی از ارکان مهم ساختمان است، بخشنامه الزام استفاده از بتن آماده متعلق به شرکتهای دارای مجوز استاندارد به مناطق 22 گانه هم ابلاغ شد. همینطور هم اکنون استفاده از پلی استایرن استاندارد بویژه در زمان حریق و متصاعد شدن گازهای سمی خطرناک اهمیت بالایی دارد، بنابراین آن را در ساختمانها الزامی کردیم.
او میگوید، برای اهمیت حفظ ایستایی دیوارهای پیرامونی در هنگام زلزله نیز در بخشنامهای لزوم رعایت ضوابط اجرایی وال پستها و ارائه جزئیات آنها در نقشههای ساختمانی مورد تأکید قرار گرفت. همچنین در سازههای اسکلت فلزی کیفیت جوش اهمیت ویژهای دارد، براین اساس بخشنامه اقدامات ضروری برای افزایش کیفیت جوش در سازههای اسکلت فلزی به مناطق اعلام شد.
«سن» فقط یک عدد است
کارشناسان ساختمان معتقدند که سن واقعی ساختمانها را باید از زمان صدور پروانه ساختمانی حساب کرد، اما اگر بخواهیم به سن واقعی ساختمان ها برسیم، باید کیفیت ساختمانی را حساب کنیم که دوران افولش بعد از 5 سال رفته رفته شروع میشود. ساختمانی که به 5 سال نرسیده، لولههای داخلی اش زنگ میزند، دیوارهایش ترک برمیدارد، چاه فاضلابش میگیرد. سقف ساختمانش نم میزند، سنگهای کف اش میشکند، آسانسورش هر روز میایستد... ساختمانی که حتی اگر بعد از 5 سال، مالکش را مجبور به جابهجایی نکند، دستکم خرج نوسازی دوباره را روی دستش میگذارد. برای همین قدیمیترها توصیه میکنند با پرس و جوهای محلی به سن ساختمان برسید. «سن» اما یک عدد است، ساختمانی که کیفیتش خوب نباشد، فرقی نمیکند یک ساله باشد یا 10 ساله! تنها توفیرش به قیمتی است که با هر سال خانه، شکسته میشود. خریداران البته میگویند که حالا فرقی نمیکند خانهای 10 ساله است یا بیست ساله، اگر بخواهی به قول املاکیها ناز کنی، آنقدر خریدار پایش ایستاده که از دستت میرود! چون زمین حالا ارزش طلا پیدا کرده است.
خبرنگار
ما در شهری زندگی میکنیم که حالا به طور میانگین نرخ هر متر خانهاش بالای 33 میلیون تومان برآورد میشود. پولش را داشته باشید در همین شهر میتوانید خانهای با متری 250 میلیون تومان هم خریداری کنید! اما اگر زورتان به تورم و گرانیها نمیرسد، کمترین واحدی که به شما پیشنهاد میشود، متری 20 میلیون تومان است. این ضربالمثل معروف را که حتماً شنیدهاید: «میگویند هرچه قدر پول بدهی، آش میخوری!» اما شما هرچقدر برای این خانههای میلیاردی پول میدهید در ازای آنها کیفیت دریافت نمیکنید.
طبق اعلام استانداردهای جهانی، عمرمفید ساختمانها در ایران حدوداً 25 تا 30 سال است، اگر فکر میکنید زیاد است این اعداد را در کنار عمر 300 ساله ساخت و سازهای کشورهای پیشرفته قرار دهید. در بعضی کشورها عمر مفید ساختمان هایشان به طور میانگین 100 سال اعلام میشود که تا 300 سال هم میرسد. حالا 30 را در کنار 300 قرار دهید، حتی اگر بخواهید به آمارهای جهانی هم استناد کنید، بازهم این اختلاف 10 برابری نشانتان میدهد که وضع ما از این نظر خوب نیست. اگر بخواهیم خارج از استانداردهای معمول وضعیت خانههای میلیاردی حال حاضر را بسنجیم، قطعاً به عددی کمتر از اینها میرسیم. برخی سازندگانی که حالا به «شخصیساز»ها معروف شدهاند اذعان میکنند، بساز و بفروشها برای پایین آوردن هزینههای تمام شده ملک باب میل خریداران، دست به هر ترفندی میزنند. استفاده از تیرهای آهن نامرغوب و ارزان قیمت یکی از همین راهحلهاست. مشتری، نما را میبیند و حتی روحش هم خبر ندارد از چه مصالحی و با چه کیفیتی برای ساخت خانه استفاده شده است. همین بساز و بفروشها اصطلاح رایجی بین خودشان دارند. میگویند: «نما را بزک کن، مشتری خودش طالب میشود.» حرفشان کم بیراه نیست. مشتریهای سختگیر نهایت زورشان به بررسی شیرآلات و کف و کاشی و کابینت برسد. قرارداد بین سازندگان و مالکان را هم که ببینید بیشترشان روی همین چند نکته تأکید میکنند. زور مالکان برسد آسانسور و پنجرهها را هم قید میکنند، اما این تمام ماجرا نیست. خانوارهایی که ضعیفترند بیش از آنکه «کیفیت» برایشان مهم باشد، «قیمت» برایشان مهم است، حتی در شرایطی که نرخ هر متر خانه به بالای 30 میلیون تومان رسیده هم کسی نمیتواند انتظار بیشتری از سازندگان و املاکیها داشته باشد. رقابتی هم اگر در بازار ملک پیدا شود، به نما نرسیده تمام میشود. سازنده میگوید مشتری «ظاهر» برایش مهمتر از «باطن» است. برای همین کاربلدترهای کهنه کار، خوب یاد گرفتهاند که چگونه باید دل مشتریها را ربود. یک سقف کاذب میزنند و تا میتوانند روی آن چراغهای هالوژن سوار میکنند و یک نمای رومی و کف سنگهای ارزان قیمت و... همین میشود ساختمان لاکچری مشتری پسند! اما روی دیگر ماجرا مهندس ناظر و مجری طرح ساختمان است. اگر آنها کارشان را بدرستی انجام دهند لازم نیست خریدار به کیفیت ساختمان شک کند. سؤال این است چرا این اتفاق نمیافتد؟ آن هم در حالی که در کنار همه این مواردی که ذکر شد، موضوع زلزله خیز بودن بسیاری از شهرهای ایران از جمله تهران هم مطرح است.
جولان دلالها به جای مهندسین ساخت و ساز
نگاه انتقادآمیز به مهندسین ناظر را حالا باید از زبان یک مهندس ناظرشاغل بشنویم. کسی که بیش از 20 سال است در این حوزه کار میکند. او معتقد است که نباید به ماجرای پایین آمدن کیفیت ساخت و سازها یکطرفه نگاه کرد. حمیدرضا فاضلی میگوید که باید مشکلات را عمیقتر دید. ما حالا با عرضه بیش از اندازه مهندسین فارغالتحصیل از دانشگاهها مواجهیم که بیشترشان سوادی که باید داشته باشند، ندارند. بازار ساخت و ساز اکنون کشش این همه تقاضا را دارد و به همین علت مهندسین به اجبار با تعرفه بسیار پایین کار میکنند. اگرچه هزینه خدمات مهندسی بشدت پایین است، اما مسئولیت کار بسیار سنگین است، با این حال آنها مجبورند حتی پایینتر از تعرفه دریافت کنند که هزینه ایاب و ذهاب شان هم نمیشود، بنابراین در طول دوره شاید یکی- دو بار بیشتر به پروژه سر نزنند، در حالی که باید گزارش مستمر بدهند. خب راه حل سازندهها این است که با دفاتر مهندسی قرارداد میبندند.
او مشکل اصلی ساخت و ساز را ورود سازندههای پولدار به بازار میداند و میگوید که این افراد مهندس نیستند و غالباً دلالند و به همین علت هم فرهنگ دلالی در این حوزه حاکم شده است. فاضلی میگوید: «وقتی یک بنگاهی از فروش 40 واحد، یک واحد برمیدارد که چند برابر سهم همه آن مهندسین ناظر است چه توقعی دارید که کارقانونی و منطقی جلو برود؟ مقصر باندهایی هستند که مسیر جریان پولی را به سمت خودشان میکشند، تا زمانی که خدمات مهندسی موازنهای با هزینه ساخت و ساز نداشته باشد، امیدی به کیفیت ساخت نمیتوان داشت. بله همه مهندسین ما نیز باسواد نیستند، کسی که پول دارد همان باسواد را میخرد و کار را با کیفیت بهتر جلو میبرد. اما وقتی درآمدها پایین باشد، برگههای طراحی، نظارت را میفروشند در حالی که امضاها واقعی نیست. مهندسان ناظر به خاطر تعرفههای پایین به اجبار مشاغل دیگری هم دارند و کار نظارت برایشان بیشتر در حاشیه است.
به گفته او، سازمان نظام مهندسی توان به روزرسانی هزینههای خدمات مهندسی را ندارد. تعرفهها مشخص است، اما مهندسین زیر تعرفه دریافت میکنند، البته در کار ساختمان تقلب زیاد میشود، حتی در پی ساختمان. اما غالب سازندهها روی نما کار میکنند چون مشتری ظاهر برایش مهمتر است، در واقع سازنده یک خانه کلنگی با نمای نو تحویل مشتری میدهد.
فقط 20 درصد ساختمانهای تهران با کیفیتاند
«مردم باید کیفیت را مطالبه کنند، این حق مردم است، اما کیفیت یک فرایند است، اگر در چرخه کیفیسازی ساختمان مهرهها در کنار هم قرار بگیرند محصول با کیفیت ارائه خواهد شد.» مهندس علی اکبر نبی ای، عضو سازمان نظام مهندسی با بیان این مطلب میگوید: «البته نمیتوان گفت که همه ساختمانهای تهران بیکیفیت ساخته میشود. هم اکنون حدود 20 درصد ساختمانها که عمدتاً در شمال شهر قرار دارند، چون هزینه بیشتری برایشان میشود، با دقت بالاتری ساخته میشود، اما نکته مهم وجود یک مجری یا سازنده ذیصلاح است که کیفیت ساخت را با سایر ساختمانها متفاوت میکند.»
او ادامه میدهد: «ملک در تهران گران شده اما مسأله این است که این پول به جیب سازنده واقعی و ذیصلاح نمیرود و عمدتاً در جیب دلالان است. این دلال میتواند بنگاهی باشد یا سازنده غیرمهندس. اگر بخواهیم فرایند کیفیسازی جلو برود باید این چرخه معیوب اصلاح شود. برای اینکه یک ساختمان باکیفیت شود باید آن را سازنده ذیصلاح بسازد نه هر فرد دیگری! سازنده ذیصلاح داریم اما به رغم اینکه از سال گذشته قید نام او در همه پروژههای کوچک و بزرگ مقیاس اجباری شده است، برخی از سازندههای غیرواقعی باز تخطی میکنند، یعنی با تأسیس شرکتهای صوری خودشان را مجری جا میزنند. نظارت اگرچه با سازمان نظام مهندسی است اما آنها با ترفندهای مختلف قانون را دور میزنند. ما معتقدیم شهرداری باید نام مجری را در همه پروژهها در پروانه قید کند، الان فقط در پروژههای بزرگ مقیاس این اتفاق میافتد. ما بارها در گزارش تخلف مهندسان ناظر به این موضوع اشاره کردهایم، اما شهرداری کار را متوقف نمیکند.»
او با تأکید بر اینکه اگر ساختمان با کیفیتتر بخواهیم باید از مصالح استاندارد استفاده شود، میگوید: «سازمان استاندارد باید مصالح با کیفیت را معرفی و رتبهبندی کند. الان یکی از معضلات عدم اجرای مبحث 22 مقررات ملی ساختمان (مراقبت و نگهداری از ساختمان) نبود استاندارد در همه متریالهای مصرفی است. برپایه همین استاندارد نیز ساختمان بیمه میشود، اما این قانون هنوز اجرایی نشده است، البته بتن و میلگرد و کاشی در ایران استاندارد شده است اما برخی متریالها استاندارد نیست و البته برخی سازندهها نیز مثلاً به جای استفاده از متریال استاندارد متریالهای ارزانتر استفاده میکنند تا هزینه ساخت برایشان ارزانتر تمام شود.»
ضمن آنکه سؤال اینجاست خریدار چگونه باید متوجه استفاده از مصالح استاندارد در ساختمان شود وقتی ساختمان برچسب کیفیت و درجهبندی کیفی ندارد؟
نبی ای معتقد است که نظام ساخت، مدیریت یکپارچه را میطلبد، چون باید مجموعهای از نظام مهندسی گرفته تا شهرداری و اداره استاندارد پای کار بیایند. نبود مجری ذیصلاح برای واحدهای کوچک یکی از معایب همین چرخه ناقص است که موجب شده به جای مهندس، افراد فاقد صلاحیت، ساختمان بسازند. او میگوید: «زمین گران شده اما این به معنای این نیست که سازنده سود بیشتری میکند، چون دلالها جریان پولی را هدایت میکنند. جالب اینکه وقتی ملک ارزان بود، سود ساخت و ساز برای سازندهها بیشتر بود. سازندگان ذیصلاح طبق قانون درصدی از هزینه ساخت را باید بگیرند.» اما الان افرادی بهشکل صوری و دریافت مبلغی پول جای مجری ذیصلاح واقعی را گرفتهاند. یک نفر بهعنوان مشارکت گیرنده (عمدتاً 80 درصد سازندهها ذیصلاح نیستند) یک شرکت تأسیس کرده یا به یک شرکت که چند مهندس دارد به اسم مجری ذیصلاح کار را واگذار میکند، نتیجه آنکه تعهدات خود را بدرستی انجام نمیدهند. عمده ساخت و سازها دست دلالانی است که زمین را میخرند، مجری صوری را انتخاب میکنند، چون نام مجری ذیصلاح در پروانه قید نمیشود خب مسئولیتی هم متوجه هیچ کدام نیست، چون وقتی در پروانه قید میشود مسئولیت حقوقی پیدا میکند و اگر مشکلی باشد، مجری ذیصلاح و مهندس ناظر مسئول است. در نتیجه این فرایند ساخت و ساز علاوه بر نظارت دقیق باید سازنده ذیصلاح حضور داشته و مصالح استاندارد کنترل شود تا کیفیت بهتری در ساخت ایجاد شود.
الزام استفاده از مصالح استاندارد در ساختمانها
اما ناظر بر کیفیت مصالح ساختمانی کیست؟ معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با تأکید بر اینکه استفاده از مصالح استاندارد در پروژههای ساختمانی شهر تهران الزامی است، به «ایران» میگوید: ما بهصورت مرتب این موارد را کنترل میکنیم، چراکه ایمنی در ساخت و سازها و برخورداری از مسکن ایمن و با کیفیت حق شهروندان است. ما همه سعی خود را میکنیم تا کیفیت ساخت و ساز افزایش یابد.
صارمی با اشاره به تعیین استانداردها و الزاماتی برای ساخت و ساز در تهران میگوید: طبق بازدیدهای میدانی از پروژههای ساختمانی سطح شهر مشخص شد که بلوکها و تیرچه بلوکهای مورد استفاده در بعضی از ساختمانها، کیفیت و استاندارد مناسبی ندارند، براین اساس در دو بخشنامه جداگانه استفاده از مصالح استاندارد را الزامی کردیم. باتوجه به اینکه بتن آماده یکی از ارکان مهم ساختمان است، بخشنامه الزام استفاده از بتن آماده متعلق به شرکتهای دارای مجوز استاندارد به مناطق 22 گانه هم ابلاغ شد. همینطور هم اکنون استفاده از پلی استایرن استاندارد بویژه در زمان حریق و متصاعد شدن گازهای سمی خطرناک اهمیت بالایی دارد، بنابراین آن را در ساختمانها الزامی کردیم.
او میگوید، برای اهمیت حفظ ایستایی دیوارهای پیرامونی در هنگام زلزله نیز در بخشنامهای لزوم رعایت ضوابط اجرایی وال پستها و ارائه جزئیات آنها در نقشههای ساختمانی مورد تأکید قرار گرفت. همچنین در سازههای اسکلت فلزی کیفیت جوش اهمیت ویژهای دارد، براین اساس بخشنامه اقدامات ضروری برای افزایش کیفیت جوش در سازههای اسکلت فلزی به مناطق اعلام شد.
«سن» فقط یک عدد است
کارشناسان ساختمان معتقدند که سن واقعی ساختمانها را باید از زمان صدور پروانه ساختمانی حساب کرد، اما اگر بخواهیم به سن واقعی ساختمان ها برسیم، باید کیفیت ساختمانی را حساب کنیم که دوران افولش بعد از 5 سال رفته رفته شروع میشود. ساختمانی که به 5 سال نرسیده، لولههای داخلی اش زنگ میزند، دیوارهایش ترک برمیدارد، چاه فاضلابش میگیرد. سقف ساختمانش نم میزند، سنگهای کف اش میشکند، آسانسورش هر روز میایستد... ساختمانی که حتی اگر بعد از 5 سال، مالکش را مجبور به جابهجایی نکند، دستکم خرج نوسازی دوباره را روی دستش میگذارد. برای همین قدیمیترها توصیه میکنند با پرس و جوهای محلی به سن ساختمان برسید. «سن» اما یک عدد است، ساختمانی که کیفیتش خوب نباشد، فرقی نمیکند یک ساله باشد یا 10 ساله! تنها توفیرش به قیمتی است که با هر سال خانه، شکسته میشود. خریداران البته میگویند که حالا فرقی نمیکند خانهای 10 ساله است یا بیست ساله، اگر بخواهی به قول املاکیها ناز کنی، آنقدر خریدار پایش ایستاده که از دستت میرود! چون زمین حالا ارزش طلا پیدا کرده است.
راه دسترسی معدن در چلاو با قطع درختان چند هزارساله جنگلهای مازندران میسر می شود
زخم معدن به قلب درختان هیرکانی
زهرا کشوری
خبرنگار
اعتراض مردم فیلبند به معدنکاوی در «چلاو» سر یک زخم کهنه را باز کرد و پای دادستانی را هم به جنگلهای هیرکانی آمل باز کرد. زخم کهنه را 280 معدن به قلب جنگلهای هیرکانی در مازندران زده اند. معدنهایی که مصالح ساختمانی از آنها برداشت میشود تا همچنان سیل ویلاسازی، جنگلها را به زمین کشاورزی تبدیل کند و زمین کشاورزی را به ویلا! و این تسلسل باطل آنقدر بچرخد تا جنگلهای هیرکانی از حیز انتفاع بیفتد! «محمد رستمی» مدیر امور اراضی مازندران به «ایران» میگوید:«در حالی یک فرد توانسته مجوز معدن در چلاو را بگیرد که نیمی از معدنهای استان مازندران تعطیل هستند.»
«موسی مقیمی» معاون حفاظت امور اراضی هم موضوع عجیب دیگری را به «ایران» میگوید. وقتی وزارت صمت درخواست پروانه اکتشاف برای یک فرد در چلاو را به منابع طبیعی میدهد منابع طبیعی با آن مخالفت میکند. وزارت صمت به دنبال مخالفت «ساری» درخواست «م. م» را باطل میکند. اما این فرد شکایت به دیوان عدالت اداری میبرد. و دیوان عدالت اداری رأی را به نفع این معد نکا و میدهد و او با درخواستهای بیشتری به سراغ منابع طبیعی و جنگل باستانی هیرکانی میآید. «موسی مقیمی» معاون حفاظت امور اراضی ساری میگوید: «وقتی دیوان عدالت رأی به محکومیت منابع طبیعی داد، وزارت صمت درخواست صدور پروانه اکتشاف کرد. پس از آن درخواست هم خواستار راه دسترسی به معدن برای این فرد شد.»
راه دسترسی که معدنکاو میخواهد فقط با قطع درختان چند هزارساله هیرکانی میسر میشود. سازمان منابع طبیعی دوباره مخالفت میکند. این بار معدنکاو مسئولان منابع طبیعی و وزارت صمت را از تهران به چلاو فیلبند میکشاند. مقیمی میگوید: «هنوز هیچ پاسخی مبنی بر مخالفت یا موافقت درباره چلاو به ساری نرسیده است.»
