مهسا قوی قلب
خبرنگار
همواره یکی از نگران‌کننده‌ترین افزایش آمارها مربوط به آمار طلاق است، هرچند رشد جمعیت در این افزایش آمار بی‌تأثیر نیست اما هیچ‌گاه نمی‌توان به سادگی از کنار این مقوله عبور کرد. بر‌اساس آخرین گزارش‌ها، خوشبختانه آمار طلاق توافقی تا آبان سال ۱۴۰۰ کاهش یافته و میزان سازش بین زوجین متقاضی این نوع طلاق پس از مراجعه به سامانه «تصمیم» افزایش نشان داده است. بر اساس گزارش‌های سازمان بهزیستی کشور، از ابتدای راه‌اندازی سامانه تصمیم یعنی از سال ۱۳۹۲ تاکنون ۴۳۷ هزار و ۹۵۴ پرونده درخواست طلاق توافقی در این سامانه پذیرش شده که از این تعداد ۱۱۳ هزار و ۱۷۴ پرونده مربوط به سال ۱۴۰۰ است، امسال میزان سازش ۱۵ درصد اعلام‌ شده که شامل سازش ۱۰ هزار و ۴۵۶ زوج متقاضی طلاق توافقی از ۶۸ هزار و ۹۵۳ پرونده‌ای است که روند مشاوره آنها به پایان رسیده است. گفتنی است، زوج‌هایی که درخواست طلاق توافقی دارند وارد سایتی به نام «زمان» می‌شوند و برگه‌های مربوطه را پر می‌کنند، مرکز ارزیابی، وجوه مختلف مسأله را بر‌اساس اظهارات زوجین در یک جلسه بررسی می‌کند، اگر قرار باشد، مداخلات تخصصی انجام شود، به مراکز تخصصی‌تر ارجاع داده می‌شوند، هر فرد ۴ جلسه مداخلاتی را پیش‌رو دارد و از زمان پذیرش تا زمان حصول نتیجه حدود ۴۰ تا ۴۵ روز زمان می‌برد و زوج‌ها در این فرصت می‌توانند به تصمیم نهایی برسند، در عین حال بعضی زوج‌ها ممکن است بیست جلسه هم مشاوره بگیرند.
دکتر حسین ابراهیمی مقدم، روانشناس، با اشاره به اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهند، افرادی که هنگام بحران‌ها به مشاوره و روانشناس مراجعه کرده‌اند، در حد معناداری نسبت به سایرین، بر مشکلات فائق آمده‌اند، به «ایران» می‌گوید: در تمام موارد از جمله آمارهای طلاق هم این قضیه صدق می‌کند، تا جایی که در یک پژوهش به صورت نمونه در نقاطی از شهر که مراکز مشاوره تأسیس شده، نسبت به سایر قسمت‌ها میزان طلاق کمتری وجود داشته، واقعیت امر، این است که افراد وقتی با یک بحران شدید مواجه می‌شوند، ممکن است تصمیماتی بگیرند که بعداً نسبت به آن تصمیم‌ها پشیمان شوند، یکی از این نمونه‌ها، طلاق است، کاری که یک مشاور خانواده انجام می‌دهد، این است که زوجین را به آرامش دعوت می‌کند تا با سعه صدر و در زمان مناسب هر تصمیمی را که می‌خواهند، به سرانجام رسانند و با بررسی کامل و جامع تصمیم درست را اتخاذ کنند، از طرفی بعضاً برخی، هیجانی به عامل اختلاف خود نگاه کرده و تصمیم می‌گیرند و به جنبه‌های دیگر توجهی نمی‌کنند، در خصوص تصمیمات مهمی از جمله ازدواج و طلاق حتماً باید به مشاور یا روانشناس مراجعه کرد.
