زهره افشار
خبرنگار
ابرهای سیاه و گره‌خورده و درهم از عصر روز چهارشنبه بر آسمان 29 استان کشور سایه انداختند تا به انتظاری پایان دهند که از مهرماه نگاه‌های خسته و آزرده از خشکسالی و بی‌بارانی و کم‌آبی این سال‌ها را به آسمان دوخته است. ابرها سرانجام بر دشت‌ها و مزارع و باغ‌هایی باریدند که به‌دلیل خشکسالی از هفته‌ها قبل دچار خزان زودرس بودند. بارش‌های آخر هفته گذشته در برخی شهرها مانند مهاباد، گذشته از خوشحالی بسیاری، موجب سیلاب و گرفتگی معابر شد و گرفتاری بار آورد؛ بارش هایی که انتظار می‌رود تا روز دوشنبه همچنان ادامه داشته باشد. سازمان هواشناسی هشدار داده که کماکان بارش‌های شدید در راه است و شهرداری‌ها باید با پاکسازی آبراه‌ها و جداول شهری و جمع‌آوری شاخه درختان از داخل مسیل‌ها احتمال خطر ناشی از سیل‌های ناگهانی را کمتر کنند. هر چند روز گذشته استان‌های شمالی بالاترین میزان بارش را داشته‌اند اما تغییرات اقلیمی در استان آذربایجان غربی پدیده نادر هواشناسی را رقم زد تا فقط در طول 30 دقیقه حدود 20 میلیمتر در مهاباد ببارد و سیل روانه کوچه‌ها و خیابان‌ها شود.
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی در توضیح این پدیده به «ایران» گفت: در 24 ساعته پنجشنبه تا جمعه 29 استان کشور بجز استان‌های کرمان و هرمزگان بارش پاییزی را تجربه کردند و بیشترین میزان بارش هم در استان‌های شمالی بویژه مازندران بارید به‌گونه‌ای که طی 24 ساعت 90 میلیمتر بارش در ساری داشتیم که این مسأله در یک استان شمالی طبیعی است و زیر ساخت لازم برای کنترل آن هم وجود دارد.
اما اتفاقی که در مهاباد آذربایجان غربی افتاد یک پدیده نادر بود که به دلیل تغییرات اقلیمی شاهد آن هستیم. در خود شهر مهاباد که ما ایستگاه هواشناسی داریم، طی 24 ساعت تنها 1.2 میلیمتر بارش ثبت شده است اما با این پدیده نادر در بخشی از شهر به وسعت 5 کیلومتر مربع ابر «کومولونیمبوس»  (جوششی) تشکیل شد که ماهیت آن به گونه‌ای است که بارش شدیدی را در بازه نیم ساعته رقم زد. هرچند ما ایستگاه هواشناسی در این منطقه نداریم اما مسئولان محلی میزان بارش در نیم ساعت را بیش از 20 میلیمتر اعلام کردند و به دلیل اینکه این بارش شدید در منطقه‌ای بوده که پیشتر مسیل بوده و اصولاً نباید ساخت‌و‌سازی می‌شده این مشکلات به‌وجود آمده است. وی تصریح کرد: خشکسالی‌های متناوب در کشور موجب شده توسعه شهر‌ها در برخی نقاط کشور به سمت مسیل‌ها کشیده شود و متأسفانه می‌بیینم ساخت‌و‌سازها در مناطقی صورت می‌گیرد که زیرساخت لازم برای کنترل سیلاب و جود ندارد و این مشکلی است که در برخی از مناطق مهاباد نیز وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه امروز و فردا نیز بارش‌ها در بیشتر نقاط کشور وجود خواهد داشت، افزود: خطر سیلاب و گرفتگی معابر امروز