سر زخم کهنه ای که در ابتدای گزارش به آن اشاره شد با حرفهای محمد رستمی مدیر امور اراضی مازندران باز میشود. معدنکاوان به گفته او در این نقطه «قانون» را شخم زدهاند. او میگوید: «معدن داران مرتکب تخلفات متعددی شدهاند. بسیاری از آنها تصرفات مازاد بر پروانه بهرهبرداری دارند.» او چند دهه از زندگی خود را صرف بررسی زخمیهایی کرده که معدنکاوان به جنگلهای هیرکانی زدهاند. رستمی از پرونده شکایتهای متعدد معدنکاوان مازندران در محاکم قضایی خبر میدهد که البته هیچ کدامشان به اجرا نرسیده است تا مرهمی بر زخمهای درختان پهن برگ، سوزنی برگ و درختچههای آن باشد. جنگل هیرکانی، جنگلی است که جهان از آن به عنوان فسیل زنده منحصر به فرد دنیا نام میبرد. رستمی یکی دیگر از تخلفهای معدنکاوان را نحوه برداشت مصالح ساختمانی میداند و میگوید: «برداشت استاندارد مصالح از معادن باید به شکل پلکانی انجام بگیرد اما این قاعده اصلاً رعایت نمیشود. براساس قانون آنها اجازه استفاده از مواد ناریه (انفجار) ندارند اما این اتفاق تلخ دارد میافتد.» شکایتها هم تاکنون نتوانسته است به داد جنگلهای هیرکانی برسد. رستمی میگوید: «در پروندههایی که قلع و قمع درختان دارند و قانون حکم اعاده به وضع سابق میکند هرگز اجرایی نمیشوند.» معدنکاوان پا را فراتر گذاشته و وارد طرحهای جنگلداری و جنگلکاری هم شدهاند. معدنکاوان پا را فراتر گذاشته و وارد طرحهای جنگلداری و جنگلکاری هم شدهاند. رستمی میگوید: «براساس قانون مصوب، برداشت مصالح معدنی از دل جنگ مطلقاً ممنوع است.»
اما کسی به تابلوی مطلقاً ممنوع منابع طبیعی توجهی نمیکند. رستمی از بسیاری از پروانههای صادر شده انتقاد میکند و میگوید: «خیلی از معادن ابتدا «مجوز برداشت» میگیرند. در مجوز برداشت اولیه معدنکاو باید یک محدوده مشخص را برداشت کند و بعد هم معدن را تعطیل کند اما این برداشت مجوز به مرور زمان به پروانه بهرهبرداری تبدیل میشود.»
او ماده 24 قانون معادن را هم یکی از قوانینی میداند که به کابوس جنگلهای هیرکانی، تورانی، ارسبارانی و زاگرسی منجرشده است. رستمی میگوید: «ماده 24 تصریح میکند اگر دستگاههای متولی ظرف مدت دو ماه به استعلامها پاسخ ندهند، سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) رأساً میتواند پروانه صادر کند. حتی اگر منابع طبیعی پاسخ منفی به استعلام را دو ماه و یک روز بدهد قابل اجرا نیست.»
به گفته او این قانون علاوه بر اینکه شرایط جغرافیایی جنگلهای هیرکانی را برای بررسی کارشناس در شرایط نامساعد نادیده میگیرد به مدیران متخلف هم فرصت میدهد تا جواب استعلام را دیرتر از موعد بدهند و راه برای معدنکاو باز میشود.
او سال گذشته در جلسهای با آیتالله ابراهیم رئیسی در کسوت رئیس قوه قضائیه این موضوع را عنوان کرده و گفته بود: «هزینه کم کاری برخی از مدیران منابع را جنگلهای هیرکانی پس میدهد.»
او صدور پروانه برای «م.م» را خلاف قانون و و واگذاری را مطلقا ممنوع میداند و میگوید:«منابع طبیعی در زمینه قانون معادن بسیار کم است. این قانون تا الان سه بار برای اصلاح به مجلس رفته است اما سازمان جنگلها هیچ گامی برنداشته است. هر سه بار اصلاح به نفع معادن انجام گرفته است.»رستمی میگوید: «این قانون هر بار که اصلاح شد شرایط برای حفاظت از منابع طبیعی سختتر شد. آخرین باری که قانون را برای اصلاح بردند مدت زمان صدور پروانه را دو هفته کردند. در این قانون بحث ممنوعیت مطلق جنگلها را هم اصلاً لحاظ نکردند و هیچ نگاهی به این قانون ندارند.»
او یک نکته مهم دیگر را هم عنوان میکند. استخراج مصالح معدن برای ساخت و ساز بیشتر از نیاز واقعی است و صدای اعتراض برخی از معدنکاوان را هم بلند کرده است تا مشخص شود سیلی که به نام معدنکاوی به جان جنگلهای هیرکانی افتاده است یکبار دیگر از زمین خواری و ویلاسازی آب میخورد.
خبرنگار
اعتراض مردم فیلبند به معدنکاوی در «چلاو» سر یک زخم کهنه را باز کرد و پای دادستانی را هم به جنگلهای هیرکانی آمل باز کرد. زخم کهنه را 280 معدن به قلب جنگلهای هیرکانی در مازندران زده اند. معدنهایی که مصالح ساختمانی از آنها برداشت میشود تا همچنان سیل ویلاسازی، جنگلها را به زمین کشاورزی تبدیل کند و زمین کشاورزی را به ویلا! و این تسلسل باطل آنقدر بچرخد تا جنگلهای هیرکانی از حیز انتفاع بیفتد! «محمد رستمی» مدیر امور اراضی مازندران به «ایران» میگوید:«در حالی یک فرد توانسته مجوز معدن در چلاو را بگیرد که نیمی از معدنهای استان مازندران تعطیل هستند.»
«موسی مقیمی» معاون حفاظت امور اراضی هم موضوع عجیب دیگری را به «ایران» میگوید. وقتی وزارت صمت درخواست پروانه اکتشاف برای یک فرد در چلاو را به منابع طبیعی میدهد منابع طبیعی با آن مخالفت میکند. وزارت صمت به دنبال مخالفت «ساری» درخواست «م. م» را باطل میکند. اما این فرد شکایت به دیوان عدالت اداری میبرد. و دیوان عدالت اداری رأی را به نفع این معد نکا و میدهد و او با درخواستهای بیشتری به سراغ منابع طبیعی و جنگل باستانی هیرکانی میآید. «موسی مقیمی» معاون حفاظت امور اراضی ساری میگوید: «وقتی دیوان عدالت رأی به محکومیت منابع طبیعی داد، وزارت صمت درخواست صدور پروانه اکتشاف کرد. پس از آن درخواست هم خواستار راه دسترسی به معدن برای این فرد شد.»
راه دسترسی که معدنکاو میخواهد فقط با قطع درختان چند هزارساله هیرکانی میسر میشود. سازمان منابع طبیعی دوباره مخالفت میکند. این بار معدنکاو مسئولان منابع طبیعی و وزارت صمت را از تهران به چلاو فیلبند میکشاند. مقیمی میگوید: «هنوز هیچ پاسخی مبنی بر مخالفت یا موافقت درباره چلاو به ساری نرسیده است.»
سر زخم کهنه ای که در ابتدای گزارش به آن اشاره شد با حرفهای محمد رستمی مدیر امور اراضی مازندران باز میشود. معدنکاوان به گفته او در این نقطه «قانون» را شخم زدهاند. او میگوید: «معدن داران مرتکب تخلفات متعددی شدهاند. بسیاری از آنها تصرفات مازاد بر پروانه بهرهبرداری دارند.» او چند دهه از زندگی خود را صرف بررسی زخمیهایی کرده که معدنکاوان به جنگلهای هیرکانی زدهاند. رستمی از پرونده شکایتهای متعدد معدنکاوان مازندران در محاکم قضایی خبر میدهد که البته هیچ کدامشان به اجرا نرسیده است تا مرهمی بر زخمهای درختان پهن برگ، سوزنی برگ و درختچههای آن باشد. جنگل هیرکانی، جنگلی است که جهان از آن به عنوان فسیل زنده منحصر به فرد دنیا نام میبرد. رستمی یکی دیگر از تخلفهای معدنکاوان را نحوه برداشت مصالح ساختمانی میداند و میگوید: «برداشت استاندارد مصالح از معادن باید به شکل پلکانی انجام بگیرد اما این قاعده اصلاً رعایت نمیشود. براساس قانون آنها اجازه استفاده از مواد ناریه (انفجار) ندارند اما این اتفاق تلخ دارد میافتد.» شکایتها هم تاکنون نتوانسته است به داد جنگلهای هیرکانی برسد. رستمی میگوید: «در پروندههایی که قلع و قمع درختان دارند و قانون حکم اعاده به وضع سابق میکند هرگز اجرایی نمیشوند.» معدنکاوان پا را فراتر گذاشته و وارد طرحهای جنگلداری و جنگلکاری هم شدهاند. معدنکاوان پا را فراتر گذاشته و وارد طرحهای جنگلداری و جنگلکاری هم شدهاند. رستمی میگوید: «براساس قانون مصوب، برداشت مصالح معدنی از دل جنگ مطلقاً ممنوع است.»
اما کسی به تابلوی مطلقاً ممنوع منابع طبیعی توجهی نمیکند. رستمی از بسیاری از پروانههای صادر شده انتقاد میکند و میگوید: «خیلی از معادن ابتدا «مجوز برداشت» میگیرند. در مجوز برداشت اولیه معدنکاو باید یک محدوده مشخص را برداشت کند و بعد هم معدن را تعطیل کند اما این برداشت مجوز به مرور زمان به پروانه بهرهبرداری تبدیل میشود.»
او ماده 24 قانون معادن را هم یکی از قوانینی میداند که به کابوس جنگلهای هیرکانی، تورانی، ارسبارانی و زاگرسی منجرشده است. رستمی میگوید: «ماده 24 تصریح میکند اگر دستگاههای متولی ظرف مدت دو ماه به استعلامها پاسخ ندهند، سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) رأساً میتواند پروانه صادر کند. حتی اگر منابع طبیعی پاسخ منفی به استعلام را دو ماه و یک روز بدهد قابل اجرا نیست.»
به گفته او این قانون علاوه بر اینکه شرایط جغرافیایی جنگلهای هیرکانی را برای بررسی کارشناس در شرایط نامساعد نادیده میگیرد به مدیران متخلف هم فرصت میدهد تا جواب استعلام را دیرتر از موعد بدهند و راه برای معدنکاو باز میشود.
او سال گذشته در جلسهای با آیتالله ابراهیم رئیسی در کسوت رئیس قوه قضائیه این موضوع را عنوان کرده و گفته بود: «هزینه کم کاری برخی از مدیران منابع را جنگلهای هیرکانی پس میدهد.»
او صدور پروانه برای «م.م» را خلاف قانون و و واگذاری را مطلقا ممنوع میداند و میگوید:«منابع طبیعی در زمینه قانون معادن بسیار کم است. این قانون تا الان سه بار برای اصلاح به مجلس رفته است اما سازمان جنگلها هیچ گامی برنداشته است. هر سه بار اصلاح به نفع معادن انجام گرفته است.»رستمی میگوید: «این قانون هر بار که اصلاح شد شرایط برای حفاظت از منابع طبیعی سختتر شد. آخرین باری که قانون را برای اصلاح بردند مدت زمان صدور پروانه را دو هفته کردند. در این قانون بحث ممنوعیت مطلق جنگلها را هم اصلاً لحاظ نکردند و هیچ نگاهی به این قانون ندارند.»
او یک نکته مهم دیگر را هم عنوان میکند. استخراج مصالح معدن برای ساخت و ساز بیشتر از نیاز واقعی است و صدای اعتراض برخی از معدنکاوان را هم بلند کرده است تا مشخص شود سیلی که به نام معدنکاوی به جان جنگلهای هیرکانی افتاده است یکبار دیگر از زمین خواری و ویلاسازی آب میخورد.
رئیس جمهور پس از استقبال رسمی امیرقطر بر لزوم اتخاذ سیاست همکاری میان کشورهای خلیج فارس تأکید کرد
پیام ایران برای خاورمیانه جدید
رئیسی با اشاره به فعال شدن دیپلماسی همسایگی بویژه با کشورهای خلیج فارس، تصریح کرد: این سفر در جهت فعال شدن ارتباطات با کشورهای خلیج فارس و استفاده از ظرفیتهای این کشورها در جهت توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، بویژه با کشور قطر که با یکدیگر میدان مشترک داریم و همکاری در حوزه انرژی است.
وی با اشاره به اینکه مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز با ابتکار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و ما از مؤسسین این مجمع هستیم، ایران، قطر و روسیه را از مهمترین کشورهای تولید کننده و صادرکننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه میتواند انجام بگیرد میتواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز گامی باشد در جهت همکاریهایی که میتوانیم در این رابطه داشته باشیم.
2
وی با اشاره به اینکه مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز با ابتکار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و ما از مؤسسین این مجمع هستیم، ایران، قطر و روسیه را از مهمترین کشورهای تولید کننده و صادرکننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه میتواند انجام بگیرد میتواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز گامی باشد در جهت همکاریهایی که میتوانیم در این رابطه داشته باشیم.
2
مدیرکل دفتر عربی آفریقایی سازمان توسعه تجارت در گفتوگو با «ایران» عنوان کرد
رقابت با 9 کشور برای ورود به بازار قطر
مرجان اسلامیفر
خبرنگار
روز گذشته رئیس جمهور کشورمان وارد دوحه قطر شد، شرکت در ششمین اجلاس سران اوپک گازی قرار است فرصتی را فراهم کند تا ایران و قطر برای توسعه مناسبات اقتصادی گفتوگو و مذاکره کنند. لذا میتوان انتظار داشت که بزودی روابط تجاری دو کشور، وارد فاز جدیدی شود. سطح روابط سیاسی ایران و قطر بهدلیل قرابتهایی که وجود دارد، همواره مناسب بوده است ولی تحریمهای ظالمانه امریکا و شیوع ویروس کرونا سبب شد تا از حجم مبادلات تجاری دو کشور کاسته شود. قطر ویژگیهای منحصر به فردی دارد که برای تمام کشورهایی که میخواهند سطح تجارت خود را افزایش دهند، اهمیت بسزایی دارد. حال ایران که با این کشور مرز دریایی مشترک دارد، میخواهد کاستیهای گذشته را جبران و بخش خصوصی دو کشور را به یکدیگر متصل کند. در این باره با فرزاد پیلتن، مدیرکل دفتر عربی آفریقایی سازمان توسعه تجارت گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور قطر چگونه است؟
کشور قطر یکی از کشورهای مهم حوزه خلیج فارس و همسایه جمهوری اسلامی ایران است که بهدلیل برخورداری از منابع غنی نفت و گاز بهعنوان یکی از کشورهای ثروتمند دنیا شناخته شده است. جمعیت قطر حدود 2.8 میلیون نفر است و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور 1.6 درصد و نرخ تورم آن نیز 0.4 درصد است. درآمد سرانه این کشور 124 هزار دلار است. همچنین این کشور تولیدکننده برخی محصولات کشاورزی چون سبزیجات، میوه، طیور، گوشت، لبنیات، ماهی و... و برخی از محصولات صنعتی مانند گاز ال. ان. جی، آمونیاک، محصولات تصفیه شده نفتی، سیمان، فولاد، کود شیمیایی و محصولات پتروشیمی است. محصولات عمده معدنی قطر نیز نفت و گاز است.
حجم مبادلات تجاری قطر چه میزان بوده است؟
حجم عمده مبادلات تجاری قطر با دنیا در سال 2015، 111 میلیارد دلار بوده که این رقم در سال 2016 کاهشی شد و به 89 میلیارد دلاررسید. همچنین سال 2017 حدود 98 میلیارد دلار و سال 2018 نیز 117 میلیارد دلار حجم تجارت قطر با کشورهای مختلف بوده است. سال 2019 نیز این رقم 102 میلیارد دلار و سال 2020 عدد 76 میلیارد دلار ثبت شده است. در این میان در سال 2015 کشور قطر، 78 میلیارد دلار و سال 2016 حدود 57 میلیارد دلار صادرات داشته است. در سال 2017 رقم صادراتی کشور قطر به 68 میلیارد دلار رسید و این رقم در سال 2018 از 85 میلیارد دلار فراتر رفته است. در این میان در سال 2019 صادرات قطر تقلیل یافت و به 73 میلیارد دلار رسید که روند نزولی صادرات در سال 2020هم ادامه داشت. همچنین طبق بررسیهای صورت گرفته در سال یاد شده قطر 51 میلیارد دلار صادرات داشته است.
عمده محصولات صادراتی و وارداتی قطر چه بوده است؟
محصولات عمده صادراتی قطر شامل گاز طبیعی، روغنهای نفتی و روغنهای حاصل از مواد معدنی، روغن فرآوردههای سبک، یدک کش و همچنین ضایعات و قراضههای مس، آلومینیوم، سرب و برخی از حلالها و رقیق کنندهها بوده است. در این میان عمده واردات قطر از جهان توربوجت، قطعات هواپیما، سنگهای معدنی، لولههای مخصوص انتقال نفت و گاز، شبکه تلفن همراه، دستگاه تلفن همراه، اتومبیل، هواپیما، جواهرات و دارو بوده است.
مبادلات تجاری ایران و قطر طی سالهای اخیر چه روندی داشته است؟
در سال 96 مبادلات تجاری دو کشور 264 میلیون دلار، سال 97 حدود 248 میلیون دلار و در سال 98 نیز 248 میلیون دلار ثبت شده است. در سال 99 دو کشور 175 میلیون دلار و طی 10 ماهه سالجاری ایران و قطر 124 میلیون دلار تبادل تجاری داشتند. از مجموع مبادلات مذکور سال 96 ایران به میزان 241 میلیون دلار صادرات به کشور قطر داشته است. در سال 97 این عدد به 223 میلیون دلار رسید و دوباره در سال 98، صادرات ایران به قطر افزایش یافت و رقم 240 میلیون دلار ثبت شد. در سال 99 با شیوع ویروس کرونا صادرات ایران مانند سایر کشورها روند نزولی به خود گرفت و به 167 میلیون دلار رسید. بر اساس آخرین آمارها در 10 ماهه سالجاری صادرات ایران به این کشور به حدود 117 میلیون دلار رسید.
کدام کالاها از ایران به قطر صادر شده و چه کالاهایی از این کشور وارد ایران شده است؟
مهمترین محصولات صادراتی ایران به قطر طی این مدت شمش از آهن و فولاد، محصولات نیمه تمام آهن و فولاد، محصولات کشاورزی (گوجه فرنگی، هندوانه و پیاز) و کف پوشها بوده است. اقلام عمده وارداتی ایران از قطر نیز شامل اجزا و قطعات توربوجتها، گاز هلیوم، اشیای ساخته شده از گرافیت، کاغذ و مقوا، کامپیوتر و کمپرسور هوا و گاز بوده است.
با قطر چه توافقنامه و موافقتنامهای وجود دارد که هنوز اجرایی نشده است؟
در سالهای اخیر کمیسیون مشترک دو کشور فعال بوده است، به گونهای که آخرین (هفتمین) اجلاس کمیسیون مشترک ایران و قطر در سال 99 در ایران برگزار شده است. طی این اجلاسها دستگاهها و نهادهای دو کشور تلاش کردند زیرساختهای اقتصادی و تجاری را بین دو کشور فراهم کنند. در این خصوص 23 سند همکاری بین ایران و قطر در زمینههای بازرگانی، کار، آموزشی، ورزش و جوانان، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، شیلات، گمرک، ترانزیت، گردشگری، گمرک، استاندارد و حملونقل هوایی و دریایی به امضا رسیده است.
همه این اسناد اجرایی هستند و امکان بهرهبرداری بخشهای اقتصادی و تجاری دو کشور از این اسناد وجود دارد. البته در برخی موارد و تفاهمها نیاز به پیگیری و فعالیت بیشتر طرفهای دو کشور وجود دارد تا امکان بهرهبرداری بهتر و سادهتر بخش خصوصی ایران و قطر فراهم شود.
همچنین برخی رویدادهای تجاری شامل مشارکت در نمایشگاههای بینالمللی و برگزاری میزهای کشوری جهت بررسی مشکلات و معرفی فرصتها و زمینههای همکاری اقتصادی بین ایران و قطر و ایجاد هماهنگی میان دستگاههای داخلی نیز از جمله موضوعاتی بوده که طی سالهای گذشته اجرا شده است.
مزایای تجارت با قطر چیست؟
برخورداری قطر از منابع مالی گسترده و نزدیکی جغرافیایی ایران و قطر از مهمترین ویژگیها است. همچنین قرابت فرهنگی، مذهبی و زبانی میان دو کشور نیز از دیگر مزیتها است. در واقع سهولت دسترسی و زمان و هزینههای بسیار پایین ارتباط میان تجار دو کشور و امکان برقراری سازوکار ارزان حملونقل دریایی کالا از جمله برتریهای توسعه روابط اقتصادی ایران و قطر است.