به گفته او، بر‌اساس آمارهای موجود و پژوهش‌های انجام شده، متأسفانه میزان طلاق در سال‌های آغازین زندگی مشترک، رقم بالایی را به خود اختصاص داده، این اتفاق نسبت به ذهنیتی که همگان در خصوص محبت زیاد و عاشقی کردن در سال‌های اول زندگی دارند، جای تعجب دارد. این در حالی است که شاید از اساس افراد، انتخاب اشتباهی کرده باشند، در این خصوص مشاوره پیش از ازدواج می‌تواند برای پیشگیری از طلاق در زمینه افرادی که نمی‌توانند با هم زندگی کنند، بسیار مؤثر عمل کند. معمولاً زوجینی که 5 تا 10 سال از ازدواج آنها گذشته، بیشتر با هم کنار می‌آیند و سختگیری‌های اولیه را پشت‌ سر گذاشته‌اند، البته در سال اول زندگی ممکن است، همچنان عدم احساس مسئولیت وجود داشته باشد که گذشت زمان در این زمینه کمک کننده است، مباحث اقتصادی و دخالت خانواده‌ها نیز از جمله مواردی هستند که اهمیت دارند، هرچند افت شدید اخلاقی هم می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
ابراهیمی مقدم در ادامه توضیح می‌دهد: افزایش خستگی بر اثر کار کردن طولانی مدت زوجین در ساعات شبانه‌روز هم در بروز اختلافات بی‌تأثیر نیست. سطح ساختار فرهنگی، فکری، میزان توقعات، بی‌وفایی و خیانت را هم نمی‌توان در این مقوله نادیده گرفت، در عین حال هرجایی را که نگاه می‌کنیم، چنانچه رد‌پای یک روانشناس وجود داشته باشد، می‌تواند در ارتباط با اینکه فرد توقعات نابجای خود را کنار بگذارد و یک زندگی درست را همراه با باورهای درست و اخلاق و انسانیت پیش ببرد، محتمل‌تر باشد. این تقاضا را داریم که هر فردی همانند کشورهای پیشرفته یک مشاور را در زندگی همراه خود داشته باشد، اما اگر امکان این کار وجود نداشته باشد، باید افراد در مواقع بحرانی زندگی مانند تصمیم برای ازدواج یا طلاق، حتماً با یک مشاور یا روانشناس خبره و حرفه‌ای مشورت کنند تا از به وجود آمدن مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
خدمات مشاوره هم باید تحت پوشش بیمه باشند
دکتر سعید بهزادی فرد، روانشناس نیز با بیان این نکته که هرچقدر تنش‌ها در زندگی زناشویی بیشتر باشند، خراش بیشتری بر روح افراد وارد می‌شود، به «ایران» توضیح می‌دهد: قطعاً در سال اول پس از ازدواج تأثیر مشاوره‌ها بسیار بیشتر است، از آنجایی که در درازمدت افراد به یکدیگر شبیه می‌شوند، روابط ناسالم هم می‌تواند در درازمدت تأثیرات منفی زیادی بر افراد داشته و مشاوره‌ها تأثیر کمرنگ‌تری نسبت به سال‌های آغازین زندگی مشترک داشته باشند.
به گفته او، توصیه می‌شود خدمات مشاوره‌ای قبل و پس از ازدواج افزایش داشته باشد. این درحالی است که مبالغ مشاوره و جلسات روانشناسی تحت پوشش بیمه نیستند، از این‌رو بسیاری از افراد باوجود میل باطنی به دلیل مشکلات اقتصادی نمی‌توانند از چنین خدماتی استفاده کنند. خدمات مشاوره در سبد اقتصاد بسیاری از خانواده‌ها جایی ندارد، چه‌بسا با تحت پوشش رفتن بیمه خدمات مشاوره بتوانیم شاهد کاهش آمار طلاق باشیم، هرچند روند کاهشی طلاق توافقی در سال 1400 با بهره‌مندی از این خدمات، به اثبات رسیده، پس از اساس، مشخص است که مشاوره چقدر می‌تواند در کاهش آمار طلاق در کشور مؤثر باشد.
بهزادی‌فرد در ادامه اضافه می‌کند: مشاوره شاید افراد را عوض نکند اما باعث می‌شود فرد آگاه شود و از احساس متفاوت بودن بیرون بیاید، در مشاوره فرد یاد می‌گیرد که مشکلات همسر او را خیلی از افراد دیگر هم دارند و متوجه می‌شود که با فاجعه روبه‌رو نیست. مشاوره افراد را از باورهای غلط خود خارج می‌کند، مثلاً فردی که فکر می‌کند با محبت کردن طرف مقابل به اصطلاح پررو می‌شود، مشاوره به او می‌فهماند که این تفکر غلط است، در واقع مشاوره باورهای ما را اصلاح می‌کند و به ما می‌آموزد، زندگی ما ایراد دارد اما در عین حال هم فاجعه نیست. نکته بعدی بهره‌مندی از مشاور و روانشناس این است که ما با اختلالات خود آشنا شده و حتی ارزش بیشتری برای خود قائل و شادتر می‌شویم و در نهایت هم سبب بهبود استحکام خانواده می‌شود.