در استان‌های اصفهان و یزد به دلیل خشک بودن خاک این استان‌ها و استان‌های قم، مرکزی، البرز، تهران، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، شمال فارس و سمنان وجود دارد و ضروری است شهرداری‌های سراسر کشور با توجه به این بارش گسترده پاییزی هرچه سریعتر اقدام به پاکسازی معابر کنند و نیروهای خود را در آماده‌باش قرار دهند. ضمن اینکه مردم نیز باید هشدار‌های هواشناسی را جدی بگیرند تا خدای ناکرده با مشکلی مواجه نشوند.  وی همچنین از کاهش 5 تا 8 درجه‌ای دما طی امروز و فردا در بیشتر نقاط کشور خبر داد و افزود : این سامانه بارشی در روز دوشنبه از کشور خارج خواهد شد.
سازمان هواشناسی پیشتر اعلام کرده بود درفصل پاییزمیزان بارش‌ها کمتر از نرمال خواهد بود ولی خوشبختانه پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد زمستان نرمالی از نظر بارش‌ها خواهیم داشت.  از مدیرکل پیش‌بینی سازمان هواشناسی پرسیدیم آیا بارش‌های چند روز گذشته در 29استان کشور به حدی بوده که بتواند کم‌بارشی پاییزی را برای کشورمان جبران کند؟ ضیاییان تصریح کرد: این بارش‌ها می‌تواند از شدت خشکسالی در سال آبی جاری بکاهد اما نمی‌تواند آن را جبران کند.
ساخت‌و‌ساز در بستر مسیل دلیل اصلی سیل مهاباد
در همین حال «امیرعباس جعفری» مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی هم به ایرنا، گفت: ساخت‌و‌ساز در بستر مسیل‌ها از دلایل مهم بروز سیل در مهاباد بود که با برنامه‌ریزی‌های لازم از جمله ساخت سیل‌بندها در بالادست می‌توان جلوی تکرار آن را گرفت. وی تأکید کرد: جلوگیری از ساخت‌و‌ساز در بستر مسیل‌ها و حریم رودخانه‌ها و ساماندهی بناهای ساخته شده در محدوده آنها باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
وی با بیان اینکه بروز سیل در این فصل از سال امری بی‌سابقه بوده است، افزود: خشکسالی‌‌های اخیر، تغییر رژیم بارندگی‌ها، افزایش بارش‌های رگباری و متوسط دمای سالانه، بی‌نظمی‌های اقلیمی را به دنبال داشته و موجب بروز حوادثی از این دست شده است. جعفری اضافه کرد: با توجه به امکان تکرار این حادثه در این شهرستان بویژه در منطقه «مکریان» نیاز است تا مطالعاتی در این زمینه صورت گرفته و اقدامات لازم از جمله ایجاد زیرساخت‌ها بویژه کانال‌های انتقال آب به صورت کاملاً حساب شده ساخته شود. به گفته وی سیل ۵۰ میلیارد ریال به زیرساخت‌های شهری مکریان خسارت زده است.
«عارف خدرلو» فرماندار ویژه مهاباد نیز گفت: بارش شدید باران در مهاباد موجب جاری شدن سیل در پنج نقطه از این شهر شد که بیشترین میزان آن در منطقه «مکریان» بود که خوشبختانه خسارت جانی دربرنداشت.  وی افزود: در این حادثه بر اثر آخرین برآوردهای انجام شده ۷۵ واحد مسکونی دچار آبگرفتگی شده و به بیش از ۳۰ دستگاه خودرو نیز خسارت وارد شده است.