چرا طی چند وقت اخیر فعالان اقتصادی مانند گذشته به این بازار توجه نکردند؟
متأسفانه طی دو الی سه سال گذشته به علت برخی از نوسانهای سیاسی، منطقهای و بینالمللی از جمله تحریمهای ظالمانه کشور امریکا و همچنین شیوع ویروس کرونا، ارتباطات و در نتیجه روابط تجاری و اقتصادی ایران و قطر کاهش پیدا کرد. قطع روابط بانکی و حملونقل دریایی و سختگیریهایی که به تبعیت از تحریمها در حوزه ترخیص کالا در بنادر کشور قطر اتفاق افتاد، باعث شد مبادلات تجاری دو کشور روند کاهشی به خود بگیرد. از طرفی دو اتفاق دیگر نیز رخ داد که باعث شد روابط اقتصادی ایران و قطر کمرنگ شود. یکی موضوع برخی سختگیریهای کشور قطر در زمینه استانداردها و همچنین عدم دقت و توجه صادرکنندگان ایرانی به رعایت استانداردهای بسته بندی، مسائل کیفی و بهداشتی بود که سبب شد همه تاجران و هر نوع کالای ایرانی امکان ورود به بازار قطر و رقابت با دیگر رقبا را نداشته باشند. موضوع دیگر، عدم سهولت برقراری ارتباط بین تجار دو کشور بوده است که به علت برخی از سختگیریهایی که دولت قطر در صدور ویزا داشته، تجار ایرانی به سهولت امکان دسترسی و ورود به بازار قطر را نداشتهاند که انشالله با سفر روز گذشته رئیس جمهور به کشور قطر رایزنیهایی در راستای تسهیل این مشکلات اتفاق بیفتد..
شرکای تجاری قطر کدام کشورها هستند؟
بازار قطر به تولیدات کشورهایی که امکان تأمین کالا در زمینه خودرو، هواپیما و قطعات آن، دارو و تجهیزات پزشکی دارند، احتیاج دارد، لذا شرکای خود را در راستای تأمین این کالاها انتخاب میکند. در حوزه صادرات قطر هم کشورهایی با این کشور بیشترین همکاری را دارند که مصرف کننده نفت و گازهستند. بر این اساس عمده کشورهای واردکننده کالا از قطر شامل ژاپن، چین، کره جنوبی، هند، سنگاپور، تایلند، پاکستان، امریکا و انگلیس است و عمده صادرکنندگان به قطر کشورهای امریکا (با سهم 16 درصد)، چین (با سهم 15 درصد)، انگلیس (با سهم 7 درصد)، آلمان (با سهم 6 درصد) و هند (با سهم 5 درصد) است. همچنین در این لیست کشورهای ایتالیا، ترکیه، فرانسه و ژاپن هم حضور دارند.
در کدام کالاها، امکان صادرات و حتی تولید داریم؟
با توجه به ویژگیهای بازار قطر که از استانداردهای کیفی بالایی برخوردار است، جمهوری اسلامی ایران در زمینه دارو، تجهیزات پزشکی، برخی از مصالح ساختمانی که مورد نیاز قطر است و همچنین مواد معدنی و محصولات کشاورزی به شرط رعایت استانداردها در زمینههای کیفی و بستهبندی و بهداشتی امکان صادرات به قطر را دارد. البته در این میان امکان تولید مشترک بین دو کشور نیز وجود دارد. ضمناً در برخی از خدمات فنی و مهندسی امکان فعالیت در کشور قطر توسط شرکتهای ایرانی وجود دارد، با این حال ورود به بازار قطر در حوزه کالا و خدمات نیاز به برنامهریزی، تلاش جدی و رعایت اصول و استانداردهای لازم توسط بخش خصوصی کشور و رایزنی بین حوزههای اقتصادی و تجاری در دولتهای دو کشور و بویژه تسهیل صدور ویزا و توسعه و تسهیل همکاریهای بندری و حمل و نقلی و همچنین مبادله پول دارد.
البته علاوه بر صادرات کالا و خدمات، زمینههای مختلف اقتصادی و تجاری دیگری برای همکاری با قطر وجود دارد.همکاریهای ترانزیتی، سرمایهگذاری، تولید مشترک برای صادرات به کشورهای ثالث و همچنین توریسم (بویژه گردشگری مذهبی، سلامت و طبیعت) از جمله این حوزهها هستند که در صورت برنامهریزی و تلاش، امکان تحقق یا توسعه همکاریهای دو کشور در این زمینهها وجود دارد.
آیا این امکان وجود دارد که ایران در قطر فروشگاه زنجیرهای ایجاد کند؟
در قطر امکان ایجاد فروشگاههای زنجیرهای که صرفاً کالاهای ایرانی را عرضه کند، بسیار سخت است. چنانچه عنوان شد کشور قطر استانداردهای سختگیرانهای دارد؛ اینکه فعالان ایرانی بتوانند فروشگاههای زنجیرهای که شامل همه محصولات ایرانی است، ایجاد کنند به سختی امکانپذیر است. ولی سرمایهگذاران ایرانی، متخصصان و افراد با تجربه در حوزه ایجاد فروشگاههای زنجیرهای امکان همکاری با فعالان اقتصادی و تجار قطری در زمینه فروشگاههای زنجیرهای را برای عرضه محصولات کشورهای مختلف دارند.
خبرنگار
روز گذشته رئیس جمهور کشورمان وارد دوحه قطر شد، شرکت در ششمین اجلاس سران اوپک گازی قرار است فرصتی را فراهم کند تا ایران و قطر برای توسعه مناسبات اقتصادی گفتوگو و مذاکره کنند. لذا میتوان انتظار داشت که بزودی روابط تجاری دو کشور، وارد فاز جدیدی شود. سطح روابط سیاسی ایران و قطر بهدلیل قرابتهایی که وجود دارد، همواره مناسب بوده است ولی تحریمهای ظالمانه امریکا و شیوع ویروس کرونا سبب شد تا از حجم مبادلات تجاری دو کشور کاسته شود. قطر ویژگیهای منحصر به فردی دارد که برای تمام کشورهایی که میخواهند سطح تجارت خود را افزایش دهند، اهمیت بسزایی دارد. حال ایران که با این کشور مرز دریایی مشترک دارد، میخواهد کاستیهای گذشته را جبران و بخش خصوصی دو کشور را به یکدیگر متصل کند. در این باره با فرزاد پیلتن، مدیرکل دفتر عربی آفریقایی سازمان توسعه تجارت گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور قطر چگونه است؟
کشور قطر یکی از کشورهای مهم حوزه خلیج فارس و همسایه جمهوری اسلامی ایران است که بهدلیل برخورداری از منابع غنی نفت و گاز بهعنوان یکی از کشورهای ثروتمند دنیا شناخته شده است. جمعیت قطر حدود 2.8 میلیون نفر است و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور 1.6 درصد و نرخ تورم آن نیز 0.4 درصد است. درآمد سرانه این کشور 124 هزار دلار است. همچنین این کشور تولیدکننده برخی محصولات کشاورزی چون سبزیجات، میوه، طیور، گوشت، لبنیات، ماهی و... و برخی از محصولات صنعتی مانند گاز ال. ان. جی، آمونیاک، محصولات تصفیه شده نفتی، سیمان، فولاد، کود شیمیایی و محصولات پتروشیمی است. محصولات عمده معدنی قطر نیز نفت و گاز است.
حجم مبادلات تجاری قطر چه میزان بوده است؟
حجم عمده مبادلات تجاری قطر با دنیا در سال 2015، 111 میلیارد دلار بوده که این رقم در سال 2016 کاهشی شد و به 89 میلیارد دلاررسید. همچنین سال 2017 حدود 98 میلیارد دلار و سال 2018 نیز 117 میلیارد دلار حجم تجارت قطر با کشورهای مختلف بوده است. سال 2019 نیز این رقم 102 میلیارد دلار و سال 2020 عدد 76 میلیارد دلار ثبت شده است. در این میان در سال 2015 کشور قطر، 78 میلیارد دلار و سال 2016 حدود 57 میلیارد دلار صادرات داشته است. در سال 2017 رقم صادراتی کشور قطر به 68 میلیارد دلار رسید و این رقم در سال 2018 از 85 میلیارد دلار فراتر رفته است. در این میان در سال 2019 صادرات قطر تقلیل یافت و به 73 میلیارد دلار رسید که روند نزولی صادرات در سال 2020هم ادامه داشت. همچنین طبق بررسیهای صورت گرفته در سال یاد شده قطر 51 میلیارد دلار صادرات داشته است.
عمده محصولات صادراتی و وارداتی قطر چه بوده است؟
محصولات عمده صادراتی قطر شامل گاز طبیعی، روغنهای نفتی و روغنهای حاصل از مواد معدنی، روغن فرآوردههای سبک، یدک کش و همچنین ضایعات و قراضههای مس، آلومینیوم، سرب و برخی از حلالها و رقیق کنندهها بوده است. در این میان عمده واردات قطر از جهان توربوجت، قطعات هواپیما، سنگهای معدنی، لولههای مخصوص انتقال نفت و گاز، شبکه تلفن همراه، دستگاه تلفن همراه، اتومبیل، هواپیما، جواهرات و دارو بوده است.
مبادلات تجاری ایران و قطر طی سالهای اخیر چه روندی داشته است؟
در سال 96 مبادلات تجاری دو کشور 264 میلیون دلار، سال 97 حدود 248 میلیون دلار و در سال 98 نیز 248 میلیون دلار ثبت شده است. در سال 99 دو کشور 175 میلیون دلار و طی 10 ماهه سالجاری ایران و قطر 124 میلیون دلار تبادل تجاری داشتند. از مجموع مبادلات مذکور سال 96 ایران به میزان 241 میلیون دلار صادرات به کشور قطر داشته است. در سال 97 این عدد به 223 میلیون دلار رسید و دوباره در سال 98، صادرات ایران به قطر افزایش یافت و رقم 240 میلیون دلار ثبت شد. در سال 99 با شیوع ویروس کرونا صادرات ایران مانند سایر کشورها روند نزولی به خود گرفت و به 167 میلیون دلار رسید. بر اساس آخرین آمارها در 10 ماهه سالجاری صادرات ایران به این کشور به حدود 117 میلیون دلار رسید.
کدام کالاها از ایران به قطر صادر شده و چه کالاهایی از این کشور وارد ایران شده است؟
مهمترین محصولات صادراتی ایران به قطر طی این مدت شمش از آهن و فولاد، محصولات نیمه تمام آهن و فولاد، محصولات کشاورزی (گوجه فرنگی، هندوانه و پیاز) و کف پوشها بوده است. اقلام عمده وارداتی ایران از قطر نیز شامل اجزا و قطعات توربوجتها، گاز هلیوم، اشیای ساخته شده از گرافیت، کاغذ و مقوا، کامپیوتر و کمپرسور هوا و گاز بوده است.
با قطر چه توافقنامه و موافقتنامهای وجود دارد که هنوز اجرایی نشده است؟
در سالهای اخیر کمیسیون مشترک دو کشور فعال بوده است، به گونهای که آخرین (هفتمین) اجلاس کمیسیون مشترک ایران و قطر در سال 99 در ایران برگزار شده است. طی این اجلاسها دستگاهها و نهادهای دو کشور تلاش کردند زیرساختهای اقتصادی و تجاری را بین دو کشور فراهم کنند. در این خصوص 23 سند همکاری بین ایران و قطر در زمینههای بازرگانی، کار، آموزشی، ورزش و جوانان، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، شیلات، گمرک، ترانزیت، گردشگری، گمرک، استاندارد و حملونقل هوایی و دریایی به امضا رسیده است.
همه این اسناد اجرایی هستند و امکان بهرهبرداری بخشهای اقتصادی و تجاری دو کشور از این اسناد وجود دارد. البته در برخی موارد و تفاهمها نیاز به پیگیری و فعالیت بیشتر طرفهای دو کشور وجود دارد تا امکان بهرهبرداری بهتر و سادهتر بخش خصوصی ایران و قطر فراهم شود.
همچنین برخی رویدادهای تجاری شامل مشارکت در نمایشگاههای بینالمللی و برگزاری میزهای کشوری جهت بررسی مشکلات و معرفی فرصتها و زمینههای همکاری اقتصادی بین ایران و قطر و ایجاد هماهنگی میان دستگاههای داخلی نیز از جمله موضوعاتی بوده که طی سالهای گذشته اجرا شده است.
مزایای تجارت با قطر چیست؟
برخورداری قطر از منابع مالی گسترده و نزدیکی جغرافیایی ایران و قطر از مهمترین ویژگیها است. همچنین قرابت فرهنگی، مذهبی و زبانی میان دو کشور نیز از دیگر مزیتها است. در واقع سهولت دسترسی و زمان و هزینههای بسیار پایین ارتباط میان تجار دو کشور و امکان برقراری سازوکار ارزان حملونقل دریایی کالا از جمله برتریهای توسعه روابط اقتصادی ایران و قطر است.
چرا طی چند وقت اخیر فعالان اقتصادی مانند گذشته به این بازار توجه نکردند؟
متأسفانه طی دو الی سه سال گذشته به علت برخی از نوسانهای سیاسی، منطقهای و بینالمللی از جمله تحریمهای ظالمانه کشور امریکا و همچنین شیوع ویروس کرونا، ارتباطات و در نتیجه روابط تجاری و اقتصادی ایران و قطر کاهش پیدا کرد. قطع روابط بانکی و حملونقل دریایی و سختگیریهایی که به تبعیت از تحریمها در حوزه ترخیص کالا در بنادر کشور قطر اتفاق افتاد، باعث شد مبادلات تجاری دو کشور روند کاهشی به خود بگیرد. از طرفی دو اتفاق دیگر نیز رخ داد که باعث شد روابط اقتصادی ایران و قطر کمرنگ شود. یکی موضوع برخی سختگیریهای کشور قطر در زمینه استانداردها و همچنین عدم دقت و توجه صادرکنندگان ایرانی به رعایت استانداردهای بسته بندی، مسائل کیفی و بهداشتی بود که سبب شد همه تاجران و هر نوع کالای ایرانی امکان ورود به بازار قطر و رقابت با دیگر رقبا را نداشته باشند. موضوع دیگر، عدم سهولت برقراری ارتباط بین تجار دو کشور بوده است که به علت برخی از سختگیریهایی که دولت قطر در صدور ویزا داشته، تجار ایرانی به سهولت امکان دسترسی و ورود به بازار قطر را نداشتهاند که انشالله با سفر روز گذشته رئیس جمهور به کشور قطر رایزنیهایی در راستای تسهیل این مشکلات اتفاق بیفتد..
شرکای تجاری قطر کدام کشورها هستند؟
بازار قطر به تولیدات کشورهایی که امکان تأمین کالا در زمینه خودرو، هواپیما و قطعات آن، دارو و تجهیزات پزشکی دارند، احتیاج دارد، لذا شرکای خود را در راستای تأمین این کالاها انتخاب میکند. در حوزه صادرات قطر هم کشورهایی با این کشور بیشترین همکاری را دارند که مصرف کننده نفت و گازهستند. بر این اساس عمده کشورهای واردکننده کالا از قطر شامل ژاپن، چین، کره جنوبی، هند، سنگاپور، تایلند، پاکستان، امریکا و انگلیس است و عمده صادرکنندگان به قطر کشورهای امریکا (با سهم 16 درصد)، چین (با سهم 15 درصد)، انگلیس (با سهم 7 درصد)، آلمان (با سهم 6 درصد) و هند (با سهم 5 درصد) است. همچنین در این لیست کشورهای ایتالیا، ترکیه، فرانسه و ژاپن هم حضور دارند.
در کدام کالاها، امکان صادرات و حتی تولید داریم؟
با توجه به ویژگیهای بازار قطر که از استانداردهای کیفی بالایی برخوردار است، جمهوری اسلامی ایران در زمینه دارو، تجهیزات پزشکی، برخی از مصالح ساختمانی که مورد نیاز قطر است و همچنین مواد معدنی و محصولات کشاورزی به شرط رعایت استانداردها در زمینههای کیفی و بستهبندی و بهداشتی امکان صادرات به قطر را دارد. البته در این میان امکان تولید مشترک بین دو کشور نیز وجود دارد. ضمناً در برخی از خدمات فنی و مهندسی امکان فعالیت در کشور قطر توسط شرکتهای ایرانی وجود دارد، با این حال ورود به بازار قطر در حوزه کالا و خدمات نیاز به برنامهریزی، تلاش جدی و رعایت اصول و استانداردهای لازم توسط بخش خصوصی کشور و رایزنی بین حوزههای اقتصادی و تجاری در دولتهای دو کشور و بویژه تسهیل صدور ویزا و توسعه و تسهیل همکاریهای بندری و حمل و نقلی و همچنین مبادله پول دارد.
البته علاوه بر صادرات کالا و خدمات، زمینههای مختلف اقتصادی و تجاری دیگری برای همکاری با قطر وجود دارد.همکاریهای ترانزیتی، سرمایهگذاری، تولید مشترک برای صادرات به کشورهای ثالث و همچنین توریسم (بویژه گردشگری مذهبی، سلامت و طبیعت) از جمله این حوزهها هستند که در صورت برنامهریزی و تلاش، امکان تحقق یا توسعه همکاریهای دو کشور در این زمینهها وجود دارد.
آیا این امکان وجود دارد که ایران در قطر فروشگاه زنجیرهای ایجاد کند؟
در قطر امکان ایجاد فروشگاههای زنجیرهای که صرفاً کالاهای ایرانی را عرضه کند، بسیار سخت است. چنانچه عنوان شد کشور قطر استانداردهای سختگیرانهای دارد؛ اینکه فعالان ایرانی بتوانند فروشگاههای زنجیرهای که شامل همه محصولات ایرانی است، ایجاد کنند به سختی امکانپذیر است. ولی سرمایهگذاران ایرانی، متخصصان و افراد با تجربه در حوزه ایجاد فروشگاههای زنجیرهای امکان همکاری با فعالان اقتصادی و تجار قطری در زمینه فروشگاههای زنجیرهای را برای عرضه محصولات کشورهای مختلف دارند.
ایران و قطر با امضای 14 سند همکاری اقتصادی در گام اول به دنبال افزایش تجارت فی مابین به 1 میلیارد دلار هستند
حق همسایگی
گروه اقتصادی / دوحه، پایتخت قطر، این روزها میزبان هیأتهای عالیرتبه کشورهای صادرکننده گاز است و در این راستا، آیتالله رئیسی، رئیسجمهور نیز به دعوت رسمی تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر و بهمنظور دیداری رسمی و شرکت در ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جیئیسیاف) روز گذشته عازم این سفر شد. برخی از اعضای کابینه مانند وزرای نفت، نیرو، راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت نیز آیتالله رئیسی را در این سفر همراهی میکنند و تاکنون نیز با همتایان خود و سران و مقامات ارشد کشورهای حاضر در دوحه دیدار داشتهاند. دستاورد این سفر مهم، امضای 14 تفاهمنامه همکاری میان رئیس جمهور و امیر قطر بود.
جیئیسیاف و محکوم کردن تحریمهای یکجانبه
امروز ششمین نشست سران جیئیسیاف (مجمع کشورهای صادرکننده گاز) در دوحه برگزار میشود و قرار است که در این نشست سران کشورهای عضو و رئیسجمهور سخنرانی کند.
وزیر نفت که از روز شنبه به دوحه قطر رفته است و روزهای پرکاری را از نظر مذاکرات بینالمللی پشت سر میگذارد، میگوید: «در این نشست رؤسایجمهور و نمایندگان ۱۱ کشور عضو همچون الجزایر، مصر، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ونزوئلا و اعضای ناظر شامل آذربایجان، عراق، مالزی، نروژ، پرو و امارات متحده عربی حضور دارند. امروز رأس ساعت ۱۰ صبح ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز با خوشامدگویی امیر قطر آغاز بهکار خواهد کرد، پس از آن سخنرانی دبیرکل این مجمع و سپس سخنرانی رؤسایجمهور کشورهای عضو از جمله ایران انجام میشود.» به گزارش شانا، جواد اوجی به سهم ۴۵ درصدی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تجارت جهانی گاز اشاره میکند و میگوید: «کشورهای عضو این مجمع هماکنون ۶۵ درصد از ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند.» اوجی با تأکید بر این که امنیت انرژی در جهان محور اصلی ششمین اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز خواهد بود، اظهار میکند: «تأمین امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان از دیگر مباحث مورد تأکید در این دور از اجلاس مجمع خواهد بود؛ ایران با داشتن دومین ذخایر اثبات شده گاز در دنیا میتواند در تأمین بلندمدت انرژی در این بخش نقش مهمی را ایفا کند.»
وی گاز طبیعی را ارزانترین و پاکترین سوخت در منطقه خاورمیانه و جهان میخواند و عنوان میکند: «ایجاد تنش بین روسیه و غرب و افزایش تقاضای انرژی پس از پایان ویروس عالمگیر کرونا میتواند از جمله دلایلی باشد که این دور از نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز را حائز اهمیت کرده است.»