این روانشناس درباره عمده اختلافات زناشویی که منجر به طلاق می‌شود، می‌گوید: یک باور غلط سنتی وجود دارد که معتقد است وقتی زن استقلال مالی داشته باشد، احتمال طلاق افزایش پیدا می‌کند، ما نباید هیچ‌وقت بخواهیم که یک زن از روی بدبختی و نداری در یک رابطه باقی بماند، اینکه استقلال مالی زنان سبب افزایش طلاق شده، یک اتهام بزرگ است، نباید جامعه به سمتی برود که زنان از نداری و نداشتن استقلال مالی در زندگی باقی بمانند، تنها باید به‌خاطر عشق در رابطه باقی بمانیم. به اعتقاد من، عمده طلاق‌ها ریشه در اختلالات شخصیتی دارد و با انجام مشاوره‌های بموقع می‌توان تا اندازه زیادی در کاهش آمار طلاق مؤثر بود.
به نظر می‌رسد با توجه به اینکه تأثیر مشاوره‌ها در طلاق‌های توافقی به اثبات رسیده است، باید تمرکز بیشتری روی این مهم صورت بگیرد. در این میان زوجین نیز باید به سمت مشاوره بیشتر حتی در مواردی که تصور می‌کنند با عقل خود به توافق در طلاق رسیده‌اند، بروند. در این میان شاید حوزه مغفول مانده پرداختن به اهمیت مشاوره و استفاده از خدمات روانشناسی در طول زندگی زناشویی و خصوصاً بروز مشکلات از سوی رسانه‌ها خصوصاً رسانه ملی باشد.

دکتر حسین نادری‌منش ریاست پارک و علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس در همایش روز ملی زیست فناوری گفت: ما می‌توانیم به دستاوردهای خود در زمینه رشته‌های زیست فناورانه افتخار کنیم.
به گزارش «ایران»، روز گذشته، همایش روز ملی زیست‌فناوری برای پنجمین بار در مرکز تحقیقات و توسعه زیست فناوری دانشگاه تربیت مدرس با حضور اساتید دانشگاهی، شرکت‌های دانش بنیان در حوزه بیوتکنولوژی و دانشجویان برگزار شد.
در این همایش فاطمه رهبری‌زاده رئیس مرکز تحقیقات و توسعه زیست فناوری از بیوتکنولوژی به عنوان یک عرصه استراتژیک نام برد و گفت: ایران از سال 2015 تاکنون توانسته رتبه جهانی 15 تا 21 در عرصه بیوتکنولوژی را به دست آورد و طی این سال‌ها این رتبه را حفظ کند و در این عرصه توانمندی‌های خود را در این حوزه به دیگر کشورها صادر کند و دانشگاه تربیت مدرس به عنوان تنها دانشگاه تحصیلات تکمیلی در این رشته توانسته سهم زیادی از کسب رتبه مذکور را بر عهده بگیرد. مرکز تحقیقات و توسعه زیست فناوری همچنین قطب بیوتکنولوژی در کشور شناخته می‌شود.
او در ادامه با اشاره به اینکه فارغ التحصیلان این رشته همگی در صنایع ورود کرده‌اند  و به چرخه اقتصاد و تولید در حوزه محصولات دانش بنیان شده‌ کمک مهمی کرده‌اند، افزود: از 30 سال پیش آموزش تحقیق و پژوهش در حوزه زیست فناوری شروع شده و ما امروز در 4 رشته مهندسی، علوم پایه پزشکی، کشاورزی، منابع طبیعی و آبزیان در یک دانشکده مستقل به آموزش و تحقیق در حوزه علوم زیستی پرداخته‌ایم و پرچمدار این حوزه در کشور هستیم. از سال 96 هم رشته زیست‌کارآفرینی در این دانشکده راه‌اندازی شد که تمام فارغ‌التحصیلان این رشته وارد چرخه تولیدات زیست‌فناورانه شده‌اند.
در این همایش همچنین دکتر حسین نادری‌منش ریاست پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس در مورد فضای زیست‌فناورانه در کشور گفت: پیشرفت‌های رشته زیست‌فناوری در حال حاضر یکی از نقاط قوت کشور محسوب می‌شود و ما می‌توانیم به دستاوردهای خود در این حوزه افتخار کنیم. با تقویت شرکت‌های زیست‌فناورانه می‌توان اقتصاد‌ در کشورها را تکان داد. برای مثال کشور آلمان در سال 2019، چهار میلیارد و 800 هزار یورو فقط از صنعت بیوتکنولوژی درآمد داشته است.
او در ادامه با اشاره به ضرورت تقویت آموزش‌های میان‌رشته‌ای در کشور افزود: رشته‌های دانشگاهی که میان‌رشته‌ای محسوب می‌شوند برای مثال در چهار شاخه نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، آی‌تی و علوم شناختی با همگرایی می‌توانند فرایند تبدیل دانش به ارزش و اقتصاد را تسریع بخشند و این منجر به اشتغالزایی می‌شود.