بــرش
تماس تلفنی رئیس جمهوری با استاندار آذربایجان غربی و فرماندار مهاباد

رئیس جمهوری در تماس تلفنی با استاندار آذربایجان غربی و فرماندار مهاباد، پیگیر آخرین وضع در مناطق سیلزده شد و دستور لازم را صادر کرد. آیت‌الله رئیسی که در نهمین سفر استانی به سمنان رفته بود ضمن دریافت گزارش آخرین وضع مناطق سیلزده در مهاباد و میزان خسارت های وارده و شرایط مردم، دستور لازم را صادر کرد.
 

شهرکرد- معاون محیط‌ زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌ زیست با اشاره به آماده شدن طرح جامع احیای۲۳ تالاب برای تصویب در ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌ها گفت: صرف نظر از شرایط خشکسالی، روند احیای تالاب‌های کشور مثبت است و رایزنی‌ها برای تأمین حقابه تالاب‌ها از سوی وزارت نیرو ادامه دارد.
به‌ گزارش ایرنا، احمدرضا لاهیجان‌زاده افزود: از زمان شکل‌گیری ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌ها، تعامل میان وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط‌ زیست، وزارت جهاد کشاورزی و دیگر سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با آب افزایش یافته است و امید می‌رود با تصویب طرح‌های جامع احیا در این ستاد و تأمین منابع مالی، روند خروج تالاب‌ها از شرایط حاد گذشته بتدریج ادامه یابد.
وی درباره تأمین حقابه و رهاسازی منابع آبی در بالادست پهنه تالاب‌ها تصریح کرد: با توجه به عبور آب در مسیر رسیدن به تالاب آن هم در شرایط خشکسالی کنونی، نمی‌توان انتظار داشت آبی به تالاب برسد از این‌رو از وزارت نیرو خواسته شده است علاوه بر اعلام میزان آب رهاسازی شده، حجم آب ورودی به تالاب‌ها را بسنجد.
لاهیجان‌زاده با تأکید بر اینکه تعهد وزارت نیرو مربوط به تأمین حجم آب ورودی به تالاب‌ها است و نه میزان آب رهاسازی شده، یادآور شد: لازم است این وزارتخانه از طریق یگان حفاظت خود بر برداشت‌های غیرمجاز آب در مسیر رودخانه‌ها کنترل بیشتری داشته باشد و به این ترتیب حقابه تالاب‌ها را تضمین کند.

ورود نخستین گروه گردشگران خارجی به ایران پس از لغو ممنوعیت صدور روادید

ایران زمین - معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از ورود نخستین گروه گردشگران خارجی از روسیه به کشور پس از لغو ممنوعیت صدور روادید و ابلاغ دستورالعمل نحوه حضور گردشگران در شرایط کرونا خبر داد. علی اصغر شالبافان در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت:« در پی ارائه رأی مثبت ستاد ملی کرونا به منظور آغاز صدور ویزای گردشگری، نخستین گروه گردشگران خارجی از کشور روسیه وارد ایران شدند.» معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، ابلاغ دستورالعمل نحوه حضور گردشگران خارجی در شرایط کرونا به ۳۱ استان کشور را اقدامی در راستای میزبانی شایسته از گردشگران ورودی عنوان کرد و نوشت: منطبق با دستورالعمل مذکور تمامی نهادهای فرابخشی دولتی و فعالان بخش خصوصی با بسیج ظرفیت‌های موجود ضمن اعتمادسازی، ایمن‌سازی و فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم برای پذیرایی شایسته از گردشگران ورودی آماده می‌شوند. گردشگران به‌عنوان نخستین گروه گردشگران ورودی، پس از بسته شدن مرزها در پی انتشار کووید۱۹ به ایران وارد شده‌اند؛ قرار است منطبق با دستورالعمل مذکور در بستری ایمن با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی از جاذبه‌های گردشگری کشور دیدن کنند. به‌گزارش میراث‌آریا، این گروه که شامل تورگردانان روس است از خردادماه در پی تفاهم وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با آژانس فدرال گردشگری روسیه آماده سفر به کشورمان بودند، با لغو ممنوعیت صدور روادید پنجشنبه شب از طریق فرودگاه امام خمینی(ره) وارد تهران شدند. قرار بود پس از فروردین ۹۹ که تور آشنایی در ایران برگزار شده بود، رویدادهای گردشگری بین ایران و روسیه توسعه پیدا کند که گسترش ویروس کرونا مانع این اتفاق شده بود.  این گروه قرار است به کرمان، ماهان و اکوکمپ لوت، شیراز و اصفهان سفر کنند.

سایه تهدید طاعون بر سر حیات وحش ۸ استان

ایران زمین - رئیس گروه بیماری‌های حیات وحش سازمان حفاظت محیط‌ زیست گفت: تاکنون در حیات وحش هشت استان فارس، اصفهان، چهار محال و بختیاری، یزد، خراسان رضوی، مازندران، البرز و خراسان شمالی بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک شناسایی شده است. به‌گزارش ایسنا، سیامک مسعودی افزود: در استان‌هایی که ابتلای حیات وحش به این بیماری تأیید شده اقدامات لازم توسط ادارات کل حفاظت محیط‌ زیست برای مهار و جلوگیری از گسترش بیماری با تلاش محیطبانان و با همکاری دامپزشکی استان‌های‌ مربوطه انجام شده است و در مجموع تعداد تلفات عفلخواران وحشی تاکنون نسبت به سال گذشته روند کاهشی را نشان می‌دهد با وجود این تا مهار کامل بیماری، این  پایش‌ها و سایر اقدامات ضروری همچنان تداوم دارند.