در همین حال وزیر نفت از ایران بهعنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثباتشده گاز طبیعی جهان نام میبرد و با بیان اینکه ایران با داشتن ۳۳۸ هزار کیلومتر شبکه داخلی گازرسانی، از کشورهای پیشرو در این زمینه است به موضوع تحریم اشاره میکند و میگوید: «اعمال تحریمهای یکجانبه میتواند جریان پایدار گاز طبیعی در سطح جهان را با اختلال روبهرو و امنیت عرضه گاز طبیعی را به مخاطره بیندازد. به طور کلی تحریمهای یکجانبه علیه اعضای مجمع نه تنها ناقض قوانین بینالمللی است، بلکه امنیت انرژی جهان را به خطر میاندازد.» وی سیاست وزارت نفت در دولت سیزدهم را همکاری راهبردی با کشورهای منطقه و همچنین اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز بیان میکند و میگوید: «ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساختهای موجود میتواند مطلوبترین گزینه برای انتقال گاز به شرق و غرب باشد.»
وزیر نفت در روزهای گذشته، افزون بر دیدار با محمد حامل، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جیئیسیاف) با وزیران انرژی کشورهای الجزایر، ونزوئلا، قطر و نیجریه و چند کشور دیگر گفتوگو کرد. در این گفتوگوهای دو یا چند جانبه همکاری درباره زمینههایی مانند سوآپ گاز، انتقال فناوری، دانش فنی، سرمایهگذاری در میدانهای نفت و گاز بحث و بررسی شد. اسناد و تفاهمهایی در جریان این گفتوگوها نیز آماده شده است که در صورت نهایی شدن در حضور رئیسجمهور امضا میشود. ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز جهان و از بنیانگذاران جیئیسیاف است که دو دوره دبیرکلی این مجمع را عهدهدار بوده است. ایران در بالاترین سطح در نشست ششم شرکت خواهد کرد. اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز با داشتن 45 درصد از تولید گاز جهان و 45 درصد از ذخایر گازی جهان، حدود ۶۴ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۶۶ درصد از تجارت گاز طبیعی مایعشده (الانجی) را به خود اختصاص میدهند.
توسعه روابط ایران و قطر در حوزه راه و شهرسازی
در همین حال وزیر راه و شهرسازی نیز به دوحه قطر رفته است و در دیدار با همتای قطریاش چهار توافقنامه در خصوص راهاندازی خطوط منظم کشتیرانی، حملو نقل ترانزیتی و افزایش پروازهای دو کشور امضا کرده است. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، رستم قاسمی با «جاسم بن سیف السلیطی» وزیر حملو نقل و ارتباطات دولت قطر، دیدار و در مورد گسترش ارتباطات زمینی، دریایی و هوایی مذاکره و تبادل نظر کرد. وزیر راه و شهرسازی همچنین طی این سفر با همتای قطری خود برای راهاندازی خطوط منظم کشتیرانی بین بنادر دو کشور و توافق برای استفاده بیشتر خطوط هوایی تجاری قطر از آسمان ایران نیز مذاکره کرد. قاسمی همچنین با اشاره به اهمیت راهبردی کشور ایران در منطقه و وقوع آن در تقاطع کریدورهای شرقی غربی و شمالی جنوبی، توسعه روابط با کشورهای همسایه را از راهبردهای اصلی سیاسی و اقتصادی دولت دانست. توسعه همکاریهای تجاری و اقتصادی دو کشور از اهداف این سفر بوده و بازدید از بنادر تجاری و فرودگاههای قطر در برنامه وزیر راه وشهرسازی قرار دارد. وزیر راه و شهرسازی ابراز امیدواری کرده است که به توافقات خوبی در زمینه همکاریهای ترانزیتی و حمل و نقلی دست یابیم.
برنامهریزی برای تجارت یک میلیارد دلاری
وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در سفر رئیسجمهور به قطر حضور دارد تا رایزنیها و برنامهریزیهای لازم را برای توسعه همکاریهای تجاری با این کشور عربی انجام دهد.
به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایران و قطر درحاشیه جنوبی خلیج فارس و از طریق یک راه دریایی به طول ۲۶۸ کیلومتر به هم پیوند میخورند. قطر همانند بیشتر همسایههای ایران از اشتراکات تاریخی و فرهنگی دیرینهای با ایرانیان برخوردار است، اما سطح روابط تجاری دوکشور جز چند سال اخیر بهطور تقریبی یک روابط حداقلی بوده است. در حال حاضر حجم تجارت ایران و قطر رقم ناچیزی حدود ۴۰۰-۳۰۰ میلیون دلار است که ظرفیت افزایش به میزان یک میلیارد دلار در سال آینده را دارد.
در راستای گسترش همکاریها، برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال فرصت نابی را برای کشورمان در زمینه تأمین اقلام مصرفی مورد نیاز کشور قطر و افزایش همکاری در زمینه گردشگری فراهم میکند.
کشور قطر محدودیت تولید و نیروی انسانی دارد و بهدلیل چالش با کشورهای اطراف به سمت تأمین اقلام غذایی از محدوده خارج از کشورهای عربی اطراف پیش میرود که این موضوع، فرصت مناسبی برای ایران به وجود آورده تا اقلام مصرفی مورد نیاز این کشور را تأمین و زمینه مشارکت و سرمایهگذاری مشترک را فراهم آورد. همچنین بنادر جنوبی ایران از نظر مسافت برای کشور قطر که برای تأمین مواد غذایی و میوه و سبزیجات به واردات این اقلام بشدت وابسته است یکی از نزدیکترین و به صرفهترین راهها است. ایران در این زمینه از دیرباز همسایهای قابل اعتماد و اتکا برای قطر بوده و هست.
از طرف دیگر، توان اقتصادی قطر و ثروت هنگفت این کشور هم در چهارچوب یک فرایند تجاری سازنده، میتواند امکانات مناسبی را برای ورود سرمایه عربی و سرمایهگذاری در شهرهای ایران ایجاد کند.
صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی- مهندسی
از سوی دیگر امکان حضور در طرحهای زیرساختی مورد نیاز مسابقات جامجهانی فوتبال ۲۰۲۲ در قطر در زمینه صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی – مهندسی از جمله این فرصتهای ناب کشورمان است. در این حوزه میتوان ضمن ایجاد اشتغال برای متخصصان و کارگران ایرانی سودآوری اقتصادی هم برای کشور به ارمغان آورد.
استفاده از چنین فرصتهایی به فعالان اقتصادی ایران کمک خواهد کرد تا در شرایط تحریم از این طریق به بازارهای جهانی دست یابند. ضمن اینکه تجربه موفق برخی شرکتها و صادرکنندگان خدمات فنی ـ مهندسی در بالا بردن کیفیت خدمات صادراتی بویژه در بخش انرژی باید سرلوحه کار دیگر فعالان حوزه صادرات کشور قرار گیرد.
در زمینه انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر نیز شیوهنامه و اقدامات لازم برای انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر از سوی وزیر صمت صورت گرفته و به محض تأمین اعتبار مورد نیاز از سوی سازمان برنامه و بودجه، عملیاتی خواهد شد. همچنین همکاری در زمینه توسعه صنعتی برای صادرات به کشورهای ثالث و استفاده از ظرفیتهای قطر برای توسعه زنجیره ارزش و ترانزیت از دیگر موارد مرتبط در خصوص توسعه روابط تجاری ایران و قطر است.
بــــرش
توسعه همهجانبه روابط ایران و قطر
رئیس کمیسیون همکاریهای مشترک اقتصادی ایران و قطر با تشریح برنامههای سفر رئیسجمهور به قطر، از برنامهریزی برای توسعه همهجانبه روابط دو کشور در زمینههای مختلف طی این سفر خبر میدهد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «علیاکبر محرابیان» با بیان اینکه این سفر به دعوت رسمی امیر قطر انجام شده است، اظهار میکند: «در زمینه روابط اقتصادی، ترانزیت، انرژی و غیره مذاکرات خوبی صورت گرفته است.» وی میگوید: «یادداشت تفاهم بین دو کشور در زمینه برق، اتصال شبکه برق ایران به قطر، مبادلات کالا، سرمایهگذاری، توسعه روابط در زمینه مناطق آزاد و تجاری، حوزههای فرهنگی و گردشگری امضا میشود.» وزیر نیرو با اشاره به برنامه سفر رئیسجمهور خاطرنشان میکند: «آیتالله رئیسی ملاقاتی هم با ایرانیهای فعال در حوزههای اقتصادی مقیم کشور قطر خواهند داشت.» به گفته محرابیان، این سفر دارای اهمیت بسیار زیادی بوده و میتواند در توسعه روابط ایران و قطر تأثیرگذار باشد.
جیئیسیاف و محکوم کردن تحریمهای یکجانبه
امروز ششمین نشست سران جیئیسیاف (مجمع کشورهای صادرکننده گاز) در دوحه برگزار میشود و قرار است که در این نشست سران کشورهای عضو و رئیسجمهور سخنرانی کند.
وزیر نفت که از روز شنبه به دوحه قطر رفته است و روزهای پرکاری را از نظر مذاکرات بینالمللی پشت سر میگذارد، میگوید: «در این نشست رؤسایجمهور و نمایندگان ۱۱ کشور عضو همچون الجزایر، مصر، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ونزوئلا و اعضای ناظر شامل آذربایجان، عراق، مالزی، نروژ، پرو و امارات متحده عربی حضور دارند. امروز رأس ساعت ۱۰ صبح ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز با خوشامدگویی امیر قطر آغاز بهکار خواهد کرد، پس از آن سخنرانی دبیرکل این مجمع و سپس سخنرانی رؤسایجمهور کشورهای عضو از جمله ایران انجام میشود.» به گزارش شانا، جواد اوجی به سهم ۴۵ درصدی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تجارت جهانی گاز اشاره میکند و میگوید: «کشورهای عضو این مجمع هماکنون ۶۵ درصد از ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند.» اوجی با تأکید بر این که امنیت انرژی در جهان محور اصلی ششمین اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز خواهد بود، اظهار میکند: «تأمین امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان از دیگر مباحث مورد تأکید در این دور از اجلاس مجمع خواهد بود؛ ایران با داشتن دومین ذخایر اثبات شده گاز در دنیا میتواند در تأمین بلندمدت انرژی در این بخش نقش مهمی را ایفا کند.»
وی گاز طبیعی را ارزانترین و پاکترین سوخت در منطقه خاورمیانه و جهان میخواند و عنوان میکند: «ایجاد تنش بین روسیه و غرب و افزایش تقاضای انرژی پس از پایان ویروس عالمگیر کرونا میتواند از جمله دلایلی باشد که این دور از نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز را حائز اهمیت کرده است.»
در همین حال وزیر نفت از ایران بهعنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثباتشده گاز طبیعی جهان نام میبرد و با بیان اینکه ایران با داشتن ۳۳۸ هزار کیلومتر شبکه داخلی گازرسانی، از کشورهای پیشرو در این زمینه است به موضوع تحریم اشاره میکند و میگوید: «اعمال تحریمهای یکجانبه میتواند جریان پایدار گاز طبیعی در سطح جهان را با اختلال روبهرو و امنیت عرضه گاز طبیعی را به مخاطره بیندازد. به طور کلی تحریمهای یکجانبه علیه اعضای مجمع نه تنها ناقض قوانین بینالمللی است، بلکه امنیت انرژی جهان را به خطر میاندازد.» وی سیاست وزارت نفت در دولت سیزدهم را همکاری راهبردی با کشورهای منطقه و همچنین اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز بیان میکند و میگوید: «ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساختهای موجود میتواند مطلوبترین گزینه برای انتقال گاز به شرق و غرب باشد.»
وزیر نفت در روزهای گذشته، افزون بر دیدار با محمد حامل، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جیئیسیاف) با وزیران انرژی کشورهای الجزایر، ونزوئلا، قطر و نیجریه و چند کشور دیگر گفتوگو کرد. در این گفتوگوهای دو یا چند جانبه همکاری درباره زمینههایی مانند سوآپ گاز، انتقال فناوری، دانش فنی، سرمایهگذاری در میدانهای نفت و گاز بحث و بررسی شد. اسناد و تفاهمهایی در جریان این گفتوگوها نیز آماده شده است که در صورت نهایی شدن در حضور رئیسجمهور امضا میشود. ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز جهان و از بنیانگذاران جیئیسیاف است که دو دوره دبیرکلی این مجمع را عهدهدار بوده است. ایران در بالاترین سطح در نشست ششم شرکت خواهد کرد. اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز با داشتن 45 درصد از تولید گاز جهان و 45 درصد از ذخایر گازی جهان، حدود ۶۴ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۶۶ درصد از تجارت گاز طبیعی مایعشده (الانجی) را به خود اختصاص میدهند.
توسعه روابط ایران و قطر در حوزه راه و شهرسازی
در همین حال وزیر راه و شهرسازی نیز به دوحه قطر رفته است و در دیدار با همتای قطریاش چهار توافقنامه در خصوص راهاندازی خطوط منظم کشتیرانی، حملو نقل ترانزیتی و افزایش پروازهای دو کشور امضا کرده است. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، رستم قاسمی با «جاسم بن سیف السلیطی» وزیر حملو نقل و ارتباطات دولت قطر، دیدار و در مورد گسترش ارتباطات زمینی، دریایی و هوایی مذاکره و تبادل نظر کرد. وزیر راه و شهرسازی همچنین طی این سفر با همتای قطری خود برای راهاندازی خطوط منظم کشتیرانی بین بنادر دو کشور و توافق برای استفاده بیشتر خطوط هوایی تجاری قطر از آسمان ایران نیز مذاکره کرد. قاسمی همچنین با اشاره به اهمیت راهبردی کشور ایران در منطقه و وقوع آن در تقاطع کریدورهای شرقی غربی و شمالی جنوبی، توسعه روابط با کشورهای همسایه را از راهبردهای اصلی سیاسی و اقتصادی دولت دانست. توسعه همکاریهای تجاری و اقتصادی دو کشور از اهداف این سفر بوده و بازدید از بنادر تجاری و فرودگاههای قطر در برنامه وزیر راه وشهرسازی قرار دارد. وزیر راه و شهرسازی ابراز امیدواری کرده است که به توافقات خوبی در زمینه همکاریهای ترانزیتی و حمل و نقلی دست یابیم.
برنامهریزی برای تجارت یک میلیارد دلاری
وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در سفر رئیسجمهور به قطر حضور دارد تا رایزنیها و برنامهریزیهای لازم را برای توسعه همکاریهای تجاری با این کشور عربی انجام دهد.
به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایران و قطر درحاشیه جنوبی خلیج فارس و از طریق یک راه دریایی به طول ۲۶۸ کیلومتر به هم پیوند میخورند. قطر همانند بیشتر همسایههای ایران از اشتراکات تاریخی و فرهنگی دیرینهای با ایرانیان برخوردار است، اما سطح روابط تجاری دوکشور جز چند سال اخیر بهطور تقریبی یک روابط حداقلی بوده است. در حال حاضر حجم تجارت ایران و قطر رقم ناچیزی حدود ۴۰۰-۳۰۰ میلیون دلار است که ظرفیت افزایش به میزان یک میلیارد دلار در سال آینده را دارد.
در راستای گسترش همکاریها، برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال فرصت نابی را برای کشورمان در زمینه تأمین اقلام مصرفی مورد نیاز کشور قطر و افزایش همکاری در زمینه گردشگری فراهم میکند.
کشور قطر محدودیت تولید و نیروی انسانی دارد و بهدلیل چالش با کشورهای اطراف به سمت تأمین اقلام غذایی از محدوده خارج از کشورهای عربی اطراف پیش میرود که این موضوع، فرصت مناسبی برای ایران به وجود آورده تا اقلام مصرفی مورد نیاز این کشور را تأمین و زمینه مشارکت و سرمایهگذاری مشترک را فراهم آورد. همچنین بنادر جنوبی ایران از نظر مسافت برای کشور قطر که برای تأمین مواد غذایی و میوه و سبزیجات به واردات این اقلام بشدت وابسته است یکی از نزدیکترین و به صرفهترین راهها است. ایران در این زمینه از دیرباز همسایهای قابل اعتماد و اتکا برای قطر بوده و هست.
از طرف دیگر، توان اقتصادی قطر و ثروت هنگفت این کشور هم در چهارچوب یک فرایند تجاری سازنده، میتواند امکانات مناسبی را برای ورود سرمایه عربی و سرمایهگذاری در شهرهای ایران ایجاد کند.
صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی- مهندسی
از سوی دیگر امکان حضور در طرحهای زیرساختی مورد نیاز مسابقات جامجهانی فوتبال ۲۰۲۲ در قطر در زمینه صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی – مهندسی از جمله این فرصتهای ناب کشورمان است. در این حوزه میتوان ضمن ایجاد اشتغال برای متخصصان و کارگران ایرانی سودآوری اقتصادی هم برای کشور به ارمغان آورد.
استفاده از چنین فرصتهایی به فعالان اقتصادی ایران کمک خواهد کرد تا در شرایط تحریم از این طریق به بازارهای جهانی دست یابند. ضمن اینکه تجربه موفق برخی شرکتها و صادرکنندگان خدمات فنی ـ مهندسی در بالا بردن کیفیت خدمات صادراتی بویژه در بخش انرژی باید سرلوحه کار دیگر فعالان حوزه صادرات کشور قرار گیرد.
در زمینه انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر نیز شیوهنامه و اقدامات لازم برای انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر از سوی وزیر صمت صورت گرفته و به محض تأمین اعتبار مورد نیاز از سوی سازمان برنامه و بودجه، عملیاتی خواهد شد. همچنین همکاری در زمینه توسعه صنعتی برای صادرات به کشورهای ثالث و استفاده از ظرفیتهای قطر برای توسعه زنجیره ارزش و ترانزیت از دیگر موارد مرتبط در خصوص توسعه روابط تجاری ایران و قطر است.
بــــرش
توسعه همهجانبه روابط ایران و قطر
رئیس کمیسیون همکاریهای مشترک اقتصادی ایران و قطر با تشریح برنامههای سفر رئیسجمهور به قطر، از برنامهریزی برای توسعه همهجانبه روابط دو کشور در زمینههای مختلف طی این سفر خبر میدهد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «علیاکبر محرابیان» با بیان اینکه این سفر به دعوت رسمی امیر قطر انجام شده است، اظهار میکند: «در زمینه روابط اقتصادی، ترانزیت، انرژی و غیره مذاکرات خوبی صورت گرفته است.» وی میگوید: «یادداشت تفاهم بین دو کشور در زمینه برق، اتصال شبکه برق ایران به قطر، مبادلات کالا، سرمایهگذاری، توسعه روابط در زمینه مناطق آزاد و تجاری، حوزههای فرهنگی و گردشگری امضا میشود.» وزیر نیرو با اشاره به برنامه سفر رئیسجمهور خاطرنشان میکند: «آیتالله رئیسی ملاقاتی هم با ایرانیهای فعال در حوزههای اقتصادی مقیم کشور قطر خواهند داشت.» به گفته محرابیان، این سفر دارای اهمیت بسیار زیادی بوده و میتواند در توسعه روابط ایران و قطر تأثیرگذار باشد.
مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی وزارت نفت، راهبردهای تقویت جایگاه ایران در مجمع کشورهای صادرکننده گاز را بررسی کرد
روسیه و قطر رقیب یا شریک؟
براساس مطالعات صورت گرفته تا سال 2050 میلادی، گاز همچنان بهعنوان یک سوخت پاک و قابل رقابت ازلحاظ قیمت در سبد سوختی جهان با سهم 28 درصدی نقش بسزایی بازی خواهد کرد. پیشبینیها نشان میدهد که تا سال 2050 تولید و مصرف گاز طبیعی به بیش از 5900 میلیارد مترمکعب در سال افزایش خواهد یافت.
در این راستا، منطقه آسیا-اقیانوسیه با توجه به ظرفیت مصرف عظیم آن به بزرگترین مصرف کننده گاز تبدیل خواهد شد و مصرف آن تا سال 2050، به 1660 میلیارد مترمکعب خواهد رسید. همچنین پیشبینیها نشان میدهد که بیشترین سهم افزایش تولید گاز طبیعی در جهان، مربوط به کشورهای روسیه، ایران، قطر و ترکمنستان خواهد بود.
بر این اساس نقش و جایگاه مجمع کشورهای صادرکننده گاز بهعنوان نهادی بینالمللی در نقشآفرینی بازار، بویژه برای ایران بهعنوان دارنده دومین ذخایر عظیم گازی جهان از اهمیت ویژهای برخوردار است، لذا نحوه عملکرد و تعاملات کشور در این حوزه و نحوه نقشآفرینی بهعنوان بازیگری فعال در حوزه دیپلماسی گازی، در جهت منافع ملی و امنیت کشور تأثیرگذار خواهد بود.
مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی وزارت نفت در این راستا مینویسد: این تقاضای روزافزون انرژی و اداره سنتی بازار جهانی گاز طبیعی و خرید و فروش آن بر مبنای توافقهای دوجانبه خریدار و فروشنده، بدون توجه به وضعیت بازار، سبب شده است که کشورهای تولیدکننده گاز در مذاکرات خود با خریداران، در مورد مقدار عرضه و قیمت با چالشی قابل توجه روبه رو شوند. ازاین رو مجمع کشورهای صادرکننده گاز میتواند ضامن همکاری بین کشورهای تولیدکننده گاز بوده و از رقابتهای ناسالم جلوگیری کند. همچنین همکاری کشورهای تولیدکننده گاز، پایهگذار رقابتی سازنده بین آنها بوده و استفاده معقول از ذخایری را که این کشورها در اختیار دارند، بهدنبال خواهد داشت و میتواند موقعیت استراتژیک کشورهای عضو را در سطح جهانی افزایش بدهد. ایجاد شفافیت در بازار گاز میتواند موجب شود که خریداران گاز مجبور به پرداخت قیمت رقابتی باشند و این خود موجب بهبود قیمت رقابتی گاز میشود، که از اثرات مثبت مجمع گازی است. افزایش قدرت تأثیرگذاری بر قیمت گاز و در دست گرفتن بازار رو به گسترش، از جمله مهمترین اهدافی بوده است که کشورهای عرضه کننده گاز با تشکیل مجمع گازی بهدنبال آن بودهاند. تشکیل سازمانی همانند اوپک، برای گاز، نخستین بار میان روسیه و ایران مطرح شد. اولین دلیل قابل توجه از سوی این دو کشور برای لزوم تشکیل چنین سازمانی، روند رو به رشد جایگزینی گاز به جای نفت در صنایع و به تبع آن تأثیر گاز در اقتصاد جهان بود. از سوی دیگر پدیدار شدن بازارهای رقابتی ناسالم ناشی از نبود یک مرجع قیمتگذار بینالمللی منجر به کاهش بهرهوری اقتصادی برای کشورهای صادرکننده گاز میشود.
با توجه به ذخایر عظیم نفت و گاز، سه کشور ایران، روسیه و قطر، که روی هم 50.1 درصد ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند، نقش اصلی را در معادلات آینده بازار جهانی انرژی برعهده خواهند داشت. روسیه با در اختیار داشتن بیش از 19.9 درصد ذخایر گازی، بیشترین ذخایر گاز طبیعی دنیا را در اختیار دارد. جمهوری اسلامی ایران و قطر پس از روسیه در جایگاه دومین و سومین کشورهای دارنده ذخایرگاز طبیعی دنیا قرار دارند.
روسیه و قطر؛ رقیب یا شریک؟
با توجه به همکاری دو کشور روسیه و قطر در عرصه صادرات گاز طبیعی و رقابت آنها با ایران، سیاستگذاران انرژی کشور میبایست سیاستهای این دو کشور را در حوزه صادرات گاز به دقت دنبال کرده و زمینههای تعامل و همکاری با این دو صادرکننده بزرگ مجمع و بازار جهانی را فراهم سازند. از بین کشورهای عضو مجمع تنها کشورهای قطر و روسیه میتوانند در شرایط موجود نقش ناظم بازار را ایفا کنند. کشور روسیه میتواند بهدلیل دسترسی به بازار بزرگ اروپا سیاستهای کنترلی را در بخش خط لوله اتخاذ کند و کشور قطر نیز با توجه به زیرساختهای صادرات الانجی این کشور امکان کنترل بازار را با هدف تأمین منافع کشورهای عضو مجمع در بخش الانجی دارد. در این میان کشور ایران با توجه به ذخایر عظیم گاز طبیعی، دسترسی به بازارهای بزرگ مصرفی در شرق و غرب کشور (بویژه اروپا، هند، پاکستان، افغانستان، عراق، چین و...) - در واقع در مرکز بازارهای بزرگ مصرفی قرار دارد- و همچنین دسترسی به آبهای آزاد میتواند نقش کنترلی را در بازار جهانی گاز در هر دو حوزه خط لوله و الانجی ایفا کند. بنابراین در راستای ایجاد نظم در بازار، میبایست با هر دو کشور قطر و روسیه همکاری توأم با نظاره گری مستمر برقرار نمود.
مسأله دیگری که میبایست مورد توجه سیاستگذاران حوزه انرژی کشور قرار گیرد، نبود کشورهای ترانزیتکننده گاز در ساختار مجمع است. به طور قطع کشور ایران برای تجارت گاز از طریق خط لوله، نیاز به همکاری جدی با کشورهای ترانزیتکننده از قبیل ترکیه دارد. مسأله حضور این کشورها در ساختار مجمع به این دلیل حائز اهمیت است که با توجه به تحریمهای کشورهای غربی و فشارهای روسیه، ممکن است این کشورها تمایلی به همکاری با ایران برای ترانزیت گاز نداشته باشند. بر این اساس مجمع میتواند کمک شایانی باشد برای همکاری ایران با کشورهای ترانزیتکننده گاز برای ورود به بازار بزرگ اروپا. در نهایت با توجه به آنچه اشاره شد، در این مورد میتوان به این جمعبندی رسید که امکان افزایش تأثیرگذاری مجمع کشورهای صادرکننده گاز بر بازار جهانی در حوزه گاز طبیعی اگرچه بسیار مشکل اما شدنی است. این مسأله در وهله اول نیازمند آن است که کشور ایران بتواند سهم قابل ملاحظهای در تولید و صادرات جهانی گاز طبیعی چه از طریق خط لوله و چه بهصورت الانجی داشته باشد که خود نیازمند برنامهریزی جدی و سرمایهگذاری قابل توجه در بخش گاز کشور است. با تمرکز بر برداشت حداکثری و البته صیانتی از منبع مهم و استراتژیک گازی مشترک ایران و قطر (مجتمع گازی پارس جنوبی) کشور ایران میتواند در راستای افزایش منافع خود و کنترل سهم صادرات گاز کشورهای پیشرو مانند قطر و روسیه بهره گیرد.
سهم ایران قابل افزایش است؟
سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که ایران با وجود عملکرد کمرنگ در عرصه دیپلماسی گاز تا چه میزان میتواند بهعنوان یکی از مهرههای کلیدی مجمع کشورهای صادرکننده گاز مطرح شود؟ پاسخ این است که ایران اگرچه صادرکننده عمده گاز نیست اما بهعنوان یکی از بزرگترین کشورهای دارنده گاز، میتواند نقش کلیدی را در مجمع داشته باشد. کشور ایران به لحاظ دارا بودن ذخایر گاز، دومین رتبه و از نظر تولید گاز سومین رتبه را داراست. درنتیجه بدون شک ایران از پتانسیل بالایی در تولید و حتی داشتن ذخایر گاز برخوردار خواهد بود. همچنین کشور ایران از نظر جغرافیایی گزینههای زیادی برای صادرات/ واردات گاز خود دارد. ایران نزدیکترین منبع برای کشورهای جنوب غرب آسیا بویژه هند و چین به شمار رفته و گاز خود را نیز میتواند از طریق ترکیه به اروپا صادر کند. همچنین از طریق سرمایهگذاری در بخش ال.ان.جی میتواند به بازارهای مناسب و پررونق شرق آسیا مانند ژاپن راه پیدا کند. علاوه بر این موارد، بهدلیل دسترسی به اقیانوسها از طریق دریای عمان و نیز نزدیکی به بازارهای مصرف در شرق و غرب کشور، برخلاف بسیاری از تولیدکنندگان دیگر گاز که مجبورند تنها به یک شیوه صادراتی اتکا کنند، میتواند با هر دو شیوه صادرات (خط لوله و ال.ان.جی) به بازارهای بینالمللی راهیابد که این موضوع قدرت مانور کشور را در بازاریابی بشدت افزایش میدهد و صادرات ال.ان.جی، توان حضور در بازارهای تکمحمولهای ـ که از جمله عوامل اثرگذار بر قدرت سازمان کشورهای صادرکننده گاز است ـ برای کشور فراهم آورد. این موقعیت بینظیر ایران، اگرچه در مورد نفت نیز وجود دارد اما به دلایل متعدد از این موقعیت استفاده بهینه نشده اما میتوان در زمینه گاز فرصتسازی کرد. در واقع حضور در مجمع کشورهای صادرکننده گاز، ارتباط کشور ما با بازارهای منطقهای از طریق خط لوله علاوه بر منافع اقتصادی ناشی از صدور گاز، مزایای متعددی خواهد داشت و تقویت جایگاه منطقهای و ضریب امنیتی از دستاوردهای تشکیل این مجمع خواهد بود. از سوی دیگر، سازمان کشورهای صادرکننده گاز میتواند امکان همکاری با سایر صادرکنندگان گاز در زمینه تکنولوژیکی را در قالب توافقهای درونسازمانی فراهم آورد و نیاز به فناوری کشورهای غربی برای توسعه میادین گازی، ایجاد واحدهای تولید ال.ان.جی و صادرات گاز را کاهش دهد. ایران میتواند همکاری خوبی در زمینه
ال.ان.جی با الجزایر و توسعه میادین با روسیه داشته باشد.
ماهیت حضور مؤثر ایران در جیئیسیاف
حضور مؤثر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز برای ایران هم ماهیت سیاسی دارد و هم ماهیت اقتصادی. اقتصادی از این منظر که درآمد حاصل از دیپلماسی گازی سبب افزایش درآمدهای ارزی ایران میشود و سیاسی از این منظر که این افزایش درآمد سبب افزایش توانایی ایران در پیگیری اهداف سیاست خارجی خود خواهد شد. همچنین گاز میتواند بهعنوان کالای مورد نیاز مخالفان خارجی، بهعنوان ابزاری دیپلماتیک مورد استفاده ایران قرارگیرد، بدین معنی که ایران از این برتری در زمینه داشتن منابع گازی و اهمیت آن بهعنوان ابزاری سیاسی برای برقراری امنیت انرژی و ملی در کشور و منطقه بهره گیرد. براساس تحلیلهای صورت گرفته و شرایط تراز گازی کشور و لزوم استقرار نظام دیپلماسی فعال گازی ایران در منطقه، تقویت نقش آفرینی ایران از طریق مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) بواسطه اقدامات ذیل ضروری است:
الف- تقویت جایگاه ایران در GECF، با برگزاری نشستهای تخصصی و همکاریهای مشترک در معاونتهای مرتبط وزارت نفت و سازمانها و مؤسسههای مربوطه.
ب- رایزنی با کشورهای عضو، بویژه روسیه، قطر و ترکمنستان در جهت عقد قراردادهای صادرات/ واردات و ترانزیت در راستای بهبود تراز گازی کشور و افزایش منافع و امنیت ملی.
ج- افزایش قدرت تأثیرگذاری ایران با انتشار دورنمای انرژی کشور تا افق 1420 و تقویت جایگاه نفت و گاز تولیدی.
د- تمرکز بر همکاری های فناورانه با کشورهای عضو GECF در حوزه تولید، تزریق، انتقال، توزیع و تبدیل گاز طبیعی (LNG).
در این راستا، منطقه آسیا-اقیانوسیه با توجه به ظرفیت مصرف عظیم آن به بزرگترین مصرف کننده گاز تبدیل خواهد شد و مصرف آن تا سال 2050، به 1660 میلیارد مترمکعب خواهد رسید. همچنین پیشبینیها نشان میدهد که بیشترین سهم افزایش تولید گاز طبیعی در جهان، مربوط به کشورهای روسیه، ایران، قطر و ترکمنستان خواهد بود.
بر این اساس نقش و جایگاه مجمع کشورهای صادرکننده گاز بهعنوان نهادی بینالمللی در نقشآفرینی بازار، بویژه برای ایران بهعنوان دارنده دومین ذخایر عظیم گازی جهان از اهمیت ویژهای برخوردار است، لذا نحوه عملکرد و تعاملات کشور در این حوزه و نحوه نقشآفرینی بهعنوان بازیگری فعال در حوزه دیپلماسی گازی، در جهت منافع ملی و امنیت کشور تأثیرگذار خواهد بود.
مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی وزارت نفت در این راستا مینویسد: این تقاضای روزافزون انرژی و اداره سنتی بازار جهانی گاز طبیعی و خرید و فروش آن بر مبنای توافقهای دوجانبه خریدار و فروشنده، بدون توجه به وضعیت بازار، سبب شده است که کشورهای تولیدکننده گاز در مذاکرات خود با خریداران، در مورد مقدار عرضه و قیمت با چالشی قابل توجه روبه رو شوند. ازاین رو مجمع کشورهای صادرکننده گاز میتواند ضامن همکاری بین کشورهای تولیدکننده گاز بوده و از رقابتهای ناسالم جلوگیری کند. همچنین همکاری کشورهای تولیدکننده گاز، پایهگذار رقابتی سازنده بین آنها بوده و استفاده معقول از ذخایری را که این کشورها در اختیار دارند، بهدنبال خواهد داشت و میتواند موقعیت استراتژیک کشورهای عضو را در سطح جهانی افزایش بدهد. ایجاد شفافیت در بازار گاز میتواند موجب شود که خریداران گاز مجبور به پرداخت قیمت رقابتی باشند و این خود موجب بهبود قیمت رقابتی گاز میشود، که از اثرات مثبت مجمع گازی است. افزایش قدرت تأثیرگذاری بر قیمت گاز و در دست گرفتن بازار رو به گسترش، از جمله مهمترین اهدافی بوده است که کشورهای عرضه کننده گاز با تشکیل مجمع گازی بهدنبال آن بودهاند. تشکیل سازمانی همانند اوپک، برای گاز، نخستین بار میان روسیه و ایران مطرح شد. اولین دلیل قابل توجه از سوی این دو کشور برای لزوم تشکیل چنین سازمانی، روند رو به رشد جایگزینی گاز به جای نفت در صنایع و به تبع آن تأثیر گاز در اقتصاد جهان بود. از سوی دیگر پدیدار شدن بازارهای رقابتی ناسالم ناشی از نبود یک مرجع قیمتگذار بینالمللی منجر به کاهش بهرهوری اقتصادی برای کشورهای صادرکننده گاز میشود.
با توجه به ذخایر عظیم نفت و گاز، سه کشور ایران، روسیه و قطر، که روی هم 50.1 درصد ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند، نقش اصلی را در معادلات آینده بازار جهانی انرژی برعهده خواهند داشت. روسیه با در اختیار داشتن بیش از 19.9 درصد ذخایر گازی، بیشترین ذخایر گاز طبیعی دنیا را در اختیار دارد. جمهوری اسلامی ایران و قطر پس از روسیه در جایگاه دومین و سومین کشورهای دارنده ذخایرگاز طبیعی دنیا قرار دارند.
روسیه و قطر؛ رقیب یا شریک؟
با توجه به همکاری دو کشور روسیه و قطر در عرصه صادرات گاز طبیعی و رقابت آنها با ایران، سیاستگذاران انرژی کشور میبایست سیاستهای این دو کشور را در حوزه صادرات گاز به دقت دنبال کرده و زمینههای تعامل و همکاری با این دو صادرکننده بزرگ مجمع و بازار جهانی را فراهم سازند. از بین کشورهای عضو مجمع تنها کشورهای قطر و روسیه میتوانند در شرایط موجود نقش ناظم بازار را ایفا کنند. کشور روسیه میتواند بهدلیل دسترسی به بازار بزرگ اروپا سیاستهای کنترلی را در بخش خط لوله اتخاذ کند و کشور قطر نیز با توجه به زیرساختهای صادرات الانجی این کشور امکان کنترل بازار را با هدف تأمین منافع کشورهای عضو مجمع در بخش الانجی دارد. در این میان کشور ایران با توجه به ذخایر عظیم گاز طبیعی، دسترسی به بازارهای بزرگ مصرفی در شرق و غرب کشور (بویژه اروپا، هند، پاکستان، افغانستان، عراق، چین و...) - در واقع در مرکز بازارهای بزرگ مصرفی قرار دارد- و همچنین دسترسی به آبهای آزاد میتواند نقش کنترلی را در بازار جهانی گاز در هر دو حوزه خط لوله و الانجی ایفا کند. بنابراین در راستای ایجاد نظم در بازار، میبایست با هر دو کشور قطر و روسیه همکاری توأم با نظاره گری مستمر برقرار نمود.
مسأله دیگری که میبایست مورد توجه سیاستگذاران حوزه انرژی کشور قرار گیرد، نبود کشورهای ترانزیتکننده گاز در ساختار مجمع است. به طور قطع کشور ایران برای تجارت گاز از طریق خط لوله، نیاز به همکاری جدی با کشورهای ترانزیتکننده از قبیل ترکیه دارد. مسأله حضور این کشورها در ساختار مجمع به این دلیل حائز اهمیت است که با توجه به تحریمهای کشورهای غربی و فشارهای روسیه، ممکن است این کشورها تمایلی به همکاری با ایران برای ترانزیت گاز نداشته باشند. بر این اساس مجمع میتواند کمک شایانی باشد برای همکاری ایران با کشورهای ترانزیتکننده گاز برای ورود به بازار بزرگ اروپا. در نهایت با توجه به آنچه اشاره شد، در این مورد میتوان به این جمعبندی رسید که امکان افزایش تأثیرگذاری مجمع کشورهای صادرکننده گاز بر بازار جهانی در حوزه گاز طبیعی اگرچه بسیار مشکل اما شدنی است. این مسأله در وهله اول نیازمند آن است که کشور ایران بتواند سهم قابل ملاحظهای در تولید و صادرات جهانی گاز طبیعی چه از طریق خط لوله و چه بهصورت الانجی داشته باشد که خود نیازمند برنامهریزی جدی و سرمایهگذاری قابل توجه در بخش گاز کشور است. با تمرکز بر برداشت حداکثری و البته صیانتی از منبع مهم و استراتژیک گازی مشترک ایران و قطر (مجتمع گازی پارس جنوبی) کشور ایران میتواند در راستای افزایش منافع خود و کنترل سهم صادرات گاز کشورهای پیشرو مانند قطر و روسیه بهره گیرد.
سهم ایران قابل افزایش است؟
سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که ایران با وجود عملکرد کمرنگ در عرصه دیپلماسی گاز تا چه میزان میتواند بهعنوان یکی از مهرههای کلیدی مجمع کشورهای صادرکننده گاز مطرح شود؟ پاسخ این است که ایران اگرچه صادرکننده عمده گاز نیست اما بهعنوان یکی از بزرگترین کشورهای دارنده گاز، میتواند نقش کلیدی را در مجمع داشته باشد. کشور ایران به لحاظ دارا بودن ذخایر گاز، دومین رتبه و از نظر تولید گاز سومین رتبه را داراست. درنتیجه بدون شک ایران از پتانسیل بالایی در تولید و حتی داشتن ذخایر گاز برخوردار خواهد بود. همچنین کشور ایران از نظر جغرافیایی گزینههای زیادی برای صادرات/ واردات گاز خود دارد. ایران نزدیکترین منبع برای کشورهای جنوب غرب آسیا بویژه هند و چین به شمار رفته و گاز خود را نیز میتواند از طریق ترکیه به اروپا صادر کند. همچنین از طریق سرمایهگذاری در بخش ال.ان.جی میتواند به بازارهای مناسب و پررونق شرق آسیا مانند ژاپن راه پیدا کند. علاوه بر این موارد، بهدلیل دسترسی به اقیانوسها از طریق دریای عمان و نیز نزدیکی به بازارهای مصرف در شرق و غرب کشور، برخلاف بسیاری از تولیدکنندگان دیگر گاز که مجبورند تنها به یک شیوه صادراتی اتکا کنند، میتواند با هر دو شیوه صادرات (خط لوله و ال.ان.جی) به بازارهای بینالمللی راهیابد که این موضوع قدرت مانور کشور را در بازاریابی بشدت افزایش میدهد و صادرات ال.ان.جی، توان حضور در بازارهای تکمحمولهای ـ که از جمله عوامل اثرگذار بر قدرت سازمان کشورهای صادرکننده گاز است ـ برای کشور فراهم آورد. این موقعیت بینظیر ایران، اگرچه در مورد نفت نیز وجود دارد اما به دلایل متعدد از این موقعیت استفاده بهینه نشده اما میتوان در زمینه گاز فرصتسازی کرد. در واقع حضور در مجمع کشورهای صادرکننده گاز، ارتباط کشور ما با بازارهای منطقهای از طریق خط لوله علاوه بر منافع اقتصادی ناشی از صدور گاز، مزایای متعددی خواهد داشت و تقویت جایگاه منطقهای و ضریب امنیتی از دستاوردهای تشکیل این مجمع خواهد بود. از سوی دیگر، سازمان کشورهای صادرکننده گاز میتواند امکان همکاری با سایر صادرکنندگان گاز در زمینه تکنولوژیکی را در قالب توافقهای درونسازمانی فراهم آورد و نیاز به فناوری کشورهای غربی برای توسعه میادین گازی، ایجاد واحدهای تولید ال.ان.جی و صادرات گاز را کاهش دهد. ایران میتواند همکاری خوبی در زمینه
ال.ان.جی با الجزایر و توسعه میادین با روسیه داشته باشد.