حسین نادری‌منش مشکل فعلی در زیست‌بوم فناورانه کشور را وابستگی به منابع دولتی دانست و افزود: بر‌اساس تقسیم‌بندی‌های مقام معظم رهبری ما در گام دوم توسعه هنوز خام‌فروشی می‌کنیم. همچنین ما در دانشگاه‌ها به دانش نوین رسیده‌ایم اما نتوانسته‌ایم در مراحل بعدی موفق باشیم و دانشگاه را به صنعت وصل کنیم. دانشگاه‌های ما همچنان گرفتار بودجه دولتی هستند در صورتی که در کشورهای مختلف دانشگاه‌ها در جهان با خلق شرکت‌های دانش‌بنیان درآمدزایی می‌کنند.
حجت‌الاسلام مرشد سلوک معاون نماینده ولایت فقیه در دانشگاه تربیت مدرس نیز در این مراسم با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه «دو نیاز مهم در مقابل تهاجم فرهنگی یک کار و دو ابتکار است»، گفت: شاید سؤال برایتان این باشد که تهاجم فرهنگی چه ارتباطی به کار و اشتغال دارد. بر اساس سخنان مقام معظم رهبری دو نیاز مهم برای رفع مشکلات فرهنگی، کار و ابتکار است. پس اگر فرهنگمان در سال‌های اخیر دچار ضعف شده است باید ریشه آن را در اقتصاد بجوییم. اگر بتوانیم این دو محور اشتغال و ابتکار را در اشتغالزایی رفع کنیم گام‌های بزرگی در مسأله مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در کشور برمی‌داریم.

از 10 دی ماه طرح جذب و شناسایی معتادان متجاهر توسط پلیس آغاز می‌شود. شهرداری تهران نیز درحال آماده‌سازی شش مرکز برای پذیرش این افراد است. طبق برآوردهای اولیه قرار بر این است تا حدوداً 3 هزار معتاد متجاهر در مراکزی که در تهران ظرفیت خالی دارند پذیرش شوند و مابقی که حدوداً 2 تا 3 هزار تخمین زده می‌شوند به مراکزی که خارج از بافت مسکونی و در حاشیه تهران ایجاد شده منتقل شوند. به نظرمی رسد ظرفیت این مراکز دو الی سه ماه آینده تکمیل شود. علیرضا زاکانی، شهردار تهران وعده داده معتادان متجاهر تا دو ماه آینده ساماندهی می‌شوند. این در حالی است که همچنان آمار دقیقی از تعداد معتادان متجاهر اعلام نمی‌شود و معلوم نیست اجرای این طرح چه تعداد معتاد متجاهر در تهران را بر می‌گیرد. بعضی آمارها از وجود بیش از 21 هزار معتاد متجاهر در تهران حکایت دارد.
ساماندهی معتادان متجاهر اولویت قرارگاه خدمات اجتماعی تهران است
همچنین معاون سیاسی و اجتماعی استاندار تهران در حاشیه بازدید از مجتمع شهید زیادیان محل نگهداری و حرفه‌آموزی معتادین متجاهر می‌گوید: موضوع ساماندهی و اشتغال معتادان متجاهر در دستورکار قرارگاه خدمات اجتماعی استان قرار دارد؛ از این‌رو اقدامات زیادی توسط دستگاه‌های مختلف در این زمینه آغاز شده است. سیدعباس جوهری می‌افزاید: مجتمع شهید زیادیان که تحت نظر سپاه پاسداران در حال فعالیت است، اقدامات بسیار خوب و علمی درخصوص بازاجتماعی کردن معتادین متجاهر را پیگیری می‌کند.
شورای شهر تهران: آمار دقیقی از کودکان زباله گرد نداریم
بهزیستی تعداد کودکان کار و زباله گرد در تهران را 4 هزار نفر اعلام کرده است که 2 هزار نفر از آنها کودک کار و 2 هزار نفر دیگر کودک زباله گرد هستند. با این‌همه شهرداری تهران می‌گوید آمار دقیقی از تعداد کودکان زباله گرد در دست نیست. زهرا شمس احسان به ایسنا می‌گوید: هرگونه بکارگیری کودکان برای زباله گردی تخلف محسوب شده و قابل پیگرد قانونی است.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر می‌افزاید: در حوزه اجرا هم قطع دست مافیای پسماند که در مراکز غیرقانونی با استفاده از این کودکان به ثروت اندوزی مشغولند مهم‌ترین اقدام برای کمک به این کودکان است.