ماهیت حضور مؤثر ایران در جیئیسیاف
حضور مؤثر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز برای ایران هم ماهیت سیاسی دارد و هم ماهیت اقتصادی. اقتصادی از این منظر که درآمد حاصل از دیپلماسی گازی سبب افزایش درآمدهای ارزی ایران میشود و سیاسی از این منظر که این افزایش درآمد سبب افزایش توانایی ایران در پیگیری اهداف سیاست خارجی خود خواهد شد. همچنین گاز میتواند بهعنوان کالای مورد نیاز مخالفان خارجی، بهعنوان ابزاری دیپلماتیک مورد استفاده ایران قرارگیرد، بدین معنی که ایران از این برتری در زمینه داشتن منابع گازی و اهمیت آن بهعنوان ابزاری سیاسی برای برقراری امنیت انرژی و ملی در کشور و منطقه بهره گیرد. براساس تحلیلهای صورت گرفته و شرایط تراز گازی کشور و لزوم استقرار نظام دیپلماسی فعال گازی ایران در منطقه، تقویت نقش آفرینی ایران از طریق مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) بواسطه اقدامات ذیل ضروری است:
الف- تقویت جایگاه ایران در GECF، با برگزاری نشستهای تخصصی و همکاریهای مشترک در معاونتهای مرتبط وزارت نفت و سازمانها و مؤسسههای مربوطه.
ب- رایزنی با کشورهای عضو، بویژه روسیه، قطر و ترکمنستان در جهت عقد قراردادهای صادرات/ واردات و ترانزیت در راستای بهبود تراز گازی کشور و افزایش منافع و امنیت ملی.
ج- افزایش قدرت تأثیرگذاری ایران با انتشار دورنمای انرژی کشور تا افق 1420 و تقویت جایگاه نفت و گاز تولیدی.
د- تمرکز بر همکاری های فناورانه با کشورهای عضو GECF در حوزه تولید، تزریق، انتقال، توزیع و تبدیل گاز طبیعی (LNG).
مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی در گفت وگو با «ایران» از طرح دولت برای حمایت از 2 میلیون زوج نابارور در کشور خبر داد
دولت 90 درصد هزینه درمان ناباروری را میدهد
برای درمان زوجهای نابارور در سال آینده 700 میلیاردتومان اختصاص یافته است
مهدی کاشی پزها
خبرنگار
گروه اقتصادی/ بیش از دو میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که با وجود تمایل به فرزنددار شدن، عموماً بهدلیل هزینههای سنگین درمان، سراغ آن نرفته یا اگر درمان را دنبال کردهاند با هزینههای بالایی مواجه شدهاند.
این درحالی است که پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان در بند 3 سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ مورد تأکید قرار گرفته و در قانون برنامه ششم توسعه هم تمهیدات لازم از قبیل ارائه تسهیلات جهت افزایش سلامت ازدواج و درمان ناباروری در قالب بودجه سنواتی تکلیف شده است و بر همین اساس بود که در قانون بودجه ۱۴۰۰ بیمه درمان ناباروری تصویب و دولت مکلف به پوشش ۹۰ درصدی کل هزینههای سه دوره کامل یکی از روشهای کمک باروری (آی.سی.اِس.آی) و (آی.وی.اِف) برای هر زوج نابارور و پوشش هزینههای دارویی و پاراکلینیک و سایر روشهای درمان ناباروری شد اما اجرای این بند از قانون بودجه در دولت قبل بلاتکلیف ماند و یکی از نخستین مصوبههای دولت سیزدهم تصویب شیوه اجرای قانون بیمه ناباروری و تحت پوشش بیمههای پایه قرار گرفتن خدمات نازایی و ناباروری بود. شهرام غفاری، مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی در گفتوگو با «ایران» به تشریح جزئیات اجرای این مصوبه پرداخته است.
بیمه ناباروری یکی از مواردی است که بهعنوان تکلیف قانونی بر زمین مانده و توسط دولت سیزدهم تعیین تکلیف شد، درباره جزئیات این مصوبه توضیح میدهید؟
خدمات ناباروری بخشی از خدمات درمانی است که بخش قابل توجهی از آن تحت پوشش بیمه نبود و هزینههای سنگینی برای افراد و زوجین نابارور به همراه داشت و همین هزینههای سنگین موجب شده بود افرادی که سطح درآمدی خوبی ندارند حتی از پیگیری درمان منصرف میشدند، البته در گذشته اگر کسی به سونوگرافی میرفت و آزمایش میداد، داروهای مرتبط و غیرمرتبط ناباروری را پوشش میدادیم ولی مواردی مثل میکرواینجکشن و آی.وی.اف تحت پوشش بیمه نبود؛ این موارد شامل انتقال جنین به رحم مادر، باروری و لقاح مصنوعی بخشهای اصلی درمان ناباروری است که هزینه قابل توجهی دارد و بسیاری از زوجین نابارور به علت اینکه منابع کافی نداشتند، یا درمان را پیگیری نمیکردند و کسانی هم که پیگیری میکردند دچار تنگنای مالی میشدند و به همین جهت با توجه به اینکه حدود 4 میلیون نابارور که دو میلیون زوج هستند و یک میلیون نفر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار میگیرند؛ دولت تصمیم گرفت برای تسهیل امور درمانی این افراد و در حمایت از اینکه نرخ زاد و ولد افزایش پیدا کند، مصوبهای داشته باشد که درمانهای تخصصی و اصلی ناباروری در پوشش بیمه قرار گیرند.
به دنبال مشکلاتی که بیمه شدهها و عموم مردم داشتند دولت سیزدهم در نخستین روزهای خود مصوبهای داشت و به همه سازمانهای بیمهگر هم ابلاغ کردند که آن بخش از خدمات ناباروری که بخش هزینهزا و قابل توجهی از منظر بیمه شدگان بود، تحت پوشش بیمههای پایه قرار گیرد و سازمان تأمین اجتماعی به تبع همین مصوبه اجرای آن را ابلاغ کرد و از اوایل شهریور همه زوجین نابارور میتوانند از این خدمات طبق مفاد این مصوبه بهرهمند شوند و آنهایی که بعد از این تاریخ هزینههایی کرده بودند، میتوانند اسناد و مدارک درمانی خود را بیاورند و هزینهها را مطالبه کنند.
چرا پیش از این درمان ناباروری تحت پوشش بیمه نبود؟
بیمهها به طور طبیعی تمایل هر نوع خدمتی را که بیمه شده استفاده میکند، تحت پوشش بیمه قرارمی دهند اما تنگنای مالی بیمهها اجازه نمی داد خودشان رأساً به این سمت بروند و اتفاقی که در این مصوبه افتاد این بود که این خدمت را برای بیمهها اجباری کرد اما از سوی دیگر دولت خود را مکلف کرد از محل بودجه عمومی اعتبار اجرای این مصوبه را در اختیار بیمهها قرار دهد و در اینجا اتفاق جدیدی که رخ داد این بود که دولت خود را در بحث حمایت از زوجین نابارور مسئول دانست و بخش عمدهای از منابع را دولت برعهده گرفته است.
طبیعتاً اگر وضعیت درآمدی بیمهها با رشد اقتصادی بهبود پیدا کند، بیمهها خودشان هم مخالفتی نخواهند داشت اما چون منابع نبود و این موارد هم هزینه قابل توجهی بود، امکان اجرای آن وجود نداشت و حالا دولت خوشبختانه هزینهها را تأمین کرد و در اختیار بیمه سلامت قرار داد و ما هم هر هزینه ای در این مورد انجام دهیم برای بیمه سلامت میفرستیم و از آنها پیگیری میکنیم، اما چون یکی دو ماه است که مصوبه در حال اجرایی شدن است طبیعتاً هنوز هزینهها نیامده تا تبدیل به رقم شود.
چه مبلغی به اجرای این مصوبه از سوی دولت تخصیص یافته؟
امسال حدود 340 میلیارد تومان اختصاص یافته و سال آینده 700 میلیاردتومان منابع برای این امر اختصاص خواهد یافت.
و الان بیمه شدهها میتوانند از آن استفاده کنند؟
بیمه شدهها به موجب این مصوبه میتوانند مراجعه کنند و از خدمات بهرهمند شوند؛ در بخش دولتی 90 درصد هزینهها را سازمانهای بیمهگر میدهند و اگر به بخش خصوصی بروند بر اساس تعرفه بخش عمومی غیر دولتی پوشش داده میشود که در آنجا هم 90 درصد هزینه بر اساس تعرفه عمومی غیر دولتی پوشش داده میشود لذا توصیه میکنم بیمه شدهها اگر به لحاظ تمکن مالی دچار مضیقه هستند به مراکز دولتی بروند که تقریباً برایشان رایگان میشود اما اگر به بخش خصوصی بروند باید مشارکتی در هزینهها داشته باشند.
اکنون استانداردهای ارائه خدمات درمان ناباروری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آماده و ابلاغ شده و بیمه شدهها بر اساس این استانداردها میتوانند از خدمات بیمه ناباروری بهرهمند شوند.
یعنی با استفاده از این امکان چه میزان از هزینههای زوجین نابارور پوشش داده میشود و چقدر هزینههایشان کمتر میشود؟
ما چون پیش از این هزینه ناباروری را پوشش نمیدادیم عدد و رقمی برای آن نداریم، اما این خدمات درمانی تعرفه دولتی و خصوصی دارند که رقمش معلوم است و در بخش دولتی از 500 هزار تا 4 میلیون و 100 هزار تومان با توجه به سادگی یا پیچیدگی درمان است که البته ممکن است برای یک بار نتیجه ندهد و بارها نیاز به تکرار آن باشد که برای فردی که به لحاظ درآمدی در طبقه متوسط یا جامعه کارگری باشد رقم قابل توجهی است، این هزینهها در بخش خصوصی دو سه برابر میشود و 4 میلیون تومان بخش دولتی حدود 12 میلیون تومان بخش خصوصی میشود و از این مقدار 90 درصد هزینههای دولتی را پوشش میدهیم که قبل از این مصوبه صفر بوده است. قبل از مصوبه خدماتی که طبق این مصوبه با کدهای مشخص وجود دارد تحت پوشش بیمه نبود و با این مصوبه تحت پوشش قرار گرفت. همچنان که اشاره شد همه این موارد موفقیتآمیز هم نیستند و مواردی دچار شکست میشوند و اگر بیمار بخواهد در طول زندگی و درمان دو سه بار انجام دهد با هزینههای جانبی و ایاب و ذهاب بسیار سنگین مواجه میشد ،این مصوبه طبیعتاً یکی از اصلیترین دغدغه زوجین نابارور را حل کرده است.
الان این خدمت در دسترس همه بیمه شدهها هست و مشکلی برای دسترسی به آن در مراکز خصوصی و دولتی ندارند؟
بله اما موضوع این است که تعداد کثیری از مراکز خصوصی که در این زمینه فعال بودند، اصلاً با بیمهها قرارداد نداشتند و چون درمان ناباروری تحت پوشش نبود، قراردادش معنادار نبود. با آمدن این مصوبه مراکزی که به طور تخصصی خدمات ناباروری را ارائه میدهند درخواست عقد قرارداد دادهاند که تا به امروز نزدیک 34 مرکز را طرف قرارداد خودمان داریم و مراکز خصوصی آمدند وقتی قرارداد میبندند از این خدمات بهرهمند میشوند اما اگر مرکز قرارداد نداشته باشد، بیمه شدهها بدانند که بهدلیل نبود مصوبه و ضعف اجرا نبوده بلکه قرارداد نبود و اگر بیمه شده به جایی رفت و قرارداد نداشت میتواند مدارک و اسناد خود را ارائه دهد و در قالب خسارت متفرقه بخشی که در تعهد ماست، پرداخت میشود. خسارت متفرقه اینطور نیست که امروز اسناد را بدهید و فردا پرداخت کنند، این اسناد در فرایندی رسیدگی و ارسال به ستاد میشود و از یک هفته تا دو ماه رسیدگی و پرداخت آن طول میکشد و البته خسارت متفرقه چون فقط هم ناباروری نیست. بنابراین اگر بیمه شدهای خدمتی گرفته و اسناد را ارائه داده نگران نباشد و پول به حسابش واریز خواهد شد. در مجموع این خدمات بسته خوبی است که بسیار موسع دیده شده و برای زوجین نابارور بسیار مفید خواهد بود.
خبرنگار
گروه اقتصادی/ بیش از دو میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که با وجود تمایل به فرزنددار شدن، عموماً بهدلیل هزینههای سنگین درمان، سراغ آن نرفته یا اگر درمان را دنبال کردهاند با هزینههای بالایی مواجه شدهاند.
این درحالی است که پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان در بند 3 سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ مورد تأکید قرار گرفته و در قانون برنامه ششم توسعه هم تمهیدات لازم از قبیل ارائه تسهیلات جهت افزایش سلامت ازدواج و درمان ناباروری در قالب بودجه سنواتی تکلیف شده است و بر همین اساس بود که در قانون بودجه ۱۴۰۰ بیمه درمان ناباروری تصویب و دولت مکلف به پوشش ۹۰ درصدی کل هزینههای سه دوره کامل یکی از روشهای کمک باروری (آی.سی.اِس.آی) و (آی.وی.اِف) برای هر زوج نابارور و پوشش هزینههای دارویی و پاراکلینیک و سایر روشهای درمان ناباروری شد اما اجرای این بند از قانون بودجه در دولت قبل بلاتکلیف ماند و یکی از نخستین مصوبههای دولت سیزدهم تصویب شیوه اجرای قانون بیمه ناباروری و تحت پوشش بیمههای پایه قرار گرفتن خدمات نازایی و ناباروری بود. شهرام غفاری، مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی در گفتوگو با «ایران» به تشریح جزئیات اجرای این مصوبه پرداخته است.
بیمه ناباروری یکی از مواردی است که بهعنوان تکلیف قانونی بر زمین مانده و توسط دولت سیزدهم تعیین تکلیف شد، درباره جزئیات این مصوبه توضیح میدهید؟
خدمات ناباروری بخشی از خدمات درمانی است که بخش قابل توجهی از آن تحت پوشش بیمه نبود و هزینههای سنگینی برای افراد و زوجین نابارور به همراه داشت و همین هزینههای سنگین موجب شده بود افرادی که سطح درآمدی خوبی ندارند حتی از پیگیری درمان منصرف میشدند، البته در گذشته اگر کسی به سونوگرافی میرفت و آزمایش میداد، داروهای مرتبط و غیرمرتبط ناباروری را پوشش میدادیم ولی مواردی مثل میکرواینجکشن و آی.وی.اف تحت پوشش بیمه نبود؛ این موارد شامل انتقال جنین به رحم مادر، باروری و لقاح مصنوعی بخشهای اصلی درمان ناباروری است که هزینه قابل توجهی دارد و بسیاری از زوجین نابارور به علت اینکه منابع کافی نداشتند، یا درمان را پیگیری نمیکردند و کسانی هم که پیگیری میکردند دچار تنگنای مالی میشدند و به همین جهت با توجه به اینکه حدود 4 میلیون نابارور که دو میلیون زوج هستند و یک میلیون نفر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار میگیرند؛ دولت تصمیم گرفت برای تسهیل امور درمانی این افراد و در حمایت از اینکه نرخ زاد و ولد افزایش پیدا کند، مصوبهای داشته باشد که درمانهای تخصصی و اصلی ناباروری در پوشش بیمه قرار گیرند.
به دنبال مشکلاتی که بیمه شدهها و عموم مردم داشتند دولت سیزدهم در نخستین روزهای خود مصوبهای داشت و به همه سازمانهای بیمهگر هم ابلاغ کردند که آن بخش از خدمات ناباروری که بخش هزینهزا و قابل توجهی از منظر بیمه شدگان بود، تحت پوشش بیمههای پایه قرار گیرد و سازمان تأمین اجتماعی به تبع همین مصوبه اجرای آن را ابلاغ کرد و از اوایل شهریور همه زوجین نابارور میتوانند از این خدمات طبق مفاد این مصوبه بهرهمند شوند و آنهایی که بعد از این تاریخ هزینههایی کرده بودند، میتوانند اسناد و مدارک درمانی خود را بیاورند و هزینهها را مطالبه کنند.
چرا پیش از این درمان ناباروری تحت پوشش بیمه نبود؟
بیمهها به طور طبیعی تمایل هر نوع خدمتی را که بیمه شده استفاده میکند، تحت پوشش بیمه قرارمی دهند اما تنگنای مالی بیمهها اجازه نمی داد خودشان رأساً به این سمت بروند و اتفاقی که در این مصوبه افتاد این بود که این خدمت را برای بیمهها اجباری کرد اما از سوی دیگر دولت خود را مکلف کرد از محل بودجه عمومی اعتبار اجرای این مصوبه را در اختیار بیمهها قرار دهد و در اینجا اتفاق جدیدی که رخ داد این بود که دولت خود را در بحث حمایت از زوجین نابارور مسئول دانست و بخش عمدهای از منابع را دولت برعهده گرفته است.
طبیعتاً اگر وضعیت درآمدی بیمهها با رشد اقتصادی بهبود پیدا کند، بیمهها خودشان هم مخالفتی نخواهند داشت اما چون منابع نبود و این موارد هم هزینه قابل توجهی بود، امکان اجرای آن وجود نداشت و حالا دولت خوشبختانه هزینهها را تأمین کرد و در اختیار بیمه سلامت قرار داد و ما هم هر هزینه ای در این مورد انجام دهیم برای بیمه سلامت میفرستیم و از آنها پیگیری میکنیم، اما چون یکی دو ماه است که مصوبه در حال اجرایی شدن است طبیعتاً هنوز هزینهها نیامده تا تبدیل به رقم شود.
چه مبلغی به اجرای این مصوبه از سوی دولت تخصیص یافته؟
امسال حدود 340 میلیارد تومان اختصاص یافته و سال آینده 700 میلیاردتومان منابع برای این امر اختصاص خواهد یافت.
و الان بیمه شدهها میتوانند از آن استفاده کنند؟
بیمه شدهها به موجب این مصوبه میتوانند مراجعه کنند و از خدمات بهرهمند شوند؛ در بخش دولتی 90 درصد هزینهها را سازمانهای بیمهگر میدهند و اگر به بخش خصوصی بروند بر اساس تعرفه بخش عمومی غیر دولتی پوشش داده میشود که در آنجا هم 90 درصد هزینه بر اساس تعرفه عمومی غیر دولتی پوشش داده میشود لذا توصیه میکنم بیمه شدهها اگر به لحاظ تمکن مالی دچار مضیقه هستند به مراکز دولتی بروند که تقریباً برایشان رایگان میشود اما اگر به بخش خصوصی بروند باید مشارکتی در هزینهها داشته باشند.
اکنون استانداردهای ارائه خدمات درمان ناباروری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آماده و ابلاغ شده و بیمه شدهها بر اساس این استانداردها میتوانند از خدمات بیمه ناباروری بهرهمند شوند.
یعنی با استفاده از این امکان چه میزان از هزینههای زوجین نابارور پوشش داده میشود و چقدر هزینههایشان کمتر میشود؟
ما چون پیش از این هزینه ناباروری را پوشش نمیدادیم عدد و رقمی برای آن نداریم، اما این خدمات درمانی تعرفه دولتی و خصوصی دارند که رقمش معلوم است و در بخش دولتی از 500 هزار تا 4 میلیون و 100 هزار تومان با توجه به سادگی یا پیچیدگی درمان است که البته ممکن است برای یک بار نتیجه ندهد و بارها نیاز به تکرار آن باشد که برای فردی که به لحاظ درآمدی در طبقه متوسط یا جامعه کارگری باشد رقم قابل توجهی است، این هزینهها در بخش خصوصی دو سه برابر میشود و 4 میلیون تومان بخش دولتی حدود 12 میلیون تومان بخش خصوصی میشود و از این مقدار 90 درصد هزینههای دولتی را پوشش میدهیم که قبل از این مصوبه صفر بوده است. قبل از مصوبه خدماتی که طبق این مصوبه با کدهای مشخص وجود دارد تحت پوشش بیمه نبود و با این مصوبه تحت پوشش قرار گرفت. همچنان که اشاره شد همه این موارد موفقیتآمیز هم نیستند و مواردی دچار شکست میشوند و اگر بیمار بخواهد در طول زندگی و درمان دو سه بار انجام دهد با هزینههای جانبی و ایاب و ذهاب بسیار سنگین مواجه میشد ،این مصوبه طبیعتاً یکی از اصلیترین دغدغه زوجین نابارور را حل کرده است.
الان این خدمت در دسترس همه بیمه شدهها هست و مشکلی برای دسترسی به آن در مراکز خصوصی و دولتی ندارند؟
بله اما موضوع این است که تعداد کثیری از مراکز خصوصی که در این زمینه فعال بودند، اصلاً با بیمهها قرارداد نداشتند و چون درمان ناباروری تحت پوشش نبود، قراردادش معنادار نبود. با آمدن این مصوبه مراکزی که به طور تخصصی خدمات ناباروری را ارائه میدهند درخواست عقد قرارداد دادهاند که تا به امروز نزدیک 34 مرکز را طرف قرارداد خودمان داریم و مراکز خصوصی آمدند وقتی قرارداد میبندند از این خدمات بهرهمند میشوند اما اگر مرکز قرارداد نداشته باشد، بیمه شدهها بدانند که بهدلیل نبود مصوبه و ضعف اجرا نبوده بلکه قرارداد نبود و اگر بیمه شده به جایی رفت و قرارداد نداشت میتواند مدارک و اسناد خود را ارائه دهد و در قالب خسارت متفرقه بخشی که در تعهد ماست، پرداخت میشود. خسارت متفرقه اینطور نیست که امروز اسناد را بدهید و فردا پرداخت کنند، این اسناد در فرایندی رسیدگی و ارسال به ستاد میشود و از یک هفته تا دو ماه رسیدگی و پرداخت آن طول میکشد و البته خسارت متفرقه چون فقط هم ناباروری نیست. بنابراین اگر بیمه شدهای خدمتی گرفته و اسناد را ارائه داده نگران نباشد و پول به حسابش واریز خواهد شد. در مجموع این خدمات بسته خوبی است که بسیار موسع دیده شده و برای زوجین نابارور بسیار مفید خواهد بود.
روایت کودکانی که کرونا سبک زندگی آنها را تغییر داد
کودکان خانه نشین
یوسف حیدری
گزارش نویس
کفشهای اسکیت صورتیاش را پا میکند و بندهایش را محکم میبندد. فرشها را کنار میزند و با کمک مادر مبلها را جابهجا میکند. اتاق 20 متری پذیرایی تبدیل به پیست اسکیت میشود و دخترک با شوق زیاد عرض اتاق را میرود و برمیگردد. مادر با نگرانی او را زیر نظر دارد و تذکر میدهد مراقب باشد زمین نخورد. چند دقیقه بعد هم میخواهد آرامتر برود و اسکیتها را روی زمین نکوبد تا همسایه طبقه پایین ناراحت نشود. این تفریح هر روز آرشیدا است. پدر و مادر هر بار پیشنهاد میدهند به پارک بروند تا او راحت اسکیت کند اما قبول نمیکند. میگوید حوصله ندارد و در خانه راحتتر است. زنگ تفریح کلاسهای آنلاین هم به اسکیت بازی یا بازی با گوشی موبایل سر میشود.دو هفته است از خانه بیرون نرفته و این موضوع ما را نگران کرده است. هربار هم پیشنهاد میدهیم به پارک برویم و یا به بهانه خرید بیرون از خانه قدم بزنیم، اما قبول نمیکند. اول ابتدایی است و همه زندگیاش شده کلاس و بازی در خانه. مادر آرشیدا با ناراحتی از دو سال خانهنشینی دخترش میگوید: «روزهای اول کرونا همه نگران بودیم و با توصیه پزشکان و مسئولان وزارت بهداشت در خانه ماندیم و بیرون نرفتیم. اجازه ندادیم بچه بیرون برود و سرگرمیاش شد تماشای تلویزیون و بازی با موبایل. گاهی هم با پدرش بازی میکرد. تصور میکردیم چند ماه بعد کرونا تمام میشود. مثل خیلیها تصور میکردیم پاندمی کرونا خیلی زود تمام میشود. اما حالا دو سال گذشته و دخترم حتی روابط اجتماعی را هم فراموش کرده است. من و پدرش خیلی نگران هستیم. دلمان خوش بود مدارس باز میشوند اما اُمیکرون همین کلاسهای نیم بند را هم تعطیل کرد. هر روز باید فرشها را کنار بزنیم تا در خانه اسکیت کند. شب هم برای رعایت حال همسایه طبقه پایین اجازه نمیدهیم بالا و پایین بپرد. وقتی با دوران کودکی خودمان مقایسه میکنم، میبینم این بچهها منزوی شدهاند و انگار زندگی کردن را فراموش کردهاند.»سمیه حرفهای سحر را تأیید میکند و از فقر حرکتی و عصبی شدن بچهها میگوید: «وقتی کرونا آمد رایان 6 سال داشت و کمتر نگران بودیم. تا چند ماه سعی کردیم با تبلت و سیدی کارتون او را سرگرم کنیم اما این کار ما برای او عادت شد. بعضی روزها آنقدر با موبایل بازی میکند که سردرد میگیرد. یک بارعکسهای شهربازی که سه سال قبل رفته بودیم را نشان داد و از دلتنگی برای آن روزها گفت. سعی میکنیم با وسایل بازی او را وادار به تحرک کنیم اما آپارتماننشینی با مشکلات زیادی همراه است. چندبار پیشنهاد دادم با پدرش به پارکینگ بروند و فوتبال بازی کنند اما میترسد کرونا بگیرد و ترجیح میدهد خانه بماند. روابط اجتماعی را فراموش کرده و وقتی آدم جدید میبیند، نمیداند چه برخوردی کند. خیلی از این بچهها دچار فقر حرکتی میشوند و اضافه وزن دارند. والدینی هم که دورکار میشوند برای اینکه بتوانند در خانه کار کنند، گوشی یا تبلت دست بچه میدهند و هیچ نظارتی هم ندارند.»بابا شما وقتی حوصلهات سر میره چیکار میکنی؟ آنیسا هر روز این سؤال را از مرتضی میپرسد تا شاید راهی برای غلبه بر کلافگیاش پیدا کند. مرتضی هم مثل خیلی از والدین معتقد است دوسال خانهنشینی اجباری بچهها آنها را منزوی کرده و دیدن نگرانیهای والدین از کرونا و اخباراین بیماری و یا مرگ اطرافیان بچهها را نگران میکند.« دخترم این دوسال سعی میکرد دوستان هم سن و سال خودش که در همسایگی زندگی میکنند را برای بازی به خانه بیاورد. روزهایی هم که وضعیت کرونا آرامتر بود و از پیک خبری نبود به کوچه یا پارک میرفت و بازی میکرد. اما با پیک ششم کرونا بازهم تنها شد. یک بچه 9 ساله مگر چقدر میتواند در خانه با خودش بازی کند؟ واقعاً نمیدانم چه کاری از من ساخته است؟ وقتی آخر شب به خانه میرسم میخواهد با او همبازی شوم. بهخوبی حس میکنم چقدر تحت فشار است و چیزی هم که به زبان میآورد نوک کوه یخ است و خیلی از فشارهایی را که تحمل میکند متوجه نمیشویم. چندی قبل یک تحقیق دانشگاهی درباره کودکان نشان داد کرونا اولین و مهمترین ترس کودکان است. یکی از همسایهها که دو فرزند خردسال دارد دوسال گذشته حتی اجازه نداده آنها به خانه خالهشان که یک کوچه فاصله دارد، بروند. خیلی از والدین بین سلامت جسم و روح بچهها گیر افتادهاند و در برابر بچهها ضعف گفتار دارند و نمیدانند چطور با بچهها رفتار کنند.»
«سبک زندگی بچهها در دو سال گذشته تغییر عجیبی کرد. آنها پذیرفتند باید خانه بمانند و روابط اجتماعیشان به کلاسهای آنلاین و صحبت با دوستان و همکلاسیها در فضای مجازی محدود شد. این رفتار در بچهها تثبیت شده و ادامه این روند میتواند به انزواطلبی و افسردگی ختم شود. نسرین زارعی پژوهشگر و روانشناس کودک و نوجوان تأکید دارد والدین باید بچهها را با ترسهایی که دارند روبهرو کرده و آنها را برای بازگشت دوباره به جامعه و روابط اجتماعی آماده کنند.» روزهای اول شیوع پاندمی کرونا تصور این بود خیلی زود تمام میشود. خیلی از مردم تصمیم گرفتند خانه بمانند و به بچهها هم گفتند از خانه بیرون نروید و کلاسهای درس هم آنلاین شد. البته آنلاین شدن کلاسهای درس مزایایی هم داشت و بچهها با سیستم آموزشی جدید و مدرن آشنا شدند، اما فراگرفتن همین آموزش هم مستلزم این بود که بچهها در خانه بمانند. برخی از والدین هم در این میان به جای آگاهی دادن به بچهها آنها را میترسانند. کودکان و نوجوانانی به من مراجعه میکنند که ترس زیادی دارند و حتی شبها کابوس میبینند و با فریاد از خواب بیدار میشوند. ترسهای خیالی مثل روح و یا ترس از بیماری باعث بالا رفتن اضطراب در بچهها میشود. همین ترسها باعث میشود کودک خانه را تنها محل امن بداند. روزهای اول خانهنشینی برای کودک و نوجوان روزهای خوبی بودند که با احساس امنیت و بودن کنار والدین سپری شد، اما با طولانی شدن پاندمی کرونا بچهها خانهنشین شدند و والدین تلاشی برای شکلگیری روابط اجتماعی بچهها انجام ندادند. روزهای اول شیوع کرونا حتی برخی از والدین برای کلاسهای آنلاین مقاومت میکردند و ترجیح میدادند فرزندشان یک سال درس نخواند و خانه بماند. بسیاری از روانشناسها با این نوع تفکر والدین مخالف هستند. به اعتقاد من اگر حتی کلاسهای آنلاین فایدهای برای یادگیری درسی بچهها نداشته باشد به رشد اجتماعی آنها کمک میکند. اگر دانش آموز در روز چند ساعت با معلم و دوستانش ارتباط داشته باشد در نهایت از نظر اجتماعی رشد میکند. زارعی به تغییر عجیب سبک زندگی بچهها و خانهنشینی آنها اشاره میکند و معتقد است اگر این سبک زندگی را تغییر ندهیم بچهها منزوی و افسرده میشوند. به اعتقاد روانشناسان شکلگیری یک رفتار در کودک سه هفته زمان میبرد و بعد از این مدت رفتار در کودک نهادینه میشود. امروز دو سال از شیوع کرونا و سبک جدید زندگی بسیاری از خانوادهها میگذرد. در این دو سال بسیاری از رفتارها در کودکان نهادینه شده و با این نوع سبک زندگی و در خانه ماندن خو گرفتهاند. آسیب این قضیه برای بچههای تک فرزند بیشتر است. مدل زندگی آنها تنهایی بزرگ شدن است. بسیاری از بچهها در دو سالی که از شروع کرونا میگذرد، خانه را امنترین جا میدانند و به دلیل ترس از کرونا یا محیطهای ناشناختهای که دراین دوسال با آن مواجه نشدهاند ترجیح میدهند همچنان در خانه بمانند. والدین باید بچهها را تشویق کنند با ترسشان روبهرو شوند در غیر این صورت نمیتوانند به ترسشان غلبه کنند. وقتی کودک با ترس بزرگ شود این ترس تبدیل به اضطرابهای بعدی میشود. با نزدیک شدن به فصل بهار بهترین فرصت است که همراه بچهها بیرون برویم و قدم بزنیم و این بهترین راه برای مواجه کردن بچهها با ترسشان است. نباید اجازه بدهیم به سبک زندگی خانهنشینی و بی تحرکی و انزواطلبی ادامه بدهند. باید به آنها اطمینان بدهیم بیرون از محیط خانه هم امن است و با رعایت پروتکلهای بهداشتی میتوانند با دوستانشان ارتباط داشته باشند تا روابط اجتماعی آنها شکل بگیرد.
گزارش نویس
کفشهای اسکیت صورتیاش را پا میکند و بندهایش را محکم میبندد. فرشها را کنار میزند و با کمک مادر مبلها را جابهجا میکند. اتاق 20 متری پذیرایی تبدیل به پیست اسکیت میشود و دخترک با شوق زیاد عرض اتاق را میرود و برمیگردد. مادر با نگرانی او را زیر نظر دارد و تذکر میدهد مراقب باشد زمین نخورد. چند دقیقه بعد هم میخواهد آرامتر برود و اسکیتها را روی زمین نکوبد تا همسایه طبقه پایین ناراحت نشود. این تفریح هر روز آرشیدا است. پدر و مادر هر بار پیشنهاد میدهند به پارک بروند تا او راحت اسکیت کند اما قبول نمیکند. میگوید حوصله ندارد و در خانه راحتتر است. زنگ تفریح کلاسهای آنلاین هم به اسکیت بازی یا بازی با گوشی موبایل سر میشود.دو هفته است از خانه بیرون نرفته و این موضوع ما را نگران کرده است. هربار هم پیشنهاد میدهیم به پارک برویم و یا به بهانه خرید بیرون از خانه قدم بزنیم، اما قبول نمیکند. اول ابتدایی است و همه زندگیاش شده کلاس و بازی در خانه. مادر آرشیدا با ناراحتی از دو سال خانهنشینی دخترش میگوید: «روزهای اول کرونا همه نگران بودیم و با توصیه پزشکان و مسئولان وزارت بهداشت در خانه ماندیم و بیرون نرفتیم. اجازه ندادیم بچه بیرون برود و سرگرمیاش شد تماشای تلویزیون و بازی با موبایل. گاهی هم با پدرش بازی میکرد. تصور میکردیم چند ماه بعد کرونا تمام میشود. مثل خیلیها تصور میکردیم پاندمی کرونا خیلی زود تمام میشود. اما حالا دو سال گذشته و دخترم حتی روابط اجتماعی را هم فراموش کرده است. من و پدرش خیلی نگران هستیم. دلمان خوش بود مدارس باز میشوند اما اُمیکرون همین کلاسهای نیم بند را هم تعطیل کرد. هر روز باید فرشها را کنار بزنیم تا در خانه اسکیت کند. شب هم برای رعایت حال همسایه طبقه پایین اجازه نمیدهیم بالا و پایین بپرد. وقتی با دوران کودکی خودمان مقایسه میکنم، میبینم این بچهها منزوی شدهاند و انگار زندگی کردن را فراموش کردهاند.»سمیه حرفهای سحر را تأیید میکند و از فقر حرکتی و عصبی شدن بچهها میگوید: «وقتی کرونا آمد رایان 6 سال داشت و کمتر نگران بودیم. تا چند ماه سعی کردیم با تبلت و سیدی کارتون او را سرگرم کنیم اما این کار ما برای او عادت شد. بعضی روزها آنقدر با موبایل بازی میکند که سردرد میگیرد. یک بارعکسهای شهربازی که سه سال قبل رفته بودیم را نشان داد و از دلتنگی برای آن روزها گفت. سعی میکنیم با وسایل بازی او را وادار به تحرک کنیم اما آپارتماننشینی با مشکلات زیادی همراه است. چندبار پیشنهاد دادم با پدرش به پارکینگ بروند و فوتبال بازی کنند اما میترسد کرونا بگیرد و ترجیح میدهد خانه بماند. روابط اجتماعی را فراموش کرده و وقتی آدم جدید میبیند، نمیداند چه برخوردی کند. خیلی از این بچهها دچار فقر حرکتی میشوند و اضافه وزن دارند. والدینی هم که دورکار میشوند برای اینکه بتوانند در خانه کار کنند، گوشی یا تبلت دست بچه میدهند و هیچ نظارتی هم ندارند.»بابا شما وقتی حوصلهات سر میره چیکار میکنی؟ آنیسا هر روز این سؤال را از مرتضی میپرسد تا شاید راهی برای غلبه بر کلافگیاش پیدا کند. مرتضی هم مثل خیلی از والدین معتقد است دوسال خانهنشینی اجباری بچهها آنها را منزوی کرده و دیدن نگرانیهای والدین از کرونا و اخباراین بیماری و یا مرگ اطرافیان بچهها را نگران میکند.« دخترم این دوسال سعی میکرد دوستان هم سن و سال خودش که در همسایگی زندگی میکنند را برای بازی به خانه بیاورد. روزهایی هم که وضعیت کرونا آرامتر بود و از پیک خبری نبود به کوچه یا پارک میرفت و بازی میکرد. اما با پیک ششم کرونا بازهم تنها شد. یک بچه 9 ساله مگر چقدر میتواند در خانه با خودش بازی کند؟ واقعاً نمیدانم چه کاری از من ساخته است؟ وقتی آخر شب به خانه میرسم میخواهد با او همبازی شوم. بهخوبی حس میکنم چقدر تحت فشار است و چیزی هم که به زبان میآورد نوک کوه یخ است و خیلی از فشارهایی را که تحمل میکند متوجه نمیشویم. چندی قبل یک تحقیق دانشگاهی درباره کودکان نشان داد کرونا اولین و مهمترین ترس کودکان است. یکی از همسایهها که دو فرزند خردسال دارد دوسال گذشته حتی اجازه نداده آنها به خانه خالهشان که یک کوچه فاصله دارد، بروند. خیلی از والدین بین سلامت جسم و روح بچهها گیر افتادهاند و در برابر بچهها ضعف گفتار دارند و نمیدانند چطور با بچهها رفتار کنند.»
«سبک زندگی بچهها در دو سال گذشته تغییر عجیبی کرد. آنها پذیرفتند باید خانه بمانند و روابط اجتماعیشان به کلاسهای آنلاین و صحبت با دوستان و همکلاسیها در فضای مجازی محدود شد. این رفتار در بچهها تثبیت شده و ادامه این روند میتواند به انزواطلبی و افسردگی ختم شود. نسرین زارعی پژوهشگر و روانشناس کودک و نوجوان تأکید دارد والدین باید بچهها را با ترسهایی که دارند روبهرو کرده و آنها را برای بازگشت دوباره به جامعه و روابط اجتماعی آماده کنند.» روزهای اول شیوع پاندمی کرونا تصور این بود خیلی زود تمام میشود. خیلی از مردم تصمیم گرفتند خانه بمانند و به بچهها هم گفتند از خانه بیرون نروید و کلاسهای درس هم آنلاین شد. البته آنلاین شدن کلاسهای درس مزایایی هم داشت و بچهها با سیستم آموزشی جدید و مدرن آشنا شدند، اما فراگرفتن همین آموزش هم مستلزم این بود که بچهها در خانه بمانند. برخی از والدین هم در این میان به جای آگاهی دادن به بچهها آنها را میترسانند. کودکان و نوجوانانی به من مراجعه میکنند که ترس زیادی دارند و حتی شبها کابوس میبینند و با فریاد از خواب بیدار میشوند. ترسهای خیالی مثل روح و یا ترس از بیماری باعث بالا رفتن اضطراب در بچهها میشود. همین ترسها باعث میشود کودک خانه را تنها محل امن بداند. روزهای اول خانهنشینی برای کودک و نوجوان روزهای خوبی بودند که با احساس امنیت و بودن کنار والدین سپری شد، اما با طولانی شدن پاندمی کرونا بچهها خانهنشین شدند و والدین تلاشی برای شکلگیری روابط اجتماعی بچهها انجام ندادند. روزهای اول شیوع کرونا حتی برخی از والدین برای کلاسهای آنلاین مقاومت میکردند و ترجیح میدادند فرزندشان یک سال درس نخواند و خانه بماند. بسیاری از روانشناسها با این نوع تفکر والدین مخالف هستند. به اعتقاد من اگر حتی کلاسهای آنلاین فایدهای برای یادگیری درسی بچهها نداشته باشد به رشد اجتماعی آنها کمک میکند. اگر دانش آموز در روز چند ساعت با معلم و دوستانش ارتباط داشته باشد در نهایت از نظر اجتماعی رشد میکند. زارعی به تغییر عجیب سبک زندگی بچهها و خانهنشینی آنها اشاره میکند و معتقد است اگر این سبک زندگی را تغییر ندهیم بچهها منزوی و افسرده میشوند. به اعتقاد روانشناسان شکلگیری یک رفتار در کودک سه هفته زمان میبرد و بعد از این مدت رفتار در کودک نهادینه میشود. امروز دو سال از شیوع کرونا و سبک جدید زندگی بسیاری از خانوادهها میگذرد. در این دو سال بسیاری از رفتارها در کودکان نهادینه شده و با این نوع سبک زندگی و در خانه ماندن خو گرفتهاند. آسیب این قضیه برای بچههای تک فرزند بیشتر است. مدل زندگی آنها تنهایی بزرگ شدن است. بسیاری از بچهها در دو سالی که از شروع کرونا میگذرد، خانه را امنترین جا میدانند و به دلیل ترس از کرونا یا محیطهای ناشناختهای که دراین دوسال با آن مواجه نشدهاند ترجیح میدهند همچنان در خانه بمانند. والدین باید بچهها را تشویق کنند با ترسشان روبهرو شوند در غیر این صورت نمیتوانند به ترسشان غلبه کنند. وقتی کودک با ترس بزرگ شود این ترس تبدیل به اضطرابهای بعدی میشود. با نزدیک شدن به فصل بهار بهترین فرصت است که همراه بچهها بیرون برویم و قدم بزنیم و این بهترین راه برای مواجه کردن بچهها با ترسشان است. نباید اجازه بدهیم به سبک زندگی خانهنشینی و بی تحرکی و انزواطلبی ادامه بدهند. باید به آنها اطمینان بدهیم بیرون از محیط خانه هم امن است و با رعایت پروتکلهای بهداشتی میتوانند با دوستانشان ارتباط داشته باشند تا روابط اجتماعی آنها شکل بگیرد.