او با تأکید بر اینکه مراکز بهاران با حمایت و تلاش‌های شهردار وقت تهران در دوران مدیریت جهادی توسعه یافت و تجارب خوبی در اختیار گذاشت، تأکید می‌کند: در دوره‌های بعد به دلایلی نظیر عدم اقبال جدی مدیران شهری در شورای شهر و شهرداری تهران نسبت به آسیب‌های اجتماعی این مراکز از کارکرد واقعی خود فاصله گرفت و مراکز بهاران یکی پس از دیگری تعطیل یا تغییر کاربری دادند.

هدی هاشمی
خبرنگار
پنجاه و یکمین جشنواره فیلم رشد جمعه شب به کار خود پایان داد و از سه هزار و 155 اثر رسیده به این جشنواره 50 اثر حائز رتبه‌های برتر شدند. آنطور که برگزار‌کنندگان این جشنواره اعلام کرده‌اند، غالب آثار رسیده به جشنواره شامل آثار داستانی کوتاه، داستانی بلند، مستند کوتاه و مستند بلند بوده است و در این میان تعداد فیلم‌های خارجی دریافت شده هزار و 980 اثر و تعداد فیلم‌های ایرانی دریافت شده هزار و 175 اثر بوده است. با این همه در این روزهایی که جشنواره رشد برگزار می‌شد بسیاری از کارشناسان تعلیم و تربیت درباره اهمیت قدیمی‌ترین جشنواره آموزشی کشور گفتند و از مسئولان خواستند تا دوباره رنگ و رویی به این جشنواره دهند تا اهمیتش برای مردم بیشتر از قبل شود. به‌نظر منتقدان، جشنواره‌ای با این همه اعتبار نمی‌تواند انتظارات نظام تعلیم و تربیت را برآورده کند و اصلاً کارکرد چنین جشنواره ای در نظام تعلیم و تربیت مشخص نیست! آیا تولیدات این جشنواره آنقدر آموزشی هست که در کتاب‌های درسی گنجانده شود؟ در کنار این موضوع برخی‌ها هم می‌گویند که اصلاً خروجی این جشنواره برای وزارت آموزش و پرورش چیست؟ موضوعی که محمد ابراهیم محمدی دبیر جشنواره به آن پاسخ می‌دهد: «بسیاری از سینماگران بزرگ کشور کارهایشان را در همین جشنواره فیلم رشد نشان دادند و بعدها شدند کارگردانان بزرگ کشور. هم‌اکنون هم همین رویکرد در جشنواره فیلم رشد حاکم است. ما کارهای بسیار خوبی از معلمان و دانش‌آموزان گرفته‌ایم. معلمان بسیاری داریم که علاقه‌مند تولید کارهای مستند و یا داستان کوتاه هستند. آنها مدتی آموزش می‌بینند و کارهایشان را به تولید می‌رسانند. فیلم‌های بسیار تأثیر‌گذاری هم تاکنون تولید شده است. علاوه بر این کشورهای مختلف هم در این جشنواره شرکت می‌کنند در حقیقت این جشنواره موجب آشنایی دانش‌آموزان و معلمان با کارهای دیگر کشورها می‌شود؛ برای مثال 105 کشور در جشنواره امسال شرکت داشتند که آثار فیلمسازان ایتالیا، امریکا، هندوستان و روسیه هم بود. همچنین بیشترین آثار از کشورهای اسلامی ترکیه، پاکستان، اندونزی، مصر، بنگلادش، افغانستان، مالزی و لبنان بوده است.»
او در پاسخ به اینکه خروجی این جشنواره چه می‌تواند باشد، می‌گوید: «موضوع خروجی برای ما هم مهم است و البته این نقد را قبول می‌کنیم. برای این مسأله هم چندی پیش آرشیو 50 ساله رشد را بررسی و فیلم‌های خوب را جدا کردیم تا بتوانیم در سرفصل‌های کتاب‌های درسی استفاده کنیم. همچنین فیلم‌های 10 سال اخیر را بررسی کردیم و هزار فیلم از نظر ما شاخص‌های ورود به کتاب‌های درسی را داشت که این فیلم‌ها را به گروه تألیف ارسال کردیم. به نظر ما این سرفصل‌ها می‌تواند آموزش‌های خوبی برای کودکان و نوجوانان داشته باشد و دانش‌آموزان می‌توانند از آن فضای خسته‌کننده کلاس خارج شوند. همه فیلم‌های ما می‌توانند در فرایند یادگیری تأثیر‌گذار باشند و دانش‌آموزان به مقوله فیلم‌سازی هم علاقه‌مند شوند.»