سلام ایران
هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را میشنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم. با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
جـوابیه
پاسخ به مطلب روزنامه ایران، مورخ 16/11/1400 صفحه 1 با عنوان: خرابی پله برقی مترو میرداماد / احتراماً خواهشمند است درخصوص مطلب مندرج در آن روزنامه، چهارشنبه مورخ 6/11/1400 صفحه 1 با عنوان: خرابی پله برقی مترو میرداماد، پاسخ زیر در همان صفحه به چاپ برسد: با سلام، احتراماً ضمن عذرخواهی از مسافران گرامی، به اطلاع میرساند: پله برقی 001 ایستگاه متروی میرداماد به دلیل خرابی هندریل، چند روز غیرفعال بود که خوشبختانه با تأمین قطعه یدکی در روز پنجم دی ماه رفع نقص و راهاندازی گردید و اینک در خدمت مسافران این ایستگاه قرار دارد.
احسان حامد مقدم / سرپرست مدیریت ارتباطات و امور بینالملل
نظــــــر مـــردم
ترافیک در خیابان رازی به سمت جمهوری: مدتی است تردد در مسیر خیابان رازی به سمت جمهوری (پشت خیابان تالار وحدت) به سختی انجام میپذیرد. لطفاً شهرداری و پلیس راهنمایی و رانندگی ترتیبی اتخاذ نمایند تا بار ترافیکی در این محدوده کاسته شود.
خرابی پله برقی روگذر مترو علیآباد: مدت یک ماه است پله برقی روگذر مترو علیآباد خراب شده و افرادی را که ناتوان و سالخورده هستند دچار مشکلات عدیدهای کرده است. متأسفانه شهرداری نیز هیچگونه اقدامی در این خصوص نکرده است.
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
جـوابیه
پاسخ به مطلب روزنامه ایران، مورخ 16/11/1400 صفحه 1 با عنوان: خرابی پله برقی مترو میرداماد / احتراماً خواهشمند است درخصوص مطلب مندرج در آن روزنامه، چهارشنبه مورخ 6/11/1400 صفحه 1 با عنوان: خرابی پله برقی مترو میرداماد، پاسخ زیر در همان صفحه به چاپ برسد: با سلام، احتراماً ضمن عذرخواهی از مسافران گرامی، به اطلاع میرساند: پله برقی 001 ایستگاه متروی میرداماد به دلیل خرابی هندریل، چند روز غیرفعال بود که خوشبختانه با تأمین قطعه یدکی در روز پنجم دی ماه رفع نقص و راهاندازی گردید و اینک در خدمت مسافران این ایستگاه قرار دارد.
احسان حامد مقدم / سرپرست مدیریت ارتباطات و امور بینالملل
نظــــــر مـــردم
ترافیک در خیابان رازی به سمت جمهوری: مدتی است تردد در مسیر خیابان رازی به سمت جمهوری (پشت خیابان تالار وحدت) به سختی انجام میپذیرد. لطفاً شهرداری و پلیس راهنمایی و رانندگی ترتیبی اتخاذ نمایند تا بار ترافیکی در این محدوده کاسته شود.
خرابی پله برقی روگذر مترو علیآباد: مدت یک ماه است پله برقی روگذر مترو علیآباد خراب شده و افرادی را که ناتوان و سالخورده هستند دچار مشکلات عدیدهای کرده است. متأسفانه شهرداری نیز هیچگونه اقدامی در این خصوص نکرده است.
فهرست پروپیمان اکران نوروز 1401 مشخص شد
بهار گیشه
اکران 7 فیلم از ۱۸ اسفندماه آغاز خواهد شد
نرگس عاشوری
خبرنگار
به فاصله دو هفته بعد از اختتامیه چهلمین جشنواره فیلم فجر، تکلیف مهمترین اکران سال مشخص شد و نام 7 فیلم تازه اکران نوروز 1401 اعلام شد؛ اکرانی که میتوان از آن بهعنوان جشنواره جشنوارهها یاد کرد؛ فهرستی پروپیمان از فیلمهای موفق دورههای اخیر جشنواره و ترکیبی از فیلمهایی که برای مخاطبان جدی سینما کنجکاویبرانگیز است. تنوع مضمون و ژانر در لیست فیلمهای اکران نوروز لحاظ شده و با در نظر گرفتن سلایق مختلف در این چیدمان میتوان امید داشت پس از دو سال رکود، تب و تاب به اکران نوروز برگردد و شاهد روزهای پررونق گیشه باشیم. اگر چه در ترکیب نوروز امسال سهم علاقهمندان سینمای طنز و کمدی برابر است و فیلمهای طنز از «شیشلیک» محمدحسین مهدویان تا «دوزیست» برزو نیکنژاد از راهیابی به چرخه اکران نوروز بازماندند اما انتظار این است «شادروان» که توجه عمومی را در جشنواره امسال کسب کرد بتواند با موقعیتهای طنز و مفرح، رضایت علاقهمندان این حوزه را جلب کند. با وجود تقاضای فیلمهایی همچون «پسران دریا» افشین هاشمی برای اکران نوروز، جای سینمای کودک و نوجوان در این ترکیب خالی است. غایب بزرگ اکران نوروز اما «ملاقات خصوصی» ساخته امید شمس است که تا روز آخر در صدر جدول انتخابهای مردمی قرار داشت و بعد از حذف سیمرغ مردمی جنجالساز شد.
از فیلم تحسین شده هادی حجازیفر تا فیلم تازه مهرجویی
«روز صفر» به کارگردانی سعید ملکان، «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازیفر، «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی، «مرد بازنده» به کارگردانی محمدحسین مهدویان، «علفزار» به کارگردانی کاظم دانشی، «قدغن» به کارگردانی مجید مافی و «شادروان» به کارگردانی حسین نمازی 7 فیلمی هستند که قرار است از 18 اسفندماه روی پره بروند. 4 فیلم این فهرست (موقعیت مهدی، مرد بازنده، علفزار و شادروان) که از آنها در جشنواره فجر امسال رونمایی شد تا روزهای پایانی این رویداد در فهرست پرفروشها و منتخب تماشاگران قرار داشتند. «روز صفر» سعید ملکان که در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد از جمله فیلمهایی است که در دو سال گذشته هر وقت صحبت از ترغیب تماشاگران برای حضور در سینما بوده، نامش مطرح شده و روی پتانسیل بالای آن برای جذب مخاطب حساب شده است. رونمایی از آخرین ساخته خالق ماندگارترینهای سینمای ایران، داریوش مهرجویی از دیگر مؤلفههای جذاب اکران نوروز است. فیلم کمتر شناخته شده این ترکیب، «قدغن» به تهیهکنندگی حسین فرحبخش است.
روز صفر- نخستین تجربه بلند سینمایی سعید ملکان بعد از سالها فعالیت در حوزه چهرهپردازی و تهیهکنندگی، یک فیلم امنیتی اما محبوب شد. در این فیلم ماجرای دستگیری عبدالمالک ریگی (ساعد سهیلی) توسط نیروهای امنیتی به سرپرستی علی/سیاوش (امیر جدیدی) روایت میشود. فیلمنامه را ملکان بهصورت مشترک با بهرام توکلی نوشته که پیش از این در فیلمهای «غلامرضا تختی»، «آسمان زرد کمعمق»، «تنگه ابوقریب» و «بیگانه» با یکدیگر همکاری داشتند.
لامینور- «لامینور» داریوش مهرجویی با توجه به موضوع و حواشیاش کنجکاوی برانگیزترین فیلم حاضر در ترکیب اکران نوروز است. بیست و هفتمین فیلم بلند سینمایی داریوش مهرجویی به خواسته او در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور نیافت، ابتدا در ترکیب اکران نوروزی 99 قرار گرفت و با شیوع کرونا به تعویق افتاد تا در نوروز 1401 پس از 8 سال شاهد بازگشت کارگردان موج نوی سینمای ایران به سینما باشیم. علی نصیریان 4 دهه پس از «مدرسهای که میرفتیم» در فیلمی به کارگردانی مهرجویی بازی کرده و در کنار او پردیس احمدیه، علی مصفا، سیامک انصاری، مهرداد صدیقیان، کاوه آفاق، بیتا فرهی، بهناز جعفری و فریماه فرجامی از دیگر بازیگران این فیلم هستند. طبق اطلاعات و اخبار منتشر شده درباره این فیلم، «لامینور» به تهیهکنندگی رضا درمیشیان میتواند یادآور «سنتوری» باشد.
موقعیت مهدی – روایت هادی حجازیفر از زندگینامه شهید مهدی باکری پس از درخشش در جشنواره، به اکران نوروز رسیده است و با نمایش این فیلم پس از سالها شاهد حضور فیلم دفاع مقدسی در ایام نوروز خواهیم بود. هادی حجازیفر، ژیلا شاهی، وحید حجازیفر، معصومه ربانینیا، وحید آقاپور و روحالله زمانی بازیگران فیلم هستند. علاوه بر این فیلم، حجازیفر در مینی سریال هفت قسمتی به شکل مفصلتر، زندگی فرمانده لشگر عاشورا از ترک مدیریت شهرداری تا شهادت در عملیات بدر را تصویر کرده است. این فیلم به تهیهکنندگی حبیبالله والینژاد، سیمرغ بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول، بهترین فیلم اول، بهترین موسیقی و جلوههای ویژه میدانی را از آن خود کرد.
علفزار- اولین تجربه کارگردانی کاظم دانشی به تهیهکنندگی بهرام رادان 4 سیمرغ گرفت، از سوی منتقدان تحسین شد و در جلب رضایت مخاطبان هم موفق بود. داستانی که در «علفزار» روایت میشود ترکیب نزدیک به ۱۵ پرونده با محوریت تجاوز است و ماجراها و داستانکهای آن مربوط به پروندههای مختلف است. پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، صدف اسپهبدی، ستاره پسیانی و... از جمله بازیگران این فیلم هستند.
شادروان- تنها فیلم کمدی جشنواره و اکران نوروز، «شادروان» ساخته حسین نمازی است گر چه سازنده آن تأکید دارد که فیلمش کمدی نیست بلکه فیلم اجتماعی شیرین و دغدغهمند است. سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی، رؤیا تیموریان و رضا رویگری از بازیگران فیلم هستند. «شادروان» روایتی شیرین از خانوادهای حاشیهنشین است.
مرد بازنده- تازهترین ساخته محمد حسین مهدویان گرچه در جشنواره امسال از سوی داوران دیده نشد اما مثل اغلب آثار این فیلمساز میتوان روی بخت بلند آن در گیشه حساب کرد. برگ برنده «مرد بازنده» جواد عزتی بازیگر پولساز سینمای ایران است. در کنار او رعنا آزادیور و ترکیب زوج اصلی «زخمکاری» مؤلفه دیگری برای جذب دوستداران این سریال پرمخاطب است. آناهیتا درگاهی، بابک کریمی، امیر دژاکام و مهدی زمینپرداز دیگر بازیگران این فیلم هستند. «مرد بازنده» درباره مردی به نام احمد خسروی است که در گیرودار زندگی شخصی پرمسالهاش، مسئول رسیدگی به پروندهای رازآلود میشود.
قدغن- فیلم جدید مجید مافی پس از فیلم سینمایی «تکخال» است که نوروز امسال اکران شد. پروانه نمایش این فیلم مدتی قبل و طبق گفته تهیهکنندهاش بدون هیچ ممیزی صادر شد. داستان «قدغن» آن طور که سازندگانش میگویند درباره بزههای خانوادگی و اجتماعی و نیز اتفاقهایی است که در بعضی خانوادهها رخ میدهد و وارد حریم ممنوعه میشود. سام درخشانی، ساناز سعیدی، افسانه چهرهآزاد، محمود جعفری، علیرضا استادی، ونوس کانلی، کریم امینی و رزا بیات در این فیلم بازی کردهاند.
خبرنگار
به فاصله دو هفته بعد از اختتامیه چهلمین جشنواره فیلم فجر، تکلیف مهمترین اکران سال مشخص شد و نام 7 فیلم تازه اکران نوروز 1401 اعلام شد؛ اکرانی که میتوان از آن بهعنوان جشنواره جشنوارهها یاد کرد؛ فهرستی پروپیمان از فیلمهای موفق دورههای اخیر جشنواره و ترکیبی از فیلمهایی که برای مخاطبان جدی سینما کنجکاویبرانگیز است. تنوع مضمون و ژانر در لیست فیلمهای اکران نوروز لحاظ شده و با در نظر گرفتن سلایق مختلف در این چیدمان میتوان امید داشت پس از دو سال رکود، تب و تاب به اکران نوروز برگردد و شاهد روزهای پررونق گیشه باشیم. اگر چه در ترکیب نوروز امسال سهم علاقهمندان سینمای طنز و کمدی برابر است و فیلمهای طنز از «شیشلیک» محمدحسین مهدویان تا «دوزیست» برزو نیکنژاد از راهیابی به چرخه اکران نوروز بازماندند اما انتظار این است «شادروان» که توجه عمومی را در جشنواره امسال کسب کرد بتواند با موقعیتهای طنز و مفرح، رضایت علاقهمندان این حوزه را جلب کند. با وجود تقاضای فیلمهایی همچون «پسران دریا» افشین هاشمی برای اکران نوروز، جای سینمای کودک و نوجوان در این ترکیب خالی است. غایب بزرگ اکران نوروز اما «ملاقات خصوصی» ساخته امید شمس است که تا روز آخر در صدر جدول انتخابهای مردمی قرار داشت و بعد از حذف سیمرغ مردمی جنجالساز شد.
از فیلم تحسین شده هادی حجازیفر تا فیلم تازه مهرجویی
«روز صفر» به کارگردانی سعید ملکان، «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازیفر، «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی، «مرد بازنده» به کارگردانی محمدحسین مهدویان، «علفزار» به کارگردانی کاظم دانشی، «قدغن» به کارگردانی مجید مافی و «شادروان» به کارگردانی حسین نمازی 7 فیلمی هستند که قرار است از 18 اسفندماه روی پره بروند. 4 فیلم این فهرست (موقعیت مهدی، مرد بازنده، علفزار و شادروان) که از آنها در جشنواره فجر امسال رونمایی شد تا روزهای پایانی این رویداد در فهرست پرفروشها و منتخب تماشاگران قرار داشتند. «روز صفر» سعید ملکان که در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد از جمله فیلمهایی است که در دو سال گذشته هر وقت صحبت از ترغیب تماشاگران برای حضور در سینما بوده، نامش مطرح شده و روی پتانسیل بالای آن برای جذب مخاطب حساب شده است. رونمایی از آخرین ساخته خالق ماندگارترینهای سینمای ایران، داریوش مهرجویی از دیگر مؤلفههای جذاب اکران نوروز است. فیلم کمتر شناخته شده این ترکیب، «قدغن» به تهیهکنندگی حسین فرحبخش است.
روز صفر- نخستین تجربه بلند سینمایی سعید ملکان بعد از سالها فعالیت در حوزه چهرهپردازی و تهیهکنندگی، یک فیلم امنیتی اما محبوب شد. در این فیلم ماجرای دستگیری عبدالمالک ریگی (ساعد سهیلی) توسط نیروهای امنیتی به سرپرستی علی/سیاوش (امیر جدیدی) روایت میشود. فیلمنامه را ملکان بهصورت مشترک با بهرام توکلی نوشته که پیش از این در فیلمهای «غلامرضا تختی»، «آسمان زرد کمعمق»، «تنگه ابوقریب» و «بیگانه» با یکدیگر همکاری داشتند.
لامینور- «لامینور» داریوش مهرجویی با توجه به موضوع و حواشیاش کنجکاوی برانگیزترین فیلم حاضر در ترکیب اکران نوروز است. بیست و هفتمین فیلم بلند سینمایی داریوش مهرجویی به خواسته او در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور نیافت، ابتدا در ترکیب اکران نوروزی 99 قرار گرفت و با شیوع کرونا به تعویق افتاد تا در نوروز 1401 پس از 8 سال شاهد بازگشت کارگردان موج نوی سینمای ایران به سینما باشیم. علی نصیریان 4 دهه پس از «مدرسهای که میرفتیم» در فیلمی به کارگردانی مهرجویی بازی کرده و در کنار او پردیس احمدیه، علی مصفا، سیامک انصاری، مهرداد صدیقیان، کاوه آفاق، بیتا فرهی، بهناز جعفری و فریماه فرجامی از دیگر بازیگران این فیلم هستند. طبق اطلاعات و اخبار منتشر شده درباره این فیلم، «لامینور» به تهیهکنندگی رضا درمیشیان میتواند یادآور «سنتوری» باشد.
موقعیت مهدی – روایت هادی حجازیفر از زندگینامه شهید مهدی باکری پس از درخشش در جشنواره، به اکران نوروز رسیده است و با نمایش این فیلم پس از سالها شاهد حضور فیلم دفاع مقدسی در ایام نوروز خواهیم بود. هادی حجازیفر، ژیلا شاهی، وحید حجازیفر، معصومه ربانینیا، وحید آقاپور و روحالله زمانی بازیگران فیلم هستند. علاوه بر این فیلم، حجازیفر در مینی سریال هفت قسمتی به شکل مفصلتر، زندگی فرمانده لشگر عاشورا از ترک مدیریت شهرداری تا شهادت در عملیات بدر را تصویر کرده است. این فیلم به تهیهکنندگی حبیبالله والینژاد، سیمرغ بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول، بهترین فیلم اول، بهترین موسیقی و جلوههای ویژه میدانی را از آن خود کرد.
علفزار- اولین تجربه کارگردانی کاظم دانشی به تهیهکنندگی بهرام رادان 4 سیمرغ گرفت، از سوی منتقدان تحسین شد و در جلب رضایت مخاطبان هم موفق بود. داستانی که در «علفزار» روایت میشود ترکیب نزدیک به ۱۵ پرونده با محوریت تجاوز است و ماجراها و داستانکهای آن مربوط به پروندههای مختلف است. پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، صدف اسپهبدی، ستاره پسیانی و... از جمله بازیگران این فیلم هستند.
شادروان- تنها فیلم کمدی جشنواره و اکران نوروز، «شادروان» ساخته حسین نمازی است گر چه سازنده آن تأکید دارد که فیلمش کمدی نیست بلکه فیلم اجتماعی شیرین و دغدغهمند است. سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی، رؤیا تیموریان و رضا رویگری از بازیگران فیلم هستند. «شادروان» روایتی شیرین از خانوادهای حاشیهنشین است.
مرد بازنده- تازهترین ساخته محمد حسین مهدویان گرچه در جشنواره امسال از سوی داوران دیده نشد اما مثل اغلب آثار این فیلمساز میتوان روی بخت بلند آن در گیشه حساب کرد. برگ برنده «مرد بازنده» جواد عزتی بازیگر پولساز سینمای ایران است. در کنار او رعنا آزادیور و ترکیب زوج اصلی «زخمکاری» مؤلفه دیگری برای جذب دوستداران این سریال پرمخاطب است. آناهیتا درگاهی، بابک کریمی، امیر دژاکام و مهدی زمینپرداز دیگر بازیگران این فیلم هستند. «مرد بازنده» درباره مردی به نام احمد خسروی است که در گیرودار زندگی شخصی پرمسالهاش، مسئول رسیدگی به پروندهای رازآلود میشود.
قدغن- فیلم جدید مجید مافی پس از فیلم سینمایی «تکخال» است که نوروز امسال اکران شد. پروانه نمایش این فیلم مدتی قبل و طبق گفته تهیهکنندهاش بدون هیچ ممیزی صادر شد. داستان «قدغن» آن طور که سازندگانش میگویند درباره بزههای خانوادگی و اجتماعی و نیز اتفاقهایی است که در بعضی خانوادهها رخ میدهد و وارد حریم ممنوعه میشود. سام درخشانی، ساناز سعیدی، افسانه چهرهآزاد، محمود جعفری، علیرضا استادی، ونوس کانلی، کریم امینی و رزا بیات در این فیلم بازی کردهاند.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
وریادر اختیار باشگاه قرار گرفت
-
ایثار آخرین درس استاد خلبان
-
روز داغ بودجه
-
ایران فاتح جنگ علیه تروریسم و فشار حداکثری
-
در ویژهنامه «ایران» درباره کودتای سوم اسفند 1299 بخوانید
-
سه ضلع ناراضی افزایش کرایهها
-
کلنگیهای نونما!
-
زخم معدن به قلب درختان هیرکانی
-
پیام ایران برای خاورمیانه جدید
-
رقابت با 9 کشور برای ورود به بازار قطر
-
حق همسایگی
-
روسیه و قطر رقیب یا شریک؟
-
دولت 90 درصد هزینه درمان ناباروری را میدهد
-
کودکان خانه نشین
-
سلام ایران
-
بهار گیشه
اخبارایران آنلاین